İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 5
İÇİNDEKİLER 7
KISALTMALAR 11
GİRİŞ 13
A. Araştırmanın Konusu ve Problemi 13
B. Araştırmanın Amacı ve Önemi 15
C. Araştırmanın Yöntemi 16
BİRİNCİ BÖLÜM
VERGİ, VERGİDE ADALET KAVRAMI, TARİHSEL GELİŞİMİ VE İLKELERİ, VERGİDE ADALET OLUŞUMUNU ENGELLEYEN FAKTÖRLER
1.1. Vergi Kavramı ve Tarihsel Gelişimi 23
1.2. Vergide Adalet Kavramı 25
1.3. Vergide Adalet Kavramının Tarihsel Gelişimi 27
1.3.1. Genel Olarak 27
1.3.2. İslam’da Vergi Adaleti 28
1.3.3. Osmanlı’da Vergi Adaleti 29
1.4. Vergi Alanında Anayasal Adalet İlkeleri 31
1.4.1. Vergide Genellik İlkesi 32
1.4.2. Vergide Uygunluk İlkesi 34
1.4.3. Vergide Açıklık İlkesi 35
1.4.4. Vergide Belirlilik İlkesi 36
1.4.5. Vergide Eşitlik İlkesi 37
1.5. Vergi Adaletinin Oluşumunu Engelleyen Faktörler 39
1.5.1. Vergiden Kaçınma 39
1.5.1.1. Genel Olarak 39
1.5.1.2. Peçeleme Sözleşmeleri 40
1.5.2. Vergi Kaçakçılığı 41
1.5.3. Çifte Vergileme 43
1.5.4. Verginin Yansıtılması 45
1.5.5. Vergi Afları 47
1.5.6. Kayıt Dışı Ekonomi 49
1.5.7. Vergi Erozyonu 51
İKİNCİ BÖLÜM
VERGİDE ADALET İLKESİNİN İNSAN HAKLARI BAĞLAMINDA ANAYASA VE AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ
2.1. İnsan Hakları Çerçevesinde Vergide Adalet İlkesi 53
2.2. Vergi Mükellefi Temel Hak ve Özgürlüklerinin Sosyal ve Hukuk Devleti Çerçevesinde Önemi 58
2.3. Vergide Adalet İlkesi ve İnsan Hakları 59
2.3.1. Mülkiyet Hakkı ve Vergi 59
2.3.2. Adil Yargılanma Hakkı ve Vergi 67
2.3.3. Mahkemeye Erişim Hakkı ve Vergi 73
2.3.4. Makul Sürede Yargılanma Hakkı ve Vergi 78
2.3.5. Hakkaniyete Uygun Yargılanma Hakkı ve Vergi 81
2.3.5.1. Silahların Eşitliği 83
2.3.5.2. Çelişmeli Yargılama İlkesi 85
2.3.6. Diğer Haklar 88
2.3.6.1. Susma ve Kendi Aleyhine Tanıklık Etmeme Hakkı ve Vergi 88
2.3.6.2. Masumiyet Karinesi ve Vergi 90
2.3.6.3 Tercümandan Ücretsiz Yararlanma Hakkı ve Vergi 91
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
VERGİDE ADALETİN SAĞLANMASI SÜRECİNDE MÜKELLEF TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİNİN KORUNMA YOLLARI
3.1. Vergide Adalet İlkesinin Uygulaması Olarak Anayasa Mahkemesine
Başvuru 93
3.1.1. AİHS’nin Türk İç Hukukuna Etkisi 93
3.1.2. Anayasa Mahkemesi Kuruluşu ve Yapısı 93
3.1.3. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuruya Konu Edilecek Haklar 95
3.1.4. Anayasa Mahkemesi’nin Bireysel Başvuru Açısından Yetki Kapsamı 99
3.1.4.1. Kişi Bakımından 99
3.1.4.2. Zaman Bakımından 100
3.1.4.3. Yer Bakımından 101
3.1.5. Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Kabul Edilebilirlik Şartları 101
3.1.5.1. Kamu Gücü ile Mükellef Temel Hak ve Özgürlüklerine
Müdahale Durumları 102
3.1.5.2. Olağan Kanun Yollarının Tüketilmiş Olması 105
3.1.5.3. Süresi İçinde Başvuruda Bulunulmuş Olunması 107
3.1.5.4. Başvurunun Yetkili Olanlar Tarafından Yapılması 108
3.1.5.5. Bireysel Başvurunun Doğru Yere Yapılması 110
3.1.5.6. Bireysel Başvurunun Şekli Şartları 110
3.1.6. Anayasa Mahkemesi’nin Başvuruları Değerlendirme Süreci ve
Kararlar 113
3.1.7. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuruya Konu Edilemeyecek
Durumlar 117
3.2. Vergide Adalet İlkesinin Sağlanması Bağlamında AİHS’nin İç Hukukumuzdaki Yeri, Önemi ve Temel Özellikleri 118
3.2.1. Genel Olarak 118
3.2.2. AİHS’nin Önemi 119
3.2.3. AİHS’nin Kapsamı ve Temel Özellikleri 121
3.2.3.1. Kapsamı 121
3.2.3.2. Temel Özellikleri 123
3.2.3.2.1. Bireyi Uluslararası Hukukun Bir Süjesi Yapması 123
3.2.3.2.2. Temel Hak ve Özgürlüklerin Korunması Kapsamında Yargısal Bir Denetim Mekanizması Getirmesi 124
3.2.3.2.3. Temel Hak ve Özgürlüklerin Korunmasında İç Hukuktan Sonra Tali Nitelikte Olması 126
3.2.3.2.4. Kendi Yetki Alanında Bulunan Herkese Tanınmış Olması 127
3.2.3.2.5. Taraf Devletlerin İç Hukukunda Etkili Olması 129
3.2.3.2.6. Özgürlüklerin Sınırsız Olarak Kullanılamayacağı Prensibi Taşıması 130
3.3. Vergide Adalet İlkesinin Uygulaması Olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Başvuru 131
3.3.1. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru 132
3.3.1.1. Başvurunun Reddi Nedenleri 141
3.3.1.1.1. Başvurunun Anonim (İmzasız) Olması 141
3.3.1.1.2. Başvuru Konusunun Mahkeme Tarafınca Daha Önce İncelenmiş Başka Bir Başvuru ile Aynı Olması 142
3.3.1.1.3. Başvurunun Daha Önce Uluslararası Bir Soruşturma veya Çözüm Merciine Sunulmuş Olması 142
3.3.1.1.4. Başvurunun Sözleşme ve Ek Protokoller ile Bağdaşmazlık Durumu 143
3.3.1.1.5. Başvurunun Dayanaktan Yoksun Olması 143
3.3.1.1.6. Başvuru Hakkının Kötüye Kullanılmış Olması 144
3.3.1.1.7. İç Hukuk Yollarının Tüketilmemiş Olması 144
3.3.1.1.8. Süre Koşulunun Aşılmış Olması 147
3.3.1.1.9. Önemli Bir Zarar Görmemiş Olunması 148
3.3.1.2. AİHM’nin İşleyişinin Genel Esasları 149
SONUÇ 155
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ 161
KAYNAKÇA 177 |