|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Birinci Bölüm
GENEL ESASLAR
1.1. GİRİŞ 15
1.2. VERGİ KANUNLARINDA MÜKELLEF KAVRAMI 17
1.2.1. Gelir Vergisi Kanununda Mükellef Kavramı 17
1.2.1.1. GVK’da Tam ve Dar Mükellefiyet 19
1.2.1.2. Tarhiyatın Muhatabı 22
1.2.2. Kurumlar Vergisi Kanununda Mükellef Kavramı 23
1.2.2.1. Kurumlar Vergisi Mükellefleri 23
1.2.2.2. KVK’da Tam ve Dar Mükellefiyet 24
1.2.2.3. Gerçek ve Tüzel Kişi Ayrımının ve Şirket Nev’inin Mükellefiyete Etkisi 24
1.2.2.4. Tarhiyatın Muhatabı 26
1.2.3. Katma Değer Vergisi Kanununda Mükellefiyet 26
1.2.3.1. Katma Değer Vergisinin Mükellefi 26
1.2.3.2. KDV Sorumlusu 27
1.2.2.3. Tarhiyatın Muhatabı 27
1.3. VERGİYİ DOĞURAN OLAY KAVRAMI 28
1.3.1. GVK’da Vergiyi Doğuran Olay 30
1.3.1.1. Tam Mükellefler Bakımından 30
1.3.1.2. Dar Mükellefler Bakımından 34
1.3.2. KVK’da Vergiyi Doğuran Olay 35
1.3.2.1. Tam Mükellefler Bakımından 35
1.3.2.2. Dar Mükellefler Bakımından 36
1.3.3. KDV’de Vergiyi Doğuran Olay 37
1.4. VERGİYİ DOĞURAN OLAY VE MUHASEBEDE GERÇEKLEŞME KAVRAMI 38
İkinci Bölüm
GAYRİMENKUL KAZANÇ VE
İRATLARININ VERGİLENDİRİLMESİ
2.1. GAYRİMENKUL SERMAYE İRATLARININ VERGİLENDİRİLMESİ 41
2.1.1. Gayrimenkul Sermaye İradının Mükellefleri 42
2.1.2. Gayrimenkul Sermaye İradına Konu Mal ve Haklar 43
2.1.3. Gayrimenkul Sermaye İradında Gayri Safi Hasılat 47
2.1.3.1. Geçmiş Yıllara Ait Kira Bedelinin Sonradan Tahsili 47
2.1.3.2. Gelecek Yıllara Ait Peşin Kira Bedelinin Peşin Tahsilât 48
2.1.3.3. Yabancı Parayla Yapılan Kiralamalarda Hâsılat 49
2.1.3.4. Ayni Tahsilât 49
2.1.3.5. Para Faizsiz Ev Kirasız Uygulaması 50
2.1.3.6. Zirai Üründen Pay Alınması 51
2.1.3.7. Kiracı Tarafından Yapılan Değer Artırıcı Harcamalar 51
2.1.3.8. Vakfın Gelirinden Hizmet Karşılığı Olmayarak Alınan Hisseler 52
2.1.3.9. Binaların Dış Cephe veya Apartmanların Ortak Alanlarının Kiralanmasında Hâsılat 52
2.1.4. Emsal Kira Bedeli Uygulaması 52
2.1.4.1. Emsal Kira Bedelinin Hesaplanması 54
2.1.4.2. Emsal Kira Uygulanmayan Haller 55
2.1.4.3. Emsal Kira Esasında Stopaj 56
2.1.5. İstisna Uygulaması 57
2.1.5.1. Yasal Düzenleme 57
2.1.5.2. İstisna Uygulaması 57
2.1.5.3. İstisnada Diğer Hususlar 60
2.1.6. Gider Tespit Yöntemleri 61
2.1.6.1. Gayri Safi Hasılattan İndirilecek Giderler 63
2.1.6.2. Kısmi Kiralamada Giderler 67
2.1.6.3. Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler 67
2.1.6.4. İstisnaya İsabet Eden Giderler 67
2.1.7. Diğer Hususlar 67
2.1.7.1. Zarar Mahsubu 67
2.1.7.2. Vergi Kesintisi 69
2.1.7.3. Defter Belge Düzeni 69
2.1.7.4. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Yönünden Kira Gelirleri (GİB Dar Mükellefler İçin Kira Rehberi 2018) 70
2.1.8. Beyan ve Ödeme 72
2.1.9. İndirimler 74
2.1.10. Gelirin Toplanması ve Yıllık Beyan 78
2.1.11. Örnekler 79
2.2. GAYRİMENKUL DEĞER ARTIŞ KAZANÇLARININ VERGİLENDİRİLMESİ 86
2.2.1. Giriş 86
2.2.2. Taşınmaz Alım Satım Kazancının Niteliği 88
2.2.3. Mal ve Hakların İktisap Şekli ve Elden Çıkarma Süresi 89
2.2.4. Taşınmazlarda İktisap Tarihinin Belirlenmesi (GVK 76 No.lu Sirküler) 90
2.2.5. Arsa Payının Kat Karşılığı veya Hasılattan Pay Alınması Karşılığında Verilmesi 92
2.2.5.1. İnşaattan Bağımsız Bölüm Alınması ve Elden Çıkarılması 93
2.2.5.2. Hasılattan Pay Alınması 94
2.2.6. İvazsız İktisap Edilen Taşınmaz Satışı 95
2.2.7. Muvazaalı İvazsız İntikaller 97
2.2.8. Safi Değer Artışının Tespiti ve Yıllık Beyan 97
2.2.9. Arsa Payı İnşaat İşlerinde Katma Değer Vergisi 99
2.2.10. Gayrimenkul Alım Satımında Tapu Harcı 100
2.2.11. Gayrimenkul Alım–Satımında Emlak Vergisi Kanunundan Kaynaklanan Yükümlükler (GİB Rehberi, 2011) 101
Üçüncü Bölüm
MENKUL KIYMETLER
KAZANÇ VE İRATLARININ VERGİLENDİRİLMESİ
3.1. HİSSE SENETLERİ, ORTAKLIK HAKLARI VE HİSSELERİNİN GERÇEK KİŞİLER TARAFINDAN ELDEN ÇIKARILMASINDAN SAĞLANAN KAZANÇLARIN VERGİLENDİRİLMESİ 103
3.1.1. Giriş 103
3.1.2. GVK Mükerrer Madde 80 Kapsamında Vergilendirme 105
3.1.2.1. Hisse Senetlerinin Elden Çıkarılmasından Sağlanan Kazançlar 105
3.1.2.2. Ortaklık Hakları ve Hisselerinin Elden Çıkarılması 107
3.1.2.3. GVK Geçici Madde 67 Kapsamında Vergilendirme 109
3.1.2.4. GVK Geçici 67 Öncesinde İktisap Edilen Hisse Senetlerinin Vergilendirilmesi 111
3.1.3. Vergilendirilmeyecek Değer Artış Kazançları 112
3.1.4. Değer Artış Kazancının Hesabında Kur Farkları 113
3.1.5. Toplama Yapılan ve Yapılmayan Haller 113
3.2. KAR PAYLARININ VERGİLENDİRİLMESİ 114
3.2.1. GVK Madde 75 Kapsamında Kar Payları 114
3.2.2. Kar Payı Tevkifatı ve Yıllık Beyan 115
3.2.2.1. 2003 ve Sonraki Yıllara Ait Kar Payları 115
3.2.2.2. 2002 ve Önceki Yıllara Ait Kar Payları 118
3.2.2.3. Dar Mükellef Kurumların Ana Merkeze Aktardıkları Kar Payları 120
3.2.2.4. Özel Finans Kurumlarınca Ödenen Kar Payları 120
3.2.3. Kar Payı Tevkifatında Diğer Yasal Düzenlemeler 120
3.2.3.1. Yurt Dışı İştiraklerden Sağlanan Temettü ve Satış Kazançlarını Dağıtan Belli Şartları Taşıyan Şirketler 120
3.2.3.2. Yurt Dışı Firmaların Türkiye’de Sergi ve Panayırlardan Sağladıkları Kazançlar 121
3.2.3.3. Vergi Avantajı Sağlayan Ülke ve Bölgelere Yapılan Ödemeler 121
3.2.3.4. Yatırım Fonları ve Ortaklıklarının Kazançları 122
3.3. GERÇEK KİŞİLERCE (HİSSE SENETLERİ HARİÇ) MENKUL KIYMETLERDEN ELDE EDİLEN KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ 122
3.3.1. Giriş 122
3.3.2. Kamu Kâğıtlarından Elde Edilen Faiz Gelirleri 124
3.3.3. Euro Bond Faiz Gelirleri 125
3.3.4. Dövize, Altına veya Başka Bir Değere Endeksli Menkul Kıymetler 125
3.3.5. Özel Sektör Tahvilleri ve Kira Sertifikalarından Elde Edilen Gelirler 126
3.3.5.1. Yurt İçinde İhraç Edilen Tahvil ve Sertifikalar 126
3.3.5.2. Yurt Dışında Elde Edilen Tahvil ve Sertifikalar 126
3.3.5.3. Dar Mükelleflerce Özel Sektör Tahvil ve Kira Sertifikalarından Sağlanan Gelirler 127
3.3.6. Elden Çıkarma (Değer Artış) Kazançları 127
3.3.7. Mevduat Faizleri, Repo Gelirleri ve Kar Zarar Ortaklığından Sağlanan Gelirler 128
3.3.8. Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmelerinden Sağlanan Gelirler ve Aracı Kurum Varantları 128
3.3.9. Menkul Kıymet Yatırım Fonları ve Ortaklıklarından Sağlanan Kazançlar 129
3.3.10. Uygulamalar 129
3.3.11. Menkul Sermaye İratlarının Yıllık Beyanı 131
Dördüncü Bölüm
GAYRİMENKULLER VERGİ USUL KANUNU
DEĞERLEME
4.1. GAYRİMENKULLER 137
4.1.1. Yasal Düzenleme 137
4.1.2. Gayrimenkul Kavramı 138
4.1.2.1. Türk Medeni Kanunu'nda Gayrimenkul Kavramı 139
4.1.2.2. Gelir Vergisi Kanunu'nda Gayrimenkul Kavramı 139
4.1.3. Bütünleyici Parça (Mütemmim Cüzü) 140
4.1.4. Eklenti (Teferruat) 140
4.1.5. Tesisat ve Makineler 141
4.1.6. Gemiler ve Diğer Taşıtlar 142
4.1.7. Gayri Maddi Haklar 143
4.1.8. Gayrimenkullerin İşletmeye Ayni Sermaye Olarak Dahil Edilmesi 144
4.2. GAYRİMENKULLERDE MALİYET BEDELİNE GİREN GİDERLER 146
4.2.1. Yasal Düzenleme 146
4.2.2. Satın Alma Halinde Maliyet Bedeli 146
4.2.2.1. Gümrük Vergileri, Nakliye ve Montaj Giderleri 147
4.2.2.2. Yeni Bina İnşasında Arsa Maliyetleri 148
4.2.3. İhtiyari (İsteğe) Bağlı Giderler 151
4.2.4. Finansman Giderleri 151
4.2.4.1. Döviz Kredisi Kullanılması Halinde Faiz ve Kur Farkları 153
4.2.4.2. Finansman Giderlerine Dair Bazı Yargı Kararları 154
4.3. İNŞA VE İMAL GİDERLERİ 155
4.4. GAYRİMENKULLERDE MALİYET BEDELİNİN ARTMASI 157
4.4.1. Yasal Düzenleme 157
4.4.2. Giderlerin Maliyet Bedeline Dahil Edilme Koşulları 157
4.4.2.1. Yapılan Harcamanın Normal Bakım, Tamir ve Temizleme Gideri Olmaması 158
4.4.2.2. Yapılan Harcamanın Varlıkları Genişletmek veya İktisadi Kıymetini Artırmak Maksadıyla Yapılan Giderlerden Olması 159
4.4.2.3. İktisadi Kıymetin İtfasının Tamamlanmasından Sonra Yapılan ve Faydalı Ömrü Artıran Giderlerden Olmaması 161
4.4.2.4. Gemiler ve Motorlu Kara Nakil Vasıtalarında Maliyet Bedeline Eklenmesi Gereken Giderler 163
4.4.2.5. İktisadi Kıymetin Olağanüstü Değer Kayıpları Nedeniyle Yapılan Giderler 164
4.5. DEMİRBAŞ EŞYALARIN DEĞERLEMESİ 165
4.5.1. Yasal Düzenleme 165
4.5.2. Alet, Edevat, Mefruşat ve Demirbaş Kavramları 166
4.5.3. Demirbaşların Maliyet Bedeli Kapsamında Sayılan Giderler 167
4.5.4. Demirbaşların Maliyet Bedeli Dışında Değerlemeye Tabi Tutulacağı Haller 168
Beşinci Bölüm
MENKUL KIYMETLER VERGİ USUL KANUNU
DEĞERLEME
5.1. MENKUL KIYMETLERİN TANIMI VE TÜRLERİ 169
5.1.1 Türk Ticaret Kanunu'nda Yer Alan Düzenlemeler 169
5.1.2. Sermaye Piyasası Mevzuatında Yer Alan Düzenlemeler 171
5.2. VUK UYARINCA MENKUL KIYMETLERİN DEĞERLEMESİ 176
5.2.1. Alış Bedeli İle Değerlemeye Tabi Menkul Kıymetler 177
5.2.2. VUK'a Göre Hisse Senetlerinin Değerlemesi 178
5.2.2.1. Hisse Senetlerinin İktisap Tarihi 178
5.2.2.2. Döviz Cinsinden Borçla Edinilen Hisse Senetleri 179
5.2.2.3. Yabancı Hisse Senetleri 180
5.2.2.4. Bedelsiz Alınan İştirak Hisseleri ve Hisse Senetleri 181
5.2.3. Yatırım Fonu Katılma Belgelerinin Değerlemesi 182
5.2.4. VUK'da Eurobondlar, Gelir Ortaklığı Senetleri, Tahvillerin Değerlemesi 183
5.2.4.1. Eurobondlar 183
5.2.4.2. Gelir Ortaklığı Senetleri 184
5.2.4.3. Hisse Senedine Dönüştürülebilir Tahvil 184
5.2.5. VUK'da Borsa Rayici veya Kıst Getiri Esasında Değerleme 184
Altıncı Bölüm
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU MENKUL VE
GAYRİMENKUL KAZANÇ İSTİSNALARI
6.1. GENEL AÇIKLAMALAR 187
6.1.1. Sermaye Şirketleri 188
6.1.1.1. Anonim Şirketler 188
6.1.1.2. Limited Şirketler 189
6.1.1.3. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketler 189
6.1.1.4. Yatırım Fonları ve Yatırım Ortaklıkları 190
6.1.2. Kooperatifler 191
6.1.3. İktisadi Kamu Kuruluşları 192
6.1.4. Dernek veya Vakıflara Ait İktisadi İşletmeler 192
6.1.5. İş ortaklıkları 193
6.2. İSTİSNALAR 193
6.2.1. Yurtiçi İştirak Kazançları İstisnası 194
6.2.1.1. Yurtiçi İştirak Kazançları Genel Açıklamalar 194
6.2.1.2. Yurtiçi İştirak Kazançları İstisnası Muhasebe Kayıtları 196
6.2.2. Yurt Dışı İştirak Kazançları İstisnası 197
6.2.3. Tam Mükellef Anonim Şirketlerin Yurt Dışı İştirak Hisselerini Elden Çıkarmalarına İlişkin İstisna 203
6.2.4. Taşınmazlar ve İştirak Hisseleri İle Kurucu Senetleri, İntifa Senetleri ve Rüçhan Hakları Satış Kazancı İstisnası 204
6.2.4.1. İstisnaya Konu Olacak İktisadi Kıymetler 207
6.2.4.1.1. Taşınmazlar 207
6.2.4.1.2. İştirak Hisseleri, Kurucu Senetleri ve İntifa Senetleri 209
6.2.4.1.3. Rüçhan Hakları 210
6.2.4.2. İstisna Uygulamasına İlişkin Şartlar 210
6.2.4.2.1. İki Tam Yıl Süre İle Aktifte Bulundurulma 210
6.2.4.2.2. Satış Kazancının Fon Hesabında Tutulması 211
6.2.4.2.3. Fon Hesabında Tutulan Kazançların İşletmeden Çekilmemesi 215
6.2.4.2.4. Menkul Kıymet veya Taşınmaz Ticareti İle Uğraşılmaması 216
6.2.4.3. Diğer Hususlar 217
6.2.4.3.1. Taşınmazlar ile İştirak Hisselerinin Para Karşılığı Olmaksızın Devir ve Temliki, Trampası ve Kamulaştırılması 217
6.2.4.3.2. Satış Vaadi Sözleşmesi İle Satışı Öngörülen Taşınmazların Durumu 218
6.2.4.3.3. Bedelsiz Olarak Elde Edilen Hisse Senetlerinin Satışından Sağlanan Kazançların Durumu 218
6.2.4.3.4. Grup Şirketleri Arasındaki İşlemlerin Durumu 219
6.2.4.3.5. Kazancın Hesaplanması, Kur Farkı ve Vade Farklarının Durumu 219
6.2.5. Bankalara veya TMSF’ye Borçlu Durumda Olan Kurumlar İle Bankalara Tanınan İstisna 220
Yararlanılan Kaynaklar 223
Kavramlar Dizini 229 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
