|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler (Özet)
Önsöz (1. ve 2. Basımlar İçin) 5
Önsöz (3. Basım İçin) 9
I. YAPISALCI DİLBİLİM VE DİL ÖĞRETİMİ 21
II. SES BİLGİSİ – SESBİLİM VE DİL ÖĞRETİMİ 43
III. BİÇİMBİLİM VE DİL ÖĞRETİMİ 65
IV. ANLAMBİLİM VE DİL ÖĞRETİMİ 89
V. SÖZCELEME KURAMI VE DİL ÖĞRETİMİ 135
VI. EDİMBİLİM VE DİL ÖĞRETİMİ 173
VII. METİN DİLBİLİMİ VE DİL ÖĞRETİMİ 203
VIII. GEREKÇELENDİRME VE DİL ÖĞRETİMİ 235
IX. RUHDİLBİLİM, BİLİŞSEL DİLBİLİM VE DİL ÖĞRETİMİ 259
X. TOPLUMDİLİM VE DİL ÖĞRETİMİ: DİLİ, İÇİNDE GELİŞTİĞİ TOPLUMSAL BAĞLAMDA ÖĞRENME 293
Sözlükçe 321
Terimce 335
Terminology 342
Terminologie 349
Kavramlar Dizini 357
İçindekiler
Önsöz (1. ve 2. Basımlar İçin) 5
Önsöz (3. Basım İçin) 9
İçindekiler (Özet) 11
I. YAPISALCI DİLBİLİM VE DİL ÖĞRETİMİ
Giriş 21
1. Saussure ve Yapısalcılık 22
2. Dizge ve Değer Kavramları 27
2.1. Dizge 27
2.2. Değer 28
3. Prag Okulu 29
4. Louis Hjelmslev ve Glosematik 32
5. Amerikan Yapısalcığı 33
5.1. Leonard Bloomfield ve Dağılımcılık 34
5.2. Noam Chomsky ve Üretici–Dönüşümsel Dilbilgisi 34
5.2.1. Derin Yapı / Yüzeysel Yapı 35
5.2.2. Edinç / Edim 35
6. Dilbilim ve Dil Öğretimi 36
6.1. Betimsellik 37
6.2. Eşzamanlılık 37
6.3. Dilin Sözlü Biçimi 38
6.4. İletişim 38
6.5. Dizge Kavramı 38
Sonuç 40
II. SES BİLGİSİ – SESBİLİM VE DİL ÖĞRETİMİ
Giriş 43
1. Ses Bilgisi ve Sesbilim 44
1.1. Tanım ve Ayrımlar 44
1.2. Dilin Birimleri 45
1.2.1. Sesbirim 45
1.2.2. Yazıbirim 46
2. Sesbilim ve Bileşenleri 47
2.1. Parçasal Düzey 47
2.1.1. Sesbirimler ve Sesbirim Sınıflamaları 48
2.2. Parçaüstü Düzey 49
2.2.1. Tonlama 49
2.2.2. Hecelerde ve Sözcüklerde Vurgu 50
2.2.3. Ulama 51
3. Sesbilimin Dil Öğretimindeki Yeri 52
3.1. Kısa Tarihçe 52
3.2. Sesbilimin Günümüzdeki Yeri 53
3.2.1. İletişimsel Yaklaşım 53
3.2.2. Eylem Odaklı Yaklaşım 54
4. Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni’nde Sesbilim 54
4.1. Ses Bilgisel Yeti 55
4.2. Sesbilimsel Beceri 56
5. Dil Öğretiminde Ses bilgisi ve Sesbilim 56
5.1. Yabancı Dil Olarak Fransızca Ders Kitaplarından Alıştırma Örnekleri 56
5.2. Yabancı Dil Olarak İngilizce Ders Kitaplarından Alıştırma Örnekleri 58
5.3. Yabancı Dil Olarak Türkçe Ders Kitaplarından Alıştırma Örnekleri 60
III. BİÇİMBİLİM VE DİL ÖĞRETİMİ
1. Giriş 65
2. Biçimbilim: Kapsam ve Tanımlar 66
2.1. Biçimbirim 67
2.2. Kök, Gövde, Taban 68
2.3. Ekler 69
3. Çekimsel Biçimbilim 69
3.1. Ad Çekimi 72
3.2. Zamir Çekimi 73
3.3. Eylem Çekimi 74
3.4. Sıfat Çekimi 75
4. Türetimsel Biçimbilim 75
5. Biçimbilimsel Süreçler 77
5.1. Ekleme / Türetme 77
5.2. Bileşme / Bileştirme 77
5.3. Çekimleme 77
5.4. Kayma 78
5.5. Yineleme 78
5.6. Kırpma / Kısaltma 78
5.7. Başharfleştirme / Başlık Kısaltma 78
5.8. Ödünçleme / Ödünç alma 78
6. Diller için Avrupa Ortak Başvuru Metninde Biçimbilim 79
7. Yabancı Dil Öğretiminde Biçimbilim 80
7.1. Yabancı Dil Olarak Fransızca Ders Kitaplarından Biçimbilimsel Örnekler 81
7.2. Yabancı Dil Olarak İngilizce Ders Kitaplarından Biçimbilimsel Örnekler 82
7.3. Yabancı Dil Olarak Türkçe Ders Kitaplarından Biçimbilimsel Örnekler 83
IV. ANLAMBİLİM VE DİL ÖĞRETİMİ
1. Giriş: Tarihçe 89
2. Anlamın Yeri 90
2.1. Anlam/Anlamlama 92
2.2. Anlam ve Gönderge 92
2.3. Anlam, Bağlam ve İletişim Durumu 93
3. Yirminci Yüzyılda İki Çözümleme Yöntemi 94
3.1. Anlambirimcik Çözümlemesi 94
3.2. Ön–Tür Anlambilimi 98
4. Anlam İlişkileri 100
4.1. Düzanlam/Yananlam 100
4.2. Değer Kavramı 102
5. Alanlar 103
5.1. Sözlüksel Alan 103
5.2. Anlam Alanı 103
6. Anlam Değişmeleri 104
6.1. Toplumsal–Kültürel Değişiklikler 104
6.1.1. Anlam Daralması 105
6.1.2. Anlam Genişlemesi 105
6.1.3. Anlam Değişimi (ya da Bir Başka Anlama Geçiş) 106
6.1.4. Anlam İyileşmesi 106
6.1.5. Anlam Kötüleşmesi 106
6.1.6. Somut Anlam / Soyut anlam 107
6.1.7. Belirtik Anlamdan Örtük Anlama 107
6.1.7.1 Motif, İzlek ve Yerdeşlik 107
6.2. Biçimsel Değişiklikler 109
6.2.1. Türetilme Alanı 109
7. Anlambilim ve Dil Öğretimi 110
7.1. Anlamsal Bağıntılar 111
7.1.1. Dış Anlamsal Bağıntılar 111
7.1.1.1. Eşanlamlılık 111
7.1.1.1.1. Mutlak Eşanlamlılık 111
7.1.1.1.2. Göreceli Eşanlamlılık (Yakın Anlamlılık) 112
7.1.1.1.3. Göreceli Eşanlamlılıkta Derecelenme 112
7.1.1.1.4. Eşanlamlılığın Özelleşmesi 112
7.1.1.2. Karşıt Anlamlılık 113
7.1.1.2.1. Bütünleyici Karşıtlıklar (ya da Çelişkin Karşıtlıklar) 113
7.1.1.2.2. Derecelenen Karşıtlıklar 114
7.1.1.2.3. Biçimsel Karşıtlıklar 114
7.1.1.3. Üstanlamlılık, Altanlamlılık 116
7.1.1.4. Açımlama ve Dolaylama 117
7.1.2. İç Anlamsal Bağıntılar 118
7.1.2.1. Tekanlamlılık ve Çokanlamlılık 118
7.1.2.2. Çokanlamlılık ve Eşadlılık 119
7.1.2.3. Okşarlık 120
7.2. Söz Sanatları 120
7.2.1. Sapma ve Değişmece 121
7.2.1.1. Benzerlik İlişkisi ya da Eğretileme 121
7.2.1.2. Düzdeğişmece 124
7.2.1.3. Kapsamlama (ya da kapsamlayış) 126
7.2.1.4. Eksiltme 127
V. SÖZCELEME KURAMI VE DİL ÖĞRETİMİ
1. Sözcelemenin Tarihçesi 135
1.1. Sözceleme ve Sözce 137
1.2. Sözceleme ve Söylem 139
1.3. Sözce ve Söylem 140
2. Göstericiler 142
2.1. Ben 144
2.2. Ben ve Sen 145
2.3. Ben–Sen ve O 146
2.4. Gönderge ve Gerçeklik 147
2.5. Zaman ve Uzam 148
3. Sözcelemenin Üç Temel Özelliği 149
3.1. Üstlenim 149
3.2. Öznellik 150
3.3. Toplumsallık 150
4. Sözceleme ve Dil Öğretimi 151
4.1. Sözcelemenin Dil Öğretimindeki Yeri 152
4.2. Sözceleme ve Dilbilgisi 152
4.3. Sözceleme ve Göstericiler 153
4.4. Söylem ve Anlatı 159
4.5. Aktarılan Söylem 161
4.5.1. Doğrudan Aktarılan Söylem (DAS) 161
4.5.2. Dolaylı Aktarılan Söylem (DLAS) 162
4.5.3. Serbest Dolaylı Anlatım (SDA) 163
4.5.4. Serbest Dolaysız Anlatım (SDzA) 164
4.5.5. Anlatısallaştırılmış Söylem (AS) 165
4.6. Kipselleştirme 165
VI. EDİMBİLİM VE DİL ÖĞRETİMİ
Giriş 173
1. Edimbilim 173
1.1. Edimbilimin Doğuşu ve Söz–Eylem Kuramı 173
1.1.1. Düzsöz / Edimsöz / Etkisöz Edimleri 178
1.1.2. Dolaysız Edimler / Dolaylı Edimler 179
1.1.2.1. Temel Dil Edimleri 179
1.1.3. Dolaylı Dil Edimleri 180
1.2. Grice’ın İlkeleri 182
1.3. Bilişsel Edimbilim ve Bağıntı Kuramı 183
1.4. Bütünleşik Edimbilim 184
1.5. Örtük Anlatım 185
1.5.1. Önvarsayım 186
1.5.2. İmalı Anlatım 187
2. Dil Öğretiminde Edimbilim 188
2.1. Edimbilimin Dil Öğretimi Alanına Girişi 188
2.2. Dil Öğretiminde Söz Edimleri 188
2.3. Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni’nde Edimbilim 189
2.4. Dil Öğretimi Ders Kitaplarında Söz Edimleri 190
2.5. Uygulama Örnekleri 194
VII. METİN DİLBİLİMİ VE DİL ÖĞRETİMİ
Giriş 203
1. Tümce Dilbilgisi – Metin Dilbilgisi 204
2. Metin – Söylem 206
3. Tutarlılık – Bağdaşıklık 208
3.1. Tutarlılık 208
3.2. Bağdaşıklık 210
4. İzlek – Yeni Bilgi 211
4.1. İzlekselleştirme – Yeni Bilgi Vurgulaması 213
4.1.1. İzlekselleştirme 213
4.1.2. Yeni Bilgi Vurgulaması 215
5. İzleksel Devamlılık ve Yineleme 216
5.1. Artgönderim 218
5.2. Öngönderim 219
6. İzleksel İlerleme 220
6.1. Sabit İzleksel İlerleme 220
6.2. Doğrusal İzleksel İlerleme 221
6.3. Türemeli İzleksel İlerleme 222
6.4. Türemeli Yeni Bilgi İlerlemesi 222
6.5. İzleksel İlerlemede Kopma 223
7. Dil Öğretiminde Metin Dilbilimi 223
7.1. Okuduğunu Anlama ve Çözümleme Becerisi 223
7.2. Yazılı Anlatım Becerisi 227
7.3. Duyduğunu Anlama ve Çözümleme Becerisi 228
7.4. Sözlü Anlatım Becerisi 230
VIII. GEREKÇELENDİRME VE DİL ÖĞRETİMİ
Giriş 235
1. Gerekçe / Gerekçelendirme 236
1.1. Dilde ve Söylemde Gerekçelendirme 240
1.2. Gerekçe – Topos – Yargı/Sonuç 241
1.3. Gerekçelendirmede Roller ve Stratejiler 242
1.4. Gerekçelendirme Amacı 243
1.5. Gerekçe Türleri 245
1.6. Uygulama Örnekleri 246
2. Dil Öğretiminde Gerekçelendirme 249
2.1. Etkileşimci Bakış Açısına Göre Gerekçelendirme 250
2.2. Gerekçelendirme ve Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni 251
2.3. Dil Sınıflarında Gerekçelendirme 253
IX. RUHDİLBİLİM, BİLİŞSEL DİLBİLİM VE
DİL ÖĞRETİMİ
Giriş 259
1. Bilişsel Bilimler 260
1.1. Bilişsel Dilbilim 261
1.1.1. Dilin Yapılaştırma İlkeleri 263
1.1.2. Dilsel ve kavramsal ulamlar 267
2. Ruhdilbilim 269
3. Bilişsel Yaklaşımlar ve Öğrenme Süreci 272
4. Yabancı Dil Öğrenimi/Öğretimi 273
4.1. Bilişsel Yaklaşımlar ve Yabancı Dil Öğretim Yöntemleri 275
4.2. Öğrenmeyi Etkileyen İçsel Süreçler 277
4.2.1. Anadil 278
4.2.2. İlgi 278
4.2.3. Tutum 279
4.2.4. Sosyal Kaygı 280
4.2.5. Öz–yeterlik 280
5. Eğitsel Birim Evrelerine Bilişsel Yaklaşım 281
5.1. Öngörü 281
5.2. Bütünsel Anlama 282
5.3. Ayrıntılı Anlama 283
5.4. Bulma 284
5.5. Kavramlaştırma 284
5.6. Sistemleştirme 285
5.7. Üretim 286
X. TOPLUMDİLİM VE DİL ÖĞRETİMİ: DİLİ, İÇİNDE GELİŞTİĞİ TOPLUMSAL BAĞLAMDA ÖĞRENME
Giriş 293
1. Tarih ve Kuramsal Söylem 294
1.1. Dilin Toplumsal Katmanı 294
1.1.1. Kurallı Dil ve Değişke 295
1.1.2. “Ölçünlü Dil”den İkidilliliğe 296
1.1.3. Toplumdilbilim bir dilbilimdir 297
1.2. Kimlik Oluşturma Yöntemi Olarak Dil 298
1.2.1. Martha's Vineyard Deneyi 298
1.2.2. Eşit ve eşitsiz dil düzeyleri 299
1.3. Sosyal Ağlar 300
2. Toplumbilimsel Eğitime Doğru 302
2.1. Her Bir Öğrenciyi Merkeze Alan Eğitim 303
2.1.1. Kaynak Dil Üzerine Bir Düşünce Oluşturma: Çeviri 303
2.1.2. Dil–Kültür İlişkisini İncelemek: Stereotip 305
2.1.3. Her Öğrenenin Algısını Sağlamak: Yazınsal Metin 307
2.2. Toplumsal Nesne Olarak Dil 309
2.2.1. Sosyal Ağın Yeri ve Önemi 309
2.2.2. Toplumsal İlişkileri Öğrenimle Bütünleştirmek: Dil Edimleri 310
Sözlükçe 321
Terimce 335
Terminology 342
Terminologie 349
Kavramlar Dizini 357 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
