İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
CİLT–I
KAYNAKLAR 43
KISALTMALAR 61
Birinci Kitap
İNSANA VERİLEN BEDENSEL ZARARDAN DOĞAN
MADDİ TAZMİNAT HUKUKU
BİRİNCİ BÖLÜM
TAZMİNATTA ÖN SORUN (SORUMLULUK HUKUKU)
§ 1. SÖZLEŞME DIŞI SORUMLULUK 65
I. SÖZLEŞME DIŞI SORUMLULUK HUKUKU
KAVRAMI 65
II. SORUMLULUK HUKUKUNUN FONKSİYONU 68
§ 2. SORUMLULUK ESASLARI 69
I. “CASUMA SENTIT DOMINUS” İLKESİ VE AYRIK
DURUMLAR 69
II. KUSUR PRENSİBİ 70
1. Ön Bilgiler 70
2. Objektifleştirilmiş Kusur 72
3. Kusur Prensibinin Yetersizliği 75
4. Güven Sorumluluğu 76
III. SORUMLULUK OLAYLARI 77
1. Ön Bilgiler 77
2. Sorumluluk Olayları ile Taleplerin Yarışması 77
IV. SORUMLULUK PRENSİPLERİ 84
§ 3. SORUMLULUK TÜRLERİNE GENEL BAKIŞ 86
I. KUSUR SORUMLULUĞU 86
II. SEBEP SORUMLULUĞU (OBJEKTİF
SORUMLULUK) 87
1. Tarihçe 87
12 İçindekiler
2. Hukuki Niteliği 89
3. Dayanağı 90
4. Öğeleri 90
5. Sebep Sorumluluğunun Türleri 91
A. Olağan (mutat, hafif) Sebep Sorumluluğu 91
B. Tehlike Sorumluluğu (Ağırlaştırılmış, Sebep
Sorumluluğu) 93
C. Hukuka Uygun Müdahaleden Doğan Sorumluluk
(Fedakarlığın Denkleştirilmesi İlkesi) 96
D. Sigorta Hukukunda Doğan Sorumluluk 97
III. İŞVERENİN BEDENSEL ZARARDAN DOĞAN
HUKUKİ SORUMLULUĞU 97
1. İlke Sorunu: Sigortaca Karşılanmıyan Zarar 97
2. Karşılaştırmalı Hukukta 102
A. Genel Olarak 102
B. Alman Hukuku’nda 103
C. Fransız Hukuku’nda 105
D. İsviçre Hukuku’nda 107
3. Türk Hukuku’nda 109
A. Yargıtay’ın Görüşü 109
B. Kusura Dayanan Sorumluluk Görüşü 112
C. Kusura Dayanmayan Sorumluluk Görüşü 125
a) Kanun boşluğunun işçi yararına yargıç tarafından
doldurulması görüşü 125
b) Hakkaniyet sorumluluğu görüşü 128
c) Münhasıran “Kaçınılmaz Olaya” bağlı kusursuz
sorumluluk görüşü 128
d) Diğer görüşler 129
D. Sebeplerin Yarışması 130
IV. İDARENİN SORUMLULUĞU 130
İKİNCİ BÖLÜM
TAZMİNATIN TEMEL KOŞULLARI
§ 4. ZARAR 133
I. ZARAR KAVRAMI 133
1. Tarihsel Gelişimi 133
2. Yeni Eğilimler 134
A. Ön Bilgiler 134
B. Normatif Zarar Kavramı 134
II. ZARAR TÜRLERİ VE ZARARIN HESAPLANMASI 137
1. Ön Bilgiler 137
A. Zarar Türleri (Cismani Zararla Sınırlı) 138
B. Zararın Hesaplanmasına İlişkin Genel Bilgiler 142
a) Kavram ve temel esaslar 142
b) Zarardan faydaların indirilmesi–(Denkleştirme) 143
c) Zararın hesabına esas alınacak tarih 145
d) Faiz 146
C. Zararın İspatı 154
§ 5. NEDENSELLİK BAĞI 155
I. ÖN BİLGİLER 155
II. SEBEP KAVRAMI 156
III. ŞART TEORİSİ 156
IV. UYGUN NEDENSELLİK BAĞI TEORİSİ 157
1. Uygun Nedensellik Bağının İşlevi 157
2. Uygun Nedensellik Bağının Tanımı 157
3. Uygun Nedenselliğin Özellikleri 158
4. İlk sonuç–Nihai Sonuç Bağlamında Sonucun
Genelleştirilmesi 166
5. Önceden Değerlendirme (ex ante), Sonradan
Değerlendirme (ex post) Sorunu 166
6. Uygun Olmayan Nedensellik – Nichtadäquater
(Madäquater) Kausalzusemmenhang 168
7. Yargıtay Görüşü 168
V. UYGUN NEDENSELLİK BAĞININ KESİLMESİ 170
1. Çıkış Noktası ve Hukuki Esaslar 170
A. İlke 170
B. Hukuki Esasları 170
2. Uygun Nedensellik Bağının Kesilme Nedenleri 172
A. Zarar Görenin Ağır Kusuru 172
B. Üçüncü Kişinin Ağır Kusuru 173
C. Mücbir Sebep 177
3. Umulmayan Hal 181
4. Birden Çok Sebepten Yalnız Birinin Nedenselliği
Kesmesi 182
A. Sonraki sebebin daha önce sonuç (zarar) doğurması 182
B. Önüne geçilen illiyet 183
5. Yarışan Nedensellik Birden Çok Sebebin Topluca
Yarışması 184
6. Alternatif Sebepler 184
7. Ortak Nedensellik 185
A. Birden Çok Sebebin Birlikte Etkide Bulunması 185
B. Zarar Verene Ait Bir Sebeple Umulmayan Halin
Birleşmesi 186
C. Zarar Verene Ait Bir Sebeple Zarar Görene Ait Bir
Sebebin Birleşmesi 186
8. İspat Sorunu 186
§ 6. HUKUKA AYKIRILIK 187
I. KAVRAM 187
II. OBJEKTİF HUKUKA AYKIRILIK TEORİSİ 188
III. SUBJEKTİF HUKUKA AYKIRILIK TEORİSİ 188
IV. HUKUKA AYKIRILIĞIN İÇERİĞİ 189
V. HUKUKA AYKIRILIĞIN TEKLİĞİ 189
VI. HUKUKA AYKIRILIK TEŞKİL EDEN DURUMLAR 189
1. Mutlak Bir Hakkı Koruyan Bir Normun İhlalinin
Hukuka Aykırılık Olarak Kabulü 189
2. Özel Koruma Normları İhlalinin Hukuka Aykırılık
Olarak Kabulü (Normun Koruma Amacı Teorileri) 190
VII. NİSPİ HAKLARIN HUKUKA AYKIRI İHLALİ 192
VIII. DOĞRULUK VE DÜRÜSTLÜK KURALININ
İHLALİ 192
IX. HUKUKA UYGUNLUK SEBEPLERİ 193
1. Ön Bilgiler 193
2. Hukuka Uygunluk Sebepleri 194
A. Kamu Yetkisinin Hukuka Uygun Kullanılması 194
B. Özel Hukuktan Doğan Özel Yetkiler 194
C. Zarar Görenin Rızası 194
a) Ön Bilgiler 194
b) Geçerlilik Koşulları 195
c) Tıbbi müdahalelerde rıza 196
d) Spor müsabakalarında rıza 198
D. Meşru Savunma, Zaruret Hali ve Kendi Hakkını
Korumak İçin Kuvvet Kullanma 199
a) Meşru savunma 199
b) Zorunluluk durumu 202
c) Kendi hakkını korumak için kuvvet kullanma –
selbsttilfe– 204
X. AHLÂKA AYKIRILIK 205
1. Kavram 205
2. Uygulama Sorunları 205
§ 7. KUSUR SORUMLULUĞU 206
I. ANLAM VE ÖNEMİ 206
II. KUSURUN SUBJEKTİF ÖĞELERİ 207
1. Sorumluluk Ehliyetinin Önemi 207
A. İlke 207
B. Sorumluluk ehliyetine sahip olmayanın hakkaniyet
sorumluluğu (TBK m 65) 209
C. Geçici sorumluluk ehliyetinin kaybı halinde
sorumluluk 210
D. Türk Borçlar Kanunu m. 59, 65 (BK. m. 54)’in Zarar
Görenin Sorumluluk Ehliyetine Sahip Olmayana
Kıyasen Uygulanması 210
2. Tüzel Kişilerin Sorumluluk Ehliyeti (MK. m. 50;
eMK. m. 48) 210
III. KUSURUN OBJEKTİF ÖĞELERİ: KAST VEYA
İHMAL 211
1. Kast (Varsatz) 211
2. İhmal ve Tedbirsizlik 212
A. Kavram ve Sorunlar 212
B. Derecelendirme 214
a) Ağır ihmal 214
b) Hafif ihmal 214
c) Orta ihmal 214
C. Model Sorunu 214
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TAZMİNAT OLAYLARI
§ 8. İNSANA VERİLEN ZARARDAN DOĞAN
TAZMİNATLAR 217
I. TAZMİNATIN HUKUKİ NİTELİĞİ VE HESABI 217
1. Kişiye Verilen Zarar 217
A. Kavram 217
B. Bedensel Zarar 217
C. Ölüm 217
D. Zarar Türleri (Genel Olarak) 218
E. Vücut Bütünlüğünün İhlali Halinde Ortaya Çıkan
Zarar Kalemleri (TBK m 54) 221
a) Masraflar 221
b) Çalışma (iş) gücünün (kabiliyetinin) kaybı
sonunda ortaya çıkan ekonomik kayıplar 229
aa) Ön Bilgiler 229
bb) Somut zarar 232
cc) Soyut zarar/müstakbel zarar/ müstakbel
ekonomik kayıp işleyecek dönem/ bilinmeyen
dönem 232
c) Değerlendirme etmenleri 233
aa) Gelir 233
aaa) Giydirilmiş ücretin hesabı 240
bbb) Ücretin netleştirilmesi 241
bb) Kapasite kaybının değerlendirilmesi 242
cc) Kapasite kaybının süresi 244
aaa) Geçici iş göremezlik 244
bbb) Sürekli İş Göremezlik 247
aaaa) Sigortalı için 247
bbbb) Haksız fiillerde 249
dd) Bakıcı giderleri 260
F. Ölüm ve Ölüm Sebebiyle Destekten Yoksun Kalma
Tazminatı 261
a) Ön bilgiler 261
b) Kavram olarak “Destekten Yoksun Kalma
Tazminatı” 262
aa) Terminoloji 262
bb) Karşılaştırmalı hukukta ölüm tazminatı 264
c) Destekten Yoksun Kalma Tazminatının Kaynakları
ve Hukuki Niteliği 265
aa) Doğuş dinamikleri 265
bb) Hukuki niteliği 267
aaa) Karşılaştırmalı hukukta 267
bbb) İsviçre–Türk Hukuku’nda 269
d) Temel kriterler 273
aa) Ölüm olayı 273
bb) Uygun nedensellik 274
cc) Destek ve destek tipleri 278
e) Zarar 294
aa) Hukukî niteliği 294
bb) Zarar türleri ve biçimi 295
aaa) Ölüm öncesi zarar 295
bbb) Ölüm giderleri 296
cc) Destekten yoksun kalma giderimi 302
aaa) Genel olarak 302
bbb) Değerlendirme etmenleri 303
aaaa) Gelir 303
bbbb) Hak sahiplerinin ihtiyacı ve ihtiyaç
süreleri (kriterleri) 306
aaaaa) Hak sahiplerinin ihtiyacı 311
bbbbb) Hak sahiplerinin ihtiyaç süresi 314
aaaaaa) Desteğin yaşam süresi 314
bbbbbb) Desteğin iş görebilirlik süresi
(aktivite süresi) 315
ccccc) Hak sahiplerinin ihtiyaç süresi 317
dddd) Yetiştirme giderleri 322
f) Paylaştırma 326
g) Tazminat hesabı 335
aa) Karşılaştırmalı hukukta 335
bb) Türk hukuku’nda 336
G. Yargıcın Hükmü Değiştirme Hakkını Saklı Tutması
(TBK. m. 75) 337
2. Tazminatın Belirlenmesi ve Hesabı 338
A. Zarar Verenin Kusuru 338
B. Zarar Görenin (Mağdurun) Kişisel Kusuru 354
C. Beklenmedik Hâl (Umulmayan hâl/Rastlantısal
hâl/Fevkalade hâl) 358
D. Zarar Görenin Yapısal Yatkınlığı 360
E. Hatır İşleri 361
F. Tarafların Ekonomik ve Sosyal (Özel) Durumları 365
a) Zarar verenin (sorumlunun) tazminat ödemesi
sonucu ekonomik açıdan yoksulluğa düşmesi 365
b) Zarar sorumlusunun yüksek gelire sahip olması 366
c) Zarar görenin olağanüstü yüksek gelire sahip
olması 366
G. Üçüncü Kişinin Kusuru 366
H. Türk Borçlar Kanununun 55. Maddesinin
Tazminatın Belirlenmesindeki İşlevi Zararın
Belirlenmesi 369
a) Normatif Düzenleme 369
b) Hükmün Analitiği ve Amaçsal Yorum 369
aa) Zarar ve tazminatın belirlenmesi 369
aaa) Genel ilke 369
bbb) Rücu edilemiyen sosyal güvenlik ödemeleri . 369
ccc) İfa amacını taşımayan ödemelerin dikkate
alınamıyacağı olgusu 370
ddd) Hakkaniyet düşüncesiyle hesaplanan
tazminatın arttırılamayacağı ve indirilemiyeceği 370
c) Yargıtay Uygulaması 371
II. TAZMİNATIN METRİK HESABI 372
1. Karşılaştırmalı Hukukta 372
A. Tazminat Prensipleri 372
B. Tazminat Şekilleri 374
C. Hesap Yöntemleri (Federal Mahkeme Hesabı) 376
D. Tazminatlar Arası İlişki 379
E. Tazminat Kalemleri 380
2. İrat Yoluyla Tazmin 382
A. Kavram 383
B. Öğreti ve Uygulama 383
3. Hesap Devreleri ve Yöntemleri 391
A. Bilinen Devre (işlemiş tazminat) ve Faiz Başlangıcı 391
B. Bilinmeyen Devre (işleyecek tazminat) ve Faiz
Başlangıcı 393
a) Uygulamada 393
b) Teknik Yaklaşım 400
4. Uygulamada Tazminat Hesaplanması ve Faiz
Başlangıcı – Örnekler 403
A. Gerçekleşen Zarar 404
a) Gelirler olay tarihi fiyatlarına çekilerek toplamak 405
b) Her yılın gelirine ayrı ayrı gecikme faizi
uygulamak 405
c) Rapor tarihindeki geliri esas almak 406
B. İşleyecek Zarar 406
a) Progressif rant tekniğine göre hesaplama: 407
b) Ortalamalar Sistemi veya Ortalama Ücret Sabit
Rant Sistemine göre uygulanan yönteme göre
hesaplama: 408
c) Ortalama Kavramı 409
C. Maddi Tazminatın Değerlendirilmesi 414
a) Ortalama Yıllık Kazanç 414
b) Peşin Değer 414
c) Yöntemlerin Karşılaştırılması 415
c) Sonuç 418
5. Yaşam Tablolarındaki Eksiklikler 419
III. TAZMİNATTA İNDİRİM SIRASI 419
1. İsviçre Hukuku’nda 419
2. Türk Hukuku’nda (Özellikle Uygulamada) 420
A. Uygulama 420
B. Kritik 430
a) Doğru indirim sırası uygulandığında 431
b) İndirim sırası değiştirildiğinde 431
c) TBK. m. 51–52’nin uygulama yeri 431
§ 9. SEBEP SORUMLULUĞUNDAN DOĞAN
TAZMİNAT OLAYLARI 438
I. İŞ SAHİBİNİN (İSTİHDAM EDENİN)
SORUMLULUĞU (TBK. m. 66) 438
1. Temel Esası ve Normatif Dayanağı 438
2. Koşulları 441
A. İş Sahibi ve Yardımcı Kişi Arasında Bağımlılık
(Tabiyet) İlişkisi/Sorumluluğun Sujesi 441
B. Zararın Yardımcının İşi Gördüğü Sırada Meydana
Gelmesi 448
C. Eylemin Haksız Olması 449
3. Kurtuluş Kanıtı 450
A. Özenin İspatı 450
a. Nasıl bir özen? 450
aa) Seçimde özen 450
– cura in eligendo– 450
bb) Talimatta özen 451
– cura in instruenda– 451
cc) Gözetimde özen 451
– cura in custatodiendo– 451
b) İspat yükümlülüğü 451
B. Özen Yükümlülüğünün İhlali ile Meydana Gelen
Zarar Arasında Uygun Nedensellik Bağının
Olmadığının İspatı 453
4. İş Sahibinin Yardımcı Kişiye Rücu 454
5. Türk Borçlar Kanunu m 66 ve m 116 Arasındaki İlişki 454
6. TBK. m 66/I (BK. 55/I) ile MK m 50/II (eMK 48)
Arasındaki İlişki 460
II. HAYVAN TUTUCUSUNUN SORUMLULUĞU
(TBK m 67) 460
1. Temel Esas ve Normatif Dayanağı 460
2. Koşulları 461
A. Hayvan Tutucusu (Sorumluluğun Sujesi) 461
B. Hayvanın Bağımsız (İçgüdüsel) Hareketi 462
C. Özen Yükümlülüğüne Uymama ve Kurtuluş Kanıtı 463
3. Rücu 467
4. Alıkoyma Hakkı 468
III. BİNA VE İNŞA ESERİ MALİKİNİN
SORUMLULUĞU (TBK m 69) 468
1. Temel Esası ve Normatif Dayanağı 468
2. Koşulları 469
A. Ön Bilgiler 469
B. Bina ve Diğer İnşa Eserleri 469
C. Eserdeki Ayıp (Bozukluk) 471
a) Eserdeki bozukluğun türleri 471
aa) Yapısının bozuk olması 471
bb) Bakımının eksik olması 472
b) Eserin bozuk olarak değerlendirilmesi kriteri 473
aa) Eserin tahsis (özgülenme) amacı 473
bb) Alınması gereken tedbirlerin ekonomik açıdan
malikten beklenebilir olması 473
3. İntifa ve Oturma Hakkı Sahiplerinin Sorumluluğu 473
4. Rücu 474
5. Husumet 475
A. İlke 475
B. Ayrık Durumlar 476
6. Depremde Bina Sahibinin Sorumluluğu 477
B. Ceza Yönünden 511
IV. EV BAŞKANININ SORUMLULUĞU (MK m 369). 540
1. Temel Esası ve Normatif Dayanağı 540
2. Koşulları 542
A. Ev Başkanının Konumu (Sorumluluğun Sujesi) 542
B. Gözetime Alınanın Zarara Sebebiyet Vermesi 543
C. Özel Yükümlülük veya Kurtuluş Kanıtı
Getirilmemiş Olması 544
V. MOTORLU TAŞIT İŞLETENİN SORUMLULUĞU
(KTK m. 85) 555
1. Temel Esasları 555
2. Normatif Dayanakları 557
3. Koşulları 561
A. Eşyaya veya Kişiye İlişkin Bir Zarar Olmalıdır 561
B. Zararın Motorlu Taşıtın İşletilmesinden
Kaynaklanması 563
a) KTK anlamında motorlu taşıt kavramı 563
b) Motorlu taşıtın işletilmesi/İşleten kavramı 563
c) Motorlu taşıtın işletilmesi ile meydana gelen zarar
arasında uygun illiyet bağının bulunması gerekir. 576
C. Hukuka Aykırılık 577
4. Sorumluluğun Çeşitli Görünümleri 577
A. Trafik Kazasının Motorlu Taşıtın İşletilmemesinden
Kaynaklanması Durumunda Sorumluluk (KTK m
85/III) 577
B. Meydana Gelen Kaza Sonucu Yapılan Yardım
Faaliyetlerden Kaynaklanan Zararlardan Sorumluluk
(KTK 85/IV). 578
C. İşletenin, Aracın Sürücüsü veya Yardımcı Kişilerin
Kusurlarından Dolayı Sorumluluk (KTK m 85/V) 581
5. Husumet 581
A. Aktif Husumet 581
B. Pasif Husumet 581
a) İşleten ve teşebbüs sahibi 581
b) Sürücü 590
c) Motorlu araç ile ilgili mesleki faaliyette bulunan
kişiler 591
d) Yarış düzenleyicisi (KTK m 105) 592
e) Hırsız ve gasbeden (KTK m. 107) 593
f) Motorlu taşıt sigortası yapan sigortalılar
(KTK m 97) 598
g) Devlet ve diğer kamu tüzel kişileri 600
6. Hatır Taşıması ve Motorlu Aracın Hatır İçin Bir
Kimseye Verilmesi (KTK m 87) 600
7. Sorumluluğun Takdiri ve Zararın Paylaştırılması 615
A. Sorumluluktan Kurtaran Haller (KTK m 86) 615
B. Zararın Paylaştırılması 634
a) Ön bilgiler 634
b) Karayolları Trafik Kanunu’nun Genel Hükümlere
Yaptığı Göndermeler 634
c) Zararın paylaştırılması 635
aa) Normun düzenleniş biçimi 635
bb) Takdir yetkisi 638
cc) Paylaştırma öğeleri: Kusur, işletme tehlikesi 639
aaa) Kusur 639
bbb) İşletme tehlikesi 658
dd) Sorumlulukların çatışması ve yargıcın takdiri 658
ee) Rücu 659
aaa) Dış ilişki 659
bbb) İç ilişki 665
C. Zamanaşımı 678
Ç. Yargıtayın Görüşü 678
8. Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası ve Bu Kapsamdaki
Tazminatlar 705
A. Sigorta Zorunluluğu 709
B. Zarar Görenin Doğrudan Doğruya Başvuru ve Dava
Hakkı–Sigortacının Def’i Hakkının Olmayışı 742
C. ZMSS Dışında Kalan Durumlar (KTK m 92) 745
D. Sigortacının Rücu 796
E. Zamanaşımı 813
F. Karayolları Motorlu araçlar Zorunlu Mali
Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ve Sigorta
Sisteminin Yapısal Değişiklik Çabaları 822
VI. İŞ KAZASI 891
1. İş Kazası Kavramı 891
A. Terminoloji 891
B. Tanım 891
C. Temel Kriterler 912
a) Olay 912
b) Nedensellik (İlliyet) 915
aa) Olay ile cismani zarar açısından nedensellik 915
bb) Olay ile iş arasındaki nedensellik (illiyet) 918
c) Kusur 922
2. Zarar ve Zararın Tazmini 926
A. Mevcut Zarar 927
a) Gerçek Zarar (Damnum Emergens) 927
b) Yoksun kalınmış kazanç (Lucrum Cessans) 928
B. Müstakbel zarar ve müstakbel ekonomik kayıp 929
3. Değerlendirme Etmenleri 929
A. Genel Bilgiler 929
B. İşçinin Geliri 930
a) Giydirilmiş ücretin tespiti 940
b) ILO Sözleşmesine Göre Ücret Tesbiti 942
c) Ücretin Netleştirilmesi 944
C. Kapasite Kaybının Değerlendirilmesi 944
a) Kapasite Kaybının Süresi 951
aa) Geçici İş Göremezlik 951
bb) Sürekli iş göremezlik 956
b) Ayrık haller 976
4. Tazminat Hesabı 976
A. Karşılaştırmalı Hukukta 976
B. Türk Hukukunda (Özellikle Uygulamada) 978
VII. MESLEK HASTALIĞI 1001
1. Meslek Hastalığı Kavramı 1001
A. Terminoloji 1001
B. Tanım 1001
2. Temel Kriterler 1004
A. Hastalık 1004
B. Hastalık ile İş Arasında Nedensellik (İlliyet) 1010
a) Meslek Hastalığında Nedensellik 1010
b) İş hastalığında Nedensellik (İlliyet) 1021
c) Zarar ve zararın tazmini 1022
3. Değerlendirme Etmenleri ve Tazminat 1022
A. Genel Bilgiler 1022
B. Değerlendirme Etmenleri 1022
a) Kapasite kaybının değerlendirilmesi 1022
b) Kapasite Kaybının Süresi 1031
aa) Geçici İş Göremezlik 1031
bb) Sürekli İş Göremezlik 1031
VIII. İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI VE
DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI İLE
SINIRLI SORUMLULUĞUN SONA ERMESİ VE
YARGILAMA USULÜ 1037
1. Sorumluğun Sona Ermesi 1037
A. Genel Olarak 1037
B. İbra 1037
a) Normatif dayanağı ve hukuki süreç 1037
b) 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununa göre ibra 1039
aa) Ön Bilgiler 1039
bb) İbranın Meleolojik Yorumu 1039
aaa) Biçim Koşulu (TBK. m. 420/f.2) 1039
bbb) İbra Tarihi Koşulu (TBK. m.420/f.2) 1039
ccc) İbra Konusu Alacağın Tümünün ve
Miktarının Belirtilmesi (TBK. m. 420/f.2) 1040
ddd) Ödemelerin Noksansız ve Banka
Aracılığıyla Yapılması Gerekir (TBK. 420/f.2) 1040
eee) Makbuz Hükmü (TBK. m. 420/f.3) 1041
fff) Cismani Zararlarda İbraname 1041
cc) Öğretinin Yorumu 1041
c) Yargıtayın Görüşü 1042
C. Feragat 1067
D. Mücbir Sebep 1069
E. Takas 1070
F. Zamanaşımı 1071
G. Diğer Sebepler 1078
2. Yargılama Usulü 1079
A. Yargılama usulü – Görev – Yetki 1079
B. Husumet 1082
aa) Aktif Husumet 1082
bb) Pasif husumet 1082
C. Zararın Paylaştırılması Yönüyle “Hüküm” 1114
IX. CİSMANİ ZARARLA İLGİLİ BİRKAÇ SÖZ 1116
§ 10. RÜCU TAZMİNATI 1117
I. SOSYAL SİGORTALAR KURUMU’NUN İŞVEREN
VE ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE RÜCU 1117
1. Ön Bilgiler 1117
A. Sorumluluk Açısından Yaklaşım 1117
B. Tazminat Açısından Yaklaşım 1117
2. Karşılaştırmalı Hukukta 1117
3. Türk Hukuku’nda 1121
II. KAVRAM 1122
1. Terminoloji 1122
2. Tanımı 1123
III. HUKUKİ NİTELİĞİ 1123
1. 506 sayılı Kanun döneminde 1123
2. 5510 sayılı Kanun döneminde 1126
IV. KOŞULLAR 1129
1. 506 sayılı Kanun döneminde 1129
2. 5510 sayılı Kanun döneminde 1130
V. HESABI 1130
VI. YARGITAYIN GÖRÜŞÜ 1131
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
BİRDEN ÇOK KİŞİNİN SORUMLU OLMASI
(MÜTESELSİL SORUMLULUK VE RÜCU)
§ 11. BİRDEN ÇOK TAZMİNAT YÜKÜMLÜSÜ İLE
ZARAR GÖREN ARASINDAKİ HUKUKİ İLİŞKİ (DIŞ
İLİŞKİ) MÜTESELSİL SORUMLULUK 1209
I. TEMEL ESASLAR 1209
1. Ön Bilgiler 1209
2. Federal Mahkemenin Ayrımı (Gerçek Olan–Gerçek
Olmayan Müteselsil Sorumluluk) 1212
II. BİRDEN ÇOK TAZMİNAT YÜKÜMLÜSÜNÜN
ZARAR GÖREN KARŞISINDA MÜTESELSİL
(DAYANIŞMA) SORUMLULUĞUNUN OLUŞ
ŞEKİLLERİ 1213
1. Ortak Kusurla Bir Zarara Sebebiyet Verme 1213
2. Farklı Hukuki Sebeplerden Dolayı Müteaddit (Birden
Çok) Tazminat Yükümlüsünün Sorumlu Olması
Durumunda Teselsül (Farklı Tipte SorumlulukMehrtypische) 1219
3. Birden Çok Tazminat Yükümlüsünün–Birbirinden
Bağımsız Fakat Aynı Hukuki Sebepten Kaynaklanan
Sorumluluk 1231
III. MÜTESELSİL SORUMLULARDAN BİRİNİN
LEHİNE DOĞAN TAZMİNATTAN İNDİRİM
SEBEPLERİNİN ZARAR GÖREN KARŞISINDA İLERİ
SÜRÜLMESİ 1232
1. Ön Bilgiler 1232
2. Def’i sorunu 1232
A. Ortak Def’iler 1232
B. Kişisel Def'iler 1234
§ 12. BİRDEN ÇOK TAZMİNAT YÜKÜMLÜSÜ
ARASINDAKİ HUKUKİ İLİŞKİ (İÇ İLİŞKİ)–RÜCU 1236
I. TEMEL ESASLAR 1236
II. BİRDEN ÇOK TAZMİNAT YÜKÜMLÜSÜ
ARASINDAKİ RÜCU İLİŞKİSİ 1237
1. Ortak Kusurla Zarara Sebebiyet Verme (TBK m 62). 1237
2. Farklı Hukuki Sebeplerden Sorumlu Olma (TBK m
62). 1240
3. Birbirinden Bağımsız–Aynı Hukuki Sebepten Dolayı
Sorumlu Olma (TBK m 61) 1241
4. Rücuda Zamanaşımı 1244
BEŞİNCİ BÖLÜM
ZAMANAŞIMI
§ 13. ZAMANAŞIMINA İLİŞKİN TEMEL ESASLAR 1245
I. KAVRAM VE HUKUKİ NİTELİĞİ 1245
II. SÖZLEŞME DIŞI SORUMLULUKTA ZAMANAŞIMI . 1257
III. ZAMANAŞIMI DEF’İNDEN KAÇINMA VE SÜREYİ
DEĞİŞTİRME 1258
§ 14. İKİ YILLIK VE ON YILLIK ZAMANAŞIMI
SÜRELERİ (TBK. m. 72) 1259
I. İKİ YILLIK ZAMANAŞIMI SÜRESİ (NİSPİ SÜRE) 1259
1. Ön Bilgiler 1259
2. Sürenin Başlangıcı 1259
A. Zarardan Haberdar Olma 1259
B. Tazminat Yükümlüsünden Haberdar Olma 1276
II. ON YILLIK ZAMANAŞIMI SÜRESİ (MUTLAK
SÜRE) 1277
1. Ön Bilgiler 1277
2. Kusur Sorumluluğunda Zamanaşımı Başlangıcı 1285
3. Sebep Sorumluluğunda (Olağan/Tehlike) Zamanaşımı
Başlangıcı 1286
III. İKİ VE ON YILLIK ZAMANAŞIMI SÜRESİ
ARASINDAKİ İLİŞKİ 1297
IV. ZAMANAŞIMI HAKKININ KÖTÜYE
KULLANILMASI 1298
§ 15. CEZA ZAMANAŞIMI SÜRELERİNİN SÖZLEŞME
DIŞI SORUMLULUK HUKUKUNA UYGULANMASI 1298
I. ÖN BİLGİLER 1298
II. CEZA ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN UYGULANMA
KOŞULLARI 1300
1. Cezalandırılabilir Bir Davranış 1300
2. Ceza Zamanaşımı Süresinin Daha Uzun Süre Olması 1317
3. Ceza Zamanaşımı Sürelerinin Üçüncü Kişi Karşısında
Uygulanabilirliği 1320
A. Organın Sorumluluğunda Zamanaşımı 1320
B. Sorumluluk Sigortacısı Karşısında Zamanaşımı
(KTK m 91, 97) 1330
C. Zarar Görenin Mirasçıları Karşısında Zamanaşımı 1330
D. Sebep Sorumluluklarında Ceza Zamanaşımı 1330
III. CEZA VE ÖZEL HUKUK ZAMANAŞIMI SÜRELERİ
ARASINDAKİ İLİŞKİ 1331
§ 16. TÜRK BORÇLAR KANUNU 72/II’DE
DÜZENLENEN ÖZEL HÜKÜM (ZARAR GÖRENİN
DAİMİ DEF’İ HAKKI) 1336
§ 17. RÜCU HAKKI SAHİBİNİN ALACAĞININ
ZAMANAŞIMINA UĞRAMASI 1337
ALTINCI BÖLÜM
TAZMİNAT DAVALARINDA USÛL
(Sözleşme Dışı Sorumluluk Konusuyla Sınırlı)
§ 18. GÖREV 1341
I. YARGI YOLU KAVRAMI 1341
1. Olumlu Görev Uyuşmazlığı 1349
2. Olumsuz Görev Uyuşmazlıkları 1350
A. Tarafların Uyuşmazlık Mahkemesine Başvurusu 1350
B. Mahkemelerin Uyuşmazlık Mahkemesine
Başvurusu 1357
C. Yargıtayın Uyuşmazlık Mahkemesine Başvurması 1357
3. Hüküm Uyuşmazlıkları 1358
4. Yargı Yolu Açısından Sözleşme Dışı Sorumluluk:
Kişisel Kusur, Hizmet Kusuru Kavramları 1358
II. ADLİ YARGIDA GÖREV 1410
III. ALTERNATİF UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜM
YOLU 1421
§ 19. YETKİ 1421
1. Kanun Koyucunun Amacı 1421
2. Normun Analitiği ve Doktrin 1427
A. Genel olarak 1427
B. Haksız fiil kavramı 1429
C. Haksız fiilin işlendiği yer mahkemesi yetkisi 1429
D. Zararın meydana geldiği yer mahkemesi yetkisi 1429
E. Zararın meydana gelme ihtimalinin bulunduğu
yer mahkemesinin yetkisi 1430
F. Zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi yetkisi 1430
§ 20. İSBAT YÜKÜ VE DELİL TAKDİRİ 1431
I. İSBAT YÜKÜ 1431
1. Genel Olarak 1431
2. Sözleşme Dışı Sorumlulukta İsbat Yükü 1432
II. DELİLLERİN (KANITLARIN) TOPLANMASI VE
TAKDİRİ 1434
1. Delillerin Toplanması 1434
A. Kanun Koyucunun Amacı 1434
B. Genel olarak taraflarca getirilme ilkesi 1435
C. Taraflarca getirilme ilkesine hakim olan esaslar 1436
a) Hâkimin, Kanunda öngörülen istisnalar dışında,
iki taraftan birinin söylemediği şey veya vakıaları
kendiliğinden dikkate alamayacaağı ve onları
hatırlatabilecek davranışlarda bulunmayacağı 1436
aa) Ana kural 1436
bb) Kanunda öngörülen istisnalar 1437
b) Kanunla belirtilen durumlar dışında, hâkim
kendiliğinden delil toplayamacağı 1437
2. Yargıcın Delilleri Takdiri 1438
§ 21. TAZMİNAT DAVASININ CEZA DAVASI İLE
İLİŞKİSİ (TBK. m. 74) 1442
I. SORUN VE NORMATİF DAYANAĞI 1442
1. Sorun 1442
2. Normatif Dayanağı 1442
II. TEMEL KRİTERLER 1443
1. Hukuk Yargıcının Ceza Kanununun Sorumluluğa
İlişkin Hükümleri ile Bağlı Olup Olmadığı Olgusu 1443
2. Hukuk Yargıcının Ceza Mahkemesi Kararı ile Bağlı
Olup Olmadığı Olgusu 1443
3. Bağımsızlık Prensibinde Ayrık Durumlar 1459
4. Ceza Mahkemesinde Görülmekte Olan Davanın
Bekletici Sorun Yapılması 1461
5. Yargıtay Görüşü 1464
§ 22. KISMİ DAVA – BELİRSİZ ALACAK DAVASI –
ISLAH 1469
I. KISMİ DAVA 1469
II. BELİRSİZ ALACAK DAVASI 1474
III. ISLAH 1488
§ 23. KESİN HÜKÜM – MADDİ HATA 1495
I. KESİN HÜKÜM 1495
II. MADDİ HATA 1499
CİLT–II
YEDİNCİ BÖLÜM
İDARE HUKUKUNDAN DOĞAN TAZMİNAT
§ 24. İDARENİN SORUMLULUĞUNDAN DOĞAN
ZARARIN TAZMİNİ 1511
I. KONUYLA SINIRLI SORUMLULUĞA GENEL
BAKIŞ 1511
1. İdarenin Kusur Sorumluluğu 1511
2. Kişisel Kusur–Hizmet Kusuru Ayrımı 1511
A) Hizmet Kusuru 1511
B) Kişisel Kusur 1511
C) Rücu 1522
3. Kusursuz Sorumluluk 1528
II. TAZMİNAT OLAYLARI 1531
1. Ön Bilgiler 1531
2. Tazminat Olaylarının Sınıflandırılması (Cismani
Zararla Sınırlı) 1531
A) Hizmet Kusuru/Kusur Sorumluluğuna İlişkin
Tazmin 1531
a) Terör Olayları 1531
b) Güvenlik Görevlilerinin Görevlerini Yapma
Sırasında Oluşan Zararlar: 1544
c) Adli Hizmetlere İlişkin Tazmin Olayları 1544
d) Sağlık Hizmetlerine İlişkin Tazmin Olayları 1545
B. Kusursuz Sorumluluğa İlişkin Tazmin Olayları 1561
III. İDARENİN TAZMİNAT YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN
KOŞULLARI 1563
IV. TAZMİNAT HESABI 1596
V. MANEVİ TAZMİNATLAR 1658
SEKİZİNCİ BÖLÜM
KANUN DIŞI YAKALAMA VEYA TUTUKLAMADAN
DOĞAN TAZMİNATLAR
1691
DOKUZUNCU BÖLÜM
NÜKLEER ZARARLARDAN DOĞAN SORUMLULUK
I. NORMATİF DAYANAKLARI 1723
II. SORUMLULUK 1723
ONUNCU BÖLÜM
TIBBİ SORUMLULUKTAN DOĞAN
TAZMİNATLAR VE MALPRAKTİS (TIBBİ HATA)
I. KAVRAM VE HUKUKİ NİTELİĞİ 1727
1. Tıbbi Sorumluluk Kavramı 1727
A. Terminoloji 1727
B. Sorumluluk Tipolojisi 1727
II. HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 1732
1. Hasta Hakları 1732
2. Aydınlatma Yükümlülüğü 1733
3. Tıbbi Standart 1749
4. Komplikasyon 1750
5. Konsultasyon 1750
III. TIBBİ HATA (MALPRAKTİS) 1759
IV. TAZMİN SORUMLULUĞU 1805
1. Zarar 1805
2. Nedensellik Bağı 1806
3. Hukuka Aykırılık 1835
4. Kusur 1835
5. Rücu 1836
V. İSPAT YÜKÜ 1879
VI. YARGI YOLU 1880
1. Adli Yargı Yolu 1880
2. İdari Yargı Yolu 1882
İkinci Kitap
İNSANA VERİLEN ZARARDAN DOĞAN MANEVİ
TAZMİNAT HUKUKU
BİRİNCİ BÖLÜM
MANEVİ TAZMİNAT
§ 1. MANEVİ ZARAR 1899
I. ÖN BİLGİLER 1899
1. Manevi Zararın Hukuki Niteliği ve Manevi Tazminatın
İşlevi 1899
2. Normatif Dayanakları 1914
3. Yargıtay Görüşü 1915
II. GENEL OLARAK MANEVİ TAZMİNATIN
BELİRLENMESİ 1923
III. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA MANEVİ
TAZMİNAT 1926
İKİNCİ BÖLÜM
MANEVİ TAZMİNATIN BELİRLENMESİ
§ 2. MANEVİ TAZMİNATIN BELİRLENMESİNE ESAS
OLAN ETMENLER 1931
I. ÖN BİLGİLER 1931
II. MANEVİ ZARARIN AĞIRLIĞI SORUNU 1943
III. ZARAR GÖRENİN KİŞİSEL KUSURU VE ZARAR
VERENİN KUSURUNUN AĞIRLIĞI 1946
IV. ACININ DİNME ŞANSI 1949
V. CİSMANİ ZARARLARDA YARALININ
YAKINLARININ TAZMİNAT İSTEME HAKKI 1949
VI. ÖLÜM OLAYLARINDA HAK SAHİPLERİNİN
MANEVİ TAZMİNAT İSTEME HAKKI 1960
VII. CENİNİN MANEVİ TAZMİNAT HAKKI 1963
VIII. MANEVİ TAZMİNAT VE FAİZİNİN TAYİN VE
BELİRLENMESİNDE ÖLÇÜ OLAN TARİH 1964
IX. MANEVİ TAZMİNATIN BÖLÜNMEZLİĞİ 1964
§ 3. MANEVİ TAZMİNAT TÜRLERİ 1973
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
NEDENSELLİK BAĞI – HUKUKA AYKIRILIK – KUSUR
§ 4. NEDENSELLİK BAĞI 1977
§ 5. HUKUKA AYKIRILIK 1978
§ 6. KUSUR 1980
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
CİSMANİ ZARAR VE ÖLÜM OLAYLARINDA
MANEVİ TAZMİNAT
§ 7. CİSMANİ ZARAR HALLERİNDE MANEVİ
TAZMİNAT 1985
§ 8. ÖLÜM HALLERİNDE MANEVİ TAZMİNAT 1991
§ 9. BEDENSEL ZARAR VE ÖLÜM HALLERİNDE
MANEVİ TAZMİNATIN BELİRLENMESİ 1992
BEŞİNCİ BÖLÜM
KİŞİLİK HAKLARINA SALDIRIDAN DOĞAN TAZMİNAT
§ 10. KİŞİLİK HAKKI KAVRAMI 2007
I. KİŞİLİK HAKKININ ÖZELLİKLERİ 2010
II. KİŞİLİK HAKKININ KONUSU KİŞİLİK DEĞERLERİ
KAVRAMI 2035
1. Ön Bilgiler 2035
2. Özgürlükler 2048
3. Onur ve Saygınlık (Şeref ve Haysiyet) 2048
4. “Üç Alan Teorisi”: Gizli Yaşam–Özel Yaşam–Kamuya
Açık Yaşam 2055
5. Resim Üzerindeki Hak 2099
6. Kişisel Verilerin Korunması Hakkı 2112
III. KİŞİSEL HAKKA YAPILAN SALDIRILARIN
NORMATİF ALANDA KORUNMASI 2132
ALTINCI BÖLÜM
KİŞİSEL DEĞERLERE YAPILAN SALDIRI TÜRLERİ
§ 11. BASIN YOLUYLA KİŞİLİK HAKKINA YAPILAN
SALDIRILAR 2158
I. BASININ GÖREVİ 2158
II. BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ 2160
III. BASIN YOLUYLA KİŞİLİK HAKLARINA
SALDIRININ TÜRLERİ 2224
IV. BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN SINIRLARI VE
HUKUKA AYKIRILIK 2224
V. HUKUKA UYGUNLUK KAVRAMI 2307
1. Hukuka Uygunluk Sebebi: Üstün Yarar Kriteri 2307
2. Hukuka Uygunluk Sebepleri 2309
A. Uygun Amaç Kriteri 2309
a) Kamu yararı ve toplumsal ilgi 2309
aa) Yasama, Yürütme, Yargı alanlarında basın
açıklamaları 2309
bb) Kültürel konularda basın açıklaması 2323
aaa) Bilimsel eser hakkında eleştiri 2323
bbb) Sanatçı ve sanat eserleri hakkında basın
açıklaması 2327
cc) Sanatçının sanat (yaratma) hakkının sınırları
ve özellikle mizah eserleri 2327
dd) Toplumun dikkatini çeken/gözönünde/topluma
malolmuş kişiler hakkında basın açıklaması 2334
ee) Sade vatandaşlara/kişilere ilişkin basın
açıklamaları 2517
ff) Teknolojik araçlar yoluyla kişisel değerlere
yapılan saldırı 2518
b) Güncellik 2544
B. Uygun Araç Kriteri 2548
a) Gerçeklik 2548
b) Ölçülülük (= Düşüncenin açıklanış biçimi ile konu
arasında düşünsel bağ) 2600
§ 12. BASIN AÇIKLAMALARINDAN HUKUKSAL
KORUNMA 2672
I. SALDIRIYA YÖNELİK DAVALAR 2672
1. Önleme Davası 2672
2. Durdurma Davası 2673
3. Tespit Davası 2674
4. Kararın Yayımı ve Üçüncü Kişilere Bildirilme Hakkı 2675
5. Maddi Tazminat 2676
6. Manevi Tazminat 2677
A. Ön Bilgiler 2677
B. Koşulları 2678
C. Manevi Tazminatın Takdiri 2679
a) Manevi tazminatın para olarak takdiri 2679
b) Para dışında diğer giderim yolları 2688
II. AKTİF HUSUMET 2693
III. PASİF HUSUMET 2697
1. Basın Kanununa Göre 2697
IV. ZAMANAŞIMI 2706
§ 13. ŞİKAYET VE İHBAR YOLUYLA KİŞİLİK
HAKLARINA SALDIRIDAN DOĞAN MANEVİ
TAZMİNAT 2707
§ 14. YARGI KARARLARININ YERİNE
GETİRİLMEMESİNDEN DOĞAN MANEVİ
TAZMİNAT 2784
§ 15. FİKİR VE SANAT ESERLERİ ÜZERİNDEKİ
HAKLARA SALDIRIDAN DOĞAN MANEVİ
TAZMİNAT 2810
I. MANEVİ HAK KAVRAMI 2810
II. MANEVİ HAKLARIN KULLANIMI / AKTİF
HUSUMET / DAVACI TARAF 2817
III. TAZMİNAT KOŞULLARI 2820
IV. MANEVİ TAZMİNATIN TAKDİRİ 2835
YEDİNCİ BÖLÜM
BOŞANMA VE NİŞANLANMADAN DOĞAN
MANEVİ TAZMİNAT
§ 16. BOŞANMADAN DOĞAN MANEVİ TAZMİNAT 2863
I. ÖN BİLGİLER 2863
II. KOŞULARI VE UYGULAMASI 2863
III. USULE İLİŞKİN ÖZELLİKLER 2865
IV. YARGITAYIN GÖRÜŞÜ 2868
§ 17. NİŞANIN BOZULMASINDAN DOĞAN MANEVİ
TAZMİNAT 2928
I. ÖN BİLGİLER 2928
II. KOŞULLARI VE UYGULAMASI 2928
III. USULE İLİŞKİN ÖZELLİKLER 2947
BİLİRKİŞİ RAPOR ÖRNEKLERİ 2949
KAVRAMLARA GÖRE ARAMA DİZİNİ 3043 |