İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ VE TEŞEKKÜR 5
İÇİNDEKİLER 7
KISALTMALAR CETVELİ 11
GİRİŞ 13
BİRİNCİ BÖLÜM
BLOKZİNCİR TEKNOLOJİSİ
I. GENEL OLARAK BLOKZİNCİR KAVRAMI 17
A. BLOKZİNCİR TEKNOLOJİSİNİN TEKNİK TEMELLERİ 22
B. DAĞITIK DEFTER TEKNOLOJİSİ 24
C. BITCOIN BLOKZİNCİRİ 27
1. Madencilik İşlemleri ve Uzlaşma Mekanizmaları 30
2. Kullanıcılar Açısından Bitcoin Sistemi 33
a. Doğrudan Blokzincir Üzerinden İşlem Yapma 33
b. Aracılar Vasıtasıyla İşlem Yapma 34
D. AKILLI SÖZLEŞMELER 36
II. BLOKZİNCİR UYGULAMALARININ TASNİFİ 41
A. YENİ BLOK OLUŞTURMA AÇISINDAN İZNE TABİ OLAN–OLMAYAN
BLOKZİNCİR UYGULAMALARI 42
B. HERKESİN ERİŞİMİNE AÇIK OLAN–OLMAYAN BLOK ZİNCİRİ
UYGULAMALARI 44
III. BLOKZİNCİR TEKNOLOJİSİNİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ 45
A. TARAFLAR ARASI OLMASI (ARACI KURUMLARI ORTADAN KALDIRMASI) 45
B. ŞEFFAFLIK VE DENETLENEBİLİRLİK 48
C. SİSTEM VE VERİ GÜVENLİĞİ 48
D. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI HUSUSUNDA YARDIMCI OLMASI 49
IV. BLOKZİNCİR TEKNOLOJİSİNİN SORUNLU YÖNLERİ 51
A. KAPASİTE PROBLEMİ 51
B. TEKNOLOJİNİN YETERİNCE OLGUNLAŞMAMIŞ OLMASI 53
C. DİĞER TEKNOLOJİLER İLE UYUM SORUNU 54
D. HUKUKÎ SORUNLAR 55
1. Devletlerin Düzenleme Yetkisi Konusunda Belirsizlik Bulunması 55
2. Kripto Varlıkların Hukukî Niteliğinin Belirsiz Olması 56
3. Hukuki Düzenlemelerin İcra Kabiliyeti 56
4. Suç İşlenmesinin Önlenmesi Konusundaki Sorunlar 57
E. ENERJİ TÜKETİMİ 58
F. DİĞER SORUNLAR 59
V. BLOKZİNCİR TEKNOLOJİSİNİN UYGULAMA ALANLARI 61
A. ÖDEME YÖNTEMLERİ VE FİNANSAL TEKNOLOJİLER 61
B. KİMLİK VE EMTİA KAYIT SİSTEMLERİ 65
C. KAMU HİZMETLERİNİN YÜRÜTÜLMESİ 67
VI. BLOKZİNCİR TEKNOLOJİSİYLE ORTAYA ÇIKAN KAVRAMLAR: KRİPTO PARA
VE KRİPTO VARLIK 68
A. ELEKTRONİK PARA 68
B. DİJİTAL PARA 69
C. SANAL PARA 69
D. KRİPTO PARA 70
E. KRİPTO VARLIK 72
İKİNCİ BÖLÜM
MALİ EGEMENLİK KAVRAMI VE BLOKZİNCİR TEKNOLOJİSİ İLE İLİŞKİSİ
I. GENEL OLARAK EGEMENLİK KAVRAMI 75
A. EGEMENLİK KAVRAMININ GELİŞİMİ 76
B. MALİ EGEMENLİK KAVRAMI 80
II. PARA BASMA YETKİSİ AÇISINDAN BLOKZİNCİR 81
A. PARA KAVRAMI 81
B. PARA BASMA YETKİSİ 93
C. DİJİTALLEŞME VE BLOKZİNCİRİN PARA BASMA YETKİSİNE ETKİSİ 95
D. MERKEZ BANKALARININ ÇIKARDIĞI DİJİTAL PARALAR 99
1. Merkez Bankası Dijital Paralarının Nitelikleri 103
a. Sistemsel Yapı 104
b. Akıllı Sözleşmelerin Uygulanması 106
c. Faiz Uygulanabilmesi 108
d. Nakit Parayı Tamamen Kaldırabilme İmkânı 109
e. Uluslararası Uygulama İmkânı 111
2. MBDP Çalışması Olan Ülke Örnekleri 113
a. Çin 114
b. İsveç (e–krona) 117
c. Avrupa Merkez Bankası 121
d. Venezuela 124
e. Diğer Ülke Örnekleri 126
f. Türkiye için Çıkarımlar 128
II. VERGİLENDİRME YETKİSİ AÇISINDAN BLOKZİNCİR 131
A. GENEL OLARAK VERGİLENDİRME YETKİSİ 132
B. OLUMSUZ ETKİ: BLOKZİNCİR UYGULAMALARININ VERGİLENDİRME
YETKİSİNİ AŞINDIRMASI 137
1. Kripto Varlıkların Vergilendirme Yetkisini Aşındıran Özellikleri 139
a. Anonimlik 142
b. Güvenlik 143
c. Merkezi Otoritenin Olmaması 144
2. Devletlerin Aldığı/Alabileceği Önlemler 146
a. Hukuki Belirliliğin Sağlanması 147
b. Kripto Varlık Borsalarına Yükümlülükler Getirilmesi 149
c. Uluslararası İşbirliğinin Temini 152
d. Diğer Tedbirler 153
C. OLUMLU ETKİ: BLOKZİNCİR TEKNOLOJİSİ İLE VERGİLENDİRME 154
1. Mükellefin Ödevleri Açısından 156
2. Dolaylı Vergiler Açısından 165
3. Stopaj (Tevkîfat/Kaynakta Kesme) Uygulamaları Açısından 172
4. Transfer Fiyatlandırmalarının Engellenmesi Açısından 173
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KRİPTO VARLIKLARIN VERGİLENDİRİLMESİ
I. KRİPTO VARLIKLARIN VASIFLANDIRILMASI 179
A. EMTİA/EŞYA/VARLIK OLARAK KABULÜ 179
B. MENKUL KIYMET OLARAK KABULÜ 183
C. PARA OLARAK KABULÜ 185
D. TÜRKİYE İÇİN ÇIKARIMLAR 190
III. KRİPTO VARLIKLARIN VERGİLENDİRİLMESİ 193
A. GELİR VERGİLERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ 193
1. Gelir Vergisi Açısından 194
a. Genel Olarak 194
b. ABD’deki Durum 196
c. Almanya’daki Durum 198
d. Diğer Ülkelerdeki Durumlar 199
2. Kurumlar Vergisi Açısından 203
3. Sermaye Kazanç Vergisi Açısından 204
B. HARCAMA VERGİLERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ 207
1. KDV Açısından 207
2. GSV Açısından 210
3. Diğer Harcama Vergileri Açısından 211
C. SERVET VERGİLERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ 212
D. TÜRK VERGİ SİSTEMİ KARŞISINDAKİ DURUM 212
1. Gelir Vergileri Açısından 212
2. Harcama Vergileri Açısından 215
3. Servet Vergileri Açısından 218
IV. KRİPTO VARLIKLARA YÖNELİK VERGİ UYGULAMALARININ
DEĞERLENDİRİLMESİ VE ÖNERİLER 220
SONUÇ 225
YARARLANILAN KAYNAKLAR 229 |