İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ vii
İÇİNDEKİLER ix
KISALTMALAR xv
ŞEKİL LİSTESİ xvii
TABLO LİSTESİ xix
GRAFİK LİSTESİ xxi
BÖLÜM 1. GİRİŞ 1
BÖLÜM 2. İZAHA DAVET MÜESSESESİ İLE İLGİLİ TEMEL BİLGİLER
2.1. İZAHA DAVET KAVRAMI 3
2.1.1. İzaha Davetin Kanuni Temelleri 4
2.1.2. İzaha Davet Müessesesinin Kapsamı 6
2.1.3. İzaha Davet Müessesesinin Amacı 8
2.2. SEÇİLMİŞ BAZI ÜLKELERDEKİ İZAHA DAVET BENZERİ UYGULAMALAR 9
2.2.1. İngiltere 9
2.2.2. Almanya 10
2.2.3. Fransa 11
2.2.4. Amerika Birleşik Devletleri 12
2.3. İZAHA DAVET MÜESSESESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 16
2.3.1. İdari İşlem Teorisi Bakımından Niteliği 16
2.3.2. Tarha Hazırlayıcı Ön İşlemler İle İzaha Davet Müessesesinin Karşılaştırılması 17
2.3.2.1. Bilgi Toplama İle İzaha Davetin Karşılaştırılması 17
2.3.2.2. Arama ile İzaha Davetin Karşılaştırılması 18
2.3.2.3. Yoklama İle İzaha Davetin Karşılaştırılması 19
2.3.2.4. Vergi İncelemesi İle İzaha Davetin Karşılaştırılması 20
2.3.3. Vergi Uyuşmazlıklarının İdari Çözüm Yolları İle İzaha Davetin Karşılaştırılması 22
2.3.3.1. Pişmanlık ve Islah İle İzaha Davetin Karşılaştırılması 22
2.3.3.2. Cezalarda İndirim İle İzaha Davetin Karşılaştırılması 25
2.3.3.3. Uzlaşma İle İzaha Davetin Karşılaştırılması 27
2.3.3.3. Hata Düzeltme İle İzaha Davetin Karşılaştırılması 30
2.3.3.4. Değerlendirme 30
2.3.4. Anayasal İlkeler Yönünden İzaha Davet Müessesesi 31
2.3.4.1. İzaha Davet Müessesesinin Kanunilik İlkesi Açısından Değerlendirilmesi 31
2.3.4.2. İzaha Davet Müessesesinin Eşitlik İlkesi Açısından Değerlendirilmesi 35
BÖLÜM 3. İZAHA DAVET MÜESSESESİNİN UYGULAMA SÜRECİ VE SONUÇLARI
3.1. GENEL OLARAK İZAHA DAVET MÜESSESESİ 37
3.2. İZAHA DAVETİN ŞARTLARI 38
3.2.1. Usul Yönünden Şartlar 38
3.2.1.1. Ön Tespit Şartı 38
a. Vergi İncelemesine Başlanılmamış veya Takdir Komisyonuna Sevk İşleminin Yapılmamış Olması 38
b. İhbarda Bulunulmamış Olması 39
3.2.1.2. Ön Tespit Yapmaya Yetkili Merciler 40
a. Gelir İdaresi Başkanlığı Bünyesinde Kurulan İzah Değerlendirme Komisyonu 41
b. Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı Bünyesinde Kurulan İzah Değerlendirme Komisyonu 42
c. İzah Değerlendirme Komisyonunun Görev ve Yetkileri 42
3.2.2. Konu Yönünden Şartlar 42
3.2.2.1. BA–BS Formlarının Çapraz Kontrolü Neticesinde Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi 43
3.2.2.2. Katma Değer Vergisi (KDV) Beyannamesi ile Banka ve Kredi Kartı Satış Bilgilerinin Uyumsuzluğu 43
3.2.2.3. Yıllık Beyannameler ile Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin Uyumsuzluğu 44
3.2.2.4. Çeşitli Kurum ve Kuruluşlardan Elde Edilen Bilgiler Çerçevesinde Asgari Ücret Tarifelerine Uyulmadığının Tespiti 44
3.2.2.5. Yıllık Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyannameleri Üzerinde Yapılan Kanuni Haddi Aşan İndirimler 45
3.2.2.6. Dağıttığı Karlar Üzerinden Tevkifat Yapılmadığının Tespiti 46
3.2.2.7. Yasal Süreyi Aşan Geçmiş Yıl Zararlarının Tespiti 50
3.2.2.8. Yanlış Hesaplarda Beyan Edilen İştirak Kazançları 51
3.2.2.9. KVK 5/1–e Maddesi Kapsamında Karşılaşılan Uygulama Hataları 53
3.2.2.10. Örtülü Sermaye Uygulamasında Yönelik Yapılan Hataların Tespiti 55
3.2.2.11. Ortaklardan Alacaklar ve Faiz Gelirleri Hesapları Arasında Görülen Uyumsuzluk 56
3.2.2.12. Ortaklık Haklarını Elden Çıkardığı Halde Beyanda Bulunmayan Limited Şirket Ortaklarının Tespiti 57
3.2.2.13. Gayrimenkul Alım/Satım Bedellerinin Eksik Beyan Edilmiş Olabileceğine Dair Yapılan Tespitler 57
3.2.2.14. Gayrimenkullere İlişkin Değer Artışı Kazançlarının Bildirilmediğinin Tespiti 58
3.2.2.15. Gayrimenkul Sermaye İratlarını Beyan Etmeyen Mükelleflerin Tespiti 60
3.2.2.16. Sahte veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Kullanılması Durumunda Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi 62
3.3. İZAHA DAVET YAZISI VE TEBLİĞİ 66
3.4. İZAHA DAVETİN SONUÇLARI 69
3.4.1. Yapılan İzahın Komisyon Tarafından Kabulü 71
3.4.2. Yapılan İzahın Komisyon Tarafından Yeterli Görülmemesi ve Reddi 72
3.4.3. Mükellefin İzahta Bulunmaması 75
3.4.4. Sahte veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Kullanımı Kapsamında Sonuçları 78
3.4.5. İzaha Davete İlişkin İdarenin Değerlendirmelerine Karşı Mükellefin Başvurabileceği İdari ve Adli Yollar 79
3.4.5.1. Adli Yollar 79
3.4.5.2. İdari Yollar 82
3.5. İZAHA DAVET MÜESSESESİNİN OLUMLU ETKİLERİ 84
3.5.1. Vergi İdaresince Gereksiz Yere Vergi İnceleme Yapılmasının Önlenmesi ve Vergi İdaresi Çalışanlarının İş Yükünün Azaltılarak Emek ve Zaman Kaybının Önüne Geçilmesi 84
3.5.2. Hazine Açısından Vergi ve Cezaların Bir Kısmının Tahsiline İmkan Sağlaması 85
3.5.3. Vergisel Açıdan İndirimli Ceza Uygulanması/Vergiye Uyum Maliyetinin Azaltılması 85
3.5.4. Mükelleflerin Takdir Komisyonuna veya Vergi İncelemesine Sevk Edilmesinin Önlenmesi 86
3.5.5. Vergiye Gönüllü Uyumun Artırılması 86
BÖLÜM 4. İZAHA DAVET MÜESSESESİNİN ETKİNLİĞİNİN VERGİ MÜFETTİŞLERİ BAKIŞ AÇISIYLA ARAŞTIRILMASI
4.1. ARAŞTIRMANIN AMACI 89
4.2. ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ 89
4.3. ARAŞTIRMANIN EVRENİ VE ÖRNEKLEM 89
4.4. ARAŞTIRMANIN SINIRLILIKLARI VE VARSAYIMLARI 91
4.5. ARAŞTIRMADA KULLANILAN VERİ TOPLAMA YÖNTEMİ VE GÜVENİLİRLİK ANALİZİ 92
4.6. ARAŞTIRMANIN SONUCU ELDE EDİLEN BULGULAR 93
4.6.1. Açımlayıcı Faktör Analizi Sonuçları 95
4.6.2. Doğrulayıcı Faktör Analizi Sonuçları 107
BÖLÜM 5. SONUÇ VE ÖNERİLER 119
KAYNAKLAR (REFERENCES) 129
Kitaplar 129
Makaleler 132
Tezler 137
Elektronik Yayınlar / İnternet 138
Mevzuat 140 |