|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
9. Baskıya Önsöz 7
10. Baskıya Önsöz 9
Kısaltmalar 21
§ 1. KIYMETLİ EVRAK KAVRAMI
I. GENEL OLARAK SENET VE KIYMETLİ EVRAK KAVRAMI 23
II. KIYMETLİ EVRAKIN TANIMI VE UNSURLARI 27
A. Tanımı 27
B. Unsurları 28
1. Senet (Kıymetli Evrak Senettir) 28
2. Hak 31
3. Senet ile Hakkın Kaynaşması (Kıymetli Evrakta Hak ve Senet Birbirine Sıkı Sıkıya Bağlıdır) 31
C. Kıymetli Evrak ile Adi Senetler Arasındaki Farklar 32
III. KIYMETLİ EVRAKIN ÖZELLİKLERİ 35
A. Kıymetli Evrak Bir Borç Senedidir 35
B. Hak Hukuken Başkasına Devredilebilir Olmalıdır 37
C. Hak Nakden Değerlendirilebilen Bir Hak Olmalıdır 37
Ç. Hakla Senet Arasında Sıkı Bir Bağ Vardır 37
D. Soyutluk İlkesi Yürürlüktedir 38
E. Kıymetli Evrak Türleri Sınırlı Sayıda Düzenlenmiştir 38
F. Kıymetli Evrak Sıkı Şekil Şartlarına Bağlıdır 39
IV. KIYMETLİ EVRAK TEORİLERİ (Kıymetli Evrakta Hakkın Doğumu) 39
A. Kreasyon (Yaratma) Teorisi 40
B. Sözleşme (Akit) Teorisi 41
C. Görünüşe Güven İlkesi ile Birleştirilmiş Sözleşme Teorisi 42
V. KIYMETLİ EVRAKIN TASNİFİ 43
A. Temsil Ettikleri Hakkın Türü Bakımından (Konuları Yönünden) 43
1. Para Senetleri (Alacak Senetleri) 43
2. Pay Senetleri (Hisse Senetleri) 44
3. Emtia Senetleri 44
4. Diğer Eşya Hukuku Senetleri 45
B. Hakkın Senetten Önce Var Olup–Olmaması Bakımından (İşlevleri Yönünden) 45
1. Kurucu (İhdas Edici, Hak Doğurucu) Kıymetli Evrak 45
2. Hakkı Açıklayıcı (İzhari, İhbari) Kıymetli Evrak 45
C. Devir Şekilleri Bakımından (Hak Sahibinin Belirlenme Şekli Bakımından) 46
1. Nama Yazılı Kıymetli Evrak (Registered Negotiable Instruments) 46
a. Tanımı 46
b. Eksik Nama Yazılı Senetler 48
aa. Genel Kural 48
bb. İstisna – Nama Yazılı Pay Senetlerinin Devri 50
ç. Nama Düzenlenebilecek Kıymetli Evrak 50
2. Emre Yazılı Kıymetli Evrak (Negotiable Instruments Payable to Order) 50
a. Tanımı 50
b. Emre Yazılı Senetlerin Devri 51
3. Hâmile/Hâmiline Yazılı Kıymetli Evrak (Negotiable Instruments Payable to Bearer) 52
Ç. Düzenlenmelerine Sebep Olan Hukuki İşlemle İlişkileri Bakımından 54
1. Sebep Kavramı 54
2. Soyut (Sebepten Bağımsız–İlli Olmayan) Kıymetli Evrak 54
3. Somut (Sebebe Bağlı–İlli) Kıymetli Evrak 54
D. Kamu Güvenine Sahip Olup – Olmaması Bakımından Kıymetli Evrak 55
1. Genel Olarak 55
2. Kamu Güvenine Sahip Olan Senet 55
3. Kamu Güvenine Sahip olmayan Senet 56
E. Asli veya Tali (Fer’i, İkincil) Senet Nitelikleri Yönünden Kıymetli Evrak 56
VI. KIYMETLİ EVRAKIN TÜRÜNÜN DEĞİŞTİRİLMESİ (TAHVİLİ/DÖNÜŞTÜRÜLMESİ) 56
A. Kavram 56
B. Tür Değiştirme Çeşitleri 57
1. Kanun Gereği Tür Değişimi 57
2. İradi Tür Değişimi 58
§ 2. KIYMETLİ EVRAKTA SAVUNMA
(Def’i ve İtirazlar)
I. GENEL OLARAK SAVUNMA KAVRAMI 61
II. KIYMETLİ EVRAK’TA SAVUNMA (DEF’İ VE İTİRAZ) TÜRLERİ 62
A. Senet Metninden Doğan Def’i ve İtirazlar 62
1. Senet Metninden Doğan Def’iler 62
2. Senet Metninden Doğan İtirazlar 63
B. Senedin Hükümsüzlüğüne İlişkin Savunmalar 64
C. Kişisel (Şahsi) Savunmalar 66
§ 3. KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI VE İPTALİ
I. TÜRK TİCARET KANUNU’NDAKİ DÜZENLENİŞİ VE İPTALE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER 73
II. NAMA YAZILI KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI SEBEBİYLE İPTALİ 75
III. HAMİLE YAZILI KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI SEBEBİYLE İPTALİ 75
IV. EMRE YAZILI KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI SEBEBİYLE İPTALİ 77
V. İPTAL KARARININ HUKUKİ SONUÇLARI 78
§ 4. KAMBİYO SENETLERİ
(TİCARİ SENETLER–COMMERCIAL PAPERS)
I. KAMBİYO SENETLERİNİN HUKUKİ NİTELİKLERİ VE EKONOMİK FONKSİYONLARI 79
A. Genel Bilgi ve Yasal Düzenleme 79
B. Kambiyo Senetlerine İlişkin Temel Özellikler 80
1. Kambiyo Senetlerinin Kanunen Emre Yazılı Olması 80
2. Kambiyo Senetlerinin Hukuki Nitelikleri 80
3. Kambiyo Senetlerinde Ehliyet, İmza ve Temsil 80
a. Ehliyet ve İmza 80
b. Temsil 82
II. KAMBİYO SENETLERİNE İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR VE KAMBİYO SENETLERİNDE BEDELSİZLİK MESELESİ 87
A. Kambiyo Senetlerine İlişkin Temel Kavramlar 87
B. Kambiyo Senetlerinde Bedelsizlik Meselesi 87
III. POLİÇE (BILL OF EXCHANGE) 90
A. Poliçenin Tanımı ve Hukuki Niteliği 90
B. Poliçede Şekil Şartları (Poliçenin Unsurları) 91
1. Poliçenin Mutlak Zorunlu Unsurları 92
a. Poliçe Kelimesi 92
b. Kayıtsız, Şartsız Belirli Bir Bedelin Ödenmesi Emri 92
aa. Belirli Bir Bedelin Ödenmesi 92
bb. Kayıtsız ve Şartsız Havale Niteliği 97
aaa. Genel Olarak 97
bbb. Senedin Geçerliliğini Etkileme Yönünden Yazılmamış Sayılan Kayıt ve Şartlar 97
ccc. Senede Geçerli Olarak Konulabilecek Kayıtlar 98
c. Ödeyecek Kimsenin (Muhatabın) Ad ve Soyadı 99
ç. Lehtar (Kime veya Kimin Emrine Ödenecek ise Onun Adı) 100
d. Düzenlenme Tarihi 100
e. Düzenleyenin İmzası 101
2. Alternatif Zorunlu Unsurlar 102
a. Düzenleme Yeri 102
b. Ödeme Yeri ve Adresli Poliçe ile Yerleşim Yerli Poliçe Kavramları 103
3. İsteğe Bağlı Unsur– Vade 104
a. Genel Olarak 104
b. Vade Türleri 105
aa. Belli Bir Günde Ödenecek Poliçeler 105
bb. Düzenlenme Tarihinden Belirli Bir Süre Sonra Ödenecek Poliçeler 105
cc. Görüldüğünde Ödenecek Poliçeler 106
çç. Görüldükten Belli Bir Süre Sonra Ödenecek Poliçeler 106
c. Vade ve Faiz Kaydı İlişkisi 106
B. İmzaların İstiklâli (Bağımsızlığı) Prensibi 107
C. Beyaz (Açık) Poliçe– Açık Kambiyo Senedi 108
Ç. Poliçenin Cirosu 110
1. Cironun Hukuki Niteliği 110
2. Cironun Türleri 113
a. Biçim Yönünden 113
b. Amaç Yönünden Ciro Ayrımı 116
aa. Temlik Cirosu ve Fonksiyonları 116
aaa. Temlik Cirosu 116
bbb. Fonksiyonları 116
bb. Rehin Cirosu 118
cc. Tahsil Cirosu 120
3. Cironun Şartları ve Yapılabileceği Süre 123
a. Cironun Şartları 123
aa. Cironun Kayıt ve Şarta Bağlanmaması 123
bb. Cironun Çizilmemiş Olması 123
cc. Cironun Yasaklanmamış Olması 123
aaa. Genel Olarak 123
bbb. Cironun Düzenleyen Tarafından Yasaklanması 123
ccc. Cironun Lehtar ve Cirantalar Tarafından Yasaklanması 124
b. Cironun Yapılabileceği Süre 124
D. Poliçede Kabul 125
1. Kavram 125
2. Şekli 126
3. Kabule Arz 127
a. İsteğe Bağlılık Kuralı 127
b. Kabul İçin Arzın Mümkün Olmadığı Hâller 128
aa. Kanunen Kabul İçin Arzın Mümkün Olmaması 128
bb. Düzenleyenin Poliçenin Kabul İçin Arzını Yasaklaması 128
aaa. Genel Olarak 128
bbb. Düzenleyenin Kabul İçin Arzı Süresiz Yasaklaması 128
ccc. Düzenleyenin Kabul İçin Arzı Belirli Bir Süre İçin Yasaklaması 128
c. Kabul İçin Arzın Mecburi Olduğu Haller 129
aa. Genel Olarak 129
bb. Kanundan Doğan Zorunlu Haller 129
aaa. Görüldüğünden Belirli Süreli Vadeli Poliçeler 129
bbb. Yerleşim Yerli (İkametgâhlı) ve Adresli Poliçeler 129
cc. İradeden Doğan Zorunlu Haller 129
aaa. Kabul İçin İbrazın Keşideci Tarafından Zorunlu Tutulması 129
bbb. Kabul İçin İbrazın Cirantalar Tarafından Zorunlu Tutulması 130
ç. Düzenleyenin ve Cirantaların Poliçenin Kabul Edilmemesinden Sorumlu Olmayacakları Koşulunun Hukuki Durumu 130
E. Poliçede Aval 131
1. Tanımı, Hukuki Niteliği ve Avalde Eşin Rızası Sorunu 131
a. Tanımı ve Hukuki Niteliği 131
b. Avalde Eşin Rızası Sorunu 132
2. Aval, Kefalet ve Garanti Sözleşmesi İlişkisi 133
3. Avalde Şekil 134
4. Avalde Kişiler 136
F. Poliçede Ödeme 137
1. Ödeme İçin İbraz 137
2. Ödeme 138
a. Vadeden Önce Ödeme 138
b. Vadede Ödeme 138
3. Kısmi Ödeme ve Poliçe Bedelinin Tevdii 139
a. Kısmi Ödeme 139
b. Poliçe Bedelinin Tevdii 139
G. Poliçede Kabul Etmeme veya Ödememe Hâllerinde Müracaat (Başvuru) Hakları 139
1. Hâmile Karşı Sorumlu Olan Kişiler 139
2. Müracaat Hakkının Doğduğu Haller 140
a. Vadenin Gelmesi 140
b. Vadenin Gelmesinden Önce Müracaat Hakkının Doğduğu Haller 141
3. Müracaat Hakkının Kullanım Koşulları 142
a. Genel Olarak 142
b. Kabul Etmeme Protestosu Çekilmesi 142
aa. Genel Olarak 142
bb. Kabul Etmeme Protestosunun Şekli 142
cc. Kabul Etmeme Protestosunun İçeriği 142
c. Ödememe Protestosu Çekilmesi 143
ç. Sakat Protesto Çekilmesi Durumu 145
d. Protestodan Muafiyet Halleri 145
aa. Kanuni Muafiyet Halleri 145
aaa. Poliçe Borçlusunun İflası 145
bbb. Mücbir Sebep (30 Günü Aşan) 146
bb. İradi Muafiyet Halleri 146
aaa. Kabul Etmeme Protestosuna Özgü Haller 147
bbb. Kabul Etmeme ve Ödememe Protestosuna İlişkin Ortak Haller 147
e. İhbar Yükümlülüğü 147
f. Müracaat Hakkının Düşmesi 148
4. Müracaat (Başvuru) Hakkının Kapsamı 149
a. Hâmilin Müracaat Hakkının Kapsamı 149
b. Ödeyen Kişinin Müracaat Hakkının Kapsamı 150
H. Retret 150
I. Poliçede Araya Girme 150
İ. Poliçeden Doğan Talep Haklarında Zamanaşımı ve Zamanaşımını Kesen ve Durduran Haller 151
1. Poliçeden Doğan Talep Haklarında Zamanaşımı 151
2. Zamanaşımını Kesen ve Durduran Haller 153
a. Zamanaşımını Kesen Haller 153
b. Zamanaşımını Durduran Haller 153
J. Poliçede Sebepsiz Zenginleşme ve Karşılığın Devri 154
1. Poliçede Sebepsiz Zenginleşme Davası 154
2. Poliçede Karşılığın Devri 156
a. Genel Olarak 156
b. Karşılığın Kanun Gereği Devri (Düzenleyenin İflası) 158
b. Karşılığın Düzenleyen Tarafından İradi Devri 158
ç. Her İki Durum İçin Ortak Hüküm 158
IV. BONO (EMRE YAZILI SENET – PROMISSORY NOTE) 158
A. Genel Olarak 158
B. Bono ve Tanımı 160
C. Bononun Şekli Şartları 160
1. Genel Olarak 160
2. Bononun Zorunlu Şekli Şartları 161
a. Türkçe Olarak veya Senedin Yazılı Olduğu Dildeki Karşılığı Olarak Kullanılan “Bono” veya “Emre Yazılı Senet” Kelimesi 161
b. Kayıtsız ve Şartsız Belirli Bir Bedelin Ödenmesi Vaadi 162
c. Lehtar (Adı ve Soyadı veya Ticaret Unvanı) 163
ç. Düzenleme (Keşide) Tarihi 163
d. Düzenleyenin (Keşidecinin) İmzası 164
3. Bononun Alternatifli Zorunlu Şekli Şatları 165
a. Düzenleme Yeri 165
b. Ödeme yeri 165
4. Bononun İhtiyari Şekli Şartları 166
a. Vade ve Özelliği 166
b. Diğer İhtiyari Şekli Şartlar 167
aa. Yetki kaydı 167
bb. Muacceliyet kaydı 168
cc. Faiz kaydı 168
C. Bedeli Nakden veya Malen Alınmıştır Kaydı 168
Ç. Bononun Düzenlemesi ve Tedavül Şekli 170
D. Bonoda Ehliyet ve Temsil ile Beyaz Bono ve Hatır Bonosu 170
1. Ehliyet 170
2. Temsil 171
3. Beyaz Bono, Hatır Bonosu ve Teminat Bonosu 171
D. Bononun Devri 172
1. Ciro 172
2. Bonoda Cironun Süresi 172
3. Cironun Şekli 172
a. Tam Ciro 173
b. Beyaz Ciro 173
F. Bono Bedelinin Yetkili Hâmil Tarafından Tahsil Edilmesi 174
G. Bono Bedelinin Ödenmesi 174
1.Genel Olarak 174
2. Nama Yazılı Bonolarda Bono Bedelinin Ödenmesi 175
3. Emre Yazılı Bonolarda Bono Bedelinin Ödenmesi 176
H. Bonoda Aval 177
I. Müracaat (Başvurma) Hakkı 178
1. Genel Olarak 178
2. Vadeden Önce Müracaat Hakkının Kullanılması 179
3. Müracaat Hakkının Kullanılması Halinde Yetkili Hâmilin Senet Borçlularından Talep Edebilecekleri 180
4. Hâmile Ödeme Yapan Kimsenin Müracaat Hakkının Kapsamı 180
5. Araya Girerek Ödeme 180
İ. Müracaat Hakkının Kullanılmasına İlişkin Zamanaşımı Süreleri ve Sebepsiz Zenginleşme Davası 181
1. Bonoda Zamanaşımı 181
2. Bonoda Sebepsiz Zenginleşme Davası 181
J. Bonoya da Uygulanacak Poliçe Hükümlerine Bakış 182
V. ÇEK (CHECK) 183
A. Çek Kavramı, Özellikleri ve Hukukumuzda Düzenlenişi 183
1. Çek Kavramı 183
2. Çekin Özellikleri 184
a. Çekin Kambiyo Senedi Niteliği 184
b. Çekin Kanunen Emre Yazılı Senet Niteliği 185
c. Çekin İfa Uğruna Edim Niteliğinde Olması 185
ç. Çekin Havale Niteliği 186
d. Çekin Ödeme Aracı Niteliği 187
3. Hukukumuzda Çekin Güncel Düzenlenişi 188
B. Muhatap Banka ile Çek Düzenleyen Arasındaki Hukuki İlişki 189
1. Genel olarak 189
2. Çek Sözleşmesi ve Şekli 189
C. Çek Düzenleme Koşulları Çeklerin Ayrımı 191
1. Çek Düzenleme Koşulları 191
2. Renklerine Göre Çeklerin Ayrımı 192
a. Genel Olarak 192
b. Tacir Çekleri 193
c. Tacir Olmayan Kişi Çekleri 193
ç. Hâmiline Çeklere İlişkin Renkler 193
aa. Tacir Hâmiline Çeklerin Renkleri 193
bb. Tacir Olmayan Kişi Hâmiline Çeklerin Renkleri 193
Ç. Çekte Şekil Şartları 193
1. Çek Kelimesi 194
2. Belirli Bir Bedelin Ödenmesi İçin Kayıtsız ve Şartsız Havale 194
3. Ödeyecek Kimsenin Ticaret Unvanı 194
4. Ödeme Yeri 195
5. Düzenlenme Tarihi 195
6. Düzenlenme Yeri 195
7. Düzenleyenin İmzası 196
8. Banka Tarafından Verilen Seri Numarası 196
9. Karekodu 196
D. Çekte Şekil Şartlarının Özellikleri 198
1. Lehtarın Çekin Geçerlilik Şekil Şartı Olmaması 198
2. Yabancı Banka Tarafından Bastırılan Çeklerde Seri Numara ve Karekodu Unsurlarının Yokluğunun Çeki Geçersiz Kılmaması 199
3. Çekte Vade ve İbraz Süreleri 199
a. Çekte Vade Sorunu 199
b. İleri Düzenlenme Tarihli (Post Date) Çek 199
c. İbraz Süreleri 202
E. Çekin Devri 203
F. Çekte Ödeme ve Ödemenin Engellenmesi 204
1. Çekte Ödeme 204
2. Çekin Ödenmesi ile İlgili Bazı Özel Durumlar 204
a. Çizgili Çek ve Ödenmesi 204
aa. Genel Olarak 204
bb. Genel Çizgili Çek – Özel Çizgili Çek 205
b. Mahsup Çeki ve Ödenmesi 205
c. Teyitli Çek ve Ödenmesi 206
ç. Vizeli Çek ve Ödenmesi 206
d. Adresli ve Yerleşim Yerli Çek ve Ödenmesi 207
e. Garantili Çek ve Ödenmesi 207
3. Çekten Cayma ile Ödemenin Engellenmesi 208
4. Ödemeden Kaçınma Hâlinde Hâmilin Hukuki Müracaat Hakları 209
a. Ödenmeme Keyfiyetinin Tespiti 209
b. Hukuki Sorumluluk ve Çekte Zamanaşımı 210
aa. Hukuki Sorumluluk 210
bb. Çekte Zamanaşımı 211
G. Poliçe Hükümlerine Yapılan Yollamalar 211
H. 5941 Sayılı Çek Kanunu’nun İrdelenmesi 212
1. ÇK.’nın Amacı 213
2. Bankanın Araştırma Yükümlülüğü, Çek Hesapları ve Çek Defterleri 213
3. İbraz, Ödeme, Çekin Karşılıksız Olduğunun Tespiti, Bankanın Sorumluluğu ve Gecikme Cezası 218
4. Bankaların Bildirim Yükümlülüğü 222
5. Ceza Sorumluluğu, Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı 222
6. 7226 Sayılı Torba Kanun ile Eklenen Çek Kanunu Geçici 5. Maddesinin İncelenmesi 224
7. Etkin Pişmanlık ve Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağının Kaldırılması 226
8. Diğer Hükümler 227
§ 5. EMTİA SENETLERİ
(COMMODITY INSTRUMENTS)
I. KAVRAM 229
II. UMUMİ MAĞAZA 229
III. MAKBUZ SENEDİ (WARE RECEIPT) VE VARANT (WARRANT) 229
A. Makbuz Senedinin Geçerlilik Şekil Şartları 230
B. Varantın Şekil Şartları 230
C. Defter 230
Ç. Kısmi Senet 231
D. Ciro 231
1. Şekli 231
2. Hükümleri 231
E. Mallar Üzerinde Tasarruflar 231
1. Yapılamayacak İşlemler 231
2. Malın Geri Alınması 232
3. Sattırma Hakkı 232
a. Sattırma Şartları 232
b. Satış Bedeli 232
4. Müracaat Hakkı 232
5. Sigorta 232
F. Zamanaşımı 233
G. Makbuz Senedi ve Varantın Zıyaı ve İptali 233
Yararlanılan Kaynaklar 235
Kavramlar Dizini 239 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
