|
İÇİNDEKİLER
Önsöz 5
Giriş Bölümü
MİRAS HUKUKUNDA KAVRAMLARIN TANIMI
1. MEDENİ KANUN SİSTEMİ 17
2. MİRAS 17
3. MİRAS BIRAKAN 18
4. MİRASÇI 18
5. MİRASIN AÇILMASI VE EDİNİLMESİ 19
6. ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN ÇEŞİTLERİ 23
7. VASİYETNAMEDE YORUM İLKELERİ 23
8. SAKLI PAYI ZEDELEYEN BELİRLİ MAL VASİYETİNİN TENKİSİ 25
9. 743 S. MK VE 4721 S. TMK HÜKÜMLERİNE GÖRE MİRASÇI, MİRAS VE SAKLI PAYLARI 27
a. Birinci Derece Mirasçı 27
b. Ana–Babanın Mirasçılığı 30
c. Büyük Ana ve Büyük Babanın Mirasçılığı 32
d. Sağ Kalan Eşin Mirasçılığı 33
e. Evlilik Dışı Hısımlar 35
f. Devletin Mirasçılığı 37
10. ZÜMRE–ÖLÜME BAĞLI TASARRUF–TASARRUF EDİLEBİLİR KISIM–SAKLI PAY VE SAKLI PAYLI MİRASÇI 39
a. Zümre 39
b. Ölüme Bağlı Tasarruf 40
c. Tasarruf Edilebilir Kısım 40
d. Saklı Pay 41
e. Saklı Paylı Mirasçı 42
Birinci Bölüm
VASİYETNAME VE ŞEKİLLERİ
1. GENEL OLARAK 47
2. RESMİ VASİYETNAME 47
a. Düzenlenmesi 47
(TMK m. 532; MK m. 479) 47
– Resmi Vasiyetname Düzenlemeye Yetkili Olan Görevliler 47
– Noter Yetkilisinin Düzenlediği Resmi Vasiyetnamenin Geçerlilik Koşulu 49
– Noter ve Adalet Bakanlığının Sorumluluğu 50
b. Memurun İşlevi 52
(TMK m. 533; MK m. 480) 52
–Okuma Yazma Bilen Vasiyetçinin Vasiyet Düzenlenmesinde Memurun İşlevi 52
–Vasiyetçinin Vasiyet Yaparken Kullandığı Sözlerin İspatı 56
–Okur Yazar Olanın, Okur Yazar Olmayanlara İlişkin Vasiyetname Düzenlettirmesi 56
c. Tanıkların Katılması 58
(TMK m. 534; MK m. 481) 58
–Vasiyetnamenin Noter Tarafından Okunması 58
–Vasiyetname Düzenlenirken Tanıkların Beyan Şekli 58
d. Miras Bırakan Tarafından Okunmaksızın ve İmzalanmaksızın Düzenleme 62
(TMK m. 535; MK m. 482) 62
– Tanıkların Vasiyetçiyi Ehil Görmeleri Geçerlilik Şartı Olduğu 62
– Vasiyetnamede Vasiyetçinin Beyan Eksikliği 65
e. Düzenlemeye Katılma Yasağı 66
(TMK m. 536; MK m. 483) 66
–Vasiyetname Düzenlemesine Katılma Yasağının Kapsamı 67
–Vasiyetname Düzenlenmesine Katılan Tanıkların Mutlaka Okur Yazar Olmaları Gerekir 68
–Resmi Vasiyetname İle Kimlere Kazandırmada Bulunulamayacağı 68
–Kazandırma Yasağını İhlal Eden Vasiyetnamenin İptal Sonucu 69
f. Vasiyetnamenin Saklanması 69
(TMK m. 537; MK m. 484) 69
–Noterler Sakladıkları Vasiyetnameyi Ne Zaman Hangi Makama Tevdi Ederler? 69
3. EL YAZILI VASİYETNAME 70
(TMK m. 538; MK m. 485) 70
–El Yazılı Vasiyetnamenin İçeriği ve Geçerliliği 70
–El Yazılı Vasiyetname Mutlaka Kağıt Üzerine mi Yazılmış Olmalıdır 75
–El Yazılı Vasiyetnamenin Tevdii ve Saklanması 76
–El Yazılı Vasiyetname Yapmanın Fayda ve Zararları 77
–Miras Bırakanın Ölümünden Sonra Vasiyetnameyi Teslim Zorunluluğu 77
4. SÖZLÜ VASİYET 78
a. Son Arzuları Anlatma 78
(TMK m. 539; MK m. 486) 78
–Sözlü Vasiyetin Mahiyeti ve Koşulları 78
–Sözlü Vasiyetçinin İki Tanığa Beyanı 82
–Vasiyetçinin Tanıklara Yüklediği Görev ve Şahitlerin Hukuki Konumu 82
–Sözlü Vasiyet Düzenlemesini Yüklenen Tanıklara İlişkin Yasaklar 82
b. Belgeleme 82
(TMK m. 540; MK m. 487) 82
–İki Tanığın Yasal Yükümlülüğü 83
–Tanıkların Vasiyetçinin Beyanını Yazmadan Doğrudan Hakime Bildirmeleri 85
–Askeri Hizmette Olanların Sözlü Vasiyeti 85
c. Hükümden Düşme 85
(TMK m. 541; MK m. 488) 85
–Sözlü Vasiyetin Geçici Bir Zaman İçin Hüküm İfade Etmesi 86
–Sözlü Vasiyetin Hükümsüzlüğünün Etkisi 86
–Sözlü Vasiyetnamenin İptal İle Hükümsüzlüğü 86
5. VASİYETTEN DÖNME 87
a. Yeni Vasiyetname ile 89
(TMK m. 542; MK m. 489) 89
–Yeni Bir Vasiyetname Yaparak Önceki Vasiyetten Dönme 89
–Vasiyetten Dönüş Aynı Şekilde Yapılmış Vasiyetname İle mi Mümkündür? 89
–Vasiyetten Dönmeden Dönülmesi Halinde İlk Vasiyetname Geçerli Olur mu? 90
–Vasiyetten Dönmenin Tamamen ya da Kısmen Olabileceği 90
b. Yok Etme ile 91
(TMK m. 543; MK m. 490) 91
–Vasiyetnamenin Miras Bırakan Tarafından Yok Edilmesi Suretiyle Dönülmesi 91
–Kaza veya Üçüncü Şahsın Kusuruyla Vasiyetnamenin Yok Olması 92
–Kaza veya Üçüncü Kişinin Kusuruyla Yok Olan Vasiyet İçeriğinin Tespiti 92
–Tazminat Hakkı 92
c. Sonraki Tasarruflar 93
(TMK m. 544; MK m. 491) 93
–Farklı Tarihli Vasiyetnamelerin Birbiriyle Bağdaşmaması 93
–Sonraki Vasiyetin Öncekini Tamamlaması 94
–Muayyen Mal Vasiyetinin Miras Bırakanın Bağdaşmayan Tasarrufuyla Ortadan Kalkması 94
İkinci Bölüm
VASİYETNAMENİN ŞEKLEN İPTALİ DAVASI
(TMK m. 502; 557/4)
1. GİRİŞ 97
2. VASİYET EHLİYETİ 97
a. Vasiyet Yapma Ehliyeti 97
b. Vasiyet Ehliyetinden Yoksun Olmanın Sonucu 98
3. USUL HÜKÜMLERİ 98
a. Dava Açma Koşulları 98
b. Görev 99
c. Yetki 99
d. Davacı 99
e. Davalı 101
f. İstek Şekli 103
g. İspat Şekli 107
ğ. İptal Kararının Niteliği ve Etkisi 107
h. Dava Açma Süresi 108
4. DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 109
YARGITAY KARARLARI 111
Üçüncü Bölüm
ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN İPTALİ DAVASI
(TMK m. 557–559)
1. GİRİŞ 131
2. İPTAL DAVASI SEBEPLERİ 133
(TMK m. 557; MK m. 459) 133
a. İptal Sebeplerinin Sınırlı Olarak Sıralandığı 133
b. Yasada Sıralı İptal Sebepleri 135
– Tasarrufun Miras Bırakanın Tasarruf Ehliyetinin Bulunmadığı Sırada Yapılmış Olması 135
– Tasarrufun Yanılma, Aldatma, Korkutma veya Zorlama Sonucunda Yapılması 137
c. Tasarrufun İçeriği, Bağlandığı Koşullar veya Yüklemelerin Hukuka veya Ahlaka Aykırı Olması 142
d. Tasarruf Kanunda Öngörülen Şekillere Uyulmadan Yapılmışsa 145
3. DAVADA USUL HÜKÜMLERİ 146
a. Görev 146
b. Yetki 146
c. Davacı 146
d. Davalı 148
e. Dava Konusu ve İspat 149
f. Hak Düşürücü Süreler 151
g. İptal Kararının İçeriyi ve Etkisi 154
4. İPTAL DAVASI DİLEKÇE ÖRNEĞİ 159
YARGITAY KARARLARI 160
Dördüncü Bölüm
BELİRLİ MAL VASİYETİNİN YERİNE GETİRİLMESİ DAVASI
(TMK m. 517–519; 600–602)
1. GİRİŞ 169
2. VASİYET ALACAKLISI OLABİLMENİN KOŞULLARI 171
3. VASİYETİ YERİNE GETİRME GÖREVLİSİ (TMK M. 550–556) 172
a. Atanma ve Ehliyet 172
(TMK m. 550; MK m. 497) 172
b. Görev ve Yetkileri 175
(TMK m. 552; MK m. 498) 175
c. Görevin Sona Ermesi 176
(TMK m. 554; MK m. –) 176
d. Denetlenmesi ve Sorumluluğu 177
(TMK m. 555, 556; MK. –) 177
4. DAVADA USUL HÜKÜMLERİ 178
a. Görev 178
b. Yetki 178
c. Davacı 179
d. Davalı 180
e. İstem 181
(TMK m. 600; MK m. 541) 181
– Özel Durumlar 182
(TMK m. 601; MK m. 542) 182
f. Dava Süresi (Zamanaşımı) 183
(TMK m. 602; MK m. 580) 183
5. ALACAKLI HAKLARININ DURUMU 184
a. Miras Bırakandan Alacaklı Olanlar 184
b. Vasiyet Alacaklısından Alacaklı Olanlar 184
c. Haklarda Ayniyet 184
6. MİRASÇILARIN VASİYETİ İFADAN SONRA VASİYET ALACAKLISINA KARŞI TENKİS VE GERİ İSTEME HAKKI 185
(TMK m. 604; MK m. 544) 185
7. BELİRLİ MAL BIRAKMANIN KONUSU 186
(TMK m. 517; MK m. 464) 186
8. BELİRLİ MAL VASİYETİNDE TESLİM BORCU 188
(TMK m. 518; MK m. 465) 188
9. TEREKE İLE İLGİSİ 189
(TMK m. 519; MK m. 466) 189
10. YEDEK MİRASÇI ATAMA 190
(TMK m. 520; MK m. 467) 190
11. ART MİRASÇI ATAMA 191
a. Belirlenmesi 191
(TMK m. 521; MK m. 468) 191
b. Art Mirasçıya Geçiş 194
(TMK m. 522; MK m. 469) 194
c. Güvence 194
(TMK m. 523; MK m. 470) 194
d. Hükümleri 196
aa. Ön Mirasçı Hakkında 196
(TMK m. 524; MK m. 471) 196
bb. Art Mirasçı Hakkında 196
(TMK m. 525; MK m. 472) 196
12. DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 197
YARGITAY KARARLARI 198
Beşinci Bölüm
VASİYETNAMENİN AÇILIP İLGİLİLERE OKUNDUĞUNUN
TESPİTİ DAVASI (TMK m. 596–597)
1. GİRİŞ 207
2. DAVADA USUL HÜKÜMLERİ 207
a. Görev 207
b. Yetki 207
c. Davacı 208
d. Davalı 208
e. İstek Kapsamı 208
3. VASİYETNAMENİN SULH HAKİMİNE TESLİMİ VE ALINACAK ÖNLEMLER 209
(TMK m. 595; MK m. 535) 209
4. VASİYETNAMENİN AÇILMASI 210
(TMK m. 596; MK m. 536) 210
5. VASİYETNAMENİN İLGİLİ KISMININ ONAYLI ÖRNEĞİNİN TEBLİĞİ VEYA İLAN YOLU İLE TEBLİĞ 212
(TMK m. 597; MK m. 537) 212
6. DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 213
YARGITAY KARARLARI 214
Altıncı Bölüm
MİRAS SÖZLEŞMESİNİN ORTADAN KALDIRILMASI DAVASI
(TMK m. 545–549; 572–574)
1. GİRİŞ 223
2. MİRAS SÖZLEŞMESİNDE ŞEKİL 223
3. MİRAS SÖZLEŞMESİNİN NİTELİĞİ 224
4. MİRAS SÖZLEŞMESİNİN ORTADAN KALDIRILMASI 225
a. Her Zaman Kaldırma Olanağı 225
b. Murisin Tek Taraflı İradesiyle Ortadan Kaldırma 226
c. Miras Sözleşmesinden Dönme Yoluyla Ortadan Kaldırma 227
d. Miras Bırakandan Önce Ölme Durumunda Kendiliğinden Ortadan Kalkma 227
e. Diğer Sebepler 228
5. TASARRUF EDİLEBİLİR KISMIN DARALMASI 228
6. DAVADA USUL HÜKÜMLERİ 229
a. Görev 229
b. Yetki 229
c. Davacı 229
d. Davalı 229
e. Dava Açma Koşulları 229
7. MİRAS SÖZLEŞMESİNDE TARAFLARIN HUKUKİ DURUMLARI 229
a. Miras Sözleşmesinde Miras Bırakanla Atanmış Mirasçının Durumları 229
b. Miras Sözleşmesinde Belirli Mal Bırakılan Kişinin Durumu 230
c. İtiraz (İptal) Olunması 231
d. Atanan Mirasçının Resmi Defter Düzenlenmesini İstemesi 231
e. Atanmış Mirasçıya Devredilen Malların Kapsamı 232
f. Hak ve Borçların Atanmış Mirasçının Mirasçılarına Geçmesi 232
8. MİRASTAN FERAGAT DURUMUNDA TENKİS VE GERİ VERME 232
a. Tenkis 232
b. Geri verme 233
9. DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 233
YARGITAY KARARLARI 234
Ek Bölüm
SORU VE YANITLARIYLA BİLİMSEL GÖRÜŞ VE
YARGISAL KARARLARDAN DERLENMİŞ ÇÖZÜMLER
1. Vasiyetnamenin açık olmadığı, muğlak olup, geniş tabirler kullanıldığı iddiası, vasiyetnamenin iptalini gerektiren bir neden midir? 239
2. Vasiyetnamede; “fakir ve kabiliyetli çocukların okutulması veya hayır işlerine tahsis ediyorum” ifadesi umumi tabir olup, yani genel ve geniş bir tabirle yapılan vasiyetnamenin kanunen geçerli olmadığı iddiası vasiyetnamenin iptali nedeni sayılabilir mi? 239
3. Vasiyetnamede vasiyetçinin, “bütün menkul mallarını vasiyet etmesini ve taşınmaz mallarının tapu numarası belirtilmeden filan köyde” şeklindeki ifadelerin iptal nedeni olması mümkün müdür? 240
4. Vasiyet tanıklarının “el yazısı ile şerh verip, imza etmeleri gerekirken” buna uymamaları bir iptal nedeni midir? 240
5. Okur yazar olmayan vasiyetçinin noterde düzenlettirdiği vasiyetnamede tanıkların vasiyetçiyi tasarrufa ehil gördüklerine ilişkin beyan şerhinin bulunmaması vasiyetnameyi şeklen geçersiz kılar mı? 240
6. Vasiyetnameye karşı muris muvazaası (mirastan mal kaçırma) hukuksal nedeniyle iptal davası açılabilir mi? 241
7. Vasiyetçinin birden çok vasiyetnamesinin bulunması, herhalde birisinin geçersizliğini gerektirir mi? 241
8. Hangi halde zaman sınırlamasına gerek duymadan vasiyetnamenin iptali ileri sürülebilir? 242
9. Vasiyetnamenin ifası için sulh hakimi vasiyeti yerine getirme görevlisi atayabilir mi? 242
10. Vasiyetnamede –evlenme yasağı– konulması şahsiyet hakkına aykırı olması nedeniyle iptalini gerektirir mi? 243
11. Vasiyetteki yükümlülük ile belirli mal vasiyeti arasında ne gibi farklar vardır? 243
12. Vasiyet alacaklısı, vasiyet konusu malın vasiyetçi tarafından temlik edilmesi tasarrufuna karşı muvazaa iddiasında bulunabilir mi? 244
13. Vasiyetin yerine getirilmesi davası kimlere karşı açılabilir? 245
14. Vasiyetnamenin yerine getirilmesi talebi dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ve tescili niteliğinde midir? 246
15. Atanan mirasçı, vasiyetnamenin yerine getirilmesi davasını açmak zorunda mıdır? 246
16. Vasiyetnamenin açılması sırasında sulh hakiminin görevi nedir? 247
17. Vasiyet alacaklısının önce ölmesi nedeniyle vasiyetnamenin iptali istenebilir mi? 248
18. Vasiyetnamenin iptali davasının süresinde açılıp açılmadığı resen gözetilmeli midir? 249
19. Miras bırakan, terekesinde bulunmayan malı vasiyet edebilir mi? 250
20. Belirli mal vasiyet lehtarının vasiyetnamede ismen gösterilmesi zorunlu mudur? 251
21. Yasal mirasçı ile atanmış mirasçı lehine belirli mal vasiyetinde bulunulabilir mi? 251
22. Vasiyet konusu belirli malın miras bırakan tarafından satışının vaat edilmesi, vasiyet yükümlüsünü yerine getirme borcundan kurtarır mı? 252
23. Şartlı belirli mal vasiyetinde, vasiyet lehtarının malı kazanabilmesi için öngörülen şartın gerçekleşmesi zorunlu mudur? 252
24. Belirli mal vasiyet alacaklısı, doğrudan tapuya ibraz ettiği vasiyetname ile adına tapu intikali yaptırma olanağına sahip midir? 253
25. Atanmış mirasçının, vasiyetin yerine getirilmesi davası açmasında hukuki yararı var mıdır? 253
26. İptal edilen vasiyetname içeriğinin yerine getirilmesi hangi halde mümkün olabilir? 256
27. Vasiyetname ifa edilmese bile tenkis davası açılabilir mi? 256
28. Vasiyetnamenin açılması sırasında karşı çıkılmamış olması tenkis davası açmaya engel midir? 257
29. Resmi vasiyetnameyi vasiyetçinin “okudum” şeklindeki beyanı ne derece bağlayıcıdır? 257
30. Resmi vasiyetnamede tanıkların şerhi ne yönde olmalıdır? 258
31. Vasiyetnamede yer alan şart ve yükümlülük kavramları arasında ne gibi farklar vardır? 258
32. Ölüme bağlı tasarrufun iptali kararı kesinleşince davalı elindeki malların geri verilmesini sağlar mı? 260
33. Resmi vasiyetname içeriğinin tanıklara bildirilmesi zorunlu mudur? 261
34. Kanunda kişilere vasiyetname ile hangi tasarrufları yapabilme yetkisi verilmiştir? 261
35. El yazılı vasiyetnamedeki düzeltme ve eklemeler geçerli olur mu? 262
36. El yazısı vasiyetnamede çizintilerin varlığı vasiyetnameyi geçersiz kılar mı? 263
37. Görme özürlüler (körler) ve sağır–dilsizler resmi vasiyetname düzenletebilirler mi? 263
38. Mirastan çıkarma (ıskat) hükmünü kapsayan vasiyetnamenin iptali istenebilir mi? 263
39. Belirli mal bırakmayı içeren vasiyetten vasiyetçi hayatta yaptığı bir tasarrufla dönmüş sayılır mı? 264
40. Noter görevlisinin vasiyetçiyi hakaret etmesinden dolayı sorumluluğu için öncelikle devlet aleyhine idari yargıda dava mı açmak gerekir? 265
41. Ortak vasiyet nedir?Ortak vasiyet türleri nelerdir, Tahvil teorisi nedir? 265
42. Miras bırakanın sebepsiz zenginleşmesinden kaynaklanan borç tereke borcu mudur ve bundan mirasçılar sorumlu mudur? 267
43. El yazılı vasiyetnamenin kaç unsuru vardır? 268
44. Vasiyetnameye konu altsoya yapılan temlikin ifasının istenmesi mümkün müdür? 268
45. Atatürk’ün vasiyeti bozulamaz. Vasiyetnamenin yorumlanması, tespit davasına konu olamaz. 269
46. Vasiyet serbestisi hakkının kullanılması nasıl olur? 273
47. Vasiyetname ile vasiyetname tasarısı birbirinden hangi ölçütle ayrılır? 274
48. Uygulamada tanımıyla miras davaları ve ilgili yasa maddeleri çizelgesi 274
49. Miras hukukundaki çekişmesiz yargı işleri 276
50. Mirastan doğan davalarda yetki 276
Kaynakça 279
Kavramlar Dizini 281
Yazarın Yayınlanmış Eserleri 285 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
