|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Üçüncü Basıda Yenilikler 9
Dördüncü Basıda Yenilikler 11
Beşinci Basıda Yenilikler 13
Altıncı Basıda Yenilikler 15
Yedinci Basıda Yenilikler 17
Kısaltmalar 29
Birinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUK SİSTEMİ VE ULUSLARARASI TOPLUM
I. GİRİŞ 31
II. ULUSLARARASI HUKUKUN TANIMI 32
III. ULUSLARARASI HUKUKTA TERİM SORUNU 34
IV. ULUSLARARASI HUKUK SİSTEMİ’NİN DOĞUŞU VE GELİŞİMİ 35
A. Uluslararası Hukukun Doğuşu – İlk Yıllar 36
B. Uluslararası Hukuka İlişkin Klasik Yaklaşımlar: Tabii (Doğal) Hukuk ve Pozitivist Hukuk Görüşü 37
C. Uluslararası Hukuka İlişkin Modern Yaklaşımlar: Realist ve Liberal Görüşler 40
V. ULUSLARARASI HUKUKUN ROLÜ VE ÖNEMİ 43
VI. ULUSLARARASI HUKUKUN KAPSAMI 46
VII. ULUSLARARASI HUKUKUN DİĞER HUKUK SİSTEMLERİ VE HUKUK DALLARINDAN AYRIMI 48
A. Devletler Hususi Hukuku (Milletlerarası Özel Hukuk, Uluslararası Özel Hukuk) – Uluslararası Hukuk 48
B. Avrupa Birliği Hukuku – Uluslararası Hukuk 49
C. Transnasyonal (Ulusötesi, Milliötesi) Hukuk – Uluslararası Hukuk 51
D. Ulusal Hukuk – Uluslararası Hukuk 52
VIII. ULUSLARARASI HUKUK SİSTEMİ’NE YÖNELİK TEMEL ELEŞTİRİLER 52
IX. ULUSLARARASI HUKUK SİSTEMİ’Nİ UYGULAMA ARAÇLARI/MEKANİZMALARI 55
A. Yaptırımlar ve Birleşmiş Milletler Sistemi 56
B. Yargı Yolu 58
C. Ulusal Hukuk Sistemleri 60
D. Devletler 61
E. Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları (NGO’s) 61
X. ULUSLARARASI HUKUKUN GELECEĞİ 62
Tartışma Soruları 67
İkinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUKUN KAYNAKLARI
I. GİRİŞ 69
II. ULUSLARARASI ADALET DİVANI STATÜSÜ 38. MADDE DÜZENLEMESİ 71
III. ANDLAŞMALAR 75
IV. ULUSLARARASI ÖRF–ADET KURALLARI (YAPILAGELİŞ, TEAMÜL) 78
A. Örf–Adet Kuralının Tanımı 79
1. Maddi Unsur (Devlet Uygulamaları) (Objektif Unsur) 79
a. Maddi Unsura İlişkin Özel Durumlar 82
aa. Devlet Uygulamalarının Kapsamı 82
bb. Devlet Uygulamalarının Süresi 84
cc. Devlet Uygulamalarına Israrla Karşı Çıkan Devletlerin Hukuki Durumu (Israrlı Muhalif, Persistent Objector) 86
2. Manevi Unsur (Subjektif Unsur, Opinio Juris Sive Necessitatis) 89
B. Andlaşma Hükümlerinin Örf–Adet Kuralına Dönüşmesi 91
V. GENEL HUKUK İLKELERİ 92
A. Tabii (Doğal) Hukuk Görüşü 94
B. Hukuk Sistemlerinin Ortak Kural ve İlkeleri 94
C. Uluslararası Hukukun Genel İlkeleri 96
D. Hakça İlkeler (Equity Principles) 97
VI. YARGI KARARLARI 100
VII. DOKTRİN 103
VIII. ULUSLARARASI HUKUKUN DİĞER KAYNAKLARI 104
A. Uluslararası Örgüt Kararları 105
1. Birleşmiş Milletler Kararları 105
a. Güvenlik Konseyi Kararları 105
b. Genel Kurul Kararları 106
2. Bölgesel Örgüt Kararları 108
B. Soft Law (Bağlayıcı Niteliği Olmayan Uluslararası Hukuk Metinleri) 108
C. Uluslararası Hukuk Komisyonu 111
D. Uluslararası Hukukun Buyruk Kuralları (Jus Cogens) 114
IX. SONUÇ 118
Tartışma Soruları 120
Üçüncü Bölüm
ANDLAŞMALAR HUKUKU
I. GİRİŞ 123
II. ANDLAŞMALAR HUKUKUNUN KAYNAKLARI 124
III. ANDLAŞMA NEDİR? 125
A. Andlaşmanın Unsurları 127
1. İrade Beyanı 127
a. İrade Beyanının Şekli 127
b. En Az İki İrade Beyanının Olması 129
c. İrade Beyanlarının Hukuki Sonuç Doğurmaya Yönelik Olması 130
2. Uluslararası Hukuk Kişisi Olma 131
3. Uluslararası Hukuk Kurallarına Tabi Olma 132
B. Andlaşmalar Hukukunda Terim Sorunu 133
IV. ANDLAŞMALARIN SINIFLANDIRILMASI 142
A. Uygulama Alanı Bakımından Sınıflandırma 142
B. Modern/Çağdaş Sınıflandırma 144
1. Sözlü Andlaşmalar – Yazılı Andlaşmalar 144
2. İki Taraflı Andlaşmalar – Çok Taraflı Andlaşmalar 144
3. Hukuk Kuralı Koyan Andlaşmalar – Akit Andlaşmalar 145
4. Doğrudan Etki Doğuran Andlaşmalar – Doğrudan Etki Doğurmayan Andlaşmalar 146
V. ANDLAŞMALARIN YAPILIŞI 149
A. Andlaşma Metninin Oluşturulması 149
B. Andlaşma Metninin Kabulü 152
C. Andlaşma Metninin Resmileştirilmesi 152
D. Andlaşma Metninin Bağlayıcılık Kazanması 155
1. İmza 155
2. Andlaşmayı Teşkil Eden Belgelerin Teatisi (Değiş–Tokuşu) 155
3. Onaylama 156
4. Kabul ve Tasvip 157
5. Katılma 158
E. Çekinceler 158
1. Genel Olarak Çekince Kavramı 158
2. Soykırım Sözleşmesi’ne Çekinceler Davası (Reservations Case) 161
3. 1969 Tarihli Viyana Andlaşmalar Hukuku Sistemi 162
F. Andlaşmaların Yürürlüğe Girmesi 164
G. Andlaşmaların Tescili ve Yayınlanması 165
VI. ANDLAŞMALARIN UYGULANMASI 166
A. Ahde Vefa (Pacta Sunt Servanda) İlkesi 166
B. Geriye Yürümezlik İlkesi 167
C. Mülkilik İlkesi 168
D. Andlaşmaların Ardıllığı ve Çatışması 168
E. Andlaşmalar ve Üçüncü Devletler 169
VII. ANDLAŞMALARIN TADİLİ VE DEĞİŞTİRİLMESİ 171
VIII. ANDLAŞMALARIN YORUMLANMASI 172
A. Genel Yorum Kuralları 172
1. İyi Niyet İlkesi 173
2. Terimlerin Olağan Anlamına Uygun Yorumlama 173
B. Tamamlayıcı Yorum Kuralları/Araçları 174
C. İki veya Daha Fazla Dilde Akdedilen Andlaşmalar 175
IX. ANDLAŞMALARIN GEÇERLİLİĞİ 176
A. İç Hukuk Düzenlemelerine Aykırılık 177
B. Hata 178
C. Hile ve Temsilcinin Ayartılması 179
D. Tehdit (Zorlama, Baskı) 180
E. Jus Cogens (Emredici, Buyruk) Kurallar 182
F. Andlaşmanın Geçersizliğini İleri Sürme Usulü ve Geçersizliğin Sonuçları 182
X. ANDLAŞMALARIN SONA ERMESİ, ANDLAŞMA HÜKÜMLERİNİN ASKIYA ALINMASI 183
A. Andlaşmanın Rıza ile Sona Ermesi 183
B. Andlaşmanın Ağır İhlali 184
C. Sonraki İmkansızlık 186
D. Andlaşmanın Yapıldığı Şartlarda Köklü Değişiklikler Olması 187
E. Diplomatik veya Konsolosluk İlişkilerinin Kesilmesi 189
F. Andlaşmanın Sona Ermesi veya Andlaşma Hükümlerinin Askıya Alınmasının Hukuki Sonuçları 189
XI. DEVLETLERİN ANDLAŞMALARA HALEFİYETİ (ARDIL OLMASI) 189
XII. SONUÇ 192
Tartışma Soruları 194
Dördüncü Bölüm
ULUSLARARASI HUKUK – ULUSAL HUKUK
I. GİRİŞ 197
II. TEORİDE ULUSLARARASI HUKUK–ULUSAL HUKUK İLİŞKİSİ 198
A. Konu ile İlgili Teorik Yaklaşımlar 198
1. Tekçi (Monist) Görüş 198
2. İkici (Dualist) Görüş 200
B. Teorik Yaklaşımların Uluslararası Uygulamaya Yansıması 201
C. Teorik Yaklaşımlar Açısından Türk Hukuk Sisteminin Değerlendirmesi 203
III. UYGULAMADA ULUSLARARASI HUKUK–ULUSAL HUKUK İLİŞKİSİ 207
A. Uluslararası Yargı Kuruluşları Tarafından Ulusal Hukuk Kurallarının Uygulanması 209
B. Uluslararası Hukuk Kurallarının Ulusal Yargı Organları Tarafından Uygulanması 211
1. Örf–Adet Hukuku ve Türk Hukuku Uygulaması 211
2. Andlaşmalar ve Türk Hukuku Uygulaması 213
a. Türk Hukukunda Andlaşmaların Sınıflandırılması 213
aa. Onaylanması İçin Kanunla Uygun Bulunması Gereken Andlaşmalar 215
bb. Onaylanması İçin Kanunla Uygun Bulunması Gerekmeyen Andlaşmalar 216
b. Andlaşmaların Hiyerarşi Bakımından Türk Hukuku’ndaki Yeri 218
c. Türk Mahkeme Kararları 220
d. Diğer Devlet Uygulamalarına Örnekler 221
aa. Andlaşmalar ve Birleşik Krallık Uygulaması 221
bb. Andlaşmalar ve Amerika Birleşik Devletleri Uygulaması 223
3. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararları ve Türk Hukuku Uygulaması 225
IV. SONUÇ 228
Tartışma Soruları 230
Beşinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUK KİŞİLERİ VE TANIMA
I. GİRİŞ 233
II. DEVLETLER 235
A. Devletin Unsurları 236
B. Egemenlik/Bağımsızlık Kavramına İstisnai Bazı Durumlar 241
1. Anayasal Sınırlamalar 242
2. Andlaşmadan Doğan Yükümlülükler 242
3. Yabancı Askeri Üslerin Varlığı 242
4. Uluslararası Örgütlere Üyelik 243
C. Self–determinasyon İlkesi ve Yeni Devlet Oluşumu 243
D. Kuvvet Kullanma ve Yeni Devlet Oluşumu 248
E. Devletlerin Sona Ermesi 251
F. Devletlerin Halefiyeti 253
III. DEVLET NİTELİĞİ OLMAYAN İNSAN TOPLULUKLARI 254
IV. ULUSLARARASI ÖRGÜTLER 256
A. Uluslararası Örgütlerin Uluslararası Hukuk Kişiliği ve Kapsamı 257
B. Bir Evrensel Uluslararası Örgüt Örneği: Birleşmiş Milletler 259
1. Birleşmiş Milletler’in Amaçları ve İlkeleri 260
2. Birleşmiş Milletler’e Üyelik 261
3. Birleşmiş Milletler’in Ana Organları 263
V. GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLER 271
A. Gerçek Kişiler 271
B. Tüzel Kişiler 273
1. Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları 273
2. Çok–Uluslu/Ulus–Ötesi Şirketler 275
VI. TANIMA 277
A. Tanımanın Hukuki Niteliği 277
B. Tanıma Türleri 279
1. De Jure–De Facto Tanıma 279
2. Açık–Örtülü/Kapalı Tanıma 280
3. Şartlı – Şartsız Tanıma 281
4. Otomatik Tanıma 282
C. Tanımanın Hüküm ve Sonuçları 282
VII. SONUÇ 283
Tartışma Soruları 284
Altıncı Bölüm
ÜLKE
I. GİRİŞ 287
II. ÜLKE TÜRLERİ 288
A. Sahipli Ülke 288
B. Özel Statülü Ülke 289
C. Sahipsiz Ülke 289
D. Sahip Olunamayan Ülke 289
III. SINIRLAR 290
IV. ÜLKE KAZANIM YOLLARI 292
A. İşgal 292
B. Zamanaşımı 297
C. Fetih ve İlhak 298
D. Keşif 299
E. Devir ve Andlaşma 300
F. Arazi Oluşumu 301
G. Yargı Kararları 301
H. Uti Possidetis İlkesi 302
V. HİÇ BİR DEVLETİN EGEMENLİĞİ ALTINDA OLMAYAN YERLER (RES COMMUNIS, COMMON HERITAGE OF MANKIND VEYA İNSANLIĞIN ORTAK MİRASI) 303
A. Antarktika 303
B. Kuzey Kutbu 305
C. Uzay 306
VI. SONUÇ 309
Tartışma Soruları 310
Yedinci Bölüm
YETKİ
I. GİRİŞ 313
II. BOZKURT–LOTUS İLKELERİ 313
A. Düzenleme Yetkisi 314
B. Uygulama Yetkisi 314
III. HUKUKİ YETKİ–CEZAİ YETKİ AYRIMI 315
IV. YETKİNİN DOKTRİNEL ANALİZİ 316
A. Ülkesellik (Mülkilik) İlkesi 316
B. Vatandaşlık İlkesi 318
C. Koruma İlkesi 319
D. Evrensellik İlkesi 320
E. Pasif Vatandaşlık İlkesi 326
V. SUÇLULARIN GERİ VERİLMESİ 327
VI. ULUSLARARASI HUKUK KURALLARI İHLAL EDİLEREK SORUMLULARIN ELE GEÇİRİLMESİ 329
VII. DEVLETİN UYGULAMA YETKİSİNİN İSTİSNALARI 330
A. Devlet Dokunulmazlığı 331
1. Devlet Dokunulmazlığının Hukuki Dayanakları 334
a. Devletlerin Egemen Eşitliği İlkesi 334
b. Yargı Yetkisinden Feragat 335
c. Uyuşmazlığın Yabancı Devlet Unsuru Taşıması 335
d. Yargı Kararını Uygulamanın Zorluğu 336
e. Uluslararası Nezaket 336
2. Mutlak (Tam) Dokunulmazlık–Sınırlı (Nisbi–Kısmi) Dokunulmazlık? 337
a. Hukuk Davalarında Yargı Bağışıklığı 337
b. Ceza Davalarında Yargı Bağışıklığı 342
3. İcrai Dokunulmazlık 344
a.Devletin Kişi veya Temsilcilerinin Dokunulmazlığı 344
b.Devlet Mallarının Dokunulmazlığı 345
4. Türk Hukuk Uygulamasında Devlet Dokunulmazlığı 348
B. Diplomatik ve Konsolosluk Dokunulmazlığı 350
1. Diplomatik Dokunulmazlık 351
a. Diplomatik Dokunulmazlığın Varlığına İlişkin Görüşler 351
aa. Temsil Görüşü 352
bb. Ülkesellik Görüşü 352
cc. Görevinin Gereği Olma (İşlevsellik) Görüşü 352
b. Diplomasi Temsilcilerinin Görevleri 352
c. Diplomatik Dokunulmazlığın Kapsamı 353
d. Mallara Yönelik Dokunulmazlığın Kapsamı 355
e. Haberleşme Serbestisi 360
f. Vergi ve Gümrük Ayrıcalığı 360
g. Türk Hukuk Uygulamasında Diplomatik Dokunulmazlık 361
2. Konsolosluk Dokunulmazlığı 361
a. Türk Hukuk Uygulamasında Konsolosluk Dokunulmazlığı 362
C. Uluslararası Örgütlerin Dokunulmazlığı 363
VIII. SONUÇ 364
Tartışma Soruları 365
Sekizinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUKTA SORUMLULUK
I. GİRİŞ 371
II. DEVLETİN SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER 372
A. Devletin Sorumluluğunun Kapsamı 372
B. Uluslararası veya Ulusal Hukuk Çerçevesinde Sorumluluk? 373
C. Devletin Sorumluluğunun Unsurları 375
1. Hukuka Aykırı Davranışın Devlete Atfedilmesi 375
2. Uluslararası Yükümlülüğün İhlali 383
a. Kusurun Varlığı? 383
b. Zararın Varlığı? 384
c. Zaman Unsuru 385
3. Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Sebepler (Hukuka Uygunluk Sebepleri) 386
a. Rıza 386
b. Meşru Müdafaa 386
c. Mücbir Sebep 387
d. Zorda Kalma (Distress) 387
e. Zaruret Hali (Necessity) 388
f. Jus Cogens Normlara Uyma Zorunluluğu 390
g. Karşı önlemler (Countermeasures) 390
h. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Sonuçları 391
III. YABANCILARA MUAMELEDEN KAYNAKLANAN DEVLETİN SORUMLULUĞU 392
A. Devletin Sorumluluğunu Gerektiren Yabancılara Kötü Muamele Kavramının İçeriği 392
B. Yabancılara Muameleden Dolayı Devletin Sorumluluğunun Şartları 395
1. Vatandaşlık Bağı 395
2. İç Hukuk Yollarının Tüketilmiş Olması 400
3. Calvo Kaydı 408
C. Yabancıların Malvarlığına El Koyulması (Kamulaştırma–Millileştirme) 409
1. Kamu Yararı 410
2. Ayrımcılık Yapmama 411
3. Tazminat 411
IV. ÇEVRE KAYNAKLI DEVLETİN SORUMLULUĞU 412
V. ULUSLARARASI ÖRGÜTLERİN SORUMLULUĞU 416
VI. ULUSLARARASI SORUMLULUĞUN HUKUKİ SONUÇLARI 419
VII. SONUÇ 420
Tartışma Soruları 422
Kaynakça 427
Kavramlar Dizini 439 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
