|
İÇİNDEKİLER
Teşekkür 17 Önsöz 19 BİRİNCİ BÖLÜM
SUÇLA MÜCADELE MODELLERİ İLE
DEVRİYE POLİSLİĞİNE GENEL BAKIŞ 1. SUÇLA MÜCADELEDE POLİSLİK MODELLERİ 21 1.1. Proaktif Polislik 21 1.1.1. Kurumlararası İşbirliği Yoluyla (Çok Kurumlu) Suçla Mücadele 22 1.1.2. Suçlar Öncesi İstihbarat Faaliyetleri Yoluyla Suçla Mücadele 24 1.2. Önleyici Polislik 25 1.3. Adli/Tepkisel Polislik 26 2. DEVRİYE POLİSİ VE GÖREVİNE GENEL BAKIŞ 28 2.2. Devriye Polisi Sayısı ve Dağılımı 31 2.2.1. Genel Personel Dağılımından Kaynaklanan Sorunlar ve Personel Yetersizliği 33 2.2.3. Karakol Sistemi 35 2.2.4. Ülkemizin Genel Yapısından Kaynaklanan Nedenler 40 2.2.5. Ekonomik Nedenler 41 2.2.6. Polisin Asli Görevleri Dışındaki Konularla Meşgul Edilmesinden Kaynaklanan Sorunlar 41 2.2.6.1. Polise Doğrudan Yetki ve Görev Veren Düzenlemeler 42 2.2.6.2. Polise Dolaylı Olarak Yetki ve Görev Veren Düzenlemeler 42 2.2.6.3. Başka Kurumları Doğrudan, Polisi ise Dolaylı Olarak Görevlendiren Düzenlemeler 42 2.2.6.4. Polise Asli Görevi Dışında Verilen Yasal Olmayan Görevler 43 2.2.6.5. Polise Asli Görevi Dışında Verilen Yasal Görevler 44 3. DEVRİYE POLİSİNİN AMAÇLARI 45 4. DEVRİYE ÇEŞİTLERİ 50 4.1. Otomobil Devriyesi 51 4.1.1. Devriye Araçları 56 4.1.2. Etkinlik 57 4.1.3. Emniyet 57 4.1.4. Görünürlük 57 4.1.5. Taşıma Kapasitesi 58 4.1.6. Maliyet 58 4.1.7. Rahatlık 59 4.2. Yaya Devriye 59 4.2.1. Yaya Devriyenin Dikkat Etmesi Gereken Bazı Önemli Noktalar 62 4.3. Tek Kişilik Devriye 63 4.4. Kombine (Oto ve Yaya) Devriye 65 4.5. Hava Devriyesi 66 4.6. Motosikletli Devriye 68 4.7. Sahil Devriyesi 69 4.8. Atlı Devriye 70 4.9. Köpekli Devriye 70 4.9.1. Asayiş Devriye Köpeği 71 4.9.2. Patlayıcı Madde Detektör Köpekleri 71 4.9.3. İz Takip Köpekleri 71 4.9.4. Narkotik Köpekleri 71 4.10. Bisikletli Devriye 72 BİRİNCİ BÖLÜMÜN REFERANSLARI 73 İKİNCİ BÖLÜM
DEVRİYE TURU VE YÖNTEMLERİ 1. DEVRİYE TURU ÖNCESİ HAZIRLIK 79 1.1. Psikolojik Hazırlık 79 1.2. Zihinsel Hazırlık 8 0 1.3. Fiziksel Hazırlık 81 1.3.1. Devriye Personelinin Dış Görünüşü ve Davranışı 81 1.3.2. Kişisel Araç Gereç 82 2. DEVRİYE YÖNTEMLERİ 83 2.1. Olağan (Rutin) Devriye 83 2.1.1. Rastgele Devriye 87 2.1.2. Dairesel Devriye 87 2.1.3. Geri Dönüşlü Devriye 87 2.2. Hedefli Devriye 91 2.2.2. Hedefli Devriye Görevinde Gizli ve Örtülü Yaklaşımlar 93 İKİNCİ BÖLÜMÜN REFERANSLARI 95 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DEVRİYE BÖLGESİ VE İLETİŞİM TEKNİKLERİ 1. DEVRİYE POLİSİ VE BÖLGESİ 97 1.1. Görev Yapılan Birim ve Müdürlük 98 1.2. Görev Bölgesi Hakkında Genel ve Özellik Gösteren Hususlar 98 1.3. Görev Bölgesi Hakkında Ayrıntılı Bilinmesi Gereken Hususlar 98 1.4. Ticari İşyerleri 99 1.5. Toplum 100 2. POLİS HALK İLİŞKİLERİ 100 2.1. Polis-Halk İlişkilerinin Kapsamı 100 2.2. Polis-Halk İlişkilerinde Devriye Polisinin Yeri ve Önemi 105 2.2.1. İşyeri Çevresinde Dikkat Edilmesi Gereken Konular ve İş Yeri Sahipleriyle
Olan İlişki 107 2.2.2. İlişkilerin Geliştirilmesi ve Bilgi Kaynağı 108 3. DEVRİYE VE HABERLEŞME 109 3.1. Devriye Araçlarındaki Siren ve Tepe Lambaları 111 3.2. Düdük 112 3.3. Yazılı İletişim 112 3.4. Not Alma 112 3.4.1. Not Almada Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar: 114 3.5. Rapor Yazma 115 3.5.1. Raporda Bulunması Gereken Bilgiler 116 ÜÇÜNCÜ BÖLÜMÜN REFERANSLARI 117 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
DEVRİYE POLİSİNİN GÖZETLEME VE
KONTROL FONKSİYONLARI 1. GENEL OLARAK GÖZLEM 119 2. GÖZLEMİN İÇERDİĞİ FAKTÖRLER 120 2.1. Görme 120 2.1.1. Düzgün Görmeyi (Görüşü) Etkileyen Faktörler 120 2.1.2. Duyma 121 2.1.3. Koku Alma 121 2.1.4. Dokunma 121 2.1.5. Tat Alma 122 2.2. Yapılan Gözlemlerin Yararları 122 2.3. Gözlem Gücü ve Yeteneğinin Geliştirilmesi 122 2.3.1. Mağaza ve Dükkan Pencereleri 123 2.3.2. Yaya Tarifleri 123 2.3.3. Yakalama ve Gözaltına Alma 123 2.3.4. Diğer Memurlarla Yapılan Değerlendirme ve Tartışmalar 123 2.3.5. Gözaltındaki Kişilerle Yapılan Görüşmeler 123 2.3.6. Olay Yeri Fotoğraflarının İncelenmesi 1 23 2.3.7. Bakılan Yer 124 2.3.8. Görev Bölgesini Tanıma 124 3. DEVRİYENİN KONTROL VE GÖZETLEME FONKSİYONLARI 124 3.1. Suç İşlenebilecek Yerlerin Kontrolü 124 3.2. Şüpheli Kişilerin Kontrolü 127 3.2.1. Bilinen Suçlular 128 3.2.2. Avare Kişiler (Serseriler) 128 3.2.3. Kalabalıklar 128 3.2.3.1. Toplumsal Yapıyla Bağları Olan Kalabalıklar 129 3.2.3.2. Tesadüfi Kalabalıklar 129 3.2.3.3. Yasadışı Kalabalıklar 130 3.2.4. Provokatörler (Kışkırtıcılar) 131 3.2.5. Sorunlu Gençler 133 3.2.6. Özel/Farklı Sorunlu Kişiler 135 3.2.6.1. Akli Dengesi Bozuk Kişiler 135 3.2.6.2. Sorunlu Aileler 135 3.2.7. Şüphe Uyandıran Kişiler 135 3.2.8. Devriye Polisinin Suç İşleme Olasılığı Olan Kişilerle İlgili Görevleri 136 3.3. Özel Dikkat Gösterilmesi Gereken Şeyler ve Durumların Kontrolü 137 3.3.1. Şüpheli Araçların Kontrolü 137 3.3.2. Bina Kontrolleri 138 3.3.2.1. Bina Kontrollerinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar 140 3.3.3. Boş veya Terk Edilmiş Yerler ve Binaların Kontrolü 141 3.3.4. İlginç veya Potansiyel Tehlike Oluşturan Durum ve Nesnelerin Kontrolü 142 3.3.5. Bozuk veya Eksik Kamu Hizmetinin Kontrolü 143 DÖRDÜNCÜ BÖLÜMÜN REFERANSLARI 145 BEŞİNCİ BÖLÜM
DEVRİYE GÖREVİNDE KİŞİSEL EMNİYET VE
ZİHİNSEL HAZIRLIK 1. KİŞİSEL EMNİYET 147 2. İŞ YORGUNLUĞU 148 3. DEVRİYE GÖREVİNDE ZİHİNSEL HAZIRLIK VE STRES 150 3.1. Zihinsel Hazırlık Kavramı ve İçeriği 150 3.2. Devriye Polisi ve Stres 154 3.2.1. Yüksek Risk İçeren Ortamlarda Bulunan Devriye Polislerinde Görülebilecek
Stres Belirtileri 159 3.2.1.1. Korkuya Dayalı Ani Tepki Verme 159 3.2.1.2. Düşüncede Dikkatin Dağılması 159 3.2.1.3. Fiziksel Sıkıntı ve Acı 160 3.2.1.4. Duyumsal Çarpıtma 160 3.2.1.5. Farkında Olma Halinde Yanılma 160 3.3. Stres ve Yönetime Dayalı Sorunlar 161 3.4. Devriye Polisi ve Stresle Başa Çıkma Yolları 162 4. GÜÇ KULLANMA 165 4.1. Güç Kullanmada Aranan Şartlar 168 4.1.1. Güç Kullanmaya Mecbur Kalınmalıdır 169 4.1.2. Güç Kullanma Tedbirleriyle Olay Arasında Bir Denge Olmalıdır 170 4.1.3. Güç Kullanma Kanuna Uygun Olmalıdır 170 4.2. Güç Kullanma Öncesi Psikolojik Hazırlık 171 4.2.1. Dikkatli ve Uyanık Olmak 171 4.2.2. Kararlı ve Çabuk Hareket Etmek 173 4.2.3. Soğukkanlı ve Sakin Olmak 173 4.3. Güç Kullanma Modeli 173 4.3.1. Tehdit Algılama Seviyesi 173 4.3.1.1. Mavi 174 4.3.1.2. Yeşil 17 4 4.3.1.3. Sarı 175 4.3.1.4. Turuncu 175 4.3.1.5. Kırmızı 176 4.3.2. Algılanan Hedef Kişi Davranışları 176 4.3.2.1. Uyumlu (İtaatkar) 177 4.3.2.3. Aktif Direnme Gösteren 177 4.3.2.4. Hafif Saldırgan (Yaralanma Tehlikesi) 177 4.3.2.5. Ağır Saldırgan (Ağır Yaralanma ve Ölüm Tehlikesi) 177 4.3.3. Makul Polis Müdahalesi 178 4.3.3.1. İşbirliği ile Yapılan Kontroller 180 4.3.3.2. Temas Kontrolleri 180 4.3.3.3. İtaat ve Uyma Teknikleri 181 4.3.3.4. Savunma Amaçlı Taktikler 181 4.3.3.5. Ölümcül Güç Kullanma 181 4.4. Yüksek Risk İçeren Ortamlarda Bulunan Devriye Polisinin Psikolojik ve
Zihinsel Durumu ve Farkında Olma Hali 183 4.4.1. Beyaz 184 4.4.2. Sarı 184 4.4.3. Turuncu 184 4.4.4. Kırmızı 185 4.4.5. Siyah 186 4.5. Kişisel Emniyet Tedbirleri 187 4.5.1. Kişisel Emniyet Tedbirlerinin Alınmasında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar 1 87 4.5.2. Farklı Bazı Durumlarda Alınması Gereken Kişisel Emniyet Tedbirleri ve
Taktikleri 188 4.5.3. Pusu veya Tuzaklara Maruz Kalma Olasılığının En Aza Düşürülmesi 188 4.5.4. Devriyenin Silahlı Saldırıya Uğraması Halinde Alınması Gerekli Tedbirler 188 4.5.4.1. Yaya Devriyenin Silahlı Saldırıya Uğraması Halinde 188 4.5.4.2. Otomobil Devriyesinin Silahlı Saldırıya Uğraması Halinde 189 BEŞİNCİ BÖLÜMÜN REFERANSLARI 190 ALTINCI BÖLÜM
DURDURMA VE ARAMA 1. KARAR VERME SÜRECİ 195 2. DURDURMA VE KİMLİK KONTROLÜ 196 3. DURDURMA VE ARAMA 203 3.1. Yaya Durdurma ve Arama 206 3.1.1. Kişinin Görünümü 207 3.1.2. Kişinin Hareketi 208 3.1.3. Kişi Hakkında Önceden Elde Edilen Bilgi 208 3.1.4. Durdurma Yeri 208 3.1.5. Durdurma Zamanı 209 3.1.6. Yayanın Durdurulması İçin Kullanılacak Yöntem 209 3.2. Üst Arama Yöntemleri 211 3.2.1. Duvar Yöntemi 211 3.2.2. Diz Üstü Yöntemi 211 3.2.3. Yüz Üstü Yöntemi 212 3.3. Üst Aramalarda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 213 3.4.1. Araç Durdurmalarda Kişisel Emniyet 214 3.4.1.1. Trafik 215 3.4.1.2. Durdurma Zamanı ve Görünürlük 215 3.4.1.3. Yolun Yapısı 216 3.4.1.4. Yol Yüzeyi 216 3.4.1.5. Durdurma Yeri 216 3.4.2. Araç Durdurma Yöntemleri 217 3.4.2.1. Hareket Halinde Araç Durdurma 217 3.4.2.1.1. Şüpheli Araçların Durdurulması 217 3.4.2.1.2. İhbarlı (Hedefli) Araç Durdurma 220 3.4.2.2. Sabit Olarak Araç Durdurma 222 3.4.3. Araç Arama Teknikleri 223 3.4.3.1. Araç İçinin Aranması 224 3.4.3.2. Araçların Dış Bölümünün Aranması 225 ALTINCI BÖLÜMÜN REFERANSLARI 226 YEDİNCİ BÖLÜM
İHBAR VE ÇAĞRILARA CEVAP VERME 1. İHBAR VE ÇAĞRILARA CEVAP VERME 229 1.1. İhbar ve Çağrılara Cevap Verilmesinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 231 1.2. Çağrı Üzerine Yapılacak Hareket 233 1.2.1. Sıradan, Olağan Durumlarda 233 1.2.2. Acil Durumlarda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 233 1.2.2.1. Yangın Olaylarında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 234 1.2.2.2. Trafik Kazalarında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 235 1.3. İhbar ve Çağrılara Cevap Vermede Etkili Olan Unsurlar 235 1.3.1. Devriye Bölgesindeki Personel ve Görev Dağılımı 235 1.3.2. İhbar ve Çağrı Süreleri 244 1.3.2.1. Polisi Hemen Aramama 245 1.3.2.2. Polisle İletişim Kurmada Sorunlar Yaşama 246 1.4. Polisin Çağrı ve İhbarlara Cevap Verme Süresi Üzerinde Etkili Olabilecek
Programlar 247 1.4.1. Haber (Telsiz) Merkezlerinde Görevli Personeli Eğitmek 247 1.4.2. Acil Yardım Merkezi (Polis-İtfaiye- Ambulans) Birlikteliğini Oluşturmak 248 1.4.3.1. Bilgisayar Destekli Devriye Sevk ve Yönetim Sistemi 249 1.4.3.2. İhbar ve Çağrı Alma Sistemi 249 1.4.3.3. İhbar Değerlendirme ve Yönlendirme Sistemi 249 1.4.4. Devriye Aracı 250 1.4.4.1. Araç Bilgisayarı 251 1.4.4.2. Araç Bilgisayar Yazıcısı 251 1.4.4.4. Araç Tescil Plakası Tarayıcısı 252 1.4.4.5. Lazer Sistemleri 252 1.4.4.6. Araç İzleme ve Konum Belirleme Sistemi 252 1.4.4.7. Mobil Mesajlaşma 253 1.5. İhbar Süreleri Üzerinde Etkili Olabilecek Programlar 253 1.5.1. Suç İhbarında Bulunanlara Yardım Sağlamak 253 1.5.2. Polis İmdat Telefon Numarasını Gösteren Telefon Etiketleri Dağıtmak 254 1.5.3. Topluma Dayalı Suç Programları Yürütmek 255 YEDİNCİ BÖLÜMÜN REFERANSLARI 256 SEKİZİNCİ BÖLÜM
YAKALAMA VE SANIKLARIN TEŞHİSİ 1. YAKALAMA 259 1.1. Yakalama Yetkisi 259 1.2. Yakalama ile İlgili İşlem ve Tedbirler 261 1.2.1. Yakalama Öncesi 262 1.2.2. Yakalama Sonrası 262 1.3. Müzekkereli Yakalama 263 1.4. Yakalamalarda Şüphelinin Kişisel Durumu ve Özellikleri 264 1.5. Sanıkların Yakalanması ve Suçların Aydınlatılması 266 2. YAKALAMA SONRASI SANIKLARIN TEŞHİSİ 272 2.1. Teşhisin Tanımı ve Ana Unsurları 272 2.1.1. Tanıma 274 2.1.2. Benzetme 274 2.1.3. Ayırt edici Özellikler 274 2.2. Görsel Teşhis Yöntemleri 275 2.2.1. Gruptan Teşhis 275 2.2.2. Topluluk İçerisinde Teşhis 278 2.2.3. Fotoğraftan Teşhis 278 2.2.4. Temsili (Robot) Resimler Yoluyla Teşhis 280 2.2.5. Video Filmden Teşhis 280 2.2.6. Bilgisayar Teknolojisi Yardımıyla Teşhis 281 2.2.7. Sanığın Tanıkla Yüz Yüze Getirilmesi Yoluyla Teşhis 282 2.3. Tanığın Yanılmasında Etkili Olan Faktörler ve Tanıkların Güvenirliği 287 DOKUZUNCU BÖLÜM
DEVRİYENİN SUÇLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 1. RUTİN MOTORİZE DEVRİYENİN SUÇLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 289 1.1. Kansas City Rutin Önleyici Otomobil Devriyesi Deneyi 290 2. HEDEFLİ DEVRİYENİN SUÇLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 295 2.1. Kansas City Hedefli Devriye Deneyi 297 2.1.1. Suçlu Bilgi Merkezi (SBM) 298 2.1.3. Yer Merkezli Devriye (YMD) 299 2.1.4. Sonuç 300 3. YAYA DEVRİYELERİN SUÇLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 304 3.1.1. Sonuç 306 3.2. Flint Yaya Devriye Deneyi 307 3.2.1. Sonuç 308 3.3. Yaya Devriyelerin Suçlar Üzerindeki Etkisi ile İlgili Genel Değerlendirme 309 4. YAYA VE MOTORİZE DEVRİYE KARŞILAŞTIRMASI 309 4.1. Avantaj ve Dezavantajlar 312 4.1.1. Otomobil Devriyesinin Başlıca Avantajları 313 4.1.2. Otomobil Devriyesinin Başlıca Dezavantajları 313 4.1.3. Yaya Devriyenin Avantajları 314 4.1.4. Yaya Devriyenin Dezavantajları 315 4.1.5. İki ve Üç Kişilik Devriyenin Dezavantajları 315 4.1.6. Tek Kişilik Devriyenin Avantajları 316 4.1.7. Tek Kişilik Devriyenin Dezavantajları 316 5. DURDURMA VE ARAMALARIN SUÇLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 317 6. POLİSE YAPILAN İHBARLARIN OLAYLARA MÜDAHALE VE SANIK YAKALAMASI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 321 DOKUZUNCU BÖLÜMÜN REFERANSLARI 325 Kaynaklar 329 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
