|
İÇİNDEKİLER
Önsöz 5 Kısaltmalar 23 DIŞ TİCARET 25 DIŞ TİCARETLE İLGİLİ KAVRAMLAR 27 I. Efektif 27 II. Döviz 27 III. Türkiye’de Yerleşik Kişi 29 IV. Dışarıda Yerleşik Kişi 29 V. Türk Parası 29 VI. İç Kredi 30 VII. Döviz Kredisi 30 VIII. Dış Kredi 30 IX. Konvertibl Döviz 31 X. Non-Konvertibl Döviz 31 XI. Parite 31 XII. Kur 32 XIII. Arbitraj 32 XIV. Döviz Alım Belgesi (DAB) 33 XV. Döviz Satım Belgesi (DSB) 33 XVI. Türk Parası Transfer Belgesi 33 XVII. Muhabir Banka 33 XVIII. Rambursman Bankası 34 XIX. Damping 34 XX. Anti-Damping 35 XXI. Alivre Satış 35 XXII. Antrepo 35 XXIII. Aval 35 XXIV. Avarya 35 XXV. Demoraj 35 XXVI. Nakit Beyan Formu (NBF) 36 XXVII. Gümrük Beyannamesi (GB) 36 XXVIII. İhracatçı 36 XXIX. Fiili İhracat 37 MİLLETLERARASI TİCARET ODASI – ICC 39 DIŞ TİCARET MEVZUATI 41 I. Uluslararası Dış Ticaret Mevzuat 41 A. Milletlerarası Ticaret Odasının (ICC) Yayınladığı Broşürler 41 B. Devletlerarası İkili ve Çok Taraflı Anlaşmalar 42 II. Yurtiçi Dış Ticaret Mevzuatı 42 A. Türk Parası Kıymetini Koruma Mevzuatı (Kambiyo Mevzuatı) 43 B. Dış Ticaret Mevzuatı 44 DIŞ TİCARETTE KULLANILAN BELGELER 45 I. Konşimento (Bill of Lading) 46 II. Taşıma Belgeleri (Transport Documents) 46 III. Nakliyeci Makbuzları (Forwarder’s Receipts) 47 IV. Sigorta Belgeleri (Insurance Documents) 47 V. Fatura (Invoice) 47 A. Proforma Fatura (Proforma Invoice) 47 B. Ticari Fatura (Commercial Invoice) 48 VI. Menşe Şahadetnamesi (Certificate of Origin) 48 VII. Çeki Listesi (Certificate of Weight) 48 VIII. Koli (Ambalaj) Listesi (Packing List) 48 IX. Sağlık Raporu (Health Certificate) 48 X. Ekspertiz veya Analiz Raporu (Certificate of Quality or of Analysis) 49 XI. Gözetim Belgesi (Inspection Certificate) 49 XII. Helal Belgesi (Halal Certicate) 49 XIII. Radyasyon Belgesi (Radiation Certificate) 49 XIV. Veteriner Sertifikası (Veterinary Certificate) 49 XV. Dolaşım Belgeleri (Movement Cetificate) 50 A. ATR Dolaşım Belgesi (Movement Certificate-ATR) 50 B. EURO.1 Dolaşım Belgesi (Movement Certificate-EUR.1) 50 XVI. Uygunluk Belgeleri 51 DIŞ TİCARETTE TESLİM (SATIŞ) ŞEKİLLERİ 53 I. EXW-EX WORKS – Ticari İşletmede Teslim 54 II. FCA-FREE CARRIER – Taşıyıcıya Teslim 55 III. FAS-FREE ALONGSIDE SHIP – Gemi Doğrultusunda Teslim 55 IV. FOB-FREE ON BOARD – Gemi Bordasında Teslim 56 V. CF/CFR-COST AND FREIGHT – Mal Bedeli ve Navlun 56 VI. CIF-COST, INSURANCE AND FREIGHT – Mal Bedeli, Sigorta ve Navlun 57 VII. CPT – CARRIAGE PAID TO NAMED PLACE OF DESTINATION - Varış Yerine Kadar Taşıma Ücreti Ödenmiş Olarak Teslim 57 VIII. CIP – CARRIAGE AND INSURANCE PAID TO - Taşıma Ücreti ve Sigorta Ödenmiş Olarak Teslim 58 IX. DAP – DELIVERED AT PLACE - Yerinde Teslim 58 X. DAT – DELIVERED AT TERMINAL - Terminalde Teslim 58 XI. DDP - DELIVERED DUTY PAID - Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim 59 KAMBİYO SENETLERİ 61 I. Çek 62 A. Çek Türleri ve Özellikleri 63 1. Seyahat Çeki (Travelers Cheque) 64 2. Eurocheque 65 a. Aktif Ülkeler 65 b. Pasif Ülkeler 66 3. International Money Order (IMO) 66 4. Banka Çeki 66 5. Şahıs Çeki 67 B. Çek Tahsili 68 1. İştira Etme 68 2. Tahsile Alma 69 II. Bono 69 III. Poliçe 71 DIŞ TİCARETTE ÖDEME ŞEKİLLERİ 79 I. Akreditifli Ödeme (Letter of Credit, Documentary Credit) 80 II. Vesaik Mukabili Ödeme (Collections, Cash Against Documents) 81 III. Mal Mukabili Ödeme (Cash Against Goods) 81 IV. Kabul Kredili Ödeme (Payment Against Acceptance) 82 V. Peşin Ödeme (Prepayment, Advance Payment) 83 VI. Banka Güvenceli Ödeme (Bank Payment Obligation) 84 İHRACAT 87 I. İhracat Mevzuatına İlişkin Genel Esaslar 87 II. Özelliği Olan İhracat İşlemleri 89 A. Ön İzne Bağlı İhracat 89 B. Kayda Bağlı İhracat 90 C. Konsinye İhracat 90 D. Yurt Dışı Fuar ve Sergilere Katılım ve İhracat 91 E. İthal Edilmiş Malın İhracı 92 F. Serbest Bölgelere Yapılacak İhracat 93 G. Transit Ticaret 93 H. Bedelsiz İhracat 93 II. İhracında Fon Kesintisi Aranan Mallar 94 A. Dolaylı Offset Yoluyla Yapılacak İhracat 95 B. Bağlı Muamele veya Takas Yoluyla Yapılacak İhracat 95 C. Ticari Kiralama Yoluyla Yapılacak İhracat 96 III. Alıcısı Tarafından Kabul Edilmeyen Mallar 96 IV. Alıcısına Teslim Edilemeyen Mallar ve Malların Terk Edilmesi 97 V. Yasak ve İhracı Ön İzne Bağlı Mallar 97 VI. İhracat Bedellerinin Yurda Getirilmesi 97 A. Ödeme Şekilleri 97 B. İhracat Bedellerinin Tahsili 98 C. İhracat Bedelinin Efektif Olarak Tahsili 99 D. İmalatçı veya Tedarikçi Adına DAB Düzenlenmesi 100 E. İhracat Alacağının İskonto Edilmesi 100 F. Faktoring İşlemi 101 G. Mahsuben Ödeme 101 H. İhracat Bedellerinin Tasarrufu 102 İTHALAT 105 I. İthalat Mevzuatına İlişkin Genel Esaslar 105 II. İthalatla İlgili Kısıtlamalar 106 III. Ödeme Şekilleri 107 IV. İthalat Bedellerinin Ödenmesi 107 V. İthalat Hesaplarının Kapatılması 108 VI. Üçüncü Ülkelerdeki Bankalar Nezdinde Akreditif Açılması 109 GÖRÜNMEYEN İŞLEMLER 111 I. Döviz Kazandırıcı İşlemler 111 II. Döviz veya Türk Lirası Ödenmesini Gerektiren İşlemler 112 A. Tamir ve Montaj Hizmetleri 112 B. Teknik Yardım 113 C. Taahhüt İşleri 113 D. Telif Hakları 113 D. Kredi Kartı Anlaşmaları 113 E. Komisyonculuk ve Simsariye Giderleri 114 F. Banka Komisyon ve Masrafları 114 G. Temsil Masrafları 114 H. Gümrük Vergi ve Resimleri ile Benzeri Ücretler 115 I. Navlun 115 J. Sosyal Güvenlik ve Sosyal Sigorta 115 K. Hayat Sigortaları 115 L. Ticari Faaliyetlerden Sağlanan Kârlar 115 M. Kiralar 116 N. Vergiler ve Harçlar 116 DIŞ TİCARETTE MÜCBİR SEBEP HALLERİ 117 Mücbir Sebep Hallerinin Belgelendirilmesi 117 KREDİ GARANTİ FONU 119 AKREDİTİFLİ ÖDEME (Letter of Credit, Documentary Credit) 123 I. Akreditifin Tarafları ve Yükümlülükleri 123 A. Akreditif Amiri (İthalatçı): (Applicant) 123 B. Amir Banka (İthalatçının Bankası): (Issuing Bank) 124 C. Akreditif Lehdarı (İhracatçı): (Beneficiary) 125 D. Aracı Banka (İhracatçının Bankası): (Intermediary Bank) 125 1. İhbar Bankası (Advising Bank) 125 2. Teyit Bankası (Confirming Bank) 125 3. Rambursman Bankası (Reimbursing Bank) 125 II. Akreditifli Ödemenin İşleyişi 126 III. Akreditifte Bulunması Gereken Bilgiler 127 IV. Akreditif Çeşitleri 128 A. Kabilirücu (Dönülebilir)/ Gayri Kabilirücu (Dönülemez) Akreditifler 128 1. Kabilirücu Akreditifler (Revocable Documentary Credits) 128 2. Gayri Kabilirücu Akreditifler (Irrevocable Documentary Credits) 129 B. Teyitli / Teyitsiz Akreditifler 129 1. Teyitli Akreditif (Confirmed Documentary Credit) 129 2. Teyitsiz Akreditif (Unconfirmed Documentary Credit) 130 C. Rotatif Akreditifler (Revolving Documentary Credit) 130 D. Kullandırım Şekillerine Göre Akreditifler 132 1. İbrazında Ödemeli Akreditifler (Sight Payment Documantary Credits) 132 2. Vadeli Akreditifler (Deferred Payment Documentary Credit) 133 3. Kabul Kredili Akreditifler (Acceptance Documentary Credits) 133 4. İştira Akreditifleri (Negatiable Documentary Credit) 134 E. Karşılıklı Akreditif (Back – to – Back Documentary Credit) 135 F. Devredilebilir Akreditif (Transferable Documentary Credit) 135 G. Kırmızı Şartlı Akreditif (Red Clause Documentary Credit) 136 H. İhtiyat Akreditifi (Stand – By Letter of Credit) 136 I. Yeşil Şartlı Akreditif (Green Clause Letter of Credit) 137 YURT DIŞINDAN SAĞLANAN KREDİLER 139 I. Kredinin Kullanılması 139 II. Kreditörün Değişmesi 141 III. İhracat Kredi Kurumlarından Sağlanan Krediler 141 IV. Hazine Müsteşarlığına Bildirim Yapılacak Krediler 142 V. T.C. Merkez Bankasına Bildirim Yapılacak Krediler 144 VI. Yurt Dışından Borçlanma Olarak Kabul Edilen ve Edilmeyen Krediler 145 VII. Sendikasyon Kredileri İçerisindeki Türk Bankalarının Katılım Payı Üzerindeki Mali Yükümlülükler 147 A. Damga Vergisi ve Harçlar 147 B. Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu 147 VIII. Kredilerin Geri Ödenmesi 147 A. Damga Vergisi ve Harçlar 149 B. Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu 150 IX. Kredilerin Başka Bir Bankaya Aktarımı 150 X. Bankaların Borçlu Sıfatıyla Sağladıkları Krediler 150 XI. Katılım Bankalarının Sağladıkları Fonlar 151 FİRMALAR TARAFINDAN YURT DIŞINDAN SAĞLANAN KREDİLER 153 I. İhracat Faaliyetleri İçin Sağlanan Krediler 153 A. Kredinin Sağlanması 153 B. Kredinin Döviz Ödemesi Gerektiren İşlemlerde Kullanılması 154 C. Kredinin Türk Lirası Olarak Kullanılması 157 II. Transit Ticaretin Finansmanı İçin Sağlanan Krediler 157 III. Yurt Dışındaki İşlerle İlgili Olarak Sağlanan Krediler 158 IV. İthalatçılar Tarafından Kullanılan Ayni Krediler 161 V. İşletme İhtiyacı İçin Sağlanan Krediler 161 VI. İthalatın Finansmanı Amacıyla Sağlanan Krediler 163 VII. Yurt Dışından Alınacak Gemiler İçin Sağlanan Krediler 165 VIII. Yabancı Firmaların Yurt Dışından Sağladığı Krediler 165 IX. Türk Firmalarının Yurt Dışından Türk Lirası Kredi Alması 166 DÖVİZ KREDİLERİ 167 I. İhracatın Finansmanı İçin Açılacak Döviz Kredileri 168 A. Kredinin Döviz Olarak Kullanılması 168 B. Kredinin Türk Lirası Olarak Kullanılması 169 II. Transit Ticaretin Finansmanı Amacıyla Açılan Döviz Kredileri 170 III. Finansal Kiralama Şirketlerine Açılan Döviz Kredileri 172 IV. Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında Döviz Kredisi Kullanılması 173 V. Kamu Kuruluşlarınca Teşvik Belgesiz Yatırım Malı Alımlarının Finansmanı Amacıyla Döviz Kredisi Kullanılması 174 VI. Kredilerin Kapatılması 174 VII. Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında Kullanılacak Kredilerde Süre Uzatımı ve Vergi, Resim ve Harç İstisnası Uygulaması 174 VIII. Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında Kullanılacak Ayni Kredilerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Uygulaması 175 IX. Yurt Dışındaki İşlerle İlgili Olarak Açılan Krediler 175 X. Uluslararası Yurt İçi İhaleler ile Savunma Sanayi Projelerini Üstlenen Firmalara Açılacak Döviz Kredileri 180 XI. Bakım, Onarım Hizmetleri İçin Açılacak Döviz Kredileri 181 XII. Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi İşletmelerinin Geliştirilmesi ve Desteklenmesi Amacıyla Açılacak Döviz Kredileri 183 XIII. Yurt Dışında Yerleşik Firmalara Açılacak Döviz Kredileri 184 XIV. Döviz Üzerinden Düzenlenen Çeklerin ve Diğer Menkul Kıymetlerin İskonto-İştira Edilmesi 186 XV. Bankaların Birbirlerine Açacakları Krediler 190 XVI. Kredi Kartları Karşılığında Açılan Döviz Kredileri 190 PREFİNANSMAN KREDİLERİ 191 I. Prefinansman Kredilerinin Temini 191 II. Prefinansman Kredisinin Kullanımı 192 III. Vade 193 IV. Prefinansman Kredisinin Devredilmesi 194 V. Prefinansman Kredisinin Başka Bir Bankaya Aktarımı 195 VI. Prefinansman Kredilerinin Kapatılması 196 VII. Prefinansman Kredilerinin Mahsup Suretiyle Ödenmesi 196 A. İhracat Bedelleri İle Mahsup Edilmek Suretiyle Ödeme 196 B. Döviz Kazandırıcı Hizmet Bedelleriyle Mahsup Edilmek Suretiyle Ödeme 198 C. Prefinansman Kredisinin İhracat, Belge Kapsamındaki İhracat Sayılan Satış ve Teslimler İle Döviz Kazandırıcı Faaliyetlere İlişkin Bedellerle Tasfiyesi 199 DÖVİZ VE PREFİNANSMAN KREDİLERİYLE İLGİLİ ORTAK HUSUSLAR 201 EXİMBANK KREDİLERİ 205 I. Kısa Vadeli İhracat Kredileri 206 A. Reeskont Kredileri 207 B. Sevk Öncesi İhracat Kredileri 207 C. İhracata Hazırlık Kredileri 212 D. Dış Ticaret Şirketleri İhracat Kredisi 214 E. KOBİ İhracat Hazırlık Kredileri 215 F. Sevk Sonrası Reeskont Kredisi 216 G. İhracata Dönük Üretim Finansman Kredisi 220 II. Orta-Uzun Vadeli İhracat Kredileri 222 A. İhracata Yönelik İşletme Sermayesi Kredisi 222 B. İhracata Yönelik Yatırım Kredisi 224 C. Marka Kredisi 226 D. Avrupa Yatırım Bankası Kredisi 228 E. Yurt Dışı Mağazalar Yatırım Kredisi 230 F. Özellikli İhracat Kredisi 231 G. Gemi İnşa ve Finansman Programı 232 III. Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kapsamındaki Krediler 234 A. Turizm Kredisi 234 B. Uluslararası Nakliyat Pazarlama Kredisi 235 C. Yurt Dışı Müteahhitlik Hizmetleri Teminat Mektubu Programı 236 D. Yurt Dışı Müteahhitlik Hizmetleri Köprü Kredisi 238 E. Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kredisi 240 F. Yurt Dışı Fuar Katılım Kredisi 242 IV. İhracat Kredi Sigortası 244 A. Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı 245 1. Ticari Riskler 247 2. Politik Riskler 247 B. Orta ve Uzun Vadeli İhracat Kredi Sigortası 249 C. Spesifik İhracat Kredi Sigortası Sevk Sonrası Risk Programı 250 D. Teminat Mektuplarının Haksız Nakde Çevrilme Sigortası 250 TÜRK LİRASI İHRACAT KREDİLERİ 253 I. Spot Krediler 254 II. Rotatif Krediler 254 III. Sevk Öncesi İhracat Kredileri (İhracata Hazırlık Kredileri) 255 IV. Sevk Sonrası İhracat Kredileri 255 V. İskonto Kredisi 256 A. Vadeli Akreditif İskontosu 257 B. Amir Banka Avalli Kabul Kredili Ödeme İskontosu 257 C. Banka Garantili Vadeli Vesaik Mukabili Ödeme İskontosu 258 VI. Ticari İşletme Kredileri 258 VI. İhracat Reeskont Kredisi 259 ECA (ÜLKE) KREDİLERİ 261 I. Kullanım (Kredi Çekiliş) Dönemi 262 II. Geri Ödeme Dönemi 262 YURT DIŞINA TÜRK LİRASI KREDİ AÇILMASI 265 I. Bankaların Açtığı Krediler 265 II. Firmalarca Yurt Dışındaki Ortaklıklarına Kredi Açılması 266 ALTIN KREDİLERİ 267 I. Bankalarca Altın Kredisi Açılması 267 II. Yurt Dışından Altın Kredisi Alınması 268 TEMİNAT MEKTUPLARI 271 I. Teminat Mektubunun Tarafları 271 II. Teminat Mektubunun Çeşitleri 273 III. Yurtdışı Banka Kontrgarantisine Karşılık Düzenlenen Dövizi Natık Teminat Mektupları 275 IV. İthalata İlişkin Peşin Ödeme Teminat Mektupları 277 V. Stand-By L/C (Garanti Akreditifleri)’ne Karşılık Verilen Dövizi Natık Teminat Mektupları 277 VI. Stand-By Akreditiflerin Teminat Mektuplarından Farkları 279 VII. Kontrgaranti Niteliğindeki Garanti Akreditifleri 279 GAYRİ NAKDİ KREDİLER 281 I. Türkiye’deki Firmaların Yurt Dışından Gayri Nakdi Kredi, Garanti ve Kefalet Sağlamaları 281 II. Türkiye’deki Bankaların Teminat Mektubu Düzenlemeleri, Garanti ve Kefalet Vermeleri 281 III. Bankalar Dışındaki Türkiye’de Yerleşik Kişilerce Verilen Teminat Mektubu, Garanti ve Kefaletler 284 IV. Gemi İpoteği Tesisi 284 V. Döviz Kazandırıcı Gayri Nakdi Krediler 284 A. Dövizi Natık Teminat Mektupları 284 B. Kontrgarantiler 285 VI. Gayri Nakdi İthalat Kredileri 285 A. Akreditifler 286 B. Aval – Kabul Kredileri 286 1. Kabul Kredisi 286 2. Aval Kredisi 287 C. Harici Garantiler 287 1. Süreli (Vadeli) Olarak Düzenlenen Harici Garantiler 288 2. Süresiz Olarak Düzenlenen Harici Garantiler 289 FORFAITING 291 I. Forfaiting İşleminin Tarafları ve İş Akışı 291 II. Forfaiting İşleminin Avantajları 293 III. Faiz ve Komisyon Uygulaması 293 IV. Forfaiter’in Yapacağı İncelemeler 293 FAKTORİNG 295 I. Faktoring Çeşitleri 295 A. Ulusal Faktoring – Uluslararası Faktoring (Domestic Factoring – International Factoring) 295 B. Açık Faktoring – Gizli Faktoring (Disclosed Factoring – Undisclosed Factoring) 296 C. Geleneksel Faktoring – Zahiri Faktoring (Old – Line Factoring – Recourse Factoring) 296 D. Vade Faktoringi – Peşin Faktoring (Maturity Factoring- Advance Factoring) 296 II. İşleyişi 297 III. Faktoring Uygulamasının Sağladığı Avantajlar 298 A. Satıcı Firma Açısından 298 B. Faktor Firma Açısından 299 C. Müşteriler Açısından 300 IV. Faktoring Şirketlerinin Yapamayacakları İşlemler 300 LEASING (FİNANSAL KİRALAMA) 303 I. Leasing Konusu Olabilecek Mallar 304 II. Mülkiyetin Devir Süresi 305 III. Leasing İşleminin Yapılışı 308 IV. Leasing’in Sağladığı Avantajlar 310 V. KDV Uygulaması ve Diğer Yasal Yükümlülükler 311 Ek 1: T.C. MERKEZ BANKASI TARAFINDAN KONVERTIBL OLARAK KABUL EDİLEN YABANCI PARALAR 313 Ek 2: İHRACI KAYDA BAĞLI MALLAR LİSTESİ 314 Ek 3: KANUN, KARARNAME VE ULUSLARARASI ANLAŞMALARLA İHRACI YASAKLANMIŞ MALLAR 316 ULUSLARARASI TİCARİ TERİMLER 317 Faydalanılan Kaynaklar 331 Kavramlar Dizini 337 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
