İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Tablolar Listesi 15
Şekiller Listesi 15
Kısaltmalar 17
GİRİŞ 19
BİRİNCİ BÖLÜM
PARA VE KRİPTO PARA
A. PARA 23
I. Genel Olarak 23
II. Paranın Temel Fonksiyonu ve Ortaya Çıkışına İlişkin Tartışmalar 24
1. Ortodoks Yaklaşım 25
2. Heterodoks Yaklaşım 27
III. İktisadi Açıdan Para 32
IV. Hukuki Açıdan Para 35
1. Resmî Para Teorisi 36
2. Toplumsal Para Teorisi 37
3. Kurumsal Para Teorisi 39
B. KRİPTO PARA / KRİPTO VARLIK 40
I. Kavram 40
II. Tarihçe 43
III. Teknolojik Arka Plan ve İşleyiş 46
1. Hash Fonksiyonu 46
2. Blok ve Blok Unsurları 47
a. Blok Başlığı 48
b. Blok Gövdesi 50
c. Kriptografik İşlem Transferi 51
aa. Özel ve Açık Dijital Anahtarlar 51
bb. Adresler 52
cc. Dijital İmza 52
IV. Tür ve İşlevleri 53
1. Yapısal Sınıflandırma 53
2. İşlevsel Sınıflandırma 55
C. KRİPTO PARANIN HUKUKİ NİTELİĞİ 56
I. Para Hukuku ve Kripto Para 56
II. Eşya Hukuku ve Kripto Para 60
1. Eşya Kavramı ve Unsurları 60
a. Cismanî Olma 61
b. Sınırlandırılmış Olma 61
c. Fiili ve Hukuki Hâkimiyet Kurmaya Elverişli Olma 62
2. Kripto Paranın Eşya Niteliği 62
III. Sermaye Piyasası Hukuku ve Kripto Para 65
İKİNCİ BÖLÜM
HALKA ARZ (IPO) VE TOKEN ARZI (ICO)
A. SERMAYE PİYASASINDA HALKA ARZ 67
I. Sermaye Piyasası Araçlarının İhracı 67
1. Temel Kavramlar 67
a. İhraç ve Halka Arz 67
b. İhraççı ve Halka Arz Eden 67
2. İzahname 68
a. Tanım 68
b. İzahnamenin İçeriği 68
c. SPK’nın Yetkisi ve Onayı 70
d. İzahnamenin Yayımlanması 70
e. İzahnamenin Geçerlilik Süresi 71
f. İzahnameden Sorumlu Kişiler 71
II. Taraflar 71
1. Halka Açık Anonim Ortaklıklar (HAAO) 72
a. Genel Kurul 73
aa. Çağrı 73
bb. Gündem 73
cc. Katılma Yetkisi ve Oy Hakkı 73
b. Pay Alım Teklifi, Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakları 74
c. Kar Payı ve Kar Payı Avansı 75
2. Yatırımcı 76
a. Bireysel – Kurumsal Yatırımcı 76
b. Yerli – Yabancı Yatırımcı 76
c. Gerçek – Tüzel Yatırımcı ile Fon ve Yatırım Ortaklıkları 77
d. Profesyonel – Genel Müşteri 77
3. Aracı Kurumlar 78
a. Aracı Kurumların İşlevleri 78
b. Aracı Kurumların Faaliyetleri 79
aa. Alım ve Satıma Aracılık 80
aaa. Emir İletimine Aracılık 80
bbb. İşlem Aracılığı 81
ccc. Portföy Aracılığı 81
bb. Yatırım Danışmanlığı 82
cc. Halka Arza Aracılık 83
III. Satış 84
1. Satış Yöntemleri 84
a. Halka Arz Edilmeksizin Gerçekleştirilen Satışlar 85
aa. Tahsisli Satış 85
bb. Nitelikli Yatırımcılara Satış 85
cc. Satış Süreleri 86
b. Halka Arz Yoluyla Satış 86
aa. Talep Toplama Yoluyla Satış Yöntemi 86
bb. Talep Toplanmaksızın Satış Yöntemi 87
cc. Borsada Satış Yöntemi 88
2. Dağıtım 88
a. Sabit Fiyat veya Fiyat Aralığı ile Talep Toplama Yönteminde Dağıtım 88
b. Fiyat Teklifi Alma Yoluyla Talep Toplama Yönteminde Dağıtım 89
c. Dağıtım Listesinin Kesinleşmesi, Bedel İadesi ve Teslim 90
IV. Kaydileştirme 90
B. KRİPTO PARA PİYASASINDA TOKEN ARZI 91
I. Token Arzı (ICO) 91
1. Temel Kavramlar ve Tarihçe 91
a. ICO – STO – ETO 91
b. Platform, Protokol ve dApps 93
c. Token standardı 94
d. Tarihçe 95
2. Whitepaper 97
a. Tanım 97
b. Whitepaperın İçeriği 97
c. Yetkili Otorite 99
d. Whitepaperın Yayımlanması 99
e. Whitepaperın Geçerlilik Süresi 100
f. Whitepaperdan Sorumlu Kişiler 100
II. Taraflar 100
1. Ortaya Çıkaranlar 101
a. Mucitler 101
b. Arz Edenler 102
c. Madenciler 102
2. Cüzdan Sağlayıcılar 103
3. Kullanıcılar 103
4. Alım Satım Platformları 103
5. Akıllı Sözleşmeler 104
a. Tanım ve Tarihçe 104
b. Akıllı Sözleşmenin Özellikleri 107
aa. Dijital Olma 107
bb. Dağıtık Olma 108
cc. Otomatik İcra Kabiliyeti 108
dd. Deterministik Yapı 108
ee. Şeffaflık 108
ff. Güven–Bağımsız Olma 109
gg. Değiştirilememe 109
c. Akıllı Sözleşme’nin Aşamaları 109
aa. Hazırlık ve Oluşturma 110
bb. Yükleme 110
cc. İşleme / İcra 110
dd. Tamamlanma 111
d. Akıllı Sözleşme’nin Kullanım Zorlukları ve Riskleri 111
aa. Dijital Olmadan Kaynaklı 111
bb. Dağıtık Olmadan Kaynaklı 112
cc. Otomatik İcradan Kaynaklı 113
dd. Deterministik Yapıdan Kaynaklı 113
ee. Şeffaflıktan Kaynaklı 114
ff. Güven–Bağımsız Olmadan Kaynaklı 115
gg. Değiştirilememeden Kaynaklı 115
e. Örnek Bir Akıllı Sözleşme 116
III. Token Satışı 118
1. Satış Öncesi Token Dağılımı 118
2. Satış Yöntemleri 119
a. Token Ön Satışı 120
b. Model Bazlı Satış 121
c. Amaç Bazlı Satış 124
3. Dağıtım 124
4. Token Satın Alma 125
a. Yatırım Kararı Alma Süreci 125
b. Token Satın Alma İşlemleri 127
c. Başlıca Riskler 128
IV. Kaydileştirme 130
C. TOKEN ARZI HUKUKİ ANLAMDA HALKA ARZ MIDIR? 130
I. İlkesel Açıdan 130
1. Kamuyu Aydınlatma 130
2. Denetim ve Düzenlemeye Tabi Olma 133
3. İzne ve Onaya Tabi Olma 134
4. Yatırımcının Tazmini 134
5. Kurumsal Yönetim 135
II. Paradigmal Açıdan 137
1. Blokzincir Ütopyası 137
a. Güven Makinesi 137
b. Merkeziyetsiz Yapı 139
c. Mutabakat Mekanizması 141
2. Blokzincir Teknolojisinin Sermaye Piyasaları Açısından Değerlendirilmesi 143
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SERMAYE PİYASASI ARAÇLARI VE TOKENLER
A. SERMAYE PİYASASI ARAÇLARI 147
I. Menkul Kıymetler 148
1. Tanım 148
2. Unsurları 148
a. Ortaklık veya Alacaklılık Sağlama 148
b. Belli Bir Meblağı Temsil Etme 149
c. Yatırım Aracı Olarak Kullanılma 149
d. Dönemsel Getiri Elde Etme 150
e. Misli Nitelikte Olma 150
f. Seri Halde Çıkarılma 150
g. İbareleri Aynı Olma 150
3. Türleri 150
a. Pay ve Pay Benzeri Menkul Kıymetler 151
aa. Pay ve Pay Senetleri 151
bb. İntifa Senetleri 153
b. Borçlanma Araçları 155
c. Menkul Kıymetleştirilmiş Varlık ve Gelirlere Dayalı Borçlanma Araçları 156
II. Türev Araçlar 158
1. Vadeli İşlem Sözleşmeleri (Futures İşlemler) 159
2. Vadeli Satım Sözleşmeleri (Forward İşlemler) 159
3. Opsiyon İşlemleri 160
4. Swap İşlemleri 161
III. Yatırım Sözleşmeleri 162
IV. Diğer Sermaye Piyasası Araçları 165
B. KRİPTO PARA PİYASASI ARAÇLARI 166
I. Sermaye Piyasası Aracı Sayılabilenler 166
II. Sermaye Piyasası Aracı Sayılmayanlar 172
C. TÜRKİYE’DE HUKUKİ DURUM VE SERMAYE PİYASASI ARAÇLARI KAPSAMINDA DEĞERLENDİRME 172
I. Genel Olarak 172
II. “Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik” ile Getirilen Düzenlemeler 175
1. Amaç ve Kapsam 176
2. Ödeme ve Ödeme Hizmetleri 176
3. Kripto Varlık Tanımı 178
4. Yasak Kapsamına Alınan Faaliyetler 179
5. Değerlendirme 179
a. Genel Olarak 179
b. Kripto Varlıkların İtibari Para, Kaydi Para, Elektronik Para, Ödeme Aracı Olarak Nitelendirilmemesi Hususu 180
c. Para / Ödeme Aracı Sayılmayan Kripto Varlıkların Trampa Sözleşmelerinin Konusu Olması Hususu 185
d. Kripto Varlıkların Menkul Kıymet veya Diğer Sermaye Piyasası Aracı Olarak Nitelendirilmemesi Hususu 187
e. Kripto Varlıkların Gayri Maddi Varlık Olarak Nitelendirilmesi Hususu 188
III. Türk Sermaye Piyasası Hukuku Kapsamında Değerlendirme 190
1. Tokenler Menkul Kıymet midir? 190
a. Unsurları Açısından 190
b. Türleri Açısından 192
aa. Pay ve Pay Benzeri Menkul Kıymetler 192
bb. Borçlanma Araçları 197
cc. Menkul Kıymetleştirilmiş Varlık ve Gelirlere Dayalı Borçlanma Araçları 203
2. Tokenler Türev Araç mıdır? 207
3. Tokenler Yatırım Sözleşmesi midir? 212
4. Tokenler Diğer Sermaye Piyasası Aracı mıdır? 214
SONUÇ 215
Kaynakça 223
Kavram Dizini 237
Yazarın Özgeçmişi 240 |