|
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZLER 7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR 31
MEDENİ HUKUK
MEDENİ KANUNUN BAŞLANGIÇ HÜKÜMLERİ
§ 1. HUKUK VE MEDENİ HUKUK 37
I. HUKUK KAVRAMI 37
A. Hukukun Tanımı 37
B. Hukukun Amaçları ve İşlevleri 38
C. Hukukun Tarihi ve Sosyal Kökenleri 39
D. Hukuk Kavramına İlişkin Ayrımlar 40
1. Pozitif (Olan–de lege lata) Hukuk, Doğal (Tabiî) Hukuk, İdeal
(Olması Gereken–de lege ferenda) Hukuk, Tarihi Hukuk 40
2. Yazılı Hukuk (Mevzuat)–Yazılı Olmayan Hukuk (Örf ve Âdet
Hukuku) 41
E. Temel Hukuk Disiplinleri: Dogmatik Hukuk, Hukuk Teorisi, Hukuk
Metodolojisi 42
F. Hukuk Sistemleri (Çevreleri) ve Bu Sistemlerde Medeni Hukukun
Yeri ve Düzenleniş Tarzı 43
1. Genel Olarak 43
2. Roma–Cermen (Pandekt) Hukuk Sistemi 43
3. Anglo–Sakson/Amerikan Hukuk Sistemi 44
4. Dinî Hukuk Sistemleri 44
a. Genel Olarak 44
b. İslâm Hukuku 45
5. Sosyalist Hukuk Sistemleri 45
II. SOSYAL HAYATI DÜZENLEYEN KURALLAR, HUKUK KURALLARININ
SOSYAL HAYATI DÜZENLEYEN KURALLAR İÇİNDEKİ YERİ 46
A. Genel Olarak 46
B. Hukuk Kuralları 46
C. Ahlâk kuralları 48
D. Din Kuralları 49
E. Örf ve Âdet Kuralları 50
F. Görgü Kuralları 51
III. HUKUKUN DALLARI 51
A. İç Hukuk–Uluslararası Hukuk 51
B. Maddi Hukuk–Şekli Hukuk (Usul/Yargılama hukuku) 52
C. Maddi Hukuk–Uygulama ve Yürürlük Hukuku 52
D. Özel Hukuk–Kamu Hukuku Ayrımı 52
1. Genel Olarak 52
2. Kamu Hukuku Dalları 54
a. Anayasa Hukuku 54
b. İdare Hukuku 55
c. Ceza Hukuku ve Ceza Muhakemesi (Usul) Hukuku 55
d. Medeni Usul (Yargılama) Hukuku 56
e. İcra ve İflas Hukuku 56
f. Uluslararası (Milletlerarası) Hukuk 56
g. Mali Hukuk (Vergi Hukuku) 57
h. Genel Kamu Hukuku 57
i. Sosyal Güvenlik Hukuku 57
3. Özel Hukuk Dalları 58
a. Medeni Hukuk 58
aa. Genel Olarak 58
bb. Kişiler Hukuku 58
cc. Aile Hukuku 59
dd. Eşya Hukuku 59
ee. Miras Hukuku 59
b. Borçlar Hukuku 60
c. Ticaret hukuku 60
d. Devletler Özel Hukuku (Milletlerarası/Uluslararası Özel
Hukuk) 61
4. Karma Hukuk Dalları 61
a. İş Hukuku 61
b. Tüketici Hukuku 61
c. Fikrî Hukuk 62
d. Tarım (Toprak) Hukuku 62
e. Bankacılık Hukuku, Sermaye Piyasası Hukuku ve
Rekabet Hukuku 62
f. Çevre Hukuku 63
IV. HUKUKTA “KAYNAK” KAVRAMI VE MEDENİ HUKUKUN YÜRÜRLÜK
KAYNAKLARI 63
A. Hukukta Kaynak Kavramı 63
B. Medeni Hukukun Yürürlük Kaynakları 64
1. Genel Olarak 64
2. Medeni Hukukun Yazılı Yürürlük Kaynakları 65
a. Genel Olarak 65
b. Medeni Hukuk Mevzuatının Gelişimi 66
aa. Kanunlaştırma Kavramı ve Yöntemleri 66
bb. Kara Avrupası Hukuk Sistemlerinde Medeni Hukuk
Alanındaki Başlıca Kanunlaştırma Hareketleri 67
cc. Türk Medeni Hukuk Mevzuatının Tarihi Gelişimi 69
aaa. Osmanlı İmparatorluğu Döneminde
Kanunlaştırma Hareketleri 69
bbb. Türkiye Cumhuriyeti’nin İlânı ile Birlikte
Gerçekleştirilen Kanunlaştırma Hareketleri,
Cumhuriyetin İlk Medeni ve Borçlar Kanunları 70
c. Medeni Hukuk Mevzuatımız 71
aa. Genel Olarak 71
bb. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu ve 6098 Sayılı Türk
Borçlar Kanunu’nun Sistematiği 73
aaa. Genel Olarak 73
bbb. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun
Sistematiği 74
ccc. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun
Sistematiği 77
cc. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu ve 6098 Sayılı Türk
Borçlar Kanunu’nda Dil ve İfade 78
dd. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu ve 6098 Sayılı Türk
Borçlar Kanunu’nun Getirdiği Yenilikler 80
ee. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu ile 6098 Sayılı Türk
Borçlar Kanunu Arasındaki İlişki 81
ff. TMK ve TBK’nın Genel Hükümlerinin Özel Hukuk
İlişkilerine Uygulanması 81
aaa. Genel olarak 81
bbb. Özel Hukuk İlişkisinin Tespiti 82
ccc. TMK ve TBK’nın Genel Hükümlerinin Tespiti 82
ddd. TMK ve TBK’nın Genel Hükümlerinin Özel
Hukuk İlişkilerine Uygulanma Şartları ve Usulü 83
gg. Medeni Hukuk Alanında İlgili Diğer Mevzuat 84
3. Medeni Hukukun Yazılı Olmayan Yürürlük Kaynağı: Örf ve
Âdet Hukuku 85
4. Hâkimin Yarattığı Hukuk 85
5. Sözleşme Hükümleri 86
C. Medeni Hukukun Yardımcı Kaynakları 86
1. Mahkeme İçtihatları 86
2. Öğreti (Doktrin, Bilimsel Görüşler, İlmi içtihatlar) 87
BÖLÜM KAYNAKÇASI 88
§ 2. HUKUK KURALLARININ ÖZELLİKLERİ, ÇEŞİTLERİ VE UYGULANMASI 91
I. HUKUK KURALLARININ ÖZELLİKLERİ 91
A. Hukuk Kurallarının Soyutluğu 91
B. Hukuk Kurallarının Genelliği 91
C. Hukuk Kurallarının Sürekliliği 91
D. Hukuk Kurallarının Sadece Dışa Vurulmuş Faaliyet ve İlişkileri
Düzenleyici Niteliği 92
E. Hukuk Kurallarının Yaptırıma (Müeyyideye) Dayanması 92
II. HUKUK KURALLARININ ÇEŞİTLERİ 93
A. Hukukun Asli Kaynakları (Yürürlük Kaynakları) 93
1. Yazılı Hukuk Kuralları 93
2. Yazılı Olmayan Hukuk Kuralları (Örf ve Âdet Hukuku) 97
B. Hukukun Yardımcı Kaynakları 98
III. HUKUK KURALLARININ UYGULANMASI 99
A. Nitelikleri İtibariyle Hukuk Kurallarının Uygulanması 99
1. Emredici Hukuk Kuralları 99
2. Yedek Hukuk Kuralları 99
a. Tamamlayıcı Hukuk Kuralları 100
b. Yorumlayıcı Hukuk Kuralları 101
3. Tanımlayıcı Hukuk Kuralları 102
B. Hukuk Kurallarının Yer Bakımından Uygulanması 102
C. Hukuk Kurallarının Zaman Bakımından Uygulanması 104
1. Kanunların Yürürlüğe Girmesi 104
2. Kanunların Yürürlükten Kaldırılması 105
a. Kanunların Açıkça Yürürlükten Kaldırılması (Sarih İlga) 105
b. Kanunların Üstü Kapalı Olarak Yürürlükten Kaldırılması
(Zımnen İlga) 106
3. Kanunların Geriye Yürümemesi (Makabline Şamil Olmaması)
İlkesi 109
a. Kural Olarak 109
b. İstisnalar 110
aa. Kazanılmamış (Beklenen) Haklar Dolayısıyla
Getirilen İstisna 111
bb. Kamu Düzeni ve Genel Ahlâk Sebebiyle Getirilen
İstisna 111
cc. Kanunun Emredici Hükümlerinden Doğan İstisnalar 112
dd. İçeriği Kanunla Belirlenen İlişkiler 113
D. Hukuk Kurallarının Anlam Bakımından Uygulanması 113
1. Kanunların Sözüyle ve Özüyle Uygulanması 113
a. Kanunların Sözüyle Uygulanması 113
b. Kanunların Özüyle Uygulanması (Kanunların
Yorumlanması) 114
aa. Yorumu Yapan Organ veya Makam Bakımından
Yorum Çeşitleri 115
aaa. Yasama yorumu 115
bbb. Yargı Yorumu 116
ccc. Bilimsel (Doktrin) Yorum 116
bb. Yapılış Şekli Bakımından Yorum Metotları 116
aaa. Sözel (Lafzi) Yorum Metodu 116
bbb. Tarihî Yorum Metodu 117
ccc. Amaçsal (Gai) Yorum Metodu 118
cc. Yorum Yapılırken Faydalanılan Araçlar 118
dd. Yorumda Başvurulacak Mantık Usulleri 119
aaa. Kıyas (Örnekseme) 119
bbb. Zıt Anlam (Mefhum–u Muhalif, Karşıt Kavram)
Kanıtı 120
ccc. Evleviyetle (Öncelikle, Haydi Haydi) Uygulama
İlkesi 122
ee. Hâkimin Takdir Yetkisi (TMK m. 4) 123
E. Boşluk ve Türleri 125
1. Genel Olarak 125
2. Kural (Hüküm) İçi Boşluk 125
a. Atıf (Yollama) 125
b. Genel Kayıtlar ve İçi Boş Normlar 126
c. Tanımlama Boşluğu 126
3. Kanunda Uygulanabilir Bir Hükmün Bulunmaması (Kanun
Boşluğu– Kural Dışı Boşluk) 127
a. Kanun Boşluğu ve Türleri 127
aa. Genel Olarak 127
bb. Bilinçli Boşluk–Bilinçsiz Boşluk 127
cc. Açık Boşluk–Örtülü Boşluk 128
dd. Gerçek Boşluk–Gerçek Olmayan Boşluk 129
b. Boşluk Olarak Nitelendirilemeyen Durumlar 130
4. Örf ve Âdet Hukukunun Uygulanması 130
5. Hukuk Boşluğu ve Hâkimin Hukuk Yaratması 131
BÖLÜM KAYNAKÇASI 132
§ 3. HAK KAVRAMI VE HAKKIN TÜRLERİ 135
I. HAK KAVRAMI 135
II. HAKKIN TÜRLERİ 137
A. Malvarlığı–Kişivarlığı Hakları 137
1. Malvarlığı Hakları 137
a. Alacak Hakları 138
b. Ayni Haklar 139
aa. Unsurları 140
bb. Türleri 143
aaa. Mülkiyet Hakkı 143
bbb. Sınırlı Ayni Haklar 146
c. Maddi Değeri Olan Yenilik Doğuran Haklar 149
d. Fikrî Haklar 150
2. Kişi varlığı Hakları 150
B. Mutlak Haklar–Nisbi Haklar 151
1. Mutlak Haklar 151
2. Nisbi Haklar 152
C. Yenilik Doğuran Haklar–Alelade Haklar 156
1. Yenilik Doğuran Haklar 157
a. Yenilik Doğuran Hakların Türleri 157
aa. Maddi Değeri Olan Yenilik Doğuran Haklar–Manevi
Değeri Olan Yenilik Doğuran Haklar 157
bb. Kurucu–Değiştirici–Bozucu Yenilik Doğuran Haklar 158
aaa. Kurucu Yenilik Doğuran Haklar 158
bbb. Değiştirici Yenilik Doğuran Haklar 159
ccc. Bozucu Yenilik Doğuran Haklar 160
cc. Tek Taraflı İrade Beyanıyla veya Dava Yoluyla
Kullanılan Yenilik Doğuran Haklar 161
b. Yenilik Doğuran Hakların Ortak Özellikleri 162
aa. Tek Taraflı Hukuki İşlem Olma 162
bb. Koşula Bağlanmama 162
cc. Kullanılmakla Tüketilme 163
dd. Hak Düşürücü Süreye Tabi Olma 164
2. Alelade Haklar 164
D. Hak Sahibi Tarafından Kullanılması Zorunlu Olan ve Olmayan
Haklar 165
E. Bağımsız Haklar–Bağlı Haklar 165
1. Bağımsız Haklar 165
2. Bağlı Haklar 166
a. Eşyaya Bağlı Haklar 166
b. Alacağa Bağlı Haklar 167
c. Borç İlişkisine Bağlı Haklar 167
d. Bir Topluluğa Mensup Olmaya Bağlı Haklar 168
BÖLÜM KAYNAKÇASI 168
§ 4. HUKUKÎ İŞLEM 171
I. HUKUKÎ İŞLEM VE İLİNTİLİ KAVRAMLAR 171
A. Hukukî Olay, Hukukî Fiil ve Hukukî İşlem 172
B. Hukukî İşlem Benzeri ve Maddî Fiil 173
II. HUKUKÎ İŞLEMİN TÜRLERİ 174
A. Hüküm İfade Ettiği An 175
B. Hukukî İşlemin Yenilik Doğurması İhtimali 175
C. Özel Hukuk Dallarında Envaı Hukukî İşlem 176
D. Hukukî İşlemin Etkisini Doğurduğu Alan 177
E. Hukukî İşlemin Yöneltilip Yöneltilmeyeceği 177
F. Taraflarına Göre Hukukî İşlemler 177
1. Tek Taraflı 178
2. Sözleşme 178
3. Karar 179
4. Müşterek İrade Beyanı ve Toplu Hukukî Muamele 180
III. HUKUKÎ İŞLEMİN UNSURLARI 180
A. Kurucu 181
B. Geçerlik 184
1. Hukukî İşlem Ehliyeti 185
2. İşlemin Konu İtibariyle Akit Serbestisi Dairesinde Kalması 185
3. Muvazaa ve İrade İfsadından Arılık 186
4. Sıhhat Şeklini Sağlamak 187
5. Tasarruf Ehliyeti ve Tasarruf Yetkisini Haiz Olmak 187
6. Tasarrufta Sebebe Bağlılık 188
7. Mütekabil Borçlarda Orantılılık 189
C. Etkinlik 189
1. İcazet 189
2. Ölüm 190
3. Resmî Makamın Fiili 190
4. Geciktirici Şart ve Vade 191
IV. HUKUKÎ İŞLEMİN MALVARLIĞINA ETKİSİ 191
A. Borçlandırıcı İşlem 192
B. Tasarruf Muamelesi 192
C. Ön Sözleşmenin Konumu 192
D. İltizam ve Tasarrufta Kazanan Taraf 193
E. Aynî Sözleşme ve Reel Sözleşme 194
F. İnançlı İşlem 195
V. HUKUKÎ İŞLEMİN GEÇERSİZLİĞİ 196
A. Yokluk 199
B. Kesin Hükümsüzlük 200
C. İptal Edilebilirlik 202
D. Yokluk, Kesin Hükümsüzlük ve İptal Edilebilirlik Yaptırımlarının
Kıyaslanması 204
E. Noksanlık 206
F. Nispi Etkisizlik 206
G. Yazılmamış Sayılma 207
VI. TAHVİL VE UYARLAMA 209
BÖLÜM KAYNAKÇASI 209
§ 5. İYİNİYET VE DÜRÜSTLÜK KURALI 215
I. İYİNİYET 215
A. Kavram 216
B. İyiniyetin Şartları 218
1. Hakkın veya Hukuki Durumun Önünde Engel ya da Kazanma
Şartlarında Eksiklik: Hukuki Noksanlık 218
2. Engel ya da Eksiklik (Hukuki Noksanlık) Hakkında Bilgisizlik 219
3. Bilgisizliğin Hoşgörülebilir Olması 220
4. Kanunun İyiniyete Sonuç Bağlamış Olması 222
C. İyiniyete Sonuç Bağlanan Durumlar: İyiniyetin İşlevleri 224
1. Hak Kazandırıcı İşlevi 225
a. Alacak Hakkı Kazandırıcı İşlevi 225
b. Aynî Hak Kazandırıcı İşlevi 225
aa. Taşınır Eşya Üzerinde Hak Kazandırıcı İşlevi 225
bb. Taşınmaz Eşya Üzerinde Hak Kazandırıcı İşlevi 227
2. Yükümlülük Hafifletici İşlevi 228
a. Haksız Zilyedin İade Borcundan Kaynaklanan
Yükümlülüklerini Hafifletici İşlevi 228
b. Sebepsiz Zenginleşenin İade Borcundan Kaynaklanan
Yükümlülüklerini Hafifletici İşlevi 230
c. Hukuka Aykırı ve Taşkın İnşaat Durumlarındaki İşlevleri 231
d. Ölüme Bağlı Tasarrufların İptâli ve Miras Sebebiyle
İstihkak Dâvalarında Zamanaşımı Süresinin
Belirlenmesindeki İşlevi 231
3. Hukuki Durum Meydana Getirici veya Önceki Hukuki
Durumu Koruyucu İşlevi 232
a. Yetkisiz Temsilcinin Yaptığı İşlemin Temsil Olunanı
Bağlamasındaki İşlevi 232
b. Alacağın Devrinde Eski Alacaklıya Ödeme Yapan
Borçlunun Borcundan Kurtulması veya
Kurtarılmasındaki İşlevi 233
c. Mevcut Evliliğe Rağmen Yapılan İkinci Evliliğin Butlanına
Karar Verilmesini Engelleyen İşlevi 233
d. Evlenmeyle Kazanılan Kişisel Durumun Korunmasını
Sağlayan İşlevi 234
D. İyiniyetin Hukuki Niteliği 234
E. İyiniyeti Aranan Kişi 235
F. İyiniyetin Aranacağı Zaman 236
II. DÜRÜSTLÜK KURALI 237
A. Kavram 238
B. Dürüstlük Kuralının İşlevleri 238
1. Dürüstlük Kuralının Kanun Hükümlerinin Uygulanmasında ve
Kanuna Karşı Hilenin Önlenmesindeki İşlevi 239
2. Dürüstlük Kuralının Hukuki İşlemler Üzerindeki İşlevi 240
3. Dürüstlük Kuralının Hakların Kullanılmasındaki ve Borçların
Yerine Getirilmesindeki İşlevi 242
C. Dürüstlük Kuralına Aykırılığın Hükmü: Hakkın Kötüye Kullanılması 242
BÖLÜM KAYNAKÇASI 244
§ 6. HAKLARIN KORUNMASINDA İSPAT KURALLARI VE RESMİ SİCİL VE
SENETLERİN İSPAT KUVVETİ 249
I. GİRİŞ 249
II. HAKLARIN KORUNMASI 250
A. Hakların Korunması Gerekliliği 250
B. Kural: Devlet Eliyle Koruma 250
C. İstisna: Hak Sahibinin Hakkını Kendisinin Koruması 252
1. Genel Olarak 252
2. Haklı Savunma (Meşru Müdafaa) 252
3. Zorunluluk Hâli (Iztırar Hâli) 254
4. Kendi Hakkını Korumak Adına Güç Kullanma 255
III. HAKLARIN DEVLET ELİYLE KORUNMASI 256
A. Talep Hakkı Kavramı 256
B. Dava 257
1. Kavram 257
2. Davanın Tarafları 258
3. Hukuki Korumanın Türüne Göre Dava Çeşitleri 258
a. Eda Davaları 258
b. Tespit Davaları 259
c. Yenilik Doğuran Davalar 259
4. İddia ve Savunma Kavramları 260
a. Genel Olarak 260
b. Davalının İtiraz Savunması ve Def’i Hakkı 261
IV. İDDİA VE SAVUNMANIN İSPATI 262
A. İspat Kavramı 262
B. İspatın Konusu 263
C. İspat Yükü 264
1. Kavram 264
2. İspat Yükünün Dağılımı 264
a. Kural: Tarafların İddia ve Savunmalarını İspat Külfeti
Altında Bulunmaları 264
b. İstisnalar 266
aa. İspat Yükünün Özel Olarak Düzenlendiği Hâller 266
bb. Hayatın Olağan Akışına Uyan Olguların Aksinin
İspatı 267
cc. Herkesçe Bilinen Olguların Aksinin İspatı 267
dd. Dürüstlük Kuralından Doğan İstisnalar 267
ee. Olumsuz Olguların İspatı 268
ff. Karineler 269
gg. Kanuni Faraziyeler 271
V. RESMİ SİCİL VE SENETLERLE İSPAT 272
A. Genel Olarak İspat Araçları: Deliller 272
B. Resmi Siciller 273
C. Resmi Senet 274
D. Resmi Sicil ve Senetlerin Karine Mahiyeti 275
E. Resmi Sicil ve Senetlerin Aksini İspat İmkânı 276
1. TMK m. 7 Hükmünün Öngördüğü Düzen 276
2. HMK m. 204 Hükmünün Etkisi 276
F. Resmi Sicil ve Senetlerin Aksini İspat Şekli 277
1. TMK m. 7 Hükmünün Öngördüğü Düzen 277
2. HMK m. 200 ve 201 Hükmünün Etkisi 277
BÖLÜM KAYNAKÇASI 278
KİŞİLER HUKUKU
§ 7. KİŞİ KAVRAMI VE GERÇEK KİŞİLER 283
I. GENEL OLARAK KİŞİLER HUKUKU 283
II. KİŞİ VE KİŞİLİK KAVRAMLARI 283
A. Kişi Kavramı 283
1. Genel Olarak 283
2. Kişi Türleri 284
B. Kişilik Kavramı 285
1. Genel Olarak 285
2. Kişiliğin Kapsamı 285
C. Kişiler Hukukunun Temel İlkeleri 286
1. Eşitlik İlkesi 286
2. Özgürlük İlkesi 286
3. Kişiye saygı ve kişiliğin korunması ilkesi 287
III. GERÇEK KİŞİLER 287
A. Gerçek Kişi Kavramı 287
B. Kişiliğin Başlangıcı 287
1. Genel Olarak Kişiliğin Kazanılması 287
2. Kişiliği Kazanmanın Şartları 288
a. Sağ doğum 288
b. Tam doğum 288
c. Tam ve Sağ Doğumun İspatı 290
3. Ceninin (Dölütün) Hukuki Durumu 290
C. Kişiliğin Sona Ermesi 292
1. Ölüm 292
a. Genel Olarak 292
b. Ölüm Türleri 293
aa. Biyolojik Ölüm 293
bb. Beyin Ölümü 293
c. Ölüme Bağlanan Hukuki Sonuçlar 294
d. Cesedin Hukuki Durumu 294
e. Ölümün İspatı 295
aa. Genel Olarak 295
bb. Birlikte Ölüm Karinesi 295
2. Ölüm Karinesi 296
a. Genel olarak 296
b. Ölüm Karinesinin Şartları 297
aa. Ölüme Kesin Gözle Bakılmayı Gerektiren Durum
İçinde Kaybolma 297
bb. Cesedi Bulunamamış Olma 297
c. Ölüm Karinesinin Hüküm ve Sonuçları 297
3. Gaiplik 299
a. Genel Olarak 299
b. Gaipliğin Şartları 300
aa. Ölüm Tehlikesi İçinde Kaybolma 300
bb. Uzun zamandan Beri Haber Alınamama 300
cc. Kanunda öngörülen sürelerin geçmiş olması 301
c. Gaiplik Kararı ve Usulü 302
d. Gaiplik Kararının Hüküm ve Sonuçları 304
aa. Genel Olarak 304
bb. Gaipliğin Aile Hukukuna İlişkin Sonuçları 304
cc. Gaipliğin Miras Hukukuna İlişkin Sonuçları 306
aaa. Gaibin Mirasbırakan Olması 306
bbb. Gaibin Mirasçı Olması 307
ccc. Gaibin Hem Mirasbırakan Hem Mirasçı Olması 308
dd. Gaiplik Kararının Hükümsüzleşmesi 308
BÖLÜM KAYNAKÇASI 309
§ 8. HAK VE FİİL EHLİYETİ 311
I. HAK EHLİYETİ 311
A. Genel Olarak 311
B. Gerçek Kişilerin Hak Ehliyeti 312
C. Tüzel Kişilerin Hak Ehliyeti 315
II. FİİL EHLİYETİ 317
A. Genel Olarak 317
B. Gerçek Kişilerin Fiil Ehliyeti 318
1. Fiil Ehliyetinin Şartları 318
a. Ayırt etme gücüne sahip olmak 319
b. Ergin (reşit) olmak 319
c. Kısıtlı olmamak 321
2. Fiil Ehliyeti Bakımından Gerçek Kişilerin Sınıflandırılması 322
a. Tam ehliyetliler 322
b. Tam ehliyetsizler 322
c. Sınırlı ehliyetsizler 326
d. Sınırlı ehliyetliler 330
C. Tüzel Kişilerin Fiil Ehliyeti 332
BÖLÜM KAYNAKÇASI 334
§ 9. KİŞİLİK VE KORUNMASI 335
I. KİŞİ 335
II. KİŞİLİK VE KİŞİLİK HAKKI 336
A. Genel Olarak 336
B. Kişilik Hakkının Özellikleri 337
C. Kişilik Hakkı Değerleri 338
1. Genel Olarak 338
2. Yaşam ve Vücut Bütünlüğü 339
3. Şeref ve Haysiyet 340
4. Görüntü 341
5. Ses 342
6. İsim 343
7. Kişisel Veriler 343
8. Yaşam Alanları: Bilhassa Özel Hayat 344
9. Diğer 346
III. KİŞİLİK HAKKININ İHLÂLİ 346
A. İhlâl Kavramı 346
B. Hukuka Uygunluk Hâlleri 347
1. Genel Olarak 347
2. Rıza 347
3. Kanundan Doğan Yetkinin Kullanılması 349
4. Üstün Nitelikte Kamusal Yarar 350
5. Üstün Nitelikte Özel Yarar 351
6. Haklı Savunma 351
7. Hakkın Bizzat Korunması 352
IV. KİŞİLİK HAKKININ KORUNMASI 352
A. Genel Olarak 352
B. Kişilik Hakkını Koruyucu Talep ve Davalar 354
1. Önleme 355
2. Durdurma 356
3. Tespit 357
4. Maddi Tazminat 358
5. Manevi Tazminat 360
6. Kazancın İade Edilmesi 362
7. Diğer Hususlar 363
C. Kişilik Hakkının Dava Dışında Korunması 363
BÖLÜM KAYNAKÇASI 366
§ 10. HISIMLIK VE YERLEŞİM YERİ 367
I. HISIMLIK 367
A. Tanım 369
B. Çeşitleri 369
1. Kan Hısımlığı 369
a. Kan Hısımlığının Türleri 370
aa. Altsoy– Üstsoy Hısımlığı 370
bb. Yan Soy Hısımlığı 372
b. Kan Hısımlığının Derecesi 374
c. Kan Hısımlığının Hüküm ve Sonuçları 376
2. Kayın Hısımlığı 377
a. Kapsamı 377
b. Kayın Hısımlığının Hüküm ve Sonuçları 379
3. Evlât Edinme 379
a. Kapsamı 379
b. Evlât Edinmenin Hüküm ve Sonuçları 380
II. YERLEŞİM YERİ (İKAMETGÂH) 381
A. Tanım 382
B. Yerleşim Yerine Hâkim Olan İlkeler 382
1. Yerleşim Yerinin Tekliği İlkesi 382
2. Yerleşim Yerinin Zorunluluğu İlkesi 384
C. Gerçek Kişilerin Yerleşim Yeri Türleri 385
1. İradi (İsteğe Bağlı/Bağımsız) Yerleşim Yeri 385
a. Maddi ve Fiilî Unsur: Oturmak 385
b. Psikolojik Unsur: Sürekli Kalma–Yerleşme Niyeti 386
2. Kanuni Yerleşim Yeri 388
a. Velâyet Altındaki Çocuklar 389
b. Vesayet Altında Bulunan Kişiler 390
3. Saymaca (İtibari) Yerleşim Yeri 391
D. Tüzel Kişilerin Yerleşim Yeri 391
E. Yerleşim Yerinin Önemi 392
BÖLÜM KAYNAKÇASI 394
§ 11. KİŞİSEL DURUM SİCİLLERİ 397
I. GENEL OLARAK KİŞİSEL DURUM SİCİLİ KAVRAMI 397
A. Kişisel Durum Sicillerine İlişkin Mevzuat 399
B. Kişisel Durum Sicilini Tutacak Teşkilat 399
C. Kişisel Durum Sicilinin Tutulması 400
D. Kişisel Durum Sicillerine İlişkin Temel Özellikler 400
1. Sicil Kayıtlarının Bildirici Olması 401
2. Resmi Sicil Niteliğine Sahip Olması 401
3. Sicil Kayıtlarının Açık Olmaması 401
4. Sicil Kayıtlarının İspat Aracı Olması 402
E. Kişisel Durum Sicilinin Çeşitleri 402
1. Aile Kütüğü 402
2. Özel Kütükler 404
a. Doğum Kütüğü 404
b. Ölüm Kütüğü 405
c. Evlenme Kütüğü 407
d. Boşanma Kütüğü 408
e. Yer Değiştirme Kütüğü 408
f. Kayıt Düzeltmeleri Kütüğü 408
II. NÜFUS SİCİLİNE YAPILAN EKLEMELER VE DÜZELTMELER 408
A. Kişisel Durum Siciline Yapılan Eklemeler 409
B. Kişisel Durum Sicilinde Yapılan Düzeltmeler 409
C. Kayıt Düzeltme Davası 410
D. Cinsiyet Değişikliğinde Düzeltme 412
E. İdari İşlemle Yapılan Düzeltme 413
III. Nüfus Sicilini Tutan Memurların Görev ve Sorumluluğu 414
BÖLÜM KAYNAKÇASI 415
§ 12. TÜZEL KİŞİLER 417
I. TÜZEL KİŞİ VE TÜZEL KİŞİLİK KAVRAMI 417
II. TÜZEL KİŞİNİN UNSURLARI 418
A. Sürekli Amaç 418
B. Örgütlenme 419
C. Kurucularından bağımsız bir varlığa sahip olma 419
III. TÜZEL KİŞİLERİN TARİHSEL TEMELLERİ 421
IV. TÜZEL KİŞİLERİ DÜZENLEYEN KURALLAR 422
V. TÜZEL KİŞİLİĞİN NİTELİĞİNE İLİŞKİN TEORİLER 424
A. Varsayım (Farazî Kişilik–Fiksiyon) Teorisi 424
B. Gerçeklik Teorisi 425
VI. TÜZEL KİŞİLİK PERDESİNİN KALDIRILMASI TEORİSİ 425
VII. TÜZEL KİŞİLERİN ÇEŞİTLERİ 426
A. Bağlı Oldukları Hukuk Kurallarına Göre Tüzel Kişiler 427
1. Kamu Hukuku Tüzel Kişileri 427
2. Özel Hukuk Tüzel Kişileri 428
3. Kamu İktisadi Teşebbüsleri 430
B. Yapılarına Göre Tüzel Kişiler 431
1. Kişi Topluluğu Şeklindeki Tüzel Kişiler 431
2. Mal Topluluğu Biçimindeki Tüzel Kişiler 431
VIII. TÜZEL KİŞİLERİN KURULUŞUNA İLİŞKİN SİSTEMLER 431
A. Serbest Kuruluş Sistemi 432
B. Normatif Kuruluş Sistemi 432
C. İzin Sistemi 435
D. Tüzel Kişiliğin Kazanılamaması 436
IX. TÜZEL KİŞİLERİN EHLİYETLERİ 436
A. Hak Ehliyeti 436
1. Tüzel Kişilerin Hak Ehliyetinin Kapsamı 437
a. Tüzel Kişilerin Sahip Olamayacağı Haklar 437
b. Tüzel Kişilerin Sahip Olabileceği Haklar 438
aa. Malvarlığı Hakları 438
bb. Kişilik Hakkı 439
cc. Kişisel Durum 439
aaa. Tüzel kişinin adı 439
bbb. Yerleşim Yeri 440
ccc. Vatandaşlığı 441
dd. Davada Taraf Olma Ehliyeti 442
c. Yapıları Gereği Sadece Tüzel Kişilerin Yararlanabileceği
Haklar 442
2. Amaçla Sınırlı Hak Ehliyetine Sahip Olma (Ultra Vires) 442
B. Fiil Ehliyeti 445
1. Organ Kavramı 446
2. Organ Çeşitleri 447
a. Zorunlu Organ–İradi (İhtiyarî/Seçimlik) Organ 448
b. Karar Organı–Yürütme Organı 448
c. İç Organ–Dış Organ 448
d. Fert Organ–Kurul Organ 448
3. Fiil Ehliyetinin Kapsamı 449
a. Hukuki İşlem Ehliyeti 449
b. Hukuka Aykırı Eylemlerden Sorumlu Olma Ehliyeti 450
aa. Borca Aykırı Davranış 450
bb. Haksız Fiil 451
cc. Dava Ehliyeti 454
X. TÜZEL KİŞİLİĞİN SONA ERMESİ 455
A. Tasfiye 456
B. Özgüleme (Tahsis) 456
BÖLÜM KAYNAKÇASI 458
§ 13. DERNEKLER 461
I. TANIMI VE UNSURLARI 461
II. DERNEK ÖZGÜRLÜĞÜ 464
III. DERNEK KURUCULARI 467
IV. DERNEK TÜZÜĞÜ 467
V. TÜZEL KİŞİLİĞİN KAZANILMASI 470
VI. DERNEKTE ÜYELİK 471
A. Derneğe Üyelik İçin Aranan Koşullar 472
B. Üyeliğin Kazanılması 472
C. Üyeliğin Sona Ermesi 473
1. Üyeliğin Kendiliğinden Sona Ermesi 473
2. Üyelikten Çıkma 473
3. Üyelikten Çıkarma 474
D. Üyelerin Hakları 475
E. Üyelerin Yükümlülükleri 476
VII. DERNEĞİN ORGANLARI 478
A. Genel Kurul 478
1. Genel Kurulun Toplantı Usulleri 478
2. Toplantıya Çağrı, Toplantı Usulü ve Yeri 479
3. Toplantı ve Karar Yetersayıları 481
4. Kararların İptali 482
B. Yönetim Kurulu 483
C. Denetim Kurulu 485
VIII. DERNEKLERİN SONA ERMESİ 486
A. Derneklerin Kendiliğinden Sona Ermesi 486
B. Derneklerin Genel Kurul ya da Mahkeme Kararıyla Sona Ermesi 488
C. Derneklerin Sona Ermesinin Sonuçları 488
IX. ÖZELLİK ARZ EDEN BAZI DERNEK TÜRLERİ VE YAPILANMALARI 489
A. Kamu Yararına Çalışan Dernekler 489
B. Çocuk Dernekleri 490
C. Federasyon ve Konfederasyonlar 490
D. Şubeler ve Temsilcilikler 491
E. Platform Oluşturma 492
F. Lokal Açma 492
BÖLÜM KAYNAKÇASI 492
§ 14. VAKIFLAR 495
I. TÜRKİYE’DE VAKFIN KISA TARİHÇESİ, VAKIF KAVRAMI, TANIMI VE
ÖZELLİKLERİ 495
A. Vakfın Kısa Tarihçesi 495
B. Vakıf Kavramı 496
C. Vakfın Tanımı ve Özellikleri 498
1. Vakfın Tanımı 498
2. Vakfın Özellikleri 499
a. Malvarlığı 499
b. Belirli ve Sürekli Amaç (TMK m. 101/1) 500
c. Malvarlığının Amaca Özgülenmesi 503
II. VAKFIN KURULUŞU 503
III. VAKFIN ORGANLARI 507
A. Zorunlu Organ Olarak Yönetim Organı 508
B. Vakfın Seçimlik Organları 510
IV. VAKFIN SONA ERMESİ 510
A. Kendiliğinden Sona Erme 511
1. Amacın Gerçekleşmesi veya Gerçekleşmesinin Olanaksız
Hâle Gelmesi 511
2. Belirli Süreli Kurulmuş Vakıflarda Sürenin Dolması ile veya
Bozucu Şartla Kurulmuş Vakıflarda Şartın Gerçekleşmesi ile 513
B. Mahkeme Kararıyla Vakfın Sona Ermesi 513
V. VAKIFLARLA İLGİLİ ÇEŞİTLİ HUSUSLAR 514
A. Vakıfların Denetimi 514
B. Vakfın Örgütünün, Yönetiminin ve İşleyişinin Değiştirilmesi 516
C. Vakfın Amacının ve Mallarının Değiştirilmesi 517
D. Vakıfların Beyanname Verme Yükümlülüğü 518
E. Sona Eren veya Dağıtılan Vakıfların Mal ve Hakları 519
F. Vakıf Taşınmaz Mallarının Tapuya Kaydedilmesi 519
G. Çalışanlara ve İşçilere Yardım Vakıfları 519
VI. 5737 SAYILI VAKIFLAR KANUNU VE KAPSAMI 521
BÖLÜM KAYNAKÇASI 523 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
