|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Üçüncü Baskıya Önsöz 5
Sunuş 7
Önsöz 9
Kısaltmalar 23
Giriş
SAĞLIK VE TIP HUKUKUNDA KAVRAMLAR VE MEVZUAT
§1. SAĞLIK VE TIP HUKUKUNA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR VE ÖZNELER 27
Doç. Dr. Özge YÜCEL 27
I. TEMEL KAVRAMLAR 27
A. Sağlık Hukuku, Tıp Hukuku ve Tıp Etiği 27
B. Sağlık ve Sağlık Hizmeti Kavramları 29
C. Tıbbi Müdahale Kavramı 36
1. Genel Olarak 36
2. Kozmetik/Estetik İşlemlerden Ayırt Edilmesi 38
II. SAĞLIK HUKUKUNUN ÖZNELERİ 39
A. Hasta/Danışan ve Hasta Yakını 39
B. Hekim ve Diğer Sağlık Çalışanları 42
C. Sağlık Hizmeti Sunucuları: İdare ve Özel Sağlık Kuruluşları 45
Kaynaklar 48
§2. SAĞLIK VE TIP HUKUKUNDA ULUSLARARASI VE ULUSAL BELGELER 51
Doç. Dr. Özge YÜCEL 51
I. ULUSLARARASI BELGELER (BİLDİRİLER, SÖZLEŞMELER VE DİĞERLERİ) (KRONOLOJİK) 51
II. ULUSAL HUKUK BELGELERİ (KANUN, TÜZÜK, YÖNETMELİK VS.) (ALFABETİK) 62
A. Anayasa 62
B. Kanunlar 62
C. Tüzükler 64
D. Yönetmelikler 65
E. Diğerleri 73
Bölüm 1
SAĞLIK KAMU HİZMETİNİN SUNULMASI, SAĞLIK HAKKI VE HASTA HAKLARI
§1. SAĞLIK HAKKININ TANIMLANMASI VE MAHKEMELERCE KULLANILMASI 77
Doç. Dr. Dilşad Çiğdem SEVER 77
GİRİŞ 77
I. SAĞLIK VE İNSAN HAKLARI 77
II. ULUSLARARASI NORMLARDA SAĞLIK HAKKI 81
III. SAĞLIĞA İLİŞKİN AİHM KARARLARI 87
A. 2. Maddeye Dayanarak Verilen Bazı İhlal Kararları 88
B. İşkence Yasağının İhlal Edildiğine İlişkin Bazı Kararlar 90
C. Özel Hayatın Korunması Hakkının İhlal Edildiğine İlişkin Kararlar 91
1. Türkiye’de Anayasal Düzenlemelerde Sağlık Hakkı 92
2. Sağlık Hakkının Kapsamı ile Danıştay Kararlarında Somutlaşması 98
Kaynaklar 105
§2. SAĞLIK KAMU HİZMETİNİN ÖRGÜTLENMESİ VE ÖZELLEŞTİRME BİÇİMLERİ 107
Doç. Dr. Dilşad Çiğdem SEVER 107
GİRİŞ 107
I. GENEL OLARAK SAĞLIK HİZMETLERİ 108
II. SAĞLIK HİZMETLERİNİN DOĞRUDAN İDARE TARAFINDAN SUNULMASI VE ÖZEL KİŞİLERE GÖRDÜRME 112
III. ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARI 115
IV. KAMU–ÖZEL ORTAKLIKLARI (ŞEHİR HASTANELERİ) 122
Kaynaklar 126
§3. HASTA HAKLARI 127
Prof. Dr. Gürkan SERT 127
GİRİŞ 127
I. ULUSLARARASI HASTA HAKLARI BELGELERİ 128
A. Lizbon Hasta Hakları Bildirgesi 1981, 1995, 2005, 2015 128
B. Amsterdam Bildirgesi 129
C. Biyoetik Sözleşmesi 129
D. Avrupa Hasta Hakları Şartı 130
II. TÜRKİYE’DE HASTA HAKLARI 131
III. HASTA HAKLARI YÖNETMELİĞİ (1998) 133
A. Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve İlkeler 134
B. Sağlık Hizmetlerinden Faydalanma Hakkı 136
1. Adalete ve Hakkaniyete Uygun Olarak Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma 136
2. Hizmetler Konusunda Bilgi Alma 136
3. Sağlık Kurumu ve Kuruluşunu Seçme ve Değiştirme Hakkı 137
4. Personeli Tanıma Seçme ve Değiştirme Hakkı 138
5. Öncelik Sırasının Belirlenmesini Talep Hakkı 138
6. Tıbbi Bakım İsteme Hakkı 138
7. Vücut Bütünlüğünün Korunması Hakkı 139
8. Ötanazi Yasağı 140
9. Gereken Özeni Görme Hakkı 140
C. Sağlık Durumu İle İlgili Bilgi Alma Hakkı 140
1. Sağlık Durumu ve Kendisine Gerçekleştirilecek Girişimler ile ilgili Bilgi Alma Hakkı 140
2. Kayıtlara Ulaşma ve Kayıtları İnceleme Hakkı ve Kayıtlarda Düzelteme Talep Hakkı 142
3. Hastanın Anlayacağı Şekilde Bilgilendirilme Hakkı 143
4. Hastanın Bilgilendirilmesinin “Sakınca” Taşıdığı Haller 143
5. Hastanın Bilgi İstememe Hakkı 144
D. Hasta Haklarının Korunması 145
1. Mahremiyet Hakkı 145
2. Hastaya Ait Bilgilerin Gizliliği 146
E. Tıbbi Müdahalede Hastanın Rızası 147
1. Onam Dışında Tıbbi Müdahale Yasağı 147
2. Aydınlatılmış Onam ve Onamı Geri Alma 147
3. Tedaviyi Ret Hakkı 149
4. Küçüklerden Onam Alınması 150
5. Yeni Tedavi Yöntemlerinin Uygulanması 150
6. Organ Nakillerinde Onam 151
7. Gebeliğin Sona Erdirilmesinde Onam 151
8. Hastanın Aydınlatılması 152
E. Tıbbi Araştırmalar 152
F. Diğer Haklar 153
1. Güvenli Bir Ortamda Hizmet Alma Hakkı 153
2. İnanç ve Vicdan Özgürlüğüne Saygı Hakkı 153
G. Sorumluluk ve Hukuki Korunma Yolları 154
H. Son Hükümler 154
Kaynaklar 155
§4. HASTA HAKLARININ BİREYSEL BAŞVURU YOLUYLA KORUNMASI 157
Hasan Tahsin GÖKCAN 157
GİRİŞ 157
I. SAĞLIK HİZMETİ NEDENİYLE YAŞAM HAKKI İHLALİ İDDİALARI 158
A. Sağlık Hizmetleri Nedeniyle Devletin Yükümlülükleri 158
1. Yaşam Hakkı ve Devletin Negatif ve Pozitif Yükümlülüğü 158
2. Etkili Soruşturma Yapma Yükümlülüğü 163
B. Yaşam Hakkına İlişkin Özel Durumlar 167
1. Yaşamın Başlangıcı, Fetüsün Hakları ve Gebeliğin Sonlandırılması 167
2. Ötanazi ve Ölümü Tercih Hakkı 170
3. İntihara Yardım ve Yaşam Hakkı 171
4. Organ Nakli 172
II. İŞKENCE, EZİYET VE İNSAN HAYSİYETİYLE BAĞDAŞMAYAN MUAMELE YASAĞININ İHLALİ İDDİALARI 173
A. Genel Olarak 173
B. Suçların Takibi Nedeniyle Yapılan Tıbbi Girişimler 174
C. Tıbbi Yardıma Erişimin Engellenmesi veya Yardım Sağlanmaması 175
D. Kamu Sağlığının Korunması Amaçlı Rıza Dışı Tıbbi Girişimler 177
1. Salgın Hastalıklarla Mücadele Amacıyla Teşhis ve Tedavi Girişimleri 177
2. Hastalıkları Önleyici Aşı Uygulamaları 177
3. Açlık Grevi ve Ölüm Oruçlarında Tıbbi Müdahale 179
E. Tutuklu ve Hükümlülere Dair Sağlık Hizmetleri Nedeniyle İhlal İddiaları 180
1. Tutuklu ve Hükümlülere Yapılan Tıbbi Girişimler ve Tutma Koşulları 180
2. Ceza ve Tutukevinde Açlık Grevi ve Ölüm Oruçları Nedeniyle Tıbbi Girişim Yapılması 181
3. Ağır Hastalık ve Fiziki Engelin Tutuklama ve İnfaz Üzerindeki Etkileri 183
III. SAĞLIK HİZMETLERİ NEDENİYLE ÖZEL YAŞAM VE AİLE YAŞAMINA SAYGI HAKKININ İHLALİ İDDİALARI 185
A. Genel Olarak Özel Yaşam ve Aile Yaşamına Saygı Hakkı 185
B. Tıbbi Girişimler Yönünden Özel Yaşama ve Aile Yaşamına Saygı Hakkı 187
1. Hakkın Kapsamının Tıbbi Girişimler Yönünden Değerlendirilmesi 187
2. Rızaya Aykırı Tıbbi Girişimler ve Aydınlatmama Nedeniyle İhlal İddiaları 190
3. Babalık Bağının Tespiti Amacıyla Yapılan Tıbbi Girişimler 192
4. Evlenme, Aile Kurma ve Çocuk Sahibi Olma Hakkı Yönünden Tıbbi Girişimler 193
5. Çocuk Sahibi Olma Amacıyla Tıbbi Yöntemlerden Yararlanma Hakkı 194
6. Gebeliğe Son Verme (Kürtaj) 194
7. Kişisel Verilerin Korunması 195
IV. SAĞLIK HİZMETLERİ NEDENİYLE ADİL YARGILANMA HAKKININ İHLALİ İDDİALARI 197
A. Genel Olarak 197
B. Adil Yargılanma Hakkıyla İlgili İnceleme Yöntemi 199
SONUÇ 201
Kaynaklar 203
§5. KİŞİSEL SAĞLIK VERİLERİNİN KORUNMASINA KISA BİR GİRİŞ 207
Dr. Özgür TAŞDEMİR 207
I. GİRİŞ 207
II. KİŞİSEL VERİ KAVRAMI VE GENEL OLARAK TÜRK HUKUKUNDA KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI 208
III. GENEL OLARAK KİŞİSEL SAĞLIK VERİLERİ VE TIP HUKUKUNDAKİ İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER 216
IV. TÜRKİYE’DE KULLANILAN ELEKTRONIK SAĞLIK KAYIT SİSTEMLERİ VE KİŞİSEL SAĞLIK VERİLERİNİN İŞLENMESİ 222
A. Sağlık Kayıt Sistemleri 222
1. Sağlık Bakanlığının Veri Sistemleri ve Merkezi Sağlık Veri Sistemi 222
2. Sağlık Hizmeti Sağlayıcılarının Veri Sistemleri 223
B. Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesinden ve Veri Güvenliğinden Sorumlu Makamlar 223
1. Veri Sorumlusu Olarak Sağlık Hizmet Sağlayıcıları ve Yükümlülükleri 223
2. Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü 226
C. Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi, Aktarılması, Değiştirilmesi, Silinmesi 227
1. Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi 228
a. Genel Olarak Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi 228
b. Bilimsel Amaçla Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi 230
c. Açık Sağlık Verisi 230
2. Kişisel Sağlık Verilerine Erişim 231
a. Genel Olarak Kişisel Sağlık Verilerine Erişim 231
b. Kişisel Sağlık Verilerinde Erişimde Özel Durumlar 234
3. Kişisel Sağlık Verilerinin Aktarılması 236
a. Kişisel Sağlık Verilerinin Yurtiçinde Aktarılması 236
b. Kişisel Sağlık Verilerinin Yurtdışına Aktarılması 237
4. Kişisel Sağlık Verilerinin Düzeltilmesi ve Silinmesi 237
a. Kişisel Sağlık Verilerinin Düzeltilmesi 237
b. Kişisel Sağlık Verilerinin Silinmesi ve Yok Edilmesi 238
D. Veri Sahibinin Hakları 238
E. Kişisel Sağlık Verilerinin Korunmasına İlişkin Yaptırım Rejimi 239
1. Özel Hukuk Yaptırımları 239
2. İdari Yaptırımlar 239
3. Cezalar 240
V. TIPTA YAPAY ZEKÂ UYGULAMALARINDA KİŞİSEL SAĞLIK VERİSİ KULLANIMI ÜZERİNE KISA BİR HUKUKSAL DEĞERLENDİRME 240
VI. SONUÇ 242
Kaynaklar 245
§6. SALGIN VE BULAŞICI HASTALIKLARLA MÜCADELEDE HUKUK VE ETİK 247
Prof. Dr. Gürkan SERT ve Dr. Öğr. Gör. Seden DÜRÜSTKAN 247
Giriş 247
I. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİ SINIRLAYAN HALK SAĞLIĞI ÖNLEMLERİNE ETİK VE HUKUK AÇISINDAN YAKLAŞIM 249
II. TÜRKİYE’DE SALGIN HASTALIKLARLA MÜCADELE İLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER 255
A. Anayasa 255
B. UHK’da Salgın ve Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadele 260
1. Genel Olarak 260
2. UHK Kapsamında Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadelede Alınabilecek Önlemler 262
a. Sınırlarda Alınabilecek Önlemler 262
b. Yurtiçinde Alınabilecek Önlemler 262
aa. Bildirim Yükümlülüğü 263
bb. Hastalığın Tespiti 268
cc. İzolasyon ve Karantina 269
dd. Tedaviye Zorlama 273
ee. Aşı Uygulaması 279
ff. Diğer Önlemler 281
C. TCK ve Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadele 282
Sonuç 283
Kaynaklar 286
Bölüm 2
TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKA UYGUNLUĞUNUN KOŞULLARI VE HASTA VE HEKİM İLE SAĞLIK HİZMETİ SUNUCUSU ARASINDAKİ HUKUKSAL İLİŞKİNİN NİTELİĞİ
§1. MEDENİ HUKUK BAKIŞ AÇISIYLA TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKA UYGUNLUĞUNUN KOŞULLARI 293
Doç. Dr. Özge YÜCEL 293
I. TIBBİ MÜDAHALENİN YETKİLİ SAĞLIK ÇALIŞANI TARAFINDAN YAPILMASI 293
II. HASTANIN VE YASAL TEMSİLCİSİNİN AYDINLATILMIŞ ONAMI 297
A. Özerklik Hakkı Bağlamında Onam Hakkı 297
B. Onamın Geçerlilik Koşulu Olarak Aydınlatılma 299
1. Aydınlatmanın Kapsamı 301
2. Aydınlatmanın Amaçları 302
3. Aydınlatma Yükümlüsü ve Muhatabı 303
4. Aydınlatmanın Usulü 305
a. Sözlü/Yazılı/İşaret Diliyle/Braille Alfabesiyle Aydınlatma 305
b. Hastanın Sosyo–Kültürel Düzeyine Uygunluk ve Anlaşılırlık 307
c. Uygun Ortamda ve Zamanda Aydınlatma 308
C. Onam Ehliyeti 309
D. Onamın Tabi Olduğu Şekil 316
III. RIZANIN YERİNE GEÇEN HUKUKA UYGUNLUK SEBEPLERİ 318
A. Üstün Özel Yarar (Varsayımsal Rıza/Gerçek Vekâletsiz İş Görme) 318
1. Acil Durumlarda Varsayımsal Rıza 318
2. Acil Olmayan Durumlarda Varsayımsal Rıza 320
3. Açlık Grevi/Ölüm Orucundaki Hükümlüler 321
B. Üstün Kamu Yararı (Kamu Sağlığı/Düzeni) 322
1. Kamu Sağlığının Korunması 322
2. Kamu Düzeninin/Güvenliğinin Korunması 323
IV. TIP BİLİMİNİN VERİLERİNE GÖRE GEREKLİ VE BUNLARA UYGUN TIBBİ MÜDAHALE 326
A. Meşru Bir Amaca Yönelik Olma (Endikasyon) 326
B. Tıp Biliminin Gereklerine Uygunluk 329
Kaynaklar 334
§2. HASTA VE HEKİM İLE SAĞLIK HİZMETİ SUNUCUSU ARASINDAKİ HUKUKSAL İLİŞKİNİN NİTELİĞİ 337
Doç. Dr. Özge YÜCEL 337
I. KAMUDA ÇALIŞAN HEKİM İLE HASTA ARASINDAKİ HUKUKSAL İLİŞKİ 337
II. SERBEST ÇALIŞAN HEKİM İLE HASTA ARASINDAKİ HUKUKSAL İLİŞKİ 338
III. ÖZEL SEKTÖRDE ÇALIŞAN HEKİM İLE HASTA ARASINDAKİ HUKUKSAL İLİŞKİ 346
IV. HASTANIN FİİL EHLİYETİNİN KURULAN HUKUKSAL İLİŞKİLERDEKİ ROLÜ 351
Kaynaklar 353
§3. HASTA TÜKETİCİ MİDİR? 355
Prof. Dr. Şebnem AKİPEK ÖCAL 355
I. TÜKETİCİ HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİMİ 355
II. 6502 SAYILI KANUN KAPSAMINDA TÜKETİCİ KAVRAMI VE TÜKETİCİ İŞLEMLERİ 359
III. TÜKETİCİ İŞLEMLERİ BAKIMINDAN HASTALARIN HUKUKİ DURUMU 361
Kaynaklar 365
Bölüm 3
TIP HUKUKUNDA SORUMLULUK VE SORUMLULUK SİGORTASI
§1. DANIŞTAY KARARLARI IŞIĞINDA SAĞLIK HİZMETLERİNDEN DOLAYI İDARENİN SORUMLULUĞU 369
Doç. Dr. Dilşad Çiğdem SEVER 369
GİRİŞ 369
I. İDARENİN SAĞLIK HİZMETİNİ SUNMASINDAN KAYNAKLANAN SORUMLULUĞUNUN DAYANAĞI 371
II. İDARENİN SAĞLIK KOLLUĞU İŞLEVİ NEDENİYLE SORUMLULUĞU 378
III. TAZMİNATIN HESAPLANMASI 379
SONUÇ 381
Kaynaklar 382
§2. CEZA HUKUKU BAKIMINDAN TIBBİ FAALİYETLERİN HUKUKA UYGUNLUĞU VE HEKİMİN CEZAİ SORUMLULUĞU 383
Prof. Dr. Tuğrul KATOĞLU 383
GİRİŞ 383
I. TIBBİ FAALİYETLER AÇISINDAN CEZA HUKUKUNUN İŞLEVİ 384
A. Bir İnsan Hakları Hukuku Öznesi Olarak Hasta 385
B. Cezai Sorumluluk ve Suç Kavramları 390
II. TIBBİ MÜDAHALELERİN HUKUKİ NİTELİĞİ 391
A. Davranışın Toplumsal Uygunluğu Kuramı 393
B. Manevi Unsurun (Kusurun) Bulunmaması Görüşü 394
C. Tipik Fiilin Yokluğu Görüşü 394
Ç. Kanunda Öngörülmeyen Hukuka Uygunluk Nedeni Görüşü 395
D. Devlet Tarafından Tanınan (Himaye Edilen) Amaç Görüşü 395
E. Kanunda Öngörülen Hukuka Uygunluk Nedeni Görüşü 395
F. İlgilinin (Hak Sahibinin) Rızası Hukuka Uygunluk Nedeni Görüşü 396
G. İzin Verilen Risk Görüşü 397
H. İnsanın Kendi Geleceğini Belirleme Hakkına Dayanan Görüş 397
I. Tıbbi Müdahalenin Özel Bir Hukuka Uygunluk Nedeni Olarak Kabul Edilmesi Görüşü 397
İ. Görevin Yerine Getirilmesi Görüşü 398
J. Hakkın İcrası Hukuka Uygunluk Nedeni Görüşü 399
1. Hakkın İcrası Hukuka Uygunluk Nedeninin Özel Bir Biçimi Olarak Tıbbi Müdahalenin Koşulları 399
a. Tıp Mesleğini İcra Yetkisi 399
b. Tıbbi Müdahalelere Rıza (Aydınlatılmış Hastanın Rızası) 400
c. Meslek Kurallarına (legis artis) Uygun Müdahale 405
ç. Müdahalenin Tedavi ya da Yaşam Kalitesini Yükseltmek Amacıyla Yapılmış Olması 406
III. FARKLI YÖNLERİYLE HEKİMİN CEZAİ SORUMLULUĞU 407
A. Genel Olarak 407
B. Sağlık Kamu Hizmetinin İcrasından Kaynaklanan Cezai Sorumluluk 408
1. Görev Suçları Bakımından Hekimin Cezai Sorumluluğu 408
2. Kamu Görevlisi Hekimlerin İdare ile İlişkileri Bakımından Ceza Hukukunu İlgilendiren Sorun Noktaları 411
a. Kamu Görevlisi Tanımındaki Belirsizlik 411
b. İdari Hiyerarşi Bakımından Kamu Görevlisi Hekim 411
C. Hekimler Tarafından İşlenen Kişilere Karşı Suçlar 413
Ç. Tıp Meslek ya da Sanatının İcrasından Kaynaklanan Cezai Sorumluluk 413
1. Sağlık Mevzuatı ve İlgili Mevzuat Hükümleri Arasında Yer Alan Çeşitli Suçlar 413
2. Sağlık Mesleği Mensuplarının Suç Fiilini Bildirmeme Suçu (TCK m. 280) 414
D. Hekimin Tedavi Amacıyla Gerçekleştirdiği Fiillerinden Ötürü Taksire Dayalı Cezai Sorumluluk 415
1. Genel Olarak 416
2. TCK’nın Taksirli Ceza Sorumluluğuna İlişkin Genel Hükümleri 418
3. Taksirli Ceza Sorumluluğunun Koşulları 420
a. Zararlı Neticenin (Fiilin) İstenmemiş Olması 420
b. Zararlı Neticeyi Önlemeye Yönelik Davranış Kurallarının İhlali 420
c. Zorunlu Davranış Kurallarına Uyulmamasının Faile İsnat Edilebilir Olması 425
4. Belli Bir Meslek ya da Sanatın İcrası Dolayısıyla Taksirli Fiiller Dolayısıyla Güvenlik Tedbiri: TCK m. 53/6 425
a. Tıbbi Hizmetler Alanında Ekip Faaliyeti ve Ekip Üyelerinin Taksirli Ceza Sorumluluğu 426
i. Ekip Halinde Yürütülen Tıbbi Faaliyetler ve Güven İlkesi 426
ii. Tıbbi Faaliyetler Bakımından Güven İlkesinin Sınırları 428
iii. İşbölümüne Göre Yürütülen Faaliyetler ve Güven İlkesi Açısından 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 22. Maddesinin Beşinci Fıkrası 432
Kaynaklar 436
§3. HEKİMİN, ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARININ, İLAÇ ÜRETİCİSİ VE ECZACININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ VE HUKUKSAL SORUMLULUĞU 439
Doç. Dr. Özge YÜCEL 439
I. HEKİMİN VE ÖZEL SAĞLIK KURULUŞUNUN YÜKÜMLÜLÜKLERİ İLE HASTANIN YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE KÜLFETLERİ 439
A. Genel Olarak Yükümlülük ve Külfet Ayrımı 439
B. Tıbbi Bakım Sunucusunun Genel Yükümlülükleri 441
1. Özen Yükümlülüğü 441
2. Organizasyon ve Kimlik Tespiti Yapma Yükümlülüğü 444
3. Kayıt Tutma Yükümlülüğü 445
4. Sır Saklama Yükümlülüğü 448
5. Hizmet Sağlamaktan Kaçınmama Yükümlülüğü 453
C. Hekimin Tanı ve Tedaviye İlişkin Mesleki Yükümlülükleri 455
1. Aydınlatma ve Onam Yükümlülüğü 455
2. Öykü (Anamnez) Alma Yükümlülüğü 456
3. Muayene Yükümlülüğü 457
4. Doğru Tanı Koyma Yükümlülüğü 457
5. Tanıya Uygun Tedavi Planlama ve Yürütme Yükümlülüğü 458
6. Gerekli Önerilerde Bulunma ve İlaç Reçete Etme Yükümlülüğü 458
D. Hastanın Yükümlülükleri ve Külfetleri 459
II. HEKİMİN VE ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARININ HUKUKSAL SORUMLULUĞUNUN SEBEPLERİ VE KOŞULLARI 460
A. Hukuksal Sorumluluğun Sebepleri 460
1. Kusura Dayanan Sorumluluk 462
2. Başkasının Eylemine Dayanan Sorumluluk Sebepleri (TBK 66 ve 116) 463
3. Organizasyon Sorumluluğu (TBK 66/3) 466
4. Yapı Eseri Malikinin Sorumluluğu 467
5. Tehlike Sorumluluğu 468
B. Hukuksal Sorumluluğun Koşulları ve Sonuçları 469
III. İLAÇ ÜRETİCİSİNİN VE ECZACININ HUKUKSAL SORUMLULUĞU 478
A. İlaç Üretimi ve Satışı Faaliyetinde Eczacının Yükümlülükleri 478
B. İlaç Üretiminin Riskleri ve İlaçtan Doğan Sorumluluğun Dayandığı Olgular 480
C. Eczacının ve İlaç Üreticisinin Tazminat Sorumluluğunun Hukuksal Sebepleri 483
IV. SORUMSUZLUK ANLAŞMALARI 486
V. ZAMANAŞIMI 488
Kaynaklar 493
§4. HEKİMLERİN MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI –Eğitim Notları– 495
Prof. Dr. Aynur YONGALIK 495
I. MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI – HEKİMLERİN MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASININ TARİHÇESİ 495
II. İLGİLİ DÜZENLEMELER 498
III. TIBBİ KÖTÜ UYGULAMA (MALPRAKTİS/ MALPRACTİCE/KUNSTFEHLER/ BEHANDLUNGSFEHLER) KAVRAMI 499
IV. TIBBİ KÖTÜ UYGULAMAYA İLİŞKİN ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI GENEL ŞARTLARI 499
A. Sigortanın Konusu 499
B. Sigorta Hukuku Kavramları Açısından 501
1. Sigorta Ettiren 501
2. Sigortalı 501
3. Sigorta Bedeli 501
4. Sigorta Primi 501
C. Rizikonun Gerçekleşmesi 502
D. İstisna Klozları 503
E. Sigortacının Rücu Hakkı 503
F. Doğrudan Dava Hakkı 504
G. Zamanaşımı 504
V. SİGORTA ZORUNLULUĞUNUN İHLALİNİN YAPTIRIMI 504
VI. SİGORTA BİLGİ VE GÖZETİM MERKEZİ 505
SONUÇ 505
Kaynaklar 506
Kararlar Dizini 507
Kavramlar Dizini 521 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
