İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar Cetveli 13
Giriş 15
BİRİNCİ BÖLÜM
UZLAŞTIRMANIN TANIMI, HUKUKİ NİTELİĞİ, TARİHİ,
CEZA YARGILAMASINDA HAKİM OLAN İLKELER AÇISINDAN UZLAŞTIRMA KURUMU
I. UZLAŞTIRMANIN TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 17
A. Uzlaştırmanın Tanımı 17
B. Uzlaştırmanın Hukuki Niteliği 19
II. TARİHİ 23
A. İlkel Topluluklarda 23
B. Eski Hukuk Sistemlerinde 24
III. CEZA VE CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNA HAKİM İLKELER 28
A. Genel Olarak 28
B. Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukukunun İlkeleri 29
1. Adil Yargılanma Hakkı 29
2. Bağımsız ve Tarafsız Mahkemeye Erişim Hakkı 30
3. Adalet İlkesi 32
4. Aleniyet İlkesi 32
5. Masumluk Karinesi 33
6. Resen Araştırma İlkesi 34
7. Maddi Gerçeğin Araştırılması İlkesi 35
8. Kamu Davasının Mecburiliği İlkesi 36
İKİNCİ BÖLÜM
KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA UZLAŞTIRMA VE
ULUSLARARASI DÜZENLEMELER
I. GENEL OLARAK 37
II. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA UZLAŞTIRMA 38
A. Amerika Birleşik Devletleri 38
B. İngiltere 40
C. Almanya 42
D. Fransa 43
E. İtalya 44
F. Japonya 45
G. Avusturya 45
H. Belçika 45
III. ULUSLARARASI ALANDAKİ DÜZENLEMELER 46
A. Avrupa Konseyi Tarafından Yapılan Çalışmalar 46
1. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin Suç Mağdurlarına Tazminat Ödenmesi Hakkında 27 Sayılı Tavsiye Kararı 46
2. Şiddet Suçları Mağdurlarının Zararlarının Tazmin Edilmesine İlişkin Avrupa Sözleşmesi 46
3. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 28 Haziran 1985 tarihli Ceza Muhakemesi Hukuku’nda Mağdurun Hukuki Durumunun İyileştirilmesine İlişkin 11 Sayılı Tavsiye Kararı 47
4. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 17 Eylül 1987 Tarihli R(87) 18 Sayılı “Ceza Adaletinin Sadeleştirilmesi” Hakkındaki Tavsiye Kararı 47
5. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 17 Eylül 1987 Tarihli 21 Sayılı Mağdura Yardım Edilmesi ve Mağduriyetin Önlenmesi Hakkındaki Tavsiye Kararı 48
6. XIX. Avrupa Konseyi Kriminoloji Kongresi 48
7. R(99) 19 Sayılı Tavsiye Kararı 49
8. Mağdurların Cezai Takibatlardaki Durumu Hakkındaki Konsey Çerçeve Kararı 50
B. 29 Kasım 1985 Tarihli Birleşmiş Milletler Deklarasyonu 51
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDA UZLAŞTIRMA
I. GENEL OLARAK 53
II. UZLAŞTIRMAYA TABİ SUÇLAR 55
A. Soruşturulması ve Kovuşturulması Şikâyete Bağlı Suçlar 55
1. 5237 Sayılı TCK’da Düzenlenen Şikâyete Bağlı Suçlar 55
2. Özel Kanunlarda Düzenlenen Şikâyete Bağlı Suçlar 57
a. Ticari İşletme Rehni Kanunu 57
b. İcra İflas Kanunu 57
c. Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu 57
ç. Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun 57
d. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu 57
e. Türk Ticaret Kanunu 58
f. Yeni Bitki Çeşitlerine Ait Islahçı Haklarının Korunmasına İlişkin Kanun 58
g. Çek Kanunu 58
h. Kooperatifler Kanunu 58
ı. Sınai Mülkiyet Kanunu 59
i. Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 59
B. Şikâyete Bağlı Olup Olmadığına Bakılmaksızın 5271 Sayılı CMK’nın 253. Maddesinde Gösterilen Suçlar 59
1. Kasten Yaralama (Üçüncü Fıkra Hariç TCK m. 86, 88) 60
2. Taksirle Yaralama (TCK m. 89) 61
3. Konut Dokunulmazlığının İhlali (TCK m. 116) 62
4. Çocuğun Kaçırılması ve Alıkonulması (TCK m. 234) 63
5. Ticari Sır, Bankacılık Sırrı veya Müşteri Sırrı Niteliğindeki Bilgi veya Belgelerin Açıklanması (Dördüncü Fıkra Hariç TCK m. 239) 63
C. Etkin Pişmanlık Hükümlerinin Uygulandığı Suçlar 63
D. Suça Sürüklenen Çocuklar Yönünden Uzlaştırmaya Tabi Suçlar 65
E. Yetişkinler ve Suça Sürüklenen Çocuklar Bakımından 5237 Sayılı TCK’da Düzenlenen Uzlaştırmaya Tabi Suçlar 66
F. Özel Kanunlarda Düzenlenen Resen Soruşturulan ve Kovuşturulan Suçlar 69
G. Uzlaştırmaya Tabi Olmayan Suçlar 70
H. Uzlaştırmaya Tabi Olan Bir Suçun Uzlaştırmaya Tabi Olmayan Bir Suçla Birlikte İşlenmesi 71
III. UZLAŞTIRMANIN ŞARTLARI 74
A. Suçun Uzlaştırma Kapsamında Bulunması 74
B. Suçun İşlendiği Hususunda Yeterli Şüphe Bulunması 75
C. Suçtan Zarar Görenin Gerçek Kişi veya Özel Hukuk Tüzel Kişisi Olması 75
D. Şikâyete Bağlı Suçlarda Mağdur veya Suçtan Zarar Görenin Şikâyetçi Olması 77
1. Şikâyet 78
a. Tanımı ve Hukuki Niteliği 78
b. Şikâyet Hakkı 79
c. Şikâyet Süresi 81
ç. Şikâyetin Şekli ve Şikâyetin Yapılabileceği Makamlar 82
d. Şikâyetin Bölünmezliği 83
e. Şikâyetten Vazgeçme 84
2. Şikâyet ve Uzlaştırma 87
E. Tarafların Özgür İradeleri ile Uzlaşmanın Gerçekleşmesi 88
F. Tarafların Zararın Giderilmesi Konusunda Anlaşmaları 90
G. Cumhuriyet Savcısı veya Hakimin Uzlaşmanın Gerçekleştiğini Tespit Etmesi 92
IV. UZLAŞTIRMA İŞLEMLERİ 92
A. Soruşturma Evresinde Uzlaştırma 92
1. Cumhuriyet Savcısının Suç Vasfını Değerlendirmesi 92
2. Uzlaştırma Bürosundan Sorumlu Cumhuriyet Savcısının Dosyayı İncelemesi ve İade Kararı 93
3. Uzlaştırmacı Atanması 94
4. Uzlaştırmacının Uzlaştırma İşlemlerini Yürütmesi 106
a. Uzlaştırmacının Göreve Başlaması 106
b. Uzlaşma Teklifinde Bulunulması 108
aa. Uzlaşma Teklifinin Usulü 109
bb. Küçüklere ve Kısıtlılara Uzlaşma Teklifi 112
cc. Uzlaşma Teklifinin Mirasçılara Yapılması 116
çç. Uzlaşma Teklifinin Müdafi veya Vekile Yapılması 117
dd. Uzlaşma Teklifinin Kabul Edilmemesi 118
ee. Uzlaşma Teklifinin Reddedilmiş Sayılması 119
ff. Taraflara Ulaşılamaması 120
c. Müzakereler 121
ç. Rapor 126
d. Süre 127
5. Uzlaşmanın Cumhuriyet Savcısı Tarafından Tespiti 129
6. Tarafların Uzlaşarak Cumhuriyet Savcısına Başvurması 129
7. Soruşturma Evresinde Uzlaşma Sonucunda Verilecek Kararlar 130
a. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı 130
b. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 130
8. Uzlaştırmanın Sonuçsuz Kalması 132
9. Uzlaştırma Giderleri 133
10. Failin Birden Çok Olması 136
11. Suça Sürüklenen Çocuklarla İlgili Uzlaşma 137
B. Kovuşturma Evresinde Uzlaştırma 139
1. Genel Olarak 139
2. Kovuşturma Evresinde Uzlaştırma Hükümlerinin Uygulanacağı Haller 141
a. Kovuşturma Konusu Suçun Hukuki Niteliğinin Değişmesi Nedeniyle Uzlaştırma Kapsamında Olduğunun Anlaşılması 141
b. Suçun Uzlaştırma Kapsamında Olduğunun İlk Olarak Kovuşturma Evresinde Anlaşılması 141
c. Uzlaştırma Kapsamına Giren Bir Suçtan Dolayı Cumhuriyet Savcısı Tarafından İddianame Düzenlenmeksizin Doğrudan Mahkemeye Dava Açılması 142
ç. Kamu Davası Açıldıktan Sonra Kanun Değişikliği Nedeniyle Suçun Uzlaştırma Kapsamına Girmesi 142
3. Kovuşturma Evresinde Uzlaştırma İşlemleri 142
4. Kovuşturma Evresinde Uzlaşma Sonucunda Verilecek Kararlar 147
a. Düşme Kararı 147
b. Hükmün Açıklamasının Geri Bırakılması 147
aa. Edimin Yerine Getirilmemesi Nedeniyle Hükmün Açıklanması 149
bb. Düşme 149
V. UZLAŞMANIN SONUÇLARI 151
A. Soruşturma veya Kovuşturmanın Sona Ermesi 151
B. Şahsi Hak Alacağının Sona Ermesi 151
C. Yakalama veya Tutuklama Nedeniyle Tazminat Hakkı 152
Ç. Müsadere 152
D. Tekerrür 153
E. Zamanaşımı 153
F. Kanun Yolu 154
Sonuç 157
Kaynakça 159
Kavram Dizini 165 |