İÇİNDEKİLER
İçindekiler
İkinci Basıya Önsöz 7
Önsöz 9
Kısaltmalar 23
Birinci Bölüm
ŞİRKET FAALİYETLERİ KAPSAMINDA İŞLENEN SUÇLARDA
ŞİRKET YETKİLİLERİNİN SORUMLULUĞU KAVRAMI, KONUNUN EKONOMİ CEZA HUKUKU İLE İLİŞKİSİ VE TEMEL KAVRAMLAR
I. “ŞİRKET FAALİYETLERİ KAPSAMINDA İŞLENEN SUÇLAR”DA ŞİRKET YETKİLİLERİNİN SORUMLULUĞU KAVRAMI ve BU KAVRAMIN EKONOMİ CEZA HUKUKU İLE OLAN BAĞLANTISI 27
A. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramının Anlamı ve Kapsamı 27
B. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Terimi 34
C. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramının Ekonomi Ceza Hukuku Kökeni 36
D. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramının Meslekî Suç– Şirket Suçu Ayrımı İle İlişkisi 39
E. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramının İsnadiyet İle İlişkisi 40
F. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramının Türk Hukukundaki Konumu 43
II. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN SORUMLULUĞU KAVRAMI İLE BENZERLİK TAŞIYAN KAVRAMLAR 43
A. Tüzel Kişilerde Organ ve Temsilcinin Ceza Hukuku Sorumluluğu 43
1. Genel Olarak 43
2. Anlamı ve Kapsamı 44
3. Özgü Suçun İşlenmesi Koşulu 47
4. Tüzel Kişi Tarafından Yetkilendirilmiş Olma ve Tüzel Kişinin Temsili İle İlgili Bir İşlem ya da Faaliyet Gerçekleştirme Koşulu 48
5. Yetkisiz Temsil (Fiili Temsil) Durumları 50
B. Tüzel Kişiliği Haiz Şirketlerin Doğrudan Ceza Hukuku Sorumluluğunun Tesisi Hususu 53
1. Genel Olarak 53
2. Tüzel Kişiler Hakkında Ceza Yaptırımı Uygulanması İle İlgili Eğilimler 56
a. Genel Olarak 56
b. Tüzel Kişiler Hakkında Ceza Yaptırımı Uygulanmasının Lehinde Olan Görüşler 56
c. Tüzel Kişiler Hakkında Ceza Yaptırımı Uygulanmasının Aleyhinde Olan Görüşler 60
d. Görüşümüz 61
III. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN SORUMLULUĞU KAVRAMININ CEZA SORUMLULUĞUNUN ŞAHSİLİĞİ İLKESİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 63
İkinci Bölüm
ŞİRKET YETKİLİLERİNİN CEZA HUKUKU SORUMLULUĞUNUN
GENEL HÜKÜMLER BOYUTU: ŞİRKET YETKİLİLERİNİN CEZA HUKUKU SORUMLULUĞUNUN HUKUKİ ESASI ve KOŞULLARI
I. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN CEZA HUKUKU SORUMLULUĞUNUN DOGMATİK AÇIDAN SINIFLANDIRILMASI 69
A. Şirket Yetkilisinin Kendi Gerçekleştirdiği Eylemlerden Doğan Sorumluluğunun Şirket Yetkililerinin Ceza Hukuku Sorumluluğu Kapsamında Kalıp Kalmadığı Sorunu 69
B. Şirket Yetkilisinin Şirket Faaliyetleri Kapsamında Bir Başkasının Gerçekleştirdiği Eylemlerden Doğan Sorumluluğu Bağlamında Şirket Yetkililerinin Ceza Hukuku Sorumluluğu Kavramına Genel Bakış 73
C. Şirket Yetkililerinin Ceza Hukuku Sorumluluğu Konusunun Genel Hükümler ve Özel Hükümler Boyutu 73
II. ŞİRKET FAALİYETİ KAPSAMINDA ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN İŞLEDİKLERİ EYLEMLERDEN ŞİRKET YETKİLİLERİNİN KASTA DAYALI SORUMLULUĞU 75
A. Suçun Unsurları Yönünden İnceleme 75
1. Genel Olarak 75
2. Eylem (Maddi Unsur) 76
a. Hareket 76
aa. Genel Olarak 76
bb. Hareket İle İlgili Özellik Gösteren Hususlar 76
aaa. İcrai– İhmali Hareket 76
bbb. Fiziksel ve Fiili Hareket İmkanının Varlığına Rağmen İhmali Hareket Gerçekleştirme 78
b. Netice 81
c. Nedensellik Bağı– Objektif İsnadiyet 81
aa. Nedensellik Bağı 81
bb. Objektif İsnadiyet 84
aaa. Genel Olarak 84
bbb. Risk Bağlantısının Bulunmaması 85
ccc. Riskin Azaltılması 85
ddd. Yükümlülüklere Aykırılık İlişkisi Bulunmaması 89
eee. Failin Kendisini veya Bir Başkasını Tehlikeye Sokan Hareketinin Neticeye Yol Açması 89
fff. Organizasyon Yükümlülüklerinin Kapsamının Objektif İsnadiyete Etkisi 90
d. Garantörlük 93
aa. Genel Olarak 93
bb. İhmali Hareketten Sorumluluğun Koşullarına Genel Bakış ve İhmali Hareketten Sorumluluğa İlişkin Temel Bir Düzenlemenin Gerekliliği Sorunu 93
cc. Garantörlüğün Tespitinde İşlevsel Yaklaşım ve Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Bakımından Garantörlük 99
aaa. Garantörlüğün Tespitinde İşlevsel Yaklaşım 99
bbb. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramı Bakımından Garantörlük Türleri 103
ccc. Koruma Garantörlüğü 103
aaaa. Koruma Garantörlüğünün Anlamı ve Kapsamı 103
bbbb. Şirket Faaliyetleri Bünyesinde Koruma Yükümlülüğünün Sözleşme Yoluyla ya da Fiilen Gönüllü Üstlenilmesi 104
cccc. Tüzel Kişi Şirketin Organı Olma Statüsünden Kaynaklanan Koruma Yükümlülüğü 108
dddd. Kanunlarda Öngörülen Düzenlemeler Neticesinde Zorunlu Olarak Görevlendirilen Şirket Yetkililerinin Koruma Yükümlülükleri 110
eeee. Tehlike Kaynağı Olarak Şirket Faaliyetleri 111
ffff. Ara sonuç 113
ddd. Gözetim Garantörlüğü 114
aaaa. Gözetim Garantörlüğünün Anlamı ve Kapsamı 114
bbbb. Üçüncü Kişilerin Faaliyetlerinin Gözetimi ve Kontrolü Yükümlülüğü 117
cccc. Tehlikeli Konular Üzerinde Fiili ya da Hukuki Olarak Hakimiyet Sahibi Olmak 119
dddd. Ön Gelen Tehlikeli Hareket Durumunda Gözetim Yükümlülüğü ve Hatalı Ürün Sorumluluğu 119
dd. Garantörlük Konumu Kapsamında Yetki Devri (Delegasyon Yönetimi) 122
aaa. Genel Olarak 122
bbb. Şirket Organizasyonunda Yetki Paylaşımına Dayalı Yönetim 125
aaaa. Yetki Paylaşımına Dayalı Yatay Hiyerarşi (Yatay Delegasyon) 125
bbbb. Alt Kademedekilere Yetki Devrine Dayalı Dikey Hiyerarşi (Dikey Delegasyon) 130
cccc. Şirketin Yönetim Organının Yönetim veya Temsil Yetkisini Devrettiği Durumlarda Atanan Temsilciye Hiyerarşik Olarak Bağlı Şirket Çalışanlarının İşledikleri Suçların Yönetim Organı Üyelerine İsnat Edilebilirliği (Zincirleme Delegasyon) 135
ee. Şirketlerin Organizasyon Yapısı Karşısında Garantörlük 137
aaa. Genel Olarak 137
bbb. Kurul Kararı Alınan Durumlar 138
ccc. Şirketlerde Organizasyon Yapısının Şirket Bünyesinde İşlenen Suçlarda Garantörlüğün Tespitine Etkisi 140
ddd. Şirket Bünyesinde Hukuk Normlarına Uyum (=Compliance) Departmanı Kurulması 142
aaaa. Ceza Hukuku Alanında Risk Yönetimi ve Hukuk Normlarına Uyum (=Compliance) Kavramı 142
bbbb. Hukuk Normlarına Uyum (=Criminal Compliance) ve İç Denetim Departmanları Arasındaki Fark 146
cccc. Criminal Compliance Departmanı Kurulmasının Yönetim Organı Üyelerinin Garanti Yükümlülüklerine ve Ceza Sorumluluklarına Etkisi 149
e. Şirket Faaliyeti İle İlgili Eylem Kavramı 152
aa. Genel Olarak 152
bb. Şirket Faaliyeti İle İlgili Eylem Kavramının Dayanağı 153
cc. Şirket Faaliyeti İle İlgili Eylem Kavramının Kapsamı 154
cc. Şirket Faaliyeti İle İlgili Eylem Kavramının Sınırları 155
aaa. Bir Fırsatın Değerlendirilmesi Şeklinde İşlenen Eylemler 155
bbb. Firma Politikası Gereği Şirket Faaliyeti Dışındaki Eylemlerin Emredilmesi 155
ccc. Şirket Çalışanlarına Verilen Yetkinin Kötüye Kullanılması 156
dd. Şirket Faaliyeti Kapsamı Dışında Kalsa Da Sürekli Şekilde Gerçekleştirilen ve Şirket Yetkililerinin Haberdar Olduğu Eylemler 156
f. Neticeyi Önleme Yükümlülüğü Bulunan Kişinin Neticeyi Önleme İmkan ve İktidarının Bulunması Koşulu 160
aa. Genel Olarak 160
bb. Neticeyi Önleme İmkan ve İktidarının Bulunup Bulunmadığının Tespitinde Faydalanılacak Kriterler 161
aaa. Genel Olarak 161
bbb. Genel Olarak Makul ve Saydam Bir İş ve Organizasyon Dağılımı Yapılmış Olması 161
ccc. Şirket Bünyesindeki Yetkilerin Net Bir Şekilde Tahsis Edilmesi ve Çalışanlar Arasında Makul Şekilde Paylaştırılması 162
ddd. Dört Göz İlkesi (=İki Kişi İlkesi) Doğrultusunda Yönetim 163
eee. Çalışanların Liyakata Dayalı, Dikkatli, Özenli Seçimi ve Denetimi 165
fff. Çalışanların Düzenli Olarak Bilgilendirilmeleri ve Eğitimleri 166
ggg. Şirketin İç İşleyişinin Düzenli Olarak Kontrol Edilmesi ve Takibi (Etkin Bir Şirket İçi İletişim Sisteminin Bulunması) 167
hhh. Denetim ve Yönetim Organlarının Raporlama Yükümlülükleri ve Yetkinlikleri 168
ııı. Tespit Edilen Eksiklikler ya da Hatalar Karşısında Müdahalede Bulunulması (Uyarı, Talimat Gibi) 169
iii. Kuralların İhlali Halinde Gerekirse Yaptırım Uygulama ve Usulsüzlükler Durumunda Olayın Takibi 170
jjj. Uzmanların ya da Yönetici Konumunda Bulunan Çalışanların Uyarılarının Dikkate Alınıp Alınmadığı 171
3. Manevi Unsur (Sübjektif İsnadiyet) 172
a. Kast 172
aa. Unsurları 172
bb. Olası Kast 173
cc. Yönetim Organı Üyelerinin Bilinçli Körlük Durumları (=willful blindness) 175
dd. Özel Kast 179
b. Uygulamada İspat Zorlukları 180
aa. Genel Olarak 180
bb. Kastın Bilme Unsurunun İspatı 181
cc. Kastın İsteme Unsurunun İspatı 183
dd. Özel Kastın İspatı 185
c. Şirket Organizasyonunda Hukuk Normlarına Uyum (=Compliance) Departmanının Kurulmasının Kastın Tespitine Etkisi 186
d. Hata 187
aa. Genel Olarak 187
bb. Çerçeve Normlar Bakımından Hata 188
cc. Tipikliğin Normatif Unsurlarına Yer Veren Suçlarda Hata 190
4. Hukuka Aykırılık 192
a. Genel Olarak 192
b. İlgilinin Rızası 192
aa. Genel Olarak 192
bb. Şirket Ortaklarının Göstereceği Rızanın Etkisi 193
cc. İlgilinin Rızası Hukuka Uygunluk Sebebinde Kişisel ve Kişiler Üstü Menfaatlerin Yarışması Durumu 194
dd. İş Kazaları Durumunda İlgilinin Rızası 194
c. Hukuka Uygunluk Sebebi Niteliğindeki Zorunluluk Hali 197
aa. Genel Olarak 197
bb. Üretimin Sürdürülebilmesi ya da İşçilerin Çalışmaya Devam Edebilmesi İçin İşlenen Suçlar 197
cc. İşçinin İşini Kaybetmemek İçin İşlediği Suçlar 199
d. Meşru Savunma 201
e. Hakkın Kullanılması 202
f. Hukuka Uygunluk Sebebi Niteliğindeki Yükümlülüklerin Çatışması 202
g. Resmi Makam İzni 204
aa. Anlamı 204
bb. Resmi Makam İzninin Hukuka Aykırı Yollarla Elde Edilmesi Durumunda İznin Ceza Sorumluluğuna Etkisi 206
5. Kusurluluk 211
a. Genel Olarak 211
b. Cebir ve Şiddet– Korkutma ve Tehdit Altında İşlenen Suçlar 212
d. Haksızlık Hatası 215
aa. Anlamı 215
bb. Kaçınılmazlığın Tespiti 216
cc. Alman Uygulamasından Bir Örnek: Mannesmann/Vodafone Davası 218
d. Yığın Etkisi Altında İşlenen Suçlar 221
B. Suçun Özel Görünme Şekilleri 222
1. Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suçlarda Şirket Yetkililerinin İştirake Dayalı Sorumluluğu 222
a. Genel Olarak 222
b. Faillik ve İştirak Hükümlerinin Sınırlandırılması 223
aa. Genel Olarak 223
bb. Eylem Üzerinde Hakimiyet Teorisi 223
cc. Özel Yükümlülük Teorisi 223
dd. Garantörlük Türleri Arasında Ayrım Gözetme Teorisi 224
ee. Eylem Üzerinde Potansiyel Hakimiyet Teorisi 225
ff. Görüşümüz 225
c. Birlikte Faillik 227
aa. Genel Olarak 227
bb. Şirket Yetkilisinin İcrai Hareketi Bakımından 227
cc. Şirket Yetkilisinin İhmali Hareketi Bakımından 228
aaa. İcrai ve İhmali Harekette Bulunanların Birlikte Faillikleri 228
bbb. Birden Fazla Şirket Yetkilisinin İhmali Hareketleri İle Birlikte Faillik 234
d. Dolaylı Faillik 236
aa. Genel Olarak 236
bb. Organizasyon Hakimiyetine Dayalı Dolaylı Faillik 236
aaa. Anlamı 236
bbb. Organizasyon Hakimiyetine Dayalı Dolaylı Faillik Kavramının Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suçlara Uygulanabilirliği 239
e. Azmettirme 247
f. Yardım Etme 251
aa. Genel Olarak 251
bb. Şirket Yetkilisinin İcrai Hareketi Bakımından 252
cc. Şirket Yetkilisinin İhmali Hareketi Bakımından 254
dd. Şirket Yetkilisinin Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşe Özgü Nitelikteki (Görünüşte İşin Gereği Olan/Nötr) Davranışlarının Yardım Etme Bakımından Değerlendirilmesi 255
aaa. Şirket Çalışanının İşe Özgü Nitelikteki Davranışlarının Yardım Etme Bakımından Değerlendirilmesi 255
bbb. Şirket Yetkilisinin veya Organlarının İşe Özgü Nitelikteki Davranışlarının Yardım Etme Bakımından Değerlendirilmesi 258
2. Teşebbüs 259
a. Genel Olarak 259
bb. Garantör Konumundaki Şirket Yetkilisinin İhmali Hareketiyle Bir İcra Suçuna Teşebbüsü 259
aaa. Genel Olarak 259
bbb. Suç İşlenme İhtimalini Doğuran Denetim ve Tedbir Mekanizmalarındaki Eksikliklerin Şirket Yetkililerine İhmali Suretiyle İcra Suçuna Teşebbüs Olarak İsnat Edilebilirliği 260
ccc. Bir Şirket Çalışanı Tarafından Şirket Faaliyetleri Kapsamında Bir Suça Teşebbüs Edilmesi ve Garantör Konumundaki Şirket Yetkilisinin Buna Müdahale Etmemesi 261
ddd. Şirket Faaliyetleri Kapsamında Gerekli İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerinin Alınmaması Sebebiyle Çalışanların Yaralanmaları ya da Hayatlarını Kaybetmeleri İhtimali Bakımından İhmali Harekete Dayalı Teşebbüs 263
3. İçtima 267
a. Genel Olarak 267
b. Zincirleme Suç 267
c. Fikri İçtima 270
III. ŞİRKET FAALİYETİ KAPSAMINDA ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN İŞLEDİKLERİ EYLEMLERDEN ŞİRKET YETKİLİLERİNİN TAKSİRE DAYALI SORUMLULUĞU 270
A. Genel Olarak 270
B. Hatalı Ürün Üretiminden Kaynaklanan Neticelerden Şirket Yetkililerinin Taksirli Sorumlulukları: Kurul Halinde Verilen Kararlardan Sorumluluk 272
1. Genel Olarak 272
2. Şirket Bünyesinde Kurul Halinde Alınan Kararlarda Nedensellik Bağı 272
C. Şirket Yetkililerinin Bir İş Kazasının Meydana Gelmeyeceği Düşüncesiyle İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerini Gereği Gibi Almama Eylemlerinin Taksire
Dayalı İsnadiyeti 276
D. Taksirli Suçlarda Objektif Özen Yükümlülüğü İhlalinin Sınırları ve Ortadan Kalkabileceği Haller 279
1. Genel Olarak 279
2. Eylemin Toplumsal Uygunluğu (=Sozialadäquates Verhalten) 281
3. İzin Verilen Riskin Gerçekleşmesi 282
4. Güven İlkesi 283
E. Taksirli Suçlarda Yetki ve Sorumluluğun Delegasyon Yoluyla Devredildiği Durumlarda Hareket Yükümlülüğünün Sınırları 285
F. Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suçlarda Şirket Yetkililerinin Özen Yükümlülüklerinin Tespitinde “Bottom Up” ve “Top Down” Yaklaşımları ve Bu Yaklaşımların Taksirli Suçlardan Doğan Sorumluluğa Etkisi 288
G. Bilinçli Körlük (=wilful blindness) Durumlarında Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu 292
Üçüncü Bölüm
ŞİRKET YETKİLİLERİNİN CEZA HUKUKU SORUMLULUĞUNUN ÖZEL HÜKÜMLER BOYUTU: ŞİRKET YETKİLİLERİNİN ŞİRKET FAALİYETLERİ İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİNİN TCK ÖZEL HÜKÜMLER VE YAN CEZA HUKUKUNDA OLUŞTURABİLECEĞİ SUÇ TİPLERİ (DE LEGE LATA VE DE LEGE FERENDA)
I. GENEL AÇIKLAMA 295
II. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN GÖREVLERİ İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİNİN HİÇBİR ÖZEL SUÇ TİPİ İLE DÜZENLENMEMESİ 295
III. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN GÖREVLERİ İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİNİN TEHLİKE SUÇU (GERÇEK İHMALİ SUÇ) OLARAK AYRICA DÜZENLENMESİ 296
IV. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN GÖREVLERİ İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİNİN BİR KABAHAT OLARAK DÜZENLENMESİ: ALMAN KABAHATLER KANUNU § 130 ÖRNEĞİ 298
A. Alman Kabahatler Kanunu § 130’un Koşulları 298
1. Alman Kabahatler Kanunu § 130 Madde Metni 298
2. Baraj Niteliğini Haiz Kabahat Tipi (Yedek Sorumluluk Türü) 299
3. Fail: İşletme Ya da Şirket Sahibi (Şirket Yetkilileri) 302
4. Denetim Yükümlülüğünün İhlali İle Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suç Arasında Nedensellik Bağı ve Objektif İsnadiyetin Bulunmasının Gerekliliği 303
5. Manevi Unsur 304
a. Genel Olarak 304
b. Denetim Yükümlülüğünün Yerine Getirildiğinin Kabul Edilebilmesi İçin Gerekli Koşullar 304
B. Alman Kabahatler Kanunun § 130’da Düzenlenen Kabahat İle Korunan Hukuki Değer 306
C. Alman Kabahatler Kanunun § 130’da Düzenlenen Kabahatin Niteliği 307
D. Alman Kabahatler Kanunu § 130’a Getirilen Eleştiriler 308
1. Belirlilik İlkesine Aykırı Olduğu Eleştirisi 308
2. Kusur İlkesine Aykırı Olduğu Eleştirisi 309
3. Kapsamına Yönelik Eleştiriler 310
E. Alman Kabahatler Kanunu § 130 Düzenlemesinin Bir Hukuk Normlarına Uyum (=Compliance) Normu Olduğu Düşüncesi 310
F. Türk Hukuku Bakımından Bu Tür Bir Norma Yer Verilmesi Düşüncesinin Değerlendirilmesi 311
V. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN GÖREVLERİ İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİ BAKIMINDAN GÖREVİ KÖTÜYE KULLANMA NİTELİĞİNDEKİ BİR SUÇ TİPİNE YERİLMESİ: KOOPERATİFLER KANUNU M. 62/3 ÖRNEĞİ 315
A. Kooperatifler Kanunu m. 62/3’teki Düzenlemenin Genel Özellikleri 315
1. Genel Olarak 315
2. Belirlilik İlkesi Bakımından Sorunlar 318
B. Kooperatifler Kanunu m. 62/3’ün Şirket Yetkililerinin Ceza Hukuku Sorumluluğu Kavramı İle İlişkisi 320
C. Yargıtay’ın Yaklaşımı ve Bu Yaklaşımın Eleştirisi 321
1. Sorunun Tespiti 321
2. Yargıtay’ın Yaklaşımının Eleştirisi 323
a. Yargıtay’ın Türettiği “İhmali Aşan İcrai Eylem Kavramı” 323
b. Kooperatif Faaliyetleri Sırasında İşlenen Suçların Kooperatif Yetkililerine İsnat Edilebilirliğinin Tartışılmaması 324
VI. GENEL BİR SUÇ TİPİ YERİNE HER BİR İHMALÎ NİTELİKTEKİ HAKSIZLIK ALANI BAKIMINDAN İLGİLİ ÖZEL KANUNLARDA ÖZEL SUÇ TİPLERİNE YER VERİLMESİ: TTK M. 62/1– (D) ÖRNEĞİ 325
A. Genel Olarak 325
B. TTK m. 62/1– (d)’de Yer Verilen Suç Tipinin Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Bakımından Gösterdiği Özellikler 326
1. İhmal Suretiyle İcra Suçu 326
2. Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suçun Şirket Yetkililerine İsnadiyeti 327
C. Düzenlemenin Eleştirisi 330
VII. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN GÖREVLERİ İLE İLGİLİ TAKSİRLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİ BAKIMINDAN AYRI BİR TAKSİRLİ SUÇ TİPİNE YER VERİLMESİ 331
VIII. YETKİNİN KÖTÜYE KULLANILMASINA DAYALI İNANCI KÖTÜYE KULLANMA SUÇUNA YER VERİLMESİ: ALMAN CEZA KANUNU § 266 ÖRNEĞİ 333
A. Alman Ceza Kanunu § 266’daki İnancı Kötüye Kullanma Suç Tipinin Genel Özellikleri 333
1. Alman Ceza Kanunu § 266’daki Suç Tanımı ve Terim 333
2. Suç Politikası Açısından Taşıdığı Anlam ve Belirlilik İlkesi İle Bağdaşıp Bağdaşmadığı Sorunu 334
3. Suçla Korunan Hukuki Değer 338
4. Yükümlülük Suçu ve Özgü Suç Niteliği 339
5. Yetkiyi Kötüye Kullanma Seçimlik Hareketi 340
6. Güven İhlaline Dayanan Seçimlik Hareket 342
7. Suçun İhmali Davranışla İşlenebilirliği 344
8. İnancı Kötüye Kullanma Suçunun Riskli İşlemler Karşısındaki Konumu 346
B. TCK’da Alman Ceza Kanunu § 266’daki İnancı Kötüye Kullanma Suç Tipine Benzer Bir Düzenlemeye Yer Verilmesi Gerekliliği ve Meselenin Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Bakımından Anlamı 348
1. TCK m. 155’teki Güveni Kötüye Kullanma Suçunun Konusunu Sadece “Mal” Kavramının Oluşturması Sorunu 348
2. TCK m. 155/2’deki “Başkasının Mallarını İdare Etmek Yetkisinin Gereği Olarak Tevdi ve Teslim Edilmiş Eşya Hakkında İşlenme” Unsurunun Mesele Bakımından Değerlendirilmesi 351
3. TCK m. 155’te Mal Kavramı Yerine “Malvarlığı Değeri” Kavramına Yer Verilmesinin Sorunun Çözümü Bakımından Elverişliliği 353
4. Yargıtay’ın Yaklaşımı ve Bu Yaklaşımın Eleştirisi 353
5. TCK m. 155’teki Güveni Kötüye Kullanma Suçunun Oluşması İçin Malın Zilyetliğinin Hukuki Anlamda Devrinin Yeterli Olması Mevcut Sorunu Ortadan Kaldırmakta Mıdır? 356
6. Meselenin Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramı Bakımından Değerlendirilmesi 357
7. Görüşümüz 359
G. Ara Değerlendirme 361
Sonuç 365
Kaynakça 399
Kavramlar Dizini 431 |