Kategoriler
Eser Adı Yazar Yayınevi Açıklama İçindekiler Barkod
Arama  
Ana Sayfa Sipariş Takip Üyelik Yardım İletişim
 
 
Bülten
   

×
Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suçlarda Şirket Yetkililerinin Ceza Hukuku Sorumluluğunun Esasları
Mayıs 2024 / 1. Baskı / 433 Syf.
Fiyatı: 640.00 TL
24 saat içerisinde temin edilir.
 
Sepete Ekle
   

Ekonomik hayatın gelişmesi, bir yandan ekonomik hayatın en önemli aktörlerinden olan şirketlerin ölçeklerinin büyümesini beraberinde getirirken diğer yandan da büyüyen şirketlerin organizasyon yapılarının bununla doğru orantılı olarak genişlemesine yol açmıştır. Özellikle büyük ölçekli şirketler söz konusu olduğunda bir şirketin faaliyetleri kapsamında işlenen suçu kimin işlediğinin tespiti veya bu suçun şirket hiyerarşisinde üst katmanlara da yüklenebilmesinin mümkün olup olmadığı büyük bir sorun teşkil etmektedir. Bu sorunun temelinde şirketin üst dereceli yetkililerinin şirket çalışanları üzerinde sahip oldukları organizasyon hakimiyeti ve emir ya da talimat verme yetkileri yatmaktadır. Çünkü madem ki şirketlerin organizasyon yapıları hiyerarşik bir temele dayanmaktadır; o halde şirketin faaliyetleri kapsamında bir çalışanın suç işlemesi durumunda bu eylemden, o çalışanın hiyerarşik üstlerinin de haberinin olduğunun düşünülmesi mümkündür. Ancak ceza hukukunun kusura ve bireysel sorumluluğa dayanıyor olmasından ötürü bu tür bir isnadiyetin gerçekleşebilmesi için dar bir kapsamda somut kriterlerin gerçekleşmesi aranmalıdır. İşte bu noktada şirket yetkililerinin sorumluluğu kavramı devreye girmekte olup şirket faaliyetleri kapsamında özellikle şirket çalışanlarının işledikleri eylemlerin, bu eylemlerin önlenmesi bakımından garanti yükümlülükleri bulunan şirket yetkililerine isnat edilebilmesi için başvurulması gereken koşulların neler olduğunu ortaya koymaya çalışmaktadır. Bu doğrultuda çalışmada şirket faaliyetleri kapsamında şirket çalışanlarının ya da üçüncü kişilerin işledikleri suçların şirket yetkililerine isnat edilebilmesinin koşulları ve sınırları ele alınmaktadır.

Konu Başlıkları
Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramı
Şirket Faaliyetleri Kapsamında Üçüncü Kişilerin İşledikleri Eylemlerden Şirket Yetkililerinin Kasta Dayalı Sorumluluğu
Şirket Faaliyetleri Kapsamında Üçüncü Kişilerin İşledikleri Eylemlerden Şirket Yetkililerinin Taksire Dayalı Sorumluluğu
Şirket Yetkililerinin Şirket Faaliyetleri İle İlgili Yükümlülük İhlallerinin TCK Özel Hükümler ve Yan Ceza Hukukunda Oluşturabileceği Suç Tipleri
Barkod: 9789750292910
Yayın Tarihi: Mayıs 2024
Baskı Sayısı:  1
Ebat: 16x24
Sayfa Sayısı: 433
Yayınevi: Seçkin Yayıncılık
Kapak Türü: Karton Kapaklı
Dili: Türkçe
Ekler: -

 

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
İkinci Basıya Önsöz  7
Önsöz  9
Kısaltmalar  23
Birinci Bölüm
ŞİRKET FAALİYETLERİ KAPSAMINDA İŞLENEN SUÇLARDA
ŞİRKET YETKİLİLERİNİN SORUMLULUĞU KAVRAMI, KONUNUN EKONOMİ CEZA HUKUKU İLE İLİŞKİSİ VE TEMEL KAVRAMLAR
I. “ŞİRKET FAALİYETLERİ KAPSAMINDA İŞLENEN SUÇLAR”DA ŞİRKET YETKİLİLERİNİN SORUMLULUĞU KAVRAMI ve BU KAVRAMIN EKONOMİ CEZA HUKUKU İLE OLAN BAĞLANTISI  27
A. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramının Anlamı ve Kapsamı  27
B. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Terimi  34
C. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramının Ekonomi Ceza Hukuku Kökeni  36
D. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramının Meslekî Suç– Şirket Suçu Ayrımı İle İlişkisi  39
E. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramının İsnadiyet İle İlişkisi  40
F. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramının Türk Hukukundaki Konumu  43
II. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN SORUMLULUĞU KAVRAMI İLE BENZERLİK TAŞIYAN KAVRAMLAR  43
A. Tüzel Kişilerde Organ ve Temsilcinin Ceza Hukuku Sorumluluğu  43
1. Genel Olarak  43
2. Anlamı ve Kapsamı  44
3. Özgü Suçun İşlenmesi Koşulu  47
4. Tüzel Kişi Tarafından Yetkilendirilmiş Olma ve Tüzel Kişinin Temsili İle İlgili Bir İşlem ya da Faaliyet Gerçekleştirme Koşulu  48
5. Yetkisiz Temsil (Fiili Temsil) Durumları  50
B. Tüzel Kişiliği Haiz Şirketlerin Doğrudan Ceza Hukuku Sorumluluğunun Tesisi Hususu  53
1. Genel Olarak  53
2. Tüzel Kişiler Hakkında Ceza Yaptırımı Uygulanması İle İlgili Eğilimler  56
a. Genel Olarak  56
b. Tüzel Kişiler Hakkında Ceza Yaptırımı Uygulanmasının Lehinde Olan Görüşler  56
c. Tüzel Kişiler Hakkında Ceza Yaptırımı Uygulanmasının Aleyhinde Olan Görüşler  60
d. Görüşümüz  61
III. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN SORUMLULUĞU KAVRAMININ CEZA SORUMLULUĞUNUN ŞAHSİLİĞİ İLKESİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ  63
İkinci Bölüm
ŞİRKET YETKİLİLERİNİN CEZA HUKUKU SORUMLULUĞUNUN
GENEL HÜKÜMLER BOYUTU: ŞİRKET YETKİLİLERİNİN CEZA HUKUKU SORUMLULUĞUNUN HUKUKİ ESASI ve KOŞULLARI
I. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN CEZA HUKUKU SORUMLULUĞUNUN DOGMATİK AÇIDAN SINIFLANDIRILMASI  69
A. Şirket Yetkilisinin Kendi Gerçekleştirdiği Eylemlerden Doğan Sorumluluğunun Şirket Yetkililerinin Ceza Hukuku Sorumluluğu Kapsamında Kalıp Kalmadığı Sorunu  69
B. Şirket Yetkilisinin Şirket Faaliyetleri Kapsamında Bir Başkasının Gerçekleştirdiği Eylemlerden Doğan Sorumluluğu Bağlamında Şirket Yetkililerinin Ceza Hukuku Sorumluluğu Kavramına Genel Bakış  73
C. Şirket Yetkililerinin Ceza Hukuku Sorumluluğu Konusunun Genel Hükümler ve Özel Hükümler Boyutu  73
II. ŞİRKET FAALİYETİ KAPSAMINDA ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN İŞLEDİKLERİ EYLEMLERDEN ŞİRKET YETKİLİLERİNİN KASTA DAYALI SORUMLULUĞU  75
A. Suçun Unsurları Yönünden İnceleme  75
1. Genel Olarak  75
2. Eylem (Maddi Unsur)  76
a. Hareket  76
aa. Genel Olarak  76
bb. Hareket İle İlgili Özellik Gösteren Hususlar  76
aaa. İcrai– İhmali Hareket  76
bbb. Fiziksel ve Fiili Hareket İmkanının Varlığına Rağmen İhmali Hareket Gerçekleştirme  78
b. Netice  81
c. Nedensellik Bağı– Objektif İsnadiyet  81
aa. Nedensellik Bağı  81
bb. Objektif İsnadiyet  84
aaa. Genel Olarak  84
bbb. Risk Bağlantısının Bulunmaması  85
ccc. Riskin Azaltılması  85
ddd. Yükümlülüklere Aykırılık İlişkisi Bulunmaması  89
eee. Failin Kendisini veya Bir Başkasını Tehlikeye Sokan Hareketinin Neticeye Yol Açması  89
fff. Organizasyon Yükümlülüklerinin Kapsamının Objektif İsnadiyete Etkisi  90
d. Garantörlük  93
aa. Genel Olarak  93
bb. İhmali Hareketten Sorumluluğun Koşullarına Genel Bakış ve İhmali Hareketten Sorumluluğa İlişkin Temel Bir Düzenlemenin Gerekliliği Sorunu  93
cc. Garantörlüğün Tespitinde İşlevsel Yaklaşım ve Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Bakımından Garantörlük  99
aaa. Garantörlüğün Tespitinde İşlevsel Yaklaşım  99
bbb. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramı Bakımından Garantörlük Türleri  103
ccc. Koruma Garantörlüğü  103
aaaa. Koruma Garantörlüğünün Anlamı ve Kapsamı  103
bbbb. Şirket Faaliyetleri Bünyesinde Koruma Yükümlülüğünün Sözleşme Yoluyla ya da Fiilen Gönüllü Üstlenilmesi  104
cccc. Tüzel Kişi Şirketin Organı Olma Statüsünden Kaynaklanan Koruma Yükümlülüğü  108
dddd. Kanunlarda Öngörülen Düzenlemeler Neticesinde Zorunlu Olarak Görevlendirilen Şirket Yetkililerinin Koruma Yükümlülükleri  110
eeee. Tehlike Kaynağı Olarak Şirket Faaliyetleri  111
ffff. Ara sonuç  113
ddd. Gözetim Garantörlüğü  114
aaaa. Gözetim Garantörlüğünün Anlamı ve Kapsamı  114
bbbb. Üçüncü Kişilerin Faaliyetlerinin Gözetimi ve Kontrolü Yükümlülüğü  117
cccc. Tehlikeli Konular Üzerinde Fiili ya da Hukuki Olarak Hakimiyet Sahibi Olmak  119
dddd. Ön Gelen Tehlikeli Hareket Durumunda Gözetim Yükümlülüğü ve Hatalı Ürün Sorumluluğu  119
dd. Garantörlük Konumu Kapsamında Yetki Devri (Delegasyon Yönetimi)  122
aaa. Genel Olarak  122
bbb. Şirket Organizasyonunda Yetki Paylaşımına Dayalı Yönetim  125
aaaa. Yetki Paylaşımına Dayalı Yatay Hiyerarşi (Yatay Delegasyon)  125
bbbb. Alt Kademedekilere Yetki Devrine Dayalı Dikey Hiyerarşi (Dikey Delegasyon)  130
cccc. Şirketin Yönetim Organının Yönetim veya Temsil Yetkisini Devrettiği Durumlarda Atanan Temsilciye Hiyerarşik Olarak Bağlı Şirket Çalışanlarının İşledikleri Suçların Yönetim Organı Üyelerine İsnat Edilebilirliği (Zincirleme Delegasyon)  135
ee. Şirketlerin Organizasyon Yapısı Karşısında Garantörlük  137
aaa. Genel Olarak  137
bbb. Kurul Kararı Alınan Durumlar  138
ccc. Şirketlerde Organizasyon Yapısının Şirket Bünyesinde İşlenen Suçlarda Garantörlüğün Tespitine Etkisi  140
ddd. Şirket Bünyesinde Hukuk Normlarına Uyum (=Compliance) Departmanı Kurulması  142
aaaa. Ceza Hukuku Alanında Risk Yönetimi ve Hukuk Normlarına Uyum (=Compliance) Kavramı  142
bbbb. Hukuk Normlarına Uyum (=Criminal Compliance) ve İç Denetim Departmanları Arasındaki Fark  146
cccc. Criminal Compliance Departmanı Kurulmasının Yönetim Organı Üyelerinin Garanti Yükümlülüklerine ve Ceza Sorumluluklarına Etkisi  149
e. Şirket Faaliyeti İle İlgili Eylem Kavramı  152
aa. Genel Olarak  152
bb. Şirket Faaliyeti İle İlgili Eylem Kavramının Dayanağı  153
cc. Şirket Faaliyeti İle İlgili Eylem Kavramının Kapsamı  154
cc. Şirket Faaliyeti İle İlgili Eylem Kavramının Sınırları  155
aaa. Bir Fırsatın Değerlendirilmesi Şeklinde İşlenen Eylemler  155
bbb. Firma Politikası Gereği Şirket Faaliyeti Dışındaki Eylemlerin Emredilmesi  155
ccc. Şirket Çalışanlarına Verilen Yetkinin Kötüye Kullanılması  156
dd. Şirket Faaliyeti Kapsamı Dışında Kalsa Da Sürekli Şekilde Gerçekleştirilen ve Şirket Yetkililerinin Haberdar Olduğu Eylemler  156
f. Neticeyi Önleme Yükümlülüğü Bulunan Kişinin Neticeyi Önleme İmkan ve İktidarının Bulunması Koşulu  160
aa. Genel Olarak  160
bb. Neticeyi Önleme İmkan ve İktidarının Bulunup Bulunmadığının Tespitinde Faydalanılacak Kriterler  161
aaa. Genel Olarak  161
bbb. Genel Olarak Makul ve Saydam Bir İş ve Organizasyon Dağılımı Yapılmış Olması  161
ccc. Şirket Bünyesindeki Yetkilerin Net Bir Şekilde Tahsis Edilmesi ve Çalışanlar Arasında Makul Şekilde Paylaştırılması  162
ddd. Dört Göz İlkesi (=İki Kişi İlkesi) Doğrultusunda Yönetim  163
eee. Çalışanların Liyakata Dayalı, Dikkatli, Özenli Seçimi ve Denetimi  165
fff. Çalışanların Düzenli Olarak Bilgilendirilmeleri ve Eğitimleri  166
ggg. Şirketin İç İşleyişinin Düzenli Olarak Kontrol Edilmesi ve Takibi (Etkin Bir Şirket İçi İletişim Sisteminin Bulunması)  167
hhh. Denetim ve Yönetim Organlarının Raporlama Yükümlülükleri ve Yetkinlikleri  168
ııı. Tespit Edilen Eksiklikler ya da Hatalar Karşısında Müdahalede Bulunulması (Uyarı, Talimat Gibi)  169
iii. Kuralların İhlali Halinde Gerekirse Yaptırım Uygulama ve Usulsüzlükler Durumunda Olayın Takibi  170
jjj. Uzmanların ya da Yönetici Konumunda Bulunan Çalışanların Uyarılarının Dikkate Alınıp Alınmadığı  171
3. Manevi Unsur (Sübjektif İsnadiyet)  172
a. Kast  172
aa. Unsurları  172
bb. Olası Kast  173
cc. Yönetim Organı Üyelerinin Bilinçli Körlük Durumları (=willful blindness)  175
dd. Özel Kast  179
b. Uygulamada İspat Zorlukları  180
aa. Genel Olarak  180
bb. Kastın Bilme Unsurunun İspatı  181
cc. Kastın İsteme Unsurunun İspatı  183
dd. Özel Kastın İspatı  185
c. Şirket Organizasyonunda Hukuk Normlarına Uyum (=Compliance) Departmanının Kurulmasının Kastın Tespitine Etkisi  186
d. Hata  187
aa. Genel Olarak  187
bb. Çerçeve Normlar Bakımından Hata  188
cc. Tipikliğin Normatif Unsurlarına Yer Veren Suçlarda Hata  190
4. Hukuka Aykırılık  192
a. Genel Olarak  192
b. İlgilinin Rızası  192
aa. Genel Olarak  192
bb. Şirket Ortaklarının Göstereceği Rızanın Etkisi  193
cc. İlgilinin Rızası Hukuka Uygunluk Sebebinde Kişisel ve Kişiler Üstü Menfaatlerin Yarışması Durumu  194
dd. İş Kazaları Durumunda İlgilinin Rızası  194
c. Hukuka Uygunluk Sebebi Niteliğindeki Zorunluluk Hali  197
aa. Genel Olarak  197
bb. Üretimin Sürdürülebilmesi ya da İşçilerin Çalışmaya Devam Edebilmesi İçin İşlenen Suçlar  197
cc. İşçinin İşini Kaybetmemek İçin İşlediği Suçlar  199
d. Meşru Savunma  201
e. Hakkın Kullanılması  202
f. Hukuka Uygunluk Sebebi Niteliğindeki Yükümlülüklerin Çatışması  202
g. Resmi Makam İzni  204
aa. Anlamı  204
bb. Resmi Makam İzninin Hukuka Aykırı Yollarla Elde Edilmesi Durumunda İznin Ceza Sorumluluğuna Etkisi  206
5. Kusurluluk  211
a. Genel Olarak  211
b. Cebir ve Şiddet– Korkutma ve Tehdit Altında İşlenen Suçlar  212
d. Haksızlık Hatası  215
aa. Anlamı  215
bb. Kaçınılmazlığın Tespiti  216
cc. Alman Uygulamasından Bir Örnek: Mannesmann/Vodafone Davası  218
d. Yığın Etkisi Altında İşlenen Suçlar  221
B. Suçun Özel Görünme Şekilleri  222
1. Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suçlarda Şirket Yetkililerinin İştirake Dayalı Sorumluluğu  222
a. Genel Olarak  222
b. Faillik ve İştirak Hükümlerinin Sınırlandırılması  223
aa. Genel Olarak  223
bb. Eylem Üzerinde Hakimiyet Teorisi  223
cc. Özel Yükümlülük Teorisi  223
dd. Garantörlük Türleri Arasında Ayrım Gözetme Teorisi  224
ee. Eylem Üzerinde Potansiyel Hakimiyet Teorisi  225
ff. Görüşümüz  225
c. Birlikte Faillik  227
aa. Genel Olarak  227
bb. Şirket Yetkilisinin İcrai Hareketi Bakımından  227
cc. Şirket Yetkilisinin İhmali Hareketi Bakımından  228
aaa. İcrai ve İhmali Harekette Bulunanların Birlikte Faillikleri  228
bbb. Birden Fazla Şirket Yetkilisinin İhmali Hareketleri İle Birlikte Faillik  234
d. Dolaylı Faillik  236
aa. Genel Olarak  236
bb. Organizasyon Hakimiyetine Dayalı Dolaylı Faillik  236
aaa. Anlamı  236
bbb. Organizasyon Hakimiyetine Dayalı Dolaylı Faillik Kavramının Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suçlara Uygulanabilirliği  239
e. Azmettirme  247
f. Yardım Etme  251
aa. Genel Olarak  251
bb. Şirket Yetkilisinin İcrai Hareketi Bakımından  252
cc. Şirket Yetkilisinin İhmali Hareketi Bakımından  254
dd. Şirket Yetkilisinin Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşe Özgü Nitelikteki (Görünüşte İşin Gereği Olan/Nötr) Davranışlarının Yardım Etme Bakımından Değerlendirilmesi  255
aaa. Şirket Çalışanının İşe Özgü Nitelikteki Davranışlarının Yardım Etme Bakımından Değerlendirilmesi  255
bbb. Şirket Yetkilisinin veya Organlarının İşe Özgü Nitelikteki Davranışlarının Yardım Etme Bakımından Değerlendirilmesi  258
2. Teşebbüs  259
a. Genel Olarak  259
bb. Garantör Konumundaki Şirket Yetkilisinin İhmali Hareketiyle Bir İcra Suçuna Teşebbüsü  259
aaa. Genel Olarak  259
bbb. Suç İşlenme İhtimalini Doğuran Denetim ve Tedbir Mekanizmalarındaki Eksikliklerin Şirket Yetkililerine İhmali Suretiyle İcra Suçuna Teşebbüs Olarak İsnat Edilebilirliği  260
ccc. Bir Şirket Çalışanı Tarafından Şirket Faaliyetleri Kapsamında Bir Suça Teşebbüs Edilmesi ve Garantör Konumundaki Şirket Yetkilisinin Buna Müdahale Etmemesi  261
ddd. Şirket Faaliyetleri Kapsamında Gerekli İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerinin Alınmaması Sebebiyle Çalışanların Yaralanmaları ya da Hayatlarını Kaybetmeleri İhtimali Bakımından İhmali Harekete Dayalı Teşebbüs  263
3. İçtima  267
a. Genel Olarak  267
b. Zincirleme Suç  267
c. Fikri İçtima  270
III. ŞİRKET FAALİYETİ KAPSAMINDA ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN İŞLEDİKLERİ EYLEMLERDEN ŞİRKET YETKİLİLERİNİN TAKSİRE DAYALI SORUMLULUĞU  270
A. Genel Olarak  270
B. Hatalı Ürün Üretiminden Kaynaklanan Neticelerden Şirket Yetkililerinin Taksirli Sorumlulukları: Kurul Halinde Verilen Kararlardan Sorumluluk  272
1. Genel Olarak  272
2. Şirket Bünyesinde Kurul Halinde Alınan Kararlarda Nedensellik Bağı  272
C. Şirket Yetkililerinin Bir İş Kazasının Meydana Gelmeyeceği Düşüncesiyle İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerini Gereği Gibi Almama Eylemlerinin Taksire
Dayalı İsnadiyeti  276
D. Taksirli Suçlarda Objektif Özen Yükümlülüğü İhlalinin Sınırları ve Ortadan Kalkabileceği Haller  279
1. Genel Olarak  279
2. Eylemin Toplumsal Uygunluğu (=Sozialadäquates Verhalten)  281
3. İzin Verilen Riskin Gerçekleşmesi  282
4. Güven İlkesi  283
E. Taksirli Suçlarda Yetki ve Sorumluluğun Delegasyon Yoluyla Devredildiği Durumlarda Hareket Yükümlülüğünün Sınırları  285
F. Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suçlarda Şirket Yetkililerinin Özen Yükümlülüklerinin Tespitinde “Bottom Up” ve “Top Down” Yaklaşımları ve Bu Yaklaşımların Taksirli Suçlardan Doğan Sorumluluğa Etkisi  288
G. Bilinçli Körlük (=wilful blindness) Durumlarında Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu  292
Üçüncü Bölüm
ŞİRKET YETKİLİLERİNİN CEZA HUKUKU SORUMLULUĞUNUN ÖZEL HÜKÜMLER BOYUTU: ŞİRKET YETKİLİLERİNİN ŞİRKET FAALİYETLERİ İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİNİN TCK ÖZEL HÜKÜMLER VE YAN CEZA HUKUKUNDA OLUŞTURABİLECEĞİ SUÇ TİPLERİ (DE LEGE LATA VE DE LEGE FERENDA)
I. GENEL AÇIKLAMA  295
II. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN GÖREVLERİ İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİNİN HİÇBİR ÖZEL SUÇ TİPİ İLE DÜZENLENMEMESİ  295
III. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN GÖREVLERİ İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİNİN TEHLİKE SUÇU (GERÇEK İHMALİ SUÇ) OLARAK AYRICA DÜZENLENMESİ  296
IV. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN GÖREVLERİ İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİNİN BİR KABAHAT OLARAK DÜZENLENMESİ: ALMAN KABAHATLER KANUNU § 130 ÖRNEĞİ  298
A. Alman Kabahatler Kanunu § 130’un Koşulları  298
1. Alman Kabahatler Kanunu § 130 Madde Metni  298
2. Baraj Niteliğini Haiz Kabahat Tipi (Yedek Sorumluluk Türü)  299
3. Fail: İşletme Ya da Şirket Sahibi (Şirket Yetkilileri)  302
4. Denetim Yükümlülüğünün İhlali İle Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suç Arasında Nedensellik Bağı ve Objektif İsnadiyetin Bulunmasının Gerekliliği  303
5. Manevi Unsur  304
a. Genel Olarak  304
b. Denetim Yükümlülüğünün Yerine Getirildiğinin Kabul Edilebilmesi İçin Gerekli Koşullar  304
B. Alman Kabahatler Kanunun § 130’da Düzenlenen Kabahat İle Korunan Hukuki Değer  306
C. Alman Kabahatler Kanunun § 130’da Düzenlenen Kabahatin Niteliği  307
D. Alman Kabahatler Kanunu § 130’a Getirilen Eleştiriler  308
1. Belirlilik İlkesine Aykırı Olduğu Eleştirisi  308
2. Kusur İlkesine Aykırı Olduğu Eleştirisi  309
3. Kapsamına Yönelik Eleştiriler  310
E. Alman Kabahatler Kanunu § 130 Düzenlemesinin Bir Hukuk Normlarına Uyum (=Compliance) Normu Olduğu Düşüncesi  310
F. Türk Hukuku Bakımından Bu Tür Bir Norma Yer Verilmesi Düşüncesinin Değerlendirilmesi  311
V. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN GÖREVLERİ İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİ BAKIMINDAN GÖREVİ KÖTÜYE KULLANMA NİTELİĞİNDEKİ BİR SUÇ TİPİNE YERİLMESİ: KOOPERATİFLER KANUNU M. 62/3 ÖRNEĞİ  315
A. Kooperatifler Kanunu m. 62/3’teki Düzenlemenin Genel Özellikleri  315
1. Genel Olarak  315
2. Belirlilik İlkesi Bakımından Sorunlar  318
B. Kooperatifler Kanunu m. 62/3’ün Şirket Yetkililerinin Ceza Hukuku Sorumluluğu Kavramı İle İlişkisi  320
C. Yargıtay’ın Yaklaşımı ve Bu Yaklaşımın Eleştirisi  321
1. Sorunun Tespiti  321
2. Yargıtay’ın Yaklaşımının Eleştirisi  323
a. Yargıtay’ın Türettiği “İhmali Aşan İcrai Eylem Kavramı”  323
b. Kooperatif Faaliyetleri Sırasında İşlenen Suçların Kooperatif Yetkililerine İsnat Edilebilirliğinin Tartışılmaması  324
VI. GENEL BİR SUÇ TİPİ YERİNE HER BİR İHMALÎ NİTELİKTEKİ HAKSIZLIK ALANI BAKIMINDAN İLGİLİ ÖZEL KANUNLARDA ÖZEL SUÇ TİPLERİNE YER VERİLMESİ: TTK M. 62/1– (D) ÖRNEĞİ  325
A. Genel Olarak  325
B. TTK m. 62/1– (d)’de Yer Verilen Suç Tipinin Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Bakımından Gösterdiği Özellikler  326
1. İhmal Suretiyle İcra Suçu  326
2. Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suçun Şirket Yetkililerine İsnadiyeti  327
C. Düzenlemenin Eleştirisi  330
VII. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN GÖREVLERİ İLE İLGİLİ TAKSİRLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİ BAKIMINDAN AYRI BİR TAKSİRLİ SUÇ TİPİNE YER VERİLMESİ  331
VIII. YETKİNİN KÖTÜYE KULLANILMASINA DAYALI İNANCI KÖTÜYE KULLANMA SUÇUNA YER VERİLMESİ: ALMAN CEZA KANUNU § 266 ÖRNEĞİ  333
A. Alman Ceza Kanunu § 266’daki İnancı Kötüye Kullanma Suç Tipinin Genel Özellikleri  333
1. Alman Ceza Kanunu § 266’daki Suç Tanımı ve Terim  333
2. Suç Politikası Açısından Taşıdığı Anlam ve Belirlilik İlkesi İle Bağdaşıp Bağdaşmadığı Sorunu  334
3. Suçla Korunan Hukuki Değer  338
4. Yükümlülük Suçu ve Özgü Suç Niteliği  339
5. Yetkiyi Kötüye Kullanma Seçimlik Hareketi  340
6. Güven İhlaline Dayanan Seçimlik Hareket  342
7. Suçun İhmali Davranışla İşlenebilirliği  344
8. İnancı Kötüye Kullanma Suçunun Riskli İşlemler Karşısındaki Konumu  346
B. TCK’da Alman Ceza Kanunu § 266’daki İnancı Kötüye Kullanma Suç Tipine Benzer Bir Düzenlemeye Yer Verilmesi Gerekliliği ve Meselenin Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Bakımından Anlamı  348
1. TCK m. 155’teki Güveni Kötüye Kullanma Suçunun Konusunu Sadece “Mal” Kavramının Oluşturması Sorunu  348
2. TCK m. 155/2’deki “Başkasının Mallarını İdare Etmek Yetkisinin Gereği Olarak Tevdi ve Teslim Edilmiş Eşya Hakkında İşlenme” Unsurunun Mesele Bakımından Değerlendirilmesi  351
3. TCK m. 155’te Mal Kavramı Yerine “Malvarlığı Değeri” Kavramına Yer Verilmesinin Sorunun Çözümü Bakımından Elverişliliği  353
4. Yargıtay’ın Yaklaşımı ve Bu Yaklaşımın Eleştirisi  353
5. TCK m. 155’teki Güveni Kötüye Kullanma Suçunun Oluşması İçin Malın Zilyetliğinin Hukuki Anlamda Devrinin Yeterli Olması Mevcut Sorunu Ortadan Kaldırmakta Mıdır?  356
6. Meselenin Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramı Bakımından Değerlendirilmesi  357
7. Görüşümüz  359
G. Ara Değerlendirme  361
Sonuç  365
Kaynakça  399
Kavramlar Dizini  431
 







 

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
İkinci Basıya Önsöz  7
Önsöz  9
Kısaltmalar  23
Birinci Bölüm
ŞİRKET FAALİYETLERİ KAPSAMINDA İŞLENEN SUÇLARDA
ŞİRKET YETKİLİLERİNİN SORUMLULUĞU KAVRAMI, KONUNUN EKONOMİ CEZA HUKUKU İLE İLİŞKİSİ VE TEMEL KAVRAMLAR
I. “ŞİRKET FAALİYETLERİ KAPSAMINDA İŞLENEN SUÇLAR”DA ŞİRKET YETKİLİLERİNİN SORUMLULUĞU KAVRAMI ve BU KAVRAMIN EKONOMİ CEZA HUKUKU İLE OLAN BAĞLANTISI  27
A. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramının Anlamı ve Kapsamı  27
B. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Terimi  34
C. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramının Ekonomi Ceza Hukuku Kökeni  36
D. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramının Meslekî Suç– Şirket Suçu Ayrımı İle İlişkisi  39
E. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramının İsnadiyet İle İlişkisi  40
F. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramının Türk Hukukundaki Konumu  43
II. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN SORUMLULUĞU KAVRAMI İLE BENZERLİK TAŞIYAN KAVRAMLAR  43
A. Tüzel Kişilerde Organ ve Temsilcinin Ceza Hukuku Sorumluluğu  43
1. Genel Olarak  43
2. Anlamı ve Kapsamı  44
3. Özgü Suçun İşlenmesi Koşulu  47
4. Tüzel Kişi Tarafından Yetkilendirilmiş Olma ve Tüzel Kişinin Temsili İle İlgili Bir İşlem ya da Faaliyet Gerçekleştirme Koşulu  48
5. Yetkisiz Temsil (Fiili Temsil) Durumları  50
B. Tüzel Kişiliği Haiz Şirketlerin Doğrudan Ceza Hukuku Sorumluluğunun Tesisi Hususu  53
1. Genel Olarak  53
2. Tüzel Kişiler Hakkında Ceza Yaptırımı Uygulanması İle İlgili Eğilimler  56
a. Genel Olarak  56
b. Tüzel Kişiler Hakkında Ceza Yaptırımı Uygulanmasının Lehinde Olan Görüşler  56
c. Tüzel Kişiler Hakkında Ceza Yaptırımı Uygulanmasının Aleyhinde Olan Görüşler  60
d. Görüşümüz  61
III. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN SORUMLULUĞU KAVRAMININ CEZA SORUMLULUĞUNUN ŞAHSİLİĞİ İLKESİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ  63
İkinci Bölüm
ŞİRKET YETKİLİLERİNİN CEZA HUKUKU SORUMLULUĞUNUN
GENEL HÜKÜMLER BOYUTU: ŞİRKET YETKİLİLERİNİN CEZA HUKUKU SORUMLULUĞUNUN HUKUKİ ESASI ve KOŞULLARI
I. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN CEZA HUKUKU SORUMLULUĞUNUN DOGMATİK AÇIDAN SINIFLANDIRILMASI  69
A. Şirket Yetkilisinin Kendi Gerçekleştirdiği Eylemlerden Doğan Sorumluluğunun Şirket Yetkililerinin Ceza Hukuku Sorumluluğu Kapsamında Kalıp Kalmadığı Sorunu  69
B. Şirket Yetkilisinin Şirket Faaliyetleri Kapsamında Bir Başkasının Gerçekleştirdiği Eylemlerden Doğan Sorumluluğu Bağlamında Şirket Yetkililerinin Ceza Hukuku Sorumluluğu Kavramına Genel Bakış  73
C. Şirket Yetkililerinin Ceza Hukuku Sorumluluğu Konusunun Genel Hükümler ve Özel Hükümler Boyutu  73
II. ŞİRKET FAALİYETİ KAPSAMINDA ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN İŞLEDİKLERİ EYLEMLERDEN ŞİRKET YETKİLİLERİNİN KASTA DAYALI SORUMLULUĞU  75
A. Suçun Unsurları Yönünden İnceleme  75
1. Genel Olarak  75
2. Eylem (Maddi Unsur)  76
a. Hareket  76
aa. Genel Olarak  76
bb. Hareket İle İlgili Özellik Gösteren Hususlar  76
aaa. İcrai– İhmali Hareket  76
bbb. Fiziksel ve Fiili Hareket İmkanının Varlığına Rağmen İhmali Hareket Gerçekleştirme  78
b. Netice  81
c. Nedensellik Bağı– Objektif İsnadiyet  81
aa. Nedensellik Bağı  81
bb. Objektif İsnadiyet  84
aaa. Genel Olarak  84
bbb. Risk Bağlantısının Bulunmaması  85
ccc. Riskin Azaltılması  85
ddd. Yükümlülüklere Aykırılık İlişkisi Bulunmaması  89
eee. Failin Kendisini veya Bir Başkasını Tehlikeye Sokan Hareketinin Neticeye Yol Açması  89
fff. Organizasyon Yükümlülüklerinin Kapsamının Objektif İsnadiyete Etkisi  90
d. Garantörlük  93
aa. Genel Olarak  93
bb. İhmali Hareketten Sorumluluğun Koşullarına Genel Bakış ve İhmali Hareketten Sorumluluğa İlişkin Temel Bir Düzenlemenin Gerekliliği Sorunu  93
cc. Garantörlüğün Tespitinde İşlevsel Yaklaşım ve Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Bakımından Garantörlük  99
aaa. Garantörlüğün Tespitinde İşlevsel Yaklaşım  99
bbb. Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramı Bakımından Garantörlük Türleri  103
ccc. Koruma Garantörlüğü  103
aaaa. Koruma Garantörlüğünün Anlamı ve Kapsamı  103
bbbb. Şirket Faaliyetleri Bünyesinde Koruma Yükümlülüğünün Sözleşme Yoluyla ya da Fiilen Gönüllü Üstlenilmesi  104
cccc. Tüzel Kişi Şirketin Organı Olma Statüsünden Kaynaklanan Koruma Yükümlülüğü  108
dddd. Kanunlarda Öngörülen Düzenlemeler Neticesinde Zorunlu Olarak Görevlendirilen Şirket Yetkililerinin Koruma Yükümlülükleri  110
eeee. Tehlike Kaynağı Olarak Şirket Faaliyetleri  111
ffff. Ara sonuç  113
ddd. Gözetim Garantörlüğü  114
aaaa. Gözetim Garantörlüğünün Anlamı ve Kapsamı  114
bbbb. Üçüncü Kişilerin Faaliyetlerinin Gözetimi ve Kontrolü Yükümlülüğü  117
cccc. Tehlikeli Konular Üzerinde Fiili ya da Hukuki Olarak Hakimiyet Sahibi Olmak  119
dddd. Ön Gelen Tehlikeli Hareket Durumunda Gözetim Yükümlülüğü ve Hatalı Ürün Sorumluluğu  119
dd. Garantörlük Konumu Kapsamında Yetki Devri (Delegasyon Yönetimi)  122
aaa. Genel Olarak  122
bbb. Şirket Organizasyonunda Yetki Paylaşımına Dayalı Yönetim  125
aaaa. Yetki Paylaşımına Dayalı Yatay Hiyerarşi (Yatay Delegasyon)  125
bbbb. Alt Kademedekilere Yetki Devrine Dayalı Dikey Hiyerarşi (Dikey Delegasyon)  130
cccc. Şirketin Yönetim Organının Yönetim veya Temsil Yetkisini Devrettiği Durumlarda Atanan Temsilciye Hiyerarşik Olarak Bağlı Şirket Çalışanlarının İşledikleri Suçların Yönetim Organı Üyelerine İsnat Edilebilirliği (Zincirleme Delegasyon)  135
ee. Şirketlerin Organizasyon Yapısı Karşısında Garantörlük  137
aaa. Genel Olarak  137
bbb. Kurul Kararı Alınan Durumlar  138
ccc. Şirketlerde Organizasyon Yapısının Şirket Bünyesinde İşlenen Suçlarda Garantörlüğün Tespitine Etkisi  140
ddd. Şirket Bünyesinde Hukuk Normlarına Uyum (=Compliance) Departmanı Kurulması  142
aaaa. Ceza Hukuku Alanında Risk Yönetimi ve Hukuk Normlarına Uyum (=Compliance) Kavramı  142
bbbb. Hukuk Normlarına Uyum (=Criminal Compliance) ve İç Denetim Departmanları Arasındaki Fark  146
cccc. Criminal Compliance Departmanı Kurulmasının Yönetim Organı Üyelerinin Garanti Yükümlülüklerine ve Ceza Sorumluluklarına Etkisi  149
e. Şirket Faaliyeti İle İlgili Eylem Kavramı  152
aa. Genel Olarak  152
bb. Şirket Faaliyeti İle İlgili Eylem Kavramının Dayanağı  153
cc. Şirket Faaliyeti İle İlgili Eylem Kavramının Kapsamı  154
cc. Şirket Faaliyeti İle İlgili Eylem Kavramının Sınırları  155
aaa. Bir Fırsatın Değerlendirilmesi Şeklinde İşlenen Eylemler  155
bbb. Firma Politikası Gereği Şirket Faaliyeti Dışındaki Eylemlerin Emredilmesi  155
ccc. Şirket Çalışanlarına Verilen Yetkinin Kötüye Kullanılması  156
dd. Şirket Faaliyeti Kapsamı Dışında Kalsa Da Sürekli Şekilde Gerçekleştirilen ve Şirket Yetkililerinin Haberdar Olduğu Eylemler  156
f. Neticeyi Önleme Yükümlülüğü Bulunan Kişinin Neticeyi Önleme İmkan ve İktidarının Bulunması Koşulu  160
aa. Genel Olarak  160
bb. Neticeyi Önleme İmkan ve İktidarının Bulunup Bulunmadığının Tespitinde Faydalanılacak Kriterler  161
aaa. Genel Olarak  161
bbb. Genel Olarak Makul ve Saydam Bir İş ve Organizasyon Dağılımı Yapılmış Olması  161
ccc. Şirket Bünyesindeki Yetkilerin Net Bir Şekilde Tahsis Edilmesi ve Çalışanlar Arasında Makul Şekilde Paylaştırılması  162
ddd. Dört Göz İlkesi (=İki Kişi İlkesi) Doğrultusunda Yönetim  163
eee. Çalışanların Liyakata Dayalı, Dikkatli, Özenli Seçimi ve Denetimi  165
fff. Çalışanların Düzenli Olarak Bilgilendirilmeleri ve Eğitimleri  166
ggg. Şirketin İç İşleyişinin Düzenli Olarak Kontrol Edilmesi ve Takibi (Etkin Bir Şirket İçi İletişim Sisteminin Bulunması)  167
hhh. Denetim ve Yönetim Organlarının Raporlama Yükümlülükleri ve Yetkinlikleri  168
ııı. Tespit Edilen Eksiklikler ya da Hatalar Karşısında Müdahalede Bulunulması (Uyarı, Talimat Gibi)  169
iii. Kuralların İhlali Halinde Gerekirse Yaptırım Uygulama ve Usulsüzlükler Durumunda Olayın Takibi  170
jjj. Uzmanların ya da Yönetici Konumunda Bulunan Çalışanların Uyarılarının Dikkate Alınıp Alınmadığı  171
3. Manevi Unsur (Sübjektif İsnadiyet)  172
a. Kast  172
aa. Unsurları  172
bb. Olası Kast  173
cc. Yönetim Organı Üyelerinin Bilinçli Körlük Durumları (=willful blindness)  175
dd. Özel Kast  179
b. Uygulamada İspat Zorlukları  180
aa. Genel Olarak  180
bb. Kastın Bilme Unsurunun İspatı  181
cc. Kastın İsteme Unsurunun İspatı  183
dd. Özel Kastın İspatı  185
c. Şirket Organizasyonunda Hukuk Normlarına Uyum (=Compliance) Departmanının Kurulmasının Kastın Tespitine Etkisi  186
d. Hata  187
aa. Genel Olarak  187
bb. Çerçeve Normlar Bakımından Hata  188
cc. Tipikliğin Normatif Unsurlarına Yer Veren Suçlarda Hata  190
4. Hukuka Aykırılık  192
a. Genel Olarak  192
b. İlgilinin Rızası  192
aa. Genel Olarak  192
bb. Şirket Ortaklarının Göstereceği Rızanın Etkisi  193
cc. İlgilinin Rızası Hukuka Uygunluk Sebebinde Kişisel ve Kişiler Üstü Menfaatlerin Yarışması Durumu  194
dd. İş Kazaları Durumunda İlgilinin Rızası  194
c. Hukuka Uygunluk Sebebi Niteliğindeki Zorunluluk Hali  197
aa. Genel Olarak  197
bb. Üretimin Sürdürülebilmesi ya da İşçilerin Çalışmaya Devam Edebilmesi İçin İşlenen Suçlar  197
cc. İşçinin İşini Kaybetmemek İçin İşlediği Suçlar  199
d. Meşru Savunma  201
e. Hakkın Kullanılması  202
f. Hukuka Uygunluk Sebebi Niteliğindeki Yükümlülüklerin Çatışması  202
g. Resmi Makam İzni  204
aa. Anlamı  204
bb. Resmi Makam İzninin Hukuka Aykırı Yollarla Elde Edilmesi Durumunda İznin Ceza Sorumluluğuna Etkisi  206
5. Kusurluluk  211
a. Genel Olarak  211
b. Cebir ve Şiddet– Korkutma ve Tehdit Altında İşlenen Suçlar  212
d. Haksızlık Hatası  215
aa. Anlamı  215
bb. Kaçınılmazlığın Tespiti  216
cc. Alman Uygulamasından Bir Örnek: Mannesmann/Vodafone Davası  218
d. Yığın Etkisi Altında İşlenen Suçlar  221
B. Suçun Özel Görünme Şekilleri  222
1. Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suçlarda Şirket Yetkililerinin İştirake Dayalı Sorumluluğu  222
a. Genel Olarak  222
b. Faillik ve İştirak Hükümlerinin Sınırlandırılması  223
aa. Genel Olarak  223
bb. Eylem Üzerinde Hakimiyet Teorisi  223
cc. Özel Yükümlülük Teorisi  223
dd. Garantörlük Türleri Arasında Ayrım Gözetme Teorisi  224
ee. Eylem Üzerinde Potansiyel Hakimiyet Teorisi  225
ff. Görüşümüz  225
c. Birlikte Faillik  227
aa. Genel Olarak  227
bb. Şirket Yetkilisinin İcrai Hareketi Bakımından  227
cc. Şirket Yetkilisinin İhmali Hareketi Bakımından  228
aaa. İcrai ve İhmali Harekette Bulunanların Birlikte Faillikleri  228
bbb. Birden Fazla Şirket Yetkilisinin İhmali Hareketleri İle Birlikte Faillik  234
d. Dolaylı Faillik  236
aa. Genel Olarak  236
bb. Organizasyon Hakimiyetine Dayalı Dolaylı Faillik  236
aaa. Anlamı  236
bbb. Organizasyon Hakimiyetine Dayalı Dolaylı Faillik Kavramının Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suçlara Uygulanabilirliği  239
e. Azmettirme  247
f. Yardım Etme  251
aa. Genel Olarak  251
bb. Şirket Yetkilisinin İcrai Hareketi Bakımından  252
cc. Şirket Yetkilisinin İhmali Hareketi Bakımından  254
dd. Şirket Yetkilisinin Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşe Özgü Nitelikteki (Görünüşte İşin Gereği Olan/Nötr) Davranışlarının Yardım Etme Bakımından Değerlendirilmesi  255
aaa. Şirket Çalışanının İşe Özgü Nitelikteki Davranışlarının Yardım Etme Bakımından Değerlendirilmesi  255
bbb. Şirket Yetkilisinin veya Organlarının İşe Özgü Nitelikteki Davranışlarının Yardım Etme Bakımından Değerlendirilmesi  258
2. Teşebbüs  259
a. Genel Olarak  259
bb. Garantör Konumundaki Şirket Yetkilisinin İhmali Hareketiyle Bir İcra Suçuna Teşebbüsü  259
aaa. Genel Olarak  259
bbb. Suç İşlenme İhtimalini Doğuran Denetim ve Tedbir Mekanizmalarındaki Eksikliklerin Şirket Yetkililerine İhmali Suretiyle İcra Suçuna Teşebbüs Olarak İsnat Edilebilirliği  260
ccc. Bir Şirket Çalışanı Tarafından Şirket Faaliyetleri Kapsamında Bir Suça Teşebbüs Edilmesi ve Garantör Konumundaki Şirket Yetkilisinin Buna Müdahale Etmemesi  261
ddd. Şirket Faaliyetleri Kapsamında Gerekli İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerinin Alınmaması Sebebiyle Çalışanların Yaralanmaları ya da Hayatlarını Kaybetmeleri İhtimali Bakımından İhmali Harekete Dayalı Teşebbüs  263
3. İçtima  267
a. Genel Olarak  267
b. Zincirleme Suç  267
c. Fikri İçtima  270
III. ŞİRKET FAALİYETİ KAPSAMINDA ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN İŞLEDİKLERİ EYLEMLERDEN ŞİRKET YETKİLİLERİNİN TAKSİRE DAYALI SORUMLULUĞU  270
A. Genel Olarak  270
B. Hatalı Ürün Üretiminden Kaynaklanan Neticelerden Şirket Yetkililerinin Taksirli Sorumlulukları: Kurul Halinde Verilen Kararlardan Sorumluluk  272
1. Genel Olarak  272
2. Şirket Bünyesinde Kurul Halinde Alınan Kararlarda Nedensellik Bağı  272
C. Şirket Yetkililerinin Bir İş Kazasının Meydana Gelmeyeceği Düşüncesiyle İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerini Gereği Gibi Almama Eylemlerinin Taksire
Dayalı İsnadiyeti  276
D. Taksirli Suçlarda Objektif Özen Yükümlülüğü İhlalinin Sınırları ve Ortadan Kalkabileceği Haller  279
1. Genel Olarak  279
2. Eylemin Toplumsal Uygunluğu (=Sozialadäquates Verhalten)  281
3. İzin Verilen Riskin Gerçekleşmesi  282
4. Güven İlkesi  283
E. Taksirli Suçlarda Yetki ve Sorumluluğun Delegasyon Yoluyla Devredildiği Durumlarda Hareket Yükümlülüğünün Sınırları  285
F. Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suçlarda Şirket Yetkililerinin Özen Yükümlülüklerinin Tespitinde “Bottom Up” ve “Top Down” Yaklaşımları ve Bu Yaklaşımların Taksirli Suçlardan Doğan Sorumluluğa Etkisi  288
G. Bilinçli Körlük (=wilful blindness) Durumlarında Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu  292
Üçüncü Bölüm
ŞİRKET YETKİLİLERİNİN CEZA HUKUKU SORUMLULUĞUNUN ÖZEL HÜKÜMLER BOYUTU: ŞİRKET YETKİLİLERİNİN ŞİRKET FAALİYETLERİ İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİNİN TCK ÖZEL HÜKÜMLER VE YAN CEZA HUKUKUNDA OLUŞTURABİLECEĞİ SUÇ TİPLERİ (DE LEGE LATA VE DE LEGE FERENDA)
I. GENEL AÇIKLAMA  295
II. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN GÖREVLERİ İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİNİN HİÇBİR ÖZEL SUÇ TİPİ İLE DÜZENLENMEMESİ  295
III. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN GÖREVLERİ İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİNİN TEHLİKE SUÇU (GERÇEK İHMALİ SUÇ) OLARAK AYRICA DÜZENLENMESİ  296
IV. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN GÖREVLERİ İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİNİN BİR KABAHAT OLARAK DÜZENLENMESİ: ALMAN KABAHATLER KANUNU § 130 ÖRNEĞİ  298
A. Alman Kabahatler Kanunu § 130’un Koşulları  298
1. Alman Kabahatler Kanunu § 130 Madde Metni  298
2. Baraj Niteliğini Haiz Kabahat Tipi (Yedek Sorumluluk Türü)  299
3. Fail: İşletme Ya da Şirket Sahibi (Şirket Yetkilileri)  302
4. Denetim Yükümlülüğünün İhlali İle Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suç Arasında Nedensellik Bağı ve Objektif İsnadiyetin Bulunmasının Gerekliliği  303
5. Manevi Unsur  304
a. Genel Olarak  304
b. Denetim Yükümlülüğünün Yerine Getirildiğinin Kabul Edilebilmesi İçin Gerekli Koşullar  304
B. Alman Kabahatler Kanunun § 130’da Düzenlenen Kabahat İle Korunan Hukuki Değer  306
C. Alman Kabahatler Kanunun § 130’da Düzenlenen Kabahatin Niteliği  307
D. Alman Kabahatler Kanunu § 130’a Getirilen Eleştiriler  308
1. Belirlilik İlkesine Aykırı Olduğu Eleştirisi  308
2. Kusur İlkesine Aykırı Olduğu Eleştirisi  309
3. Kapsamına Yönelik Eleştiriler  310
E. Alman Kabahatler Kanunu § 130 Düzenlemesinin Bir Hukuk Normlarına Uyum (=Compliance) Normu Olduğu Düşüncesi  310
F. Türk Hukuku Bakımından Bu Tür Bir Norma Yer Verilmesi Düşüncesinin Değerlendirilmesi  311
V. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN GÖREVLERİ İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİ BAKIMINDAN GÖREVİ KÖTÜYE KULLANMA NİTELİĞİNDEKİ BİR SUÇ TİPİNE YERİLMESİ: KOOPERATİFLER KANUNU M. 62/3 ÖRNEĞİ  315
A. Kooperatifler Kanunu m. 62/3’teki Düzenlemenin Genel Özellikleri  315
1. Genel Olarak  315
2. Belirlilik İlkesi Bakımından Sorunlar  318
B. Kooperatifler Kanunu m. 62/3’ün Şirket Yetkililerinin Ceza Hukuku Sorumluluğu Kavramı İle İlişkisi  320
C. Yargıtay’ın Yaklaşımı ve Bu Yaklaşımın Eleştirisi  321
1. Sorunun Tespiti  321
2. Yargıtay’ın Yaklaşımının Eleştirisi  323
a. Yargıtay’ın Türettiği “İhmali Aşan İcrai Eylem Kavramı”  323
b. Kooperatif Faaliyetleri Sırasında İşlenen Suçların Kooperatif Yetkililerine İsnat Edilebilirliğinin Tartışılmaması  324
VI. GENEL BİR SUÇ TİPİ YERİNE HER BİR İHMALÎ NİTELİKTEKİ HAKSIZLIK ALANI BAKIMINDAN İLGİLİ ÖZEL KANUNLARDA ÖZEL SUÇ TİPLERİNE YER VERİLMESİ: TTK M. 62/1– (D) ÖRNEĞİ  325
A. Genel Olarak  325
B. TTK m. 62/1– (d)’de Yer Verilen Suç Tipinin Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Bakımından Gösterdiği Özellikler  326
1. İhmal Suretiyle İcra Suçu  326
2. Şirket Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suçun Şirket Yetkililerine İsnadiyeti  327
C. Düzenlemenin Eleştirisi  330
VII. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN GÖREVLERİ İLE İLGİLİ TAKSİRLİ YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİ BAKIMINDAN AYRI BİR TAKSİRLİ SUÇ TİPİNE YER VERİLMESİ  331
VIII. YETKİNİN KÖTÜYE KULLANILMASINA DAYALI İNANCI KÖTÜYE KULLANMA SUÇUNA YER VERİLMESİ: ALMAN CEZA KANUNU § 266 ÖRNEĞİ  333
A. Alman Ceza Kanunu § 266’daki İnancı Kötüye Kullanma Suç Tipinin Genel Özellikleri  333
1. Alman Ceza Kanunu § 266’daki Suç Tanımı ve Terim  333
2. Suç Politikası Açısından Taşıdığı Anlam ve Belirlilik İlkesi İle Bağdaşıp Bağdaşmadığı Sorunu  334
3. Suçla Korunan Hukuki Değer  338
4. Yükümlülük Suçu ve Özgü Suç Niteliği  339
5. Yetkiyi Kötüye Kullanma Seçimlik Hareketi  340
6. Güven İhlaline Dayanan Seçimlik Hareket  342
7. Suçun İhmali Davranışla İşlenebilirliği  344
8. İnancı Kötüye Kullanma Suçunun Riskli İşlemler Karşısındaki Konumu  346
B. TCK’da Alman Ceza Kanunu § 266’daki İnancı Kötüye Kullanma Suç Tipine Benzer Bir Düzenlemeye Yer Verilmesi Gerekliliği ve Meselenin Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Bakımından Anlamı  348
1. TCK m. 155’teki Güveni Kötüye Kullanma Suçunun Konusunu Sadece “Mal” Kavramının Oluşturması Sorunu  348
2. TCK m. 155/2’deki “Başkasının Mallarını İdare Etmek Yetkisinin Gereği Olarak Tevdi ve Teslim Edilmiş Eşya Hakkında İşlenme” Unsurunun Mesele Bakımından Değerlendirilmesi  351
3. TCK m. 155’te Mal Kavramı Yerine “Malvarlığı Değeri” Kavramına Yer Verilmesinin Sorunun Çözümü Bakımından Elverişliliği  353
4. Yargıtay’ın Yaklaşımı ve Bu Yaklaşımın Eleştirisi  353
5. TCK m. 155’teki Güveni Kötüye Kullanma Suçunun Oluşması İçin Malın Zilyetliğinin Hukuki Anlamda Devrinin Yeterli Olması Mevcut Sorunu Ortadan Kaldırmakta Mıdır?  356
6. Meselenin Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu Kavramı Bakımından Değerlendirilmesi  357
7. Görüşümüz  359
G. Ara Değerlendirme  361
Sonuç  365
Kaynakça  399
Kavramlar Dizini  431
 


 
Kitap
Bülten
Kitap
Kitap
İndirimli Kitaplar
 
 
Ana Sayfa | 2021 Kaynakça Dokümanı | Hakkımızda | Bülten | Kişisel Verilerin Korunması | Yardım | İletişim

Seçkin Yayıncılık San. Tic. A.Ş.
Copyright © 1996 - 2024