İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Özgeçmiş 9
Kısaltmalar 15
GİRİŞ 19
BİRİNCİ BÖLÜM
AKILLI SÖZLEŞMELER–KAVRAM, AKILLI SÖZLEŞMELERİN
GENEL ÖZELLİKLERİ, İŞLEYİŞİ VE DEĞİŞMEZLİĞİ
I. AKILLI SÖZLEŞMELERİN ALTINDA YATAN TEKNOLOJİ– BLOCKCHAIN VE TERMİNOLOJİSİ 23
A. Dağıtık Defter Teknolojisi ve Blockchain 23
B. Blockchain Felsefesi ve Özellikleri 27
C. Blockchain Ağlarının Türleri 32
D. Blockchainde İşlemlerin Gerçekleşmesi 35
E. Ethereum 38
F. Blockchain Teknolojisinin Potansiyel Kullanım Alanları 41
G. Ara sonuç 43
II. BLOCKCHAIN TABANLI AKILLI SÖZLEŞMELER 44
A. Akıllı Sözleşmelerin Tanımı 44
B. Akıllı Sözleşmelerin Karakteristik Özellikleri 49
1. Genel olarak 49
2. Değiştirilemezlik 54
C. Akıllı Sözleşme Türleri 56
1. Off–Chain akıllı sözleşmeler 57
2. On–Chain akıllı sözleşmeler 57
3. Hibrit (Hybrid) akıllı sözleşmeler 58
D. Perde Arkasına Bir Bakış: Akıllı Sözleşmeler Nasıl Çalışır? 59
1. Gerçek dünya ile dijital dünya arasında bir köprü: Oracle (Kâhin) 59
2. Akıllı Sözleşmelerin İşleyişi 61
E. Akıllı Sözleşme Teknolojisinin Uygulama Örnekleri 63
F. Ara Sonuç 70
İKİNCİ BÖLÜM
AKILLI SÖZLEŞMELERİN DEĞİŞTİRİLMESİ İHTİYACI İLE TBK M.138– UYARLAMA KOŞULLARININ AKILLI SÖZLEŞMELER BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. AKILLI SÖZLEŞMELER “GERÇEKTEN” DEĞİŞTİRİLEMEZ Mİ? 71
II. AKILLI SÖZLEŞMELERDE ESNEKLİK İHTİYACI 72
III. AKILLI SÖZLEŞMELERDEN KAYNAKLANAN UYARLAMA İHTİLAFLARINA UYGULANACAK HÜKÜMLER VE CODE IS LAW PRENSİBİ 76
A. Mevcut Yasalar Mı? Yeni Düzenlemeler Mi? 76
B. “Code is Law” Prensibi ve Ahde Vefa İlkesi (Pacta Sunt Servanda) 83
IV. AKILLI SÖZLEŞMELERİN DEĞİŞEN KOŞULLARA UYARLANMASI 91
A. Ahde Vefa İlkesinin Akıllı Sözleşmelerde Uygulanması 91
B. TBK m.138 Uyarınca Uyarlama Yapılabilmesinin Şartları ve Bu Şartların Akıllı Sözleşmelere Uygulanması 96
1. Genel olarak 96
2. Sözleşme kurulduktan sonra yeni bir durumun meydana gelmesi 103
3. Meydana gelen yeni durumun olağanüstü olması 110
4. Meydana gelen yeni durumun öngörülemezliği 112
5. Meydana Gelen Yeni Durum Sonucu İfanın İstenmesinin Dürüstlük Kuralına Aykırı Olması 119
a. Genel olarak 119
b. Sözleşmenin Niteliği 121
c. Sözleşmelerde Uyarlama Kayıtlarına Yer Verilmesi 122
6. Meydana Gelen Yeni Duruma Mağdur Tarafın Neden Olmaması 127
7. Edimin İfa Edilmemiş Yahut İhtirazi Kayıtla İfa Edilmiş Olması 129
V. UYARLAMA HAKKININ KULLANIMI İLE ELDE EDİLECEK SONUÇLAR 134
A. Genel Olarak 134
B. Sözleşmenin Uyarlanması (Dar Anlamda Uyarlama) 137
C. Sözleşmenin Sona Ermesi 139
VI. AKILLI SÖZLEŞMELERDEN KAYNAKLANAN UYARLAMA İHTİLAFLARINDA GENEL OLARAK KARŞILAŞILACAK ZORLUKLAR 142
A. Karşı Tarafın Kimliğinin Bilinmemesi 142
B. Mahkemelerce Verilen Kararların Uygulanabilirliği 145
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DURDURULAMAZ OLANI DURDURMA: AKILLI SÖZLEŞMELERİN TEKNİK OLARAK DEĞİŞTİRİLMESİ VE SONA ERMESİ
I. GENEL OLARAK 149
II. TERCİH EDİLEN BLOCKCHAIN TÜRLERİNE GÖRE DEĞİŞTİRİLEBİLİRLİK 149
III. TERCİH EDİLEN AKILLI SÖZLEŞME TÜRLERİNE GÖRE DEĞİŞTİRİLEBİLİRLİK 152
IV. DEĞİŞTİRİLEBİLİRLİĞE İLİŞKİN “EX–ANTE” ÇARELER 153
A. Genel Olarak 153
B. Oracle (Kâhin) Kullanımı 158
C. “Kill Switch” Özelliğinin Eklenmesi 164
D. Çevrimiçi Uyuşmazlık Çözüm (ODR) Yöntemlerinden Faydalanılması 165
E. “Multisig” Teknolojisine Başvurulması 170
V. DEĞİŞTİRİLEBİLİRLİK İÇİN AKILLI SÖZLEŞMELERDE YAPAY ZEKÂDAN YARARLANILMASI 171
VI. ETHEREUM AĞI TARAFINDAN SAĞLANAN TEKNİK ÇÖZÜMLER 174
VII. GÜNCELLENEBİLİR AKILLI SÖZLEŞMELER 175
VIII. “ON–CHAIN YÖNETİŞİM (ON–CHAIN GOVERNANCE)” MEKANİZMALARI 176
IX. YETKİLİ KULLANICI (SUPERUSER) 177
X. ALANINDA UZMAN KİŞİLERDEN YARDIM ALINMASI VE TEKNOLOJİK GELİŞMELERDEN FAYDALANILMASI 178
XI. MAHKEME KARARLARININ UYGULANABİLİR OLMASI ADINA YASAL DÜZENLEMELER GETİRİLMESİ 182
SONUÇ 185
Kaynakça 196
Kavram Dizini 223 |