İÇİNDEKİLER
İçindekiler
İkinci Baskıya Önsöz 5
Önsöz 9
Kısaltmalar 17
Giriş 19
Birinci Bölüm
KAMBİYO SENETLERİNE İLİŞKİN TEMEL BİLGİLER VE
MENFİ TESPİT DAVASININ TEMEL ESASLARI
I. KAMBİYO SENETLERİNE İLİŞKİN TEMEL BİLGİLER 21
A. Genel Olarak 21
B. Kambiyo Hukukunda Temel Kavramlar 22
1. Kambiyo 22
2. Kambiyo Sözleşmesi 22
3. Kambiyo Taahhüdü 24
4. Kambiyo Ehliyeti 25
a. Kambiyo Taahhüdünde Bulunma Ehliyeti 26
b. Kambiyo Taahhüdünden Yararlanma Ehliyeti 28
5. Kambiyo Senetlerinde İmza ve Temsil 28
C. Kambiyo Senetlerinin Türleri 31
1. Poliçe 31
2. Bono 35
3. Çek 37
D. Kambiyo Senetlerinin Ortak Özellikleri 39
1. Alacak Hakkını İçerme 39
2. İhdasilik 39
3. Soyutluk 40
a. İspat Soyutluğu 42
b. Maddi Soyutluk 44
c. Kambiyo İlişkilerinde Soyutluk İlkesinin Ortaya Çıkması 44
4. İfa Uğruna Edim Olma 45
5. Müteselsil Sorumluluk 46
6. İmzaların Bağımsızlığı 47
7. Kamu Güvenine Mazhar Olma 48
E. Kambiyo Taahhüdü ile Temel Borç İlişkisinin Karşılıklı Durumları 49
F. Kambiyo Senetlerine Özgü Takip Yolunun Genel Esasları 52
1. Genel Olarak 52
2. Yetkili İcra Dairesi 56
3. Takip Talebi 63
a. Takip Talebinin Yapılması 63
b. Takip Talebinin Kabul Edilmesinin Şartları 63
aa. Alacağın Kambiyo Senedine Bağlı Olması 63
bb. Takip Talebinin İçeriği 66
cc. Senet Aslının Takip Talebine Eklenmesi Zorunluluğu 66
dd. Kambiyo Senetlerinde Protesto Düzenlenmesi ve Protestonun Takip Talebine Eklenmesi Zorunluluğu 69
aaa. Poliçede Protesto Düzenlenmesi ve Protestonun Takip Talebine Eklenmesi 70
bbb. Bonoda Protesto Düzenlenmesi ve Protestonun Takip Talebine Eklenmesi 71
ccc. Çekte Ödememe Durumunun Tespiti ve Ödememe Durumunu Tespit Eden Belgenin Takip Talebine Eklenmesi 73
ee. Alacaklının Seçtiği Takip Yolunu Belirtmiş Olması 75
ff. Kambiyo Senedinin Vadesinin Gelmiş Olması 76
gg. Alacaklı Sıfatı ve Borçlu Sıfatı 78
aaa. Alacaklı Sıfatı 79
bbb. Borçlu Sıfatı 81
4. Ödeme Emri ve İçeriği 81
5. Ödeme Emrine İtiraz 82
a. İmzaya İtiraz 84
aa. Genel Olarak 84
bb. İtirazın Kabul Edilmesi ve Kötüniyet Tazminatında Yüzyüzelik İlişkisi 85
cc. İtirazın Reddedilmesi 87
b. Borca İtiraz 87
6. Kambiyo Senetlerine Özgü Şikayet Yolu 89
II. MENFİ TESPİT DAVASININ TEMEL ESASLARI 90
A. Genel Olarak Tespit Davaları 90
B. Müspet Tespit Davası 92
C. Menfi Tespit Davası 92
1. Menfi Tespit Davasının Tanımı 93
2. Menfi Tespit Davasının Konusu 95
3. Menfi Tespit Davasının Hukuki Niteliği 96
4. Menfi Tespit Davasının Şartları 98
a. Hak veya Hukuki İlişki Şartı 99
b. Hukuki Yarar Şartı 99
c. Menfi Tespit Davasında Arabulucuya Başvurunun Dava Şartı Olup Olmadığı Hususunun Değerlendirilmesi 101
aa. Yargı Uygulamalarında Menfi Tespit Davasında Arabulucuya Başvurunun Dava Şartı Olup Olmadığı Sorunu 102
aaa. Bölge Adliye Mahkemelerinin Uygulaması 102
bbb. Yargıtay Uygulaması 105
bb. Doktrinde Menfi Tespit Davasında Arabulucuya Başvurunun Dava Şartı Olup Olmadığı Sorunu 110
5. Menfi Tespit Davasında Yargılama Usulü 112
a. Davanın Tarafları 112
aa. İcra Takibi Yapılmadan Açılan Menfi Tespit Davasında 114
bb. İcra Takibi Yapıldıktan Sonra Açılan Menfi Tespit Davasında 117
b. Görevli Mahkeme ve Yetkili Mahkeme 117
aa. Görevli Mahkeme 117
bb. Yetkili Mahkeme 119
6. Menfi Tespit Davasının Açılması ve Davanın Açılmasına Bağlanan Hukuki Sonuçlar 122
a. Maddi Hukuka Dair Sonuçlar 123
b. Usul Hukukuna Dair Sonuçlar 124
7. Menfi Tespit Davasının İcra Takibine Etkisi 125
a. İcra Takibinden Önce Açılmış Olan Menfi Tespit Davasında 125
b. İcra Takibinden Sonra Açılmış Olan Menfi Tespit Davasında 127
c. Dava ile İcra Takibinin Aynı Günde Açılmış Olması Sorunu 128
8. İspat Yükü 129
a. Genel Olarak 129
b. Menfi Tespit Davasında İspat Yükü 131
c. İspat Yükünün Davacıda Olduğu Durumlar 132
9. Menfi Tespit Davasının Sonuçlanması (Hüküm) 133
a. Menfi Tespit Davasının Kabul Edilmesi 135
aa. Genel Olarak 135
bb. Davanın Kabul Edilmesinin Sonuçları 136
aaa. İcra Takibinin Durması 136
bbb. İcranın Eski Hale İadesi 138
ccc. Alacaklının Tazminata Mahkum Edilmesi 140
aaaa. Genel Olarak 140
bbbb. Tazminatın Şartları 141
aaaaa. Davanın Kazanılmış Olması 141
bbbbb. Davacının Talebi 141
cccccc. Davalının İcra Takibinde Bulunması 143
ddddd. İcra Takibinin Haksız ve Kötüniyetle Yapılmış Olması 144
cccc. Tazminatın Ödenmesi 145
ddd. Daha Önce Borçlu Aleyhine Hükmedilen Tazminat ve Para Cezasının Kalkması 145
b. Menfi Tespit Davasının Reddedilmesi 146
aa. Genel Olarak 146
bb. Davanın Reddedilmesinin Sonuçları 146
aaa. İhtiyati Tedbir Kararının Kalkması 146
bbb. İcra Takibine Devam Edilmesi 147
ccc. Borçlunun Tazminata Mahkum Edilmesi 149
aaaa. Genel Olarak 149
bbbb. Tazminatın Şartları 150
aaaaa. Davanın Kısmen veya Tamamen Reddedilmiş Olması 150
bbbbb. İhtiyati Tedbir Kararı Alınması ve Bu Kararın Uygulanması 150
cccc. Tazminatın Ödenmesi 151
D. Menfi Tespit Davasının İcra Hukukundaki Benzer Kurumlarla İlişkisi 152
1. İtirazın Kaldırılması Yolu ile İlişkisi 152
2. İtirazın İptali Davası ile İlişkisi 154
3. Borçtan Kurtulma Davası ile İlişkisi 156
4. İstirdat Davası ile İlişkisi 158
İkinci Bölüm
KAMBİYO SENETLERİNE DAYALI OLARAK AÇILAN
MENFİ TESPİT DAVASI
I. GENEL OLARAK 161
II. KAMBİYO SENETLERİNE DAYALI OLARAK AÇILAN MENFİ TESPİT DAVASININ KONUSU 166
A. Genel Olarak 166
B. Kambiyo Borçlusunun Savunma Araçları 166
C. Kambiyo Senedinin Hükümsüzlüğüne Dayanan Menfi Tespit Talebi 175
1. Ehliyetsizlik 180
2. Sahte İmza 182
3. Senet Metninde Sonradan Değişiklik Yapılması (Tahrifat) 185
4. Temsil Yetkisinin Olmaması 187
5. İrade Sakatlığının Bulunması 190
6. Senedin Borçlunun Rızası Dışında Elinden Çıkması 195
7. Tedavül Sözleşmesinin Ahlaka Aykırı Olması 196
D. Senet Metninden Anlaşılan Defilere Dayanan Menfi Tespit Talebi 197
1. Senedin Şekil Şartlarına Aykırılığına Dayanan Menfi Tespit Davası 198
2. Hamilin Meşru Olmadığına Dayanan Menfi Tespit Davası 198
3. Zamanaşımı Def’ine Dayanan Menfi Tespit Davası 200
a. Alacağın Takip Tarihi İtibariyle Zamanaşımına Uğraması 202
b. Alacağın Takip Sırasında Zamanaşımına Uğraması 203
c. Alacağın Takip Kesinleştikten Sonra Zamanaşımına Uğraması 204
E. Kişisel Def’ilere Dayanan Menfi Tespit Talebi 205
1. Baştan İtibaren Bedelsizlik 210
2. Sonradan Ortaya Çıkan Bedelsizlik 211
3. Geçici Süreli Bedelsizlik 212
4. Tarafların Anlaşmasından Doğan Bedelsizlik 212
III. KAMBİYO SENETLERİNE DAYALI OLARAK AÇILAN MENFİ TESPİT DAVASINDA HUKUKİ YARAR 212
A. Genel Olarak 212
B. Borca İtiraz Halinde 213
C. İmzaya İtiraz Halinde 214
Üçüncü Bölüm
KAMBİYO SENETLERİNE DAYALI OLARAK AÇILAN
MENFİ TESPİT DAVASINDA YARGILAMA USULÜ,
İSPATA İLİŞKİN ESASLAR, DAVANIN SONUÇLANMASI VE KIYMETLİ EVRAKIN ZİYAI SEBEBİYLE AÇILAN
İPTAL DAVASI ARASINDAKİ FARKLAR
I. KAMBİYO SENETLERİNE DAYALI OLARAK AÇILAN MENFİ TESPİT DAVASINDA YARGILAMA USULÜ, İSPATA İLİŞKİN ESASLAR VE DAVANIN SONUÇLANMASI 217
A. Davanın Tarafları 218
1. İcra Takibi Yapılmadan Açılan Menfi Tespit Davasında 218
2. İcra Takibi Yapıldıktan Sonra Açılan Menfi Tespit Davasında 220
B. Görevli Mahkeme ve Yetkili Mahkeme 220
1. Görevli Mahkeme 220
2. Yetkili Mahkeme 225
C. İspat Yükü 226
1. Kambiyo Senetlerine Dayalı Olarak Açılan Menfi Tespit Davalarında Genel Kural 226
2. Özel Durumlar 228
a. Senette Bedel Kaydının Bulunması Halinde İspat Yükü 228
aa. Senedin Ta’lil Edilmesi 230
bb. Senedin Ta’lili Halinde İspat Yükü 230
aaa. Senedin Borçlu Tarafından Ta’lili Halinde İspat Yükü 231
bbb. Senedin Alacaklı Tarafından Ta’lili Halinde İspat Yükü 233
ccc. Senedin Hem Borçlu Hem Alacaklı Tarafından Ta’lili Halinde İspat Yükü 233
b. Açık Kambiyo Senetlerinde İspat Yükü 234
c. Eksik Kambiyo Senetlerinde İspat Yükü 235
D. Kambiyo Senetlerine Dayalı Olarak Açılan Menfi Tespit Davasının Sonuçlanması (Hüküm) 237
1. Davanın Kabul Edilmesi 237
2. Davanın Reddedilmesi 238
II. KAMBİYO SENETLERİNE DAYALI OLARAK AÇILAN MENFİ TESPİT DAVASI İLE KIYMETLİ EVRAKIN ZİYAI SEBEBİYLE AÇILAN İPTAL DAVASI ARASINDAKİ FARKLAR 242
Sonuç 245
Kaynakça 251
Kavram Dizini 265 |