İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 9
Kısaltmalar 19
BİRİNCİ BÖLÜM
TIP HUKUKUNDA TEMEL KAVRAMLAR, KAYNAKLAR,
TARİHÇE VE TEMEL PRENSİPLER
I. TEMEL KAVRAMLAR 23
A. Tıp Hukuku 23
B. Hekim 27
II. TIP HUKUKUNUN KAYNAKLARI 32
A. Yazılı Kaynaklar 32
B. Yazısız Kaynaklar 37
III. TARİHÇE 37
IV. TIP HUKUKUNUN TEMEL PRENSİPLERİ 44
A. Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma Hakkı 44
B. Tıp Biliminin Kurallarına Uyulması ve Bilimsel Gelişmede Süreklilik 45
C. Hastaların Kendi Geleceklerini Belirleme Hakları 45
D. Hasta–Hekim İlişkisinin Gereği Olarak Hastanın Hekime Güveni ve Hekimle İş Birliği İçerisinde Bulunması 46
KAYNAKÇA 48
İKİNCİ BÖLÜM
TIBBİ MÜDAHALENİN NİTELİĞİ VE
TIBBİ MÜDAHALELERDE AYDINLATILMIŞ ONAM
I. TIBBİ MÜDAHALENİN NİTELİĞİ 51
A. Genel Olarak 51
B. Öğretideki Görüşler 53
1. Tipik Yaralama Görüşü 53
2. Tipikliğin Gerçekleşmediği Görüşü 57
3. Görüşümüz 60
II. TIBBİ MÜDAHALELERDE AYDINLATILMIŞ ONAM 66
A. Genel Olarak 66
B. Tıbbi Müdahaleye Yönelik Rızanın Koşulları 69
1. Tasarruf Edilebilir Bir Hakkın Varlığı 69
2. Rıza Gösterme Yeterliliğinin Varlığı 74
3. Aydınlatmanın Yapılması 82
a. Esası 82
b. Aydınlatmaya İlişkin Koşullar 88
i. Aydınlatma Yapmakla Yükümlü Kişi 88
ii. Aydınlatmanın Zamanı 91
iii. Aydınlatmanın Kapsamı ve Türleri 94
(1) Teşhise İlişkin Aydınlatma 94
(2) Tedavi Sürecine İlişkin Aydınlatma 96
(3) Risklere İlişkin Aydınlatma 102
c. Aydınlatmanın Şekli 105
d. Aydınlatılmadan Vazgeçme 109
4. Rızanın Açıklanmış Olması 110
5. Tıbbi Müdahalenin Tıbben Gerekli Olması ve Tıp Biliminin Verilerine Uygun Gerçekleştirilmesi 111
KAYNAKÇA 113
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TIBBİ MÜDAHALELERDE VARSAYILAN RIZA
I. VARSAYILAN RIZA KAVRAMININ AÇIKLANMASI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 117
A. Genel Olarak 117
B. Hukuki Niteliği 120
C. Benzer Bir Kavram Olarak Hipotetik Rızadan (Hypotetsiche Einwilligung) Farkı 125
II. VARSAYILAN RIZANIN KOŞULLARI, İKİNCİLLİĞİ VE TESPİTİ 128
A. Rızanın Koşulları 128
B. İkincillik İlkesi 131
C. Rızanın Tespiti 132
III. ÖZEL BİR HAL: MÜDAHALENİN GENİŞLETİLMESİ 134
IV. SONUÇ 137
KAYNAKÇA 139
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TIBBİ MÜDAHALELERDE GÜVEN PRENSİBİ BAĞLAMINDA
İŞ BÖLÜMÜ VE GÜVENSİZLİK DURUMLARI
I. TIBBİ MÜDAHALELERDE GÜVEN PRENSİBİ BAĞLAMINDA İŞ BÖLÜMÜ 141
A. Genel Olarak 141
B. Tıbbi Müdahalelerde İş Bölümü 153
1. Yatay İş Bölümü 153
2. Dikey İş Bölümü 158
II. TIBBİ MÜDAHALELERDE GÜVENSİZLİK DURUMLARI 165
A. Genel Olarak 165
B. Özene Uygun Hareket Edilmeyeceğine Dair Ciddi Şüphe ya da Nedenlerin Mevcut Olması 166
C. Özel Gözetim Yükümlülüğünün Bulunduğu Durumlar 167
KAYNAKÇA 175
BEŞİNCİ BÖLÜM
KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTAKİ ÖRNEKLERİYLE
TÜRK CEZA HUKUKU AÇISINDAN TAŞIYICI ANNELİK
I. GİRİŞ 181
II. “TAŞIYICI ANNELİK” FENOMENİ VE TÜRLERİ 185
A. Altruistik Taşıyıcı Annelik ve Ticari Taşıyıcı Annelik 187
B. Aynı Ülkede Gerçekleşen Taşıyıcı Annelik ve Sınıraşan (Cross–Border) Taşıyıcı Annelik 188
C. Taşıyıcı Annelik Turizmi 188
D. İnsan Ticaretinin Yeni Bir Formu Olarak Taşıyıcı Annelik 191
III. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA TAŞIYICI ANNELİK DÜZENLEMELERİ 192
A. Amerika Birleşik Devletleri 193
B. İngiltere ve Galler 193
C. Fransa 194
D. Almanya 195
E. Rusya 196
F. Gürcistan 197
IV. TÜRK HUKUKUNDA TAŞIYICI ANNELİK 197
A. Taşıyıcı Annelik Konusunun Mevzuatta İlk Ele Alınışı: 2018 Öncesi 197
B. Taşıyıcı Annelik Konusunda Suç Normunun İhdası: 2018 Sonrası 199
C. Taşıyıcı Annelik Faaliyetleri Kapsamındaki Diğer Suçlar 201
V. SONUÇ 202
KAYNAKÇA 205
ALTINCI BÖLÜM
TIP CEZA HUKUKU BAĞLAMINDA
ORGAN VEYA DOKU NAKLİ
I. GİRİŞ 209
II. ORGAN VEYA DOKU NAKLİNİN TÜRKİYE’DEKİ YASAL ZEMİNİ 211
III. ORGAN VEYA DOKU NAKLİ İŞLEMİ VE ALICIYA İLİŞKİN ŞARTLAR 213
IV. ORGAN VEYA DOKU NAKLİNİN ÇEŞİTLERİ 214
A. Canlıdan Organ veya Doku Nakli 214
1. Canlıdan Organ veya Doku Naklinde Vericinin Rızası 215
2. Alıcı ve Verici Arasındaki Bağ 216
3. Hekimlerin Organ veya Doku Alamayacağı Haller 217
B. Ölüden (Kadavradan) Organ veya Doku Nakli 217
1. Ölüm Kavramı ve Ölümün Tespiti 217
2. Ölüden Organ veya Doku Naklinde Rıza 218
V. ORGAN VEYA DOKU NAKLİNDE CEZA SORUMLULUĞU 221
A. Organ veya Doku Ticareti Suçu (TCK md. 91) 222
1. Kanuni Düzenleme 222
2. Korunan Hukuki Değer 223
3. Yaşayan Kişiden Rızası Olmaksızın Organ veya Doku Alma Suçu (TCK md. 91/1) 224
4. Ölüden Hukuka Aykırı Şekilde Organ veya Doku Alma Suçu (TCK md. 91/2) 226
5. Organ veya Doku Satın Alma, Satma, Satılmasına Aracılık Etme Suçu (TCK md. 91/3) 228
6. Hukuka Aykırı Yollarla Elde Edilmiş Olan Organ veya Dokuyu Saklama, Nakletme veya Aşılama Suçu (TCK md. 91/5) 229
7. Belli Bir Çıkar Karşılığında Organ veya Doku Teminine Yönelik Olarak İlan veya Reklam Verme veya Yayınlama Suçu (TCK md. 91/6) 230
B. Zorunluluk Hali (TCK md. 92) 230
C. Etkin Pişmanlık (TCK md. 93) 231
D. Organ ve Doku Nakli Kanunu’nda Yer Alan Diğer Müeyyideler 231
E. Hatalı Organ Naklinden Sorumluluk 232
VI. SONUÇ 232
KAYNAKÇA 234
CENEVRE BİLDİRGESİ 237
HEKİMLİK ANDI 237
HİPOKRAT YEMİNİ 238 |