|
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR 15
GİRİŞ 17
BİRİNCİ BÖLÜM
HAKSIZ FİYAT KAVRAMI VE KAVRAMIN TARİHSEL GELİŞİMİ
I. FİYAT KAVRAMI 23
A. Ürünlerin Fiyatlarının Belirlenmesi Açısından Ekonomi Modelleri 23
B. Fiyatın Oluşması 26
C. Fiyat Oluşumuyla İlgili Teoriler 29
1. Emek Değer Teorisi 29
2. Fayda–Değer Teorisi 31
3. Teorilerin Karşılaştırılması 33
II. HAKSIZ FİYAT ARTIŞI 33
A. Haksız Fiyat – Fahiş Fiyat 34
1. Fahiş Fiyat Artışı 34
2. Haksız Fiyat 37
3. Fahiş Fiyat Artışı ile Haksız Fiyatın Karşılaştırılması 40
III. HAKSIZ FİYATIN TARİHSEL SÜREÇTEKİ UYGULAMALARI 41
A. Haksız Fiyat Kavramının Ortaya Çıkması: Antik Dönem 42
B. Roma Hukuku’nda Haksız Fiyat 44
C. Skolastik Dönemde Haksız Fiyat 46
D. İslâm Hukuku’nda Haksız Fiyat 51
1. Genel Prensip: Serbest Ticaret 51
2. Narh Uygulamaları 54
3. Emeviler ve Abbasiler Dönemi: Hisbe Teşkilatı 57
E. Osmanlı Devleti’nde Haksız Fiyat 58
1. Genel Prensip: Kontrollü ve Denetimli Ticaret 59
2. Narh Uygulaması 60
3. Narh Uygulayan Teşkilat ve Narhın Kontrolü 61
a. İdari Teşkilat Olarak Kaza Sistemi 62
b. Narhın Tespiti 63
c. Hisbe Teşkilatı 65
4. Narh Uygulanan Ürünler ve Uygulama Zamanları 66
5. Narh Uygulamalarının Sona Ermesi 68
F. Cumhuriyet Dönemi ve Milli Koruma Kanunu 69
1. Fiyat Tespiti Yapılması 71
2. Haksız Olarak Fiyatların Yükseltilmesi 73
3. Uygulanan Yaptırımlar 74
IV. HAKSIZ FİYAT ARTIŞIYLA İLİŞKİLİ BAZI KAVRAMLAR 75
A. Haksız Fiyat İle İlişkili Bazı Temel Ekonomi Kavramları 75
1. Haksız Fiyat Artışının Stokçuluk ile İlişkisi 76
2. Haksız Fiyat Artışı ile Tekel (Tröst ve Kartel) İlişkisi 77
3. Haksız Fiyat Artışı ile Azami Ücret Tarifeleri Arasındaki İlişki 79
4. Haksız Fiyat Artışı ile Asgari Ücret Tarifeleri/Taban Fiyat
Uygulamaları Arasındaki İlişki 82
B. Bazı Temel Kanunlarda Yer Alan Haksız Fiyatla İlişkili Kavramlar 84
1. Haksız Fiyatın Anayasal Hükümlerle İlişkisi 84
2. Haksız Fiyat Artışı ile Türk Borçlar Kanunu Arasındaki İlişki 85
3. Haksız Fiyat Artışının Haksız Rekabet ile İlişkisi 88
4. Haksız Fiyat ile Fiyatları Etkileme ve Mal ve Hizmet Satımından
Kaçınma Suçları Arasındaki İlişki 91
a. Fiyatları Etkileme Suçu 91
b. Mal veya Hizmet Satımından Kaçınma Suçu 93
İKİNCİ BÖLÜM
HAKSIZ FİYATLA İLGİLİ ULUSLARARASI VE ULUSAL DÜZENLEMELER
I. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA HAKSIZ FİYAT 97
A. Amerikan Hukuku’nda Haksız Fiyat 97
1. Amerika’daki Haksız Fiyat Düzenlemeleriyle İlgili Genel Bilgiler 99
a. Amerika’da Fiyat Kontrolleriyle İlgili Tarihî Süreç 100
b. Amerikan Hukuku’ndaki Genel Yaklaşım 101
2. Eyaletlere Göre Haksız Fiyat Düzenlemelerinin İncelenmesi 106
a. Kaliforniya’daki Düzenlemeler 106
b. Teksas’taki Düzenlemeler 108
c. New York’taki Düzenlemeler 110
d. Illinois’deki Düzenlemeler 112
e. Iowa’daki Düzenlemeler 115
3. Amerikan Hukuku’nda Fahiş Fiyat Artışları Hakkında Yaptırım
Uygulanması İçin Gereken Şartlar 116
B. Avrupa Birliği Hukuku’nda Haksız Fiyat 117
1. Avrupa Birliği Rekabet Hukuku’ndaki Düzenlemeler 117
2. Avrupa Birliği Tüketici Hukuku’ndaki Düzenlemeler 123
a. 98/6/EC sayılı Fiyat Belirtme Direktifinde Düzenlenen Hususlar 123
b. 2019/2161/EU sayılı Direktifle Getirilen Değişlikler 124
3. Avrupa Birliği ile Amerikan Hukuku’ndaki Hükümlerin
Karşılaştırılması 126
C. Birleşik Krallık Hukuku’nda Haksız Fiyat 127
1. Birleşik Krallık’ta Haksız Fiyat Artışlarıyla İlgili İdari Otorite 128
2. Covid– 19 Salgını Kapsamında Birleşik Krallık’ta Haksız Fiyat
Artışlarıyla İlgili Uygulamalar 129
D. İsviçre Fiyat Gözetimi Kanunu 131
II. HAKSIZ FİYAT İLE İLGİLİ TEMEL DÜZENLEMELER 132
A. Perakende Ticaret Kanunu Kapsamında Haksız Fiyat 134
1. Perakende Ticaret Kanunu’nun Genel Yaklaşımı 135
2. Fahiş Fiyat Artışı Tanımında Kanunilik Problemi 137
3. Olağanüstü Dönemler ve Acil Durumlar 138
4. Fahiş Fiyat Artışı Yapabilecek Birim ve Kişiler 143
5. Fahiş Fiyat Artışına Konu Olabilecek Mal ve Hizmetler 144
6. Fiyat Artışında Haklı Sebepler: Kurtuluş Beyyinesi 147
7. Fiyat Artışının Aşırı Olması ve Adil Olmaması 149
B. Rekabet Kanunu Kapsamında Haksız Fiyat 151
1. Rekabet Hukuku İle İlgili Temel Kavramlar 152
2. Rekabeti Bozucu Anlaşma, Karar ve Uyumlu Davranışlar 154
a. Rekabeti Bozan Anlaşma Türleri 156
(1) Yatay Anlaşmalar 156
(2) Dikey Anlaşmalar 157
b. Rekabet Kanunu’nda Anlaşma Çeşitleri 158
(1) Fiyatların ve Diğer Ticari Koşulların Tespiti 159
(2) Pazar Paylaşmak ve Üretim Sınırlaması 160
(3) Pazara Yeni Girişlerin Engellenmesi ve Ayrımcılık 161
(4) Ek Yükümlülük Koymak 163
3. Rekabet Hukukunda Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması 163
a. Hâkim Durumun Unsurları 164
b. Hâkim Durumun Tespiti 165
c. Hâkim Durumun Rekabeti İhlâl Eden Kötüye Kullanma Halleri 167
4. Rekabet Kurulu Kararları Çerçevesinde Aşırı Fiyat Artışı 167
5. Danıştay Kararları Çerçevesinde Aşırı Fiyat Artışı Uygulamaları 170
6. Rekabet Kanunu ve Haksız Fiyat Artışı 173
7. Yaptırımların Karşılaştırılması 177
C. Tüketici Kanunu Kapsamında Haksız Fiyat 179
1. Türkiye’de Tüketici Hukuku ve Tüketici İşlemleri 180
2. Tüketici Kanunu’nun Haksız Fiyat Artışı İle İlişkisi 182
a. Tüketici Kanunu Kapsamında Haksız Ticari Uygulamalar 184
(1) Mesleki Özenin Gereklerine Uymama 186
(2) Ekonomik Davranış Biçiminin Bozulması 187
b. Aldatıcı ve Saldırgan Uygulamalar 188
3. Tüketici Kanunu ve Haksız Fiyat Artışı 192
4. Yaptırımların Karşılaştırılması 193
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HAKSIZ FİYAT DEĞERLENDİRME KURULU VE HAKSIZ FİYAT ARTIŞININ YAPTIRIMI
I. İDARENİN EKONOMİK KOLLUK FAALİYETİ 200
A. Düzenleyici ve Denetleyici Kurumların İşlevleri 201
B. Türkiye’deki Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar 203
II. HAKSIZ FİYAT DEĞERLENDİRME KURULU 204
A. Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu ve Toplantı Usulü 206
B. Görev ve Yetkileri 207
1. Düzenleme Yapma Yetkisi 209
2. Tedbir Alma Yetkisi 210
3. İdari Para Cezası Uygulama Yetkisi 213
C. Fahiş Fiyat Artışlarıyla İlgili Olarak İnceleme Yapma Usulü 214
1. Şikâyet veya Başvuru Yapılması 215
2. İlgililerin Savunmasının Alınması 215
3. Toplantı ve Karar Verme Usulü 218
4. Kararların Uygulanması ve Açıklanması 219
D. Yaptırım Uygulanması 220
III. HAKSIZ FİYAT ARTIŞININ YAPTIRIMI 222
A. Fahiş Fiyat Artışı Nedeniyle İdari Para Cezası Tesis Edilmesine İlişkin
İdari İşlemin Unsurları Bakımından İncelenmesi 223
1. Yetki Unsuru 225
2. Şekil Unsuru 227
3. Sebep Unsuru 229
4. Konu Unsuru 230
5. Amaç (Maksat) Unsuru 232
B. Haksız Fiyata İlişkin Yaptırımın Kabahatler Kanunu Çerçevesinde
Değerlendirilmesi 233
1. Suçlar ve Kabahatler Arasındaki Temel Farklılıklar 236
2. İdari Para Cezalarına İlişkin Genel İlkeler 238
a. Kabahatlerde Kanunilik (Tipiklik) İlkesi 238
b. Kabahatlerde Şahsilik İlkesi 240
c. Tek Fiile Tek Ceza (Non Bis İn İdem) İlkesi 244
3. Zaman Bakımından Uygulama 245
4. Kabahatin Unsurları 247
a. Kabahatin Maddi Unsuru 247
(1) Tek Fiille Birden Fazla Kabahat İşlenmesi 248
(2) Aynı Kabahatin Birden Fazla İşlenmesi 250
(3) Kabahati Oluşturan Fiilin Ani veya Kesintisiz Olması 251
b. Kabahatlerde Manevi Unsur 252
c. Hukuka Aykırılık Unsuru 254
(1) Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Bulunmaması 254
(2) Kusurluluğu Ortadan Kaldıran Nedenlerin Bulunmaması 255
(3) Soruşturma Zamanaşımının Dolmuş Olmaması 256
d. Yerine Getirme Zamanaşımı 258
C. Fahiş Fiyat Artışı Sebebiyle Uygulanacak İdari Para Cezaları 258
1. Perakende Ticaret Kanunu’nun Hükümleri 259
2. İdari Para Cezası Tutarının Belirlenmesi 260
a. Genel İlkeler 261
b. Kabahatler Kanunu Uyarınca Dikkate Alınacak Ölçütler 264
(1) Kabahatin Haksızlık İçeriği 265
(2) Failin Kusuru 265
(3) Failin Ekonomik Durumu 266
(4) İdari Para Cezası Tutarının Belirlenmesinde Diğer Hususlar 266
c. Perakende Ticaret Kanunu Kapsamındaki Ölçütler 268
(1) Elde Edilen Menfaatin veya Verilen Zararın Büyüklüğü 269
(2) İşlenen Kabahatin Tekrarı ve Sayısı 272
3. İdari Para Cezasının Üst Sınırı 275
4. İdari Para Cezalarına Karşı Başvuru Yolları 280
IV. HAKSIZ FİYAT ARTIŞLARIYLA MÜCADELEYLE İLGİLİ DEĞERLENDİRME VE
ÖNERİLER 283
A. Haksız Fiyat Değerlendime Kurulu’nun İdari Teşkilat İçindeki Konumu
ve Öneriler 284
B. Etkin Denetim Sorunu ve Öneriler 287
C. İdari Tedbir Uygulanması Sorunu ve Öneriler 290
D. İdari Para Cezasının Niteliği Sorunu ve Öneriler 291
E. TCK’da Suç İhdası Sorunu ve Öneriler 293
KAYNAKLAR 295 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
