İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖN SÖZ iii
SUNUŞ v
TEŞEKKÜR vii
ŞEKİL LİSTESİ xiii
ÇİZELGE LİSTESİ xv
KISALTMALAR LİSTESİ xvii
Birinci Bölüm
GİRİŞ 1
1.1. Problem Durumu 1
1.2. Araştırmanın Amacı 5
1.3. Araştırmanın Önemi 5
1.4. Varsayımlar 8
1.5. Sınırlılıklar 9
1.6. Tanımlar 9
İkinci Bölüm
SOSYAL HİZMET KAVRAMI VE ÖNEMİ 11
2.1. Sosyal Hizmet Kavramı 11
2.2. Sosyal Hizmetin Uygulama Alanları 13
2.3. Okul Sosyal Hizmeti Kavramı 13
2.4. Okul Sosyal Hizmetinin Tarihsel Gelişim Süreci 16
2.4.1. Dünyada Okul Sosyal Hizmetinin Gelişimi 18
2.4.2. Türkiye’de Okul Sosyal Hizmetinin Gelişimi 30
2.5. Okul Sosyal Hizmetinin Uygulama Alanları 36
2.5.1. Okulda Ekip Çalışması 37
2.5.2. Okul Sosyal Servisi 38
2.5.2.1. Okul Sosyal Hizmet Uzmanının Rol ve Görevleri 38
2.5.3. Rehberlik ve Psikolojik Danışma Servisi 43
2.5.3.1. Rehber Öğretmen ve Psikolojik Danışmanın Rol ve Görevleri 44
2.6. Okul Sosyal Hizmetine İlişkin Teori ve Yaklaşımlar 45
2.6.1. Sistem Kuramı 46
2.6.2. Ekolojik Yaklaşım 47
2.6.3. Güçlendirme Yaklaşımı 49
2.6.4. Müdahaleye Tepki Yaklaşımı 51
2.7. Okul Sosyal Hizmetini Gerekli Kılan Nedenler 53
2.7.1. Mikro Bağlamda Öğrenci Kaynaklı Problemler 55
2.7.2. Mezzo Bağlamda Aile ve Okul Kaynaklı Problemler 73
2.7.3. Makro Bağlamda Sistem Kaynaklı Problemler 84
Üçüncü Bölüm
YÖNTEM 89
3.1. Araştırma Modeli 89
3.2. Nicel Araştırma Süreci 90
3.2.1. Nicel Araştırma Modeli 91
3.2.2. Nicel Araştırmaya Ait Evren ve Örneklem 91
3.2.3. Verilerin Toplanması 94
3.2.4. Veri Toplama Araçları 94
3.2.4.1. Yönetici, Öğretmen, Rehber Öğretmen/Psikolojik
Danışman Bilgi Formu 94
3.2.4.2. Okul Sosyal Hizmetinin Gerekliliğini Belirleme Anketi 95
3.2.5. Verileri Toplama Süreci 99
3.2.6. Nicel Verilerin Analizi 99
3.3. Nitel Araştırma Süreci 100
3.3.1. Nitel Araştırma Modeli 100
3.3.2. Çalışma Grubu 101
3.3.3. Veri Toplama Aracı 105
3.3.4. Nitel Verilerin Analizi 107
3.3.4.1. Nitel Araştırma Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması 108
3.4. Araştırmanın Raporlaştırılması 111
3.5. Araştırmanın Etiği 111
Dördüncü Bölüm
BULGULAR 113
4.1. Araştırmanın Nicel Bulguları 113
4.1.1. Yönetici, Öğretmen ve Rehber Öğretmenin Okullarda Karşılaştıkları Sorunlara İlişkin Bulgular 113
4.1.2. Yönetici, Öğretmen ve Rehber Öğretmenin Okulda Karşılaştıkları
Sorunlara Yönelik Yaklaşımlarına İlişkin Bulgular 116
4.1.3. Yönetici, Öğretmen ve Rehber Öğretmenin Genel Olarak Sosyal Hizmet Mesleği Hakkında Bilgilerine İlişkin Bulgular 119
4.1.4. Yönetici, Öğretmen ve Rehber Öğretmenin Özelde Okul Sosyal Hizmeti Hakkında Bilgilerine İlişkin Bulgular 120
4.1.5. Yönetici, Öğretmen ve Rehber Öğretmenin Okul Sosyal Hizmetinin
Gerekliliği Hakkında Genel Görüşlerine İlişkin Bulgular 120
4.2. Araştırmanın Nitel Bulguları 122
4.2.1. Tanımlayıcı Bulgular 123
4.2.2. Yönetici, Öğretmen ve Rehber Öğretmenin Okul Sosyal Hizmetine
Yönelik Görüş ve Önerilerine İlişkin Bulgular 126
4.2.2.1. Psikososyal ve Manevi Sorunlar Temasına İlişkin Bulgular 127
4.2.2.2. Belirsizlikler ve Kaos Durumları Kategorisine İlişkin Bulgular 127
4.2.2.3. Sorunlara Müdahale Edebilme Yetisi Kategorisine İlişkin Bulgular 129
4.2.2.4. Sosyal Hizmet Uygulamaları Bilgi Düzeyi Kategorisine İlişkin Bulgular 132
4.2.2.5. Okulda Sorunları Sosyal Hizmet Uygulamaları ile
Çöz Kategorisine İlişkin Bulgular 135
4.2.2.6. Okullarda Rehberlik Dersi Kategorisine İlişkin Bulgular 137
4.2.3. Sosyal Hizmete Yönelik Görüşler Temasına İlişkin Bulgular 140
4.2.3.1. Sosyal Hizmet Metaforu Kategorisine İlişkin Bulgular 140
4.2.3.2. Sosyal Hizmet Bilgisi Edinme Yolları Kategorisine İlişkin Bulgular 144
4.2.3.3. Sosyal Hizmet Uygulama Alanı Kategorisine İlişkin Bulgular 146
4.2.3.4. Sosyal Hizmet Çalışma Yeterliliği Alanı Kategorisine İlişkin Bulgular 148
4.2.3.5. Sosyal Hizmet/Destek Birimi Kategorisine İlişkin Bulgular 152
4.2.4. Okul Sosyal Hizmetine Yönelik Beklenti ve Öneriler Temasına İlişkin Bulgular . 156
4.2.4.1. Beklentiler, Etkiler Kategorisine İlişkin Bulgular 156
4.2.4.2. Uygulamaya Dönük Öneriler Kategorisine İlişkin Bulgular 160
Beşinci Bölüm
TARTIŞMA, SONUÇ VE ÖNERİLER 165
5.1. Tartışma ve Sonuç 165
5.1.1. Yönetici, Öğretmen ve Rehber Öğretmenin Okullarda Karşılaştıkları Sorunlara İlişkin Tartışma ve Sonuç 166
5.1.2. Yönetici, Öğretmen ve Rehber Öğretmenin Okullarda Karşılaştıkları Sorunlara Yönelik Yaklaşımlarına İlişkin Tartışma ve Sonuç 173
5.1.3. Yönetici, Öğretmen ve Rehber Öğretmenin Genel Olarak Sosyal Hizmet Mesleği Hakkında Bilgilerine İlişkin Tartışma ve Sonuç 175
5.1.4. Yönetici, Öğretmen ve Rehber Öğretmenin Özelde Okul Sosyal Hizmeti Hakkında Bilgilerine İlişkin Tartışma ve Sonuç 176
5.1.5. Yönetici, Öğretmen ve Rehber Öğretmenin Okul Sosyal Hizmetinin
Gerekliliği Hakkında Genel Görüşlerine İlişkin Tartışma ve Sonuç 177
5.1.6. Yönetici, Öğretmen ve Rehber Öğretmenin Okul Sosyal Hizmetine Yönelik Görüş ve Önerileri ile İlgili Nitel Analizlerden Elde Edilen Bulgulara İlişkin Tartışma ve Sonuç 180
5.1.6.1. Psikososyal ve Manevi Sorunlar Temasına İlişkin Tartışma ve Sonuç 180
5.1.6.2. Sosyal Hizmete Yönelik Görüşler Temasına İlişkin Tartışma ve Sonuç . 194
5.1.6.3. Okul Sosyal Hizmetine Yönelik Beklenti ve Öneriler Temasına
İlişkin Tartışma ve Sonuç 210
6.2. Öneriler 224
6.2.1. Uygulayıcı ve Politika Yapıcılara Öneriler 224
6.2.2. Araştırmacılara Öneriler 226
KAYNAKÇA 227 |