|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz V
Giriş 1
§ 1. İSİMSİZ SÖZLEŞMELER 3
I. GENEL OLARAK 3
II. TÜRLERİ 3
III. İSİMSİZ SÖZLEŞMELERİN TAMAMLANMASI VE YORUMLANMASI 4
1. Bölüm
DEVİR BORCU DOĞURAN SÖZLEŞMELER
§ 2. SATIŞ SÖZLEŞMESİ 7
I. GENEL OLARAK 7
II. YARAR VE HASARIN GEÇMESİ 8
III. TAŞINIR SATIŞI 9
A) Genel Olarak 9
B) Satıcının Borçları 10
1. Satıcının Aslî Borcu 10
2. Satıcının Diğer Borçları 10
C) Satıcının Temerrüdü 10
1. Genel Olarak 10
2. Ticari Satışlarda Satıcının Temerrüdü 11
a) Ticarî Satış Kavramı 11
b) Ticarî Satışta Satıcının Temerrüdünün Hükümleri 11
3. Satıcının Temerrüdünde Alıcının Zararının Hesaplanması 12
a) Genel Olarak 12
b) Somut Yöntem 13
c) Soyut Yöntem 13
D) Satıcının Zapta Karşı Tekeffül Sorumluluğu (Satıcının Zapta Karşı Tekeffülden Doğan Borcu) 14
1. Genel Olarak 14
2. Zapta Karşı Tekeffül Sorumluluğunun Sınırlanması 15
3. Zapta Karşı Tekeffülden Doğan Sorumluluğun Kaynağı ve Kaldırılması 15
4. Satıcının Zapta Karşı Tekeffül Sorumluluğunun Şartları 15
5. Zaptın Gerçekleşmesi 16
a) Zaptın Bir Mahkeme Hükmüyle Gerçekleşmesi 16
b) Zaptın Mahkeme Kararı Olmaksızın Gerçekleşmesi 16
6. Zaptın Hükümleri 18
a) Tam Zapt Halinde 18
b) Kısmî Zapt Halinde 18
E) Satıcının Ayıba Karşı Tekeffül Sorumluluğu (Satıcının Ayıba Karşı Tekeffülden Doğan Borcu) 19
1. Genel Olarak 19
2. Sorumluluğun Özellikleri 19
3. Ayıba Karşı Tekeffül Sorumluluğunun Şartları 20
a) Ayıba Karşı Tekeffül Sorumluluğunun Maddi Şartları 20
b) Ayıba Karşı Tekeffül Sorumluluğunun Şekli Şartları: Gözden Geçirme ve Bildirme 21
aa) Genel Olarak 21
bb) TBK Çerçevesinde Gözden Geçirme ve Bildirme Külfetleri 21
cc) Ticarî İş Niteliğindeki Satış Sözleşmelerinde Gözden Geçirme ve Bildirme Süreleri 22
dd) Gözden Geçirme ve Bildirme Külfetlerinin Özellikleri ve Bu Külfetlerin Yerine Getirilmemesinin Sonuçları 23
c) Mesafe Satışlarında Satılanın Ayıplı Olması 23
4. Ayıba Karşı Tekeffülden Alıcı Lehine Doğan Seçimlik Haklar ve Seçimlik Hakların Sınırlanması 23
a) Ayıba Karşı Tekeffülden Alıcı Lehine Doğan Seçimlik Haklar 23
b) Seçimlik Hakların Sınırlanması 25
5. Ayıba Karşı Tekeffül Davalarında Zamanaşımı 25
F) Alıcının Borçları ve Temerrüdü 27
1. Bedeli Ödeme Borcu 27
a) Genel Olarak 27
b) Satış Bedeline Faiz Yürütülmesi 27
c) Alıcının Satış Bedelini Ödeme Borcunda Temerrüde Düşmesi 28
2. Satılanın Zilyetliğini Devralma Borcu 29
3. Alıcının Diğer Yükümleri 29
IV. TAŞINMAZ SATIŞI, TAŞINMAZ SATIŞ VAADİ VE TAŞINMAZ SATIŞ İLİŞKİSİ DOĞURAN HAKLAR 29
A) Taşınmaz Satışı 29
1. Genel Olarak 29
2. Şekli 30
3. Taşınmaz Satışında Ayıba ve Zapta Karşı Tekeffül Sorumluluğu 32
a) Ayıba Karşı Tekeffül Sorumluluğu 32
aa) Genel Olarak Uygulanacak Hükümler 32
bb) Zamanaşımı Süresi 32
b) Zapta Karşı Tekeffül Sorumluluğu 33
4. Taşınmaz Satışında Yarar ve Hasarın Geçmesi 33
B) Taşınmaz Satış Vaadi 34
1. Genel Olarak 34
2. Şekli 34
3. Taşınmaz Satış Vaadi Sözleşmesine İlişkin Diğer Özellikler ve Sözleşmenin Hükümleri 35
C) Taşınmaz Satış İlişkisi Doğuran Haklar 35
1. Genel Olarak Taşınmaz Satışı İlişkisi Doğuran Haklar 35
2. Önalım Hakkı 35
a) Genel Olarak 35
b) Türleri 36
c) Şekli 36
d) Ön Alım Hakkı Sözleşmesinin Hükümleri ve Hakkın Şerhi 36
e) Ön Alım Hakkının Kullanılmasında Satış veya Satışa Eşdeğer İşlemin Bildirilmesi ve Hakkın Süresi 38
f) Ön Alım Hakkından Feragat 38
3. Alım ve Geri Alım Hakları 38
a) Genel Olarak 38
b) Alım ve Geri Alım Sözleşmelerinin Şekli 39
c) Alım ve Geri Alım Haklarının Hukukî Niteliği ve Kullanılmaları 39
V. SATIŞIN DİĞER ÇEŞİTLERİ 40
A) Örnek Üzerine Satış 40
B) Beğenme Koşuluyla Satış 41
C) Kısmi Ödemeli Satış 42
1. Taksitle Satış Sözleşmesi 42
a) Genel Olarak 42
aa) Tanım 42
bb) Taksitle Satış Sözleşmesinde Ehliyet 42
cc) Taksitli Satış Sözleşmesinin Şekli 43
dd) Sözleşmenin Hüküm ve Sonuç Doğurması ve Geri Alma Açıklaması 43
ee) Alıcının Peşinatı Ödeme Borcu ve Sözleşmenin Süresi 43
b) Taksitle Satış Sözleşmesinde Alıcının Hakları 43
c) Alıcının Temerrüde Düşmesi Halinde Satıcının Hakları ve Bu Hakların Kullanılması 44
d) Taksitle Satış Sözleşmesinde Diğer Hükümler 46
aa) Taksitli Satışta Hâkimin Müdahalesi 46
bb) Yetkili Mahkeme ve Tahkim 46
cc) TBK’da Yer Alan Taksitli Satış Sözleşmesine İlişkin Hükümlerin Uygulama Alanı 46
2. Ön Ödemeli Taksitle Satış 46
a) Genel Olarak 46
aa) Tanım 46
bb) Şekli 46
b) Tarafların Hak ve Borçları 47
aa) Ödemelerin Güvenceye Bağlanması 47
bb) Alıcının Malın Devrini İsteme Hakkı 47
cc) Satış Bedelinin Ödenmesi 47
dd) Satış Bedelinin Belirlenmesi 47
c) Sözleşmenin Sona Ermesi 48
aa) Alıcının Cayma Hakkını Kullanmasıyla 48
bb) Sürenin Geçmesiyle 48
cc) Alıcının Temerrüdünde Satıcının Sözleşmeden Dönme Hakkına Sahip Olduğu Halin Bulunmasına İstinaden Sözleşmeden Dönmesiyle 48
d) Ön Ödemeli Taksitle Satış Sözleşmesinin Diğer Hükümleri 49
aa) Uygulama Alanının Sınırlanması 49
bb) Taksitle Satış Sözleşmesiyle Ön Ödemeli Taksitle Satış Sözleşmesi Bakımından Ortak Hükümler 49
D) Açık Artırma Yoluyla Satış 49
1. Genel Olarak 49
2. Artırma Yoluyla Satışta Sözleşmenin Kurulması ve Açık Artırmada İhale Bedelinin Peşin Ödenmesi Gereği 50
3. Açık Artırma Yoluyla Satışta Mülkiyetin Geçmesi 52
4. Artırma ile Satışlarda Zapttan ve Ayıptan Sorumluluk 52
5. İhalenin İptali 52
§ 3. MAL DEĞİŞİM SÖZLEŞMESİ 54
I. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE ÖZELLİKLERİ 54
A) Mal Değişim Sözleşmesinin Tanımı 54
B) Mal Değişim Sözleşmesinin Özellikleri 54
II. SÖZLEŞMENİN ŞEKLİ 54
III. SÖZLEŞMENİN HÜKÜMLERİ 54
A) Genel Olarak 54
B) Tacirler Arasındaki Mal Değişim Sözleşmeleri 55
C) Zapttan ve Ayıptan Sorumluluk 55
§ 4. BAĞIŞLAMA SÖZLEŞMESİ 56
I. GENEL OLARAK 56
A) Bağışlamanın Özellikleri ve Tanımı 56
B) Bağışlama Sözleşmesinin Kurulması 56
C) Bağışlama Sözleşmesinin Kurulması 56
1. Bağışlayanın Ehliyeti 56
2. Bağışlananın Ehliyeti 57
D) Bağışlamanın Şekli 57
II. KOŞULLU VE YÜKLEMELİ BAĞIŞLAMALAR 57
A) Koşullu Bağışlamalar 57
B) Yüklemeli Bağışlamalar 58
III. BAĞIŞLAMANIN HÜKÜMLERİ 58
A) Bağışlamada Borca Aykırı Davranış ve Sonuçları 58
B) Bağışlayanın Zapta ve Ayıba Karşı Tekeffül Borcu 59
IV. BAĞIŞLAMANIN SONA ERMESİ 59
A) Bağışlayanın Bağışlamayı Geri Almasıyla (Bağışlayanın Bağışlamadan Dönmesiyle) 59
1. Geri Alma (Dönme) Sebepleri 59
a) Genel Olarak 59
b) Yerine Getirilmiş Bağışlamanın Geri Alınmasında (Elden Bağışlamadan Dönmede) 59
c) Bağışlama Taahhüdünün Geri Alınmasında (Bağışlama Sözleşmesinden Dönmede) 60
2. Bağışlamanın Geri Alınmasında Süre 60
B) Bağışlama Sözünün (Bağışlama Vaadinin) Kanun Gereği Ortadan Kalkması 61
C) Bağışlama Taahhüdünün Mahkeme Tarafından İptal Edilmesi 61
2. Bölüm
KULLANDIRMA BORCU DOĞURAN SÖZLEŞMELER
§ 5. KİRA SÖZLEŞMESİ 63
I. KANUNDA YER ALAN KİRA SÖZLEŞMELERİ VE UYGULANACAK HÜKÜMLER 63
II. KİRA SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER 64
A) Genel Olarak 64
1. Tanımı 64
2. Özellikleri 64
3. Kira Sözleşmesinin Kurulması 64
a) Esaslı Unsurlar Üzerinde Anlaşma 64
b) Kira Parasının Belirlenmesine İlişkin Özellikler 65
aa) Kira Parasının Yabancı Para Olarak veya Başka Bir Şeyin Verilmesi Biçiminde Belirlenip Belirlenemeyeceği 65
bb) Kira Parasının Belirlenmemiş Olması Durumu 65
cc) Kira Parasında İlişkin Belirlemede Aşırı Yararlanma ve Uyarlama Hükümlerinin Uygulanması 66
B) Kira Sözleşmesinin Tarafları, Şekli ve Süresi 66
1. Sözleşmenin Tarafları 66
a) Kiraya Veren 66
aa) Kiraya Verenin Malik Olmasının Gerekmemesi 66
aaa) Genel Olarak 66
bbb) Elbirliği veya Paylı Mülkiyete Tâbi Malın Kiraya Verilmesinde Kiraya Veren 66
bb) Kiraya Verenin Ehliyeti 67
b) Kiracı 67
aa) Genel Olarak 67
bb) Kiracının Ehliyeti 67
cc) Aile Konutuna İlişkin Kira Sözleşmesinde Eşin veya Eşlerin Kiracı Olması 68
dd) Eşlerin Birlikte Kiracı Olması Durumu Dışında Birden Fazla Kişinin Birlikte Kiracı Olması 69
2. Sözleşmenin Şekli 69
3. Sözleşmenin Süresi 70
C) Tarafların Borçları 70
1. Kiraya Verenin Borçları 71
a) Kiralananı Sözleşmede Öngörülen Kullanma Amacına Uygun Şekilde Teslim ve Kira Sözleşmesi Süresince Kiralamaya Uygun Şekilde Bulundurma Borcu 71
b) Vergi ve Benzeri Yükümlülüklere Katlanma Borcu 71
c) Yan Giderlere Katılma Borcu 71
2. Kiracının Borçları 71
a) Kira Bedelini ve Yan Giderleri Ödeme Borcu 71
aa) Genel Olarak 71
bb) Kiracının Kira Bedelini ve Yan Giderleri Ödeme Borcunda İfa Zamanı 71
cc) Kiracının Kira Parasını Ödemede Temerrüde Düşmesi 72
aaa) Genel Olarak 72
bbb) Kiracının Temerrüdünün Hukukî Sonuçları 72
i. Kiraya Verenin Seçimlik Hakları 72
ii. Özel Olarak Kiraya Verenin Fesih Hakkı 72
ccc) Ceza Koşulu ile Muacceliyet Kaydının Geçerliliği 74
ddd) Kiraya Verenin Hapis Hakkı 74
i. Kavram 74
ii. Kapsamı 74
iii. Hakkın Kullanılması 75
dd) Kira Konusu Şeyin Kiracıdan Kaynaklı Olarak Kullanılmasının Mümkün Olmadığı Hallerde Kira Bedelini Ödeme Borcu 75
ee) Kira Konusu Şeyin Sözleşmenin Bitiminden Önce Geri Verilmesi Halinde Kiracının Kira Parasını Ödeme Borcu 75
aaa) Genel Olarak 75
b) Kiralananı Özenle Kullanma ve Komşulara Saygı Gösterme Borcu 76
aa) Genel Olarak Yasal Düzenleme ve Kapsamı 76
bb) Kiracının Bu Borçlar Bakımından Borca Aykırı Davranışının Sonuçları 76
c) Temizlik ve Bakım Giderlerini Ödeme Borcu 77
d) Ayıpların Giderilmesine ve Kiralananın Gösterilmesine Katlanma Borcu 77
e) Ayıpları Kiraya Verene Bildirme Yükümü 77
f) Kiracının Kira Sözleşmesinin Sona Ermesi veya Erdirilmesinde Kiralananı Geri Verme Borcu 78
aa) Genel Olarak 78
bb) Kiracının Kiralananı Geri Verme Borcu Bakımından Kiraya Verenin Külfetleri 79
D) Kiraya Verenin Ayıba Karşı Tekeffül Sorumluluğu 79
1. Genel Olarak 79
2. Kiralananın Teslimi Sırasında Mevcut Ayıplar Bakımından 80
a) Genel Olarak 80
b) Sorumluluğun Şartları 80
c) Teslim Sırasında Mevcut Ayıplar Bakımından Kiracının Sahip Olduğu Haklar 81
3. Kiralananda Sonradan Ortaya Çıkan Ayıplardan Sorumluluk 81
a) Genel Olarak 81
b) Sorumluluğun Şartları 82
c) Ayıba Karşı Tekeffül Sorumluluğunda Kiracının Hakları ve Bu Hakların Kullanılması 82
aa) Ayıba Karşı Tekeffül Sorumluluğunda Kiracının Hakları 82
aaa) Önemli Ayıplarda 82
bbb) Önemsiz Ayıplarda 82
bb) Ayıba Bağlı Hakların Kullanılması 82
aaa) Ayıbın Tamir Yoluyla Giderilmesini Talep Hakkının Kullanılması 82
bbb) Eğer Mümkünse Kiralananın Ayıpsız Bir Benzeriyle Değiştirilmesini İsteme Hakkının Kullanılması 83
ccc) Kira Bedelinin Ayıp Oranında İndirilmesi Hakkının Kullanılması 83
ddd) Kira Sözleşmesini Fesih Hakkının Kullanılması 83
E) Üçüncü Kişinin İleri Sürdüğü Üstün Hak Sebebiyle Sorumluluk (Kiraya Verenin Zapta Karşı Tekeffül Sorumluluğu) 83
1. Genel Olarak 83
2. Kira Konusu Şeyin Üçüncü Kişi Tarafından Kira Sözleşmesinin Kurulması Sırasında Mevcut Üstün Hakka Dayanılarak Zapt Edilmesi ve Hukuki Sonuçları (TBK m. 309) 83
3. Kira Konusu Şeyin Sözleşmenin Kurulmasından Sonra El Değiştirmesi veya Üçüncü Kişinin Üstün Hak Sahibi Olması (TBK m. 310 ve 311) 84
a) Genel Olarak 84
b) Üçüncü Kişinin Kira Sözleşmesinin Kurulmasından Sonra Kira Konusu Şey Üzerinde Mülkiyet Hakkına Sahip Olması (TBK m. 310) 84
c) Üçüncü Kişinin Kira Sözleşmesinin Kurulmasından Sonra Kira Konusu Şey Üzerinde Mülkiyet Dışında Bir Üstün Hak Sahibi Olması (TBK m. 311) 85
d) Taşınmaza İlişkin Kira Sözleşmelerinde Kiracının Nispî Hakkının Kuvvetlendirilebilmesi İmkânı (TBK m. 312) 85
F) Kira Sözleşmesinde Özel Durumlar 85
1. Kiralananda Yenilik ve Değişiklik Yapılması 85
a) Kiralananda Kiraya Veren Tarafından Yenilik ve Değişiklik Yapılması 85
aa) Genel Olarak 85
bb) Şartları 86
cc) Kiraya Veren Tarafından Kiralananda Değişiklik ve Yenilik Yapılmasında Kiraya Verenin Yükümlülükleri 86
b) Kiralananda Kiracı Tarafından Yenilik ve Değişiklik Yapılması 86
2. Kira Sözleşmesinde Alt Kira ve Kira Hakkının Devri 87
a) Genel Olarak 87
b) TBK m. 322 Hükmünde Yer Alan Ana Kural ve İstisnası 87
c) Kiraya Verenin Alt Kiracıya Karşı Durumu 88
3. Kira Sözleşmesinin Devri 88
a) Genel Olarak 88
b) Hukukî Niteliği ve Şartları 88
aa) Hukukî Niteliği 88
bb) Şartları 88
c) Ticarî İşletmenin Devri ve Diğer Durumlarda Kira İlişkisinin Devrine İlişkin Özellik 89
d) Kira Sözleşmesinin Devrinin Hukukî Sonuçları 89
4. Takastan Feragat Yasağı 90
G) Kira Sözleşmesinin Sona Ermesi 90
1. Genel Olarak 90
2. Belirli Süreli Kira Sözleşmelerinde Sürenin Bitmesiyle 91
3. Belirsiz Süreli Kira Sözleşmelerinde Fesih Bildirimiyle 92
a) Genel Olarak 92
b) Taşınmaz Kiralamaları ile Taşınır Yapı Kiralamalarında 92
c) Taşınır Kiralamalarında 93
4. Diğer Sona Erdirme Sebepleri 93
a) Önemli Sebeplerden Dolayı Olağanüstü Fesih 93
b) Kiracının İflası 95
c) Kiracının Ölümü Halinde Mirasçılarının Sözleşmeyi Feshi 95
III. KONUT VE ÇATILI İŞYERİ KİRALARI 96
A) Genel Olarak 96
1. Giriş ve Kavramlar 96
2. Uygulama Alanı 96
3. Bağlantılı Sözleşme 97
a) Yasal Düzenleme 97
b) Şartları 97
c) Hükümleri 98
4. Kiracı Aleyhine Düzenleme ve Değişiklik Yapma Yasağı 98
5. Kullanma Giderleri 99
B) Kiracının Güvence Vermesi 99
C) Kira Bedelinin Belirlenmesi 100
D) Konut Kirasında Konunun Aile Konutu Olması 102
E) Konut ve Çatılı İşyeri Kiralamalarının Sona Ermesi 103
1. Genel Olarak 103
2. Kira Sözleşmesinin Bildirim Yoluyla Sona Ermesi 104
a) Belirli Süreli Kira Sözleşmelerinde 104
b) Belirsiz Süreli Kira Sözleşmelerinde 105
3. Kira Sözleşmesinin Dava Yoluyla Sona Erdirilmesi 106
a) Genel Olarak 106
b) Tahliye Sebepleri 107
aa) Kiraya Verenden Kaynaklı Tahliye Sebepleri 107
aaa) Konut veya İşyeri Gereksinimi Sebebiyle Tahliye Davası 107
i. Genel Olarak 107
ii. Yeni Malikin Konut veya İşyeri Gereksinimi Sebebiyle Tahliye Davası Açması 108
iii. Gereksinim Nedeniyle Tahliyede Yeniden Kiralama Yasağı 109
bbb) Taşınmazı Yeniden İmar veya İnşa Sebebiyle Tahliye 109
i. Genel Olarak 109
ii. Tahliye Davasının Açılabileceği Süre 109
iii. Yeniden İmar ve İnşaya Dayanan Tahliyede Yeniden Kiralama Yasağı 110
bb) Kiracıdan Kaynaklanan Tahliye Sebepleri 110
aaa) Genel Olarak 110
bbb) Sebepler 110
i. Yazılı Tahliye Taahhüdü Sebebiyle Tahliye 110
ii. İki Haklı Yazılı İhtar Sebep Nedeniyle Tahliye 111
iii. Kiracının Kendisinin veya Eşinin Aynı İlçe/Belde Sınırları İçinde Oturmaya Elverişli Konutunun Bulunması Nedeniyle Tahliye 112
F) Kiracının Ölümü 113
§ 5. ÖDÜNÇ SÖZLEŞMELERİ 114
I. GENEL OLARAK 114
II. KULLANIM ÖDÜNCÜ SÖZLEŞMESİ 114
A) Genel Olarak 114
B) Tarafların Borçları 114
1. Ödünç Verenin Borçları 114
a) Ödünç Konusu Şeyi Teslim Borcu 114
b) Olağanüstü Masrafları Ödeme Borcu 115
2. Ödünç Alanın Borçları 115
a) Ödünç Verileni Sözleşmeye Uygun Kullanma Borcu 115
b) Kullanım Ödüncünün Konusunu Bir Başka Kişiye Kullandırmama Borcu 115
c) Ödünç Konusunun Olağan Masraflarına Katlanma Borcu 116
d) Kullanım Ödüncünü Ödünç Verene İade Etme Borcu 116
C) Ödünç Verenin Zapttan ve Ayıptan Sorumluluğu 116
D) Birden Fazla Kimsenin Birlikte Ödünç Almasında Müteselsil Sorumluluk 116
E) Kullanım Ödüncü Sözleşmesinin Sona Ermesi 117
1. Sürenin Dolmasıyla 117
2. Ödünç Alanın Sözleşmeyi İhlal Etmesine İstinaden Ödünç Verenin Sözleşmeyi Feshetmesiyle 117
3. Ödünç Verenin Acil İhtiyacına İstinaden Sözleşmeyi Feshetmesiyle 117
4. Ödünç Alanın Ölümüyle 117
III. TÜKETİM ÖDÜNCÜ (KARZ) SÖZLEŞMESİ 118
A) Genel Olarak 118
B) Unsurları, Şekli, Tüketim Ödüncü Sözleşmesinde Faiz ve Buna Bağlı Olarak Sözleşmenin Niteliği 118
1. Unsurları 118
2. Şekli 118
3. Tüketim Ödüncü Sözleşmesinde Faiz ve Buna Bağlı Olarak Sözleşmenin Niteliği 119
a) Adî İş Niteliğindeki Tüketim Ödüncü Sözleşmelerinde 119
b) Ticarî İş Niteliğindeki Tüketim Ödüncü Sözleşmelerinde 120
C) Tüketim Ödüncü Sözleşmesinde Tarafların Borçları 121
1. Ödünç Verenin Borcu: Ödünç Verenin Ödünç Konusunun Mülkiyetini Geçirme ve Teslim Borcu 121
a) Genel Olarak 121
b) Ödünç Verenin Borca Aykırı Davranıştan, Ayıptan ve Zapttan Sorumluluğu 121
2. Tüketim Ödüncü Sözleşmesinde Ödünç Alanın Borçları 122
a) Faizli Tüketim Ödüncü Sözleşmesinde Ödünç Konusu Şeyi Teslim Alma Borcu 122
b) Faizli Tüketim Ödüncü Sözleşmesinde Faiz Ödeme Borcu 122
c) Ödünç Konusu Şeyi Mislen İade Etme Borcu 122
D) Tüketim Ödüncü Sözleşmesinde Sona Ermesi 122
3. Bölüm
İŞ GÖRME BORCU DOĞURAN SÖZLEŞMELER VE
VEKÂLETSİZ İŞ GÖRME
§ 6. HİZMET SÖZLEŞMESİ 125
I. GENEL HİZMET SÖZLEŞMESİ 125
A) Genel Olarak 125
1. Tanım 125
2. Unsurları 125
3. Özellikleri 125
4. Kurulması ve Şekli 126
B) Tarafların Borçları 126
1. İşçinin Borçları 126
2. İşverenin Borçları 127
C) Önem Arz Eden Bazı Hükümler 129
II. PAZARLAMACILIK SÖZLEŞMESİ 130
III. EVDE HİZMET SÖZLEŞMESİ 130
§ 7. ESER SÖZLEŞMESİ 131
I. GENEL OLARAK 131
II. ESER SÖZLEŞMESİNİN TÜRLERİ, ÖZELLİKLERİ VE UNSURLARI 132
A) Türleri 132
B) Özellikleri 132
C) Unsurları 132
1. Bir Eser Meydana Getirme (ve Teslim Etme) 132
2. Bedel (Ücret) Ödeme Taahhüdü 133
3. Taraflar Arasında Anlaşma 133
III. ESER SÖZLEŞMESİNDE TARAFLARIN BORÇLARI 134
A) Yüklenicinin Borçları 134
1. Eseri Meydana Getirme Borcu 134
a) Eseri Meydana Getirme – Eseri Bizzat ve Kendi İdaresi Altında Meydana Getirme 134
aa) Genel Kural ve İstisnaları 134
bb) Alt Eser Sözleşmesi 134
aaa) Genel Olarak 134
bbb) Alt Eser Sözleşmesinde Taraflar Arasındaki İlişkiler 135
i. İşsahibi ile Yüklenici Arasındaki İlişki (Sözleşme İlişkisi) 135
ii. Alt Yüklenici ile Yüklenici Arasındaki İlişki 135
iii. İşsahibi ile Alt Yüklenici Arasındaki İlişki 135
b) Eserin Meydana Getirilmesi İçin Gereken Araç ve Gereci Sağlama Borcu 135
c) Eser Teslim Sözleşmesi Söz Konusuysa Malzemeleri Sağlama Borcu 136
aa) Genel Olarak 136
bb) Eserde Kullanılacak Malzemeleri Getirme Borcunun İşsahibine veya Yükleniciye Ait Olmasına Göre Yüklenicinin Yüküm ve Yükümlülükleri 136
aaa) Genel Olarak 136
bbb) Eğer Eserde Kullanılacak Malzemeler İşsahibi Tarafından Sağlanmışsa 136
ccc) Eserde Kullanılacak Malzemeleri Yüklenici Sağlamışsa 137
d) Özenle İş Görme ve Sadakat Borcu 138
aa) Genel Olarak Özen Borcu 138
bb) Yüklenicinin Sadakat Borcu 139
cc) Özel Olarak TBK m. 473/II Hükmü 139
aaa) Genel Olarak 139
bbb) Şartları 140
ccc) Hükmü 140
e) İşe Zamanında Başlama ve Devam Etme Borcu 140
aa) Genel Olarak 140
bb) Şartları 141
cc) Hükmü 142
2. Eseri Teslim Borcu 142
a) Genel Olarak 142
b) Teslim Borcunun İfa Zamanı ve Yüklenicinin Temerrüdü 143
aa) Teslim Borcunun İfa Zamanı 143
bb) Yüklenicinin Teslim Borcunda Temerrüde Düşmesi ve Hukukî Sonuçları 143
aaa) Yüklenicinin Teslim Borcunda Temerrüde Düşmesi 143
bbb) Yüklenicinin Temerrüde Düşmesinin Sonuçları 143
i. İşsahibinin Hakları 143
ii. Eserin Tesliminde Temerrüde Düşülmesine Ceza Koşulu Bağlanmış Olması 144
d) Eseri Teslim Borcuna İlişkin Diğer Hususlar 145
B) İşsahibinin Borçları 145
1. Genel Olarak 145
2. Bedel Türleri 146
a) Kesin Bedel, Kesin Bedelin Hükümleri ve Kesin Bedelin Uyarlanması 146
aa) Kesin Bedel 146
bb) Kesin Bedelin Hükümleri 146
cc) Kesin Bedelin Uyarlanması, Uyarlama Mümkün Değilse Sözleşmeden Dönme veya Sözleşmenin Feshi 147
b) Yaklaşık Bedel ve Yaklaşık Bedelin Hükümleri, Yaklaşık Bedelin Aşırı Ölçüde Aşılması 148
aa) Yaklaşık Bedel ve Yaklaşık Bedelin Hükümleri 148
bb) Yaklaşık Bedelin Aşırı Ölçüde Aşılması 149
aaa) Genel Olarak 149
bbb) Şartları 149
ccc) Yaklaşık Bedelin Aşırı Ölçüde Aşılmasının Hüküm ve Sonuçları 149
c) İşin Değerine Göre Bedel Ödenmesinin Kararlaştırıldığı (Açık veya Örtülü Olarak) Hallerde Durum 150
IV. YÜKLENİCİNİN AYIBA KARŞI TEKEFFÜL SORUMLULUĞU 151
A) Genel Olarak 151
B) Şartları 151
1. Maddî Şartlar 151
2. Şekli Şartlar 152
C) Yüklenicinin Ayıba Karşı Tekeffül Sorumluluğunun Hükümleri 153
1. İşsahibinin Hakları 153
a) Genel Olarak 153
b) Sözleşmeden Dönme Hakkı 153
aa) Genel Olarak 153
bb) Dönme Hakkının Sınırlanması 153
c) Bedelden İndirim Yapılmasını İsteme Hakkı 154
d) Ayıbın Giderilmesini İsteme Hakkı 154
e) Zararın Tazminini Talep Etme Hakkı 154
2. Ayıba Karşı Tekeffülden Doğan Hakların Tabi Olduğu Zamanaşımı Süresi 155
V. ESER SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 155
A) Genel Olarak 155
B) İşsahibinin Yüklenicinin Tüm Zararını Tazmin Ederek Sözleşmeyi Feshetmesiyle 155
1. Genel Olarak 155
2. TBK m. 484 Hükmündeki Feshin Özellikleri 155
3. TBK m. 484 Hükmündeki Fesih Hakkının Sonuçları 156
VI. ESERİN TESLİMDEN EVVEL KAZA SONUCUNDA TELEF OLMASI 156
A) Genel Olarak 156
B) Şartları 156
C) Sonuçları 157
VII. ESER SÖZLEŞMESİNDE İMKÂNSIZLIK 157
A) İşsahibinin Şahsında veya Tehlike Alanında Meydana Gelen Umulmayan Bir Olay Neticesinde İfanın İmkânsız Hale Gelmesi 157
1. Genel Olarak 157
2. Şartları 157
3. Sonuçları 157
B) Yüklenicinin Şahsında Ortaya Çıkan Umulmayan Bir Olaydan Doğan İmkânsızlık 157
1. Genel Olarak 157
2. Şartları 158
3. Sonuçları 158
§ 8. VEKÂLET SÖZLEŞMESİ 159
I. GENEL OLARAK 159
A) Tanımı 159
B) Vekâlete İlişkin Hükümlerin Tâli Olarak Uygulanması 159
II. UNSURLARI, KURULMASI VE KAPSAMI 159
A) Unsurları 159
B) Kurulması 160
C) Kapsamı 160
III. TARAFLARIN BORÇLARI 161
A) Vekilin Borçları 161
1. Sadakat ve Özen Borcu 161
2. İşi Şahsen İfa Borcu 161
a) Genel Kural ve İstisnaları 161
b) Vekilin Bir Başka Kişiyi Tevkil Etmesi 162
aa) Genel Olarak 162
bb) Başkasını Tevkil Eden Vekilin Sorumluluğu 162
3. Müvekkilin Talimatına Uygun Olarak Hareket Etme Yükümü 162
a) Genel Olarak 162
b) Vekilin Talimattan Ayrılmasının Caiz Olduğu İstisnai Hâl 162
c) Talimata Uymamanın Sonuçları 162
4. Hesap Verme Borcu 163
5. İade Borcu 163
B) Müvekkilin Borçları 163
1. Ücret Ödeme Borcu 163
2. Vekil Tarafından Yapılan Masrafları ve Verilen Avansları Ödeme Borcu 163
3. Vekili Müvekkili Hesabına Girdiği Borçtan Kurtarma Yükümü 163
4. Vekilin Uğradığı Zararı Tazmin Borcu 163
IV. DOLAYLI TEMSİLLE VEKÂLET SÖZLEŞMESİNDE HAKLARIN MÜVEKKİLE DEVRİ (GEÇİŞİ) 163
V. VEKÂLET SÖZLEŞMESİNDE MÜTESELSİL BORÇLULUK 164
VI. VEKÂLET SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 164
A) Genel Olarak 164
B) Tek Taraflı Olarak Sona Erdirme (Azil ve İstifa) 164
C) Vekâlet Sözleşmesinin Taraflardan Birinin Ölümü, Ehliyetsizliği veya İflâsı Nedeniyle Kanun Gereği Sona Ermesi 164
§ 9 VEKÂLETSİZ İŞ GÖRME 165
I. GENEL OLARAK 165
II. GERÇEK VEKÂLETSİZ İŞ GÖRME 165
A) Genel Olarak 165
B) Tarafların Borçları 165
1. İşgörenin Borçları 165
2. İş Sahibinin Borçları 165
C) İşgörenin Sorumluluğu 166
D) Gerçek Vekâletsiz İş Görmenin Diğer Hükümleri 166
III. GERÇEK OLMAYAN VEKÂLETSİZ İŞ GÖRME 167
A) Genel Olarak 167
B) Kötüniyetli Gerçek Olmayan Vekâletsiz İş Görmede İşi Görülen Kişi ile İşgörenin Durumu 167
C) İyiniyetli Gerçek Olmayan Vekâletsiz İş Görmede İşi Görülen Kişi ile İşgörenin Durumu 167
4. Bölüm
TEMİNAT BORCU DOĞURAN SÖZLEŞMELER
§ 10. KEFALET SÖZLEŞMESİ 169
I. GENEL OLARAK 169
A) Tanım 169
B) Hukukî Niteliği 169
C) Kefalet Sözleşmesinin Özellikleri 169
D) Kefalet Sözleşmesinin Benzer Sözleşmelerden Farkları 170
1. Garanti Sözleşmesinden Farkları 170
2. Avalden Farkları 170
E) Kefalet Sözleşmesine İlişkin Hükümlerin Uygulama Alanı 171
II. KEFALET SÖZLEŞMESİNİN GEÇERLİLİK ŞARTLARI 171
A) GEÇERLİ BİR ASIL BORCUN BULUNMASI 171
1. Genel Olarak 171
2. İptal Edilebilir Bir Borca Kefalet 171
3. Müstakbel veya Şarta Bağlı Bir Borca Kefalet 171
4. Eksik Borçlar İçin Kefalet 172
B) GEÇERLİ BİR KEFALET SÖZLEŞMESİNİN BULUNMASI 172
1. Kefalet Sözleşmesinde Esasa İlişkin Geçerlilik Şartları 172
a) Kefil Olma Ehliyeti 172
b) Kefil Olacak Kimsenin Evli Olması 173
c) Kefilin İradesinin Sakatlanmış Olması 173
d) Kefalet Sözleşmesinin Temsil Yoluyla Yapılması 173
2. Kefalet Sözleşmesinde Şekle İlişkin Geçerlilik Şartları 173
a) Genel Olarak 173
b) Kefalet Sözleşmesinin Yazılı Şekilde Yapılması Gerekliliği 173
c) Yazılı Şeklin İçeriği 174
III. KEFALETİN ÇEŞİTLERİ 174
A) Adî Kefalet 174
B) Müteselsil Kefalet 175
C) Toplu Kefalet 176
1. Bağımsız Toplu Kefalet 176
2. Kısmî Kefalet 176
3. Birlikte Kefalet 176
4. Kefile Kefalet 177
D) Rücua Kefalet 177
E) Zarara (Açığa) Kefalet 177
IV. KEFİLİN SORUMLULUĞUNUN KAPSAMI 177
A) Kefilin Sorumlu Olduğu Azamî Tutar 177
B) Kefilin Sorumlu Olduğu Alacaklar 177
V. KEFİLETTEKİ İLİŞKİLER BAĞLAMINDA TARAFLAR ARASINDAKİ İLİŞKİLER 178
A) Kefil ile Alacaklı Arasındaki İlişki 178
1. Kefilin Alacaklıya Karşı Savunma İmkânları 178
2. Alacaklının Kefile Karşı Yükümleri ve Külfetleri 178
a) Bildirim – İflasta ve Konkordatoda Kayıt 178
b) Ödemeyi Kabul Mecburiyeti 178
c) Teminatları ve İspat Vasıtalarını Saklama ve Kefile Nakil ve Tevdi Yükümlülüğü 179
B) Kefil ile Asıl Borçlu Arasındaki İlişki 179
1. Kefilin Ödemeyi İhbar Yükümü 179
2. Kefilin Asıl Borçludan Teminat Verilmesini veya Borçtan Kurtarılmasını İsteme Hakkı 179
3. Kefilin Rücu Hakkı 180
VI. KEFALETİN SONA ERMESİ 180
A) Asıl Borcun Sona Ermesine Bağlı Olarak Sona Erme 180
B) Kefalet Sözleşmesine Özgü Sone Erme Sebepleri 180
1. Kanun Gereği Kefalet Sözleşmesinin Sona Ermesi 180
2. Kefalet Sözleşmesinin Kefaletin Süresi Çerçevesinde Sona Ermesi 181
a) Belirli Süreli Kefalet Sözleşmesinin Sona Ermesi 181
b) Süresiz Kefaletin Sona Ermesi 181
3. Kefalet Sözleşmesinin Kefilin Kefalet Sözleşmesinden Dönmesiyle Sona Ermesi 181
Kanun’da Özel Borç İlişkileri Kısmında Düzenlenmiş Diğer Bazı Sözleşmeler ve Hukukî İlişkiler 183
Kaynakça 187 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
