İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 9
TABLOLARIN LİSTESİ 12
GRAFİKLERİN LİSTESİ 12
KISALTMALAR 13
GİRİŞ 15
BİRİNCİ BÖLÜM
TÜRKİYE EKONOMİSİNDE TARIM SEKTÖRÜNÜN YERİ VE ÖNEMİ
I. Türkiye’de Tarım Sektörünün Tarihsel Gelişimi 20
II. Türkiye’de Tarım Sektörünün Yeri: 2002–2022 27
A. Kırsal Nüfus, Tarımsal İstihdamın Durumu ve Tarımsal Alan 28
B. Temel Makroekonomik Göstergeler ve Tarımın Payı 32
C. Tarımsal Üretimin Durumu 39
1. Tarımsal Üretimde Kullanılan Unsurların Durumu 39
2. Tarımsal Üretim 45
III. Tarım İşletmelerinin Yapısı 50
İKİNCİ BÖLÜM
TÜRKİYE’DE ZİRAİ KAZANÇLARIN VERGİLENDİRİLMESİ VE TARİHSEL GELİŞİMİ
I. Osmanlı İmparatorluğundan Kalan Miras ve Cumhuriyet Döneminde Zirai
Kazançların Vergilendirilmesi: 1946 Yılına Kadar Olan Birinci Dönem 56
A. Ağnam Resmi (Hayvanlar Vergisi) 57
B. Aşar Vergisi 60
C. Toprak Mahsulleri Vergisi 64
II. Gelir Vergisi Öncesi Yaşanan Gelişim: 1946–1950 Arası İkinci Dönem 67
A. Temettü Vergisi 67
B. Kazanç Vergisi 68
C. 1946 Gelir Vergisi Kanunu Projesi 70
D. 1947 yılı Gelir Vergisi Kanunu Projesi 72
III. 5421 sayılı Gelir Vergisi Kanunu: 1950–1960 Dönemi 75
IV. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu: 1960–1998 Dönemi 79
V. Günümüzde Zirai Kazançların Gelir Vergisi Çerçevesinde Vergilendirilmesi:
1998 Sonrası Dönem 87
A. Zirai Faaliyetin Tanımı, Zirai Kazancın Kapsamı ve Sınırları 87
B. Çiftçi, Ürün, Zirai İşletme ve Zirai Kazançta İstisnalar 89
C. Zirai Kazançlarda Vergilendirme 90
1. Tevkifat Yoluyla Vergilendirme 90
2. Tevkifat Oranları 92
3. İşletme Büyüklüğü Ölçüleri ve Gelişimi 94
4. Gerçek Usulde Vergilendirme 100
a. Zirai İşletme Hesabı 102
b. Bilanço Esası 102
c. Gerçek Usulde Vergilendirmede Hasılat ve Giderler 102
(1) Gerçek Usulde Hasılat 102
(2) Gerçek Usulde Hasılattan İndirilecek ve İndirilemeyecek Giderler 103
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE’DE ZİRAİ KAZANÇLARIN VERGİLENDİRİLMESİNİN
DEĞERLENDİRİLMESİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
I. Zirai Kazançlardan Sağlanan Gelir Vergisi Hasılatının Tahmini 107
II. Zirai Kazançların Gelir Kavramı Açısından Değerlendirilmesi ve Gelir
Vergisi Kapsamında Vergilendirilmesi 115
III. Türkiye’de Zirai Kazançların Vergilendirilmesinde Yaşanan Sorunlar 118
A. İşletme Büyüklüğü Ölçüleri Açısından 120
B. Arazi Büyüklükleri ve Ağaç Sayıları Açısından 121
C. Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Sayıları Açısından 123
D. Motorlu Araç Kriterleri Açısından 125
1. Traktör Kriteri 125
2. Biçerdöver veya Bu Mahiyetteki Bir Motorlu Araç Kriteri 126
E. Aile İşletmeleri Açısından 127
F. Vergilendirme Usulü ve Belge–Kayıt Düzeni Açısından 128
G. Zirai Kazancın Kapsamı ve Tespiti Açısından 130
H. Tevkifat Oranları Açısından 132
İ. Adi Ortaklıklar Açısından 135
J. Gelir Vergisi Tarifesine Tabi Tutulma Açısından 137
K. Yıllık Beyanname Verilmesi Açısından 139
L. Tutulması Gereken Defterler Açısından 140
M. İstisna Düzenlemeleri Açısından 141
N. Ödemelerin Kontrolü Açısından 142
IV. Zirai Kazançların Vergilendirilmesine Yönelik Çözüm Önerileri 143
A. Ayni Gelirlerin Zirai Kazanca Dâhil Edilmesi 145
B. İşletme Büyüklüğü Ölçüleri ile Motorlu Araç Kriterlerinin Düzenlenmesi ve
Kazanç Tutarına Dayalı Bir Sistemin Getirilmesi 145
1. Ekili Alanların Tespiti 146
2. Hayvan Sayısı Kriteri 147
3. Kümes Hayvanları 147
4. Traktör Kriteri 148
5. Biçerdöver Kriteri 148
6. Aile İşletmelerinde Vergilendirme Kriterlerinin Tespiti 148
7. Kazanç Tutarına Dayalı Bir Sistemin Getirilmesi 149
C. Ayırma Prensibinin Hayata Geçirilmesi, İstisna ve Muaflıklara Yer Verilmesi 149
1. Ayırma Prensibinin Hayata Geçirilmesi 149
2. İstisna ve Muaflıklara Yer Verilmesi 150
3. Gerçek Usulde Vergilendirilmeyen Zirai Kazançların Sınırlandırılması 150
D. Tevkifat Oranlarının Gözden Geçirilmesi 151
1. İklim Koşulları ve Tevkifat Oranları 151
2. Ticaret Borsalarında Kayıt ve Tevkifat Oranları 151
3. Tevkifata Tabi Ödemelerin Bankalar Aracılığıyla Yapılması 152
E. Götürü Gider Usulünün Yeniden Düşünülmesi 152
F. Gerçek Usulün Yaygınlaştırılması 152
1. Gerçek Usulün Yaygınlaştırılması ve Vergi Kültürünün Yerleştirilmesi 152
2. Gerçek Usulde İhtiyari Olarak Defter Tutma 153
2. Vergilemede Artan Oranlılığın Sağlanması 154
SONUÇ 155
KAYNAKÇA 159
EKLER 167 |