Kategoriler
Eser Adı Yazar Yayınevi Açıklama İçindekiler Barkod
Arama  
Ana Sayfa Sipariş Takip Üyelik Yardım İletişim
 
 
Bülten
   

×
Tıbbi Müdahaleden Doğan Hukuki ve Cezai Sorumluluk
Doktrin ve Yargı Kararları Işığında Doktorlar, Diş Hekimleri ve Eczacılar ile Diğer Sağlık Mesleği Mensuplarının, Özel Hastaneler ile Devletin Sorumluluğu
Şubat 2022 / 4. Baskı / 1712 Syf. / Ciltli
Fiyatı: 2150.00 TL
24 saat içerisinde temin edilir.
 
Sepete Ekle

Diğer Baskılar
 Baskı Tarih Fiyatı İndirimli
 3. Nisan 2017 330.00 TL 275.00 TL (%17) Sepete Ekle
 2. Ekim 2014 190.00 TL 123.50 TL (%35) Sepete Ekle
 1. Şubat 2013 165.00 TL -      Sepete Ekle
   

Tıbbi müdahale nedeniyle doktor ve diğer sağlık mesleği mensuplarının tazminat ve ceza sorumluluğu ve özel hastaneler ile devletin tazminat sorumluluğunu inceleyen kitapta kişilik hakları, sağlık hakkı, hasta hakları, kişinin kendi kaderini belirleme ve tedaviyi ret hakkı kavramları ile ötenazi, hukuka uygun tıbbi müdahalenin şartları, tıbbi kusur sayılan haller, komplikasyon ve malpraktis kavramları, kişiliğin başlangıcı ve ölüm, hekim ve hastanın hak ve yükümlülükleri, tıbbi bilirkişilik, bilirkişilerin yükümlülükleri ve sorumlulukları vb. konular doktrin ve yargı kararları etrafında incelenmektedir.

Kitapta incelenen konular arasında ayrıca; organ nakli, kürtaj, cinsiyet değiştirme, kök hücre çalışmaları, embriyo aktarımları, gen çalışmaları, GDO'lu ürünler ve ilaçlar, bilimsel deney ve denemeler, protez ve estetik tıbbi girişimler ve bunlardan doğan hukuki ve cezai sorumluluk, ilaç araştırmaları ve ilaçların kullanılmasından doğan sorumluluk, ilaç üreticisi ve eczacıların sorumlulukları, doktorlar ve diğer sağlık mesleği mensuplarıyla ilgili suç tipleri ve bunlardan dolayı cezai sorumlulukları, yetkisiz kişilerin tıbbi müdahalelerinden doğan cezai sorumlulukları, doktorlar ile özel hastaneler ve devletin tıbbi girişimlerden doğan maddi ve manevi zararlar nedeniyle tazminat sorumlulukları gibi konular yer almaktadır.

İnceleme konularıyla ilgili olarak kitapta, konularına göre tasnif edilmiş şekilde güncel Yargıtay hukuk ve ceza daireleri kararları ile Danıştay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi kararlarına yer verilmiştir.

Yeni baskıda; önemli değişiklikler yapılmış, ilk olarak geçen dört yıldaki tali mevzuat değişiklikleri, gelişen tıp hukuku literatürü ve yeni Yargıtay-Danıştay kararları doğrultusunda ilgili bölümler güncellenmiş, çok sayıda yeni karar eklenmiş, önemli ölçüde yeni konu başlıklar açılmıştır. Ayrıca bu baskıda kitapta yer alan kararlara KAREKOD okutularak erişim imkanı sağlanmıştır.

Konu Başlıkları
Tıbbi Müdahale Kavramı, Müdahale Şartları, Hak ve Yükümlülükler ve Tıbbi Hatalar
Ceza Hukuku Açısından Tıbbi Eylemlerin Niteliği Kamu Görevlisi Kavramı Soruşturma Usulü
Tıbbi Girişimler Nedeniyle İşlenmesi Söz Konusu Olan Suçlar
Doktorlar ve Diğer Sağlık Görevlilerinin Cezai Sorumlulukları
Tıbbi Yardım ve Müdahaleden Doğan Hukuki Sorumluluk
Hekim, Sağlık Personeli, Hastane ve Devletin Tazminat Sorumluluğu ile İlgili Yargı Kararları
Barkod: 9789750275357
Yayın Tarihi: Şubat 2022
Baskı Sayısı:  4
Ebat: 17x25
Sayfa Sayısı: 1712
Yayınevi: Seçkin Yayıncılık
Kapak Türü: Ciltli
Dili: Türkçe
Ekler: -

 

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Dördüncü Basıya Sunuş  5
Önsöz  7
Kısaltmalar  51
Birinci Bölüm
KAVRAMLAR, ÜLKEMİZDE TIBBİ HİZMETLERİN ORGANİZASYONU, HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
I. TEMEL KAVRAMLAR  53
A. Tıbbi Müdahale ve Sağlık Hizmeti Kavramları  53
1. Tıbbi Müdahale Kavramı  53
a. Genel Olarak Tıbbi Müdahale Kavramı ve Hukuki Kaynakları  53
b. Kozmetik Girişimlerin Niteliği  54
c. Tıbbi Müdahalenin Yöntemi  57
aa. Geleneksel (Klasik) Yöntemlerle Yapılan Tıbbi Müdahaleler  57
bb. Yeni Yöntemlerle Yapılan Tıbbi Müdahaleler  57
aaa. Tedavi Amaçlı Deneysel Uygulamalar  57
bbb. Araştırma Amaçlı Tıbbi Deneyler  58
2. Sağlık Hizmeti Kavramı  59
B. Sağlık Hakkı ve İlgili Diğer Kavramlar  60
C. Sağlık Hukuku ve Alt Dalları  68
1. Sağlık Hukuku  68
2. Tıp Hukuku  69
3. Kamu Sağlığı Hukuku  69
4. Sağlık İdaresi Hukuku  70
D. Tıp Hukukuyla İlgili Diğer Kavramlar  71
1. Tıbbi Malpraktis Kavramı  71
2. Endikasyon Kavramı  72
3. Komplikasyon Kavramı  74
4. Hukuki ve Cezai Sorumluluk Kavramları  74
a. Genel Olarak Sorumluluk Kavramı  74
b. Hukuki Sorumluluk  75
c. Cezai Sorumluluk  76
E. Tıbbi Müdahaleler ve Kişilik Hakları  76
1. Doğum ve Kişiliğin Kazanılması  76
2. Yaşam ve Vücut Bütünlüğünü Koruma Hakları  78
3. Kişiliğin Sona Ermesi ve Ölüm Anının Tıbben Tespiti  82
a. Genel Olarak Kişiliğin Sona Ermesi ve Mevzuatta Ölümün Tespiti Sorunu  82
b. Tıp bilimi Açısından Ölüm Halinin Tespitiyle İlgili Yaklaşımlar  83
c. Yeniden Canlandırma (Resüsitasyon) Uygulamaları  89
d. Ölümün Tespiti Halinde Yapılması Gerekenler  92
e. Organ Nakli Kanunu Uygulamasında Beyin Ölümü Kriteri  93
4. Kendi Geleceğini Belirleme Hakkı ve Hasta Özerkliği Kavramı  97
a. Genel Olarak Kişi Özerkliği Kavramı ve Gelişimi  97
b. Kişi Özerkliği Hakkının Anayasal Temelleri  101
F. Hasta Özerkliği Bağlamında Tedaviyi Ret Hakkı ve Ötanazi  105
1. Tedaviyi Ret Hakkı  105
2. Ötanazi  114
a. Genel Olarak Ötanazi Kavramı ve Benzer Kavramlar  114
b. Ötanazi Tartışmasının Hukuksal Temelleri  117
c. Aktif Ötanazi  123
d. Dolaylı Ötanazi  126
e. Pasif Ötanazi  127
II. TÜRKİYE’DE SAĞLIK HİZMETLERİNİN ORGANİZASYON BİÇİMİ  138
A. Sağlık Hizmetinin Kamu Hizmeti Olarak Örgütlenmesi  138
1. Genel Olarak  138
2. Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri  140
3. İkinci ve Üçüncü Basamak Sağlık Hizmetleri  141
4. Kamu Kurumlarınca Sunulan Sağlık Hizmetleri  142
a. 663 sayılı KHK (Kamu Hastaneleri Kurumu) Dönemi  142
b. 694 sayılı KHK ve 7078 sayılı Kanun ile Getirilen Yeni Sistemde Devlet Hastaneleri  143
c. Diğer Kamu Kuruluşlarınca Yürütülen Sağlık Hizmetleri  146
5. Türk Silahlı Kuvvetleri Bünyesindeki Sağlık Hizmetleri  147
B. Sağlık Hizmetinin Özel Kişi ve Kuruluşlarca Üstlenilmesi  149
III. HUKUKUMUZDA SAĞLIK MESLEĞİ MENSUPLARI – GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI  150
A. Genel Olarak Sağlık Mesleği Mensubu Kavramı  150
B. Kanunda Düzenlenen Sağlık Meslekleri ve Yetkileri  153
1. Hekim  153
2. Diş Tabibi  154
3. Eczacı  154
4. Ebe  155
5. Hemşirelik Mesleği  159
a. Genel Olarak Hemşirelik Görev Tanımı  159
b. Hemşirenin Yükümlülükleri  161
c. Hemşirenin Sorumluluğu  164
6. Klinik Psikolog  168
7. Fizyoterapist  174
8. Hastabakıcılık  177
9. Sağlık Memurluğu  177
10. Odyolog  178
11. Diyetisyen  178
12. Dil ve Konuşma Terapisti  180
13. Podolog  181
14. Sağlık Fizikçisi  182
15. Anestezi Teknisyeni/Teknikeri  184
16. Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni  185
17. Tıbbi Laboratuvar ve Patoloji Teknikeri  186
18. Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikeri  187
19. Ağız ve Diş Sağlığı Teknikeri  187
20. Diş Protez Teknikeri  188
21. Tıbbi Protez ve Ortez Teknisyeni/Teknikeri  189
22. Ameliyathane Teknikeri  189
23. Adli Tıp Teknikeri  190
24. Odyometri Teknikeri  191
25. Diyaliz Teknikeri  191
26. Fizyoterapi Teknikeri  192
27. Perfüzyonist  192
28. Radyoterapi Teknikeri  193
29. Eczane Teknikeri  194
30. İş ve Uğraşı Terapisti (Ergoterapist)  194
31. İş ve Uğraşı Teknikeri (Ergoterapi Teknikeri)  195
32. Elektronörofizyoloji Teknikeri  195
33. Mamografi Teknikeri  196
34. Acil Tıp Teknikeri  196
35. Acil Tıp Teknisyeni  197
36. Hemşire Yardımcısı  197
37. Ebe Yardımcısı  199
38. Sağlık Bakım Teknisyeni  200
39. Optisyen  200
C. Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensupları  201
1. Psikolog  201
2. Biyolog  202
3. Çocuk Gelişimcisi  203
4. Sosyal Çalışmacı/Sosyal Hizmet Uzmanı  203
5. Sağlık Eğitimcisi/Tıbbi Teknolog  203
6. Sağlık İdarecisi  204
7. Çevre Sağlığı Teknisyeni/Teknikeri  204
8. Yaşlı Bakım Teknikeri / Evde Hasta Bakım Teknikeri  205
9. Tıbbi Sekreter  205
10. Biyomedikal Cihaz Teknikeri  206
11. Biyomedikal Mühendisi  206
12. Gerontolog  207
D. Yürürlükten Kaldırılan/Değiştirilen Sağlık Meslekleri  207
1. Sünnetçilik  207
2. Diş Protez Teknisyenliği  208
IV. HEKİM–HASTA İLİŞKİSİNDE HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLER  208
A. Hastanın Hekime Karşı Hak ve Yükümlülükleri  208
1. Hastanın Yükümlülükleri  208
a. Hastalıkla İlgili Belirti veya Bulguları Bildirme Yükümlülüğü  208
b. Muayeneye, Teşhis ve Tedavi Yöntemine Katlanma Yükümlülüğü  209
c. Hekimin Tavsiyelerine Uyma Yükümlülüğü  210
d. Ücret Ödeme Yükümlülüğü  211
2. Hasta Hakları  211
a. Kavram ve Tarihi Gelişim  211
b. Mevzuatımızda Hasta Hakları / Hekim Yükümlülükleri  214
c. Hasta Hakları Yönetmeliği  215
d. Hasta Hakları Kurulu ve Şikayet Hakkı  216
B. Hekimin Hastaya Karşı Hak ve Yükümlülükleri  217
1. Hekimin Yükümlülükleri  217
a. Hastanın Onuruna ve Kişilik Değerlerine Saygı Gösterme Yükümlülüğü  217
b. Tıbbi Yardımı Bizzat Yerine Getirme Yükümlülüğü  219
c. Hasta Öyküsü (Anamnez) Alma ve Muayene Etme Yükümlülüğü  219
d. Bilgilendirme/Aydınlatma Yükümlülüğü  221
e. Tanı Koyma Yükümlülüğü  221
f. Uygun Tedavi Yöntemini Seçme ve Uygulama  222
g. Özen Yükümlülüğü  223
aa. Genel Olarak Özen Yükümlülüğü  223
bb. Tıbbi Standardı Sağlama (Objektif Özen) Yükümlülüğü  225
cc. Neticesi Bakımından Tıbbi Girişimde Hekimin Yükümlülüğü  229
ğ. Konsültasyon Önerme veya Bu Yöndeki Talebi Kabul Etme Yükümlülüğü  230
aa. Genel Olarak  230
bb. Konsültan Hekimin Yükümlülükleri  235
cc. Konsültasyon Usulü  236
dd. Konsültan Hekimle Kurulan İlişkinin Hukuki Niteliği  239
h. Kayıt Tutma Yükümlülüğü  240
aa. Genel Olarak Kayıt Tutma Yükümlülüğü  240
bb. Tıbbi Kayıtların Tutulmasıyla İlgili Temel İlkeler  245
cc. Elektronik Tıbbi Kayıtlar, Güvenlik ve Mahremiyet  246
aaa. Genel Olarak  246
bbb. Avrupa Konseyi ve Birlik Hukukunda Veri Korumayla İlgili Mevzuat  250
dd. Hastanın Tıbbi Kayıtları İnceleme ve Örnek Alma Hakkı  255
ee. Kayıt Tutma Yükümlülüğünün İhlali ve Sonuçları  257
ff. Tıbbi Kayıtlarla İlgili Mevzuat Hükümleri  258
ı. Hastanın Özel Hayatına (Mahremiyetine) Saygı ve Kişisel Verilerini Koruma Yükümlülüğü  260
aa. Genel Olarak Özel Hayatı ve Kişisel Verileri Koruma Yükümlülüğü  260
bb. Sağlık Hizmetlerinde Hasta Mahremiyetinin Korunması Yükümlülüğü  263
cc. Tıbbi Kayıtlar ve Sağlık Verileri Boyutuyla Özel Hayatın Gizliliği Hakkı  269
dd. Kişisel Verilere ve Mahremiyete Yönelik Hukuka Uygunluk Nedenleri  275
ee. Hukuki Sorumluluk ve İspat Yükü  277
ff. Cezai Sorumluluk  278
2. Hekimin Hakları  279
a. Hastadan Saygı ve Güven Bekleme Hakkı  279
b. Hastadan Tedaviyle İlgili İşbirliği Bekleme Hakkı  280
c. Çalışma Ekibini Seçme ve Tıbbi Görüş Alma Hakkı  280
d. Haklı Nedenle Tedaviyi Üstlenmeme veya Bırakma Hakkı  281
e. Özerklik – Mesleğini Serbestçe İcra Etme Hakkı  282
f. Ücret Talep Etme Hakkı  284
C. Hekimin Kamusal Yükümlülükleri  284
1. Suçu İhbar Yükümlülüğü  285
2. Hastalıkları Bildirim ve Tedavi Yükümlülüğü  285
İkinci Bölüm
TIBBİ GİRİŞİMLERİN HUKUKA UYGUNLUK NEDENLERİ VE ŞARTLARI
I. TIBBİ EYLEMLERİN HUKUKİ NİTELİĞİ VE GENEL OLARAK HUKUKA UYGUNLUK NEDENLERİ  289
A. Tıbbi Eylemlerin Hukuki Niteliği  289
B. Hukuk Tarihinde Tıbbi Girişimler ve Hekimlik Mesleği  290
C. Tıbbi Eylemlerin Hukuka Uygunluk Nedenleri  296
1. Konuyla İlgili Görüşler  296
a. Karşılaştırmalı Hukuktaki Yaklaşımlar  296
aa. Tıp Mesleğini Esas Alan Görüşler  296
bb. Bireysel veya Toplumsal Yararı Esas Alan Görüşler  298
cc. İradeyi Temel Alan Görüşler  298
b. Türk Hukuk Doktrininde İleri Sürülen Görüşler  300
2. Hukuka Uygunluk Nedenleriyle İlgili Görüşümüz  305
a. Rıza Gereken Tıbbi Girişimler Yönünden  305
b. Rıza Aranmayan Tıbbi Girişimler  311
c. Yetkili Olmayan Kişilerin Tıbbi Girişimleri  313
II. HASTANIN RIZASININ HUKUKA UYGUNLUĞU İÇİN GEREKEN ŞARTLAR  314
A. Rıza Açıklama Ehliyetinin Varlığı  314
1. Rıza Kavramı ve Tıbbi Müdahaleye Rızanın Yasal Dayanakları  314
2. Tam Ehliyetli Olup Ayırt Etme Gücünden Geçici Olarak Yoksun Olanlar  318
3. Ayırd Etme Gücüne Sahip Sınırlı Ehliyetliler Yönünden  319
4. Ayırt Etme Gücüne Sahip Sınırlı Ehliyetsizler Yönünden  320
5. Ayırt Etme Gücünden Yoksun Olanların Rıza Açıklama Ehliyeti  322
a. Kısıtlıların Rıza Açıklama Ehliyeti  322
b. Küçüklerin Rıza Açıklama Ehliyeti  323
d. Velinin Küçüğün Tedavisine Rıza Göstermemesi  330
B. Rızanın Konusunun Hukuka ve Ahlaka Uygun Bulunması  333
C. İrade (Rıza) Açıklamasının Biçimi ve Zamanı  334
D. İradeyi Sakatlayan Nedenlerin Bulunmaması  335
E. İradenin Bilgilendirme (Aydınlatma) Sonucu Elde Edilmesi  337
1. Bilgilendirme (Aydınlatma) Yükümlülüğünün Hukuki Niteliği ve Tarihsel Kökenleri  337
2. Bilgilendirme Yükümlüsü  342
3. Bilgilendirilecek Kişi  343
4. Hukuki Niteliği Yönünden Aydınlatma Yükümlülüğü ve Türleri  344
a. Genel Olarak  344
b. Karar Aydınlatması  346
c. Koruma (Güvenlik) Aydınlatması  350
d. Bilgilendirme Aydınlatması  351
5. Tıbbi Yardım Süreçlerine Göre Aydınlatma Yükümlülüğü  353
a. Muayene Yöntemi ve Teşhis Yöntemleri Hakkında Bilgilendirme  353
b. Bulgular ve Teşhis Konusunda Bilgilendirme  354
c. Tedaviyle İlgili Bilgilendirme  354
d. Tedavi Süreci ve Sonrası Hakkında Bilgilendirme  355
e. Süreçteki Diğer Tıbbi Uygulamalar İçin Bilgilendirme  357
6. Aydınlatmanın Zamanı ve Kapsamı  357
7. Aydınlatmanın Şekli  361
8. Bilgilendirmenin İspatı ve İspat Yükü  363
9. Bilgilendirme Yükümlülüğünün İstisnaları  365
a. Acil Tıbbi Müdahalelerde Bilgilendirme Yükümlülüğü  365
b. Bilgilendirmenin Tedaviyi Olumsuz Etkilemesi  365
c. Bilgilenme Hakkından Vazgeçme  368
d. Hastanın Bilgisinin Bulunması  369
e. Bilgilendirmenin Gereksiz veya Uygulanamaz Hale Gelmesi  370
F. Rıza Eksikliğini Hukuka Uygun Kılan İkame Nedenler  370
1. Muhtemel/Öngörülen (Hipotetik) Rıza  370
2. Varsayılan/Mefruz Rıza Kavramı  375
3. Ameliyatın Genişletilmesi ve Mefruz Rıza  382
4. Önceki İrade Açıklamalarının (Hasta Talimatı/Vasiyeti) Geçerliliği  388
G. Bilgilendirilmiş Rızaya Bağlanan Hukuki Sonuçlar  392
1. Rızanın Geri Alınması  392
2. Rızanın Kapsamı ve Tıbbi Girişimin Sınırları  393
3. Bilgilendirme/Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlalinin Sonuçları  395
III. RIZA ARANMAYAN TIBBİ YARDIM VE MÜDAHALELER VE HUKUKA UYGUNLUK NEDENLERİ  401
A. Ceza Hukukundan Kaynaklanan Müdahaleler  401
1. Genel Olarak Ceza ve Usul Hukuku Uygulamaları  401
2. Beden Muayenesi veya Vücuttan Örnek Alınmasında Rızanın Etkisi  406
3. Tutukevi ve İnfaz Kurumlarındaki Müdahaleler  412
B. Açlık Grevlerinde Tıbbi Müdahale  417
C. Acil ve Zorunlu Hallerde Tıbbi Müdahaleler  418
D. Kamu Sağlığını Koruma Amaçlı (Zorunlu Aşı–Tedavi, vb.) Müdahaleler  421
E. Soybağının Tespitine Yönelik Tıbbi Müdahaleler  429
F. Kısıtlılara veya Toplum İçin Tehlikeli Akıl Hastalarına ve Diğerlerine Yönelik Tıbbi Müdahaleler  431
1. İlgili Mevzuat Hükümleri  431
a. İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi  431
b. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun İlgili Hükümleri  432
c. 2559 Sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu  435
2. Akıl Hastalığı ve Diğer Nedenlerle Ergin (Reşit) Kişinin Koruma ve Tedavi Amacıyla Özgürlüğünün Kısıtlanması  436
a. Medeni Kanunun 432. Maddesi Uyarınca Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması  436
b. Vasinin Koruma ve Tedavi Amacıyla Kısıtlıyı Kuruma Yerleştirmesi  444
G. Küçükler Hakkında Koruyucu Tedavi Tedbiri Uygulamaları  444
1. Vesayet Altındaki Küçüğün Koruma Amacıyla Kuruma Yerleştirilmesi  445
2. Velayet Altındaki Çocuğun Tedbiren Tedavisinin Sağlanması  446
3. Çocuk Koruma Kanununa Göre Çocuk Hakkında Sağlık Tedbiri Uygulaması  446
H. Rıza Aranmayan Tıbbi Müdahalelerin Hukuka Uygunluk Nedenleri  449
IV. HUKUKA UYGUNLUK ŞARTI OLARAK TIP MESLEĞİNİ İCRA YETKİSİNİN VARLIĞI VE MÜDAHALENİN TIP BİLİMİ VE MESLEĞİNİN GEREKLERİNE UYGUN YAPILMASI  452
A. Genel Olarak Tıp Mesleğini İcra Yetkisinin Varlığı  452
1. Doktorların Mesleği İcra Yetkisi  452
a. Tıp Fakültesi Diplomasına Sahip Olma  453
b. Belirli Tıp Dalları Bakımından Uzman Olma  453
c. Şekli Şartlar  458
2. Diğer Sağlık Mesleği Mensuplarının Mesleklerini İcra Yetkisi  459
B. Tıbbi Gerekliliğin/Endikasyonun Varlığı  459
1. Genel Olarak Endikasyon Kavramı  459
2. Endikasyonun Pozitif Hukuktaki Dayanakları  462
3. Endikasyonun Hukuki Niteliği  464
4. Endikasyon ve Tıbbi Kusur İlişkisi  466
C. Müdahalenin Tıp Biliminin ve Mesleğinin Standardına Uygunluğu  468
1. Genel Olarak Tıbbi Standarda Uygunluk ve Özen Yükümlülüğü  468
2. Tıbbi Tekniklerle İlgili Standardın Uygulanması  471
Üçüncü Bölüm
TIBBİ KUSURLAR VE MALPRAKTİS NEDENLERİ
I. GENEL OLARAK TIBBİ KUSURLAR (HATALAR) VE SORUMLULUK  473
A. Malpraktis ve Tıbbi Kusur Kavramları  473
1. Kavram ve İstatistikler  473
2. Tıbbi Kusurun/Hatanın Belirlenmesiyle İlgili Temel Esaslar  476
B. Tıbbi Kötü Uygulamanın Ortaya Çıkış Biçimleri ve Sorumluluk Halleri  480
1. Tıbbi Kötü Uygulamanın Kasten İcra Edilmesi  480
2. Tıbbi Kötü Uygulamanın Taksirle Meydana Gelmesi  481
3. Tıbbi Yardımın Yapılmaması veya Geciktirilmesi Nedeniyle Sorumluluğun Değerlendirilmesi  482
4. Defansif Tıp Uygulamaları Nedeniyle Sorumluluk  482
a. Genel Olarak Defansif Tıp Kavramı ve Uygulamaları  482
b. Defansif Tıp Uygulamaları Nedeniyle Hukuki ve Cezai Sorumluluk  485
C. Genel Olarak Tıbbi Hataların Türleri  487
II. TÜRLERİNE GÖRE TIBBİ KUSURLARIN İNCELENMESİ  489
A. Sağlık Hizmeti Sürecine İlişkin Tıbbi Kusurlar  489
1. Bilgilendirme/Aydınlatma Hatası  489
2. Teşhis/Tanı Hatası  490
a. Genel Olarak Tanı Hataları  490
b. Tanı İçin Gereken Tetkiklerin Yaptırılmaması  492
c. Yetersiz Muayene ve Hasta Öyküsünün Eksik Alınması  493
d. Tanı İçin Uzman Görüşüne veya Konsültasyona Başvurulmaması  493
e. Tanı Hatalarının Hukuki Sonucu  494
3. Tedavi Hataları  495
a. Kavram ve Genel Olarak Tedavi Hataları  495
b. Yanlış Tedavi Yönteminin Seçilmesi  497
c. Tedavi Sürecinde Tıbbi Uygulama ve İlaç Uygulama Hataları  499
d. Ameliyatlarda Uygulama Hataları  501
e. Uzman Görüşüne – Konsültasyona Başvurulmaması  503
f. Tedaviyi Üstlenme Kusuru  509
aa. Genel Olarak Hekim ve Uzmanların Üstlenme Kusurları  509
bb. Tıp ve Sağlık Mesleği Eğitiminde Öğrenci ve Asistanların Yetkileri  512
aaa. Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi ve Asistanların Yetkisi  513
bbb. İntörn Hekim ve İntörn Diş Hekimlerinin Yetki ve Sorumlulukları  516
ccc. Hemşirelik ve Ebelik Eğitiminde Öğrencilerin Yetki ve Sorumlulukları  517
g. Tedavi Sonrası Hizmetlere İlişkin Hatalar  518
B. Organizasyon Hataları  518
1. Sağlık Kurumunun Organizasyonuyla İlgili Hatalar  518
a. Genel Olarak Organizasyon Kusuru ve Hukuki Sorumluluk  518
b. Mesai Dışı Hizmetler ve Nöbet Hizmetleriyle İlgili Kusurlar  523
c. Organizasyon Kusuru Nedeniyle Yöneticilerin Cezai Sorumluluğu  524
2. Tedavi Hizmetinin Organizasyonuyla İlgili Kusurlar  530
a. Tedaviyi Üstlenen Hekimin Organizasyon Kusuru  530
b. İşbölümüyle İcra Edilen Tıbbi Girişimlerde Güven İlkesi ve Sorumluluk  531
3. Cihaz ve Araçlarda Mekanik Arızalar  537
4. Personelin Tedaviyle İlgili Olmayan Kusurları  537
C. Tedaviden Kaçınma veya Tedaviyi Geciktirme Eylemleri  538
1. Genel Olarak  538
2. Acil Servis Hizmetlerinde Tedaviden Kaçınma Nedeniyle Hekim ve Hastanelerin Sorumluluğu  539
3. Kamu Görevlilerinin Tedaviden Kaçınması veya Geciktirmesi  541
D. Komplikasyonlar ve Hekimlerin Sorumluluğu  542
1. Kavram  542
2. Komplikasyonun Sorumluluğa Etkisi  544
3. Komplikasyon – Tıbbi Kusur Ayrımı ve Komplikasyon Yönetimi  547
4. Uygulamada Görülen Çeşitli Komplikasyon Nedenleri  548
E. Güvenli Sağlık Hizmeti İçin Hastaya Öneriler  553
III. TIBBİ KUSURUN TESPİTİ VE BİLİRKİŞİLİK GÖREVİ  554
A. Kusur Tespitinin Hakime Ait Bir Yetki Oluşu  554
1. Ceza Yargılaması Yönünden  554
2. Hukuk Yargılaması Yönünden  556
B. Bilirkişilik Görevi  557
1. Genel Olarak Bilirkişilik  557
2. Bilirkişilik Yasağı ve Ret Sebepleri  562
3. Bilirkişinin Yükümlülükleri  562
4. Bilirkişinin Hak ve Yetkileri  564
a. Bilirkişinin Hakları  564
b. Bilirkişinin Yetkileri  565
5. Atama Yetkisi, Usulü ve Görev Süresi  567
6. Tıbbi Girişim Hatalarında Bilirkişilik Görevi  568
a. Bilirkişinin Özellikleri ve Bilirkişi Atanmasında Gözetilecek Hususlar  568
b. Bilirkişi Raporlarında Bulunması Gerekenler  571
c. Tıbbi Bilirkişi Raporlarında İnceleme Yöntemi  573
d. Uyuşmazlığa Konu Tıbbi Sözleşmenin Özelliklerinin Dikkate Alınması  574
e. Aydınlatma Yükümlülüğünün Raporda İncelenmesi  578
f. Komplikasyon İddia ve Savunmalarının İncelenmesi  580
7. Bilirkişi Raporunun Değerlendirilmesi  585
C. Bilirkişinin Kast veya Ağır İhmali Nedeniyle Devletin Hukuki Sorumluluğu  586
1. Kanuni Düzenleme ve Gerekçeleri  586
2. Devletin Hukuki Sorumluluğu  591
3. Bilirkişiye Rücu  592
4. Zamanaşımı  592
5. Yetkili ve Görevli Mahkeme  593
D. Bilirkişilik Görevlerinden Kaçınma Eylemleri  593
1. Ceza Yargılamasında Bilirkişilik Görevinden Kaçınma  593
a. Ceza Muhakemesi Kanununun İlgili Hükümleri  593
b. Bilirkişilerin Görevden Kaçınma Eylemleri  597
2. Hukuk Yargılamasında Bilirkişilikten Kaçınma Fiilleri  600
a. Yasal Düzenleme  600
b. Görevden Kaçınan Bilirkişiye Uygulanacak Yaptırımlar  601
YARGITAY KARARLARI  601
E. Bilirkişilik Görevini İhmal Eylemi  605
1. Genel Olarak  605
2. Bilirkişinin İhmali Davranışla Görevi Kötüye Kullanma Suçu  606
3. Disiplin Hapsi Yaptırımıyla İçtima Sorunu  608
YARGITAY KARARLARI  609
F. Bilirkişi ve Tercümanların Gerçeğe Aykırı Oy ve Bilgi Verme Suçları  610
1. Kanun Hükmü  610
2. Suçun Unsurları  610
a. Suçun Maddi Unsurları  610
b. Manevi Unsur  613
c. Suçun Özel Görünüş Biçimleri  613
d. Soruşturma ve Kovuşturma  614
YARGITAY KARARLARI  614
Dördüncü Bölüm
ÖZELLİKLİ BAZI TIBBİ GİRİŞİMLERİN İNCELENMESİ VE SORUMLULUK NEDENLERİ
I. ORGAN VE DOKU NAKİLLERİ  617
A. Kavram, Kapsam ve Yasal Dayanak  617
1. Organ ve Doku Naklinin Şartları ve Hukuki Niteliği  619
a. Genel Olarak  619
b. Nakil İşlemine ve Alıcıya İlişkin Şartlar  619
c. Ölüden Yapılan Nakiller  620
aa. Ölüden Organ Naklinin Şartları  620
bb. Ölüden Organ Naklinin Hukuki Niteliği  622
cc. Otopsi İşlemleri  623
d. Yaşayan Vericiden Yapılan Nakiller  623
aa. Yaşayan Kişiden Organ Naklinin Şartları  623
bb. Yaşayan Vericiden Yapılan Nakillerin Hukuki Niteliği  625
2. Tarafların Hakları ve Sorumlulukları  626
a. Vericinin Hakları  626
b. Vericinin Sorumlulukları  627
c. Alıcının Hakları  628
d. Alıcının Sorumlulukları  628
e. Hastane ve Doktorun Hak ve Yükümlülükleri  628
aa. Hastanenin Hakları  628
bb. Hastane ve Doktorun Yükümlülükleri  629
cc. Hastane ve Doktorun Hukuki Sorumlulukları  630
4. Kompozit Doku (Yüz, Kol, Bacak) Nakillerinde Hukuki Sorunlar  631
B. Gebeliğe Son Verme (Kürtaj)  635
1. Kavram ve Yasal Şartları  635
2. Kürtajın Türleri  636
3. Kürtaj Nedeniyle Hukuki Sorumluluk  637
C. Sterilizasyon (Kısırlaştırma)  638
D. Kastrasyon (Hadım Etme)  642
a. Genel Olarak  642
b. Hukuka Uygunluk Şartları  643
c. Cezai Sorumluluk  645
d. Hukuki Sorumluluk  647
E. Cinsiyet Değiştirme  647
F. Yapay Üreme Yöntemlerinin Uygulanması  651
1. Genel Olarak Yapay Üreme Yöntemleri  651
a. Yapay Dölleme ve Benzeri Yöntemler  651
b. Sperm Bankacılığı  653
c. Genel Olarak Embriyo Aktarmaları  654
d. Soybağı Sorunları  655
2. Karşılaştırmalı Hukukta ve Hukukumuzda Yapay Üreme Yöntemleri  657
a. Karşılaştırmalı Hukukta Durum  657
b. Yapay Üreme Yöntemleriyle İlgili Türk Hukuk Mevzuatı  663
c. Hukukumuzda Yapay Dölleme ve Embriyo Aktarımı Uygulamaları  666
3. Hukuki Sorumluluk  669
4. Yapay Üreme Yöntemleri Nedeniyle Cezai Sorumluluk  671
a. Genel Olarak ve 7151 Sayılı Kanundan Önceki Durum  671
b. 2238 Sayılı Kanunun 7151 sayılı Kanunla Değişik 15. Maddesi Yönünden Cezai Sorumluluk  673
G. Kök Hücre Araştırmaları  675
1. Kavram  675
2. Hukukumuz ve Kök Hücre Araştırmaları  677
H. Klonlama  679
1. Genel Olarak  679
2. İç Hukukumuzda Klonlama  683
I. Gen Çalışmaları  685
1. Kavram ve Etik Tartışmaları  685
2. İlgili Mevzuat Hükümleri  689
a. Anayasa  689
b. İnsan Hakları ve Biyo–tıp Sözleşmesi  689
c. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu  692
d. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu  692
e. Genetik Hastalıklar Değerlendirme Merkezleri Yönetmeliği  693
f. Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkında Yönetmelik  695
3. Genetik Tanı ve Gen Tedavisi  698
a. Genetik Tanı/Analiz  698
b. Gen Tedavisi  701
c. Genetik Tanı ve Tedavi nedeniyle Sorumluluk  703
aa. Cezai Sorumluluk  703
bb. Hukuki Sorumluluk  704
4. Genetik Veri Bankaları  706
5. Gen Teknolojisinin İlaçlarda Kullanılması  708
6. Genetiği Değiştirilmiş Gıdalar  709
a. Genel Olarak  709
b. GDO ve GDO’lu Ürünler Nedeniyle Sorumluluk  711
aa. Hukuki Sorumluluk  711
aaa. Tüketicinin Korunması Kanununa Göre Sorumluluk  711
bbb. 5977 Sayılı Biyogüvenlik Kanununa Göre Sorumluluk  711
ccc. Haksız Fiil Sorumluluğu  715
bb. GDO’lu Ürünler Nedeniyle Cezai sorumluluk  716
aaa. Korunan Yarar ve Suçların Müşterek Özellikleri  716
bbb. Ürünleri Kanuna Aykırı Üretme, İthal Etme veya Çevreye Bırakma Suçları (m.15/1)  717
ccc. GDO veya Ürünlerinin İznine Aykırı Amaçla Ticareti veya Kullanımı (m.15/2)  718
ddd. GDO’lardan Elde Edilen Ürünlerin İznine Aykırı Amaçla Ticareti veya Kullanımı (m.15/3)  719
eee. Sahte Beyanla İthal veya İşleme İzni Alınması ve İzne Dayalı Eylemler (m.15/4)  720
fff. Suçların Tüzel Kişinin Faaliyeti Çerçevesinde ve Yararına Olarak İşlenmesi (m.15/5)  721
ggg. Denetimle İlgili Kanuni Yükümlülüklere Aykırılık (m.15/6)  722
ğğğ. GDO ve Ürünlerinin Kanuna Aykırı Olarak Kapalı Alanlarda Kullanılması (m.15/7)  723
cc. GDO’lar ve GDO’lu Ürünler Nedeniyle İdarenin Sorumluluğu  723
İ. Tıbbi Protez Uygulamaları  725
J. Estetik Tıbbi Müdahaleler ve Ameliyatlar  726
1. Genel Olarak  726
2. Hukuka Uygunluk Nedeni  728
3. Hukuki ve Cezai Sorumluluk  730
K. Psikiyatrik Yardım ve Tedaviler  731
1. Psikiyatrik Hastalara Tıbbi Müdahale ve Şartları  731
a. Genel Olarak  731
b. Acil Hallerde Tıbbi Müdahale  735
2. Psikiyatrik Hastalarda Bilgilendirme Yükümlülüğü  736
a. Rıza Açıklama Yeterliği Bulunan Hastaların Bilgilendirmesi  736
b. Rıza Açıklama Yeterliği Bulunmayan Hastaların Bilgilendirilmesi  740
c. Acil Müdahale Gereken Hallerde Bilgilendirme  741
3. Psikiyatrik Hastalarda Değerlendirme Riskleri  741
4. Psikiyatride Gizlilik İlkesi ve Özel Hayatın Gizliliği ve Kişisel Verilerin Korunması Yükümlülükleri  742
5. Psikiyatrik Hastalarla İlgili Mevzuat  746
L. Ağız ve Diş Sağlığı ile İlgili Tıbbi Girişimler ve Diş Hekiminin Sorumluluğu  749
1. Genel Olarak Diş Hekimliği Mesleği  749
2. Diş Hekimlerinin Hukuki ve Cezai Sorumluluğu  751
M. İlaçla Tedavi Yöntemleri ve Hekimin Sorumluluğu  753
1. İlaçlar, Kozmetikler ve Takviye Edici Gıdalar  753
2. Tedavide Güvenilirliği Bilinen İlaçların Kullanılması  756
3. Endikasyon/Ruhsat Dışı İlaç Kullanımı ve Sorumluluk  758
a. Kavram ve Benzer Kavramlardan Farkı  758
b. Endikasyon (Ruhsat) Dışı İlaç Kullanımı Koşulları  762
c. İlaç Bedellerinin SGK Tarafından Karşılanması ve Endikasyon Dışı İlaçlar Bakımından Yaşanan Sorunlar  764
d. Endikasyon Dışı Kullanımda Hekim, Eczacı ve Üreticinin Sorumluluğu  769
4. Yeni İlaçların Kullanılması ve İlaç Araştırmaları  773
a. İlgili Mevzuat  773
b. İlaç Araştırmalarında Aşamalar  775
c. İlaç Araştırmalarında Deney ve Denemelerin Hukuka Uygunluk Şartları  778
aa. İlgili Kanun Hükümlerindeki Koşullar  778
bb. İlaç ve Biyolojik Ürünlerin Klinik Araştırmaları Hakkındaki Yönetmeliğe Göre Bilimsel Araştırma Koşulları  784
aaa. Genel Olarak  784
bbb. Risk–Yarar Değerlendirmesi  788
ccc. Deneği Aydınlatma Yükümlülüğü  789
d. İlaç Deney ve Denemeleri Nedeniyle Sorumluluk  792
aa. İlgili Kavramlar ve Tanımları  792
bb. Yönetmeliğin Sorumlulukla İlgili Hükümleri  795
cc. Genel Olarak Klinik Araştırma Dönemi ve Sorumluluk  796
e. Klinik Araştırmalarda Hukuki Sorumluluk Sebepleri  797
aa. Sözleşmeye Dayalı Sorumluluk  797
bb. Vekaletsiz İş Görmeye Dayalı Sorumluluk  799
cc. İdarenin Sorumluluğu  799
dd. Haksız Fiile Dayalı Sorumluluk  799
ee. Araştırma Kliniği İşletilmesi Nedeniyle Tehlike Sorumluluğu  800
ff. Yarışan Sorumluluk Nedenlerinden, Davacı Lehine Olanın Uygulanması İlkesi  801
5. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Yöntemlerinin Tedavide Kullanılması Nedeniyle Hekimin Sorumluluğu  802
a. Kavram ve İlgili Mevzuat  802
b. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Nedeniyle Sorumluluk  806
c. Sorumluluğun Hukuki Niteliği  808
d. Yönetmelik Kapsamı Dışındaki Geleneksel Yöntemlerin Uygulanması  808
N. İlaç Üreticisinin Sorumluluğu  809
1. Genel Olarak İlaç Üretimi ve İlgili Kavramlar  809
2. İlaç Üreticisinin Cezai Sorumluluğu  814
a. Genel Olarak  814
b. Ruhsatsız İlaç Üretme ve Satma Suçu  817
3. İlaç Üreticisinin Hukuki Sorumluluğu  818
a. Genel Olarak  818
b. Tüketici Hukukuna Göre Ayıplı Üretimden Sorumluluk  819
aa. 4077 sayılı (Mülga) Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna Göre  819
bb. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna Göre Sorumluluk  822
c. 7223 sayılı Ürün Güvenliği Kanununa Göre Sorumluluk  826
aa. Genel Olarak  826
bb. Sorumluluğun Kapsamı ve Hukuki Niteliği  830
cc. Sorumluluktan Kurtuluş Nedenleri  834
d. İlaç Üreticisinin Haksız Fiil Hükümlerine Dayalı Sorumluluğu  835
aa. Kusura Dayalı Haksız Fiil Sorumluluğu (BK m. 49 vd.)  835
bb. İşletme Organizasyonu Sorumluluğu (TBK 66/3)  837
e. Genel Tehlike Sorumluluğu (TBK 71)  839
f. Üreticinin Sorumluluğunun Koşulları  842
aa. Sorumluluğa İlişkin Genel Koşullar  842
bb. İlaç Üretiminde Ayıplı veya Uygunsuz (Hatalı) Ürün Sorumluluğunun Kapsamı  846
g. İlaç Patenti Sahibinin Sorumluluğu  854
O. İlaç İmal ve Satışı Nedeniyle Eczacının Sorumluluğu  855
1. Mevzuat Çerçevesinde Eczacılık Mesleği  855
2. Eczacının Mesleki Yükümlülükleri  859
a. İlaç ve Kimyevi Maddelerin Muhafazasıyla İlgili Yükümlülükler  859
b. İlaçların Hazırlanması ve Reçetelerin Kabulüyle İlgili Yükümlülükler  860
c. İlacın Tesliminde Bilgilendirme ve Danışmanlık Yükümlülüğü  861
d. Defter Tutma ve Kayıt Yükümlülüğü  867
e. Eczacılık Meslek Etiğiyle İlgili Yükümlülükler  867
3. Eczacının Hukuki Sorumluluğu  869
a. İlaç Kavramı ve Genel Olarak Eczacıların Sorumlu Olduğu Alanlar  869
b. Mesleki Yükümlülükleri Bağlamında Eczacının Hukuki Sorumluluğu  871
aa. Özen Yükümlülüğüne Aykırılık Nedeniyle Eczacının Sorumluluğu  871
bb. Aydınlatma Yükümlülüğüne Aykırılık Nedeniyle Sorumluluk  873
cc. Sırrı ve Kişisel Verileri Koruma Yükümlülüğüne Aykırılık  876
c. Hukuki Sorumluluğun Niteliği ve Kaynakları  878
aa. Haksız Fiil Sorumluluğu  878
aaa. Eczacının Kendi Fiillerinden Dolayı Sorumluluğu  878
bbb. Çalışanın veya İfa Yardımcısının Eylemlerinden Dolayı Eczacının Sorumluluğu  879
bb. Akdi Sorumluluk  880
aaa. Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanuna Göre  880
bbb. Eczacının Vekalet Akdine Göre Sorumluluğu  884
ccc. Eczacının Eser Sözleşmesinden Doğan Sorumluluğu  885
ddd. Satış Akdi Hükümlerine Göre Eczacının Sorumluluğu  886
eee. Genel Akdi Hükümlere Göre Sorumluluk  888
4. Eczacının Cezai Sorumluluğu  889
a. Zehirli Madde Katma Suçu  889
b. Bozuk veya Değiştirilmiş Gıda ve İlaçların Ticareti Suçu  890
c. Hayat ve Sağlığı Tehlikeye Sokacak Biçimde İlaç Yapma ve Satma Suçu  893
d. Reçeteye Bağlı Uyuşturucu–Uyarıcı Maddelerin Satışı Suçu  898
e. İlaç Dışı Ürünlerin Teşhis veya Tedavi Amacıyla Ticareti Suçu  903
f. Eczacıların Taksirle Yaralama ve Ölüme Neden Olma Suçları  904
g. İzinsiz Eczane Açma Suçu  905
İlaç Uygulamalarıyla İlgili Yargı Kararları  907
Ö. Tıbbi Sünnet Girişimleri  913
1. Tıbbi ve Hukuki Yönleriyle Genel Olarak Sünnet Girişimleri  913
2. Sünnet Girişiminin Hukuka Uygunluğu Sorunu  914
3. Sünnet Girişiminde Sözleşmenin Niteliği ve Hukuki Sorumluluk  918
4. Yetkili Kişinin Kusurlu Fiilleri veya Yetkisiz Kişilerin Sünnet Girişimi Nedeniyle Cezai Sorumluluk  918
Beşinci Bölüm
TIBBİ MALPRAKTİS EYLEMLERİ SUÇLAR VE
CEZAİ SORUMLULUK
I. CEZA SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER  923
A. Genel Olarak Ceza Hukuku Kuralları ve Sorumluluğun Şartları  923
B. Kusurlu Hareketle Netice Arasında İlliyet Bağının Varlığı  925
1. Genel Olarak  925
2. Yargıtay Kararlarında İlliyet Bağının Değerlendirilmesi  932
3. Üçüncü Kişi veya Mağdurun İlliyet Bağını Kesen Hareketi  936
II. TIBBİ EYLEMLERİN SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA USULÜ  937
A. Genel Olarak Sağlık Mesleği Mensuplarının Görev Suçlarında Soruşturma ve Kovuşturma Yöntemi  937
B. Kamu Görevlisi Sağlık Mesleği Mensupları Bakımından Ceza Hukukunda Kamu Görevlisi Kavramı  941
1. Genel Olarak 5237 sayılı Kanunda Kamu Görevlisi Sayılanlar  941
2. Sağlık Görevlilerinin Durumu  943
C. Kamu Görevlilerinin Soruşturulması ve Kovuşturulması  945
1. 4483 Sayılı Kanunun Kapsamı  945
a. Suçun Konusu Bakımından Kapsam  945
b. Failin Statüsü Bakımından Kapsam  946
2. 4483 Sayılı Kanunun İstisnaları  947
a. Faile Bağlı İstisnalar  947
b. Suçun Konusuna Bağlı İstisnalar  947
3. 4483 sayılı Kanun veya Genel Hükümlerin Uygulanacağı Haller  948
4. Üniversite Personeli  951
YARGITAY KARARLARI  951
III. TIBBİ GİRİŞİMLER NEDENİYLE İŞLENMESİ SÖZ KONUSU SUÇLAR  955
A. Kasten Adam Öldürme ve Yaralama Suçları  955
1. Türk Ceza Kanununun İlgili Hükümleri  955
2. Tıbbi Müdahale Dolayısıyla Kasten Öldürme ve Yaralama Filleri  958
a. Korunan Hukuki Yarar  958
b. Fail ve Mağdur  958
c. Genel Olarak Fiil  958
d. İstek/Talep Üzerine Öldürme  959
e. Ötenazi Eylemleri ve İntihara Yönlendirme Suçu  961
B. İhmali Davranışla Kasten Öldürme Suçu  964
1. Yasal Düzenleme ve Madde Gerekçesi  964
2. Korunan Hukuki Yarar  965
3. Suçun Maddi Unsurları  965
a. Fail  965
b. Mağdur  966
c. Failin “Belli Bir İcrai Davranış” Yükümlülüğünün Bulunması  966
aa. Genel Olarak  966
bb. İcrai Davranış Yükümlülüğünün (Garantörlüğün) Kaynakları  967
aaa. İcrai Davranış Yükümlülüğünün Kanundan Doğması  967
bbb. İcrai Davranış Yükümlülüğünün Sözleşmeden Doğması  971
ccc. Yükümlülüğün, Önceki Tehlikeli Eylemden Kaynaklanması  971
ddd. Hekimler Bakımından İcrai Davranış Yükümlülüğünün Kaynakları  974
d. Failin Yükümlü Olduğu İcrai Davranışı Gerçekleştirmemesi  977
e. Failin Belli Şekilde Davranma İmkan ve İktidarının Varlığı  977
f. İhmali Davranış ile Ölüm Neticesi Arasında İlliyet Bağının Bulunması  978
4. Manevi Unsur  980
5. Hukuka Aykırılık Öğesi  981
6. Suçun Değişik Görünüş Biçimleri  983
a. Teşebbüs  983
b. İçtima  983
c. İştirak  986
d. Yaptırım  986
e. Kovuşturma ve Görev  987
YARGITAY KARARLARI  988
C. İhmali Davranışla Kasten Yaralama Suçu  994
1. Yasal Düzenleme  994
2. Korunan Yarar  994
3. Suçun Unsurları  994
a. Fail  994
b. Mağdur  994
c. Fiil  994
4. Kovuşturma ve Yaptırım  995
İlgili Yargıtay Kararı  995
D. Taksirli Suçlar ve Genel Esaslar  996
1. Taksir Kavramı ve Taksirin Unsurları  996
a. Genel Olarak Taksirin Esası  996
b. Taksirin Unsurları  998
aa. Eylemin Taksirli Bir Suç Olması  998
bb. Neticenin Öngörülebilmesi  998
aaa. Genel Olarak  998
bbb. Tıbbi Faaliyetlerde Öngörme Unsuru  1000
cc. Dikkat ve Özen Yükümlülüğüne Aykırılık  1002
aaa. Dikkat ve Özen Yükümlülüğünün Bulunması  1002
bbb. Dikkat ve Özen Yükümlülüğüne Aykırı Davranılması  1003
aaaa. Genel Olarak  1003
bbbb. Tıbbi Girişimlerde Dikkatsizlik ve Özensizlik  1005
dd. Hareketin İradi Olması  1008
ee. Neticenin İstenmemesi  1009
ff. Tıbbi Müdahalelerde İlliyet Bağının Belirlenmesi  1009
İlliyet Bağıyla İlgili Kararlar  1014
2. Taksir Çeşitleri  1018
a. Bilinçsiz / Basit Taksir  1018
b. Bilinçli Taksir  1019
c. Bilinçli Taksir – Olası Kast Ayrımı  1021
d. Tıbbi Girişimler ve Basit – Bilinçli Taksir Ayrımı  1024
3. Taksirli Suçlarda Faillik ve Kusurun Belirlenmesi Esasları  1026
a. Yan Yana Faillik Kuralı ve Taksire İştirak Sorunu  1026
b. Yöneticilerin Cezai Sorumluluğu  1027
c. Kusurun Belirlenmesi ve Bilirkişinin Görevi  1027
c. Mağdurun Kusurunun Failin Sorumluluğuna Etkisi  1029
4. Cezayı Kaldıran veya Azaltan Şahsi Sebep (m. 22/6)  1029
5. Taksiri Ortadan Kaldıran Nedenler  1031
a. Genel Olarak  1031
b. Taksiri Ortadan Kaldıran Nedenler  1031
aa. Üçüncü Kişinin veya Mağdurun Davranışı  1031
bb. Kaza ve Tesadüf  1032
cc. Mücbir Sebep  1033
6. Taksirli Suçların Özel Görünüş Biçimleri  1034
a. Teşebbüs  1034
b. Zincirleme Suç  1034
d. Tekerrür  1034
e. İştirak  1035
E. Taksirle (Malpraktisle) Ölüme Neden Olma Suçu  1035
1. Yasal Düzenleme  1035
2. Korunan Hukuki Yarar  1036
3. Suçun Maddi Unsurları  1036
a. Fail  1036
b. Mağdur  1036
c. Fiil  1036
aa. Bir Kişinin Ölümüne Neden Olunması  1036
bb. Bir Kişinin Ölümüyle Birlikte Bir veya Daha Fazla Kişinin Ölümü veya Yaralanmasına Neden Olunması  1037
d. Suçun Bilinçli Taksirle İşlenmesi (m. 22/3)  1039
e. Cezayı Azaltan veya Kaldıran Nedenler  1039
f. Kovuşturma ve Yaptırım  1040
YARGITAY KARARLARI  1041
F. Taksirle (Malpraktisle) Yaralama Suçu  1041
1. Kanun Hükmü ve Gerekçeleri  1041
2. Korunan Yarar  1042
3. Suçun Maddi Unsurları  1042
a. Fail  1042
b. Mağdur  1042
c. Yaralama Suçunun Temel Şekli  1042
aa. Fiil  1042
bb. Netice  1043
d. Cezayı Ağırlaştıran Nitelikli Haller  1044
aa. Suçun Bilinçli Taksirle İşlenmesi (m. 22/3)  1044
bb. Birden Fazla Kişinin Yaralanması (m. 89/4)  1044
cc. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşan Taksirli Yaralama  1045
aaa. İkinci Fıkrada Düzenlenen Netice Sebebiyle Ağırlaşan Haller  1045
aaaa. Duyu veya Organlardan Birinin İşlevinin Sürekli Zayıflaması  1045
bbbb. Vücudunda Kemik Kırılmasına Neden Olması  1046
cccc. Konuşmasında Sürekli Zorluğa Neden Olması  1046
dddd. Yüzünde Sabit İze Neden Olması  1047
eeee. Yaşamı Tehlikeye Sokan Bir Duruma Neden Olması  1048
ffff. Çocuğun Vaktinden Önce Doğmasına Neden Olması  1048
bbb. Üçüncü Fıkradaki Netice Sebebiyle Ağırlaşan Haller  1050
aaaa. Mağdurun İyileşme Olanağı Bulunmayan Bir Hastalığa Yakalanmasına veya Bitkisel Hayata Girmesine Neden Olunması  1050
bbbb. Duyu veya Organlarda İşlev Kaybına Neden Olması  1050
cccc. Konuşma ya da Çocuk Yapma Yeteneğinin Kaybına Neden Olması  1051
dddd. Yüzünün Sürekli Değişikliğine Neden Olması  1051
eeee. Gebe Bir Kadının Çocuğunun Düşmesine Neden Olması  1052
dd. Kovuşturma  1053
YARGITAY KARARLARI  1053
G. İnsan Üzerinde Deney Yapma Suçu (m. 90)  1054
1. Madde Metni ve Gerekçesi  1054
2. Korunan Hukuki Yarar  1056
3. Suçun Unsurları  1056
a. Fail  1056
b. Mağdur  1057
4. Suçun Maddi Konusu Olarak İnsan Vücudu  1057
5. İnsan Üzerinde Deney Yapma Suçu  1058
6. İnsan Üzerinde Tedavi Amaçlı Deneme Yapma Suçu  1060
7. Manevi Unsur  1062
8. Hukuka Aykırılık Unsuru  1062
a. Birinci Fıkra Yönünden  1062
b. 18 Yaşından Büyüklerde Yapılacak Deneyin, Kanuna Uygun Olmasının Şartları (2. f)  1063
c. 18 Yaşından Küçüklerde (Çocuklarda) Yapılacak Deneyin Kanuna Uygun Olmasının Koşulları (Fıkra 3)  1066
d. Tedavi Amaçlı Denemelerde Hukuka Aykırılık  1067
9. Suçun Özel Görünüş Şekilleri  1068
a. Teşebbüs  1068
b. İştirak  1069
c. İçtima  1069
10. Kovuşturma, Yaptırım ve Görev  1069
YARGITAY KARARI  1070
Ğ. Organ ve Doku Ticareti Suçu (m.91–93)  1070
1. Madde Metinleri ve Gerekçeleri  1070
2. Korunan Yarar  1073
3. Suçun Müşterek Unsurları  1073
a. Fail  1073
b. Mağdur  1074
4. Suçun Maddi Konusu  1074
5. Rızaya Aykırı Olarak Organ veya Doku Alınması (1.f)  1075
6. Hukuka Aykırı Olarak Ölüden Organ veya Doku Alınması (2.f.)  1077
a. Genel Olarak  1077
b. Ölüden Vericinin veya Yakınlarının Rızası Olmaksızın Organ veya Doku Alınması  1078
c. Cesette değişiklik yapmayan dokuların alınması  1079
d. Ölüden Vericinin veya Yakınlarının Rızasıyla Organ veya Doku Alınması  1079
7. Organ veya Doku Ticareti Suçu (3.f)  1081
8. Hukuka Aykırı Yolla Elde Edilen Organ veya Dokuyu Saklama, nakletme veya Aşılama Suçları (5.f)  1083
9. Çıkar Karşılığında Organ veya Doku Teminine Yönelik İlan veya Reklam Verme veya Yayınlama Suçu (6.f)  1084
10. Suçun Örgüt Faaliyeti Çerçevesinde İşlenmesi (4.f)  1085
11. Manevi Unsur  1086
12. Suçun Özel Görünüş Şekilleri  1086
a. Teşebbüs  1086
b. İştirak  1087
c. İçtima  1087
13. Zorunluluk Nedeni  1089
14. Etkin Pişmanlık  1091
15. Kovuşturma ve Görev  1091
YARGITAY KARARLARI  1092
H. Sağlık Mesleği Mensuplarının Gözetimlerindeki Kimseyi Terk Eylemleri
(TCK m. 97)  1092
1. Yasal Düzenleme  1092
2. Suçun Unsurları  1092
YARGITAY KARARLARI  1096
I. Sağlık Mesleği Mensuplarının Yardım ve Bildirim Yükümlülüğüne Aykırılık Eylemleri (TCK m. 98)  1099
1. Yasal Düzenleme  1099
2. Suçun Unsurları  1099
YARGITAY KARARLARI  1102
İ. Çocuk Düşürtme Suçu  1104
1. Kanun Hükmü ve Gerekçeleri  1104
2. Korunan Hukuki Yarar  1105
3. Suçun Maddi Unsurları  1106
a. Fail  1106
b. Mağdur ve Maddi Konu  1107
c. Hareket ve Netice Öğeleri  1108
4. Kadının Rızası Olmadan Çocuğunu Düşürtme Suçu (99/1)  1111
5. Tıbbi Zorunluluk Bulunmadığı Halde Gebelik Süresi On Haftadan Fazla olan Bir Kadının Çocuğunun Düşürtülmesi Suçu (99/2)  1113
6. Yetkisiz Kişinin Gebelik Süresi On Haftayı Doldurmamış Bir Kadının Çocuğunu Rızaya Dayalı Olarak Düşürtmesi Suçu (5.f)  1114
7. Hukuka Uygunluk Nedenleri  1116
8. Cezayı Ağırlaştıran Nitelikli Haller  1117
a. Fiilin, Kadının Beden veya Ruh Sağlığı Bakımından Bir Zarara Uğramasına Neden Olması (99/3, 4)  1117
b. Fiilin, Kadının Ölümüne Neden Olması (99/3, 4)  1118
c. Fiilin Yetkili Olmayan Bir Kişi Tarafından İşlenmesi (99/5)  1118
9. Cezayı Kaldıran Zorunluluk Nedeni  1118
10. Hata Halleri  1120
11. Suçun Özel Görünüş Şekilleri  1121
a. Teşebbüs  1121
b. İştirak  1121
c. İçtima  1121
d. Kovuşturma ve Görev  1123
YARGITAY KARARLARI  1123
K. Kısırlaştırma Suçu  1124
1. Kanun Hükmü ve Gerekçesi  1124
2. Korunan Yarar ve Suçun Niteliği  1124
3. Suçun Maddi Unsurları  1125
a. Fail  1125
b. Mağdur  1126
c. Fiil  1126
d. Yetkisiz Kişinin Fiili  1128
e. Hukuka Uygunluk Nedeni  1129
4. Manevi Unsur  1130
5. Suçun Değişik Görünüm Biçimleri  1130
a. Teşebbüs  1130
b. İştirak  1130
c. İçtima  1130
d. Kovuşturma ve Görev  1131
İlgili Yargıtay Kararları  1131
L. Özel Hayatın Gizliliğini İhlâl Suçu  1133
1. Kanun Hükmü ve Madde Gerekçeleri  1133
2. Korunan Hukuki Yarar  1133
3. Suçun Unsurları  1134
a. Fail ve Mağdur  1134
b. Suçun Maddi Konusu Olarak Özel Hayatın Gizliliği Kavramı  1135
c. Fiil  1137
d. Suçun Nitelikli Hali  1139
e. Manevi Unsur  1139
4. Hukuka Aykırılık Öğesi  1140
5. Suçun Özel Görünüm Biçimleri  1141
a. Teşebbüs  1141
b. İçtima  1142
c. Kovuşturma ve Görev  1143
YARGITAY KARARLARI  1143
M. Kişisel Verilerin Kaydedilmesi Suçu  1144
1. Yasal Düzenleme ve Madde Gerekçeleri  1144
2. Korunan Yarar  1144
3. Suçun Maddi Unsurları  1145
a. Fail ve Mağdur  1145
b. Suçun Hukuki Konusu Olarak Kişisel Veri Kavramı  1146
c. Fiil  1148
d. Hukuka Aykırılık Öğesi  1148
4. Manevi Unsur  1151
5. Suçun Özel Görünüş Biçimleri  1151
a. Teşebbüs  1151
b. İştirak  1151
c. İçtima  1151
d. Kovuşturma ve Görev  1152
YARGITAY KARARLARI  1152
N. Kişisel Verileri Ele Geçirme, Verme ve Yayma Suçları  1156
1. Yasal Düzenleme ve Madde Gerekçesi  1156
2. Suçun Unsurları  1156
a. Genel Olarak  1156
b. Fiil  1157
3. Suçun Nitelikli Şekli  1159
4. Manevi Unsur  1160
5. Hukuka Aykırılık Öğesi  1160
6. Sağlık Mesleği Mensuplarının Kişisel Verilerle İlgili Eylemleri  1162
7. Suçun Değişik Görünüm Biçimleri  1163
a. Teşebbüs  1163
b. İştirak  1163
c. İçtima  1163
d. Kovuşturma ve Görev  1164
YARGITAY KARARLARI  1164
Altıncı Bölüm
DOKTORLAR VE DİĞER SAĞLIK MESLEĞİ MENSUPLARININ KAMU GÖREVİ VE MESLEKİ YÜKÜMLÜLÜKLERİYLE
İLGİLİ SUÇLAR
I. SAĞLIK MESLEĞİ MENSUBUNUN GERÇEĞE AYKIRI BELGE DÜZENLEME SUÇU (TCK M. 210/2)  1165
A. Sahtecilik Suçlarıyla İlgili Yasal Düzenleme  1165
B. 210. Maddenin İkinci Fıkrasındaki Suçlarda Müşterek Unsurlar  1166
1. Korunan Yarar ve Hukuki Nitelik  1166
2. Suçun Maddi Konusu Olarak Belge  1167
3. Eylemin Fikir/İçerik Sahteciliği Niteliğinde Olması Şartı  1167
C. İkinci Fıkranın Birinci Cümlesindeki Suçun Unsurları  1168
1. Fail  1168
2. Fiil  1170
3. Manevi Unsur  1170
D. Suçun Cezayı Ağırlaştıran Nitelikli Şekli (2. Fıkra– 2. Cümlesi)  1171
1. Genel Olarak İkinci Cümlenin Anlamı ve Kapsam  1171
2. İkinci Cümledeki Eylemin Faili  1171
3. İkinci Cümlede Fiil Öğesi  1171
4. Cezalandırma Şartları  1172
a. Genel Olarak  1172
b. Belgenin Kişiye Haksız Bir Menfaat Sağlaması  1172
c. Belgenin; Kamu veya Kişiler Zararına Sonuç Doğurucu Nitelik Taşıması  1173
5. İkinci Cümledeki Suçun Manevi Unsuru  1173
E. Sahteciliğin, Bir Alacağın İspatı veya Gerçek Bir Durumun Belgelenmesi Amacıyla İşlenmesi (Cezayı Azaltan Müşterek Neden)  1174
F. Yetkisiz Kişinin Sahte Belge Düzenlemesi ve Kullanma Eylemleri  1174
1. 210/2. Madde Kapsamında ‘Gerçeğe Aykırı Düzenlenen’ Belgenin Kullanılması  1174
2. 210/2. Maddedeki Belgenin Yetkisiz Kimse Tarafından ‘Sahte’ Olarak Düzenlenmesi ve Kullanılması  1175
G. Suçun Değişik Görünüm Biçimleri  1176
1. Teşebbüs  1176
2. İştirak  1177
3. İçtima  1177
4. Kovuşturma ve Görev  1177
YARGITAY KARARLARI  1177
II. İRTİKAP (YİYİCİLİK) SUÇU (TCK. M. 250)  1178
A. Kanuni Düzenleme ve Madde Gerekçesi  1178
B. Suçun Müşterek Unsurları  1180
1. Suçun Fail ve Mağduru  1180
2. Görevin Sağladığı Nüfuzun Kötüye Kullanılması  1181
3. Görevin Sağladığı Güvenin Kötüye Kullanılması  1182
4. Yarar Sağlanması  1182
C. Suçun Değişik İşleniş Biçimleri  1183
1. İcbar Suretiyle İrtikap Suçu  1183
2. İkna Suretiyle İrtikap Suçu  1185
3. Hatadan Yararlanılarak İşlenen İrtikap Suçu  1185
D. Cezayı Hafifleten Neden (250/4)  1186
E. Manevi Unsur  1186
F. Suçun Değişik Görünüm Biçimleri  1187
1. Teşebbüs  1187
2. İştirak  1187
3. İçtima  1188
4. Kovuşturma  1188
5. Sanık Lehine Uygulama  1189
YARGITAY KARARLARI  1189
III. RÜŞVET SUÇU (TCK. M. 252 – 254)  1192
A. Kanunun İlgili Hükümleri  1192
B. Suçun Unsurları  1195
C. Faile Bağlı Cezayı Ağırlatıcı Neden  1197
D. Etkin Pişmanlık  1197
E. Teşebbüs  1198
F. Tıbbi Girişimler Nedeniyle Çıkar Sağlama Eylemleri  1200
1. 6352 sayılı Kanun Değişikliğinden Önceki Eylemler  1200
2. 6352 sayılı Kanunla Değişik 252. Madde Yönünden  1201
YARGITAY KARARLARI  1201
IV. GÖREVİ KÖTÜYE KULLANMA SUÇU  1202
A. Yasal Düzenleme  1202
B. Genel Olarak Görevi Kötüye Kullanma Suçu  1202
C. Suçun İşleniş Biçimleri  1204
1. İcrai Davranışla Görevi Kötüye Kullanma Suçu (257/1)  1204
a. Fail  1204
b. Mağdur  1204
c. Görev Gereğine Aykırı Davranma  1204
d. Eylemin İcrai Nitelikte Olması Koşulu  1205
e. Cezalandırma Şartları (Kamu Zararı, Mağduriyet, Haksız Menfaat)  1205
f. Teşebbüs  1207
g. Manevi Unsur  1207
2. İhmali Davranışla Görevi Kötüye Kullanma Suçu (257/2)  1208
3. Çıkar Sağlayarak Görevi Kötüye Kullanma Suçu (257/3)  1210
4. Doktor ve Sağlık Görevlilerinin Görevi Kötüye Kullanma Suçları  1212
a. Görevi Yapmama veya Geciktirme Eylemleri  1212
b. Göreve Gelmeme veya Görevi Terk Eylemleri  1213
c. Çıkar Sağlama Eylemleri  1213
aa. 5.7.2012 Tarihinden Önceki Eylemler  1213
bb. 5.7.2012 Tarihinden Sonraki Eylemler  1214
5. Kamu Görevlisi Hekimin Tıbbi Kusurla İşlediği Suçlarda İçtima Problemi  1215
YARGITAY KARARLARI  1221
V. SUÇU BİLDİRMEME SUÇLARI (M. 279 – 280)  1222
A. Kamu Görevlisinin Suçu Bildirmemesi (m. 279)  1222
1. Kanun Hükmü ve Gerekçeleri  1222
2. Suçun Unsurları  1222
B. Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirmeme Fiilleri  1226
1. 5237 Sayılı TCK’nın 280. Maddesi  1226
2. Suçun Unsurları  1227
a. Fail ve Mağdur  1227
b. Fiil  1229
c. Manevi unsur  1234
d. Kovuşturma  1234
YARGITAY KARARLARI  1235
VI. GENİTAL MUAYENE SUÇU  1237
A. Yasal Düzenleme  1237
B. Korunan Yarar ve Hukuki Nitelik  1238
C. Suçun Unsurları  1239
1. Fail ve Mağdur  1239
2. Fiil  1241
3. Manevi Unsur  1243
4. Hukuka Uygunluk Nedenleri  1243
D. Suçun Özel Görünümleri  1246
1. Teşebbüs  1246
2. İştirak  1246
3. İçtima  1246
4. Kovuşturma ve Görev  1247
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ KARARI  1248
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI  1249
VII. HEKİM OLMAYANIN TEDAVİ YAPMA VE YETKİSİZ KİŞİNİN SAĞLIK HİZMETİ VERME SUÇLARI  1250
A. Hekim Olmayanın Tedavi Yapma ve Hekim Unvanını Takınma Suçları  1250
1. Korunan Yarar ve Suçun Hukuki Niteliği  1250
a. Kanundaki Düzenleme ve Gerekçeler  1250
b. Korunan Yarar ve Suçun Hukuki Niteliği  1251
2. Suçun Maddi Unsurları  1252
3. Manevi Unsur  1255
4. Suçun Değişik Görünüm Biçimleri  1255
a. Suçun Tamamlanması ve Teşebbüs  1255
b. İçtima  1255
aa. Suç Tekliği–Çokluğu ve Zincirleme Suç  1255
bb. Yetkisiz Girişimle Hastanın Sağlığının Bozulması veya Ölümü  1257
YARGITAY KARARLARI  1259
B. Yetkisiz Kişilerin Sağlık Hizmeti Verme Suçu  1260
1. Kanundaki Düzenleme  1260
2. Suçun Unsurları  1260
VIII. YETKİSİZ DİŞ HEKİMLİĞİ YAPMA VEYA İŞYERİ AÇMA EYLEMLERİ  1262
A. Yetkisiz Diş Hekimliği Yapma Suçu  1262
1. Genel Olarak  1262
2. Suçun Unsurları  1263
YARGITAY KARARLARI  1266
B. Diş Protez Teknikerinin Yetkisiz Diş Hekimliği Eylemi  1271
YARGITAY KARARLARI  1273
IX. YETKİSİZ KİŞİLERİN TIBBİ GİRİŞİMDE BULUNMA SUÇ VE KABAHATLERİ  1274
A. Sağlık Mesleği Mensubunun Yetkisindeki Bir İşin Yetkisiz Kişilerce Yapılması (1219 Sayılı Kanunun Ek 13. Maddesine Aykırılık)  1274
B. Yetkisiz veya Usulsüz Ebelik Yapma Fiilleri  1276
1. Yetkisi Olmayanların Ebelik Mesleğini Üstlenmeleri  1276
2. Ebelik Unvan ve Yetkisinin Usulsüz Kullanılması  1276
3. Ebelik Yetkisini Tecavüz Fiilleri  1277
C. Yetkisiz veya Usulsüz Hastabakıcılık ya da Hemşirelik Yapma Fiilleri  1278
1. Yetkisiz Hastabakıcılık Yapma veya Unvanını Kullanma Fiilleri  1278
Yargıtay Kararı  1278
2. Yetkisiz veya Usulsüz Hastabakıcılık – Hemşirelik Yapma Fiilleri  1279
a. Hastabakıcıların 1219 Sayılı Kanuna Aykırılık Fiilleri  1279
b. Hemşirelerin Hemşirelik Kanuna Aykırılık Fiilleri  1281
Hemşirelik Mesleğiyle İlgili Yargıtay Kararları  1282
D. Yetkisiz Diş Protez Teknikerliği Yapma  1283
X. HEKİM VE DİŞ HEKİMLERİNİN 1219 SAYILI KANUNA AYKIRILIK KABAHATLERİ  1284
A. Yetkisiz veya Yasaklı Hekimin Mesleği İcrası  1284
B. Hekimlerin Kanun Hükümlerine Aykırı Fiilleri  1284
C. Diş Hekimlerinin Yetkiyi Aşan veya Yasal Usule Aykırı Fiilleri  1285
1. Yetkisiz veya Yasaklı Diş Hekimi veya Dişçinin Mesleği İcrası  1285
Yargıtay Kararı  1285
2. Diş Hekiminin Yetki Sınırını Aşma veya Usulsüzlük Eylemleri  1285
3. Diş Hekiminin Muayenehanesinde Çalışana Yetkisiz Dişçilik Yaptırması  1286
Yedinci Bölüm
TIBBİ YARDIM VE MÜDAHALEDEN DOĞAN
HUKUKİ SORUMLULUK
I. BAĞIMSIZ ÇALIŞAN DOKTORUN SORUMLULUĞU  1287
A. Sorumluluğun Hukuki Niteliği  1287
1. Genel Olarak Sorumluluk İlişkisi  1287
2. Kavramlar Hakkında Açıklama  1288
3. Hekimlik Sözleşmelerinin Hukuki Niteliğine İlişkin Görüşler  1289
B. Doktorun Tedavi (Vekalet) Sözleşmesinden Doğan Sorumluluğu  1295
1. Genel Olarak Tedavi Sözleşmesi ve Hukuki Niteliği  1295
2. Tedavi (Vekalet) Sözleşmesinin Kuruluşu  1296
3. Vekalet (Tedavi) Sözleşmesinin Ögeleri  1297
4. Vekalet Sözleşmesinin Sona Ermesi  1299
5. Tedavi (Vekalet) Akdinin İhlali Nedeniyle Sorumluluk  1300
6. Tedavi (Vekalet) Sözleşmesinde Doktorun Hastaya Karşı Yükümlülükleri  1300
a. Teşhis Koyma Yükümlülüğü  1300
b. Uygun Tedavi Yöntemini Seçme ve Uygulama Yükümlülüğü  1301
aa. Genel Olarak  1301
bb. Doktorun Tedaviyi Başkasına Yaptırması (Alt Vekalet / İkame Vekalet)  1302
aaa. Genel Olarak  1302
bbb. Alt Vekalet  1302
ccc. İkame Vekalet  1303
ddd. Başkasını Tevkil (Vekil Etme) Durumunda Sorumluluk  1303
c. Hastayı Aydınlatma ve Tedavi İçin Rızasını Alma Yükümlülüğü  1305
d. Hastaya Sadakat Yükümlülüğü  1308
e. Özen Yükümlülüğü  1309
f. Kayıt Tutma Yükümlülüğü  1313
g. Sır Saklama Yükümlülüğü  1314
7. Yargıtay Kararlarında Vekalet Sözleşmesi Nedeniyle Hekimin Sorumluluğu  1315
C. Doktorun Tıbbi Eser Sözleşmesinden Doğan Sorumluluğu  1324
1. Genel Olarak Eser Sözleşmesi  1324
2. Eser Sözleşmesi Kapsamındaki Tıbbi Girişimler  1325
a. Estetik Tıbbi Girişimler ve Türleri  1325
b. Estetik Tıbbi Girişimlerin Hukuka Uygunluk Nedeni  1330
c. Estetik Tıbbi Girişimlerin Hukuki Niteliği  1333
d. Diş Hekimliği Alanındaki Tıbbi Girişimlerin Hukuki Niteliği  1337
3. Tıbbi Eser Sözleşmesinin Ögeleri  1338
a. Eser Öğesi  1338
aa. Genel Olarak  1338
bb. Uygulamada Eser Sözleşmesi Kapsamında Görülen Tıbbi Girişimler  1340
b. Ücret/Bedel Ögesi  1342
c. Anlaşma Öğesi  1342
4. Eser Sözleşmesinde Yüklenicinin Hak ve Borçları  1343
a. İşgörenin (Doktorun) Borçları  1343
aa. Eserin Mesleki ve Teknik Standartlara Uygun Yapım ve Teslim Borcu  1343
bb. Genel Olarak Sadakat ve Özen Borcu  1345
cc. Aydınlatma Yükümlülüğü  1348
dd. Koruma ve Sır saklama Yükümlülüğü  1349
ee. Eserin Yapımı ve Teslimiyle İlgili Borçlar  1350
ff. Ayıbı Üstlenme Borcu  1351
b. İşgörenin (Doktorun) Hakları  1352
c. İş Sahibinin (Hastanın) Hakları  1352
d. İş Sahibinin Borçları  1352
5. Tıbbi Eser Sözleşmesinin Sona Ermesi  1353
6. Eserin Ayıplı Olması Nedeniyle Sorumluluk  1353
7. Kötü İfa Nedeniyle Maddi ve Manevi Tazminat Sorumluluğu  1361
8. Hastanede Yapılan Tıbbi Eser İşlemleri Nedeniyle Sorumluluk  1364
D. Doktorun Yardımcı Kişinin Eyleminden Sorumluluğu  1370
E. Geçici Bilinç Kaybı Nedeniyle Rıza Aranmayan Girişimlerde Sorumluluk  1371
1. Üstün Nitelikli Özel Yarar  1371
2. Vekaletsiz İş Görme Nedeniyle Sorumluluk  1372
F. Haksız Fiil Nedeniyle Sorumluluk  1375
G. Sorumluluktan Kurtulma Anlaşması  1378
II. ÖZEL HASTANELERİN SORUMLULUĞU  1379
A. Özel Hastaneler ve Hastane İşletenin Yükümlülükleri  1379
1. Genel Olarak Özel Hastaneler  1379
2. Hastane İşletenin Yükümlülükleri  1381
a. Genel Olarak Yükümlülükler ve Yasal Dayanakları  1381
b. Tıbbi İşletme Organizasyonu Yükümlülüğü  1384
aa. Genel Olarak  1384
bb. Hastanenin Hizmet Bölümleriyle İlgili Yükümlülükler  1386
cc. Yeterli Sayı ve Nitelikte Personel İstihdamı Yükümlülüğü  1391
dd. Güvenlik Hizmetleri Yükümlülüğü  1392
ee. Hastane Hijyenini Sağlama ve Enfeksiyondan Koruma Yükümlülüğü  1394
ff. Tıbbi Kayıt ve Arşiv Sistemi Kurma Yükümlülüğü  1396
gg. Tıbbi Malzemelerin Temini ve Eczacılık Hizmetleri Yükümlülüğü  1396
hh. Hastanın Kişisel Verilerini ve Sırrını Koruma Yükümlülüğü  1397
c. Teşhis ve Tedavi Hizmeti Verme Yükümlülüğü  1397
aa. Genel Olarak Hastanede Teşhis ve Tedavi Hizmeti Yükümlülüğü  1397
bb. Uzmanlık Düzeyinde Hizmet Standardı Yükümlülüğü  1399
cc. Hastanın Bilgilendirilmesi İçin Sistem Kurma Yükümlülüğü  1400
dd. Tıbbi Girişimler ve İlaç Uygulamalarında Hataları Önleyecek Sistem Kurma Yükümlülüğü  1401
d. Hasta Bakım Hizmetleri Yükümlülüğü  1404
e. Hastanenin Acil Tıp Hizmeti Sunma Yükümlülüğü  1405
B. Özel Hastane İşletenin Sorumluluğu  1408
1. Hastane İşletenin Sözleşmeden Doğan Sorumluluğu  1408
a. Hastaneye Kabul Sözleşmesi ve Türleri  1408
aa. Genel Olarak Hasta ile Hastane İşleteni ve Hekim İlişkisi  1408
bb. Hastaneye Kabul Sözleşmesi Türleri ve Hukuki Niteliği  1409
aaa. Hastaneye Tam Kabul Sözleşmesi  1410
aaaa. Hekimlik Sözleşmesi Olmaksızın Hastaneye Tam Kabul Sözleşmesi  1410
bbbb. Hekimlik Sözleşmesi Ekli Hastaneye Tam Kabul Sözleşmesi  1411
bbb. Bölünmüş Hastaneye Kabul Sözleşmesi  1413
b. Hastaneye Kabul Sözleşmesinin Hukuki Niteliği  1414
aa. Hastaneye Kabul Sözleşmesinin Kuruluşu ve Hükümleri  1416
bb. Hastane İşleticisinin Sözleşmeden Doğan Yükümlülükleri  1417
aaa. Tedavi Etme Yükümlülüğü  1417
aaaa. Hekimlik Sözleşmesi Olmaksızın Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesinde İşleticinin Tedavi Etme Yükümlülüğü  1418
bbbb. Hekimlik Sözleşmesi İlaveli Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesinde İşleticinin Tedavi Etme Yükümlülüğü  1419
cccc. Bölünmüş Hastaneye Kabul Sözleşmesinde İşleticinin Tedavi Etme Yükümlülüğü  1419
bbb. Hastayı Aydınlatma ve Rızasını Alma Yükümlülüğü  1420
ccc. Sadakat ve Özen Gösterme Yükümlülüğü  1421
ddd. Hastane Bakımını Sağlama Yükümlülüğü  1421
eee. Kayıt Tutma ve Sır Saklama Yükümlülüğü  1422
c. İşletenin Yükümlülüklerini İhlali Nedeniyle Sorumluluğu  1423
aa. Tedavi ve Bakım Hizmeti Yükümlülüklerine Aykırılık Nedeniyle Sorumluluk  1423
bb. Hastane İşletenin Organizasyon Kusuru Nedeniyle Sorumluluğu  1427
2. Vekaletsiz İş Görme Nedeniyle Sorumluluk  1430
3. Haksız Fiil Nedeniyle Sorumluluk  1431
4. Hastane İşletenin Kusursuz Sorumluluk Nedenleri  1432
a. Çalışanın veya İfa Yardımcısının Eylemlerinden Sorumluluk (TBK 66, 116)  1432
b. Hastane İşletenin, Adam Çalıştıranın İşletmesel Organizasyon Kusuru Nedeniyle Sorumluluğu (TBK M. 66/III)  1446
c. İşletenin Bina veya Yapı Eseri Maliki Olarak Sorumluluğu  1452
d. İşletenin Genel Tehlike Sorumluluğu  1453
aa. Genel Olarak  1453
bb. Tehlike Sorumluluğunun Koşulları  1453
cc. Genel Tehlike Sorumluluğu Açısından Hastane İşletmeciliği  1456
C. Özel Hastanede Hizmet Veren Doktorun Sorumluluğu  1459
1. Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesinde Doktorun Sorumluluğu  1460
a. Doktorluk Sözleşmesi Olmaksızın Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesi  1460
b. Doktorluk Sözleşmesi İlaveli Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesi  1461
2. Bölünmüş Hastaneye Kabul Sözleşmesinde Doktorun Sorumluluğu  1462
D. Özel Hastane Mesul Müdürü ve Personelinin Eylemleri Nedeniyle Sorumluluk  1463
III. DOKTOR VE ÖZEL HASTANENİN HUKUKİ SORUMLULUĞUNUN ŞARTLARI  1465
A. Hukuka Aykırılık  1465
1. Kavram  1465
2. Sözleşme İçindeki Hukuka Aykırılık  1466
a. Bağımsız Çalışan Doktor Yönünden  1466
b. Hastane İşleticisi Yönünden  1466
3. Sözleşme Dışındaki Hukuka Aykırılık  1467
a. Bağımsız Çalışan Doktor Yönünden  1467
b. Hastane İşleticisi Yönünden  1468
B. Kusur  1468
1. Kusur Kavramı ve Sorumluluk Hukukundaki Yeri  1468
2. Kusurun Türleri  1469
a. Kast  1469
b. İhmal (taksir)  1470
aa. Tanımı ve Unsurları  1470
bb. İhmal Kusurunun Saptanması  1472
3. Tıbbi Sorumlulukta Karşılaşılan Kusur Kalıpları  1473
a. Tanı Kusurları  1473
b. Tedavi Yöntemine İlişkin Kusurlar  1474
c. Beceri Kusurları  1475
d. Tedavi Sürecindeki Diğer Özen Borcuna Aykırılıklar  1476
4. Zarar Görenin Kusurunun Tazminata Etkisi  1477
C. Zarar  1479
1. Kavram  1479
2. Zarar Türleri  1479
D. İlliyet Bağı  1482
1. Kavram ve İlliyet Bağının Tespiti  1482
a. Genel Olarak  1482
b. Yaşama Şansının Yitirilmesi ve İlliyet Bağı  1487
c. İlliyet Bağının Maddi Zarar Kavramı İçinde Değerlendirilmesi Görüşü  1489
2. İlliyet Bağının Kesilmesi  1492
IV. İSPAT YÜKÜ  1494
A. Genel İspat Kuralları  1494
1. Yasal Düzenleme  1494
2. Genel İspat Kuralları  1496
a. Genel Olarak  1496
b. İspat Gerekmeyen veya İspat Kolaylığı Sağlayan Haller  1497
c. İspat ve Delil İkame Yükü  1500
B. Haksız Fiil Sorumluluğunda İspat  1502
C. Sözleşmeye Dayalı Sorumlulukta İspat  1504
D. Hekimin Kusursuzluğunu İspat Yükü  1508
E. Deliller Üzerinde Bilirkişi İncelemesi Yapılması  1510
V. SORUMLULUK NEDENLERİNİN YARIŞMASI (TBK M.60)  1511
A. Genel Olarak TBK’nın 60. Maddesi  1511
B. Haksız Fiile ve Sözleşmeye Dayalı Sorumluluk Nedenlerinin Karşılaştırılması  1512
VI. TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASI VE TÜKETİCİ MAHKEMELERİNİN YETKİSİ  1515
A. Genel Olarak 6502 Sayılı Kanun ve Kapsamı  1515
B. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna Göre Sağlık Hizmeti Nedeniyle Hukuki Sorumluluk  1518
C. Tüketicinin Seçimlik Hakları  1523
D. Zamanaşımı  1527
1. Ayıplı Hizmet Nedeniyle Zamanaşımı  1527
2. Ayıplı Mal Nedeniyle Zamanaşımı  1528
E. Mahkemenin Görev ve Yetkisine İlişkin Usul Hükümleri  1528
Mahkemenin Göreviyle İlgili Kararlar  1529
VII. ZAMANAŞIMI  1532
A. Sözleşmeye Dayalı Alacaklarda Zamanaşımı  1532
1. Kanun Hükümleri  1532
a. 6098 Sayılı Borçlar Kanunu Hükümleri  1532
b. 6101 Sayılı Türk Borçlar Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun Hükümleri  1535
2. Genel Olarak Zamanaşımı Hükümleri  1535
3. Vekalet (Tedavi) Sözleşmesinde Zamanaşımı  1537
4. Eser Sözleşmesinde Zamanaşımı  1537
5. Vekaletsiz İş Görmeye Dayalı Alacaklarda Zamanaşımı  1539
B. Haksız Fiile Dayalı Alacak Haklarında Zamanaşımı  1540
C. Rücu Davalarında Zamanaşımı  1541
VIII. SAĞLIK HİZMETLERİ NEDENİYLE DEVLETİN SORUMLULUĞU  1541
A. Sorumluluğun Hukuki Kaynağı ve Niteliği  1541
1. Sorumluluğun Hukuki Niteliği  1541
a. Tarihçe  1541
b. İdarenin Özel Hukuk Hükümlerine Tabi Sorumluluğu  1544
c. İdarenin Sorumluluğunun Hukuki Esasları  1545
2. Kamu Görevlilerinin Sorumluluklarıyla İlgili Sistemler  1546
B. Genel Sağlık Hizmetleri Nedeniyle Devletin Sorumluluğu  1550
1. Sağlık Hizmetleri Nedeniyle Devletin Sorumluluğunun Hukuki Temelleri  1550
2. Genel Olarak Klasik Sağlık Hizmetleri ve Devletin Sorumluluğu  1554
3. Yaygın Salgın Hastalıklar Dönemindeki Yükümlülükler ve Tedbirler Nedeniyle Devletin Sorumluluğu  1556
a. Salgın Hastalıklara Yönelik Tedbirler Hakkındaki Tartışmalar  1556
aa. Genel Olarak  1556
bb. Pandemi tedbirlerine uymayanların cezalandırılması  1564
b. Pandemi Tedbirleri Nedeniyle Devletin Hukuki Sorumluluğu  1569
4. Devletin Sağlık Alanındaki Düzenleme ve Denetim Yetkisi (Sağlık Kolluğu Fonksiyonu) Nedeniyle Sorumluluğu  1571
a. İlaç ve Tıbbi Ürünleri Ruhsatlandırma Yetkisi Nedeniyle Sorumluluk  1571
b. Devletin Özel Hastanelerle İlgili Düzenleme ve Denetim Yetkisi Nedeniyle Sorumluluğu  1572
C. Kamu Görevlisi Doktorun ve Hastane Personelinin Sorumluluğu  1574
1. Genel Olarak  1574
2. İdarenin Kamu Görevlilerine Rücu Talepleri  1575
D. Kamu Hastanelerindeki Sağlık Hizmetleri Nedeniyle Devletin Sorumluluğu  1578
1. Kamu Hastanesi Kavramı  1578
a. Genel Olarak  1578
b. Sosyal Sigortalar Kurumu Hastanelerinin Statüsündeki Değişiklikler  1580
aa. Yasa Değişikliğinden Önceki Durum  1580
bb. 5283 Sayılı Kanun Değişikliğinden Sonraki Durum  1581
2. Kamu Hastanesi ile Hasta Arasındaki İlişkinin Hukuki Niteliği  1583
3. Hizmet Kusuru Nedeniyle İdarenin Sorumluluğu ve Şartları  1584
a. Hukuka Aykırılık  1584
b. Hizmet Kusuru Nedeniyle İdarenin Sorumluluğu  1584
aa. Genel Olarak Hizmet Kusuru  1584
aaa. Hizmet kusuru kavramı  1584
bbb. Hizmet Kusurunun Ortaya Çıkış Biçimi  1587
ccc. Hizmet kusuru–Kişisel Kusur Ayırımı  1589
ddd. Kişisel Kusur Halinde Husumet ve Yargı Yeri Sorunu  1591
eee. Hizmet Kusurunun Ağırlık Derecesi Sorunu  1596
bb. Sağlık Hizmetlerinde Hizmet Kusuru  1597
c. Zarar  1601
d. Özel Çalışan Doktorun Kamu Hastanesine Çağrılması veya Hasta Yatırması  1602
4. Sağlık Hizmetlerinde İdarenin (Devletin) Kusursuz Sorumluluğu  1603
a. Genel Olarak İdarenin Kusursuz Sorumluluğu  1603
b. Sağlık Hizmetlerinde Kusursuz Sorumluluk (Teori ve Uygulama)  1606
c. Görüşümüz  1610
E. Tam Yargı Davasında Zarar ve Tazminatın Belirlenmesi Esasları  1612
1. İdari Sorumluluğun Temel Esasları  1612
a. Genel Olarak  1612
b. İlliyet (Nedensellik) Bağının Varlığı  1615
aa. Genel Olarak  1615
bb. İlliyet Bağını Kaldıran veya Sorumluluğu Azaltan Nedenler  1617
aaa. Mücbir Sebep  1617
bbb. Zarar Görenin Kusuru ve Müterafik Kusur  1617
ccc. Üçüncü Kişinin Kusurlu Davranışı  1619
2. Manevi Zarar ve Tazminatın Belirlenmesi  1619
3. Maddi Zarar ve Tazminatın Belirlenmesi  1624
a. Genel olarak  1624
b. Ölüm Nedeniyle Talep Edilebilen Maddi Zararlar  1625
c. Bedensel Zararlar  1630
d. Diğer Maddi Zararlar  1634
e. Maddi Tazminata Faiz Uygulanması  1634
F. Tam Yargı Davasının Biçimsel Koşulları  1637
1. Genel Olarak  1637
2. İdareye Başvuru (Ön Karar) Şartı  1638
3. İdareye Başvuru Şartının İstisnası  1639
4. Taraflara İlişkin Şartlar  1640
5. Dava Açma Süresi  1641
6. Dava Dilekçesine İlişkin Şartlar ve Örnek Dava Dilekçesi  1644
IX. UZLAŞMA, ARABULUCULUK VE SULH  1645
A. Uzlaşma  1645
B. Arabuluculuk  1646
C. İdari Uyuşmazlıkların Sulh Yoluyla Çözümlenmesi  1650
X. TIBBİ KÖTÜ UYGULAMAYA İLİŞKİN ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI  1652
A. Genel Olarak  1652
B. Sigorta Yaptırması Gerekenler ve Sözleşme Esasları  1654
C. Sigortanın Kapsamı  1656
D. Teminat Kapsamına Girmeyen Haller  1662
E. Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı  1664
F. Zamanaşımı  1664
İlgili Yargıtay Kararları  1665
Sekizinci Bölüm
HEKİM, SAĞLIK PERSONELİ, HASTANE VE DEVLETİN TAZMİNAT SORUMLULUĞU İLE İLGİLİ YARGI KARARLARI
I. YARGITAY KARARLARI  1671
A. Haksız Fiile Dayalı Tazminat Davalarıyla İlgili Kararlar  1671
1. Kamu Görevlilerinin Yargı Bağışıklığı ve İdari Yargının Görevi  1671
2. Çocuğun Yaralanmasında Ana–Babanın Tazminat Hakkı  1671
3. Ceza Davasının Etkisi  1671
4. Ceninin Tazminat İsteme Hakkı  1671
5. Tıbbi Kusura Dayalı Tazminat Davaları  1671
a. Tıbbi Girişimde Özen Kusuru  1671
b. Ameliyat Kusurları  1671
c. Hastaya Kalitesiz Tıbbi Cihaz Kullanılması  1671
d. Hasta Dosyasındaki Kayıtların İspat Gücü  1671
e. Yenidoğan Çocuğun Hastanede Değiştirilmesi  1671
f. Enjeksiyon Uygulamaları  1671
g. Kalp Krizine Geç Müdahale  1671
6. İlliyet Bağı  1671
7. Komplikasyonlar – Tedavi Riskleri  1671
8. Aydınlatma Kusuru – Riskin Bildirilmemesi  1671
9. Ölüden İzinsiz Organ Alınması  1671
10. Eczacının Enjeksiyon Nedeniyle Sorumluluğu  1671
12. Yanlış Rapor Tanzimi Nedeniyle Tazminat Davası  1671
13. Haksız Şikayet ve Hakaret Nedeniyle Doktorun Tazminat İstemi  1671
14. Yanıltıcı Reklam Nedeniyle Tüketicinin Sağlığının Bozulması  1671
15. Hekimin Hastasına Karşı Suç İşlemesi Nedeniyle Tazminat İstemi  1671
B. Devletin Doktor ve Personele Rücu Hakkı ile İlgili Kararlar  1671
1. Rücuda İadenin Kapsamı Kusur Oranıyla Sınırlıdır  1671
• Daha önce hakkında açılan dava sonucu kusuru miktarınca tazminat ödeyen doktora idarenin rücu etmesi mümkün değildir  1671
• Doktorun kusuru araştırılmadan talep edilen tazminatın tümünden sorumlu tutulması doğru değildir  1671
• Davalı doktor idarenin ödediği tazminattan kusuru kadar sorumludur  1671
• Davalı doktor kusurunu aşan miktardan sorumlu tutulamaz  1671
2. Rücu Tazminatının Belirlenmesinde Hastane İdaresinin Müterafik Kusuru Dikkate Alınmalıdır  1671
3. Rücu Tazminatında Doktor Lehine Hakkaniyet İndirimi  1671
• Rücunun amacı sorumlular arasında hakkaniyete uygun bir denge kurulmasıdır  1671
• Ortopedi ameliyatında hekim kusuru–hakkaniyet indirimi  1671
• YSŞ raporu ile ATK 3. İhtisas Kurulu raporu arasındaki çelişki giderilmeli  1671
• Davacı idare kendi kusuruyla neden olduğu icra gideri ve faiz miktarını rücuda talep edemez  1671
• Doktorun özensizliği var ise de kurumdaki araç ve ilaç eksiklikleri gözetilerek hakkaniyet indirimi yapılmalıdır  1671
4. Rücu Davasında İnceleme Yöntemi – Kusur Araştırması  1671
• İdari Yargıda Belirlenen 6/8 Kusur Oranı Doktor ve Hastaneye Ait Olup Bir Kısmı da Kaçınılmazlık Oranıdır  1671
• Bebeğin ölümü ve rahmin alınmasında hekimin kusurunun araştırılması  1671
• Rücu için doktora ait kusur usule uygun olarak tespit edilmelidir  1671
• Rücu davasında hastane şartları, beklenmeyen haller gibi etkenleri gözeten yeni bir bilirkişi incelemesi yaptırılmalı  1671
• Doktorun omurga ameliyatındaki kusur miktarı belirlenmeli  1671
5. Özensiz Muhtelif Tıbbi Girişimler Nedeniyle Doktora Rücu Kararları  1671
• Ameliyatta gazlı bez unutulması nedeniyle ödenen tazminatın rücu edilmesi  1671
• Acil serviste iç kanamalı hastaya yapılan girişimde kusur araştırması  1671
• Hastanın enfekte olmasında davalı doktorun kusur oranı belirlenmeli  1671
• Öldürücü dozda ilaç yazılması nedeniyle rücu davası–rücunun kapsamı  1671
• Kan nakli sırasında aids hastalığının bulaştırılması nedeniyle rücu davası  1671
• Askeri hastane acil servisinde görevli psikiyatr doktorun menenjit tedavisindeki kusurunun belirlenmesi  1671
6. Tedavi Dışındaki Fiilleri Nedeniyle Doktorlara Rücu Davaları  1671
• Bedeli SSK tarafından karşılanmadığı halde laparoskopik ameliyat yapan doktordan bu bedellerin rücu yoluyla istenmesi – indirim oranı az  1671
• Medikal şirkete fazla ödeme yapılmasına neden olan doktora rücu  1671
• Laboratuvar sorumlusu doktorun gereksiz malzeme alımından sorumluluğu  1671
• Kaybolan bronkoskopi cihazı bedelinin bölüm şefi ve hemşireye rücuu  1671
• Acil ameliyat malzemesi alınıp kullanılması nedeniyle rücu istemi  1671
• İdari soruşturmayla görevli doktorun, meslektaşını psikiyatri muayenesine sevk etmesi nedeniyle idarece ödenen tazminatın rücuen istenilmesi  1671
• Fiş ve alındılarda yapılan usulsüzlük nedeniyle oluşan zarardan dolayı döner sermaye saymanının sorumluluğu  1671
• İhale ile hastaneye fazla fiyatla nevresim alınması nedeniyle rücu davası  1671
• Hasta hakkında aids olduğu yayını yapılmasına kusuruyla neden olan başhekime karşı rücu davası  1671
• Ücretsiz işlemi yapılması nedeniyle hastadan alınmayan tedavi ücretinin doktordan rücu yoluyla talep edilmesi  1671
7. Davalı Doktor Hakkındaki Cezai veya İdari Takip ve Davaların Beklenmesi  1671
• Ceza davasında doktorun kusuru ile hasanın ölümü arasında illiyet bağı kurulamadığı kabul edildiğinden rücu davasının reddi gerekir  1671
• Ceza mahkumiyeti hukuk hakimini bağlar ise de kusurun bilirkişi tarafından belirlenmesi gerekir  1671
• Kesinleşen ceza mahkemesi kararında doktorun kusurunun olmadığı belirtilerek beraat kararı verilmekle rücu davasının da reddi gerekir  1671
• Davalı doktor hakkındaki dolandırıcılıkla ilgili ceza soruşturması sonucu araştırılmalı  1671
• Acil serviste çoğu muayene eden çocuk doktoru hakkındaki cezai ve idari yargı süreçlerinin beklenmesi gerekir  1671
8. Özel Hastaneye ve Hastanede Çalışan Doktora Karşı Rücu Davası  1671
9. Özensiz Tedavi Nedeniyle Şef Doktor ve Asistan Doktorun Sorumluluğu  1671
• Kalp ameliyatı sonrası ölüm nedeniyle klinik şefine rücu davası  1671
10. Rücu Davasında Doktorun Kurtuluş İmkanı  1671
C. Tıbbi Eser Sözleşmesiyle İlgili Kararlar  1671
1. Estetik Ameliyatlarla İlgili Kararlar  1671
2. Saç Ekimiyle İlgili Kararlar  1671
3. Diş Proteziyle İlgili Kararlar  1671
4. Tıbbi Protez Yapımı  1671
5. Dövme İzinin Silinmesi  1671
6. Epilasyon İşlemleri  1671
7. Genel Olarak Eser Sözleşmesiyle İlgili Kararlar  1671
8. Aydınlatılmış Onam ve Komplikasyonlar  1671
• Yüz gerdirme ameliyatı– aydınlatma yükümlülüğü ve komplikasyon yönetimi hekimin sorumluluğundadır  1671
• Komplikasyon konusunda aydınlatma görevinin yerine getirilip getirilmediği ve komplikasyon yönetiminin doğru yapılıp yapılmadığını tartışmayan bilirkişi raporu yetersizdir  1671
9. İspat Yükü  1671
10. Hekimin Tedavi Ücreti Alacağı ile İlgili Kararlar  1671
11. Görevli Mahkeme  1671
D. Tedavi (Vekâlet) Sözleşmesiyle İlgili Kararlar  1671
1. Sorumluluğun Kapsamı ve Temel Esaslarıyla İlgili Kararlar  1671
a. Tedavi Sözleşmesinde Sorumluluğun Hukuki Niteliği Kapsamı  1671
Hekim en hafif kusurdan da sorumludur – doğum kayıtlarının tutulması da hekimin özen borcu içerisindedir  1671
Hekimin özen borcunun kapsamı  1671
Hastaneye kabul sözleşmesinin hukuki niteliği  1671
b. Bilirkişi Heyetinin Oluşumu ve Raporların Yeterliliği ile İlgili Kararlar  1671
c. Faiz Alacağının Temerrüdü ve Faizin Türü  1671
d. Komplikasyonlar ve Bilgilendirilmiş Rıza ile İlgili Kararlar  1671
Aydınlatıcı onam yükümlülüğü hekim ve hastanenin birlikte sorumluluğudur  1671
Her türlü tıbbi girişim kişinin aydınlatılmış onamı ile yapılabilir. Ameliyat sonrası kanama komplikasyon ise de davacı bu risk konusunda bilgilendirilmemiştir  1671
İlaç enjeksiyonunun kemplikasyonu konusunda hasta bilgilendirilmemiştir  1671
Aydınlatılmış onamda ispat külfeti hekim ya da hastanededir  1671
2. Hekim Kusuru Nedeniyle Hastanenin Sorumluluğu  1671
3. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanlığı ile İlgili Kararlar  1671
Serebral palsi – doğumu uzman olmayan hekimin yaptırması  1671
Tüp bebek tedavisinde yanlış yumurtalığın alınması  1671
Doğumda bebeğin omuz sinirlerinin (brakial pleksus) zedelenmesi  1671
Bebekte korpus kallosum harabiyeti  1671
Bebeğin anne karnında kalbinin durduğunun geç tespiti iddiası  1671
4. Ortopedik Tıbbi Girişimlerle İlgili Kararlar  1671
Ameliyat yerinde enfeksiyon gelişmesi  1671
Menisküs ameliyatı–enfeksiyon gelişimi– bilirkişi raporu yetersizliği  1671
Doktorun ölümü nedeniyle vekalet sözleşmesinin sona ermesi  1671
Yeni yöntem yerine eski ortopedik yöntemin kullanıldığı iddiası  1671
5. Gözle İlgili Tıbbi Girişimler Hakkındaki Kararlar  1671
Göz uzmanı ve ilgili uzmanın yer almadığı bilirkişi raporu hükme esas alınamaz  1671
Matbu onam yetersiz– risk bilinse dahi rıza gösterilirmiydi araştırılmalı  1671
Laser tedavisi–avastin enjeksiyonu, bilirkişi raporu itirazları karşılamıyor  1671
Laserle kusurlu astigmat tedavisi– hükümde kısa ve gerekçeli kararın farklılığı  1671
Aydınlatmada özensizlik–hükmedilen manevi tazminat miktarı yetersiz  1671
Katarakt ameliyatında retina yırtılması – aydınlatma kusuru  1671
İstihdam eden şirketin (hastanenin) sorumluluğu  1671
6. Kardiyolojik Tıbbi Girişimler  1671
İlk muayenede uygun anamnez alınamadığı için geç teşhis kusuru  1671
Kalp kapakçığı ameliyatı sonucu enfeksiyon gelişimi–komplikasyon  1671
Plastik zehirlenmesine bağlı kalp krizi–bilirkişi raporu yetersiz  1671
Kalp şikayetiyle yatırılan hastanın ertesi gün hastanede kriz geçirerek ölümü  1671
Ölümün kullanılan ilacın yan etkisine bağlı komplikasyondan meydana gelmesi  1671
Hastanın yatarak takibi gerektiğinin gözetilmemesi  1671
Ölümün kalp uzmanının özensizliğinden değil HIV’li kan naklinden olması  1671
Bypass ameliyatı sonrasında enfeksiyon gelişmesi – yetersiz bilirkişi raporu  1671
7. Cerrahi Operasyonlarla İlgili Kararlar  1671
a. Cinsiyet Değişikliği Ameliyatı  1671
b. Fıtık Ameliyatları  1671
Kusurlu ameliyat sonrası omurilikte zarar oluştuğu iddiası  1671
Komplikasyon iyi yönetilemedi – en hafif kusurdan da sorumluluk  1671
c. Mide ve Karın Bölgesi Ameliyatları  1671
d. Sünnet Ameliyatı  1671
e. Boğaz Ameliyatları  1671
f. Burun – Sinüzit Ameliyatı  1671
g. Safra Kesesi Ameliyatı  1671
h. Testis Ameliyatı  1671
ı. Prostat Ameliyatı ile İlgili Karar  1671
8. Acil Servis Hizmetleri ile İlgili Kararlar  1671
Parmak kesiğinin acil serviste onarılmasında tendon kesiğinin gözardı edilmesi  1671
İlaç enjeksiyonu nedeniyle bacakta sekel oluşması  1671
Yüksek ateşli çocuğa yanlış teşhis konulması nedeniyle tazminat istemi  1671
Kalp krizinin geç teşhisi nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemi  1671
9. İlaç Enjeksiyonları ile İlgili Kararlar  1671
10. Kanser Teşhis ve Tedavileriyle İlgili Kararlar  1671
11. Dermatolojik ve Kozmetik Tıbbi Girişimlerle İlgili Kararlar  1671
12. Yetkisiz Sağlık Personelinin Tıbbi Girişimi  1671
13. Hatalı Tahlil ve Tetkiklerle İlgili Kararlar  1671
14. Psikiyatrik Tıbbi Girişimlerle İlgili Kararlar  1671
15. Radyolojik Tıbbi Girişimler  1671
16. Teşhis ve Tedavi Kusurlarıyla İlgili Diğer Kararlar  1671
17. Tedavide Kullanılan Malzemenin Kusurlu Olması  1671
18. Hekim–Hastanenin Tedavi Ücreti Alacağı ile İlgili Kararlar  1671
E. Eczaneler ve İlaç Üreticileriyle İlgili Kararlar  1672
F. Zamanaşımı ile İlgili Kararlar  1672
G. Yargı Yolu, Görev–Yetki, Islah ve Kesin Delil ile İlgili Kararlar  1672
H. Tıbbi Cihaz Sigortası ve Sigortacının Sorumluluğu  1672
• Medikal cihaz sigortacısının arıza riski nedeniyle ödediği güvence bedelini servis hizmeti veren şirketten rücu yoluyla talep etmesi  1672
I. Sosyal Güvenlik Kurumuyla İlgili Kararlar  1672
1. SGK’nın Eczane Aleyhine Açtığı Dava  1672
2. SGK'nın Doktor veya Hastane Aleyhine Açtığı Davalar  1672
3. Eczacılarca SGK Aleyhine Açılan Davalar  1672
4. Tedavi Kusuru Nedeniyle SGK Aleyhine Açılan Davalar  1672
5. Acil Tıbbi Müdahaleler Nedeniyle Yapılan Tedavi Giderlerinin SGK’dan Talep Edilmesi  1672
Dokuzuncu Bölüm
SAĞLIK VE TEDAVİ HİZMETLERİ NEDENİYLE DEVLETİN SORUMLULUĞU İLE İLGİLİ YARGI KARARLARI
I. SAĞLIK VE YAŞAMA HAKLARINA DAİR ANAYASAL İLKELER VE DEVLETİN YÜKÜMLÜLÜKLERİYLE İLGİLİ AYM KARARLARI  1673
II. DANIŞTAY KARARLARI  1673
A. Usul Kararları  1673
1. Tazminat Başvurusunu Reddeden İdare Kararının İptal Davasına Konu Olamayacağı  1673
2. Yetkili Yargı Yerinin Belirlenmesi Kararı  1673
3. Dava Açma Süresiyle İlgili Kararlar  1673
4. Bilirkişi Raporunun Yetersizliği  1673
5. Bilirkişi Raporlarının Tebliği Zorunluluğu  1673
6. Davanın İhbarı ve Davaya Müdahale  1673
7. Vekalet Ücretiyle İlgili Kararlar  1673
B. Kusursuz Sorumluluk İlkesinin Uygulanabilirliği  1673
1. Ameliyat Masasındaki Arıza Nedeniyle İdarenin Kusursuz Sorumluluğu  1673
2. Sevkli Hastanın Yolda Ölümünde Kusursuz Sorumluluk İlkesinin Uygulanamayacağı  1673
3. Kusur İncelemesi Yapma Zorunluluğu ve Kusursuz Sorumluluk İlkesine Dayanılamayacağı  1673
4. Tedavi Hizmetinde Kusursuz Sorumluluk İlkesinin Uygulanabilirliği  1673
C. Sağlık Hizmeti Nedeniyle İdarenin Sorumluluğunun Hukuki Esasları  1673
1. Sağlık Hizmetlerinde İdarenin Sorumluluğunun Esaslarıyla İlgili Kararlar  1673
2. Genel Olarak İdarenin Sorumluluğunun Esaslarıyla İlgili Kararlar  1673
D. Tıbbi Hizmet Kusuruna Dayalı Kararlar  1674
1. Hastayı Aydınlatma Kusuru ve Komplikasyonlar  1674
a. Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlaliyle İlgili Kararlar  1674
b. Komplikasyonlar ve Sorumlulukla İlgili Kararlar  1674
2. Hasta Dosyasının Düzenli Tutulmaması – Hasta Hakkı  1674
3. Kadın –Doğum ve Yenidoğan Sağlık Hizmetleri  1674
Ağır hizmet kusuru yoksa da illiyet bağı kopmadığından manevi tazminat verilmeli  1674
Normal doğum sırasında acil sezaryen yapılmasına karşın bebeğin kurtarılamaması  1674
Doğumda bebeğin omuz zedelenmesi nedeniyle hizmet kusuru iddiası  1674
Gebeliğin 38. haftasında sakat çocuk doğurtularak ölümüne neden olunduğu iddiası  1674
Sezaryen sonrası tedavi sürecindeki ölüm olayında enfeksiyon kusuru iddiası  1674
Bebekte down sendromunun tespit edilememesinde hizmet kusurunun araştırılması  1674
4. Teşhis Hatası – Hatalı Rapor Verilmesi  1674
5. Kanser Teşhis ve Tedavileri ile İlgili Kararlar  1674
6. Ameliyat Kusurları  1674
a. Guatr Ameliyatı– Paratroid Bezinin Hasar Gördüğü–Alındığı İddiası  1674
b. Tonsilit Ameliyatı Sonrası Solunum Dolaşım Durması  1674
c. Hekim Kusuru Nedeniyle İkinci Kez Apandisit Ameliyatı Yapılması  1674
d. Bel Fıtığı Ameliyatında Hastanın Ölümüne Neden Olunması  1674
e. Ameliyat Sırasında Hastada Pens veya Bez Unutulması – Ağır Kusur  1674
f. Burun Ameliyatında Sol Gözde Fonksiyon Kaybına Neden Olunması  1674
g. Hekim Kusuru İddiasının Kanıtlanamaması Nedeniyle Davanın Reddi  1674
ğ. Eldeki Sinir Kesisinin Kusurlu Tedavisi Nedeniyle Manevi Tazminat İstemi  1674
h. SSK Hastanesindeki Cerrahi Müdahalede Hekim 2/8 Kusurlu Olduğuna Göre Bu ‘Görev Kusuru’ Nedeniyle İdarenin Hizmet Kusuru Bulunmaktadır  1674
i. Göz Ameliyatında Özensizlik ve Hizmet Kusuru  1674
j. Kusurlu Sünnet Operasyonu Nedeniyle Cinsel Yeteneğin Yitirilmesi  1674
k. Boyun Fıtığı Ameliyatı Sonucu Felç Kalınması Nedeniyle Tazminat İstemi  1674
ı. Kopan Kolun Uygunsuz Nakli – Ameliyatlı Kolun Kangren Olup Kesilmesi  1674
7. Narkoz Kusurları  1674
8. Kusurlu Enjeksiyon Uygulamaları  1674
9. Genel Tıbbi Girişim (Özen) Kusurları  1674
a. Sol Karın Fıtığı Teşhisiyle Sağ Taraf Fıtığının Ameliyat Edilmesi  1674
b. Ameliyatta Gazlı Bez Unutulması Ağır Hizmet Kusurudur– Manevi Tazminat Az  1674
c. Çocuğun Tetkik Yapılmadan, Serum Alırken Acil Servisten Taburcu Edilmesi  1674
d. Ölümle İlliyet Bağı Kurulamadığı İçin Maddi Tazminat İsteminin Reddi Yerinde İse de Manevi Tazminata Hükmedilmeli  1674
e. Paslı Demir Üzerine Düşüp Kolu Kırılan Hastaya Tetanos Aşısı Yapılmadığı İddiası  1674
f. Felç Hali ile Hizmet Kusuru Arasında İlliyet Bağının Kurulamaması  1674
g. Çocuğun Ölümü Nedeniyle Tazminat İstemi – Dava Tarihinin Faiz Başlangıcı İçin Esas Alınması  1674
ğ. Ortopedik Tıbbi Girişimlerdeki Kusur Nedeniyle Tazminat Talepleri  1674
h. Uygun Tetkik ve Tedavi Yapılmaması Nedeniyle Hizmet Kusuru  1674
i. İdarenin Tüm Belgeleri Sunamadığı Gözetilmeden ve Yeterince İnceleme Yapılmadan Hizmet Kusurunun Bulunmadığı Kabul Edilemez  1674
j. Potasyum Klorürün Setten Hızla Verilmesi Nedeniyle Çocuğun Ölümüne Neden Olunması  1674
k. Yanlış Tedavi Nedeniyle Sakat Kalma İddiası, Yetersiz Bilirkişi Raporu  1674
l. Personelin İlgisizliği Nedeniyle Raşitizm Hastası Çocuğun El Parmaklarının Kesilmesine Neden Olunması Hizmet Kusuru  1674
m. Ambulansla Hasta Nakli Sırasında Gerekli Sağlık Hizmetinin Verilmediği İddiası  1674
n. Konsültasyon İstenmemesi Nedeniyle Özensiz Tıbbi Girişim ve Hizmet Kusuru  1674
o. Bebekteki Yanığın Tedavisinde Özensizlik ve Hizmet Kusuru  1674
ö. Kazazedenin Kusurlu Tedavi ile Ölümüne Yol Açılması– Ağır Hizmet Kusuru  1674
p. Baş Ağrısı ile Başvuran Hastanın Tedavisinde Özensizlik Nedeniyle Ölümü  1674
r. Bir Kolu Olmayan Bebeğin Engelli Olarak Doğumuna Neden Olunması  1674
10. Acil Serviste Teşhis ve Tedavi Kusurları  1674
11. Hastane Enfeksiyonları  1674
12. Aşı Uygulamaları  1674
13. Psikiyatrik Hastalıklarda Teşhis ve Tedavi Kusurları  1674
14. Yanlış İlaç, Kan, Serum, vb. Verilmesi  1674
15. Kreşte Su Yerine Deterjan İçirilmesi – Davanın Islahı  1674
16. Mağdurun Bünyesindeki Genetik Bozukluğun Etkisi  1674
17. İlacın Yan Etkisi  1674
18. İlliyet Bağı  1674
19. Gıda–Vitamin Desteği Niteliğindeki Preparatlar  1674
20. Hastane Güvenlik Hizmeti  1674
a. Hastanede Ateşli Silahla Yaralanma Nedeniyle Tazminat İstemi  1674
b. Hastaneden Bebek Kaçırılması  1674
21. Sağlık Hizmetinin Kuruluş ve İşleyişinde Kusur  1674
a. Göz Ameliyatı Sonunda Hastane Enfeksiyonu Gelişmesi  1674
b. Ameliyat Malzemesini Temin Kusuru ve Kadın Hastaya Erkek Personelin Bakım Yapması  1674
c. İcapçı Nöbetçinin Hastaneye Gelip Müdahalede Bulunmaması  1674
d. Hastanedeki Tedavide Hekim Kusurunun Bulunması  1674
e. İleri Tedavi İçin Hastanın Sevkinde Gerekli Özenin Gösterilmemesi  1674
f. Ameliyat Sonrası Uyanma Odasının ve Görevlinin Bulunmaması  1674
g. Uzman Hekimin Ameliyata Katılmaması ve Asistan Doktorun Ameliyat Yapması – Hastanenin Organizasyon Kusuru  1674
ğ. İlçe Devlet Hastanesinde Hizmet Kusurunun Tespiti  1674
h. Hasta Bakım Hizmetinde Aksaklık – Çocuğun Ölümü  1674
ı. Jeneratör Arızası Nedeniyle Ameliyatın Zamanında Yapılamaması  1674
i. Tedavi Kayıtlarının Tutulmamasının Başlıbaşına Hizmet Kusuru Olabileceği  1674
22. Birden Fazla İdarenin Hizmet Kusuru  1674
23. Ceza Davasının Etkisi – Beklenmesi  1674
24. Doktorun Sağlık Hizmeti Sırasında Ölümü Nedeniyle Tazminat İstemi  1674
25. Hizmet Kusurunun Bulunmadığı Kabul Edilen Vakalar  1674
E. Maddi ve Manevi Tazminatın Kapsamıyla İlgili Örnek Kararlar  1674
Efor kaybı tazminatı  1674
Destekten yoksunluk tazminatı koşulları–evlenme indirimi–faiz  1674
Faiz başlangıç tarihi idareye başvuru tarihi olarak belirlenmeli  1674
Artırılan tazminat için idarenin temerrüde düştüğü tarihin belirlenmesi  1674
Özel bakım ücreti brüt asgari ücret üzerinden hesaplanmalı  1674
Kusurlu tedavi nedeniyle maddi manevi tazminata hükmedilmesi  1674
Kusurla ölüm arasında illiyet kurulamasa da manevi tazminata hükmedilmeli  1674
F. Tıbbi Konularla İlgili İdari İşlemler ve Yaptırımların İptali Davaları  1674
1. Kadın Doğum Uzmanının ‘Plastik Cerrah’ Unvanını Kullanması  1674
2. Göğüs Büyütücü Ürün İlanı Nedeniyle İdari Para Cezası  1674
3. İzinsiz Tedavi Amaçlı Ürün Satış İlanı Verilmesi  1674
4. Reklam Yasağına Aykırılık Nedeniyle Verilen İdari Cezanın İptali Davası  1674
5. İşyeri Hekimliği Yapma Talebinin Reddi İşleminin İptali İstemi  1674
6. Estetik Amaçlı IPL Cihazıyla İlgili Sağlık Bakanlığı Genelgesinin İptali İstemi  1674
7. Muayenehanede ESWL Cihazı ile Taş Kırma İşlemine İzin Verilmemesi  1674
8. Kanser Tedavisinde Kullanılan İlacı Süreyle Sınırlandıran Genelgenin İptali İstemi  1674
9. Hasta Hakları Kurulunun Doktorla İlgili 'Hak İhlali' Kararının İptali İstemi  1674
III. ASKERİ SAĞLIK HİZMETLERİYLE İLGİLİ KARARLAR (ASKERİ YÜKSEK İDARE MAHKEMESİ VE DANIŞTAY KARARLARI)  1674
A. Hastalığın Oluşumunda Askerlik Görevinin Etken Olmaması  1674
B. Tedavi Kusurları – Hizmet Kusuru  1674
1. Kolonya İçen Askerin Tedavi Edilememesi Nedeniyle Ölümü  1674
2. Ameliyat Sonucunda Ölen Subayın Yakınlarının Tazminat İstemi  1674
3. Böbrek Yetmezliğinin Geç Teşhisi Nedeniyle Astsubayın Ölümü  1674
4. Koşuda Nefes Darlığı Geçiren Erin Fenalaşıp Ölmesi  1674
5. Geç Teşhis Nedeniyle Apandisit Patlaması Sonucu Erin Ölümü  1674
6. Bünyesel Böbrek Yetmezliği Gelişmesi Nedenlerle  1674
7. Kafatasındaki Kurşunun Geç Tespit Edilmesi Nedeniyle Maddi Manevi Zarar İddiası  1674
C. Ameliyat Kusurları – Hizmet Kusuru  1674
1. Hatalı Ameliyat Nedeniyle Çalışamaz Duruma Gelen Erin Tazminat İstemi  1674
2. Askeri Hastanede Kusurlu Ameliyat Nedeniyle Sakat Kalındığı İddiası  1674
D. Komplikasyon – Hizmet Kusuru  1674
1. Kalp Ameliyatının Komplikasyonu Sonucunda Hastanın Ölümü  1674
2. Ameliyat Komplikasyonu Olarak Bacakta Felç Gelişmesi  1674
3. Katarakt Ameliyatı Sonrasında Gözde Enfeksiyon Gelişmesi  1674
E. Kuduz Aşısının Yan Etkisi – Hizmet Kusuru  1674
F. Askere Alma Muayenesinde Elverişsizliğin Belirlenememesi  1674
G. İlaca Bağlı Alerji Sonucu Ölüm  1674
Ğ. AYİM’in Kapanması Nedeniyle Yargı Yeri Sorunlarıyla İlgili Kararlar  1674
IV. DEVLETİN SORUMLULUĞUYLA İLGİLİ BAZI AYM KARARLARI  1674
Prematüre doğan çocuğun özel sağlık kuruluşundaki tedavi giderlerinin devlet tarafından karşılanmaması nedeniyle hak ihlali iddiası  1674
EKLER
I. ALMANYA FEDERAL MAHKEMESİ KARARLARI  1675
II. CERRAHIN SORUMLULUĞU HAKKINDA İSVİÇRE FEDERAL MAHKEMESİ’NİN
BİR KARARI  1675
Kaynaklar  1677
Kavram Dizini  1703
Yazarın Mesleki Yayınları  1708
 







 

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Dördüncü Basıya Sunuş  5
Önsöz  7
Kısaltmalar  51
Birinci Bölüm
KAVRAMLAR, ÜLKEMİZDE TIBBİ HİZMETLERİN ORGANİZASYONU, HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
I. TEMEL KAVRAMLAR  53
A. Tıbbi Müdahale ve Sağlık Hizmeti Kavramları  53
1. Tıbbi Müdahale Kavramı  53
a. Genel Olarak Tıbbi Müdahale Kavramı ve Hukuki Kaynakları  53
b. Kozmetik Girişimlerin Niteliği  54
c. Tıbbi Müdahalenin Yöntemi  57
aa. Geleneksel (Klasik) Yöntemlerle Yapılan Tıbbi Müdahaleler  57
bb. Yeni Yöntemlerle Yapılan Tıbbi Müdahaleler  57
aaa. Tedavi Amaçlı Deneysel Uygulamalar  57
bbb. Araştırma Amaçlı Tıbbi Deneyler  58
2. Sağlık Hizmeti Kavramı  59
B. Sağlık Hakkı ve İlgili Diğer Kavramlar  60
C. Sağlık Hukuku ve Alt Dalları  68
1. Sağlık Hukuku  68
2. Tıp Hukuku  69
3. Kamu Sağlığı Hukuku  69
4. Sağlık İdaresi Hukuku  70
D. Tıp Hukukuyla İlgili Diğer Kavramlar  71
1. Tıbbi Malpraktis Kavramı  71
2. Endikasyon Kavramı  72
3. Komplikasyon Kavramı  74
4. Hukuki ve Cezai Sorumluluk Kavramları  74
a. Genel Olarak Sorumluluk Kavramı  74
b. Hukuki Sorumluluk  75
c. Cezai Sorumluluk  76
E. Tıbbi Müdahaleler ve Kişilik Hakları  76
1. Doğum ve Kişiliğin Kazanılması  76
2. Yaşam ve Vücut Bütünlüğünü Koruma Hakları  78
3. Kişiliğin Sona Ermesi ve Ölüm Anının Tıbben Tespiti  82
a. Genel Olarak Kişiliğin Sona Ermesi ve Mevzuatta Ölümün Tespiti Sorunu  82
b. Tıp bilimi Açısından Ölüm Halinin Tespitiyle İlgili Yaklaşımlar  83
c. Yeniden Canlandırma (Resüsitasyon) Uygulamaları  89
d. Ölümün Tespiti Halinde Yapılması Gerekenler  92
e. Organ Nakli Kanunu Uygulamasında Beyin Ölümü Kriteri  93
4. Kendi Geleceğini Belirleme Hakkı ve Hasta Özerkliği Kavramı  97
a. Genel Olarak Kişi Özerkliği Kavramı ve Gelişimi  97
b. Kişi Özerkliği Hakkının Anayasal Temelleri  101
F. Hasta Özerkliği Bağlamında Tedaviyi Ret Hakkı ve Ötanazi  105
1. Tedaviyi Ret Hakkı  105
2. Ötanazi  114
a. Genel Olarak Ötanazi Kavramı ve Benzer Kavramlar  114
b. Ötanazi Tartışmasının Hukuksal Temelleri  117
c. Aktif Ötanazi  123
d. Dolaylı Ötanazi  126
e. Pasif Ötanazi  127
II. TÜRKİYE’DE SAĞLIK HİZMETLERİNİN ORGANİZASYON BİÇİMİ  138
A. Sağlık Hizmetinin Kamu Hizmeti Olarak Örgütlenmesi  138
1. Genel Olarak  138
2. Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri  140
3. İkinci ve Üçüncü Basamak Sağlık Hizmetleri  141
4. Kamu Kurumlarınca Sunulan Sağlık Hizmetleri  142
a. 663 sayılı KHK (Kamu Hastaneleri Kurumu) Dönemi  142
b. 694 sayılı KHK ve 7078 sayılı Kanun ile Getirilen Yeni Sistemde Devlet Hastaneleri  143
c. Diğer Kamu Kuruluşlarınca Yürütülen Sağlık Hizmetleri  146
5. Türk Silahlı Kuvvetleri Bünyesindeki Sağlık Hizmetleri  147
B. Sağlık Hizmetinin Özel Kişi ve Kuruluşlarca Üstlenilmesi  149
III. HUKUKUMUZDA SAĞLIK MESLEĞİ MENSUPLARI – GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI  150
A. Genel Olarak Sağlık Mesleği Mensubu Kavramı  150
B. Kanunda Düzenlenen Sağlık Meslekleri ve Yetkileri  153
1. Hekim  153
2. Diş Tabibi  154
3. Eczacı  154
4. Ebe  155
5. Hemşirelik Mesleği  159
a. Genel Olarak Hemşirelik Görev Tanımı  159
b. Hemşirenin Yükümlülükleri  161
c. Hemşirenin Sorumluluğu  164
6. Klinik Psikolog  168
7. Fizyoterapist  174
8. Hastabakıcılık  177
9. Sağlık Memurluğu  177
10. Odyolog  178
11. Diyetisyen  178
12. Dil ve Konuşma Terapisti  180
13. Podolog  181
14. Sağlık Fizikçisi  182
15. Anestezi Teknisyeni/Teknikeri  184
16. Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni  185
17. Tıbbi Laboratuvar ve Patoloji Teknikeri  186
18. Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikeri  187
19. Ağız ve Diş Sağlığı Teknikeri  187
20. Diş Protez Teknikeri  188
21. Tıbbi Protez ve Ortez Teknisyeni/Teknikeri  189
22. Ameliyathane Teknikeri  189
23. Adli Tıp Teknikeri  190
24. Odyometri Teknikeri  191
25. Diyaliz Teknikeri  191
26. Fizyoterapi Teknikeri  192
27. Perfüzyonist  192
28. Radyoterapi Teknikeri  193
29. Eczane Teknikeri  194
30. İş ve Uğraşı Terapisti (Ergoterapist)  194
31. İş ve Uğraşı Teknikeri (Ergoterapi Teknikeri)  195
32. Elektronörofizyoloji Teknikeri  195
33. Mamografi Teknikeri  196
34. Acil Tıp Teknikeri  196
35. Acil Tıp Teknisyeni  197
36. Hemşire Yardımcısı  197
37. Ebe Yardımcısı  199
38. Sağlık Bakım Teknisyeni  200
39. Optisyen  200
C. Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensupları  201
1. Psikolog  201
2. Biyolog  202
3. Çocuk Gelişimcisi  203
4. Sosyal Çalışmacı/Sosyal Hizmet Uzmanı  203
5. Sağlık Eğitimcisi/Tıbbi Teknolog  203
6. Sağlık İdarecisi  204
7. Çevre Sağlığı Teknisyeni/Teknikeri  204
8. Yaşlı Bakım Teknikeri / Evde Hasta Bakım Teknikeri  205
9. Tıbbi Sekreter  205
10. Biyomedikal Cihaz Teknikeri  206
11. Biyomedikal Mühendisi  206
12. Gerontolog  207
D. Yürürlükten Kaldırılan/Değiştirilen Sağlık Meslekleri  207
1. Sünnetçilik  207
2. Diş Protez Teknisyenliği  208
IV. HEKİM–HASTA İLİŞKİSİNDE HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLER  208
A. Hastanın Hekime Karşı Hak ve Yükümlülükleri  208
1. Hastanın Yükümlülükleri  208
a. Hastalıkla İlgili Belirti veya Bulguları Bildirme Yükümlülüğü  208
b. Muayeneye, Teşhis ve Tedavi Yöntemine Katlanma Yükümlülüğü  209
c. Hekimin Tavsiyelerine Uyma Yükümlülüğü  210
d. Ücret Ödeme Yükümlülüğü  211
2. Hasta Hakları  211
a. Kavram ve Tarihi Gelişim  211
b. Mevzuatımızda Hasta Hakları / Hekim Yükümlülükleri  214
c. Hasta Hakları Yönetmeliği  215
d. Hasta Hakları Kurulu ve Şikayet Hakkı  216
B. Hekimin Hastaya Karşı Hak ve Yükümlülükleri  217
1. Hekimin Yükümlülükleri  217
a. Hastanın Onuruna ve Kişilik Değerlerine Saygı Gösterme Yükümlülüğü  217
b. Tıbbi Yardımı Bizzat Yerine Getirme Yükümlülüğü  219
c. Hasta Öyküsü (Anamnez) Alma ve Muayene Etme Yükümlülüğü  219
d. Bilgilendirme/Aydınlatma Yükümlülüğü  221
e. Tanı Koyma Yükümlülüğü  221
f. Uygun Tedavi Yöntemini Seçme ve Uygulama  222
g. Özen Yükümlülüğü  223
aa. Genel Olarak Özen Yükümlülüğü  223
bb. Tıbbi Standardı Sağlama (Objektif Özen) Yükümlülüğü  225
cc. Neticesi Bakımından Tıbbi Girişimde Hekimin Yükümlülüğü  229
ğ. Konsültasyon Önerme veya Bu Yöndeki Talebi Kabul Etme Yükümlülüğü  230
aa. Genel Olarak  230
bb. Konsültan Hekimin Yükümlülükleri  235
cc. Konsültasyon Usulü  236
dd. Konsültan Hekimle Kurulan İlişkinin Hukuki Niteliği  239
h. Kayıt Tutma Yükümlülüğü  240
aa. Genel Olarak Kayıt Tutma Yükümlülüğü  240
bb. Tıbbi Kayıtların Tutulmasıyla İlgili Temel İlkeler  245
cc. Elektronik Tıbbi Kayıtlar, Güvenlik ve Mahremiyet  246
aaa. Genel Olarak  246
bbb. Avrupa Konseyi ve Birlik Hukukunda Veri Korumayla İlgili Mevzuat  250
dd. Hastanın Tıbbi Kayıtları İnceleme ve Örnek Alma Hakkı  255
ee. Kayıt Tutma Yükümlülüğünün İhlali ve Sonuçları  257
ff. Tıbbi Kayıtlarla İlgili Mevzuat Hükümleri  258
ı. Hastanın Özel Hayatına (Mahremiyetine) Saygı ve Kişisel Verilerini Koruma Yükümlülüğü  260
aa. Genel Olarak Özel Hayatı ve Kişisel Verileri Koruma Yükümlülüğü  260
bb. Sağlık Hizmetlerinde Hasta Mahremiyetinin Korunması Yükümlülüğü  263
cc. Tıbbi Kayıtlar ve Sağlık Verileri Boyutuyla Özel Hayatın Gizliliği Hakkı  269
dd. Kişisel Verilere ve Mahremiyete Yönelik Hukuka Uygunluk Nedenleri  275
ee. Hukuki Sorumluluk ve İspat Yükü  277
ff. Cezai Sorumluluk  278
2. Hekimin Hakları  279
a. Hastadan Saygı ve Güven Bekleme Hakkı  279
b. Hastadan Tedaviyle İlgili İşbirliği Bekleme Hakkı  280
c. Çalışma Ekibini Seçme ve Tıbbi Görüş Alma Hakkı  280
d. Haklı Nedenle Tedaviyi Üstlenmeme veya Bırakma Hakkı  281
e. Özerklik – Mesleğini Serbestçe İcra Etme Hakkı  282
f. Ücret Talep Etme Hakkı  284
C. Hekimin Kamusal Yükümlülükleri  284
1. Suçu İhbar Yükümlülüğü  285
2. Hastalıkları Bildirim ve Tedavi Yükümlülüğü  285
İkinci Bölüm
TIBBİ GİRİŞİMLERİN HUKUKA UYGUNLUK NEDENLERİ VE ŞARTLARI
I. TIBBİ EYLEMLERİN HUKUKİ NİTELİĞİ VE GENEL OLARAK HUKUKA UYGUNLUK NEDENLERİ  289
A. Tıbbi Eylemlerin Hukuki Niteliği  289
B. Hukuk Tarihinde Tıbbi Girişimler ve Hekimlik Mesleği  290
C. Tıbbi Eylemlerin Hukuka Uygunluk Nedenleri  296
1. Konuyla İlgili Görüşler  296
a. Karşılaştırmalı Hukuktaki Yaklaşımlar  296
aa. Tıp Mesleğini Esas Alan Görüşler  296
bb. Bireysel veya Toplumsal Yararı Esas Alan Görüşler  298
cc. İradeyi Temel Alan Görüşler  298
b. Türk Hukuk Doktrininde İleri Sürülen Görüşler  300
2. Hukuka Uygunluk Nedenleriyle İlgili Görüşümüz  305
a. Rıza Gereken Tıbbi Girişimler Yönünden  305
b. Rıza Aranmayan Tıbbi Girişimler  311
c. Yetkili Olmayan Kişilerin Tıbbi Girişimleri  313
II. HASTANIN RIZASININ HUKUKA UYGUNLUĞU İÇİN GEREKEN ŞARTLAR  314
A. Rıza Açıklama Ehliyetinin Varlığı  314
1. Rıza Kavramı ve Tıbbi Müdahaleye Rızanın Yasal Dayanakları  314
2. Tam Ehliyetli Olup Ayırt Etme Gücünden Geçici Olarak Yoksun Olanlar  318
3. Ayırd Etme Gücüne Sahip Sınırlı Ehliyetliler Yönünden  319
4. Ayırt Etme Gücüne Sahip Sınırlı Ehliyetsizler Yönünden  320
5. Ayırt Etme Gücünden Yoksun Olanların Rıza Açıklama Ehliyeti  322
a. Kısıtlıların Rıza Açıklama Ehliyeti  322
b. Küçüklerin Rıza Açıklama Ehliyeti  323
d. Velinin Küçüğün Tedavisine Rıza Göstermemesi  330
B. Rızanın Konusunun Hukuka ve Ahlaka Uygun Bulunması  333
C. İrade (Rıza) Açıklamasının Biçimi ve Zamanı  334
D. İradeyi Sakatlayan Nedenlerin Bulunmaması  335
E. İradenin Bilgilendirme (Aydınlatma) Sonucu Elde Edilmesi  337
1. Bilgilendirme (Aydınlatma) Yükümlülüğünün Hukuki Niteliği ve Tarihsel Kökenleri  337
2. Bilgilendirme Yükümlüsü  342
3. Bilgilendirilecek Kişi  343
4. Hukuki Niteliği Yönünden Aydınlatma Yükümlülüğü ve Türleri  344
a. Genel Olarak  344
b. Karar Aydınlatması  346
c. Koruma (Güvenlik) Aydınlatması  350
d. Bilgilendirme Aydınlatması  351
5. Tıbbi Yardım Süreçlerine Göre Aydınlatma Yükümlülüğü  353
a. Muayene Yöntemi ve Teşhis Yöntemleri Hakkında Bilgilendirme  353
b. Bulgular ve Teşhis Konusunda Bilgilendirme  354
c. Tedaviyle İlgili Bilgilendirme  354
d. Tedavi Süreci ve Sonrası Hakkında Bilgilendirme  355
e. Süreçteki Diğer Tıbbi Uygulamalar İçin Bilgilendirme  357
6. Aydınlatmanın Zamanı ve Kapsamı  357
7. Aydınlatmanın Şekli  361
8. Bilgilendirmenin İspatı ve İspat Yükü  363
9. Bilgilendirme Yükümlülüğünün İstisnaları  365
a. Acil Tıbbi Müdahalelerde Bilgilendirme Yükümlülüğü  365
b. Bilgilendirmenin Tedaviyi Olumsuz Etkilemesi  365
c. Bilgilenme Hakkından Vazgeçme  368
d. Hastanın Bilgisinin Bulunması  369
e. Bilgilendirmenin Gereksiz veya Uygulanamaz Hale Gelmesi  370
F. Rıza Eksikliğini Hukuka Uygun Kılan İkame Nedenler  370
1. Muhtemel/Öngörülen (Hipotetik) Rıza  370
2. Varsayılan/Mefruz Rıza Kavramı  375
3. Ameliyatın Genişletilmesi ve Mefruz Rıza  382
4. Önceki İrade Açıklamalarının (Hasta Talimatı/Vasiyeti) Geçerliliği  388
G. Bilgilendirilmiş Rızaya Bağlanan Hukuki Sonuçlar  392
1. Rızanın Geri Alınması  392
2. Rızanın Kapsamı ve Tıbbi Girişimin Sınırları  393
3. Bilgilendirme/Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlalinin Sonuçları  395
III. RIZA ARANMAYAN TIBBİ YARDIM VE MÜDAHALELER VE HUKUKA UYGUNLUK NEDENLERİ  401
A. Ceza Hukukundan Kaynaklanan Müdahaleler  401
1. Genel Olarak Ceza ve Usul Hukuku Uygulamaları  401
2. Beden Muayenesi veya Vücuttan Örnek Alınmasında Rızanın Etkisi  406
3. Tutukevi ve İnfaz Kurumlarındaki Müdahaleler  412
B. Açlık Grevlerinde Tıbbi Müdahale  417
C. Acil ve Zorunlu Hallerde Tıbbi Müdahaleler  418
D. Kamu Sağlığını Koruma Amaçlı (Zorunlu Aşı–Tedavi, vb.) Müdahaleler  421
E. Soybağının Tespitine Yönelik Tıbbi Müdahaleler  429
F. Kısıtlılara veya Toplum İçin Tehlikeli Akıl Hastalarına ve Diğerlerine Yönelik Tıbbi Müdahaleler  431
1. İlgili Mevzuat Hükümleri  431
a. İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi  431
b. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun İlgili Hükümleri  432
c. 2559 Sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu  435
2. Akıl Hastalığı ve Diğer Nedenlerle Ergin (Reşit) Kişinin Koruma ve Tedavi Amacıyla Özgürlüğünün Kısıtlanması  436
a. Medeni Kanunun 432. Maddesi Uyarınca Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması  436
b. Vasinin Koruma ve Tedavi Amacıyla Kısıtlıyı Kuruma Yerleştirmesi  444
G. Küçükler Hakkında Koruyucu Tedavi Tedbiri Uygulamaları  444
1. Vesayet Altındaki Küçüğün Koruma Amacıyla Kuruma Yerleştirilmesi  445
2. Velayet Altındaki Çocuğun Tedbiren Tedavisinin Sağlanması  446
3. Çocuk Koruma Kanununa Göre Çocuk Hakkında Sağlık Tedbiri Uygulaması  446
H. Rıza Aranmayan Tıbbi Müdahalelerin Hukuka Uygunluk Nedenleri  449
IV. HUKUKA UYGUNLUK ŞARTI OLARAK TIP MESLEĞİNİ İCRA YETKİSİNİN VARLIĞI VE MÜDAHALENİN TIP BİLİMİ VE MESLEĞİNİN GEREKLERİNE UYGUN YAPILMASI  452
A. Genel Olarak Tıp Mesleğini İcra Yetkisinin Varlığı  452
1. Doktorların Mesleği İcra Yetkisi  452
a. Tıp Fakültesi Diplomasına Sahip Olma  453
b. Belirli Tıp Dalları Bakımından Uzman Olma  453
c. Şekli Şartlar  458
2. Diğer Sağlık Mesleği Mensuplarının Mesleklerini İcra Yetkisi  459
B. Tıbbi Gerekliliğin/Endikasyonun Varlığı  459
1. Genel Olarak Endikasyon Kavramı  459
2. Endikasyonun Pozitif Hukuktaki Dayanakları  462
3. Endikasyonun Hukuki Niteliği  464
4. Endikasyon ve Tıbbi Kusur İlişkisi  466
C. Müdahalenin Tıp Biliminin ve Mesleğinin Standardına Uygunluğu  468
1. Genel Olarak Tıbbi Standarda Uygunluk ve Özen Yükümlülüğü  468
2. Tıbbi Tekniklerle İlgili Standardın Uygulanması  471
Üçüncü Bölüm
TIBBİ KUSURLAR VE MALPRAKTİS NEDENLERİ
I. GENEL OLARAK TIBBİ KUSURLAR (HATALAR) VE SORUMLULUK  473
A. Malpraktis ve Tıbbi Kusur Kavramları  473
1. Kavram ve İstatistikler  473
2. Tıbbi Kusurun/Hatanın Belirlenmesiyle İlgili Temel Esaslar  476
B. Tıbbi Kötü Uygulamanın Ortaya Çıkış Biçimleri ve Sorumluluk Halleri  480
1. Tıbbi Kötü Uygulamanın Kasten İcra Edilmesi  480
2. Tıbbi Kötü Uygulamanın Taksirle Meydana Gelmesi  481
3. Tıbbi Yardımın Yapılmaması veya Geciktirilmesi Nedeniyle Sorumluluğun Değerlendirilmesi  482
4. Defansif Tıp Uygulamaları Nedeniyle Sorumluluk  482
a. Genel Olarak Defansif Tıp Kavramı ve Uygulamaları  482
b. Defansif Tıp Uygulamaları Nedeniyle Hukuki ve Cezai Sorumluluk  485
C. Genel Olarak Tıbbi Hataların Türleri  487
II. TÜRLERİNE GÖRE TIBBİ KUSURLARIN İNCELENMESİ  489
A. Sağlık Hizmeti Sürecine İlişkin Tıbbi Kusurlar  489
1. Bilgilendirme/Aydınlatma Hatası  489
2. Teşhis/Tanı Hatası  490
a. Genel Olarak Tanı Hataları  490
b. Tanı İçin Gereken Tetkiklerin Yaptırılmaması  492
c. Yetersiz Muayene ve Hasta Öyküsünün Eksik Alınması  493
d. Tanı İçin Uzman Görüşüne veya Konsültasyona Başvurulmaması  493
e. Tanı Hatalarının Hukuki Sonucu  494
3. Tedavi Hataları  495
a. Kavram ve Genel Olarak Tedavi Hataları  495
b. Yanlış Tedavi Yönteminin Seçilmesi  497
c. Tedavi Sürecinde Tıbbi Uygulama ve İlaç Uygulama Hataları  499
d. Ameliyatlarda Uygulama Hataları  501
e. Uzman Görüşüne – Konsültasyona Başvurulmaması  503
f. Tedaviyi Üstlenme Kusuru  509
aa. Genel Olarak Hekim ve Uzmanların Üstlenme Kusurları  509
bb. Tıp ve Sağlık Mesleği Eğitiminde Öğrenci ve Asistanların Yetkileri  512
aaa. Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi ve Asistanların Yetkisi  513
bbb. İntörn Hekim ve İntörn Diş Hekimlerinin Yetki ve Sorumlulukları  516
ccc. Hemşirelik ve Ebelik Eğitiminde Öğrencilerin Yetki ve Sorumlulukları  517
g. Tedavi Sonrası Hizmetlere İlişkin Hatalar  518
B. Organizasyon Hataları  518
1. Sağlık Kurumunun Organizasyonuyla İlgili Hatalar  518
a. Genel Olarak Organizasyon Kusuru ve Hukuki Sorumluluk  518
b. Mesai Dışı Hizmetler ve Nöbet Hizmetleriyle İlgili Kusurlar  523
c. Organizasyon Kusuru Nedeniyle Yöneticilerin Cezai Sorumluluğu  524
2. Tedavi Hizmetinin Organizasyonuyla İlgili Kusurlar  530
a. Tedaviyi Üstlenen Hekimin Organizasyon Kusuru  530
b. İşbölümüyle İcra Edilen Tıbbi Girişimlerde Güven İlkesi ve Sorumluluk  531
3. Cihaz ve Araçlarda Mekanik Arızalar  537
4. Personelin Tedaviyle İlgili Olmayan Kusurları  537
C. Tedaviden Kaçınma veya Tedaviyi Geciktirme Eylemleri  538
1. Genel Olarak  538
2. Acil Servis Hizmetlerinde Tedaviden Kaçınma Nedeniyle Hekim ve Hastanelerin Sorumluluğu  539
3. Kamu Görevlilerinin Tedaviden Kaçınması veya Geciktirmesi  541
D. Komplikasyonlar ve Hekimlerin Sorumluluğu  542
1. Kavram  542
2. Komplikasyonun Sorumluluğa Etkisi  544
3. Komplikasyon – Tıbbi Kusur Ayrımı ve Komplikasyon Yönetimi  547
4. Uygulamada Görülen Çeşitli Komplikasyon Nedenleri  548
E. Güvenli Sağlık Hizmeti İçin Hastaya Öneriler  553
III. TIBBİ KUSURUN TESPİTİ VE BİLİRKİŞİLİK GÖREVİ  554
A. Kusur Tespitinin Hakime Ait Bir Yetki Oluşu  554
1. Ceza Yargılaması Yönünden  554
2. Hukuk Yargılaması Yönünden  556
B. Bilirkişilik Görevi  557
1. Genel Olarak Bilirkişilik  557
2. Bilirkişilik Yasağı ve Ret Sebepleri  562
3. Bilirkişinin Yükümlülükleri  562
4. Bilirkişinin Hak ve Yetkileri  564
a. Bilirkişinin Hakları  564
b. Bilirkişinin Yetkileri  565
5. Atama Yetkisi, Usulü ve Görev Süresi  567
6. Tıbbi Girişim Hatalarında Bilirkişilik Görevi  568
a. Bilirkişinin Özellikleri ve Bilirkişi Atanmasında Gözetilecek Hususlar  568
b. Bilirkişi Raporlarında Bulunması Gerekenler  571
c. Tıbbi Bilirkişi Raporlarında İnceleme Yöntemi  573
d. Uyuşmazlığa Konu Tıbbi Sözleşmenin Özelliklerinin Dikkate Alınması  574
e. Aydınlatma Yükümlülüğünün Raporda İncelenmesi  578
f. Komplikasyon İddia ve Savunmalarının İncelenmesi  580
7. Bilirkişi Raporunun Değerlendirilmesi  585
C. Bilirkişinin Kast veya Ağır İhmali Nedeniyle Devletin Hukuki Sorumluluğu  586
1. Kanuni Düzenleme ve Gerekçeleri  586
2. Devletin Hukuki Sorumluluğu  591
3. Bilirkişiye Rücu  592
4. Zamanaşımı  592
5. Yetkili ve Görevli Mahkeme  593
D. Bilirkişilik Görevlerinden Kaçınma Eylemleri  593
1. Ceza Yargılamasında Bilirkişilik Görevinden Kaçınma  593
a. Ceza Muhakemesi Kanununun İlgili Hükümleri  593
b. Bilirkişilerin Görevden Kaçınma Eylemleri  597
2. Hukuk Yargılamasında Bilirkişilikten Kaçınma Fiilleri  600
a. Yasal Düzenleme  600
b. Görevden Kaçınan Bilirkişiye Uygulanacak Yaptırımlar  601
YARGITAY KARARLARI  601
E. Bilirkişilik Görevini İhmal Eylemi  605
1. Genel Olarak  605
2. Bilirkişinin İhmali Davranışla Görevi Kötüye Kullanma Suçu  606
3. Disiplin Hapsi Yaptırımıyla İçtima Sorunu  608
YARGITAY KARARLARI  609
F. Bilirkişi ve Tercümanların Gerçeğe Aykırı Oy ve Bilgi Verme Suçları  610
1. Kanun Hükmü  610
2. Suçun Unsurları  610
a. Suçun Maddi Unsurları  610
b. Manevi Unsur  613
c. Suçun Özel Görünüş Biçimleri  613
d. Soruşturma ve Kovuşturma  614
YARGITAY KARARLARI  614
Dördüncü Bölüm
ÖZELLİKLİ BAZI TIBBİ GİRİŞİMLERİN İNCELENMESİ VE SORUMLULUK NEDENLERİ
I. ORGAN VE DOKU NAKİLLERİ  617
A. Kavram, Kapsam ve Yasal Dayanak  617
1. Organ ve Doku Naklinin Şartları ve Hukuki Niteliği  619
a. Genel Olarak  619
b. Nakil İşlemine ve Alıcıya İlişkin Şartlar  619
c. Ölüden Yapılan Nakiller  620
aa. Ölüden Organ Naklinin Şartları  620
bb. Ölüden Organ Naklinin Hukuki Niteliği  622
cc. Otopsi İşlemleri  623
d. Yaşayan Vericiden Yapılan Nakiller  623
aa. Yaşayan Kişiden Organ Naklinin Şartları  623
bb. Yaşayan Vericiden Yapılan Nakillerin Hukuki Niteliği  625
2. Tarafların Hakları ve Sorumlulukları  626
a. Vericinin Hakları  626
b. Vericinin Sorumlulukları  627
c. Alıcının Hakları  628
d. Alıcının Sorumlulukları  628
e. Hastane ve Doktorun Hak ve Yükümlülükleri  628
aa. Hastanenin Hakları  628
bb. Hastane ve Doktorun Yükümlülükleri  629
cc. Hastane ve Doktorun Hukuki Sorumlulukları  630
4. Kompozit Doku (Yüz, Kol, Bacak) Nakillerinde Hukuki Sorunlar  631
B. Gebeliğe Son Verme (Kürtaj)  635
1. Kavram ve Yasal Şartları  635
2. Kürtajın Türleri  636
3. Kürtaj Nedeniyle Hukuki Sorumluluk  637
C. Sterilizasyon (Kısırlaştırma)  638
D. Kastrasyon (Hadım Etme)  642
a. Genel Olarak  642
b. Hukuka Uygunluk Şartları  643
c. Cezai Sorumluluk  645
d. Hukuki Sorumluluk  647
E. Cinsiyet Değiştirme  647
F. Yapay Üreme Yöntemlerinin Uygulanması  651
1. Genel Olarak Yapay Üreme Yöntemleri  651
a. Yapay Dölleme ve Benzeri Yöntemler  651
b. Sperm Bankacılığı  653
c. Genel Olarak Embriyo Aktarmaları  654
d. Soybağı Sorunları  655
2. Karşılaştırmalı Hukukta ve Hukukumuzda Yapay Üreme Yöntemleri  657
a. Karşılaştırmalı Hukukta Durum  657
b. Yapay Üreme Yöntemleriyle İlgili Türk Hukuk Mevzuatı  663
c. Hukukumuzda Yapay Dölleme ve Embriyo Aktarımı Uygulamaları  666
3. Hukuki Sorumluluk  669
4. Yapay Üreme Yöntemleri Nedeniyle Cezai Sorumluluk  671
a. Genel Olarak ve 7151 Sayılı Kanundan Önceki Durum  671
b. 2238 Sayılı Kanunun 7151 sayılı Kanunla Değişik 15. Maddesi Yönünden Cezai Sorumluluk  673
G. Kök Hücre Araştırmaları  675
1. Kavram  675
2. Hukukumuz ve Kök Hücre Araştırmaları  677
H. Klonlama  679
1. Genel Olarak  679
2. İç Hukukumuzda Klonlama  683
I. Gen Çalışmaları  685
1. Kavram ve Etik Tartışmaları  685
2. İlgili Mevzuat Hükümleri  689
a. Anayasa  689
b. İnsan Hakları ve Biyo–tıp Sözleşmesi  689
c. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu  692
d. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu  692
e. Genetik Hastalıklar Değerlendirme Merkezleri Yönetmeliği  693
f. Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkında Yönetmelik  695
3. Genetik Tanı ve Gen Tedavisi  698
a. Genetik Tanı/Analiz  698
b. Gen Tedavisi  701
c. Genetik Tanı ve Tedavi nedeniyle Sorumluluk  703
aa. Cezai Sorumluluk  703
bb. Hukuki Sorumluluk  704
4. Genetik Veri Bankaları  706
5. Gen Teknolojisinin İlaçlarda Kullanılması  708
6. Genetiği Değiştirilmiş Gıdalar  709
a. Genel Olarak  709
b. GDO ve GDO’lu Ürünler Nedeniyle Sorumluluk  711
aa. Hukuki Sorumluluk  711
aaa. Tüketicinin Korunması Kanununa Göre Sorumluluk  711
bbb. 5977 Sayılı Biyogüvenlik Kanununa Göre Sorumluluk  711
ccc. Haksız Fiil Sorumluluğu  715
bb. GDO’lu Ürünler Nedeniyle Cezai sorumluluk  716
aaa. Korunan Yarar ve Suçların Müşterek Özellikleri  716
bbb. Ürünleri Kanuna Aykırı Üretme, İthal Etme veya Çevreye Bırakma Suçları (m.15/1)  717
ccc. GDO veya Ürünlerinin İznine Aykırı Amaçla Ticareti veya Kullanımı (m.15/2)  718
ddd. GDO’lardan Elde Edilen Ürünlerin İznine Aykırı Amaçla Ticareti veya Kullanımı (m.15/3)  719
eee. Sahte Beyanla İthal veya İşleme İzni Alınması ve İzne Dayalı Eylemler (m.15/4)  720
fff. Suçların Tüzel Kişinin Faaliyeti Çerçevesinde ve Yararına Olarak İşlenmesi (m.15/5)  721
ggg. Denetimle İlgili Kanuni Yükümlülüklere Aykırılık (m.15/6)  722
ğğğ. GDO ve Ürünlerinin Kanuna Aykırı Olarak Kapalı Alanlarda Kullanılması (m.15/7)  723
cc. GDO’lar ve GDO’lu Ürünler Nedeniyle İdarenin Sorumluluğu  723
İ. Tıbbi Protez Uygulamaları  725
J. Estetik Tıbbi Müdahaleler ve Ameliyatlar  726
1. Genel Olarak  726
2. Hukuka Uygunluk Nedeni  728
3. Hukuki ve Cezai Sorumluluk  730
K. Psikiyatrik Yardım ve Tedaviler  731
1. Psikiyatrik Hastalara Tıbbi Müdahale ve Şartları  731
a. Genel Olarak  731
b. Acil Hallerde Tıbbi Müdahale  735
2. Psikiyatrik Hastalarda Bilgilendirme Yükümlülüğü  736
a. Rıza Açıklama Yeterliği Bulunan Hastaların Bilgilendirmesi  736
b. Rıza Açıklama Yeterliği Bulunmayan Hastaların Bilgilendirilmesi  740
c. Acil Müdahale Gereken Hallerde Bilgilendirme  741
3. Psikiyatrik Hastalarda Değerlendirme Riskleri  741
4. Psikiyatride Gizlilik İlkesi ve Özel Hayatın Gizliliği ve Kişisel Verilerin Korunması Yükümlülükleri  742
5. Psikiyatrik Hastalarla İlgili Mevzuat  746
L. Ağız ve Diş Sağlığı ile İlgili Tıbbi Girişimler ve Diş Hekiminin Sorumluluğu  749
1. Genel Olarak Diş Hekimliği Mesleği  749
2. Diş Hekimlerinin Hukuki ve Cezai Sorumluluğu  751
M. İlaçla Tedavi Yöntemleri ve Hekimin Sorumluluğu  753
1. İlaçlar, Kozmetikler ve Takviye Edici Gıdalar  753
2. Tedavide Güvenilirliği Bilinen İlaçların Kullanılması  756
3. Endikasyon/Ruhsat Dışı İlaç Kullanımı ve Sorumluluk  758
a. Kavram ve Benzer Kavramlardan Farkı  758
b. Endikasyon (Ruhsat) Dışı İlaç Kullanımı Koşulları  762
c. İlaç Bedellerinin SGK Tarafından Karşılanması ve Endikasyon Dışı İlaçlar Bakımından Yaşanan Sorunlar  764
d. Endikasyon Dışı Kullanımda Hekim, Eczacı ve Üreticinin Sorumluluğu  769
4. Yeni İlaçların Kullanılması ve İlaç Araştırmaları  773
a. İlgili Mevzuat  773
b. İlaç Araştırmalarında Aşamalar  775
c. İlaç Araştırmalarında Deney ve Denemelerin Hukuka Uygunluk Şartları  778
aa. İlgili Kanun Hükümlerindeki Koşullar  778
bb. İlaç ve Biyolojik Ürünlerin Klinik Araştırmaları Hakkındaki Yönetmeliğe Göre Bilimsel Araştırma Koşulları  784
aaa. Genel Olarak  784
bbb. Risk–Yarar Değerlendirmesi  788
ccc. Deneği Aydınlatma Yükümlülüğü  789
d. İlaç Deney ve Denemeleri Nedeniyle Sorumluluk  792
aa. İlgili Kavramlar ve Tanımları  792
bb. Yönetmeliğin Sorumlulukla İlgili Hükümleri  795
cc. Genel Olarak Klinik Araştırma Dönemi ve Sorumluluk  796
e. Klinik Araştırmalarda Hukuki Sorumluluk Sebepleri  797
aa. Sözleşmeye Dayalı Sorumluluk  797
bb. Vekaletsiz İş Görmeye Dayalı Sorumluluk  799
cc. İdarenin Sorumluluğu  799
dd. Haksız Fiile Dayalı Sorumluluk  799
ee. Araştırma Kliniği İşletilmesi Nedeniyle Tehlike Sorumluluğu  800
ff. Yarışan Sorumluluk Nedenlerinden, Davacı Lehine Olanın Uygulanması İlkesi  801
5. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Yöntemlerinin Tedavide Kullanılması Nedeniyle Hekimin Sorumluluğu  802
a. Kavram ve İlgili Mevzuat  802
b. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Nedeniyle Sorumluluk  806
c. Sorumluluğun Hukuki Niteliği  808
d. Yönetmelik Kapsamı Dışındaki Geleneksel Yöntemlerin Uygulanması  808
N. İlaç Üreticisinin Sorumluluğu  809
1. Genel Olarak İlaç Üretimi ve İlgili Kavramlar  809
2. İlaç Üreticisinin Cezai Sorumluluğu  814
a. Genel Olarak  814
b. Ruhsatsız İlaç Üretme ve Satma Suçu  817
3. İlaç Üreticisinin Hukuki Sorumluluğu  818
a. Genel Olarak  818
b. Tüketici Hukukuna Göre Ayıplı Üretimden Sorumluluk  819
aa. 4077 sayılı (Mülga) Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna Göre  819
bb. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna Göre Sorumluluk  822
c. 7223 sayılı Ürün Güvenliği Kanununa Göre Sorumluluk  826
aa. Genel Olarak  826
bb. Sorumluluğun Kapsamı ve Hukuki Niteliği  830
cc. Sorumluluktan Kurtuluş Nedenleri  834
d. İlaç Üreticisinin Haksız Fiil Hükümlerine Dayalı Sorumluluğu  835
aa. Kusura Dayalı Haksız Fiil Sorumluluğu (BK m. 49 vd.)  835
bb. İşletme Organizasyonu Sorumluluğu (TBK 66/3)  837
e. Genel Tehlike Sorumluluğu (TBK 71)  839
f. Üreticinin Sorumluluğunun Koşulları  842
aa. Sorumluluğa İlişkin Genel Koşullar  842
bb. İlaç Üretiminde Ayıplı veya Uygunsuz (Hatalı) Ürün Sorumluluğunun Kapsamı  846
g. İlaç Patenti Sahibinin Sorumluluğu  854
O. İlaç İmal ve Satışı Nedeniyle Eczacının Sorumluluğu  855
1. Mevzuat Çerçevesinde Eczacılık Mesleği  855
2. Eczacının Mesleki Yükümlülükleri  859
a. İlaç ve Kimyevi Maddelerin Muhafazasıyla İlgili Yükümlülükler  859
b. İlaçların Hazırlanması ve Reçetelerin Kabulüyle İlgili Yükümlülükler  860
c. İlacın Tesliminde Bilgilendirme ve Danışmanlık Yükümlülüğü  861
d. Defter Tutma ve Kayıt Yükümlülüğü  867
e. Eczacılık Meslek Etiğiyle İlgili Yükümlülükler  867
3. Eczacının Hukuki Sorumluluğu  869
a. İlaç Kavramı ve Genel Olarak Eczacıların Sorumlu Olduğu Alanlar  869
b. Mesleki Yükümlülükleri Bağlamında Eczacının Hukuki Sorumluluğu  871
aa. Özen Yükümlülüğüne Aykırılık Nedeniyle Eczacının Sorumluluğu  871
bb. Aydınlatma Yükümlülüğüne Aykırılık Nedeniyle Sorumluluk  873
cc. Sırrı ve Kişisel Verileri Koruma Yükümlülüğüne Aykırılık  876
c. Hukuki Sorumluluğun Niteliği ve Kaynakları  878
aa. Haksız Fiil Sorumluluğu  878
aaa. Eczacının Kendi Fiillerinden Dolayı Sorumluluğu  878
bbb. Çalışanın veya İfa Yardımcısının Eylemlerinden Dolayı Eczacının Sorumluluğu  879
bb. Akdi Sorumluluk  880
aaa. Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanuna Göre  880
bbb. Eczacının Vekalet Akdine Göre Sorumluluğu  884
ccc. Eczacının Eser Sözleşmesinden Doğan Sorumluluğu  885
ddd. Satış Akdi Hükümlerine Göre Eczacının Sorumluluğu  886
eee. Genel Akdi Hükümlere Göre Sorumluluk  888
4. Eczacının Cezai Sorumluluğu  889
a. Zehirli Madde Katma Suçu  889
b. Bozuk veya Değiştirilmiş Gıda ve İlaçların Ticareti Suçu  890
c. Hayat ve Sağlığı Tehlikeye Sokacak Biçimde İlaç Yapma ve Satma Suçu  893
d. Reçeteye Bağlı Uyuşturucu–Uyarıcı Maddelerin Satışı Suçu  898
e. İlaç Dışı Ürünlerin Teşhis veya Tedavi Amacıyla Ticareti Suçu  903
f. Eczacıların Taksirle Yaralama ve Ölüme Neden Olma Suçları  904
g. İzinsiz Eczane Açma Suçu  905
İlaç Uygulamalarıyla İlgili Yargı Kararları  907
Ö. Tıbbi Sünnet Girişimleri  913
1. Tıbbi ve Hukuki Yönleriyle Genel Olarak Sünnet Girişimleri  913
2. Sünnet Girişiminin Hukuka Uygunluğu Sorunu  914
3. Sünnet Girişiminde Sözleşmenin Niteliği ve Hukuki Sorumluluk  918
4. Yetkili Kişinin Kusurlu Fiilleri veya Yetkisiz Kişilerin Sünnet Girişimi Nedeniyle Cezai Sorumluluk  918
Beşinci Bölüm
TIBBİ MALPRAKTİS EYLEMLERİ SUÇLAR VE
CEZAİ SORUMLULUK
I. CEZA SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER  923
A. Genel Olarak Ceza Hukuku Kuralları ve Sorumluluğun Şartları  923
B. Kusurlu Hareketle Netice Arasında İlliyet Bağının Varlığı  925
1. Genel Olarak  925
2. Yargıtay Kararlarında İlliyet Bağının Değerlendirilmesi  932
3. Üçüncü Kişi veya Mağdurun İlliyet Bağını Kesen Hareketi  936
II. TIBBİ EYLEMLERİN SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA USULÜ  937
A. Genel Olarak Sağlık Mesleği Mensuplarının Görev Suçlarında Soruşturma ve Kovuşturma Yöntemi  937
B. Kamu Görevlisi Sağlık Mesleği Mensupları Bakımından Ceza Hukukunda Kamu Görevlisi Kavramı  941
1. Genel Olarak 5237 sayılı Kanunda Kamu Görevlisi Sayılanlar  941
2. Sağlık Görevlilerinin Durumu  943
C. Kamu Görevlilerinin Soruşturulması ve Kovuşturulması  945
1. 4483 Sayılı Kanunun Kapsamı  945
a. Suçun Konusu Bakımından Kapsam  945
b. Failin Statüsü Bakımından Kapsam  946
2. 4483 Sayılı Kanunun İstisnaları  947
a. Faile Bağlı İstisnalar  947
b. Suçun Konusuna Bağlı İstisnalar  947
3. 4483 sayılı Kanun veya Genel Hükümlerin Uygulanacağı Haller  948
4. Üniversite Personeli  951
YARGITAY KARARLARI  951
III. TIBBİ GİRİŞİMLER NEDENİYLE İŞLENMESİ SÖZ KONUSU SUÇLAR  955
A. Kasten Adam Öldürme ve Yaralama Suçları  955
1. Türk Ceza Kanununun İlgili Hükümleri  955
2. Tıbbi Müdahale Dolayısıyla Kasten Öldürme ve Yaralama Filleri  958
a. Korunan Hukuki Yarar  958
b. Fail ve Mağdur  958
c. Genel Olarak Fiil  958
d. İstek/Talep Üzerine Öldürme  959
e. Ötenazi Eylemleri ve İntihara Yönlendirme Suçu  961
B. İhmali Davranışla Kasten Öldürme Suçu  964
1. Yasal Düzenleme ve Madde Gerekçesi  964
2. Korunan Hukuki Yarar  965
3. Suçun Maddi Unsurları  965
a. Fail  965
b. Mağdur  966
c. Failin “Belli Bir İcrai Davranış” Yükümlülüğünün Bulunması  966
aa. Genel Olarak  966
bb. İcrai Davranış Yükümlülüğünün (Garantörlüğün) Kaynakları  967
aaa. İcrai Davranış Yükümlülüğünün Kanundan Doğması  967
bbb. İcrai Davranış Yükümlülüğünün Sözleşmeden Doğması  971
ccc. Yükümlülüğün, Önceki Tehlikeli Eylemden Kaynaklanması  971
ddd. Hekimler Bakımından İcrai Davranış Yükümlülüğünün Kaynakları  974
d. Failin Yükümlü Olduğu İcrai Davranışı Gerçekleştirmemesi  977
e. Failin Belli Şekilde Davranma İmkan ve İktidarının Varlığı  977
f. İhmali Davranış ile Ölüm Neticesi Arasında İlliyet Bağının Bulunması  978
4. Manevi Unsur  980
5. Hukuka Aykırılık Öğesi  981
6. Suçun Değişik Görünüş Biçimleri  983
a. Teşebbüs  983
b. İçtima  983
c. İştirak  986
d. Yaptırım  986
e. Kovuşturma ve Görev  987
YARGITAY KARARLARI  988
C. İhmali Davranışla Kasten Yaralama Suçu  994
1. Yasal Düzenleme  994
2. Korunan Yarar  994
3. Suçun Unsurları  994
a. Fail  994
b. Mağdur  994
c. Fiil  994
4. Kovuşturma ve Yaptırım  995
İlgili Yargıtay Kararı  995
D. Taksirli Suçlar ve Genel Esaslar  996
1. Taksir Kavramı ve Taksirin Unsurları  996
a. Genel Olarak Taksirin Esası  996
b. Taksirin Unsurları  998
aa. Eylemin Taksirli Bir Suç Olması  998
bb. Neticenin Öngörülebilmesi  998
aaa. Genel Olarak  998
bbb. Tıbbi Faaliyetlerde Öngörme Unsuru  1000
cc. Dikkat ve Özen Yükümlülüğüne Aykırılık  1002
aaa. Dikkat ve Özen Yükümlülüğünün Bulunması  1002
bbb. Dikkat ve Özen Yükümlülüğüne Aykırı Davranılması  1003
aaaa. Genel Olarak  1003
bbbb. Tıbbi Girişimlerde Dikkatsizlik ve Özensizlik  1005
dd. Hareketin İradi Olması  1008
ee. Neticenin İstenmemesi  1009
ff. Tıbbi Müdahalelerde İlliyet Bağının Belirlenmesi  1009
İlliyet Bağıyla İlgili Kararlar  1014
2. Taksir Çeşitleri  1018
a. Bilinçsiz / Basit Taksir  1018
b. Bilinçli Taksir  1019
c. Bilinçli Taksir – Olası Kast Ayrımı  1021
d. Tıbbi Girişimler ve Basit – Bilinçli Taksir Ayrımı  1024
3. Taksirli Suçlarda Faillik ve Kusurun Belirlenmesi Esasları  1026
a. Yan Yana Faillik Kuralı ve Taksire İştirak Sorunu  1026
b. Yöneticilerin Cezai Sorumluluğu  1027
c. Kusurun Belirlenmesi ve Bilirkişinin Görevi  1027
c. Mağdurun Kusurunun Failin Sorumluluğuna Etkisi  1029
4. Cezayı Kaldıran veya Azaltan Şahsi Sebep (m. 22/6)  1029
5. Taksiri Ortadan Kaldıran Nedenler  1031
a. Genel Olarak  1031
b. Taksiri Ortadan Kaldıran Nedenler  1031
aa. Üçüncü Kişinin veya Mağdurun Davranışı  1031
bb. Kaza ve Tesadüf  1032
cc. Mücbir Sebep  1033
6. Taksirli Suçların Özel Görünüş Biçimleri  1034
a. Teşebbüs  1034
b. Zincirleme Suç  1034
d. Tekerrür  1034
e. İştirak  1035
E. Taksirle (Malpraktisle) Ölüme Neden Olma Suçu  1035
1. Yasal Düzenleme  1035
2. Korunan Hukuki Yarar  1036
3. Suçun Maddi Unsurları  1036
a. Fail  1036
b. Mağdur  1036
c. Fiil  1036
aa. Bir Kişinin Ölümüne Neden Olunması  1036
bb. Bir Kişinin Ölümüyle Birlikte Bir veya Daha Fazla Kişinin Ölümü veya Yaralanmasına Neden Olunması  1037
d. Suçun Bilinçli Taksirle İşlenmesi (m. 22/3)  1039
e. Cezayı Azaltan veya Kaldıran Nedenler  1039
f. Kovuşturma ve Yaptırım  1040
YARGITAY KARARLARI  1041
F. Taksirle (Malpraktisle) Yaralama Suçu  1041
1. Kanun Hükmü ve Gerekçeleri  1041
2. Korunan Yarar  1042
3. Suçun Maddi Unsurları  1042
a. Fail  1042
b. Mağdur  1042
c. Yaralama Suçunun Temel Şekli  1042
aa. Fiil  1042
bb. Netice  1043
d. Cezayı Ağırlaştıran Nitelikli Haller  1044
aa. Suçun Bilinçli Taksirle İşlenmesi (m. 22/3)  1044
bb. Birden Fazla Kişinin Yaralanması (m. 89/4)  1044
cc. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşan Taksirli Yaralama  1045
aaa. İkinci Fıkrada Düzenlenen Netice Sebebiyle Ağırlaşan Haller  1045
aaaa. Duyu veya Organlardan Birinin İşlevinin Sürekli Zayıflaması  1045
bbbb. Vücudunda Kemik Kırılmasına Neden Olması  1046
cccc. Konuşmasında Sürekli Zorluğa Neden Olması  1046
dddd. Yüzünde Sabit İze Neden Olması  1047
eeee. Yaşamı Tehlikeye Sokan Bir Duruma Neden Olması  1048
ffff. Çocuğun Vaktinden Önce Doğmasına Neden Olması  1048
bbb. Üçüncü Fıkradaki Netice Sebebiyle Ağırlaşan Haller  1050
aaaa. Mağdurun İyileşme Olanağı Bulunmayan Bir Hastalığa Yakalanmasına veya Bitkisel Hayata Girmesine Neden Olunması  1050
bbbb. Duyu veya Organlarda İşlev Kaybına Neden Olması  1050
cccc. Konuşma ya da Çocuk Yapma Yeteneğinin Kaybına Neden Olması  1051
dddd. Yüzünün Sürekli Değişikliğine Neden Olması  1051
eeee. Gebe Bir Kadının Çocuğunun Düşmesine Neden Olması  1052
dd. Kovuşturma  1053
YARGITAY KARARLARI  1053
G. İnsan Üzerinde Deney Yapma Suçu (m. 90)  1054
1. Madde Metni ve Gerekçesi  1054
2. Korunan Hukuki Yarar  1056
3. Suçun Unsurları  1056
a. Fail  1056
b. Mağdur  1057
4. Suçun Maddi Konusu Olarak İnsan Vücudu  1057
5. İnsan Üzerinde Deney Yapma Suçu  1058
6. İnsan Üzerinde Tedavi Amaçlı Deneme Yapma Suçu  1060
7. Manevi Unsur  1062
8. Hukuka Aykırılık Unsuru  1062
a. Birinci Fıkra Yönünden  1062
b. 18 Yaşından Büyüklerde Yapılacak Deneyin, Kanuna Uygun Olmasının Şartları (2. f)  1063
c. 18 Yaşından Küçüklerde (Çocuklarda) Yapılacak Deneyin Kanuna Uygun Olmasının Koşulları (Fıkra 3)  1066
d. Tedavi Amaçlı Denemelerde Hukuka Aykırılık  1067
9. Suçun Özel Görünüş Şekilleri  1068
a. Teşebbüs  1068
b. İştirak  1069
c. İçtima  1069
10. Kovuşturma, Yaptırım ve Görev  1069
YARGITAY KARARI  1070
Ğ. Organ ve Doku Ticareti Suçu (m.91–93)  1070
1. Madde Metinleri ve Gerekçeleri  1070
2. Korunan Yarar  1073
3. Suçun Müşterek Unsurları  1073
a. Fail  1073
b. Mağdur  1074
4. Suçun Maddi Konusu  1074
5. Rızaya Aykırı Olarak Organ veya Doku Alınması (1.f)  1075
6. Hukuka Aykırı Olarak Ölüden Organ veya Doku Alınması (2.f.)  1077
a. Genel Olarak  1077
b. Ölüden Vericinin veya Yakınlarının Rızası Olmaksızın Organ veya Doku Alınması  1078
c. Cesette değişiklik yapmayan dokuların alınması  1079
d. Ölüden Vericinin veya Yakınlarının Rızasıyla Organ veya Doku Alınması  1079
7. Organ veya Doku Ticareti Suçu (3.f)  1081
8. Hukuka Aykırı Yolla Elde Edilen Organ veya Dokuyu Saklama, nakletme veya Aşılama Suçları (5.f)  1083
9. Çıkar Karşılığında Organ veya Doku Teminine Yönelik İlan veya Reklam Verme veya Yayınlama Suçu (6.f)  1084
10. Suçun Örgüt Faaliyeti Çerçevesinde İşlenmesi (4.f)  1085
11. Manevi Unsur  1086
12. Suçun Özel Görünüş Şekilleri  1086
a. Teşebbüs  1086
b. İştirak  1087
c. İçtima  1087
13. Zorunluluk Nedeni  1089
14. Etkin Pişmanlık  1091
15. Kovuşturma ve Görev  1091
YARGITAY KARARLARI  1092
H. Sağlık Mesleği Mensuplarının Gözetimlerindeki Kimseyi Terk Eylemleri
(TCK m. 97)  1092
1. Yasal Düzenleme  1092
2. Suçun Unsurları  1092
YARGITAY KARARLARI  1096
I. Sağlık Mesleği Mensuplarının Yardım ve Bildirim Yükümlülüğüne Aykırılık Eylemleri (TCK m. 98)  1099
1. Yasal Düzenleme  1099
2. Suçun Unsurları  1099
YARGITAY KARARLARI  1102
İ. Çocuk Düşürtme Suçu  1104
1. Kanun Hükmü ve Gerekçeleri  1104
2. Korunan Hukuki Yarar  1105
3. Suçun Maddi Unsurları  1106
a. Fail  1106
b. Mağdur ve Maddi Konu  1107
c. Hareket ve Netice Öğeleri  1108
4. Kadının Rızası Olmadan Çocuğunu Düşürtme Suçu (99/1)  1111
5. Tıbbi Zorunluluk Bulunmadığı Halde Gebelik Süresi On Haftadan Fazla olan Bir Kadının Çocuğunun Düşürtülmesi Suçu (99/2)  1113
6. Yetkisiz Kişinin Gebelik Süresi On Haftayı Doldurmamış Bir Kadının Çocuğunu Rızaya Dayalı Olarak Düşürtmesi Suçu (5.f)  1114
7. Hukuka Uygunluk Nedenleri  1116
8. Cezayı Ağırlaştıran Nitelikli Haller  1117
a. Fiilin, Kadının Beden veya Ruh Sağlığı Bakımından Bir Zarara Uğramasına Neden Olması (99/3, 4)  1117
b. Fiilin, Kadının Ölümüne Neden Olması (99/3, 4)  1118
c. Fiilin Yetkili Olmayan Bir Kişi Tarafından İşlenmesi (99/5)  1118
9. Cezayı Kaldıran Zorunluluk Nedeni  1118
10. Hata Halleri  1120
11. Suçun Özel Görünüş Şekilleri  1121
a. Teşebbüs  1121
b. İştirak  1121
c. İçtima  1121
d. Kovuşturma ve Görev  1123
YARGITAY KARARLARI  1123
K. Kısırlaştırma Suçu  1124
1. Kanun Hükmü ve Gerekçesi  1124
2. Korunan Yarar ve Suçun Niteliği  1124
3. Suçun Maddi Unsurları  1125
a. Fail  1125
b. Mağdur  1126
c. Fiil  1126
d. Yetkisiz Kişinin Fiili  1128
e. Hukuka Uygunluk Nedeni  1129
4. Manevi Unsur  1130
5. Suçun Değişik Görünüm Biçimleri  1130
a. Teşebbüs  1130
b. İştirak  1130
c. İçtima  1130
d. Kovuşturma ve Görev  1131
İlgili Yargıtay Kararları  1131
L. Özel Hayatın Gizliliğini İhlâl Suçu  1133
1. Kanun Hükmü ve Madde Gerekçeleri  1133
2. Korunan Hukuki Yarar  1133
3. Suçun Unsurları  1134
a. Fail ve Mağdur  1134
b. Suçun Maddi Konusu Olarak Özel Hayatın Gizliliği Kavramı  1135
c. Fiil  1137
d. Suçun Nitelikli Hali  1139
e. Manevi Unsur  1139
4. Hukuka Aykırılık Öğesi  1140
5. Suçun Özel Görünüm Biçimleri  1141
a. Teşebbüs  1141
b. İçtima  1142
c. Kovuşturma ve Görev  1143
YARGITAY KARARLARI  1143
M. Kişisel Verilerin Kaydedilmesi Suçu  1144
1. Yasal Düzenleme ve Madde Gerekçeleri  1144
2. Korunan Yarar  1144
3. Suçun Maddi Unsurları  1145
a. Fail ve Mağdur  1145
b. Suçun Hukuki Konusu Olarak Kişisel Veri Kavramı  1146
c. Fiil  1148
d. Hukuka Aykırılık Öğesi  1148
4. Manevi Unsur  1151
5. Suçun Özel Görünüş Biçimleri  1151
a. Teşebbüs  1151
b. İştirak  1151
c. İçtima  1151
d. Kovuşturma ve Görev  1152
YARGITAY KARARLARI  1152
N. Kişisel Verileri Ele Geçirme, Verme ve Yayma Suçları  1156
1. Yasal Düzenleme ve Madde Gerekçesi  1156
2. Suçun Unsurları  1156
a. Genel Olarak  1156
b. Fiil  1157
3. Suçun Nitelikli Şekli  1159
4. Manevi Unsur  1160
5. Hukuka Aykırılık Öğesi  1160
6. Sağlık Mesleği Mensuplarının Kişisel Verilerle İlgili Eylemleri  1162
7. Suçun Değişik Görünüm Biçimleri  1163
a. Teşebbüs  1163
b. İştirak  1163
c. İçtima  1163
d. Kovuşturma ve Görev  1164
YARGITAY KARARLARI  1164
Altıncı Bölüm
DOKTORLAR VE DİĞER SAĞLIK MESLEĞİ MENSUPLARININ KAMU GÖREVİ VE MESLEKİ YÜKÜMLÜLÜKLERİYLE
İLGİLİ SUÇLAR
I. SAĞLIK MESLEĞİ MENSUBUNUN GERÇEĞE AYKIRI BELGE DÜZENLEME SUÇU (TCK M. 210/2)  1165
A. Sahtecilik Suçlarıyla İlgili Yasal Düzenleme  1165
B. 210. Maddenin İkinci Fıkrasındaki Suçlarda Müşterek Unsurlar  1166
1. Korunan Yarar ve Hukuki Nitelik  1166
2. Suçun Maddi Konusu Olarak Belge  1167
3. Eylemin Fikir/İçerik Sahteciliği Niteliğinde Olması Şartı  1167
C. İkinci Fıkranın Birinci Cümlesindeki Suçun Unsurları  1168
1. Fail  1168
2. Fiil  1170
3. Manevi Unsur  1170
D. Suçun Cezayı Ağırlaştıran Nitelikli Şekli (2. Fıkra– 2. Cümlesi)  1171
1. Genel Olarak İkinci Cümlenin Anlamı ve Kapsam  1171
2. İkinci Cümledeki Eylemin Faili  1171
3. İkinci Cümlede Fiil Öğesi  1171
4. Cezalandırma Şartları  1172
a. Genel Olarak  1172
b. Belgenin Kişiye Haksız Bir Menfaat Sağlaması  1172
c. Belgenin; Kamu veya Kişiler Zararına Sonuç Doğurucu Nitelik Taşıması  1173
5. İkinci Cümledeki Suçun Manevi Unsuru  1173
E. Sahteciliğin, Bir Alacağın İspatı veya Gerçek Bir Durumun Belgelenmesi Amacıyla İşlenmesi (Cezayı Azaltan Müşterek Neden)  1174
F. Yetkisiz Kişinin Sahte Belge Düzenlemesi ve Kullanma Eylemleri  1174
1. 210/2. Madde Kapsamında ‘Gerçeğe Aykırı Düzenlenen’ Belgenin Kullanılması  1174
2. 210/2. Maddedeki Belgenin Yetkisiz Kimse Tarafından ‘Sahte’ Olarak Düzenlenmesi ve Kullanılması  1175
G. Suçun Değişik Görünüm Biçimleri  1176
1. Teşebbüs  1176
2. İştirak  1177
3. İçtima  1177
4. Kovuşturma ve Görev  1177
YARGITAY KARARLARI  1177
II. İRTİKAP (YİYİCİLİK) SUÇU (TCK. M. 250)  1178
A. Kanuni Düzenleme ve Madde Gerekçesi  1178
B. Suçun Müşterek Unsurları  1180
1. Suçun Fail ve Mağduru  1180
2. Görevin Sağladığı Nüfuzun Kötüye Kullanılması  1181
3. Görevin Sağladığı Güvenin Kötüye Kullanılması  1182
4. Yarar Sağlanması  1182
C. Suçun Değişik İşleniş Biçimleri  1183
1. İcbar Suretiyle İrtikap Suçu  1183
2. İkna Suretiyle İrtikap Suçu  1185
3. Hatadan Yararlanılarak İşlenen İrtikap Suçu  1185
D. Cezayı Hafifleten Neden (250/4)  1186
E. Manevi Unsur  1186
F. Suçun Değişik Görünüm Biçimleri  1187
1. Teşebbüs  1187
2. İştirak  1187
3. İçtima  1188
4. Kovuşturma  1188
5. Sanık Lehine Uygulama  1189
YARGITAY KARARLARI  1189
III. RÜŞVET SUÇU (TCK. M. 252 – 254)  1192
A. Kanunun İlgili Hükümleri  1192
B. Suçun Unsurları  1195
C. Faile Bağlı Cezayı Ağırlatıcı Neden  1197
D. Etkin Pişmanlık  1197
E. Teşebbüs  1198
F. Tıbbi Girişimler Nedeniyle Çıkar Sağlama Eylemleri  1200
1. 6352 sayılı Kanun Değişikliğinden Önceki Eylemler  1200
2. 6352 sayılı Kanunla Değişik 252. Madde Yönünden  1201
YARGITAY KARARLARI  1201
IV. GÖREVİ KÖTÜYE KULLANMA SUÇU  1202
A. Yasal Düzenleme  1202
B. Genel Olarak Görevi Kötüye Kullanma Suçu  1202
C. Suçun İşleniş Biçimleri  1204
1. İcrai Davranışla Görevi Kötüye Kullanma Suçu (257/1)  1204
a. Fail  1204
b. Mağdur  1204
c. Görev Gereğine Aykırı Davranma  1204
d. Eylemin İcrai Nitelikte Olması Koşulu  1205
e. Cezalandırma Şartları (Kamu Zararı, Mağduriyet, Haksız Menfaat)  1205
f. Teşebbüs  1207
g. Manevi Unsur  1207
2. İhmali Davranışla Görevi Kötüye Kullanma Suçu (257/2)  1208
3. Çıkar Sağlayarak Görevi Kötüye Kullanma Suçu (257/3)  1210
4. Doktor ve Sağlık Görevlilerinin Görevi Kötüye Kullanma Suçları  1212
a. Görevi Yapmama veya Geciktirme Eylemleri  1212
b. Göreve Gelmeme veya Görevi Terk Eylemleri  1213
c. Çıkar Sağlama Eylemleri  1213
aa. 5.7.2012 Tarihinden Önceki Eylemler  1213
bb. 5.7.2012 Tarihinden Sonraki Eylemler  1214
5. Kamu Görevlisi Hekimin Tıbbi Kusurla İşlediği Suçlarda İçtima Problemi  1215
YARGITAY KARARLARI  1221
V. SUÇU BİLDİRMEME SUÇLARI (M. 279 – 280)  1222
A. Kamu Görevlisinin Suçu Bildirmemesi (m. 279)  1222
1. Kanun Hükmü ve Gerekçeleri  1222
2. Suçun Unsurları  1222
B. Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirmeme Fiilleri  1226
1. 5237 Sayılı TCK’nın 280. Maddesi  1226
2. Suçun Unsurları  1227
a. Fail ve Mağdur  1227
b. Fiil  1229
c. Manevi unsur  1234
d. Kovuşturma  1234
YARGITAY KARARLARI  1235
VI. GENİTAL MUAYENE SUÇU  1237
A. Yasal Düzenleme  1237
B. Korunan Yarar ve Hukuki Nitelik  1238
C. Suçun Unsurları  1239
1. Fail ve Mağdur  1239
2. Fiil  1241
3. Manevi Unsur  1243
4. Hukuka Uygunluk Nedenleri  1243
D. Suçun Özel Görünümleri  1246
1. Teşebbüs  1246
2. İştirak  1246
3. İçtima  1246
4. Kovuşturma ve Görev  1247
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ KARARI  1248
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI  1249
VII. HEKİM OLMAYANIN TEDAVİ YAPMA VE YETKİSİZ KİŞİNİN SAĞLIK HİZMETİ VERME SUÇLARI  1250
A. Hekim Olmayanın Tedavi Yapma ve Hekim Unvanını Takınma Suçları  1250
1. Korunan Yarar ve Suçun Hukuki Niteliği  1250
a. Kanundaki Düzenleme ve Gerekçeler  1250
b. Korunan Yarar ve Suçun Hukuki Niteliği  1251
2. Suçun Maddi Unsurları  1252
3. Manevi Unsur  1255
4. Suçun Değişik Görünüm Biçimleri  1255
a. Suçun Tamamlanması ve Teşebbüs  1255
b. İçtima  1255
aa. Suç Tekliği–Çokluğu ve Zincirleme Suç  1255
bb. Yetkisiz Girişimle Hastanın Sağlığının Bozulması veya Ölümü  1257
YARGITAY KARARLARI  1259
B. Yetkisiz Kişilerin Sağlık Hizmeti Verme Suçu  1260
1. Kanundaki Düzenleme  1260
2. Suçun Unsurları  1260
VIII. YETKİSİZ DİŞ HEKİMLİĞİ YAPMA VEYA İŞYERİ AÇMA EYLEMLERİ  1262
A. Yetkisiz Diş Hekimliği Yapma Suçu  1262
1. Genel Olarak  1262
2. Suçun Unsurları  1263
YARGITAY KARARLARI  1266
B. Diş Protez Teknikerinin Yetkisiz Diş Hekimliği Eylemi  1271
YARGITAY KARARLARI  1273
IX. YETKİSİZ KİŞİLERİN TIBBİ GİRİŞİMDE BULUNMA SUÇ VE KABAHATLERİ  1274
A. Sağlık Mesleği Mensubunun Yetkisindeki Bir İşin Yetkisiz Kişilerce Yapılması (1219 Sayılı Kanunun Ek 13. Maddesine Aykırılık)  1274
B. Yetkisiz veya Usulsüz Ebelik Yapma Fiilleri  1276
1. Yetkisi Olmayanların Ebelik Mesleğini Üstlenmeleri  1276
2. Ebelik Unvan ve Yetkisinin Usulsüz Kullanılması  1276
3. Ebelik Yetkisini Tecavüz Fiilleri  1277
C. Yetkisiz veya Usulsüz Hastabakıcılık ya da Hemşirelik Yapma Fiilleri  1278
1. Yetkisiz Hastabakıcılık Yapma veya Unvanını Kullanma Fiilleri  1278
Yargıtay Kararı  1278
2. Yetkisiz veya Usulsüz Hastabakıcılık – Hemşirelik Yapma Fiilleri  1279
a. Hastabakıcıların 1219 Sayılı Kanuna Aykırılık Fiilleri  1279
b. Hemşirelerin Hemşirelik Kanuna Aykırılık Fiilleri  1281
Hemşirelik Mesleğiyle İlgili Yargıtay Kararları  1282
D. Yetkisiz Diş Protez Teknikerliği Yapma  1283
X. HEKİM VE DİŞ HEKİMLERİNİN 1219 SAYILI KANUNA AYKIRILIK KABAHATLERİ  1284
A. Yetkisiz veya Yasaklı Hekimin Mesleği İcrası  1284
B. Hekimlerin Kanun Hükümlerine Aykırı Fiilleri  1284
C. Diş Hekimlerinin Yetkiyi Aşan veya Yasal Usule Aykırı Fiilleri  1285
1. Yetkisiz veya Yasaklı Diş Hekimi veya Dişçinin Mesleği İcrası  1285
Yargıtay Kararı  1285
2. Diş Hekiminin Yetki Sınırını Aşma veya Usulsüzlük Eylemleri  1285
3. Diş Hekiminin Muayenehanesinde Çalışana Yetkisiz Dişçilik Yaptırması  1286
Yedinci Bölüm
TIBBİ YARDIM VE MÜDAHALEDEN DOĞAN
HUKUKİ SORUMLULUK
I. BAĞIMSIZ ÇALIŞAN DOKTORUN SORUMLULUĞU  1287
A. Sorumluluğun Hukuki Niteliği  1287
1. Genel Olarak Sorumluluk İlişkisi  1287
2. Kavramlar Hakkında Açıklama  1288
3. Hekimlik Sözleşmelerinin Hukuki Niteliğine İlişkin Görüşler  1289
B. Doktorun Tedavi (Vekalet) Sözleşmesinden Doğan Sorumluluğu  1295
1. Genel Olarak Tedavi Sözleşmesi ve Hukuki Niteliği  1295
2. Tedavi (Vekalet) Sözleşmesinin Kuruluşu  1296
3. Vekalet (Tedavi) Sözleşmesinin Ögeleri  1297
4. Vekalet Sözleşmesinin Sona Ermesi  1299
5. Tedavi (Vekalet) Akdinin İhlali Nedeniyle Sorumluluk  1300
6. Tedavi (Vekalet) Sözleşmesinde Doktorun Hastaya Karşı Yükümlülükleri  1300
a. Teşhis Koyma Yükümlülüğü  1300
b. Uygun Tedavi Yöntemini Seçme ve Uygulama Yükümlülüğü  1301
aa. Genel Olarak  1301
bb. Doktorun Tedaviyi Başkasına Yaptırması (Alt Vekalet / İkame Vekalet)  1302
aaa. Genel Olarak  1302
bbb. Alt Vekalet  1302
ccc. İkame Vekalet  1303
ddd. Başkasını Tevkil (Vekil Etme) Durumunda Sorumluluk  1303
c. Hastayı Aydınlatma ve Tedavi İçin Rızasını Alma Yükümlülüğü  1305
d. Hastaya Sadakat Yükümlülüğü  1308
e. Özen Yükümlülüğü  1309
f. Kayıt Tutma Yükümlülüğü  1313
g. Sır Saklama Yükümlülüğü  1314
7. Yargıtay Kararlarında Vekalet Sözleşmesi Nedeniyle Hekimin Sorumluluğu  1315
C. Doktorun Tıbbi Eser Sözleşmesinden Doğan Sorumluluğu  1324
1. Genel Olarak Eser Sözleşmesi  1324
2. Eser Sözleşmesi Kapsamındaki Tıbbi Girişimler  1325
a. Estetik Tıbbi Girişimler ve Türleri  1325
b. Estetik Tıbbi Girişimlerin Hukuka Uygunluk Nedeni  1330
c. Estetik Tıbbi Girişimlerin Hukuki Niteliği  1333
d. Diş Hekimliği Alanındaki Tıbbi Girişimlerin Hukuki Niteliği  1337
3. Tıbbi Eser Sözleşmesinin Ögeleri  1338
a. Eser Öğesi  1338
aa. Genel Olarak  1338
bb. Uygulamada Eser Sözleşmesi Kapsamında Görülen Tıbbi Girişimler  1340
b. Ücret/Bedel Ögesi  1342
c. Anlaşma Öğesi  1342
4. Eser Sözleşmesinde Yüklenicinin Hak ve Borçları  1343
a. İşgörenin (Doktorun) Borçları  1343
aa. Eserin Mesleki ve Teknik Standartlara Uygun Yapım ve Teslim Borcu  1343
bb. Genel Olarak Sadakat ve Özen Borcu  1345
cc. Aydınlatma Yükümlülüğü  1348
dd. Koruma ve Sır saklama Yükümlülüğü  1349
ee. Eserin Yapımı ve Teslimiyle İlgili Borçlar  1350
ff. Ayıbı Üstlenme Borcu  1351
b. İşgörenin (Doktorun) Hakları  1352
c. İş Sahibinin (Hastanın) Hakları  1352
d. İş Sahibinin Borçları  1352
5. Tıbbi Eser Sözleşmesinin Sona Ermesi  1353
6. Eserin Ayıplı Olması Nedeniyle Sorumluluk  1353
7. Kötü İfa Nedeniyle Maddi ve Manevi Tazminat Sorumluluğu  1361
8. Hastanede Yapılan Tıbbi Eser İşlemleri Nedeniyle Sorumluluk  1364
D. Doktorun Yardımcı Kişinin Eyleminden Sorumluluğu  1370
E. Geçici Bilinç Kaybı Nedeniyle Rıza Aranmayan Girişimlerde Sorumluluk  1371
1. Üstün Nitelikli Özel Yarar  1371
2. Vekaletsiz İş Görme Nedeniyle Sorumluluk  1372
F. Haksız Fiil Nedeniyle Sorumluluk  1375
G. Sorumluluktan Kurtulma Anlaşması  1378
II. ÖZEL HASTANELERİN SORUMLULUĞU  1379
A. Özel Hastaneler ve Hastane İşletenin Yükümlülükleri  1379
1. Genel Olarak Özel Hastaneler  1379
2. Hastane İşletenin Yükümlülükleri  1381
a. Genel Olarak Yükümlülükler ve Yasal Dayanakları  1381
b. Tıbbi İşletme Organizasyonu Yükümlülüğü  1384
aa. Genel Olarak  1384
bb. Hastanenin Hizmet Bölümleriyle İlgili Yükümlülükler  1386
cc. Yeterli Sayı ve Nitelikte Personel İstihdamı Yükümlülüğü  1391
dd. Güvenlik Hizmetleri Yükümlülüğü  1392
ee. Hastane Hijyenini Sağlama ve Enfeksiyondan Koruma Yükümlülüğü  1394
ff. Tıbbi Kayıt ve Arşiv Sistemi Kurma Yükümlülüğü  1396
gg. Tıbbi Malzemelerin Temini ve Eczacılık Hizmetleri Yükümlülüğü  1396
hh. Hastanın Kişisel Verilerini ve Sırrını Koruma Yükümlülüğü  1397
c. Teşhis ve Tedavi Hizmeti Verme Yükümlülüğü  1397
aa. Genel Olarak Hastanede Teşhis ve Tedavi Hizmeti Yükümlülüğü  1397
bb. Uzmanlık Düzeyinde Hizmet Standardı Yükümlülüğü  1399
cc. Hastanın Bilgilendirilmesi İçin Sistem Kurma Yükümlülüğü  1400
dd. Tıbbi Girişimler ve İlaç Uygulamalarında Hataları Önleyecek Sistem Kurma Yükümlülüğü  1401
d. Hasta Bakım Hizmetleri Yükümlülüğü  1404
e. Hastanenin Acil Tıp Hizmeti Sunma Yükümlülüğü  1405
B. Özel Hastane İşletenin Sorumluluğu  1408
1. Hastane İşletenin Sözleşmeden Doğan Sorumluluğu  1408
a. Hastaneye Kabul Sözleşmesi ve Türleri  1408
aa. Genel Olarak Hasta ile Hastane İşleteni ve Hekim İlişkisi  1408
bb. Hastaneye Kabul Sözleşmesi Türleri ve Hukuki Niteliği  1409
aaa. Hastaneye Tam Kabul Sözleşmesi  1410
aaaa. Hekimlik Sözleşmesi Olmaksızın Hastaneye Tam Kabul Sözleşmesi  1410
bbbb. Hekimlik Sözleşmesi Ekli Hastaneye Tam Kabul Sözleşmesi  1411
bbb. Bölünmüş Hastaneye Kabul Sözleşmesi  1413
b. Hastaneye Kabul Sözleşmesinin Hukuki Niteliği  1414
aa. Hastaneye Kabul Sözleşmesinin Kuruluşu ve Hükümleri  1416
bb. Hastane İşleticisinin Sözleşmeden Doğan Yükümlülükleri  1417
aaa. Tedavi Etme Yükümlülüğü  1417
aaaa. Hekimlik Sözleşmesi Olmaksızın Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesinde İşleticinin Tedavi Etme Yükümlülüğü  1418
bbbb. Hekimlik Sözleşmesi İlaveli Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesinde İşleticinin Tedavi Etme Yükümlülüğü  1419
cccc. Bölünmüş Hastaneye Kabul Sözleşmesinde İşleticinin Tedavi Etme Yükümlülüğü  1419
bbb. Hastayı Aydınlatma ve Rızasını Alma Yükümlülüğü  1420
ccc. Sadakat ve Özen Gösterme Yükümlülüğü  1421
ddd. Hastane Bakımını Sağlama Yükümlülüğü  1421
eee. Kayıt Tutma ve Sır Saklama Yükümlülüğü  1422
c. İşletenin Yükümlülüklerini İhlali Nedeniyle Sorumluluğu  1423
aa. Tedavi ve Bakım Hizmeti Yükümlülüklerine Aykırılık Nedeniyle Sorumluluk  1423
bb. Hastane İşletenin Organizasyon Kusuru Nedeniyle Sorumluluğu  1427
2. Vekaletsiz İş Görme Nedeniyle Sorumluluk  1430
3. Haksız Fiil Nedeniyle Sorumluluk  1431
4. Hastane İşletenin Kusursuz Sorumluluk Nedenleri  1432
a. Çalışanın veya İfa Yardımcısının Eylemlerinden Sorumluluk (TBK 66, 116)  1432
b. Hastane İşletenin, Adam Çalıştıranın İşletmesel Organizasyon Kusuru Nedeniyle Sorumluluğu (TBK M. 66/III)  1446
c. İşletenin Bina veya Yapı Eseri Maliki Olarak Sorumluluğu  1452
d. İşletenin Genel Tehlike Sorumluluğu  1453
aa. Genel Olarak  1453
bb. Tehlike Sorumluluğunun Koşulları  1453
cc. Genel Tehlike Sorumluluğu Açısından Hastane İşletmeciliği  1456
C. Özel Hastanede Hizmet Veren Doktorun Sorumluluğu  1459
1. Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesinde Doktorun Sorumluluğu  1460
a. Doktorluk Sözleşmesi Olmaksızın Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesi  1460
b. Doktorluk Sözleşmesi İlaveli Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesi  1461
2. Bölünmüş Hastaneye Kabul Sözleşmesinde Doktorun Sorumluluğu  1462
D. Özel Hastane Mesul Müdürü ve Personelinin Eylemleri Nedeniyle Sorumluluk  1463
III. DOKTOR VE ÖZEL HASTANENİN HUKUKİ SORUMLULUĞUNUN ŞARTLARI  1465
A. Hukuka Aykırılık  1465
1. Kavram  1465
2. Sözleşme İçindeki Hukuka Aykırılık  1466
a. Bağımsız Çalışan Doktor Yönünden  1466
b. Hastane İşleticisi Yönünden  1466
3. Sözleşme Dışındaki Hukuka Aykırılık  1467
a. Bağımsız Çalışan Doktor Yönünden  1467
b. Hastane İşleticisi Yönünden  1468
B. Kusur  1468
1. Kusur Kavramı ve Sorumluluk Hukukundaki Yeri  1468
2. Kusurun Türleri  1469
a. Kast  1469
b. İhmal (taksir)  1470
aa. Tanımı ve Unsurları  1470
bb. İhmal Kusurunun Saptanması  1472
3. Tıbbi Sorumlulukta Karşılaşılan Kusur Kalıpları  1473
a. Tanı Kusurları  1473
b. Tedavi Yöntemine İlişkin Kusurlar  1474
c. Beceri Kusurları  1475
d. Tedavi Sürecindeki Diğer Özen Borcuna Aykırılıklar  1476
4. Zarar Görenin Kusurunun Tazminata Etkisi  1477
C. Zarar  1479
1. Kavram  1479
2. Zarar Türleri  1479
D. İlliyet Bağı  1482
1. Kavram ve İlliyet Bağının Tespiti  1482
a. Genel Olarak  1482
b. Yaşama Şansının Yitirilmesi ve İlliyet Bağı  1487
c. İlliyet Bağının Maddi Zarar Kavramı İçinde Değerlendirilmesi Görüşü  1489
2. İlliyet Bağının Kesilmesi  1492
IV. İSPAT YÜKÜ  1494
A. Genel İspat Kuralları  1494
1. Yasal Düzenleme  1494
2. Genel İspat Kuralları  1496
a. Genel Olarak  1496
b. İspat Gerekmeyen veya İspat Kolaylığı Sağlayan Haller  1497
c. İspat ve Delil İkame Yükü  1500
B. Haksız Fiil Sorumluluğunda İspat  1502
C. Sözleşmeye Dayalı Sorumlulukta İspat  1504
D. Hekimin Kusursuzluğunu İspat Yükü  1508
E. Deliller Üzerinde Bilirkişi İncelemesi Yapılması  1510
V. SORUMLULUK NEDENLERİNİN YARIŞMASI (TBK M.60)  1511
A. Genel Olarak TBK’nın 60. Maddesi  1511
B. Haksız Fiile ve Sözleşmeye Dayalı Sorumluluk Nedenlerinin Karşılaştırılması  1512
VI. TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASI VE TÜKETİCİ MAHKEMELERİNİN YETKİSİ  1515
A. Genel Olarak 6502 Sayılı Kanun ve Kapsamı  1515
B. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna Göre Sağlık Hizmeti Nedeniyle Hukuki Sorumluluk  1518
C. Tüketicinin Seçimlik Hakları  1523
D. Zamanaşımı  1527
1. Ayıplı Hizmet Nedeniyle Zamanaşımı  1527
2. Ayıplı Mal Nedeniyle Zamanaşımı  1528
E. Mahkemenin Görev ve Yetkisine İlişkin Usul Hükümleri  1528
Mahkemenin Göreviyle İlgili Kararlar  1529
VII. ZAMANAŞIMI  1532
A. Sözleşmeye Dayalı Alacaklarda Zamanaşımı  1532
1. Kanun Hükümleri  1532
a. 6098 Sayılı Borçlar Kanunu Hükümleri  1532
b. 6101 Sayılı Türk Borçlar Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun Hükümleri  1535
2. Genel Olarak Zamanaşımı Hükümleri  1535
3. Vekalet (Tedavi) Sözleşmesinde Zamanaşımı  1537
4. Eser Sözleşmesinde Zamanaşımı  1537
5. Vekaletsiz İş Görmeye Dayalı Alacaklarda Zamanaşımı  1539
B. Haksız Fiile Dayalı Alacak Haklarında Zamanaşımı  1540
C. Rücu Davalarında Zamanaşımı  1541
VIII. SAĞLIK HİZMETLERİ NEDENİYLE DEVLETİN SORUMLULUĞU  1541
A. Sorumluluğun Hukuki Kaynağı ve Niteliği  1541
1. Sorumluluğun Hukuki Niteliği  1541
a. Tarihçe  1541
b. İdarenin Özel Hukuk Hükümlerine Tabi Sorumluluğu  1544
c. İdarenin Sorumluluğunun Hukuki Esasları  1545
2. Kamu Görevlilerinin Sorumluluklarıyla İlgili Sistemler  1546
B. Genel Sağlık Hizmetleri Nedeniyle Devletin Sorumluluğu  1550
1. Sağlık Hizmetleri Nedeniyle Devletin Sorumluluğunun Hukuki Temelleri  1550
2. Genel Olarak Klasik Sağlık Hizmetleri ve Devletin Sorumluluğu  1554
3. Yaygın Salgın Hastalıklar Dönemindeki Yükümlülükler ve Tedbirler Nedeniyle Devletin Sorumluluğu  1556
a. Salgın Hastalıklara Yönelik Tedbirler Hakkındaki Tartışmalar  1556
aa. Genel Olarak  1556
bb. Pandemi tedbirlerine uymayanların cezalandırılması  1564
b. Pandemi Tedbirleri Nedeniyle Devletin Hukuki Sorumluluğu  1569
4. Devletin Sağlık Alanındaki Düzenleme ve Denetim Yetkisi (Sağlık Kolluğu Fonksiyonu) Nedeniyle Sorumluluğu  1571
a. İlaç ve Tıbbi Ürünleri Ruhsatlandırma Yetkisi Nedeniyle Sorumluluk  1571
b. Devletin Özel Hastanelerle İlgili Düzenleme ve Denetim Yetkisi Nedeniyle Sorumluluğu  1572
C. Kamu Görevlisi Doktorun ve Hastane Personelinin Sorumluluğu  1574
1. Genel Olarak  1574
2. İdarenin Kamu Görevlilerine Rücu Talepleri  1575
D. Kamu Hastanelerindeki Sağlık Hizmetleri Nedeniyle Devletin Sorumluluğu  1578
1. Kamu Hastanesi Kavramı  1578
a. Genel Olarak  1578
b. Sosyal Sigortalar Kurumu Hastanelerinin Statüsündeki Değişiklikler  1580
aa. Yasa Değişikliğinden Önceki Durum  1580
bb. 5283 Sayılı Kanun Değişikliğinden Sonraki Durum  1581
2. Kamu Hastanesi ile Hasta Arasındaki İlişkinin Hukuki Niteliği  1583
3. Hizmet Kusuru Nedeniyle İdarenin Sorumluluğu ve Şartları  1584
a. Hukuka Aykırılık  1584
b. Hizmet Kusuru Nedeniyle İdarenin Sorumluluğu  1584
aa. Genel Olarak Hizmet Kusuru  1584
aaa. Hizmet kusuru kavramı  1584
bbb. Hizmet Kusurunun Ortaya Çıkış Biçimi  1587
ccc. Hizmet kusuru–Kişisel Kusur Ayırımı  1589
ddd. Kişisel Kusur Halinde Husumet ve Yargı Yeri Sorunu  1591
eee. Hizmet Kusurunun Ağırlık Derecesi Sorunu  1596
bb. Sağlık Hizmetlerinde Hizmet Kusuru  1597
c. Zarar  1601
d. Özel Çalışan Doktorun Kamu Hastanesine Çağrılması veya Hasta Yatırması  1602
4. Sağlık Hizmetlerinde İdarenin (Devletin) Kusursuz Sorumluluğu  1603
a. Genel Olarak İdarenin Kusursuz Sorumluluğu  1603
b. Sağlık Hizmetlerinde Kusursuz Sorumluluk (Teori ve Uygulama)  1606
c. Görüşümüz  1610
E. Tam Yargı Davasında Zarar ve Tazminatın Belirlenmesi Esasları  1612
1. İdari Sorumluluğun Temel Esasları  1612
a. Genel Olarak  1612
b. İlliyet (Nedensellik) Bağının Varlığı  1615
aa. Genel Olarak  1615
bb. İlliyet Bağını Kaldıran veya Sorumluluğu Azaltan Nedenler  1617
aaa. Mücbir Sebep  1617
bbb. Zarar Görenin Kusuru ve Müterafik Kusur  1617
ccc. Üçüncü Kişinin Kusurlu Davranışı  1619
2. Manevi Zarar ve Tazminatın Belirlenmesi  1619
3. Maddi Zarar ve Tazminatın Belirlenmesi  1624
a. Genel olarak  1624
b. Ölüm Nedeniyle Talep Edilebilen Maddi Zararlar  1625
c. Bedensel Zararlar  1630
d. Diğer Maddi Zararlar  1634
e. Maddi Tazminata Faiz Uygulanması  1634
F. Tam Yargı Davasının Biçimsel Koşulları  1637
1. Genel Olarak  1637
2. İdareye Başvuru (Ön Karar) Şartı  1638
3. İdareye Başvuru Şartının İstisnası  1639
4. Taraflara İlişkin Şartlar  1640
5. Dava Açma Süresi  1641
6. Dava Dilekçesine İlişkin Şartlar ve Örnek Dava Dilekçesi  1644
IX. UZLAŞMA, ARABULUCULUK VE SULH  1645
A. Uzlaşma  1645
B. Arabuluculuk  1646
C. İdari Uyuşmazlıkların Sulh Yoluyla Çözümlenmesi  1650
X. TIBBİ KÖTÜ UYGULAMAYA İLİŞKİN ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI  1652
A. Genel Olarak  1652
B. Sigorta Yaptırması Gerekenler ve Sözleşme Esasları  1654
C. Sigortanın Kapsamı  1656
D. Teminat Kapsamına Girmeyen Haller  1662
E. Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı  1664
F. Zamanaşımı  1664
İlgili Yargıtay Kararları  1665
Sekizinci Bölüm
HEKİM, SAĞLIK PERSONELİ, HASTANE VE DEVLETİN TAZMİNAT SORUMLULUĞU İLE İLGİLİ YARGI KARARLARI
I. YARGITAY KARARLARI  1671
A. Haksız Fiile Dayalı Tazminat Davalarıyla İlgili Kararlar  1671
1. Kamu Görevlilerinin Yargı Bağışıklığı ve İdari Yargının Görevi  1671
2. Çocuğun Yaralanmasında Ana–Babanın Tazminat Hakkı  1671
3. Ceza Davasının Etkisi  1671
4. Ceninin Tazminat İsteme Hakkı  1671
5. Tıbbi Kusura Dayalı Tazminat Davaları  1671
a. Tıbbi Girişimde Özen Kusuru  1671
b. Ameliyat Kusurları  1671
c. Hastaya Kalitesiz Tıbbi Cihaz Kullanılması  1671
d. Hasta Dosyasındaki Kayıtların İspat Gücü  1671
e. Yenidoğan Çocuğun Hastanede Değiştirilmesi  1671
f. Enjeksiyon Uygulamaları  1671
g. Kalp Krizine Geç Müdahale  1671
6. İlliyet Bağı  1671
7. Komplikasyonlar – Tedavi Riskleri  1671
8. Aydınlatma Kusuru – Riskin Bildirilmemesi  1671
9. Ölüden İzinsiz Organ Alınması  1671
10. Eczacının Enjeksiyon Nedeniyle Sorumluluğu  1671
12. Yanlış Rapor Tanzimi Nedeniyle Tazminat Davası  1671
13. Haksız Şikayet ve Hakaret Nedeniyle Doktorun Tazminat İstemi  1671
14. Yanıltıcı Reklam Nedeniyle Tüketicinin Sağlığının Bozulması  1671
15. Hekimin Hastasına Karşı Suç İşlemesi Nedeniyle Tazminat İstemi  1671
B. Devletin Doktor ve Personele Rücu Hakkı ile İlgili Kararlar  1671
1. Rücuda İadenin Kapsamı Kusur Oranıyla Sınırlıdır  1671
• Daha önce hakkında açılan dava sonucu kusuru miktarınca tazminat ödeyen doktora idarenin rücu etmesi mümkün değildir  1671
• Doktorun kusuru araştırılmadan talep edilen tazminatın tümünden sorumlu tutulması doğru değildir  1671
• Davalı doktor idarenin ödediği tazminattan kusuru kadar sorumludur  1671
• Davalı doktor kusurunu aşan miktardan sorumlu tutulamaz  1671
2. Rücu Tazminatının Belirlenmesinde Hastane İdaresinin Müterafik Kusuru Dikkate Alınmalıdır  1671
3. Rücu Tazminatında Doktor Lehine Hakkaniyet İndirimi  1671
• Rücunun amacı sorumlular arasında hakkaniyete uygun bir denge kurulmasıdır  1671
• Ortopedi ameliyatında hekim kusuru–hakkaniyet indirimi  1671
• YSŞ raporu ile ATK 3. İhtisas Kurulu raporu arasındaki çelişki giderilmeli  1671
• Davacı idare kendi kusuruyla neden olduğu icra gideri ve faiz miktarını rücuda talep edemez  1671
• Doktorun özensizliği var ise de kurumdaki araç ve ilaç eksiklikleri gözetilerek hakkaniyet indirimi yapılmalıdır  1671
4. Rücu Davasında İnceleme Yöntemi – Kusur Araştırması  1671
• İdari Yargıda Belirlenen 6/8 Kusur Oranı Doktor ve Hastaneye Ait Olup Bir Kısmı da Kaçınılmazlık Oranıdır  1671
• Bebeğin ölümü ve rahmin alınmasında hekimin kusurunun araştırılması  1671
• Rücu için doktora ait kusur usule uygun olarak tespit edilmelidir  1671
• Rücu davasında hastane şartları, beklenmeyen haller gibi etkenleri gözeten yeni bir bilirkişi incelemesi yaptırılmalı  1671
• Doktorun omurga ameliyatındaki kusur miktarı belirlenmeli  1671
5. Özensiz Muhtelif Tıbbi Girişimler Nedeniyle Doktora Rücu Kararları  1671
• Ameliyatta gazlı bez unutulması nedeniyle ödenen tazminatın rücu edilmesi  1671
• Acil serviste iç kanamalı hastaya yapılan girişimde kusur araştırması  1671
• Hastanın enfekte olmasında davalı doktorun kusur oranı belirlenmeli  1671
• Öldürücü dozda ilaç yazılması nedeniyle rücu davası–rücunun kapsamı  1671
• Kan nakli sırasında aids hastalığının bulaştırılması nedeniyle rücu davası  1671
• Askeri hastane acil servisinde görevli psikiyatr doktorun menenjit tedavisindeki kusurunun belirlenmesi  1671
6. Tedavi Dışındaki Fiilleri Nedeniyle Doktorlara Rücu Davaları  1671
• Bedeli SSK tarafından karşılanmadığı halde laparoskopik ameliyat yapan doktordan bu bedellerin rücu yoluyla istenmesi – indirim oranı az  1671
• Medikal şirkete fazla ödeme yapılmasına neden olan doktora rücu  1671
• Laboratuvar sorumlusu doktorun gereksiz malzeme alımından sorumluluğu  1671
• Kaybolan bronkoskopi cihazı bedelinin bölüm şefi ve hemşireye rücuu  1671
• Acil ameliyat malzemesi alınıp kullanılması nedeniyle rücu istemi  1671
• İdari soruşturmayla görevli doktorun, meslektaşını psikiyatri muayenesine sevk etmesi nedeniyle idarece ödenen tazminatın rücuen istenilmesi  1671
• Fiş ve alındılarda yapılan usulsüzlük nedeniyle oluşan zarardan dolayı döner sermaye saymanının sorumluluğu  1671
• İhale ile hastaneye fazla fiyatla nevresim alınması nedeniyle rücu davası  1671
• Hasta hakkında aids olduğu yayını yapılmasına kusuruyla neden olan başhekime karşı rücu davası  1671
• Ücretsiz işlemi yapılması nedeniyle hastadan alınmayan tedavi ücretinin doktordan rücu yoluyla talep edilmesi  1671
7. Davalı Doktor Hakkındaki Cezai veya İdari Takip ve Davaların Beklenmesi  1671
• Ceza davasında doktorun kusuru ile hasanın ölümü arasında illiyet bağı kurulamadığı kabul edildiğinden rücu davasının reddi gerekir  1671
• Ceza mahkumiyeti hukuk hakimini bağlar ise de kusurun bilirkişi tarafından belirlenmesi gerekir  1671
• Kesinleşen ceza mahkemesi kararında doktorun kusurunun olmadığı belirtilerek beraat kararı verilmekle rücu davasının da reddi gerekir  1671
• Davalı doktor hakkındaki dolandırıcılıkla ilgili ceza soruşturması sonucu araştırılmalı  1671
• Acil serviste çoğu muayene eden çocuk doktoru hakkındaki cezai ve idari yargı süreçlerinin beklenmesi gerekir  1671
8. Özel Hastaneye ve Hastanede Çalışan Doktora Karşı Rücu Davası  1671
9. Özensiz Tedavi Nedeniyle Şef Doktor ve Asistan Doktorun Sorumluluğu  1671
• Kalp ameliyatı sonrası ölüm nedeniyle klinik şefine rücu davası  1671
10. Rücu Davasında Doktorun Kurtuluş İmkanı  1671
C. Tıbbi Eser Sözleşmesiyle İlgili Kararlar  1671
1. Estetik Ameliyatlarla İlgili Kararlar  1671
2. Saç Ekimiyle İlgili Kararlar  1671
3. Diş Proteziyle İlgili Kararlar  1671
4. Tıbbi Protez Yapımı  1671
5. Dövme İzinin Silinmesi  1671
6. Epilasyon İşlemleri  1671
7. Genel Olarak Eser Sözleşmesiyle İlgili Kararlar  1671
8. Aydınlatılmış Onam ve Komplikasyonlar  1671
• Yüz gerdirme ameliyatı– aydınlatma yükümlülüğü ve komplikasyon yönetimi hekimin sorumluluğundadır  1671
• Komplikasyon konusunda aydınlatma görevinin yerine getirilip getirilmediği ve komplikasyon yönetiminin doğru yapılıp yapılmadığını tartışmayan bilirkişi raporu yetersizdir  1671
9. İspat Yükü  1671
10. Hekimin Tedavi Ücreti Alacağı ile İlgili Kararlar  1671
11. Görevli Mahkeme  1671
D. Tedavi (Vekâlet) Sözleşmesiyle İlgili Kararlar  1671
1. Sorumluluğun Kapsamı ve Temel Esaslarıyla İlgili Kararlar  1671
a. Tedavi Sözleşmesinde Sorumluluğun Hukuki Niteliği Kapsamı  1671
Hekim en hafif kusurdan da sorumludur – doğum kayıtlarının tutulması da hekimin özen borcu içerisindedir  1671
Hekimin özen borcunun kapsamı  1671
Hastaneye kabul sözleşmesinin hukuki niteliği  1671
b. Bilirkişi Heyetinin Oluşumu ve Raporların Yeterliliği ile İlgili Kararlar  1671
c. Faiz Alacağının Temerrüdü ve Faizin Türü  1671
d. Komplikasyonlar ve Bilgilendirilmiş Rıza ile İlgili Kararlar  1671
Aydınlatıcı onam yükümlülüğü hekim ve hastanenin birlikte sorumluluğudur  1671
Her türlü tıbbi girişim kişinin aydınlatılmış onamı ile yapılabilir. Ameliyat sonrası kanama komplikasyon ise de davacı bu risk konusunda bilgilendirilmemiştir  1671
İlaç enjeksiyonunun kemplikasyonu konusunda hasta bilgilendirilmemiştir  1671
Aydınlatılmış onamda ispat külfeti hekim ya da hastanededir  1671
2. Hekim Kusuru Nedeniyle Hastanenin Sorumluluğu  1671
3. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanlığı ile İlgili Kararlar  1671
Serebral palsi – doğumu uzman olmayan hekimin yaptırması  1671
Tüp bebek tedavisinde yanlış yumurtalığın alınması  1671
Doğumda bebeğin omuz sinirlerinin (brakial pleksus) zedelenmesi  1671
Bebekte korpus kallosum harabiyeti  1671
Bebeğin anne karnında kalbinin durduğunun geç tespiti iddiası  1671
4. Ortopedik Tıbbi Girişimlerle İlgili Kararlar  1671
Ameliyat yerinde enfeksiyon gelişmesi  1671
Menisküs ameliyatı–enfeksiyon gelişimi– bilirkişi raporu yetersizliği  1671
Doktorun ölümü nedeniyle vekalet sözleşmesinin sona ermesi  1671
Yeni yöntem yerine eski ortopedik yöntemin kullanıldığı iddiası  1671
5. Gözle İlgili Tıbbi Girişimler Hakkındaki Kararlar  1671
Göz uzmanı ve ilgili uzmanın yer almadığı bilirkişi raporu hükme esas alınamaz  1671
Matbu onam yetersiz– risk bilinse dahi rıza gösterilirmiydi araştırılmalı  1671
Laser tedavisi–avastin enjeksiyonu, bilirkişi raporu itirazları karşılamıyor  1671
Laserle kusurlu astigmat tedavisi– hükümde kısa ve gerekçeli kararın farklılığı  1671
Aydınlatmada özensizlik–hükmedilen manevi tazminat miktarı yetersiz  1671
Katarakt ameliyatında retina yırtılması – aydınlatma kusuru  1671
İstihdam eden şirketin (hastanenin) sorumluluğu  1671
6. Kardiyolojik Tıbbi Girişimler  1671
İlk muayenede uygun anamnez alınamadığı için geç teşhis kusuru  1671
Kalp kapakçığı ameliyatı sonucu enfeksiyon gelişimi–komplikasyon  1671
Plastik zehirlenmesine bağlı kalp krizi–bilirkişi raporu yetersiz  1671
Kalp şikayetiyle yatırılan hastanın ertesi gün hastanede kriz geçirerek ölümü  1671
Ölümün kullanılan ilacın yan etkisine bağlı komplikasyondan meydana gelmesi  1671
Hastanın yatarak takibi gerektiğinin gözetilmemesi  1671
Ölümün kalp uzmanının özensizliğinden değil HIV’li kan naklinden olması  1671
Bypass ameliyatı sonrasında enfeksiyon gelişmesi – yetersiz bilirkişi raporu  1671
7. Cerrahi Operasyonlarla İlgili Kararlar  1671
a. Cinsiyet Değişikliği Ameliyatı  1671
b. Fıtık Ameliyatları  1671
Kusurlu ameliyat sonrası omurilikte zarar oluştuğu iddiası  1671
Komplikasyon iyi yönetilemedi – en hafif kusurdan da sorumluluk  1671
c. Mide ve Karın Bölgesi Ameliyatları  1671
d. Sünnet Ameliyatı  1671
e. Boğaz Ameliyatları  1671
f. Burun – Sinüzit Ameliyatı  1671
g. Safra Kesesi Ameliyatı  1671
h. Testis Ameliyatı  1671
ı. Prostat Ameliyatı ile İlgili Karar  1671
8. Acil Servis Hizmetleri ile İlgili Kararlar  1671
Parmak kesiğinin acil serviste onarılmasında tendon kesiğinin gözardı edilmesi  1671
İlaç enjeksiyonu nedeniyle bacakta sekel oluşması  1671
Yüksek ateşli çocuğa yanlış teşhis konulması nedeniyle tazminat istemi  1671
Kalp krizinin geç teşhisi nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemi  1671
9. İlaç Enjeksiyonları ile İlgili Kararlar  1671
10. Kanser Teşhis ve Tedavileriyle İlgili Kararlar  1671
11. Dermatolojik ve Kozmetik Tıbbi Girişimlerle İlgili Kararlar  1671
12. Yetkisiz Sağlık Personelinin Tıbbi Girişimi  1671
13. Hatalı Tahlil ve Tetkiklerle İlgili Kararlar  1671
14. Psikiyatrik Tıbbi Girişimlerle İlgili Kararlar  1671
15. Radyolojik Tıbbi Girişimler  1671
16. Teşhis ve Tedavi Kusurlarıyla İlgili Diğer Kararlar  1671
17. Tedavide Kullanılan Malzemenin Kusurlu Olması  1671
18. Hekim–Hastanenin Tedavi Ücreti Alacağı ile İlgili Kararlar  1671
E. Eczaneler ve İlaç Üreticileriyle İlgili Kararlar  1672
F. Zamanaşımı ile İlgili Kararlar  1672
G. Yargı Yolu, Görev–Yetki, Islah ve Kesin Delil ile İlgili Kararlar  1672
H. Tıbbi Cihaz Sigortası ve Sigortacının Sorumluluğu  1672
• Medikal cihaz sigortacısının arıza riski nedeniyle ödediği güvence bedelini servis hizmeti veren şirketten rücu yoluyla talep etmesi  1672
I. Sosyal Güvenlik Kurumuyla İlgili Kararlar  1672
1. SGK’nın Eczane Aleyhine Açtığı Dava  1672
2. SGK'nın Doktor veya Hastane Aleyhine Açtığı Davalar  1672
3. Eczacılarca SGK Aleyhine Açılan Davalar  1672
4. Tedavi Kusuru Nedeniyle SGK Aleyhine Açılan Davalar  1672
5. Acil Tıbbi Müdahaleler Nedeniyle Yapılan Tedavi Giderlerinin SGK’dan Talep Edilmesi  1672
Dokuzuncu Bölüm
SAĞLIK VE TEDAVİ HİZMETLERİ NEDENİYLE DEVLETİN SORUMLULUĞU İLE İLGİLİ YARGI KARARLARI
I. SAĞLIK VE YAŞAMA HAKLARINA DAİR ANAYASAL İLKELER VE DEVLETİN YÜKÜMLÜLÜKLERİYLE İLGİLİ AYM KARARLARI  1673
II. DANIŞTAY KARARLARI  1673
A. Usul Kararları  1673
1. Tazminat Başvurusunu Reddeden İdare Kararının İptal Davasına Konu Olamayacağı  1673
2. Yetkili Yargı Yerinin Belirlenmesi Kararı  1673
3. Dava Açma Süresiyle İlgili Kararlar  1673
4. Bilirkişi Raporunun Yetersizliği  1673
5. Bilirkişi Raporlarının Tebliği Zorunluluğu  1673
6. Davanın İhbarı ve Davaya Müdahale  1673
7. Vekalet Ücretiyle İlgili Kararlar  1673
B. Kusursuz Sorumluluk İlkesinin Uygulanabilirliği  1673
1. Ameliyat Masasındaki Arıza Nedeniyle İdarenin Kusursuz Sorumluluğu  1673
2. Sevkli Hastanın Yolda Ölümünde Kusursuz Sorumluluk İlkesinin Uygulanamayacağı  1673
3. Kusur İncelemesi Yapma Zorunluluğu ve Kusursuz Sorumluluk İlkesine Dayanılamayacağı  1673
4. Tedavi Hizmetinde Kusursuz Sorumluluk İlkesinin Uygulanabilirliği  1673
C. Sağlık Hizmeti Nedeniyle İdarenin Sorumluluğunun Hukuki Esasları  1673
1. Sağlık Hizmetlerinde İdarenin Sorumluluğunun Esaslarıyla İlgili Kararlar  1673
2. Genel Olarak İdarenin Sorumluluğunun Esaslarıyla İlgili Kararlar  1673
D. Tıbbi Hizmet Kusuruna Dayalı Kararlar  1674
1. Hastayı Aydınlatma Kusuru ve Komplikasyonlar  1674
a. Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlaliyle İlgili Kararlar  1674
b. Komplikasyonlar ve Sorumlulukla İlgili Kararlar  1674
2. Hasta Dosyasının Düzenli Tutulmaması – Hasta Hakkı  1674
3. Kadın –Doğum ve Yenidoğan Sağlık Hizmetleri  1674
Ağır hizmet kusuru yoksa da illiyet bağı kopmadığından manevi tazminat verilmeli  1674
Normal doğum sırasında acil sezaryen yapılmasına karşın bebeğin kurtarılamaması  1674
Doğumda bebeğin omuz zedelenmesi nedeniyle hizmet kusuru iddiası  1674
Gebeliğin 38. haftasında sakat çocuk doğurtularak ölümüne neden olunduğu iddiası  1674
Sezaryen sonrası tedavi sürecindeki ölüm olayında enfeksiyon kusuru iddiası  1674
Bebekte down sendromunun tespit edilememesinde hizmet kusurunun araştırılması  1674
4. Teşhis Hatası – Hatalı Rapor Verilmesi  1674
5. Kanser Teşhis ve Tedavileri ile İlgili Kararlar  1674
6. Ameliyat Kusurları  1674
a. Guatr Ameliyatı– Paratroid Bezinin Hasar Gördüğü–Alındığı İddiası  1674
b. Tonsilit Ameliyatı Sonrası Solunum Dolaşım Durması  1674
c. Hekim Kusuru Nedeniyle İkinci Kez Apandisit Ameliyatı Yapılması  1674
d. Bel Fıtığı Ameliyatında Hastanın Ölümüne Neden Olunması  1674
e. Ameliyat Sırasında Hastada Pens veya Bez Unutulması – Ağır Kusur  1674
f. Burun Ameliyatında Sol Gözde Fonksiyon Kaybına Neden Olunması  1674
g. Hekim Kusuru İddiasının Kanıtlanamaması Nedeniyle Davanın Reddi  1674
ğ. Eldeki Sinir Kesisinin Kusurlu Tedavisi Nedeniyle Manevi Tazminat İstemi  1674
h. SSK Hastanesindeki Cerrahi Müdahalede Hekim 2/8 Kusurlu Olduğuna Göre Bu ‘Görev Kusuru’ Nedeniyle İdarenin Hizmet Kusuru Bulunmaktadır  1674
i. Göz Ameliyatında Özensizlik ve Hizmet Kusuru  1674
j. Kusurlu Sünnet Operasyonu Nedeniyle Cinsel Yeteneğin Yitirilmesi  1674
k. Boyun Fıtığı Ameliyatı Sonucu Felç Kalınması Nedeniyle Tazminat İstemi  1674
ı. Kopan Kolun Uygunsuz Nakli – Ameliyatlı Kolun Kangren Olup Kesilmesi  1674
7. Narkoz Kusurları  1674
8. Kusurlu Enjeksiyon Uygulamaları  1674
9. Genel Tıbbi Girişim (Özen) Kusurları  1674
a. Sol Karın Fıtığı Teşhisiyle Sağ Taraf Fıtığının Ameliyat Edilmesi  1674
b. Ameliyatta Gazlı Bez Unutulması Ağır Hizmet Kusurudur– Manevi Tazminat Az  1674
c. Çocuğun Tetkik Yapılmadan, Serum Alırken Acil Servisten Taburcu Edilmesi  1674
d. Ölümle İlliyet Bağı Kurulamadığı İçin Maddi Tazminat İsteminin Reddi Yerinde İse de Manevi Tazminata Hükmedilmeli  1674
e. Paslı Demir Üzerine Düşüp Kolu Kırılan Hastaya Tetanos Aşısı Yapılmadığı İddiası  1674
f. Felç Hali ile Hizmet Kusuru Arasında İlliyet Bağının Kurulamaması  1674
g. Çocuğun Ölümü Nedeniyle Tazminat İstemi – Dava Tarihinin Faiz Başlangıcı İçin Esas Alınması  1674
ğ. Ortopedik Tıbbi Girişimlerdeki Kusur Nedeniyle Tazminat Talepleri  1674
h. Uygun Tetkik ve Tedavi Yapılmaması Nedeniyle Hizmet Kusuru  1674
i. İdarenin Tüm Belgeleri Sunamadığı Gözetilmeden ve Yeterince İnceleme Yapılmadan Hizmet Kusurunun Bulunmadığı Kabul Edilemez  1674
j. Potasyum Klorürün Setten Hızla Verilmesi Nedeniyle Çocuğun Ölümüne Neden Olunması  1674
k. Yanlış Tedavi Nedeniyle Sakat Kalma İddiası, Yetersiz Bilirkişi Raporu  1674
l. Personelin İlgisizliği Nedeniyle Raşitizm Hastası Çocuğun El Parmaklarının Kesilmesine Neden Olunması Hizmet Kusuru  1674
m. Ambulansla Hasta Nakli Sırasında Gerekli Sağlık Hizmetinin Verilmediği İddiası  1674
n. Konsültasyon İstenmemesi Nedeniyle Özensiz Tıbbi Girişim ve Hizmet Kusuru  1674
o. Bebekteki Yanığın Tedavisinde Özensizlik ve Hizmet Kusuru  1674
ö. Kazazedenin Kusurlu Tedavi ile Ölümüne Yol Açılması– Ağır Hizmet Kusuru  1674
p. Baş Ağrısı ile Başvuran Hastanın Tedavisinde Özensizlik Nedeniyle Ölümü  1674
r. Bir Kolu Olmayan Bebeğin Engelli Olarak Doğumuna Neden Olunması  1674
10. Acil Serviste Teşhis ve Tedavi Kusurları  1674
11. Hastane Enfeksiyonları  1674
12. Aşı Uygulamaları  1674
13. Psikiyatrik Hastalıklarda Teşhis ve Tedavi Kusurları  1674
14. Yanlış İlaç, Kan, Serum, vb. Verilmesi  1674
15. Kreşte Su Yerine Deterjan İçirilmesi – Davanın Islahı  1674
16. Mağdurun Bünyesindeki Genetik Bozukluğun Etkisi  1674
17. İlacın Yan Etkisi  1674
18. İlliyet Bağı  1674
19. Gıda–Vitamin Desteği Niteliğindeki Preparatlar  1674
20. Hastane Güvenlik Hizmeti  1674
a. Hastanede Ateşli Silahla Yaralanma Nedeniyle Tazminat İstemi  1674
b. Hastaneden Bebek Kaçırılması  1674
21. Sağlık Hizmetinin Kuruluş ve İşleyişinde Kusur  1674
a. Göz Ameliyatı Sonunda Hastane Enfeksiyonu Gelişmesi  1674
b. Ameliyat Malzemesini Temin Kusuru ve Kadın Hastaya Erkek Personelin Bakım Yapması  1674
c. İcapçı Nöbetçinin Hastaneye Gelip Müdahalede Bulunmaması  1674
d. Hastanedeki Tedavide Hekim Kusurunun Bulunması  1674
e. İleri Tedavi İçin Hastanın Sevkinde Gerekli Özenin Gösterilmemesi  1674
f. Ameliyat Sonrası Uyanma Odasının ve Görevlinin Bulunmaması  1674
g. Uzman Hekimin Ameliyata Katılmaması ve Asistan Doktorun Ameliyat Yapması – Hastanenin Organizasyon Kusuru  1674
ğ. İlçe Devlet Hastanesinde Hizmet Kusurunun Tespiti  1674
h. Hasta Bakım Hizmetinde Aksaklık – Çocuğun Ölümü  1674
ı. Jeneratör Arızası Nedeniyle Ameliyatın Zamanında Yapılamaması  1674
i. Tedavi Kayıtlarının Tutulmamasının Başlıbaşına Hizmet Kusuru Olabileceği  1674
22. Birden Fazla İdarenin Hizmet Kusuru  1674
23. Ceza Davasının Etkisi – Beklenmesi  1674
24. Doktorun Sağlık Hizmeti Sırasında Ölümü Nedeniyle Tazminat İstemi  1674
25. Hizmet Kusurunun Bulunmadığı Kabul Edilen Vakalar  1674
E. Maddi ve Manevi Tazminatın Kapsamıyla İlgili Örnek Kararlar  1674
Efor kaybı tazminatı  1674
Destekten yoksunluk tazminatı koşulları–evlenme indirimi–faiz  1674
Faiz başlangıç tarihi idareye başvuru tarihi olarak belirlenmeli  1674
Artırılan tazminat için idarenin temerrüde düştüğü tarihin belirlenmesi  1674
Özel bakım ücreti brüt asgari ücret üzerinden hesaplanmalı  1674
Kusurlu tedavi nedeniyle maddi manevi tazminata hükmedilmesi  1674
Kusurla ölüm arasında illiyet kurulamasa da manevi tazminata hükmedilmeli  1674
F. Tıbbi Konularla İlgili İdari İşlemler ve Yaptırımların İptali Davaları  1674
1. Kadın Doğum Uzmanının ‘Plastik Cerrah’ Unvanını Kullanması  1674
2. Göğüs Büyütücü Ürün İlanı Nedeniyle İdari Para Cezası  1674
3. İzinsiz Tedavi Amaçlı Ürün Satış İlanı Verilmesi  1674
4. Reklam Yasağına Aykırılık Nedeniyle Verilen İdari Cezanın İptali Davası  1674
5. İşyeri Hekimliği Yapma Talebinin Reddi İşleminin İptali İstemi  1674
6. Estetik Amaçlı IPL Cihazıyla İlgili Sağlık Bakanlığı Genelgesinin İptali İstemi  1674
7. Muayenehanede ESWL Cihazı ile Taş Kırma İşlemine İzin Verilmemesi  1674
8. Kanser Tedavisinde Kullanılan İlacı Süreyle Sınırlandıran Genelgenin İptali İstemi  1674
9. Hasta Hakları Kurulunun Doktorla İlgili 'Hak İhlali' Kararının İptali İstemi  1674
III. ASKERİ SAĞLIK HİZMETLERİYLE İLGİLİ KARARLAR (ASKERİ YÜKSEK İDARE MAHKEMESİ VE DANIŞTAY KARARLARI)  1674
A. Hastalığın Oluşumunda Askerlik Görevinin Etken Olmaması  1674
B. Tedavi Kusurları – Hizmet Kusuru  1674
1. Kolonya İçen Askerin Tedavi Edilememesi Nedeniyle Ölümü  1674
2. Ameliyat Sonucunda Ölen Subayın Yakınlarının Tazminat İstemi  1674
3. Böbrek Yetmezliğinin Geç Teşhisi Nedeniyle Astsubayın Ölümü  1674
4. Koşuda Nefes Darlığı Geçiren Erin Fenalaşıp Ölmesi  1674
5. Geç Teşhis Nedeniyle Apandisit Patlaması Sonucu Erin Ölümü  1674
6. Bünyesel Böbrek Yetmezliği Gelişmesi Nedenlerle  1674
7. Kafatasındaki Kurşunun Geç Tespit Edilmesi Nedeniyle Maddi Manevi Zarar İddiası  1674
C. Ameliyat Kusurları – Hizmet Kusuru  1674
1. Hatalı Ameliyat Nedeniyle Çalışamaz Duruma Gelen Erin Tazminat İstemi  1674
2. Askeri Hastanede Kusurlu Ameliyat Nedeniyle Sakat Kalındığı İddiası  1674
D. Komplikasyon – Hizmet Kusuru  1674
1. Kalp Ameliyatının Komplikasyonu Sonucunda Hastanın Ölümü  1674
2. Ameliyat Komplikasyonu Olarak Bacakta Felç Gelişmesi  1674
3. Katarakt Ameliyatı Sonrasında Gözde Enfeksiyon Gelişmesi  1674
E. Kuduz Aşısının Yan Etkisi – Hizmet Kusuru  1674
F. Askere Alma Muayenesinde Elverişsizliğin Belirlenememesi  1674
G. İlaca Bağlı Alerji Sonucu Ölüm  1674
Ğ. AYİM’in Kapanması Nedeniyle Yargı Yeri Sorunlarıyla İlgili Kararlar  1674
IV. DEVLETİN SORUMLULUĞUYLA İLGİLİ BAZI AYM KARARLARI  1674
Prematüre doğan çocuğun özel sağlık kuruluşundaki tedavi giderlerinin devlet tarafından karşılanmaması nedeniyle hak ihlali iddiası  1674
EKLER
I. ALMANYA FEDERAL MAHKEMESİ KARARLARI  1675
II. CERRAHIN SORUMLULUĞU HAKKINDA İSVİÇRE FEDERAL MAHKEMESİ’NİN
BİR KARARI  1675
Kaynaklar  1677
Kavram Dizini  1703
Yazarın Mesleki Yayınları  1708
 


 
Kitap
Bülten
Kitap
Kitap
İndirimli Kitaplar
 
 
Ana Sayfa | 2021 Kaynakça Dokümanı | Hakkımızda | Bülten | Kişisel Verilerin Korunması | Yardım | İletişim

Seçkin Yayıncılık San. Tic. A.Ş.
Copyright © 1996 - 2024