İÇİNDEKİLER
İçindekiler
4. Baskıya Önsöz 7
3. Baskıya Önsöz 9
2. Baskıya Önsöz 11
Önsöz 13
Kısaltmalar 27
1. BÖLÜM
TİCARET HUKUKUNA GİRİŞ
I. TİCARET HUKUKUNUN ÖZGÜN KARAKTERİ 29
A. Ticaret Hukukunda Kamu Hukuku Müesseselerinin Yer Alması 30
B. Ticaret Hukukunun Konusu: Ticaret 32
C. Ticaret Hukuku – Ekonomi Hukuku Bağlantısı 33
D. Ticaret Hukukunun Birleştirilmesi Çabaları 34
II. TİCARET HUKUKUNUN TARİHÇESİ 37
III. TİCARET HUKUKUNUN ANA VE YAN DALLARI 38
IV. TİCARET HUKUKUNDA SİSTEMLER 39
A. Subjektif Sistem 39
B. Objektif Sistem 40
C. Modern Sistem 40
2. BÖLÜM
TİCARİ İŞLETME KAVRAMI
I. TİCARİ İŞLETMENİN UNSURLARI 43
A. Devamlılık Unsuru 43
B. Gelir Sağlama Hedefi Unsuru 44
C. Bağımsızlık Unsuru 45
D. Esnaf Faaliyetini Aşan Düzeyde Gelirin Hedeflenmesi Unsuru 46
II. TİCARİ İŞLETMENİN YAPISI 48
III. TİCARİ İŞLETMENİN ORGANİZASYONU 50
A. Merkez 50
1. Her Ticari İşletmenin Mutlaka Merkezi Olacak (Merkezin Mecburiyeti İlkesi) 50
2. Ticari İşletmenin Sadece Bir Merkezi Olabilecek (Merkezin Tekliği İlkesi) 50
3. Ticari İşletmenin Sahibi Gerçek Kişi Tacir Olduğunda Gerçek Kişi Tacirin Yerleşim Yeri ile Ticari İşletmesinin Merkezinin Ayrılabileceği İlkesi 51
B. Şube 52
1. Şubenin Unsurları 52
a. Merkeze Aidiyet (Merkeze Bağlılık) 52
b. Dış İlişkiler Yönünden Bağımsızlık 53
c. Yer ve Yönetim Yönünden Ayrılık 54
d. Şubenin Ayrı Bir Sermayesi ve Ayrı Bir Muhasebesinin Bulunması 55
2. Şube Olmaya Bağlanan Özel Sonuçlar 55
a. Şube Merkezin Akıbetine Bağlıdır 55
b. Şube Bulunduğu Yerin Ticaret Siciline Tescil Edilir 56
c. Şubeler Ticaret Unvanlarında Zorunlu Ek Kullanırlar 56
d. Ticari Temsilcinin Yetkisi Şube İşleri ile Sınırlandırılabilir 56
e. Şubenin Yapmış Olduğu İşlemlerden Kaynaklanan Uyuşmazlıklar Farklı Hükümlere Tabidir 57
IV. TİCARİ İŞLETMENİN DEVRİ 58
A. Ticari İşletmenin Devrinin Gerçekleşmesi İçin Aşamalar 59
1. Ticari İşletme Devir Sözleşmesi 59
2. Rekabet Kurulunun İzni 60
3. Tescil ve İlan 60
B. Devrin Kapsamı 61
C. Devrin Hüküm ve Sonuçları 63
V. TİCARİ İŞLETMENİN REHNİ 65
A. Ticari İşletme Rehni İçin Ön Koşul 66
B. Ticari İşletme Rehin Sözleşmesi 66
1. Sözleşmenin Tarafları 66
2. Sözleşmenin Şekil Koşulu 67
3. Sözleşmenin İçeriği 67
C. Rehin Hakkı İçin Kurucu İşlem: Tescil 68
D. Rehnin Kapsamı 68
E. Rehnin Kuruluşunun Sonuçları 70
F. Ticari İşletme Rehin Hakkının Sona Ermesi 72
3. BÖLÜM
TİCARİ İŞ
I. KAVRAM 73
A. Tanım ve Unsurları 73
B. Ticari İş Karineleri 75
1. Ticari İş Karinesi 1 75
a. Gerçek Kişi Tacirler İçin Ticari İş Karinesi 1 76
b. Tüzel Kişi Tacirler İçin Ticari İş Karinesi 1 77
2. Ticari İş Karinesi 2 78
II. TİCARİ İŞ OLMAYA BAĞLANAN ÖZEL SONUÇLAR 82
A. Müteselsil Sorumluluk Karinesi 82
B. Müteselsil Kefalet Karinesi 85
C. Kısmi Butlan Hükümlerinin Farklı Şekilde Uygulanması 86
D. Ticari İşlerde Faiz 87
1. Faiz Türleri 88
a. Konusuna Göre Faiz Türleri 88
aa. Kapital Faiz (Anapara Faizi) 88
bb. Temerrüt Faizi (Gecikme Faizi) 88
b. Kaynağına Göre Faiz Türleri 88
aa. Akdi Faiz (Sözleşmesel Faiz) 88
bb. Kanuni Faiz 88
c. Hesaplanmasına Göre Faiz Türleri 89
aa. Basit Faiz 89
bb. Bileşik Faiz (Mürekkep Faiz) 89
2. Adi İş – Ticari İş Ayrımında Faiz 89
a. Ödünç Sözleşmelerinde Kapital Faizinin İstenebilmesi 89
b. Reeskont Faizinin Tercih Edilebilmesi 89
c. Bileşik Faizin Geçerlik Kazanabilmesi 90
d. Farklı Faiz Oranlarının Uygulanması 91
4. BÖLÜM
TİCARİ HÜKÜMLER VE TİCARİ YARGI
I. TİCARİ HÜKÜMLER 93
A. Ticari Hükümlerin Tespiti 93
B. Ticari İşten Kaynaklanan Uyuşmazlıkta Uygulanacak Hükümlerin Sıralaması 93
1. Kanunun Emredici Hükümleri 94
2. Sözleşme Hükümleri 94
3. Emredici Olmayan Ticari Hükümler 94
4. Ticari Örf Âdet Kuralları 94
5. Genel Hükümler 96
a. Ne Emredici ne de Ticari Olan Hükümler 96
b. Ticari Olmayan Örf Âdet Kuralları 96
c. Hâkimin Hukuk Yaratması 96
II. TİCARİ YARGI 97
A. Ticari Davalar 97
1. Mutlak Ticari Davalar 98
2. Havale, Saklama Sözleşmesi ve Fikir ve Sanat Eserlerine İlişkin Haktan Doğan Hukuk Davaları 100
3. Nispi Ticari Davalar 100
B. Ticari Davaların Görüleceği Mahkemeler 101
C. Ticari Davalarda Uygulanacak Özel Usul Kuralları 103
5. BÖLÜM
TACİR VE TACİR OLMAYA BAĞLANAN ÖZEL SONUÇLAR
I. TACİR KAVRAMI 105
A. Gerçek Kişi Tacir 105
1. Gerçek Kişi Tacir Sıfatının Unsurları 105
a. Bir Ticari İşletme Olacak 106
b. Bu Ticari İşletme İşletilecek 106
c. Bu Ticari İşletme, Adına İşletilecek 107
d. Bu Ticari İşletme Kısmen Dahi Olsa İşletilecek 107
2. Küçük ve Kısıtlıların Tacir Sıfatı 108
3. Yasağa Rağmen Ticaretle Uğraşılması Halinde Tacir Sıfatının Kazanılması 108
B. Tüzel Kişi Tacirler 110
1. Ticaret Ortaklıkları 110
2. Amacına Ulaşmak İçin Ticari İşletme İşleten Dernekler 111
3. Amacına Ulaşmak İçin Ticari İşletme İşleten Vakıflar 112
4. Kendi Kuruluş Kanunları Gereğince Kamu Tüzel Kişileri Tarafından Kurulan Kurum ve Kuruluşlar 113
a. Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Bağlı Müesseseler 113
b. Kamu Tüzel Kişileri Tarafından Kurulan ve Tüzel Kişiliği Haiz Diğer
Kurum ve Kuruluşlar 113
5. Donatma İştiraki 114
II. TACİR OLMAYA BAĞLANAN SONUÇLAR 114
A. İflasa Tabi Olmak 115
B. Ticaret Sicilinde Tescil Ettirmek 116
C. Odalara Kayıt Olmak 117
D. Ticari Defter Tutmak 117
E. Ticari İş Karinesi 1’e Tabi Olmak 117
F. Ticari Örf Âdet Kurallarına Tabi Olmak 117
G. Ücret ve Faiz İsteyebilmek 117
H. Fahiş Ücret ve Cezanın İndirilmesini İsteyememek 118
I. Basiretli İşinsanı Gibi Davranmak 118
İ. Fatura Düzenlemek ve Vermek 119
J. Fatura ve Teyit Mektubuna İtiraz Etmek 120
K. Ticaret Unvanı Seçmek, Tescil Ettirmek ve Kullanmak 120
L. Hapis Hakkından Yararlanmada Kolaylık 120
M. İhbar ve İhtarların Belirli Şekilde Yapılması 121
III. ESNAFLARA DA UYGULANABİLEN HÜKÜMLER 121
6. BÖLÜM
TACİR YARDIMCILARI
I. BAĞIMLI TACİR YARDIMCILARI 125
A. Ticari Temsilci 125
1. Unsurları 125
2. Yetkisinin Kapsamı ve Sınırları 127
a. Kapsamı 127
b. Sınırları 127
aa. Doğal Sınırlar 127
bb. Kanuni Sınırlar 128
cc. İradi Sınırlar 129
3. Ticari Temsilciliğin Sona Ermesi 133
B. Ticari Vekil 135
C. Pazarlamacı 138
1. Unsurları 138
2. Pazarlamacının Hakları 141
a. Ücret Hakkı 141
b. Masrafları Talep Hakkı 141
c. Hapis Hakkı 142
d. Tekel Hakkı 142
3. Pazarlamacılığın Sona Ermesi 142
II. BAĞIMSIZ TACİR YARDIMCILARI 143
A. Simsar 143
1. TBK’daki Düzenlenişi 143
2. Unsurları 144
3. Diğer Tacir Yardımcılıkları ile Olan İlişkisi 145
4. Simsarın Görev ve Yetkileri 146
5. Simsarın Ücret ve Masrafları Talep Hakkı 147
6. Zamanaşımı 150
7. Sona Ermesi 151
B. Acente 151
1. Unsurları 151
2. Acentelikte Yetkisiz Temsil 154
3. Acentelik ile Kendine Özgü Sözleşmeler Arasındaki Benzerlikler ve Farklılıklar 155
4. Acentenin Borçları 156
5. Acentenin Ücret ve Masrafları Talep Hakkı 159
6. Acentenin Temsil Yetkisi 162
7. Acenteliğin Sona Ermesi 163
8. Acentelik İlişkisinin Sona Ermesinin Sonuçları 163
C. Komisyoncu 166
1. Unsurları 166
2. Komisyoncunun Borçları 167
3. Komisyoncunun Hakları 169
4. Komisyonculuğun Sona Ermesi ve Zamanaşımı 171
D. Taşıma İşleri Komisyonculuğu 171
7. BÖLÜM
TİCARET SİCİLİ
I. MEVZUAT 173
II. TİCARET SİCİLİ TEŞKİLATI 173
III. TİCARET SİCİLİNDE GERÇEKLEŞTİRİLEBİLECEK İŞLEMLER 174
IV. TESCİL İŞLEMİNİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ 175
A. Talep Üzerine Tescil 176
B. Re’sen ya da Bildirim Üzerine Tescil 178
V. TESCİLİN ETKİLERİ 179
A. Tescilin Kurucu–Bildirici Etkisi 179
B. Tescilin Olumlu–Olumsuz Etkisi 180
VI. İLAN 180
8. BÖLÜM
TİCARİ DEFTERLER
I. TİCARİ DEFTER TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNE TABİ OLANLAR 183
II. TİCARİ DEFTER TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN KAPSAMI 184
III. TİCARİ DEFTERLERİN SAKLANMASI 187
IV. TİCARİ DEFTER TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN YERİNE GETİRİLMEMESİNİN SONUÇLARI 190
V. TİCARİ DEFTERLERİN İNCELENMESİ 191
9. BÖLÜM
TİCARET UNVANI VE İŞLETME ADI
I. TİCARET UNVANI 193
A. Ticaret Unvanında Kabul Edilen Sistemler 194
B. Ticaret Unvanının Yapısı 195
1. Çekirdek 195
2. Ek 198
C. Ticaret Unvanının Maddi Gerçeklikteki Değişikliklerden Etkilenmemesi 200
D. Ticaret Unvanının Korunması 201
II. İŞLETME ADI 202
10. BÖLÜM
HAKSIZ REKABET
I. TÜRK HUKUKUNDA HAKSIZ REKABETİN DÜZENLENMESİ 205
II. TTK’YA GÖRE HAKSIZ REKABET 206
A. Kavram 206
B. Örnek Haksız Rekabet Uygulamaları 206
1. Dürüstlük Kuralına Aykırı Reklamlar ve Satış Yöntemleri ile Diğer Hukuka Aykırı Davranışlar 207
2. Sözleşmenin Taraflarından Birinin Sözleşmeyi İhlale veya Sona Erdirmeye Yöneltilmesi 208
3. Başkalarının İş Ürünlerinden Yetkisiz Yararlanma 208
4. İzinsiz Olarak Ele Geçirilen İş Bilgilerinin ve İş Sırlarının Kullanılması, İfşa edilmesi 208
5. İş Koşullarına Uyulmaması 209
6. Dürüstlük Kuralına Aykırı Genel İşlem Koşullarının Kullanılması 209
C. Haksız Rekabetin Hukuki Sonuçları 209
1. Hukuki Sorumluluk 209
a. Açılabilecek Davalar 210
aa. Men Davası 210
bb. Tespit Davası 210
cc. Sonuçların Ortadan kaldırılması (Refi) Davası 210
dd. Maddi Tazminat Davası 210
ee. Manevi Tazminat Davası 211
b. Davacılar 211
aa. Rakipler 211
bb. Müşteriler 211
cc. Mesleki ve Ekonomik Birlikler 211
c. Davalılar 212
aa. Haksız Rekabeti Gerçekleştiren Failler 212
bb. Failleri Çalıştıranlar 212
cc. Basın, Yayın, İletişim ve Bilişim Yoluyla İşlenen Haksız
Rekabetlerde Davalılar 212
d. Mahkeme Kararının Üçüncü Kişiler Hakkında da Uygulanabilmesi 214
e. Zamanaşımı 214
2. Cezai Sorumluluk 215
11. BÖLÜM
CARİ HESAP
I. CARİ HESAP SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI 217
II. CARİ HESABA GEÇİRİLECEK VE GEÇİRİLEMEYECEK ALACAKLAR 217
III. CARİ HESAPTA SÜRELER 219
IV. CARİ HESAP SÖZLEŞMESİNİN İŞLEYİŞİ 219
V. BAKİYENİN KABULÜNÜN SONUÇLARI 220
VI. BAKİYENİN HACZİ 221
VII. CARİ HESAP SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 221
TEST SORULARI 223
Kaynakça 237
Kavram Dizini 239 |