İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 5
KISALTMALAR 15
1. GİRİŞ 17
2. İDARİ YARGI KARARININ ANLAMI VE KARAR TÜRLERİ 21
2.1. Genel Olarak 21
2.1.1. Kavram Sorunu 21
2.1.2. Tanım 23
2.2. İdari Yargı Kararının Anlamı 27
2.2.1. Somut Olay Adaleti Bakımından 33
2.2.2. Ultra Vires İlkesi Bakımından 36
2.2.3. İdari Yargıda Kesin Hüküm Bakımından Karar 38
2.2.3.1. Genel olarak kesin hükmün anlamı 38
2.2.3.2. İdari yargıda kesin hükmün etkisi 41
2.2.3.3. Yargı kararlarının birbirlerine etkisi 42
2.2.3.4. Zaman bakımından kesin hükmün etkisi 47
2.2.4. Kararın Etkilerini Doğurması Bakımından İdari Yargı Kararları 48
2.3. İdari Yargı Kararının Unsurları 53
2.3.1. Genel Olarak Yargı Kararının Unsurları 53
2.3.2. İdari Yargıda Yargı Kararının Unsurları 54
2.4. İdari Yargıda Karar Türleri 56
2.4.1. Ara Karar 60
2.4.2. Nihai Karar 65
2.4.2.1. Davayı esasa ve usule ilişkin bir nedenle sona erdiren nihai kararlar 67
2.4.2.1.1. Esasa ilişkin nihai kararlar 67
2.4.2.1.2. Usule ilişkin nihai kararlar 68
2.4.2.2. Davayı esasa veya usule ilişkin olmayan bir nedenle sona erdiren nihai kararlar 68
2.4.2.2.1. Davanın konusuz kalması hâlinde verilecek karar 69
2.4.2.2.2. Davanın açılmamış sayılmasına ilişkin kararlar 70
2.4.2.3. Yargı yeri açısından yargılamayı sona erdiren nihai kararlar 73
2.4.3. Sui Generis Kararlar 74
2.4.3.1. Dosyanın İşlemden Kaldırılmasına İlişkin Kararlar 74
2.4.3.1.1. Dosyanın işlemden kaldırılmasının anlamı 75
2.4.3.1.2. Dosyanın işlemden kaldırılmasının hukuki sonuçları 77
2.4.3.2. İçtihadı Birleştirme Kararları 81
2.4.3.3. Kanun Yararına Temyize İlişkin Verilen Kararlar 88
2.4.3.4. Açıklama ve Yanlışlıkların Düzeltilmesi Kararları 91
2.5. Kesin Karar/Kesinleşmiş Karar 95
2.6. İdari Yargıda Geçici Hukuki Korumalar 98
2.6.1. Delillerin tespiti 100
2.6.2. Yürütmenin durdurulması 103
2.6.2.1. Genel olarak 103
2.6.2.2. Yürütmeyi durdurma kararlarının anlamı 106
2.7. Yok Hükmünde ve Etkisiz Yargı Kararları 108
2.7.1. Yok hükmünde yargı kararının anlamı 108
2.7.2. Etkisiz yargı kararları 111
2.7.3. Yok hükmünde ve etkisiz yargı kararlarının sonuçları 111
3. İDARİ YARGIDA HÜKME VARMADA MADDİ VAKIANIN TESPİTİ 113
3.1. Genel Olarak 113
3.2. Maddi Vakıanın Tespitinin Anlamı 116
3.2.1. Genel Olarak 116
3.2.2. Maddi Vakıanın Tespitinde İdari Yargıya Özgü Durumlar 120
3.3. İdari Yargıda Maddi Vakıanın Tespitine İlişkin Usul 124
3.3.1. Genel Olarak 124
3.3.2. İdari Yargıda Dava Malzemelerinin Mahkemeye Sunulmasındaki Yetkililer 124
3.3.3. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na Yapılan Yollamaların İdari Yargı Kararlarına Etkisi 126
3.3.3.1. Genel olarak 126
3.3.3.2. İdari yargılamanın kendine has özelliklerinin ne olduğu meselesi 132
3.3.3.3. İYUK’ta HMK’ya bazı hususlarda yollama yapılmasına ilişkin genel değerlendirme 133
3.3.3.3.1. İdari yargılama usulünün bağımsızlığı 134
3.3.3.3.2. İdari yargılamaya ilişkin usul kurallarında hâkimin içtihat yetkisi 140
3.3.4. Hâkimin/Mahkemenin Maddi Vakıayı Tespit Etmesi 144
3.3.4.1. İYUK m. 20 uyarınca maddi vakıanın tespitinde resen araştırma ilkesi 152
3.3.4.1.1. Resen araştırma ilkesinin anlamı 153
3.3.4.1.1.1. Maddi vakıanın tespiti yönünden mahkemeler için görev ve yetki olması 153
3.3.4.1.1.2. Maddi vakıanın tespiti bakımından İYUK m. 20/2 hükmünün anlamı 154
3.3.4.1.2. Resen araştırma yükümlülüğünün kapsamı 160
3.3.4.1.2.1. Genel olarak 160
3.3.4.1.2.2. Maddi vakıaların tespiti bakımından 162
3.3.4.1.2.3. Uyuşmazlığa uygulanacak hukuk kuralının tespiti ve uygulanması bakımından 163
3.3.4.1.3. Resen araştırma ilkesi uyarınca maddi vakıanın tespitinde idari yargı yerlerinin yetkileri 164
3.3.4.1.3.1. İptal ve tam yargı davalarında maddi vakıaların tespit edilmesi 164
3.3.4.1.3.2. Bilgi ve belge talebi 171
3.3.4.2. Bilirkişi 176
3.3.4.2.1. Bilirkişinin tanımı 176
3.3.4.2.2. Bilirkişinin ve raporunun hukuki niteliği 177
3.3.4.2.3. Resen araştırma ilkesi uyarınca maddi vakıanın tespitinde bilirkişi 178
3.3.4.3. Keşif 181
3.3.4.3.1. Tanımı 181
3.3.4.3.2. Hukuki niteliği 181
3.3.4.3.3. Resen araştırma yükümlülüğü açısından keşif 182
3.3.4.4. Duruşma 183
3.3.4.4.1. Tanımı 184
3.3.4.4.2. Amacı 185
3.3.4.4.3. Resen araştırma yükümlülüğü kapsamında duruşma 186
3.3.4.5. Delillerin Tespiti 188
3.3.4.6. Tanık dinlenmesi 191
3.3.4.6.1. Genel olarak 191
3.3.4.6.2. Maddi vakıanın tespitinde resen araştırma ilkesi yönünden tanık 192
3.4. Dosyanın Tekemmülünün Anlamı 196
3.4.1. Tanımı ve Kapsamı 196
3.4.2. Dosyanın Tekemmül Etmesini Engelleyen Durumlar 200
3.4.2.1. Davanın geri bırakılması 200
3.4.2.2. Usul işlemlerinin durması 202
3.4.2.2.1. Bekletici mesele 202
3.4.2.2.2. Bağlantılı dava 204
3.4.2.2.3. Dosyanın işlemden kaldırılması 205
3.4.2.3. Dosya tekemmül etmeden karar verilebilecek hâller 206
3.4.2.3.1. Davanın konusuz kalması 206
3.4.2.3.2. Davanın açılmamış sayılması 207
3.4.3. Dosyanın Tekemmülü İçin Konuların Aydınlanması 207
3.4.3.1. Maddi vakıanın sübuta ermesi noktasında vicdani kanaat 207
3.4.3.2. İdari yargılama usulünde vicdani kanaat 210
4. İDARİ YARGIDA HÜKME VARMADA HUKUKİ MESELENİN ÇÖZÜMLENMESİ 213
4.1. Genel Olarak 213
4.2. Dosyaların Esastan İncelenmesi 216
4.2.1. Yargılamanın Amacı 216
4.2.2. Esas İncelemesinin Anlamı ve Kapsamı 217
4.2.3. İdari Yargılama Usulünde Dosyaların Esastan İncelenmesi 219
4.2.4. İdari Yargılama Usulünde Dosyaların Esastan İncelenmesinin Usulü 221
4.3. Maddi Vakıaların Hukuki Tavsifi (Nitelendirilmesi) 223
4.4. Hukuk Kuralının Tespiti 228
4.4.1. Genel Olarak 228
4.4.2. Uyuşmazlığın Esasının Çözümünde Uygulanacak Hukuk Kuralları 232
4.4.2.1. Uyuşmazlığın çözümünde uygulanacak kamu hukuku kuralları 232
4.4.2.1.1. Yasama organının düzenleyici işlemleri 232
4.4.2.1.2. İdarenin düzenleyici işlemleri 234
4.4.2.1.3. Mahkeme kararlarının idari yargılama usulü açısından anlamı 235
4.4.2.1.4. Hukukun genel ilkeleri, idare hukukunun genel esasları, örf ve adet hukuku ile idari teamüllerin idari yargılama usulündeki anlamı 236
4.4.2.1.5. Hukuk kuralının ihmali 240
4.4.2.2. Özel hukuk kurallarının idari yargı yerleri için anlamı 241
4.5. Hukuk Kuralının Tavsifi 245
4.5.1. İdari İşlem Bakımından 245
4.5.1.1. Yetki unsurunun incelenmesinde 251
4.5.1.2. Şekil unsurunun incelenmesinde 255
4.5.1.3. Sebep unsurunun incelenmesinde 259
4.5.1.4. Konu unsurunun incelenmesinde 262
4.5.1.5. Amaç unsurunun incelenmesinde 264
4.5.2. İdari Eylem Bakımından 265
4.6. Hukuk Kuralının Vakıaya Uygulanması (Altlanması) 269
4.7. Hüküm Kurma 271
4.7.1. Hâkimin Takdir Yetkisi 274
4.7.2. Hâkimin Takdir Yetkisinin İdari Yargıdaki Anlamı 276
4.7.2.1. Yargılama sürecinde hâkimin takdir yetkisi 277
4.7.2.2. İdari yargı yerlerinin hükme ilişkin takdir yetkisi 279
4.8. Gerekçe 282
4.9. Hüküm 296
5. SONUÇ 307
KAYNAKÇA 315 |