|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz V
Birinci Kısım
İNSAN HAKLARINA GENEL BİR BAKIŞ
Birinci Bölüm
İNSAN HAKLARININ ANLAMI,
NİTELİKLERİ VE SINIFLANDIRILMASI
I. KAVRAM 1
II. İNSAN HAKLARININ NİTELİKLERİ 2
III. İNSAN HAKLARININ SINIFLANDIRILMASI 4
A. Tarihsel Gelişimine Göre Sınıflandırma 4
B. Jellinek’in Sınıflandırması 5
İkinci Bölüm
İNSAN HAKLARININ TARİHSEL GELİŞİMİ
I. DÜNYADAKİ GELİŞİMİ 8
A. İlkçağ Dönemi 8
B. Ortaçağ Dönemi 10
C. Yeniçağ Dönemi ve Sonrası 12
D. Birinci Dünya Savaşı Sonrası 16
E. İkinci Dünya Savaşı Dönemi ve Sonrası 16
II. ÜLKEMİZDEKİ GELİŞİMİ 17
A. İslamiyet Öncesi 17
B. İslamiyet’in Kabulünden Sonra 17
C. Tanzimat Dönemi 18
D. Meşrutiyet Dönemi 19
E. 1921 Anayasası Dönemi 20
F. 1924 Anayasası Dönemi 21
G. 1961 Anayasası Dönemi 22
H. 1982 Anayasası Dönemi 25
Üçüncü Bölüm
İNSAN HAKLARININ DÜZENLENMESİ
I. GENEL OLARAK 27
II. DÜZENLEMENİN KİM TARAFINDAN YAPILACAĞI SORUNU 27
III. HAK VE HÜRRİYETLERİN SINIRLANMASI 28
A. Sınırlamanın Sınırı 28
B. Olağanüstü Dönemlerde Sınırlama 30
IV. HAK VE HÜRRİYETLERİN KÖTÜYE KULLANILMAMASI 35
İkinci Kısım
İNSAN HAKLARININ ULUSLARARASI BOYUTU
Birinci Bölüm
ULUSLARARASI KURULUŞLAR VE BELGELER
I. GENEL OLARAK 37
II. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (BM) 38
A. Genel Olarak 38
B. BM Antlaşması 39
C. BM – Türkiye İlişkileri 40
D. İnsan Haklarına İlişkin BM Bünyesindeki Bazı Kuruluşlar 41
E. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 42
F. İkiz Sözleşmeler 44
III. AVRUPA KONSEYİ 47
A. Genel Olarak 47
B. Avrupa Konseyi (AK) – Türkiye İlişkileri 48
IV. AVRUPA GÜVENLİK VE İŞBİRLİĞİ KONFERANSI (AGİK) VE HELSİNKİ SONUÇ BELGESİ 48
A. Genel Olarak 48
B. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) – Türkiye İlişkileri 49
V. İKİNCİ AVRUPA GÜVENLİK VE İŞBİRLİĞİ ZİRVESİ VE PARİS ŞARTI 50
A. Paris Şartı’nın Hazırlanması ve Kabulü 50
B. Paris Şartı’nın İçeriği ve Özellikleri 50
İkinci Bölüm
DEVLET DIŞI ULUSLARARASI KURULUŞLAR
(=BASKI GRUPLARI)
I. ULUSLARARASI KIZILHAÇ KOMİTESİ 51
II. ULUSLARARASI HUKUKÇULAR KOMİSYONU 52
III. İNSAN HAKLARI İÇİN ULUSLARARASI BİRLİK 52
Üçüncü Kısım
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ VE
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ
Birinci Bölüm
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ
I. GENEL OLARAK 53
II. SÖZLEŞMENİN KAPSAMI 54
III. SÖZLEŞMENİN İÇERİĞİ 54
IV. SÖZLEŞMENİN ÖZELLİKLERİ 55
V. SÖZLEŞMENİN ÖNGÖRDÜĞÜ DENETİM MEKANİZMASI 57
A. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 58
B. Bakanlar Komitesi 58
VI. SÖZLEŞME İLE İNSAN HAKLARI EVRENSEL BEYANNAMESİNİN KARŞILAŞTIRILMASI 58
VII. AVRUPA SOSYAL ŞARTI (AVRUPA SOSYAL HAKLAR SÖZLEŞMESİ) 59
A. Sosyal Şart’ın Hazırlanması ve Kabulü 59
B. Sosyal Şart’ın İçeriği 59
C. Sosyal Şart’ın Özellikleri 60
VIII. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ VE TÜRKİYE 61
A. Sözleşmenin Türkiye Tarafından Onaylanması 61
B. Sözleşmenin İç Hukuktaki Yeri 61
İkinci Bölüm
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ
Birinci Alt Bölüm
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNİN YAPISI
I. MAHKEMENİN OLUŞUMU, YARGIÇLARIN SEÇİMİ, NİTELİKLERİ VE GÖREV SÜRESİ 63
II. YARGIÇLARIN BAĞIMSIZLIĞI VE TARAFSIZLIĞI 63
A. Genel Olarak 63
B. Ad Hoc Yargıç 64
III. MAHKEME BAŞKANLIĞI 64
IV. YAZI İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ 65
V. GENEL KURUL 65
A. Oluşumu ve Görevleri 65
B. Toplantıları 65
VI. TEK YARGIÇ, KOMİTE, DAİRE VE BÜYÜK DAİRE HEYETLERİ 65
A. Tek Yargıç 66
B. Komiteler 66
C. Daireler 67
D. Büyük Daire 67
VII. MAHKEMENİN ÇALIŞMA YERİ 68
VIII. MAHKEMENİN “DANIŞMA GÖRÜŞÜ VERME” YETKİSİ 68
İkinci Alt Bölüm
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNİN İŞLEYİŞİ
I. MAHKEMEYE YAPILAN BAŞVURU TÜRLERİ 69
A. Devlet Başvurusu 69
B. Bireysel Başvuru 70
II. MAHKEMENİN YETKİSİ 72
A. Kişi Yönünden Yetki 72
B. Konu Yönünden Yetki 72
C. Yer Yönünden Yetki 73
D. Zaman Yönünden Yetki 73
III. MAHKEMEYE BAŞVURU VE BAŞVURULARIN “KABUL EDİLEBİLİRLİK” İNCELEMESİ 73
A. Mahkemeye Başvuru 73
B. Başvuruların Kabul Edilebilirliği 74
IV. BAŞVURULARIN “ESAS BAKIMINDAN” İNCELEMESİ 76
A. Olayların Saptanması 77
B. Dostane Çözüm 77
C. Karar Aşaması 78
V. DAVALARIN BÜYÜK DAİREDE GÖRÜLMESİ 81
A. Yargılama Yetkisinin Büyük Daireye Bırakılması 81
B. Tarafların, Davanın Büyük Daireye Gönderilmesi Talebi 82
Üçüncü Bölüm
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ İLE
GÜVENCE ALTINA ALINAN HAK VE ÖZGÜRLÜKLER
(1982 Anayasasıyla Karşılaştırmalı)
I. AİHS MADDE 2– YAŞAM HAKKI 83
A. Maddenin Açıklaması 83
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 84
II. AİHS MADDE 3– İŞKENCE YASAĞI 85
A. Maddenin Açıklaması 85
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 87
III. AİHS MADDE 4– KÖLELİK VE ZORLA ÇALIŞTIRMA YASAĞI 87
A. Maddenin Açıklaması 87
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 88
IV. AİHS MADDE 5– ÖZGÜRLÜK VE GÜVENLİK HAKKI 88
A. Maddenin Açıklaması 89
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 90
V. AİHS MADDE 6– ADİL YARGILANMA HAKKI 91
A. Maddenin Açıklaması 92
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 93
VI. AİHS MADDE 7– KANUNSUZ SUÇ VE CEZA OLMAZ 94
A. Maddenin Açıklaması 94
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 94
VII. AİHS MADDE 8– ÖZEL VE AİLE HAYATINA SAYGI 95
A. Maddenin Açıklaması 95
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 96
VIII. AİHS MADDE 9– DÜŞÜNCE, VİCDAN VE DİN ÖZGÜRLÜĞÜ 96
A. Maddenin Açıklaması 97
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 97
IX. AİHS MADDE 10– İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ 98
A. Maddenin Açıklaması 98
C. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 98
X. AİHS MADDE 11– TOPLANTI VE DERNEK KURMA ÖZGÜRLÜĞÜ 99
A. Maddenin Açıklaması 99
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 100
XI. AİHS MADDE 12– EVLENME HAKKI 101
A. Maddenin Açıklaması 101
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 102
XII. AİHS MADDE 13– ETKİLİ BAŞVURU HAKKI 102
A. Maddenin Açıklaması 102
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 103
XIII. AİHS MADDE 14– AYIRIMCILIK YASAĞI 103
A. Maddenin Açıklaması 104
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 104
XIV. AİHS MADDE 15– OLAĞANÜSTÜ HALLERDE YÜKÜMLÜLÜKLERİ ASKIYA ALMA 104
A. Maddenin Açıklaması 105
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 105
XV. AİHS MADDE 16– YABANCILARIN SİYASAL ETKİNLİKLERİNİN KISITLANMASI 106
A. Maddenin Açıklaması 106
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 106
XVI. AİHS MADDE 17– HAKLARI KÖTÜYE KULLANMA YASAĞI 106
A. Maddenin Açıklaması 106
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 106
XVII. AİHS MADDE 18– HAKLARA GETİRİLECEK KISITLAMALARIN SINIRLANMASI 107
A. Maddenin Açıklaması 107
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 107
Dördüncü Bölüm
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİNİN EK PROTOKOLLERİ
Dördüncü Kısım
İNSAN HAKLARININ ULUSAL BOYUTU
Birinci Bölüm
İNSAN HAKLARININ KORUNMASI VE
GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK SİYASİ MEKANİZMALAR
I. GENEL OLARAK 113
II. DİLEKÇE KOMİSYONU 113
III. İNSAN HAKLARINI İNCELEME KOMİSYONU 114
A. Genel Olarak 114
B. Komisyonun Oluşumu 114
C. Komisyonun Görev ve Yetkileri 114
D. Komisyonun Çalışma Usulü 115
IV. KADIN ERKEK FIRSAT EŞİTLİĞİ KOMİSYONU (KEFEK) 115
A. Genel Olarak 115
B. Komisyonun Görevleri 116
C. Komisyonun Yetkileri 116
D. Komisyonun Çalışma Usul ve Esasları 116
V. KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU 117
A. Genel Olarak 117
B. Kuruluşu 117
C. Başdenetçilik 117
D. Kurumun Görevi ve Görevi Dışında Kalan İşler 118
E. Kuruma Başvuru Usulü 118
İkinci Bölüm
İNSAN HAKLARININ KORUNMASI VE
GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK İDARİ MEKANİZMALAR
I. GENEL OLARAK 120
II. TÜRKİYE İNSAN HAKLARI VE EŞİTLİK KURUMU 121
A. Genel Olarak 121
B. 6701 Sayılı Kanunun Uygulanmasındaki Bazı Tanımlar 121
C. Kurumun Görevleri 122
D. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurulu 123
E. Başkanlık 124
F. Ayrımcılıkla Mücadele 124
G. Başvurular ve İnceleme Usulleri 127
H. İdari Yaptırımlar 128
III. İL VE İLÇE İNSAN HAKLARI KURULLARI 128
A. Genel Olarak 128
B. Oluşumu 129
C. Danışma ve Başvuru Masaları 130
D. Komisyonlar 130
E. Görevleri 130
F. Kurulların Çalışma Usul ve Esasları 131
IV. ADALET BAKANLIĞI İNSAN HAKLARI DAİRE BAŞKANLIĞI 132
A. Genel Olarak 132
B. Başkanlığın Görevleri 132
V. CEZA İNFAZ KURUMLARI VE TUTUKEVLERİ İZLEME KURULLARI 133
A. Genel Olarak 133
B. İzleme Kurullarının Kuruluşu 133
C. İzleme Kurulu Üyelerinde Aranacak Nitelikler 134
D. İzleme Kurullarına Seçilemeyecek Olanlar 134
E. İzleme Kurullarının Görev ve Yükümlülükleri 135
F. İzleme Kurullarının Çalışma Esas ve Usulleri 135
VI. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI 135
A. Genel Olarak 135
B. 6698 Sayılı Kanunun Uygulanmasındaki Bazı Tanımlar 136
C. Kişisel Verilerin İşlenmesi 137
VII. BİLGİ EDİNME HAKKI 145
A. Genel Olarak 145
B. Bilgi Edinme Başvurusu 145
C. Bilgi Verme Yükümlülüğü 145
D. Bilgi Edinme Hakkının Sınırları 146
E. Bilgi veya Belgeye Erişim 147
F. Bilgi veya Belgeye Erişim Süreleri 148
G. İtiraz Usulü 148
H. Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu 148
VIII. DİLEKÇE HAKKI 148
A. Genel Olarak 148
B. Dilekçede Bulunması Zorunlu Şartlar 149
C. Dilekçenin İncelenmesi ve Sonucunun Bildirilmesi 149
Üçüncü Bölüm
İNSAN HAKLARININ KORUNMASI VE
GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK DİĞER MEKANİZMALAR
I. İNSAN HAKLARI TAZMİNAT KOMİSYONU 150
A. Genel Olarak 150
B. İnsan Hakları Tazminat Komisyonu 151
C. Sonuç 152
II. İNSAN HAKLARI İHLALİ İDDİALARINA İLİŞKİN BAŞVURULARIN İNCELENMESİNE DAİR USUL VE ESASLAR 153
A. Başvuru Hakkı 153
B. Re’sen İnceleme 153
C. Başvuru Yeri ve Usulü 154
D. Başvuru Dilekçesi 154
E. Ön İnceleme 154
F. Esasa İlişkin İnceleme 155
G. İnceleme ve Sonuçlandırma Süreçleri 155
H. Karar 156
III. TERÖR VE TERÖRLE MÜCADELEDEN DOĞAN ZARARLARIN KARŞILANMASI 156
A. Genel Olarak 156
B. 5233 Sayılı Kanun Kapsamına Girmeyen Zararlar 157
C. Zarar Tespit Komisyonları 157
D. Başvurunun Süresi, Şekli, İncelenmesi ve Sonuçlandırılması 158
E. Karşılanacak Zararlar 158
F. Zararın Tespiti 159
G. Zararların Karşılanma Şekli ve Sulhname 159
H. Zararın Karşılanması 159
IV. KOLLUK GÖZETİM KOMİSYONU 159
A. Genel Olarak 159
B. Komisyonun Oluşumu 160
C. Komisyonun Görev ve Yetkileri 160
D. Komisyonun Çalışma Usul ve Esasları 161
E. Merkezî Kayıt Sistemi 162
F. Ön İnceleme ve Disiplin Soruşturması İşlemleri 162
V. AİLENİN KORUNMASI VE KADINA KARŞI ŞİDDETİN ÖNLENMESİ 163
A. Genel Olarak 163
B. 6284 Sayılı Kanunda Yer Alan Bazı Tanımlar 163
C. Koruyucu ve Önleyici Tedbirler 164
D. İhbar 166
E. Tedbir Kararının Verilmesi, Tebliği ve Gizlilik 166
F. İtiraz 166
G. Tedbir Kararlarının Bildirimi ve Uygulanması 166
H. Tedbir Kararlarına Aykırılık 167
VI. ÇOCUKLARIN KORUNMASI 167
A. Genel Olarak 167
B. 5395 Sayılı Kanunun Uygulanmasında Belirlenen Temel İlkeler 167
C. Koruyucu ve Destekleyici Tedbirler 168
D. Kuruma Başvuru 169
E. Koruyucu ve Destekleyici Tedbir Kararı Alınması 169
F. Acil Korunma Kararı Alınması 170
G. Çocukların Soruşturulması ve Kovuşturulması 170
H. Sosyal İnceleme 171
I. Denetim 171
VII. ENGELLİLERİN KORUNMASI 171
A. Genel Olarak 171
B. 5378 Sayılı Kanunun Uygulanmasında Bazı Tanımlar 172
C. 5378 Sayılı Kanun Kapsamında Engellilerin Korunmasına Yönelik İlkeler 173
D. Engellilik Durumu 173
E. Destek ve Bakım 173
F. Habilitasyon ve Rehabilitasyon 173
G. Erken Tanı ve Koruyucu Hizmetler 174
H. İstihdam 174
VIII. TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ DÜZENLEME HAKKI 174
A. Genel Olarak 174
B. İstisnalar 175
C. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Yeri, Güzergâhı ve Zamanı 175
D. Toplantı Şekli ve Şartları 176
E. Yasak Yerler ve Toplantı veya Gösteri Yürüyüşünün Dağıtılması 178
IX. YABANCILAR VE ULUSLARARASI KORUMA 178
A. Genel Olarak 178
B. Geri Gönderme Yasağı 178
C. Türkiye’ye Giriş ve Vize 179
D. İkamet 181
E. Sınır Dışı Etme 181
F. Uluslararası Koruma 183
G. Geçici Koruma 185
Dördüncü Bölüm
İNSAN HAKLARININ KORUNMASI VE
GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK “BİREYSEL BAŞVURU” MEKANİZMASI
I. GENEL OLARAK 186
II. BİREYSEL BAŞVURU HAKKI 186
A. Genel Olarak 186
B. Bireysel Başvuru Hakkına Sahip Olanlar 187
III. BİREYSEL BAŞVURU USULÜ 187
IV. BİREYSEL BAŞVURULARIN KABUL EDİLEBİLİRLİK ŞARTLARI VE İNCELENMESİ 188
V. ESAS HAKKINDAKİ İNCELEME 188
VI. KARARLAR 189
VII. BAŞVURU HAKKININ KÖTÜYE KULLANILMASI 189
Beşinci Bölüm
İNSAN HAKLARI EYLEM PLANI
I. GENEL OLARAK 190
II. TEMEL İLKELER 190
III. AMAÇLAR 191
EKLER 195
EK–1: İNSAN HAKLARININ KORUNMASINA YÖNELİK BAZI ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER 195
EK–2: SORULARLA İNSAN HAKLARI VE DEMOKRATİKLEŞME 198
Kaynakça 239 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
