İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar Listesi 13
Giriş 15
Birinci Bölüm
İŞ SAHİBİNİN AYIPLI İFA NEDENİYLE
ESER SÖZLEŞMESİNDEN DÖNME HAKKINI
KULLANMASININ ŞARTLARI
I. ESER SÖZLEŞMESİNDE İŞ SAHİBİNİN AYIPLI İFADAN DOĞAN SEÇİMLİK HAKLARINI KULLANABİLMESİNİN GENEL ŞARTLARI 19
A. Eserin Tamamlanmış Bir Şekilde İş Sahibine Teslim Edilmiş Olması 19
1. Eserin Tamamlanması/Meydana Getirilmesi 19
2. Tamamlanan Eserin İş Sahibine Teslim Edilmesi 21
a. Teslim Kavramı 21
b. Tesellüm Kavramı 27
c. Eseri Teslim Alma ve Eseri Kabul Etme Kavramları 28
B. Tamamlanmış Şekilde Teslim Edilen Eserin Ayıplı Olması 29
1. Genel Olarak 29
2. Eser Sözleşmesinde Ayıp Kavramı 29
a. Sözleşmede Kararlaştırılmış Vasıfların Eksikliği 31
b. Eserde Bulunması Gereken Lüzumlu Vasıfların Eksikliği 33
3. Eser Sözleşmesinde Ayıp Türleri 35
a. Açık Ayıp ve Gizli Ayıp 35
b. Maddi (Fiili) Ayıp ve Hukuki Ayıp 37
c. Önemli Ayıp ve Daha Az Önemli (Önemsiz) Ayıp 38
4. Ayıbın Diğer Bazı Kavramlardan Farkı 40
a. Ayıp ve Eksik İfa/İş Farkı 40
b. Eser Sözleşmesinde Ayıp ve Aliud (Başka Şeyin Teslimi) Farkı 46
C. İş Sahibince Eser Üzerindeki Gözden Geçirme ve Bildirim Külfetinin Yerine Getirilmiş Olması 48
1. Genel Olarak 48
2. İş Sahibinin Gözden Geçirme Külfeti 51
a. Gözden Geçirme Başlangıç ve Bitiş Tarihi 51
b. Gözden Geçirme Sırasında Gösterilmesi Gereken Özen Derecesi 54
c. Gözden Geçirme Yeri 57
3. İş Sahibinin Ayıbı Bildirim Külfeti 57
a. Bildirimin İçeriği ve Hukuki Niteliği 57
b. Bildirimde Şekil 59
c. Bildirimde Süre 62
D. Teslim Edilen Eserin İş Sahibi Tarafından Kabul Edilmemiş Olması 65
E. Eserdeki Mevcut Ayıbın İş Sahibine Yüklenememesi 68
1. Genel Olarak 68
2. Ayıbın İş Sahibine Yüklenebileceği Haller 70
a. Eserdeki Ayıbın İş Sahibinin Talimatından Doğması 70
b. Eserdeki Ayıbın İş Sahibine Yüklenebilecek Herhangi Bir Sebepten Doğması 74
F. Taraflar Arasında Sorumsuzluk Anlaşmasının Mevcut Olmaması 76
G. Zamanaşımı Süresi İçerisinde Talep Edilmiş Olması 77
II. ESER SÖZLEŞMESİNDE İŞ SAHİBİNİN AYIPLI İFA NEDENİYLE SÖZLEŞMEDEN DÖNME SEÇİMLİK HAKKINI KULLANABİLMESİNİN ÖZEL ŞARTI (TBK m. 475/1) 80
A. Genel Olarak 80
B. Özel Şart: Teslim Edilen Eserin İş Sahibinin Kullanamayacağı veya Hakkaniyet Gereği Kabule Zorlanamayacağı Ölçüde Ayıplı ya da Sözleşme Hükümlerine Aynı Ölçüde Aykırı Olması 81
İkinci Bölüm
ESER SÖZLEŞMESİNDE AYIPLI İFA NEDENİYLE
İŞ SAHİBİNİN DÖNME HAKKINI KULLANMASI VE
DÖNMENİN SONUÇLARI
I. SÖZLEŞMEDEN DÖNME HAKKININ KULLANILMASI 87
A. Sözleşmeden Dönme Hakkının Hukuki Niteliği 87
B. Sözleşmeden Dönme Hakkının Kullanılmasında Şekil 92
C. Sözleşmeden Dönme Hakkının Kullanılmasının Kapsamı 93
D. Bir Tarafın Tüketici Olduğu Eser Sözleşmelerinde Ayıplı İfa Nedeniyle Sözleşmeden Dönme Hakkının Kullanılmasında Ayrık Düzenlemeler 94
E. Sözleşmeden Dönme Hakkının Sınırlanması 97
1. Sözleşmeden Dönme Hakkının TBK M. 475/3 Çerçevesinde Sınırlanması 97
2. Sözleşmeden Dönme Hakkının Kendine Özgü Nedenlerin Varlığı Halinde Sınırlanması 102
a. TBK m. 228/2 Hükmünün Kıyasen Uygulanması Suretiyle Sınırlanması 102
aa. İş Sahibinin Sorumlu Olduğu Bir Neden Yüzünden Eserin Yok Olması 102
bb. İş Sahibinin Eseri Üçüncü Kişilere Devretmesi veya Eserin Şeklini Değiştirmesi 103
b. İş Sahibinin Eseri Ayıplı Olduğunu Bilerek Kullanması 104
II. AYIPLI İFA NEDENİYLE ESER SÖZLEŞMESİNDEN DÖNMENİN SONUÇLARI 105
A. Dönmenin Sözleşmenin Geçerliliği Üzerinde Etkisi 106
1. Klasik Dönme Görüşü 106
2. Yeni Dönme (Dönüşüm) Görüşü 109
3. Ayni Etkili Dönme Görüşü (İstihkak Teorisi) 111
4. Yasal/Kanuni Borç İlişkisi Görüşü 113
5. Görüşümüz 113
B. Sözleşmeye Dair Etkisi Bakımından Dönme ve Fesih Ayrımı 115
C. Eser Sözleşmelerinde Ayıplı İfa Nedeniyle Sözleşmeden Dönmenin İfa Edilmiş Edimlere Etkisi 125
1. Dönme Üzerine Tasfiye İlişkisi 125
a. Eser Sözleşmesinden Dönülmesi Üzerine Edimlerin İadesinin /Tasfiye İlişkisinin Kapsamının Belirlenmesi 125
b. Tasfiye İlişkisine Uygulanacak Hükümler 125
aa. Doktrinde Benimsenen Görüşler 125
aaa. Tasfiyenin, Yalnızca Sebepsiz Zenginleşme Hükümlerine Göre Yapılması Görüşü 125
bbb. Tasfiyenin, Sözleşmeden Doğan Borcun İfası Hükümlerine Göre Yapılması Görüşü 126
ccc. Tasfiyenin, Gerçek Olmayan Vekaletsiz İş Görme Hükümlerine Göre Yapılması Görüşü 126
ddd. Tasfiyenin, Satım Sözleşmesindeki Ayıba Dair Sözleşmeden Dönme Hükümlerine Göre Yapılması Görüşü 126
bb. Benimsediğimiz Görüş ve Bu Görüş Çerçevesinde Edimlerin İadesi 127
aaa. Sözleşmeden Dönmenin İş Sahibinin İade Borcuna Etkisi Bakımından Sonuçları 128
aaaa. Eserin İş Sahibinin Taşınmazı Üzerinde Meydana Getirildiği Hallerde İade 129
bbbb. Taşınır Eser İmalinin Söz Konusu Olduğu Hallerde İade 131
cccc. Maddi Varlığı Olmayan Eserlerde İade 133
bbb. Sözleşmeden Dönmenin Yüklenicinin İade Borcuna Etkisi Bakımından Sonuçları 134
4. Tarafların Geri Verme/İade Borçlarının Yerine Getirilme Sırası, Yeri ve Tabi Oldukları Zamanaşımı Süresi 134
a. Geri Verme/İade Borçlarının Yerine Getirilmesinde Sıra 134
b. Geri Verme/İade Borçlarının İfa Yeri 135
c. Geri Verme/İade Borçlarının Tabi Olacağı Zamanaşımı Süresi 136
D. Eser Sözleşmelerinde Ayıplı İfa Nedeniyle Sözleşmeden Dönme Sonucunda Talep Edilebilecek Tazminat 136
1. İş Sahibinin Ayıplı İfa Sonucu Uğradığı Zararı TBK M. 475/2 Çerçevesinde Genel Hükümlere Göre Tazmin Ettirme Hakkının Şartları 136
a. Genel Olarak 136
b. Eserin Ayıplı Olması Sonucu Uğranılan Bir Zarar Olması 138
c. Yüklenicinin Kusurlu Olması 142
aa. Genel Olarak 142
bb. Yüklenicinin Kusurlu Olup Olmadığının Belirlenmesinde Kullanılacak Ölçüt (TBK m. 471/2) 144
cc. İstisnaları 148
aaa. Yüklenicinin, Tedarik Ettiği Malzemedeki Ayıpların Neden Olduğu Zararlardan Doğan Kusursuz Sorumluluğu 148
bbb. Yüklenicinin, İfa Yardımcılarının Davranışlarından Kaynaklanan Kusursuz Sorumluluğu 148
dd. İş Sahibinin Zararın Tazminini Talep Edebilmesi İçin Gözden Geçirme ve Bildirim Külfeti Bulunup Bulunmadığı Sorunu 151
ee. İş Sahibinin İstem Konusu Edeceği Tazminat Talebinin Tabi Olduğu Zamanaşımı Bakımından Doktrindeki Görüşler 153
2. Eser Sözleşmesinden Dönme Üzerine Tazmini Talep Edilebilecek Zararın Türü ve Kapsamının Belirlenmesi 154
a. Zararın Türü: Menfi/Olumsuz Zarar 154
b. Olumsuz Zarar Kalemleri 158
aa. Fiili Zarar 159
bb. Yoksun Kalınan Kâr/Kazanç 161
c. Olumsuz Zararda Denkleştirme 165
d. Zararın Miktarının Belirlenmesinde Esas Alınacak Tarih 166
E. Dönmenin Sözleşmede Kararlaştırılmış Ceza Koşuluna Etkisi 170
Sonuç 175
Kaynakça 181
Kavram Dizini 191 |