Kategoriler
Eser Adı Yazar Yayınevi Açıklama İçindekiler Barkod
Arama  
Ana Sayfa Sipariş Takip Üyelik Yardım İletişim
 
 
Bülten
   

×
Korunan Tanık Beyanının Adil Yargılanma Hakkı Karşısında Değeri
Şubat 2025 / 1. Baskı / 442 Syf.
Fiyatı: 780.00 TL
24 saat içerisinde temin edilir.
 
Sepete Ekle
   

Tanık beyanının güvenilirliğinin sağlanması ispat değerini yakından ilgilendirmektedir. Bu bakımdan bu kişilerin yalnız bırakılmaması ve bir zorunluluk olan tanıklıkları nedeniyle maruz kalacakları tehlikelere karşı korunması gerekirken, önemli bir delil aracının da elde edilmesi gerekmektedir. Bunun içindir ki, maddi gerçeğe ulaşmak adına adil yargılamadan taviz vermemek için tanığın korunması hakkı ile savunma hakkı arasında dengenin sağlanması zorunludur.

Kitabın hazırlanmasındaki temel neden, özellikle suç örgütü kapsamında işlenen suçların yargılamasında maddi gerçeğe ulaşma adına tanıkların önemli bir etkiye sahip olması hasebiyle korunması gerekirken, diğer taraftan da adil yargılanma hakkının da gözetilmesi gereğinden kaynaklanmıştır. Tanıkların ağır ve ciddi tehlikelere karşı korunması kendileri için temel bir hak olup, korumayı gerçekleştirmek de devletin temel yükümlülüklerinden birini oluşturmaktadır. Tanık koruma tedbiri türlerinin yetkili makam tarafından tercihi ve uygulanması, tanıktan elde edilecek delilin ispat değerini çeşitli şekillerde etkileyebileceği gibi savunma hakkını da çeşitli şekillerde kısıtlayabilmektedir. Çekişmeli yargılama sisteminde maddi gereceğe ulaşmak, silahların eşitliği ilkesinin gözetilmesini ve böylece savunma tarafının haklarına da riayet edilmesini gerektirmektedir. Dolayısıyla bir tarafta korunmak isteyen tanık varken, diğer tarafta da adil yargılamanın gereği olarak kendisini savunabilmek için gerekli imkanın kendisine sunulmasını isteyen sanık yer almaktadır. AİHM (ve dolayısıyla AYM), tanık koruma tedbirine başvurulan yargılamaları AİHS md. 6 kapsamında bir bütün olarak değerlendirerek karar verirken, birçok içtihat ortaya koymuştur. Kitapta, AİHM kararları incelenerek ve adil yargılanma hakkı açısından kriterler belirlenerek, başlıklar altında ortaya konulmuş, Türk mevzuatının mevcut şekliyle durumu ve eksiklikleri belirlenmeye çalışılmıştır.

Adil yargılanma hakkı ile tanığın korunma hakkı arasındaki dengeyi sağlayarak maddi gerçeğe ulaşma amacının tecellisine katkı sağlayabilmek amacıyla uzun süre sonunda ortaya konulan bu kitapla, gerek kanun koyucuya ve doktrine gerekse yargılamanın adilliği konusunda uygulamada hakim, savcı ve avukatlara yardımcı olmaya çalışılmıştır.

Konu Başlıkları
Tanık ve Tanığın Korunması
Türk Ceza Muhakemesinde Tanığın Korunması
Sanığın Adil Yargılanma Hakkı Karşısında Tanığın Korunmasının Yeri ve Korunan Tanığın Beyanının Yargılamaya Etkisi
Barkod: 9789750298653
Yayın Tarihi: Şubat 2025
Baskı Sayısı:  1
Ebat: 16x24
Sayfa Sayısı: 442
Yayınevi: Seçkin Yayıncılık
Kapak Türü: Karton Kapaklı
Dili: Türkçe
Ekler: -

 

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Ön Söz  7
Kısaltmalar Listesi  17
Giriş  19
Birinci Bölüm
TANIK VE TANIĞIN KORUNMASI
I. TANIK  25
A. Tanık ve Tanığın Özellikleri  25
1. Tanık Kavramı  25
2. Tanığın Özellikleri  27
a. Tanıkta Ehliyet Şartının Aranmaması  27
b. Tanığın Olaya İlişkin Bilgi Sahibi Olması  28
c. Tanığın Olaya İlişkin Bilgisini Objektif Şekilde Aktarması  28
d. Tanığın Uyuşmazlığın Tarafı Olmaması  29
3. Anayasa Mahkemesi, AİHM ve Avrupa Konseyi Kararlarına Göre Tanık ve Tanığın Özellikleri  33
B. Tanık Beyanı  34
1. Tanık Beyanı ve Tanık İfadesi  34
2. Tanık Beyanının Önemi  35
3. Tanık Beyanının Güvenilirliği  38
4. Tanık Beyanının Güvenilirliğini Etkileyen Haller  41
a. Hatırlama  43
b. Olay Üzerinden Geçen Zaman  44
c. Yaş  45
d. Akıl Hastalığı  47
e. Hısımlık ve Yakın İlişki  48
f. Baskı ve Korkutulma  49
g. Beyan Öncesi veya Beyan Esnasında Tanığın İçinde Bulunduğu Ortamın Fiziki Şartları  50
h. Tanığa Yöneltilen Yönlendirici Soru  51
ı. Tanığın Duyu Organlarındaki İşlevsel Eksiklikler  53
C. Tanığın Ödevleri ve Hakları  55
1. Tanığın Ödevleri  55
a. Çağrıya Uyma  55
b. Doğru Beyanda Bulunma  56
c. Yemin Etme  56
2. Tanığın Hakları  57
a. Haklarını Öğrenme Hakkı  57
b. Tanıklıktan Çekinme Hakkı  59
c. Kendisi veya Yakınları Aleyhine Beyanda Bulunmama ve Delil Göstermeme Hakkı  63
d. Ücret ve Tazminat Hakkı  63
e. Korunma Talebinde Bulunma Hakkı  64
II. TANIĞIN KORUNMASI  66
A. Tanığın Korunması Kavramı  66
B. Tanığın Korunmasının Amacı, Önemi ve Gerekliliği  67
1. Tanığın Korunmasının Amacı  67
2. Tanığın Korunmasının Önemi ve Gerekliliği  69
a. Genel Olarak  69
b. Tanığın Korunmasının Kendisi Açısından Önemi ve Gerekliliği  70
c. Tanığın Korunmasının Toplumsal Açıdan Önemi ve Gerekliliği  72
d. Tanığın Korunmasının Ceza Yargılaması Açısından Önemi ve Gerekliliği  73
C. Tanığın Korunmasının Temelinde Yer Alan Sebep Olarak Tanığın Korkutulması  77
1. Genel Olarak  77
2. Tanığın Korkutulma Nedenleri  77
3. Tanığın Korkutulma Zamanı  79
4. Tanığın Korkutulma, Sindirilme Biçimleri  81
a. Genel Korkutma  81
b. Kişiye Özel Korkutma  83
aa. Tehdit  83
aaa. Genel Olarak  83
bbb. Açık Tehdit, Zımni Tehdit  83
ccc. Malvarlığına Zarar Verme Suretiyle Tehdit  84
ddd. Üçüncü Kişiye Şiddet Uygulayarak Tehdit  85
bb. Fiziksel Şiddet  85
5. Tanığın Korkutulmasını Kolaylaştıran Durumlar  86
a. Tanığın Duruşmada Hazır Bulunanlar Önünde Dinlenmesi  86
b. Tanık Koruma Konusunda Adli Makamlara Güvensizlik  87
c. Savunmasız (Hassas) Grupta Yer Alan Tanıklardan Olma  88
d. Suç Örgütlerinin Varlığı ve Medyanın Etkisi  90
D. Tanığın Korunmasına İlişkin Ceza Muhakemesi İlkeleri  92
1. Hukuk Devleti İlkesi  92
2. Maddi Gerçeğin Araştırılması İlkesi  94
3. Delil Serbestisi İlkesi (Vicdani Delil Sistemi)  96
4. Doğrudanlık İlkesi  101
5. Aleniyet İlkesi  103
6. Özel Hayatın Gizliliği İlkesi  105
7. Adil Yargılanma Hakkı ve Silahların Eşitliği İlkesi  107
E. Anayasa Mahkemesi Kararlarında Tanığın Korunmasının Yeri  111
İkinci Bölüm
TÜRK CEZA MUHAKEMESİNDE TANIĞIN KORUNMASI
I. TÜRK HUKUK SİSTEMİNDE TANIK KORUMA HÜKÜMLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ  117
A. Genel Olarak  117
B. Tanığın Korunmasına İlişkin Yasal Düzenlemeler  118
1. 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu (Mülga)  118
2. 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilâtı Kanunu  119
3. 4422 sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleriyle Mücadele Kanunu (Mülga)  119
4. Kaçakçılıkla Mücadele Mevzuatı  121
a. 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanunu (Mülga)  121
b. 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu (Mülga)  121
c. 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu  122
5. 2559 sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu  123
6. 1481 sayılı Asayişe Müessir Bazı Fiillerin Önlenmesi Hakkında Kanun  124
7. 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu  124
8. 2845 sayılı Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun (Mülga)  124
9. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu  125
10. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu  127
11. 5726 sayılı Tanık Koruma Kanunu  128
II. TANIK KORUMA TEDBİRLERİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ, ÖZELLİĞİ, KAPSAMI VE KOŞULLARI  129
A. Koruma Tedbirlerinin Hukuki Niteliği  129
B. Koruma Tedbirlerinin Özellikleri  130
1. Geçicilik  130
2. Zorunluluk  131
3. Gizlilik  132
C. Koruma Tedbirlerinin Kapsamı  133
1. Genel Olarak  133
2. Suç Açısından Kapsamı  133
a Ceza Muhakemesi Kanunu'nda Düzenlenen Kapsamı  133
b. Tanık Koruma Kanunu'nda Düzenlenen Kapsamı  134
3. Kişi Açısından Kapsamı  136
a. Genel Olarak  136
b. Tanık ve Yakınları  137
c. Mağdur ve Yakınları  140
d. Suça İştirak Edenler ve Yakınları  142
e. Gizli Soruşturmacı ve Yakınları  146
f. Muhbir ve Yakınları  153
g. Kamu Görevlileri ve Yakınları  161
h. Savunmasız (Hassas) Gruptaki Tanıklar  164
III. TANIK KORUMA TEDBİRLERİNE BAŞVURABİLMENİN KOŞULLARI  166
A. Genel Olarak  166
B. Kanunda Belirtilen Suçlardan Olma  167
1. Belirli Suçlarla Sınırlandırmanın Nedeni  167
2. 5271 sayılı CMK’da Düzenlenen Suçlar  168
3. TKK’da Düzenlenen Suçlar  170
a. Belirli Suç Tipleri Açısından  171
b. Belirli Bir Sınırın Üzerinde Cezayı Gerektiren Suçlar Açısından  172
C. Korunmaya Muhtaç Kişilerden Olma  173
D. Tehlikenin Varlığı ve Niteliği  174
E. Ölçülülük  177
F. Koruma Tedbirini Talep Etme ve Tedbire Rıza Gösterme  180
IV. TANIK KORUMA TEDBİRİ TÜRLERİ  181
A. Genel Olarak  181
B. Tanık Dinlenirken Uygulanacak Tedbir Türleri (Usuli Tedbir Türleri)  185
1. Karar Vermeye Yetkili Makam  185
a. Genel olarak  185
b. Bölge Adliye Mahkemesi, Yargıtay ve Anayasa Mahkemesi  185
2. Tedbir Türlerinin Niteliği, Kapsamı ve Şartları  186
a. Niteliği  186
b. Kapsamı  188
c. Şartları  189
3. Kararların ve Karara İlişkin Belgelerin Muhafazası ve Gizliliğin İhlali  194
4. Türleri  195
a. Tanığın Kimlik ve Adres Bilgilerinin Gizli Tutulması ve Tebligatlar İçin Ayrı Adres Belirlenmesi  195
aa. Dinleme Usulü  195
bb. Tedbir Türünün Tanığı Koruyabilme Niteliği  197
b. Duruşma Salonunda veya Duruşma Salonu Dışında Bulunan Tanığın Ses veya Görüntüsünün Değiştirilerek Dinlenmesi Usulü  199
aa. Genel Olarak  199
bb. Duruşma Salonunda Bulunan Tanığın Ses veya Görüntüsünün Değiştirilerek Dinlenmesi Usulü  201
cc. Duruşma Salonu Dışında Bulunan Tanığın Ses veya Görüntüsünün Değiştirilerek Dinlenmesi Usulü  205
c. Duruşma Salonunda Bulunma Hakkına Sahip Olanların Yokluğunda Tanığın Ses ve Görüntüsü Değiştirilmeden Dinlenmesi Usulü  206
C. Maddi Koruma Tedbiri Türleri  215
1. Karar Vermeye Yetkili Makam  215
a. Kolluk amiri, Savcı, Hâkim veya Mahkeme  215
b. Tanık Koruma Kurulu  216
2. Niteliği, Kapsamı ve Şartları  216
a. Niteliği  216
b. Kapsamı  217
c. Şartları  219
3. Tanık Korumaya İlişkin Kararların Muhafazası ve Gizliliğin İhlali  221
4. Türleri  221
a. Soruşturma ve Kovuşturma Evresinde Başvurulabilecek Maddi Koruma Tedbiri Türleri  221
aa. Tutuklu ve Hükümlülerin Durumlarına Uygun İnfaz Kurumlarına Yerleştirilmesi  222
bb. Fizikî koruma sağlanması  224
b. Kovuşturma Evresinde Başvurulabilecek Koruma Tedbir Türleri  227
aa. Kimlik ve İlgili Diğer Bilgi ve Belgelerin Değiştirilmesi ve Düzenlenmesi  227
bb. Maddi Yardımda Bulunulması  231
cc. İşyerinin, İş Alanının ve Eğitim, Öğretim Kurumunun Değiştirilmesi  232
dd. Yurt İçinde Başka Bir Yerleşim Yerinde Yaşamasının Sağlanması  233
ee. Başka Bir Ülkede Geçici Olarak Yerleştirilmesinin Sağlanması  236
ff. Fizyolojik Görünümün Değiştirilmesi ve Uygun Kimlik Bilgilerinin Yeniden Düzenlenmesi  239
V. TANIK KORUMA KARARINA İTİRAZ, TEDBİR SÜRESİNİN VEYA TEDBİR TÜRÜNÜN DEĞİŞTİRİLMESİ VEYA TEDBİRİN KALDIRILMASI  240
A. Tanık Koruma Kararına İtiraz  240
1. Genel Olarak  240
2. Kolluk Amiri Kararına İtiraz  241
3. Savcı veya Mahkeme Kararına İtiraz  241
4. Tanık Koruma Kurulu Kararına İtiraz  243
B. Tedbir Süresinin, Türünün Değiştirilmesi veya Tedbirin Kaldırılması  243
1. Yetkili Makam ve Merci  243
2. Nedenleri  244
VI. TANIĞIN VE/VEYA YAKINLARININ KORUNAMAMASINDAN KAYNAKLANAN CEZAİ SORUMLULUK  246
A. Genel Olarak  246
B. Tedbir Kararına Rağmen Tanığın ve/veya Yakınlarının Korunamaması Nedeniyle Ölümü veya Yaralanması  247
C. Tedbir Kararına Rağmen Tanığın ve/veya Yakınlarının Malvarlığının Zarara Uğraması  250
D. Tedbir Kararı Verilmemesi Nedeniyle Tanığın ve/veya Yakınlarının Korunamaması  250
Üçüncü Bölüm
SANIĞIN ADİL YARGILANMA HAKKI KARŞISINDA
TANIĞIN KORUNMASININ YERİ VE KORUNAN
TANIĞIN BEYANININ YARGILAMAYA ETKİSİ
I. ADİL YARGILANMA HAKKI KAPSAMINDA ŞÜPHELİ VEYA SANIĞIN HAKLARI  254
A. Genel Olarak  254
B. Şüpheli veya Sanığın Sahip Olduğu Genel Haklar  257
1. Kanunla Kurulan Bağımsız ve Tarafsız Mahkeme Önünde Yargılanma Hakkı  258
2. Makul Sürede Yargılanma Hakkı  262
3. Aleni Yargılanma ve Aleni Hüküm Hakkı  267
4. Gerekçeli Karar Hakkı  272
C. Masumiyet Karinesi  274
D. Şüpheli veya Sanığın Asgari Hakları  278
1. Genel Olarak  278
2. Asgari Hak Türleri  280
a. Suçlamanın Niteliği ve Nedenleri Hakkında Bilgilendirilme Hakkı  280
b. Gerekli Zaman ve Kolaylıklara Sahip Olma Hakkı  283
c. Bizzat Savunma veya Müdafi Yardımından Yararlanma Hakkı  287
d. Tercümandan Ücretsiz Yararlanma Hakkı  295
e. İddia Makamına Karşı Hak Eşitliği  299
aa. Genel Olarak  299
bb. Hak Eşitliğini Zorunlu Kılan Silahların Eşitliği ve Hakkaniyete Uygun Yargılanma Hakkı ile Çekişmeli Yargılama ve Çapraz Sorgu  299
aaa. Silahların Eşitliği ve Hakkaniyete Uygun Yargılama Hakkı  299
bbb. Çekişmeli Yargılama ve Çapraz Sorgu  304
ccc. Tanık Dinlenmesinde Hak Eşitliği  308
cc. Duruşmada Bulunma ve Etkili Katılım Konusunda Hak Eşitliği  314
aaa. Duruşmada Bulunma  314
bbb. Etkili Katılım  322
dd. Bilgi ve Belgelere Ulaşmada Hak Eşitliği  327
II. KORUNAN TANIĞIN BEYANININ ADİL YARGILANMA HAKKINA ETKİSİ  329
A. Dengeyi Sağlayacak Tedbir Türünün Belirlenmesi Açısından Beyanın Adil Yargılamaya Etkisi  329
B. Usuli Tedbirler ile Korunan Tanığın Beyanının Adil Yargılamaya Etkisi  333
1. Genel Olarak  333
2. Kimlik ve Adres Bilgileri Gizli Tutulan Tanığın Beyanının Etkisi  334
3. Duruşmada Hazır Bulunma Hakkına Sahip Olanların Yokluğunda veya Ses veya Görüntüsü Değiştirilerek Dinlenen Tanığın Beyanının Etkisi  337
a. Duruşmada Hazır Bulunma Hakkına Sahip Olanların Yokluğunda Dinlenen Tanığın Beyanının Etkisi  337
b. Ses veya Görüntüsü Değiştirilerek Dinlenen Tanığın Beyanının Etkisi  339
III. KORUNAN TANIK BEYANININ ADİL YARGILANMA HAKKINA ETKİSİ KONUSUNDA AİHM’NİN ORTAYA KOYDUĞU KRİTERLER  340
A. Genel Olarak  340
B. AİHM’nin Ortaya Koyduğu Kriterler  342
1. Tanık Koruma Tedbirlerine Başvurmanın İstisna Olması  342
2. Sahip Olduğu Haklar Konusunda Sanığın Mahkemece Bilgilendirilmesi Gereği  344
3. Mahkemenin Kolluk Tarafından Tutulan Rapora Dayanarak Gizli Tanık Dinleme Yoluna Gitmemesi Gereği  345
4. Soruşturma Evresinde Dinlenen Tanığın Duruşmada da Dinlenmesi Gereği  345
5. Gizli Tanık Dinleme Gerekçesinin Mahkemece Ayrıca Araştırılması, Ortaya Konulması ve Tehlikenin Niteliği Konusunda Mahkemenin Tatmin Olması Gereği  348
6. Kimlik Bilgileri Gizli Tutulan Tanığın Beyanlarının Tek Başına Adil Yargılamaya Aykırı Olmaması  350
7. Gizli Tanık Beyanının Mahkûmiyet Hükmüne Tek veya Belirleyici Nitelikte Dayanak Olmaması Gereği  352
8. Savunma Hakkı ile Tanığın Korunma Hakkı Arasında Dengenin Sağlanması Gereği  358
9. Savunma Tarafına Tanığı Sorgulama İmkânının Verilmesi ve Savunmanın Bu Hakkını Kullanmaması, Hakkından Feragat Etmesi  366
IV. TÜRK HUKUKUNUN AİHM KRİTERLERİ KARŞISINDAKİ MEVCUT DURUMU  372
A. Tanık Koruma Tedbirlerine Başvurmanın İstisna Olması ve Şartları Açısından  372
B. Sahip Olduğu Haklar Konusunda Sanığın Mahkemece Bilgilendirilmesi Gereği Açısından  374
C. Mahkemenin Kolluk Tarafından Tutulan Rapora Dayanarak Gizli Tanık Dinleme Yoluna Gitmemesi Gereği Açısından  376
D. Soruşturma Evresinde Dinlenen Tanığın Duruşmada da Dinlenmesi Gereği Açısından  378
E. Gizli Tanık Dinleme Gerekçesinin Mahkemece Ayrıca Araştırılması, Ortaya Konulması ve Tehlikenin Niteliği Konusunda Mahkemenin Tatmin Olması Gereği Açısından  380
F. Kimlik Bilgileri Gizli Tutulan Tanığın Beyanlarının Tek Başına Adil Yargılamaya Aykırı Olmaması Açısından  382
G. Gizli Tanık Beyanının Mahkûmiyet Hükmüne Tek veya Belirleyici Nitelikte Dayanak Olmaması Gereği Açısından  383
H. Savunma Hakkı ile Tanığın Korunma Hakkı Arasında Dengenin Sağlanması Gereği Açısından  385
I. Savunma Tarafına Tanığı Sorgulama İmkânının Verilmesi ve Savunmanın Bu Hakkını Kullanmaması, Hakkından Feragat Etmesi Açısından  389
Sonuç  395
Kaynakça  415
Kavram Dizini  441
 







 

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Ön Söz  7
Kısaltmalar Listesi  17
Giriş  19
Birinci Bölüm
TANIK VE TANIĞIN KORUNMASI
I. TANIK  25
A. Tanık ve Tanığın Özellikleri  25
1. Tanık Kavramı  25
2. Tanığın Özellikleri  27
a. Tanıkta Ehliyet Şartının Aranmaması  27
b. Tanığın Olaya İlişkin Bilgi Sahibi Olması  28
c. Tanığın Olaya İlişkin Bilgisini Objektif Şekilde Aktarması  28
d. Tanığın Uyuşmazlığın Tarafı Olmaması  29
3. Anayasa Mahkemesi, AİHM ve Avrupa Konseyi Kararlarına Göre Tanık ve Tanığın Özellikleri  33
B. Tanık Beyanı  34
1. Tanık Beyanı ve Tanık İfadesi  34
2. Tanık Beyanının Önemi  35
3. Tanık Beyanının Güvenilirliği  38
4. Tanık Beyanının Güvenilirliğini Etkileyen Haller  41
a. Hatırlama  43
b. Olay Üzerinden Geçen Zaman  44
c. Yaş  45
d. Akıl Hastalığı  47
e. Hısımlık ve Yakın İlişki  48
f. Baskı ve Korkutulma  49
g. Beyan Öncesi veya Beyan Esnasında Tanığın İçinde Bulunduğu Ortamın Fiziki Şartları  50
h. Tanığa Yöneltilen Yönlendirici Soru  51
ı. Tanığın Duyu Organlarındaki İşlevsel Eksiklikler  53
C. Tanığın Ödevleri ve Hakları  55
1. Tanığın Ödevleri  55
a. Çağrıya Uyma  55
b. Doğru Beyanda Bulunma  56
c. Yemin Etme  56
2. Tanığın Hakları  57
a. Haklarını Öğrenme Hakkı  57
b. Tanıklıktan Çekinme Hakkı  59
c. Kendisi veya Yakınları Aleyhine Beyanda Bulunmama ve Delil Göstermeme Hakkı  63
d. Ücret ve Tazminat Hakkı  63
e. Korunma Talebinde Bulunma Hakkı  64
II. TANIĞIN KORUNMASI  66
A. Tanığın Korunması Kavramı  66
B. Tanığın Korunmasının Amacı, Önemi ve Gerekliliği  67
1. Tanığın Korunmasının Amacı  67
2. Tanığın Korunmasının Önemi ve Gerekliliği  69
a. Genel Olarak  69
b. Tanığın Korunmasının Kendisi Açısından Önemi ve Gerekliliği  70
c. Tanığın Korunmasının Toplumsal Açıdan Önemi ve Gerekliliği  72
d. Tanığın Korunmasının Ceza Yargılaması Açısından Önemi ve Gerekliliği  73
C. Tanığın Korunmasının Temelinde Yer Alan Sebep Olarak Tanığın Korkutulması  77
1. Genel Olarak  77
2. Tanığın Korkutulma Nedenleri  77
3. Tanığın Korkutulma Zamanı  79
4. Tanığın Korkutulma, Sindirilme Biçimleri  81
a. Genel Korkutma  81
b. Kişiye Özel Korkutma  83
aa. Tehdit  83
aaa. Genel Olarak  83
bbb. Açık Tehdit, Zımni Tehdit  83
ccc. Malvarlığına Zarar Verme Suretiyle Tehdit  84
ddd. Üçüncü Kişiye Şiddet Uygulayarak Tehdit  85
bb. Fiziksel Şiddet  85
5. Tanığın Korkutulmasını Kolaylaştıran Durumlar  86
a. Tanığın Duruşmada Hazır Bulunanlar Önünde Dinlenmesi  86
b. Tanık Koruma Konusunda Adli Makamlara Güvensizlik  87
c. Savunmasız (Hassas) Grupta Yer Alan Tanıklardan Olma  88
d. Suç Örgütlerinin Varlığı ve Medyanın Etkisi  90
D. Tanığın Korunmasına İlişkin Ceza Muhakemesi İlkeleri  92
1. Hukuk Devleti İlkesi  92
2. Maddi Gerçeğin Araştırılması İlkesi  94
3. Delil Serbestisi İlkesi (Vicdani Delil Sistemi)  96
4. Doğrudanlık İlkesi  101
5. Aleniyet İlkesi  103
6. Özel Hayatın Gizliliği İlkesi  105
7. Adil Yargılanma Hakkı ve Silahların Eşitliği İlkesi  107
E. Anayasa Mahkemesi Kararlarında Tanığın Korunmasının Yeri  111
İkinci Bölüm
TÜRK CEZA MUHAKEMESİNDE TANIĞIN KORUNMASI
I. TÜRK HUKUK SİSTEMİNDE TANIK KORUMA HÜKÜMLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ  117
A. Genel Olarak  117
B. Tanığın Korunmasına İlişkin Yasal Düzenlemeler  118
1. 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu (Mülga)  118
2. 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilâtı Kanunu  119
3. 4422 sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleriyle Mücadele Kanunu (Mülga)  119
4. Kaçakçılıkla Mücadele Mevzuatı  121
a. 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanunu (Mülga)  121
b. 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu (Mülga)  121
c. 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu  122
5. 2559 sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu  123
6. 1481 sayılı Asayişe Müessir Bazı Fiillerin Önlenmesi Hakkında Kanun  124
7. 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu  124
8. 2845 sayılı Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun (Mülga)  124
9. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu  125
10. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu  127
11. 5726 sayılı Tanık Koruma Kanunu  128
II. TANIK KORUMA TEDBİRLERİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ, ÖZELLİĞİ, KAPSAMI VE KOŞULLARI  129
A. Koruma Tedbirlerinin Hukuki Niteliği  129
B. Koruma Tedbirlerinin Özellikleri  130
1. Geçicilik  130
2. Zorunluluk  131
3. Gizlilik  132
C. Koruma Tedbirlerinin Kapsamı  133
1. Genel Olarak  133
2. Suç Açısından Kapsamı  133
a Ceza Muhakemesi Kanunu'nda Düzenlenen Kapsamı  133
b. Tanık Koruma Kanunu'nda Düzenlenen Kapsamı  134
3. Kişi Açısından Kapsamı  136
a. Genel Olarak  136
b. Tanık ve Yakınları  137
c. Mağdur ve Yakınları  140
d. Suça İştirak Edenler ve Yakınları  142
e. Gizli Soruşturmacı ve Yakınları  146
f. Muhbir ve Yakınları  153
g. Kamu Görevlileri ve Yakınları  161
h. Savunmasız (Hassas) Gruptaki Tanıklar  164
III. TANIK KORUMA TEDBİRLERİNE BAŞVURABİLMENİN KOŞULLARI  166
A. Genel Olarak  166
B. Kanunda Belirtilen Suçlardan Olma  167
1. Belirli Suçlarla Sınırlandırmanın Nedeni  167
2. 5271 sayılı CMK’da Düzenlenen Suçlar  168
3. TKK’da Düzenlenen Suçlar  170
a. Belirli Suç Tipleri Açısından  171
b. Belirli Bir Sınırın Üzerinde Cezayı Gerektiren Suçlar Açısından  172
C. Korunmaya Muhtaç Kişilerden Olma  173
D. Tehlikenin Varlığı ve Niteliği  174
E. Ölçülülük  177
F. Koruma Tedbirini Talep Etme ve Tedbire Rıza Gösterme  180
IV. TANIK KORUMA TEDBİRİ TÜRLERİ  181
A. Genel Olarak  181
B. Tanık Dinlenirken Uygulanacak Tedbir Türleri (Usuli Tedbir Türleri)  185
1. Karar Vermeye Yetkili Makam  185
a. Genel olarak  185
b. Bölge Adliye Mahkemesi, Yargıtay ve Anayasa Mahkemesi  185
2. Tedbir Türlerinin Niteliği, Kapsamı ve Şartları  186
a. Niteliği  186
b. Kapsamı  188
c. Şartları  189
3. Kararların ve Karara İlişkin Belgelerin Muhafazası ve Gizliliğin İhlali  194
4. Türleri  195
a. Tanığın Kimlik ve Adres Bilgilerinin Gizli Tutulması ve Tebligatlar İçin Ayrı Adres Belirlenmesi  195
aa. Dinleme Usulü  195
bb. Tedbir Türünün Tanığı Koruyabilme Niteliği  197
b. Duruşma Salonunda veya Duruşma Salonu Dışında Bulunan Tanığın Ses veya Görüntüsünün Değiştirilerek Dinlenmesi Usulü  199
aa. Genel Olarak  199
bb. Duruşma Salonunda Bulunan Tanığın Ses veya Görüntüsünün Değiştirilerek Dinlenmesi Usulü  201
cc. Duruşma Salonu Dışında Bulunan Tanığın Ses veya Görüntüsünün Değiştirilerek Dinlenmesi Usulü  205
c. Duruşma Salonunda Bulunma Hakkına Sahip Olanların Yokluğunda Tanığın Ses ve Görüntüsü Değiştirilmeden Dinlenmesi Usulü  206
C. Maddi Koruma Tedbiri Türleri  215
1. Karar Vermeye Yetkili Makam  215
a. Kolluk amiri, Savcı, Hâkim veya Mahkeme  215
b. Tanık Koruma Kurulu  216
2. Niteliği, Kapsamı ve Şartları  216
a. Niteliği  216
b. Kapsamı  217
c. Şartları  219
3. Tanık Korumaya İlişkin Kararların Muhafazası ve Gizliliğin İhlali  221
4. Türleri  221
a. Soruşturma ve Kovuşturma Evresinde Başvurulabilecek Maddi Koruma Tedbiri Türleri  221
aa. Tutuklu ve Hükümlülerin Durumlarına Uygun İnfaz Kurumlarına Yerleştirilmesi  222
bb. Fizikî koruma sağlanması  224
b. Kovuşturma Evresinde Başvurulabilecek Koruma Tedbir Türleri  227
aa. Kimlik ve İlgili Diğer Bilgi ve Belgelerin Değiştirilmesi ve Düzenlenmesi  227
bb. Maddi Yardımda Bulunulması  231
cc. İşyerinin, İş Alanının ve Eğitim, Öğretim Kurumunun Değiştirilmesi  232
dd. Yurt İçinde Başka Bir Yerleşim Yerinde Yaşamasının Sağlanması  233
ee. Başka Bir Ülkede Geçici Olarak Yerleştirilmesinin Sağlanması  236
ff. Fizyolojik Görünümün Değiştirilmesi ve Uygun Kimlik Bilgilerinin Yeniden Düzenlenmesi  239
V. TANIK KORUMA KARARINA İTİRAZ, TEDBİR SÜRESİNİN VEYA TEDBİR TÜRÜNÜN DEĞİŞTİRİLMESİ VEYA TEDBİRİN KALDIRILMASI  240
A. Tanık Koruma Kararına İtiraz  240
1. Genel Olarak  240
2. Kolluk Amiri Kararına İtiraz  241
3. Savcı veya Mahkeme Kararına İtiraz  241
4. Tanık Koruma Kurulu Kararına İtiraz  243
B. Tedbir Süresinin, Türünün Değiştirilmesi veya Tedbirin Kaldırılması  243
1. Yetkili Makam ve Merci  243
2. Nedenleri  244
VI. TANIĞIN VE/VEYA YAKINLARININ KORUNAMAMASINDAN KAYNAKLANAN CEZAİ SORUMLULUK  246
A. Genel Olarak  246
B. Tedbir Kararına Rağmen Tanığın ve/veya Yakınlarının Korunamaması Nedeniyle Ölümü veya Yaralanması  247
C. Tedbir Kararına Rağmen Tanığın ve/veya Yakınlarının Malvarlığının Zarara Uğraması  250
D. Tedbir Kararı Verilmemesi Nedeniyle Tanığın ve/veya Yakınlarının Korunamaması  250
Üçüncü Bölüm
SANIĞIN ADİL YARGILANMA HAKKI KARŞISINDA
TANIĞIN KORUNMASININ YERİ VE KORUNAN
TANIĞIN BEYANININ YARGILAMAYA ETKİSİ
I. ADİL YARGILANMA HAKKI KAPSAMINDA ŞÜPHELİ VEYA SANIĞIN HAKLARI  254
A. Genel Olarak  254
B. Şüpheli veya Sanığın Sahip Olduğu Genel Haklar  257
1. Kanunla Kurulan Bağımsız ve Tarafsız Mahkeme Önünde Yargılanma Hakkı  258
2. Makul Sürede Yargılanma Hakkı  262
3. Aleni Yargılanma ve Aleni Hüküm Hakkı  267
4. Gerekçeli Karar Hakkı  272
C. Masumiyet Karinesi  274
D. Şüpheli veya Sanığın Asgari Hakları  278
1. Genel Olarak  278
2. Asgari Hak Türleri  280
a. Suçlamanın Niteliği ve Nedenleri Hakkında Bilgilendirilme Hakkı  280
b. Gerekli Zaman ve Kolaylıklara Sahip Olma Hakkı  283
c. Bizzat Savunma veya Müdafi Yardımından Yararlanma Hakkı  287
d. Tercümandan Ücretsiz Yararlanma Hakkı  295
e. İddia Makamına Karşı Hak Eşitliği  299
aa. Genel Olarak  299
bb. Hak Eşitliğini Zorunlu Kılan Silahların Eşitliği ve Hakkaniyete Uygun Yargılanma Hakkı ile Çekişmeli Yargılama ve Çapraz Sorgu  299
aaa. Silahların Eşitliği ve Hakkaniyete Uygun Yargılama Hakkı  299
bbb. Çekişmeli Yargılama ve Çapraz Sorgu  304
ccc. Tanık Dinlenmesinde Hak Eşitliği  308
cc. Duruşmada Bulunma ve Etkili Katılım Konusunda Hak Eşitliği  314
aaa. Duruşmada Bulunma  314
bbb. Etkili Katılım  322
dd. Bilgi ve Belgelere Ulaşmada Hak Eşitliği  327
II. KORUNAN TANIĞIN BEYANININ ADİL YARGILANMA HAKKINA ETKİSİ  329
A. Dengeyi Sağlayacak Tedbir Türünün Belirlenmesi Açısından Beyanın Adil Yargılamaya Etkisi  329
B. Usuli Tedbirler ile Korunan Tanığın Beyanının Adil Yargılamaya Etkisi  333
1. Genel Olarak  333
2. Kimlik ve Adres Bilgileri Gizli Tutulan Tanığın Beyanının Etkisi  334
3. Duruşmada Hazır Bulunma Hakkına Sahip Olanların Yokluğunda veya Ses veya Görüntüsü Değiştirilerek Dinlenen Tanığın Beyanının Etkisi  337
a. Duruşmada Hazır Bulunma Hakkına Sahip Olanların Yokluğunda Dinlenen Tanığın Beyanının Etkisi  337
b. Ses veya Görüntüsü Değiştirilerek Dinlenen Tanığın Beyanının Etkisi  339
III. KORUNAN TANIK BEYANININ ADİL YARGILANMA HAKKINA ETKİSİ KONUSUNDA AİHM’NİN ORTAYA KOYDUĞU KRİTERLER  340
A. Genel Olarak  340
B. AİHM’nin Ortaya Koyduğu Kriterler  342
1. Tanık Koruma Tedbirlerine Başvurmanın İstisna Olması  342
2. Sahip Olduğu Haklar Konusunda Sanığın Mahkemece Bilgilendirilmesi Gereği  344
3. Mahkemenin Kolluk Tarafından Tutulan Rapora Dayanarak Gizli Tanık Dinleme Yoluna Gitmemesi Gereği  345
4. Soruşturma Evresinde Dinlenen Tanığın Duruşmada da Dinlenmesi Gereği  345
5. Gizli Tanık Dinleme Gerekçesinin Mahkemece Ayrıca Araştırılması, Ortaya Konulması ve Tehlikenin Niteliği Konusunda Mahkemenin Tatmin Olması Gereği  348
6. Kimlik Bilgileri Gizli Tutulan Tanığın Beyanlarının Tek Başına Adil Yargılamaya Aykırı Olmaması  350
7. Gizli Tanık Beyanının Mahkûmiyet Hükmüne Tek veya Belirleyici Nitelikte Dayanak Olmaması Gereği  352
8. Savunma Hakkı ile Tanığın Korunma Hakkı Arasında Dengenin Sağlanması Gereği  358
9. Savunma Tarafına Tanığı Sorgulama İmkânının Verilmesi ve Savunmanın Bu Hakkını Kullanmaması, Hakkından Feragat Etmesi  366
IV. TÜRK HUKUKUNUN AİHM KRİTERLERİ KARŞISINDAKİ MEVCUT DURUMU  372
A. Tanık Koruma Tedbirlerine Başvurmanın İstisna Olması ve Şartları Açısından  372
B. Sahip Olduğu Haklar Konusunda Sanığın Mahkemece Bilgilendirilmesi Gereği Açısından  374
C. Mahkemenin Kolluk Tarafından Tutulan Rapora Dayanarak Gizli Tanık Dinleme Yoluna Gitmemesi Gereği Açısından  376
D. Soruşturma Evresinde Dinlenen Tanığın Duruşmada da Dinlenmesi Gereği Açısından  378
E. Gizli Tanık Dinleme Gerekçesinin Mahkemece Ayrıca Araştırılması, Ortaya Konulması ve Tehlikenin Niteliği Konusunda Mahkemenin Tatmin Olması Gereği Açısından  380
F. Kimlik Bilgileri Gizli Tutulan Tanığın Beyanlarının Tek Başına Adil Yargılamaya Aykırı Olmaması Açısından  382
G. Gizli Tanık Beyanının Mahkûmiyet Hükmüne Tek veya Belirleyici Nitelikte Dayanak Olmaması Gereği Açısından  383
H. Savunma Hakkı ile Tanığın Korunma Hakkı Arasında Dengenin Sağlanması Gereği Açısından  385
I. Savunma Tarafına Tanığı Sorgulama İmkânının Verilmesi ve Savunmanın Bu Hakkını Kullanmaması, Hakkından Feragat Etmesi Açısından  389
Sonuç  395
Kaynakça  415
Kavram Dizini  441
 


 
Kitap
Bülten
Kitap
Kitap
İndirimli Kitaplar
 
 
Ana Sayfa | 2021 Kaynakça Dokümanı | Hakkımızda | Bülten | Kişisel Verilerin Korunması | Yardım | İletişim

Seçkin Yayıncılık San. Tic. A.Ş.
Copyright © 1996 - 2025