İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar Listesi 11
Birinci Bölüm
RIZA KAVRAMI, İLGİLİ TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER,
TIBBİ MÜDAHALE AÇISINDAN İLGİLİNİN RIZASI,
TIBBİ MÜDAHALEDE İLGİLİ,
HEKİMİN AYDINLATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
I. RIZA KAVRAMI 13
A. İlgilinin Rızasının Ceza Hukuku Bakımından Etkisi 14
B. Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Rıza ve Tipikliği Ortadan Kaldıran Rıza 18
C. Rızanın Hukuki Esası 21
D. Rızanın Geçerlilik Koşulları 23
1. Rızaya Ehliyet 23
2. Rızanın Açıklanması 25
a. Şekil Bakımından 26
b. Zaman Bakımından 29
3. Rızanın Konusu 30
E. İrade Sakatlıkları 31
F. Verilen Rızanın Geri Alınması 32
II. İLGİLİ TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER 34
A. Yaşama Hakkı 34
B. Sağlık Hakkı 36
C. Kişinin Vücut Bütünlüğü Hakkı 39
D. Kişinin Kendi Geleceğini Belirleme Hakkı 41
E. Tedaviyi Ret Hakkı 45
III. TIBBİ MÜDAHALE AÇISINDAN İLGİLİNİN RIZASI 49
A. Tıbbi Müdahale Kavramı 49
1. Teşhis 52
2. Tedavi 53
3. Hastalıktan Korunmak 54
4. Nüfus Planlaması 55
B. Tıbbi Müdahalede Bulunma Yetkisi 55
C. Hekimlik Meslek Koşulları 56
1. Tıp Fakültesi Diplomasına Sahip Olmak 56
2. Uzmanlık Şartı 58
3. Türk Tabipler Odasına Üye Olmak 59
4. Hekimlik Yapmaya Geçici ve Sürekli Bir Engelin Bulunmaması 60
IV. TIBBİ MÜDAHALEDE İLGİLİ KİMSE 60
A. Tıbbi Müdahaleye Rıza 61
B. Tıbbi Müdahalede Rızanın Kapsamı 63
C. Tıbbi Müdahalede Rızaya Ehliyet 65
1. Tam Ehliyetliler Bakımından 66
2. Sınırlı Ehliyetsizler Bakımından 68
3. Tam Ehliyetsizler Bakımından 75
V. HEKİMİN AYDINLATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 77
A. İlgilinin Aydınlatılması 77
1. Aydınlatma Yükümlüsü 79
2. Aydınlatılacak Kişi 82
a. Aydınlatmanın Şekli 83
b. Aydınlatma Zamanı 84
c. Aydınlatma Kapsamı 85
B. Aydınlatmanın Türleri 88
1. Otonomi Aydınlatması 88
a. Teşhis Aydınlatması 89
b. Süreç Aydınlatması 89
2. Risk Aydınlatması 90
3. Tedavi Aydınlatması 91
İkinci Bölüm
GENEL AÇIKLAMALAR, BAZI TIBBİ MÜDAHALELERDE RIZA, TIBBİ MÜDAHALEDE RIZA ARANMAYAN HALLER,
GEÇERSİZ RIZA VEYA RIZA YOKLUĞUNDA
HEKİMİN CEZAİ SORUMLULUĞU, SONUÇ
I. GENEL AÇIKLAMALAR 93
II. BAZI TIBBİ MÜDAHALELERDE RIZA 93
A. Ötanazi 94
1. Genel Olarak 94
a. Aktif Ötanazi 97
b. Pasif Ötanazi 99
c. Dolaylı Ötanazi 101
2. Türk Ceza Kanunu Bakımından Ötanazi 102
B. Cinsiyet Değişikliği 104
C. Kastrasyon (Hadım Etme) 108
1. Cerrahi Kastrasyon 112
2. Kimyasal Kastrasyon 114
D. Kısırlaştırma (Sterilizasyon) 117
E. Gebeliğin Sonlandırılması 121
F. İnsan Üzerinde Deney 126
G. Organ ve Doku Nakli 131
1. Yaşayan Kişilerden Organ ve Doku Nakli 132
a. Vericinin Rızası 133
b. Alıcının Rızası 140
2. Ölüden Organ ve Doku Nakli 140
H. Estetik Müdahaleler 145
III. TIBBİ MÜDAHALELERDE RIZA ARANMAYAN HALLER 148
A. Varsayılan Rıza 148
1. Vekaletsiz İş Görmeye Dayandığına İlişkin Görüş 152
2. Zorunluluk Haline Dayandığına İlişkin Görüş 153
3. İzin Verilen Riske Dayandığına İlişkin Görüş 154
B. CMK’dan Kaynaklanan Bazı Müdahaleler 154
1. Dış Beden Muayenesi 155
2. İç Beden Muayenesi 157
3. Vücuttan Örnek Alınması 161
a. Genel Olarak 161
b. Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınmasında Rızanın Etkisi 161
C. Tutukevi ve İnfaz Kurumlarındaki Tıbbi Müdahaleler Bakımından Rıza 165
D. Açlık Grevleri Bakımından Rıza 169
E. Acil ve Zorunlu Haller Bakımından Rıza 170
F. Soybağı Araştırması Bakımından Rıza 171
G. Zorunlu Aşı Bakımından Rıza 174
IV. GEÇERSİZ RIZA VEYA RIZA YOKLUĞUNDA HEKİMİN CEZAİ SORUMLULUĞU 178
A. Kasten Öldürme Suçu 181
B. Taksirle Öldürme Suçu 184
C. İhmali Davranışla Öldürme Suçu 185
D. Kasten Yaralama Suçu 187
E. Taksirle Yaralama Suçu 190
F. İnsan Üzerinde Deney Suçu 195
G. Organ veya Doku Ticareti Suçu 198
H. Çocuk Düşürtme Suçu 201
İ. Genital Muayene Suçu 205
Sonuç 211
Kaynakça 219
Kavram Dizini 233 |