İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Birinci Baskının Önsözü 9
Kısaltmalar 23
Giriş 25
Birinci Bölüm
SÖZLEŞMELERE İLİŞKİN
GENEL KAVRAM VE TEMEL KURALLAR
I. BİR BORÇ KAYNAĞI OLARAK SÖZLEŞME 29
A. Sözleşme Nedir? 29
1. Yap–Sözleşme Taslağı Yap 30
2. Yap–Bir Profesyonelden Destek Al 30
3. Yap–Sözleşmeleri Yazılı Yap 31
B. Sözleşmenin Kurulması 33
1. Yap–Sözleşmelerini İradilik ve Nispilik İlkelerini Dikkate Al 33
2. Yapma–Sözleşmene Kanunun Emredici Hükümlerine, Kamu Düzenine, Ahlaka, Kişilik Haklarına Aykırı Bir Madde Ekleme 35
3. Yap–Önerini Açık, Net ve Sözleşmenin Gerekli Tüm Unsurlarını İçerecek Şekilde Yap 35
4. Yapma–Öneriyi Karşı Tarafa İlettikten Sonra Takibini Bırakma 36
5. Yap–Bağlılık Süresini Takip Et 38
6. Yapma–Susma 39
7. Yap–Öneri ve Kabulü İspat Edilebilecek Şekilde Yap 39
C. Sözleşmelerde Bulunması Gereken Unsurlar 55
1. Yap–Sözleşme Görüşmelerinde Esaslı Noktalar Konusuna Netlik Kazandır 55
2. Yap–Kurulan Sözleşmenin Kanunda Düzenlenen İsimli Sözleşmelerden Biri Olup Olmadığından Emin Ol 58
3. Yapma–Gereksiz Detaylarda Boğulma 58
4. Yap–Hazırladığın Sözleşmenin Hukuki Niteliğini Öngörmeye Çalış 58
5. Yap–Yan Nokta da Olsa Önemli Konuları Müzakere Et 59
D. Sözleşmede Şekil 66
1. Yap–Kurulacak Sözleşmenin Kanun Gereği Geçerlilik Koşuluna Tabi Olup Olmadığını Araştır 66
2. Yapma–Harici Sözleşme Yapma 70
3. Yapma–Tapu Harcını Daha Az Ödemek İçin Satış Bedelini Düşük Gösterme 71
4. Yap–İspat Açısından Sözleşmeleri Yazılı Olarak Yap 72
5. Yapma–Sözleşme Hazırlarken Hazırladığın Zamana Acıma 72
E. İrade Fesadı Halleri 78
1. Yapma–Muvazaalı Sözleşme Yapma 79
2. Yapma–İradenin Sakatlanmasına Neden Olma 81
II. SÖZLEŞME ÇEŞİTLERİ 89
A. İsimli–İsimsiz Sözleşmeler 90
1. Yap–Kurulacak Olan Sözleşmenin Ne Tür Bir Sözleşme Olacağını Doğru Tespit Et 91
2. Yap–Atipik Sözleşmelerin Hazırlanmasına Daha Çok Hassasiyet Göster 91
B. Sui Generis Sözleşmeler 92
1. Yap–Sui Generis Sözleşmeleri Teamüle ve İyi Niyet Kurallarına Göre Yorumla, Tamamla 93
2. Yap–Benzediği Sözleşme Türlerine İlişkin Hükümleri Kıyas Yoluyla Uygula 93
3. Yapma–İçtihatları Gözden Geçirmeyi Unutma 93
C. Karma Sözleşmeler 93
1. Yap–Kanunda Düzenlenmiş Sözleşme Türleri ile Karma Sözleşmelerin Ayrımını İyi Yap 94
2. Yapma–Kanunda Düzenlenmiş Sözleşme Türlerine Benzeyen Özellikleri Olsa da Karma Sözleşmelerin Niteliklerinin Farklı Olduğunu Gözden Kaçırma 94
3. Yap–Karma Sözleşmelerin Alt Türlerini Bil 95
D. Bileşik Sözleşmeler 95
1. Yap–Bileşik Sözleşmelerin Diğer Tipik Sözleşmelerden Ayrımı Yap 95
2. Yapma–Bileşik Sözleşmeyi Meydana Getiren Sözleşmelerin Hepsinin Kendine Özgü Özelliklerini Korumaya Devam Ettiğini Unutma 95
3. Yapma–Bileşik Sözleşmeyi Karma Sözleşme ile Karıştırma 96
III. SÖZLEŞMENİN BÖLÜMLERİ 96
A. Sözleşmenin Tarafları 96
1. Yap–Sözleşmeye Açıkça Tarafların Tüm Bilgilerini Yaz 96
2. Yap–Tarafları Sözleşmenin Başında Açıkça Belirt 96
3. Yap–Tarafların Unvanları/İsimleri, TC Kimlik No, Vergi No, Adres vb. Detaylarını Aynı Sıra İçinde Yaz 97
4. Yap–Telefon Numarası, E–Posta Adresi Gibi Bilgileri de Sözleşmeye Yaz 98
5. Yap–Tüzel Kişi Adına İşlem Yapan Kişinin Yetkili Olup Olmadığını İmzadan Önce Mutlaka Kontrol Et 99
6. Yap–Vekaletname ile İşlem Yapılıyorsa Vekaletnamenin Aslını Görmek İste ve Bir Fotokopisini Sözleşmeye Ekle 99
7. Yapma–Adi Ortaklıkla Sözleşme İlişkisine Girme 99
a. Ehliyet 101
aa. Yapma–Kurumların Tüzel Kişiliğe Sahip Olup Olmadığını Anlamadan Sözleşme Yapma 103
bb. Yap–Yabancı Unsurlu Sözleşmeler Söz Konusu Olduğunda Ehliyet Durumunu Tespit Etmek İçin MÖHUK’un 9. Maddesine Başvur 104
cc. Yap–Gerçek Kişi ile Yapılan Sözleşmede Sözleşme Ekine Tarafların Kimlik Fotokopilerini Koy 104
b. Temsil 105
aa. Yap–Doğrudan Temsil Dolaylı Temsil Ayrımını Yap 105
bb. Yapma–Temsilciye Temsil Olunanı Doğrudan mı Yoksa Dolaylı mı Temsil Ettiğini Sormadan Sözleşme İlişkisi Kurma 106
cc. Yap–Temsilci ile Kurulacak Sözleşmede Temsilcinin Yetkili Olup Olmadığından Emin Ol 107
dd. Yap–Temsilcinin Kanuni Temsilci mi Yoksa İradi Temsilci mi Olduğunu Öğren 108
c. Vekalet Sözleşmesi 108
aa. Yapma–Temsil Belgesi ile Vekaletnameyi Birbiriyle Karıştırma 109
B. Tanımlar ve Sözleşmenin Konusu 118
1. Yap–Gerekiyorsa Kısaltma Kullan 118
2. Yap–En Anlaşılır Sözleşmeyi Yap 119
3. Yap–Kanundaki Güncel Terimlere Yer Ver. Güncel Dil Kullan 119
4. Yapma–Sözleşmenin Konusu Kısmını Aceleyle Yazma 120
5. Yapma–Sözleşmenin Konusu Kısmında Tarafların Hak ve Yükümlülüklerine ya da Diğer Düzenlemelere Yer Verme 121
C. Tarafların Hak ve Yükümlülükleri 121
1. Yap–Tarafların Hak ve Yükümlülüklerini Ayrı Bir Bölümde Düzenle 122
2. Yapma–Başka Bir Sözleşme Formatı Üzerinden Hak ve Yükümlülükler Kısmını Düzenleme 123
D. İfa, İfa Yeri, Zamanı, Şekli 125
1. Yap–Vadeyi Belirle. Sözleşmede İfanın Ne Şekilde Yapılacağını Anlat 126
2. Yap–Sözleşmenin Konusu ve Özelliği İfa Yerine Farklı Edimlerin Kabul Edilmesini Mümkün Kılıyorsa Bunu Sözleşmede Düzenle 126
E. Sözleşmeye Aykırılığa Bağlanan Sonuçlar 142
1. Yap–Sözleşmede İhtar ve Bildirimlerin Ne Şekilde Yapılacağına İlişkin Düzenleme Yap 143
F. Fesih Usulü 149
1. Yapma–Karşı Taraf ile Sözleşme Görüşmeleri Esnasında Olası Sorunlar Hakkında Konuşmadan Sözleşme Yapma 149
2. Yapma–Standart Bir Fesih Hükmü ile Yetinme 152
G. Diğer Hususlar (Damga Vergisi, Tapu Harcı vb. Masrafların Kimin Tarafından Ödeneceği) 156
1. Yap–Sözleşmedeki Masrafların Kime Ait Olduğunu Belirle 156
H. Tebligatlar 162
1. Yap–Tarafların Adresini Doğru Yaz 162
2. Yapma–Adres Değişikliğini Teyit Etmeden İhtar Gönderme 163
3. Yap–İspat İçin Tebligatı Noter Aracılığıyla Yap 163
İ. Sözleşmenin Dili 166
1. Yap–Güncel, Açık, Anlaşılır Bir Dil Kullan 167
2. Yapma–İki Dilde Hazırlanan Bir Sözleşmenin Bilmediğin Yabancı Dildeki Nüshasının Altına İmza Atma 169
K. Yürürlük 181
1. Yap–Sözleşmenin İmza Tarihini ve Yürürlük Tarihini Ayrı Ayrı Belirt 182
L. Nüshalar 182
1. Yap–Taraflara Birer Islak İmzalı Nüsha Ver 182
M. İmza 183
1. Yap–Şirketi Temsil Edenin Yetkili Olduğundan Emin Ol 183
2. Yap–İmza Sirkülerini – Vekaletnameyi İncele 184
N. Ekler 187
1. Yap–Ekleri Taraflara İmzalat 188
IV. SÖZLEŞMELERDE YER VERİLEBİLEN HÜKÜMLER 188
A. Yetki Şartı/Yetki Sözleşmesi 188
1. Yapma–Yetki Şartı Yoksa Acemi Bir Sözleşme Olduğunu Düşünme 189
2. Yapma–Kesin Yetkinin Düzenlendiği Hallerde Yetki Şartı/Yetki Sözleşmesi Yapma 191
3. Yap–Nelerin Türk Mahkemelerinin Münhasır Yetkisine Girdiğinden Emin Ol 194
B. Tahkim Anlaşması/Tahkim Şartı 201
1. Yapma–Geçerli Bir Tahkim Şartı/Anlaşması Bulunmadığı Sürece Uyuşmazlığın Tahkim Yolunda Çözülemeyeceğini Unutma 202
2. Yap–Tahkim Şartı/Anlaşması Hazırlanırken Son Derece Dikkatli Ol 207
C. Incorporation–Başka Bir Hukuki Metne Atıf 216
1. Yapma–Atıf Yöntemini Uygulanacak Hukuk Seçimi ile Karıştırma 217
2. Yap–Sözleşmeye Atıf Yöntemi ile Dahil Edilen Metin Ne Olursa Olsun İçeriğinden Emin Ol 218
D. Uygulanacak Hukuk Seçimi 219
1. Yap–Bir Sözleşmede Her İhtimalin Düzenlenmiş Olmasının Neredeyse Mümkün Olmadığını Unutma 223
2. Yap–Seçilen Hukuk ile Sözleşme Hükümlerinin Uyumlu Olduğundan Emin Ol 223
E. Genel İşlem Şartları 228
1. Yap–Genel İşlem Koşulları İçeren Bir Sözleşme İmzalanan Gerekiyorsa Dahi, Sözleşme Metnini Dikkatlice Oku 233
F. Kefalet 239
1. Yap–Kefalete İlişkin Hükümleri İyi Bil 239
2. Yapma–Kefaleti Garanti Sözleşmesi ile Karıştırma 241
3. Yap–Geçerli Bir Asıl Sözleşmenin Var Olduğundan Emin Ol 242
4. Yap–Kefilin El Yazısı ile Kanunda Belirtilen Hususları Yazdığından Emin Ol 242
5. Yap–Kefilin Fiil Ehliyetine Sahip Olup Olmadığını Araştır 243
6. Yapma–Kefilin Eş Rızası Konusunu Atlama 244
7. Yapma–Müteselsil Borçluluk ve Müteselsil Kefaleti Karıştırma 244
G. Teminat Mektubu 247
1. Yap–Ne Tür Bir Teminat Mektubu Verdiğini Bil, Sonuçlarından Haberdar Ol 249
2. Yap–Teminat Mektubunu Karşı Taraftan İade Aldıktan Sonra Vakit Kaybetmeden Bankaya İade Et 250
H. Delil Sözleşmesi 250
1. Yap–Delil Sözleşmesi Mahkeme Huzurunda Yapılmıyorsa Yazılı Olarak Yap 252
2. Yapma–Kendiliğinden Araştırma İlkesinin Geçerli Olduğu Durumlarda Delil Sözleşmesi Yapma 252
I. Faiz Oranı 261
1. Yap–Akdi, Kanuni ve Temerrüt Faiz Ayrımını Doğru Yap 262
2. Yap–Ticari İş ve Adi İş Ayrımını Doğru Yap 263
3. Yapma–Sözleşmede Belirlenebilecek En Yüksek Faiz Oranının Üzerinde Faiz Belirleme 264
4. Yap–Güncel Mevzuatı ve Açıklanan Faiz Oranlarını Takip Et. Sözleşmede Yer Vereceğin Faiz Türünü Doğru Tespit Et 266
5. Yapma–Yabancı Para Borçlarına Uygulanabilecek En Yüksek Faiz Oranından Daha Yüksek Bir Faiz Kararlaştırma 266
İ. Ceza Koşulu (Cezai Şart) 267
1. Yap–Ceza Koşulunun Ne Olduğunu Tam Olarak Bil 268
2. Yapma–Ceza Koşulunu Sözleşmeye Aykırılıktan Kaynaklanan Zararın Tazmini İçin Yer Verilmiş Bir Hüküm Gibi Düzenleme 269
K. Gizlilik Sözleşmesi 273
1. Yapma–Belirsiz, Genel Geçer İfadelerle Gizlilik Sözleşmesi ya da Şartı Hazırlama 274
L. Mücbir Sebep 280
1. Yapma–Mücbir Sebebe İlişkin Maddeyi Her Sözleşmede Bulunan Standart Bir Hüküm Olarak Düşünme ve Sözleşmen Açısından Özelleştir 282
2. Yap–Sözleşmenin Özelinde Gerçekleşebilecek Mücbir Sebep Senaryoları İçin Bir Liste Hazırla 282
M. Sorumsuzluk Anlaşması 283
1. Yap–Sorumsuzluk Anlaşmalarının İstisnalarını Bil 284
2. Yapma–TBK’nın 115. Maddedeki Açık Düzenlemelere Aykırı Sorumsuzluk Anlaşması Yapma 284
3. Yapma–TBK’nın 116. Maddedeki Düzenlemelere Aykırı Sorumsuzluk Anlaşması Yapma 285
İkinciBölüm
SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ
I. SÖZLEŞMELERE İLİŞKİN ÖZEL DURUMLAR 289
A. Alacağın Devri 289
1. Yapma–Borçlunun Durumunu Ağırlaştıracak Şekilde Alacağın Devrine İlişkin Sözleşme Yapma 290
2. Yap–Devredilen Alacağın Belirli Olmasına Özen Göster 292
3. Yapma–Alacağın Devredildiğini Borçluya Bildirmeyi Unutma 293
4. Yap–Alacağın Devrinin Hukuki Sonuçlarını İyi Bil 294
B. Borcun Üstlenilmesi 305
1. Yap–Borcun Yüklenilmesinin İç Yüklenilme mi Dış Yüklenilme mi Olduğunu Tespit Et 305
2. Yap–Borcun İç Yüklenilmesinin İvazlı Olup Olmadığını Tespit Et 306
3. Yapma–Borcun Dış Yüklenilmesi ile Sözleşmenin Devrini Karıştırma 307
C. Borca Katılma 311
D. Sözleşmenin Devri 313
1. Yapma–Sözleşmenin Devrini Alacağın Devri ve Borcun Yüklenilmesi ile Karıştırma 314
E. Sözleşmeye Katılma 325
1. Yap–Sözleşmeye Herhangi Bir Taraf Yanında Katılmanın Müteselsil Sorumluluk Yüklediğini Unutma 326
F. Sözleşmenin Yorumlanması 340
1. Yap–Sözleşmede Açık Olmayan ya da Taraflarca Üzerinde Anlaşılamayan Bir Hüküm İçin Taraf ve Taraf Vekillerinin Çabasıyla Sonuca Gidilemiyorsa Hâkime Başvur 341
2. Yap–Sözleşme Öncesi Görüşmeleri Tutanak Altına Al 343
G. Sözleşmenin Tamamlanması 343
1. Yapma–Sözleşmede Zorunlu Kalmadıkça Boşluk Bırakma 344
2. Yap–Net Ol – Gereksiz Detaylarda Boğulma 344
3. Yap–Hazırlayacağın Sözleşme Türüne Benzer Sözleşme Metinleri Bulabiliyorsan İncele 345
H. Sözleşmenin Uyarlanması 346
1. Yapma–Talebin Sadece Sözleşmenin Uyarlanması İse ve Sözleşmeden Dönme/Feshetme Niyetin Yoksa Terditli Olarak Bu Talepte Bulunma 349
2. Yap–TBK’nın 138. Maddesini Her Zaman Dikkate Al 349
I. Sözleşmede Değişiklik Yapılması 353
1. Yap–Sözleşmenin Özel Bir Şekle Tabi Olup Olmadığını Araştır 354
2. Yapma–Resmi Şekle Tabi Sözleşmeleri Adi Yazılı Protokol ile Değiştirme 354
II. BORCUN SONA ERMESİ 357
A. İbra 358
1. Yapma–İbra Sözleşmesi Bir Makbuz Verme Suretiyle Yapma 358
2. Yap–İbra Sözleşmesi Metnini Net Düzenle 359
B. Yenileme 362
1. Yapma–Sözleşmenin Yenilenmesi/Uzatılması ile Borcun Yenilenmesini Karıştırma 363
2. Yap–Cari Hesabın Ne Zaman Borcun Yenilenmesi Sayılacağını İyi Bil 365
C. Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının Birleşmesi 369
1. Yap–Alacaklı ve Borçlu Sıfatları Birleştiği Zaman Borcun Sona Erdiğini Ancak Tekrar Canlanabileceğini Bil 369
2. Yap–Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının Birleşmesi ile Borcun Sona Ermesinin Koşullarını Bil 370
3. Yapma–Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının Birleşmesinin Sonuçlarını Gözden Kaçırma 370
4. Yapma–Borç Taşınmaz Rehni ile Güvenceye Alınmışsa Terkinin Kendiliğinden Gerçekleşmeyeceğini Unutma 370
5. Yap–Alacaklı ve Borçlu Sıfatının Birleşmesinin Üçüncü Kişilerin Haklarını Engellemediğini Hatırla 370
D. Kusursuz İmkânsızlık 370
1. Yap–Borcun Doğumundan Önceki İmkânsızlık ile Borcun Doğumundan Sonraki İmkansızlığı Birbirinden Ayır 372
2. Yap–İmkânsızlıktan Borçlunun Sorumlu Olup Olmadığını Tespit Et 372
3. Yap–Kusursuz İmkânsızlığın Koşullarını İyi Bil 372
4. Yap–Kusursuz İmkânsızlığın Sonuçlarını Bil 372
5. Yapma–Kısmi İmkânsızlık Durumunu Gözden Kaçırma 373
6. Yapma–Aşırı İfa Güçlüğünü Gözden Kaçırma 373
E. Takas 380
1. Yap–Sözleşmelerde de Takası Kullan 381
2. Yapma–Aynı Türden Olmayan Borçları Birbiri ile Takas Etme 382
3. Yap–Takas Koşullarını Bil 382
4. Yapma–Takas İçin Alacaklının Onayı Gereken İstisnayı Gözden Kaçırma 382
F. Zamanaşımı 393
1. Yapma–Zamanaşımının Borcu Sona Erdiren Durumlardan Biri Olduğu Yanılgısına Kapılma 393
2. Yap–Hangi Alacakların On Yıl Hangi Alacakların Beş Yıllık Zamanaşımına Tabi Olduğunu İyi Bil 393
Sonuç 417
Kaynakça 419
Kavram Dizini 423 |