İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
1. GİRİŞ VE SAP HAKKINDA 17
1.1. Teşekkür 17
1.2. Neden Bu Kitap Hazırlandı? 17
1.3. Kitap Senaryosu Hakkında 18
1.4. Kitap Özeti 18
1.5. SAP Nedir? 19
1.6. SAP‘de Kullanılan Fonksiyonel Modüller 19
1.7. SAP HANA ve ECC 6.0 Nedir? 20
1.8. SAP S/4 HANA Sisteminin Finansı Basit Yapan Özellikleri 21
1.8.1. Doğru Tek Veri Kaynağı (Single source of truth) 22
1.8.2. Gerçek Zamanlı Raporlama (Real–time processes) 23
1.8.3. Tahmin, Simülasyon ve Analiz (Prediction, Simulation, and Analysis) 23
1.8.4. Geliştirilen Diğer Özellikler 23
1.8.4.1. CO ve FI Hesaplarının Birleşmesi (Merger of CO and FI) 23
1.8.4.2. Fiori Ekranları 24
1.8.5. SAP S/4 HANA ile değişen işlem kodları: 24
2. MALİYET MUHASEBESİ HAKKINDA ÖZET BİLGİ 27
2.1. Maliyet Muhasebesi Tanımı 27
2.2. Maliyet Muhasebesi Kapsamında Yürütülen Faaliyetler 28
2.3. Maliyet Muhasebesi Çalışanlarının İş Tanımı 30
2.4. Maliyet Muhasebesi Hesap Hareketleri 31
2.5. Maliyet Muhasebesi ile Finansal Tablolar (Bilanço ve Gelir Tablosu Arasındaki) İlişki 34
2.6. Sabit ve Değişken Gider 36
2.7. SAP Maliyet Muhasebesi ve Kontrol 37
2.7.1. Maliyet Muhasebesi ve Kontrol SAP’i Genel Süreç 37
2.7.2. Maliyet Muhasebesi ve Kontrol Modülüne Veri Akışı 39
2.7.3. Maliyet Muhasebesi ve Kontrol Alt Modülleri: 39
ANA VERİ VE ORGANİZASYONEL YAPI 41
3.1. Organizasyonel Yapı 41
3.1.1. CO Modül Yapısı 42
3.1.2. Şirket Kodu 42
3.1.3. Kontrol Kodu 43
3.1.4. İş Alanı 43
3.1.5. Karlılık Alanı 43
3.1.6. Kar Merkezi 44
3.1.7. Para Birimleri 44
3.1.8. Mali Yıl Varyantı 45
3.1.9. Kur Tipleri 45
3.1.10. Versiyon 46
3.1.11. Üst Birim 46
3.1.12. Hesap Planı 46
3.1.13. Üretim Yeri 47
3.1.14. Değerleme Birimi 47
3.2. Maliyet Muhasebesi Ana Verileri 47
3.2.1. Masraf Çeşitleri (FS00) 48
3.2.1.1. Birincil Masraf Çeşitleri 48
3.2.1.2. İkincil masraf çeşitleri 51
3.2.1.3. Masraf Çeşidi Grupları 53
3.2.2. Masraf Yeri Yapısı, Kodlaması (KS01) 54
3.2.3. Masraf Yeri Standart Hiyerarşi (OKEON) 56
3.2.4. Masraf Yeri Grubu (KSH2) 57
3.2.5. Aktivite Türleri (KL01) 57
3.2.6. Aktivite Tipi Grupları 61
3.2.7. Dağıtım Devresi Oluşturma (KSV1 /KSU1) 61
3.2.8. İstatistiksel Göstergeler (KK01) 67
3.2.9. Ürün Masraf Alıcısı (KKF6N) 68
3.2.10. İç Siparişler (KO01) 70
3.2.11. Hesap Tayin Nesnesi 71
3.2.12. Doğrulama–İkame 73
3.3. Ürün Maliyeti Ana Verileri 74
3.3.1. MM Malzeme Yönetimi Modülü Ana Veriler 74
3.3.1.1. Değerleme Değişikliği (Valuation Area) 75
3.3.1.2. Değerleme Sınıfı (Valuation Class) 76
3.3.1.3. Değerleme Tipi (Valuation Category) 77
3.3.1.4. Değerleme Türü (Valuation Type) 77
3.3.1.5. Malzeme Türü (Material Type) 77
3.3.1.6. İşlem türü (Movement Type) 78
3.3.2. Malzeme Görüntüleme Kritik Alanlar (MM03) 79
3.3.2.1. Standart Fiyat 79
3.3.2.2. Fiyat Denetimi (Price Control) & Fiyatlandırma (Price Determination) 79
3.3.2.3. Maliyet Hesaplama Parti Büyüklüğü 80
3.3.2.4. Maliyet Hesaplama (Cost Estimate) & Plan Fiyat 1 (Planned Price 1) 81
3.3.3. PP Üretim Planlama Modülü Ana Veriler 81
3.3.3.1. Ürün Ağacı (CS03) 81
3.3.3.2. İş planı (CA03) 83
3.3.3.3. İş Yeri (CR03) 84
3.3.3.4. Üretim Versiyonu (C223) 86
3.3.3.5. Kesikli Üretim Siparişi Üzerindeki Masrafları Görüntüleme (CO03–KOB1–KOC4) 87
3.3.3.6. Seri Üretim Siparişlerini Görüntüleme (KOB1–KOC4) 88
3.3.3.7. Kesikli Üretim Siparişleri için Ücretlendirme–Teyit Fişi (CO11N) 89
3.3.3.8. Seri Üretim Siparişleri için Ücretlendirme–Teyit Fişi (MFBF) 90
4. YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLARIN İÇ SİPARİŞ OLARAK TAKİBİ 93
4.1. İç Sipariş Oluştur (KO01) 93
4.2. Yapılmakta olan yatırıma kayıt oluştur (FB60/ F–02) 94
4.3. Masraf Kayıt Kontrol Raporu (KOB1) 95
4.4. Masraf Yükleme (KO88) 95
4.5. Masraf Yükleme Kontrol (AW01N) 97
4.6. Duran Varlık Aktifleştirme 97
4.6.1. Tamamlanmış Duran Varlık Kartı Oluştur (KO02) 97
4.6.2. Duran Varlık Aktifleştirme İşlemi (KO88) 98
4.6.3. İşlemin Kontrolü (AW01N) 98
5. ÜRÜN MALİYETLENDİRME 101
5.1. Ürün Masrafları Planlaması (Product Cost Planning) 101
5.1.1. Standart Masraf Hesaplaması Süreç Akışı 102
5.1.2. Dönem İçerisinde Standart Maliyet Belirleme İşlemleri (Standard Cost Estimates) 103
5.1.3. Miktar Yapısı ile Maliyet Hesaplaması (Cost Estimate with Quantity Structure) 105
5.1.3.1. CK11N –Münferit Maliyet Çalıştırma Ekranı 106
5.1.3.1.1. CK24 Mly. hesaplamalı fiyat güncelleme (Mark and release) 108
5.1.3.1.2. Toplu Maliyet Çalıştırma Ekranı (CK40N) 110
5.1.3.1.2.1. Seçim 111
5.1.3.1.2.2. Yapı Açılımı 112
5.1.3.1.2.3. Mly.hspl 113
5.1.3.1.2.4. Analiz 113
5.1.3.1.2.5. Onay 115
5.1.3.1.2.5.1. Kontrol 116
5.1.3.2. Manuel Belirlenen Maliyetin Standart Fiyat Olarak Atanması (MR21) 117
5.1.4. Miktar Yapısı Olmadan Maliyet Hesaplaması (Cost Estimate Without Qunatity Structure) 118
5.2. CO’nun Diğer Modüller ile İlişkisi ve Entegrasyon 118
5.2.1.1. FI Mali Muhasebe Modülü 119
5.2.1.2. AA Duran Varlık Modülü 120
5.2.1.3. HR İnsan Kaynakları Modülü 121
5.2.1.4. MM Modülü 121
5.2.1.5. SD Modülü 122
5.3. Üretim Masraflarının Yönetimi 124
5.3.1. Genel Stok Değerlemesi 124
5.3.2. Fiyat Farkları 125
5.3.3. Satın alma MG–FG (Mal girişi–Fatura girişi) 126
5.3.4. Malzeme Hareketlerinde Otomatik Hesap Tayini 129
5.4. Masraf Yeri Muhasebesi Fiili Süreci (Fiili Maliyetlendirme / Malzeme Defteri) 130
5.4.1. Kapanış Süreci ve Öncesi Yapılacak Kontroller 130
5.4.1.1. Kapanış Süreci 130
5.4.1.2. Kapanış Öncesi Kontrol İşlemleri 132
5.4.1.2.1. MM Malzeme Yönetimi İşlemlerin Tamamlanması 132
5.4.1.2.1.1. Alternatif –1 133
5.4.1.2.1.2. Alternatif –2 134
5.4.1.2.2. FI Mali Muhasebe İşlemlerin Tamamlanması 134
5.4.1.2.3. SD Satış Dağıtım Modülü İşlemlerin Tamamlanması 134
5.4.1.2.4. PP Üretim Planlama İşlemlerinin Tamamlanması 134
5.4.1.2. Dönem Sonu Dağıtımın Çalıştırılması 136
5.4.1.3. Fiili Aktivite Birim Fiyatının Hesaplanması 137
5.4.1.4. Yarı Mamul Hesaplaması 137
5.4.1.5. Üretim Siparişlerine Masraf Yükleme 138
5.4.1.6. Fiili Ürün Maliyetlendirme /Malzeme Defteri 139
5.4.1.6.1. Malzeme Defteri Tanımı 139
5.4.1.6.2. Fiyat Farklarının Sebepleri 140
5.4.1.6.3. Malzeme Defteri Kapanış İşlemleri 141
5.4.1.6.3.1. SAP ECC 6.0 Kapanış Adımları 141
5.4.1.6.3.2. SAP HANA Kapanış Adımları 142
5.4.1.6.4. Malzeme Defteri Dönem Sonu Kapanışının Kontrolü 143
5.4.1.6.4.1. Dönem Sonu Esas Üretim Masraf Yerleri Bakiye Kontrolü 143
5.4.1.6.4.2. Fiyat Farkı Hesapları Bakiye Kontrolü 143
5.4.1.6.4.3. Üretim Maliyeti Yansıtma Hesapları Kontrolü 144
5.4.1.6.4.4. Üretim Denklik kontrolü 144
5.5. Ürün Maliyetlendirme Süreçler 145
5.5.1. Üretim Süreci 145
5.5.1.1. Ürün Masraf Alıcısı 145
5.5.1.2. Üretim Stok hareketleri 146
5.5.1.3. Üretim Aktivite Masrafları 147
5.5.2. WIP (Yarı mamul) Süreci 147
5.5.3. Satış Süreci 148
5.5.4. AR–GE Süreci 148
5.5.5. Yapılmakta Olan Yatırımlar 148
5.5.6. Fason Süreci 149
5.5.7. Bakım Onarım Süreci 151
5.5.8. Satış İade Süreci 151
5.5.9. Yeniden işleme Maliyetleri (Rework) 151
5.5.10. Hurda Maliyetleri 152
5.6. Maliyet Muhasebesinde Gündelik Kayıtlar 152
5.6.1. Dönem İçi Fiili Kayıtlar 152
5.6.2. Kayıt Hatalarının Düzeltilmesi 153
5.6.2.1. Birincil Masraflar Manuel Transfer (KB11N) 153
5.6.2.2. Münferit Kalem Transfer Kaydı (KB61) 154
5.6.3. Stok Tutar Değerinin Düzeltilmesi (MR22) 154
5.6.4. İstatistiksel gösterge girişi (KB31N) 156
5.7. Maliyetlendirme Sonuçları Nasıl Görüntülenir? 156
6. MASRAF YERİ MUHASEBESİ – PLANLAMA (COST CENTER ACCOUNTİNG PLANNİNG) 157
6.1. Masraf Çeşidi Planlanması (KP06) 159
6.2. Kapasite Bazında Aktivitenin Planlanması (KP26) 160
6.3. Plandan Plana Kopyalama (KP98) 161
6.4. Plan Masraf Dağıtımın Çalıştırılması (KSVB) 162
6.4.1. Plan Aktivite Birim Fiyatının Hesaplanması (KSPI) 164
7. SAP MALİYET MUHASABESİ KAPANIŞ SÜRECİ 167
7.1. Ürün Maliyetlendirme Süreci Genel 167
7.2. Dönem Sonu Kapanış Genel Üretim Yeri İş Akış Diagramı 170
7.3. SAP Maliyet Muhasebesi Kapanış İşlemleri 172
7.3.1. MG/FG kontrolü (FAGLB03) 174
7.3.2. Üretim Hatalı Mal Hareketi kontrolü (COGI) 177
7.3.3. Üretim siparişleri kontrolü (KOC4) 177
7.3.4. Toplam Dağıtım ve Bakiye Kontrol (KSU5) 179
7.3.5. Fiili Aktivite Miktarı Kontrolü (S_ALR_87013611) 182
7.3.6. Ayrıştırma (KSS2) 185
7.3.7. Fiili Birim Fiyat Hesaplama (KSII) 187
7.3.8. Fiili Birim Fiyat ile Yeniden Değerleme (CON2) 187
7.3.9. Masraf Yükleme (CO88) 190
7.3.10. Üretim Siparişleri Bakiye Kontrol (KOC4) 193
7.3.11. Envanter Farklarının Düzeltilmesi (CKMDUVMAT) 193
7.3.12. Fiili Maliyet Hesaplama (CKMLCP) 193
7.3.13. A. Seçim Adımı 195
7.3.13.1. B. Sıra Düzenini Belirle 195
7.3.13.2. C. Tek düzeyli fiyatlandırma 196
7.3.13.3. D. Çok düzeyli fiyatlandırma 197
7.3.13.4. E. Tüketimin yeniden değerlemesi 197
7.3.13.5. Dağıtılmayan Mahsuplaştırılmayan Fark Kontrolü (CKMVFM) 198
7.3.13.6. F. Kapanış Kaydı 199
7.3.13.7. G. Malzeme Fiyatlarını işaretle 200
7.3.14. Fiyat farkı hesabı kontrolü (FAGLB03) 200
7.3.15. Aktivite birim fiyat kopyalama (KP98) 201
7.3.16. Plan fiyat değişikliği onayı (CKME) 202
7.3.17. Dönem Blokajı (OKP1) 203
7.3.18. Malzeme dönemi kapatma (MMPV) 204
8. KAR MERKEZİ MUHASEBESİ 205
8.1. Kar Merkezi Tanımı 206
8.1.1. Kar Merkezi ile İş Alanı Arasındaki farklar 206
8.2. Kar Merkezi Ana Verisi Oluşturma 206
8.2.1. Kar Merkezi Oluşturma (KCH5N) 207
8.2.2. Kar Merkezi Silme (KE54) 208
8.2.3. Yapay (Dummy) Kar Merkezi Oluşturma 208
8.2.4. Kar Merkezi Grubu Oluşturma (KCH5N) 209
8.3. Kar Merkezi Muhasebesine Kayıt Gönderme 209
8.4. Kar Merkezi Kayıtları 212
8.4.1. Kar merkezi belgesi giriş (9KE0) 212
8.4.2. Kar Merkezleri İçin İstatistiksel Gösterge Belgesi Girişi (9KE5) 212
8.5. Kar Merkezi Dağıtımları 213
8.5.1. Dağıtım Devresi Oluşturma (4KE1) 213
8.5.2. Dağıtım (4KE5) 213
8.6. Kar Merkezi Raporları 213
8.6.1. Kar Merkezi: Fiili Münferit Kalemler (KE5Z) 214
8.6.2. Kar Merkezi Plan/Fiili Karşılaştırması (S_ALR_87013327) 215
8.6.3. Kâr Merkezi Grubu: Bilanço Hesapları Plan/Fiili/Sapma (S_ALR_87013336) 215
8.6.4. Kar Merkezi Raporu (S_PL0_86000028) 216
8.6.5. EC–PCA Toplamlar Kaydı görüntüsü (2KEE) 216
9. KARLILIK ANALİZİ MUHASEBESİ 219
9.1. Tanım 219
9.1.1. Karakteristikler 221
9.1.2. Değer Alanları 222
9.1.3. COPA’ya Veri Akışı 222
9.1.3.1. SD’den (Satış ve Dağıtım Modülünden) COPA’ya Veri Akışı 222
9.1.3.2. FI (Finansal Muhasebe) / MM (Malzeme Yönetimi) Akışı 223
9.2. Dönemsel Değerleme (KE27) 223
9.3. Fiili Dağıtım Devreleri –Genel Masraf Devralımı (KEU5) 225
9.3.1. Dağıtım Devresi (KEU3) 225
9.3.2. Devrenin yürütülmesi (KEU5) 229
9.4. Yukarıdan Aşağı Dağıtım (KE28) 230
9.5. KE24 – Karlılık Belgesi–Münferit Kalemler (KE24) 232
9.6. Karlılık Raporunun Yürütülmesi (KE30) 233
10. MALİYET MUHASEBE RAPORLARI GENEL 235
10.1. Maliyet Muhasebesi Temel Raporları 235
10.1.1. Malzeme Fiyatı Analizi (CKM3N) 235
10.1.2. Fiyat ve Stok değeri (S_P99_41000062) 237
10.1.3. Malzeme Listesini Görüntüle (CKMLMAT) 238
10.1.4. Masraf yerleri: Fiili/plan/sapma (S_ALR_87013611) 239
10.1.5. Malzemeye ilişkin işlem tarihçesi (S_ALR_87013182) 239
10.1.6. İst.göstergeler: Dönem dökümü (S_ALR_87013645) 240
10.1.7. Masraf yerleri: Fiili mnf.kalemler (KSB1) 240
10.1.8. Alan: Aktivite türleri (S_ALR_87013617) 241
10.1.9. Siparişler: Fiili münferit kalemler (KOB1) 241
10.1.10. Msf.yerleri: Akt.türü birim fiyatları (KSBT) 242
10.1.11. Alan: Masraf çeşitleri (S_ALR_87013613) 243
10.1.12. Birden çok dnm.ilşk.mlz.defteri vr. (S_ALR_87013181) 243
10.2. Maliyet Muhasebesi ile İlişkin Diğer Modüllere Ait Raporlar 244
10.2.1. Bakiye Görüntüsü (FAGLB03) 244
10.2.2. Belgeyi görüntüle (FB03) 244
10.2.3. Malzeme görüntüle (MM03) 245
10.2.4. Stok dğr.listesi: Bakiye görüntüsü (MB5L) 245
10.2.5. Satın alma siparişini görüntüle (ME23N) 246
10.2.6. Tek kademeli malzeme kullanım yeri (CS15) 246
10.3. Maliyet Muhasbesi Geliştirme (Z’li) Raporları 247
10.4. Maliyet Muhasebesi Ana Veri Raporları 247
11. EKLER 249
11.1. Maliyet Muhasebesi Kapanış Adımları Genel 251
11.2. SAP S4 HANA ile Değişen İşlem Kodları 254
11.3. SAP Maliyet Muhasebesi Son Kullanıcı İşlem Kodları 255
11.4. SAP Best Pratik Senaryolar 268 |