İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖN SÖZ YERİNE V
İÇİNDEKİLER XI
KAYNAKÇA LXXIII
KISALTMALAR LXXVII
GİRİŞ 1
BİRİNCİ KISIM
GENEL HÜKÜMLER
§ 1. BOŞANMA KAVRAMINA GENEL BAKIŞ 5
I. TANIMI 5
II. HUKUKİ NİTELİĞİ 5
A. BOŞANMA DAVASI AÇMA HAKKI 6
1. Bozucu Yenilik Doğuran Hak 6
2. Dava Yolu İle Kullanılabilir 6
B. BOŞANMA KARARI 6
1. Bozucu Yenilik Doğuran Karar 6
2. Kesin Biçimde Geleceğe Etkili 6
3. Mutlak Etkili 7
III. KONUSUNA İLİŞKİN GÖRÜŞLER 7
A. BİREYCİ GÖRÜŞ 8
B. TOPLUMCU GÖRÜŞ 9
IV. DÜZENLENME BİÇİMLERİ 9
A. BOŞANMAYI REDDEDEN SİSTEM 10
B. BOŞANMAYI KABUL EDEN SİSTEMLER 11
1. Serbest Boşanma Sistemi 11
2. Mahkeme Kararıyla Boşanma Sistemi 16
3. İdari İşlemle Boşanma Sistemi 17
a. Konsolosluk Memurluğunda 17
b. Noterlerde 17
c. Belediye Başkanlıklarında 17
d. Nüfus Müdürlüklerinde 17
e. Valiliklerde 18
V. UNSURLARI 18
A. GEÇERLİ BİR EVLİLİK BULUNMALIDIR 18
1. Genel Olarak 19
a. Yurt İçinde Yapılan Evlilik 19
b. Yurt Dışında Yapılan Evlilik 21
2. Farklılıkları Olanlar 24
a. Farklı Dinde Olanlar 24
b. Farklı Mezhepte Olanlar 24
c. Farklı Irkta Olanlar 25
d. Farklı Dilde Olanlar 25
e. Farklı Renkte Olanlar 25
3. Aynı Cinsten Olanlar 26
4. Cinsiyet Değiştirmiş Olanlar 26
5. Çocuk Yaşta Evlenenler 28
6. Hayat Ortaklığı Olanlar 28
a. Kayıtsız Hayat Ortaklığı 29
aa. Özellikleri 29
aaa. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan
Kurulur 30
bbb. Evlenme Niyetine Gerek Yoktur 30
ccc. Evliliğin Tüm Yükümlülükleri Yerine Getirilir 30
ddd. Belirli Şekilde Süreklilik Taşır 30
eee. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan
Sona Erer 30
bb. Çeşitleri 31
aaa. Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat
Ortaklığı 31
bbb. Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat
Ortaklığı 31
b. Kayıtlı Hayat Ortaklığı 31
aa. Özellikleri 32
aaa. Resmi Sicile Kayıt veya Tescille Kurulur 32
bbb. Kanun Tarafından Düzenlenen Hak ve
Yükümlülükler Doğurur 32
ccc. Boşanma Söz konusu Değildir 32
bb. Çeşitleri 33
aaa. Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı 33
bbb. Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat
Ortaklığı 33
7. Birden Çok Kadın veya Erkekle Evlenenler 34
8. Muvazaalı Evlenenler 37
9. Common Law Evlilikleri Olanlar 38
10. Homoparental Aile Olanlar 38
11. Tek Ebeveynli Aile Olanlar 39
12. Eş Cinsel Evlilikleri Olanlar 39
13. Dini Nikahlı İlişki Olanlar 40
B. EŞLER HAYATTA BULUNMALIDIR 40
C. KANUNDA DÜZENLENEN HALLER BULUNMALIDIR 41
D. MAHKEME KARARI BULUNMALIDIR 41
VI. DAYANDIĞI İLKELER 44
A. İRADE İLKESİ 45
B. KUSUR İLKESİ 45
1. Kusur İlkesi Mutlak Değildir 46
2. Kusursuz Eşin Dava Açmaması Hakkın Kötüye
Kullanılması Olarak Yorumlanamaz 46
3. Kusur Kabul Edilen Vakıalar Açıklanmalıdır 47
4. Kusur Belirlemesinde Taraflarca Getirilmesi İlkesine
Aykırı Davranılamaz 48
a. Usulüne Uygun Dayanılmayan Vakıalar Kusur
Olarak Yüklenemez 48
b. Usulüne Uygun Dayanılmayan Deliller Dikkate
Alınamaz 51
aa. Dayanılmayan Tanıklar 51
bb. Dayanılmayan Dosyalar 52
5. Kusur Belirlemesinde Tanık Beyanları Takdiri Bir Delildir 52
a. Yetersiz Tanık Beyanları Esas Alınamaz 53
aa. Görgüye Dayanmayan Tanık Beyanları 53
bb. Soyut Tanık Beyanları 54
cc. Aktarıma Dayalı Tanık Beyanları 55
aaa. Üçüncü Kişilerden Aktarım 55
bbb. Taraflardan Aktarım 56
dd. Duyuma Dayalı Tanık Beyanları 57
ee. Yer ve Zaman İçermeyen Tanık Beyanları 57
ff. Kendi Düşünce ve Gözlemlerine Dayalı Tanık
Beyanları 58
b. Tarafların Tanık Olarak Beyanları Esas Alınamaz 58
c. Vekil Olan Avukat Tanık Olarak Dinlenebilir 59
6. Diğer Tarafın Az da Olsa Kusurlu Olması Gerekir 60
a. Tam Kusurlu Eşin Boşanma Davası Kabul Edilemez 60
b. Ağır Kusurlu Eş Boşanma Davası Açabilir 62
c. Eşit Kusurlu Eş Boşanma Davası Açabilir 62
d. Az Kusurlu Eş Boşanma Davası Açabilir 63
e. Kusursuz Eş Boşanma Davası Açabilir 63
7. İradi Olmayan Davranışlar Kusur Kabul Edilemez 63
8. Usulünce Dayanılan Deliller Toplanmadan Kusur
Belirlenemez 66
9. Dayanak Davayı Açan Eş Kusurlu Kabul Edilir 67
10. Kusur Belirlemesinde Usuli Kazanılmış Hak Dikkate
Alınır 67
11. Elde Olmayan Sebeplerle Gerçekleşen Vakıalar Kusur
Olarak Yüklenemez 68
12. Ret Konusu Davada Kusur Olarak Belirlenmeyen
Vakıalar Kusur Olarak Yüklenemez 69
13. Anlaşma Protokolü Sunulması Kusurlu Olunduğuna
Karine Teşkil Etmez 69
14. Yükümlülük Kapsamı Dışındaki Vakıalar Kusur Olarak
Yüklenemez 70
15. Bilgisi Dahilinde Gerçekleşmeyen Vakıalar Kusur
Olarak Yüklenemez 70
16. Evlenmeden Önceki Vakıalar Kusur Kabul Edilemez 71
17. Davadan Sonraki Vakıalar Kusur Kabul Edilemez 71
18. Fevren Söylenen Sözler Kusur Kabul Edilemez 73
19. Fiziksel Şiddette Beyan ve İz Karine Olarak Kusura
Esas Alınır 73
20. Etkileyen Dava Sonuçları Beklenmeden Kusur
Belirlenemez 74
21. Tepki Niteliğindeki Davranışlar Kusur Kabul Edilemez 74
22. Hukuka Aykırı Elde Edilen Delillere Dayalı Vakıalar
Kusur Olarak Yüklenemez (HMK m. 189 f. II) 75
23. Ceza Mahkemesinin Mahkumiyet Kararı Hukuk
Hâkimini Bağlar 76
24. Boşanma Sonrası Aile Mahkemesi Hâkiminin
Müdahalesi İstenemez (TMK m. 195) 76
25. Kimin Daha Fazla Kusurlu Olduğunu Belirlemede
Önceden Bir Ölçü Konulamaz 76
C. EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI İLKESİ 77
D. ELVERİŞSİZLİK İLKESİ 78
E. EYLEMLİ AYRILIK İLKESİ 79
VII. TÜRK MEDENÎ KANUNUNUN DAYANDIĞI İLKELER 79
VIII. ARABULUCULUĞA ELVERİŞLİ DEĞİLDİR 81
§ 2. BOŞANMA HUKUKUNUN KAYNAKLARI 87
I. GENEL OLARAK 87
II. MEVZUAT KAYNAKLARI 87
A. ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER 88
B. ANAYASA 89
1. Kanun Önünde Eşitlik (TCA m. 10) 89
2. Kişinin Dokunulmazlığı, Maddi ve Manevi Varlığı
(TCA m. 17 f. I) 89
3. Bilim ve Sanat Hürriyeti (TCA m. 27 f. I) 90
4. Hak Arama Hürriyeti (TCA m. 36 f. I) 91
5. Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları (TCA m. 41) 92
6. Eğitim ve Öğrenim Hakkı (TCA m. 42 f. I) 92
7. Çalışma Şartları ve Dinlenme Hakkı (TCA m. 50 f. II) 93
C. KANUNLAR 93
1. 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve
Yargılama Usûllerine Dair Kanun 93
2. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 94
3. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 95
4. 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ve
Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve
Yetkileri Hakkında Kanun 96
5. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku
Hakkında Kanun 96
D. TÜZÜKLER 96
E. YÖNETMELİKLER (HMK m. 449) 97
1. Bölge Adliye ve Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile
Cumhuriyet Başsavcılıkları İdarî ve Yazı İşleri
Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik 97
2. Elektronik Tebligat Yönetmeliği 97
II. İÇTİHAT KAYNAKLARI 97
A. BİLİMSEL İÇTİHAT (İLMÎ İÇTİHAT/ BİLİMSEL
GÖRÜŞLER/ DOKTRİN/ ÖĞRETİ) (TMK m. 1 f. II) 98
B. YARGISAL İÇTİHAT (KAZAÎ İÇTİHAT/YARGITAY
KARARLARI) (TMK m. 1 f. II) 98
§ 3. BOŞANMA SEBEPLERİNİ SINIFLANDIRMA 99
I. GENEL OLARAK 99
A. SINIRLI SAYIDA DÜZENLENMİŞTİR 100
B. EMREDİCİ NİTELİKTE DÜZENLENMİŞTİR 100
II. SINIFLANDIRMA 101
A. KONULARINA GÖRE 102
1. Özel Boşanma Sebepleri 102
a. Sınırlı Sayıda Öngörülmüştür 102
b. Belli Sebepler Öngörülmüştür 103
2. Genel Boşanma Sebepleri 104
a. Belli Bir Vakıaya Dayalı Değildir 105
b. Önceden Belirlenmesi Olanaksızdır 105
c. Çok Çeşitli Vakıalar Olabilir 105
B. ETKİLERİNE GÖRE 106
1. Mutlak Boşanma Sebepleri 106
2. Nisbî Boşanma Sebepleri 108
İKİNCİ KISIM
EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA
BİRİNCİ AYIRIM
EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI KAVRAMI
& 4. EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI (TMK m. 166, f. I) 109
I. GENEL OLARAK 109
II. BİRLİĞİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA
KOŞULLARI 111
A. BİRLİĞİN ORTAK HAYATI SÜRDÜRMELERİ
KENDİLERİNDEN BEKLENMEYECEK DERECEDE
TEMELİNDEN SARSILMIŞ OLMASI 112
B. BİRLİĞİN SARSILMASINA KARŞI TARAFIN
KUSURLU DAVRANIŞININ SEBEBİYET VERMESİ 116
III. BİRLİĞİN SARSILMASINI BELİRLEYEN FAKTÖRLER 116
A. VAKIA FAKTÖRÜ 118
1. Vakıanın Özellikleri 118
2. Vakıanın Oluş Biçimi 119
B. STATÜ FAKTÖRÜ 119
1. Kültürel Durumları 120
2. Sosyal Durumları 120
3. Eğitim Durumları 121
4. Ekonomik Durumları 121
C. İLİŞKİ FAKTÖRÜ 122
1. Birbirleriyle Olan İlişkileri 122
2. Çocuklarıyla Olan İlişkileri 122
D. DIŞ ETKİ FAKTÖRÜ 123
1. Yaşadıkları Çevrenin Özellikleri 123
2. Toplumun Değer Yargıları 123
III. BİRLİĞİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA
KARARI VERİLMESİNE ENGEL HALLER 124
A. BOŞANMA DAVASININ BULUNMAMASI ENGELDİR 124
B. TANIMA VE TENFİZ DAVASININ
SONUÇLANMAMASI ENGELDİR 125
IV. BİRLİĞİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA
KARARI VERİLMESİNE ENGEL OLMAYAN HALLER 125
A. FİİLEN BİRLİKTE OLMAMA ENGEL DEĞİLDİR 126
B. DÜĞÜN YAPILMAMIŞ OLMASI ENGEL DEĞİLDİR 126
C. BİRLİKTE YAŞAMAMIŞ OLMA ENGEL DEĞİLDİR 126
D. EVLENME AMAÇ VE SAİKİ ENGEL DEĞİLDİR 126
E. SADECE YABANCI MAHKEMEDE BOŞANMIŞ
OLMA ENGEL DEĞİLDİR 127
F. DAVANIN ISLAH EDİLEREK DÖNÜŞMÜŞ OLMASI
ENGEL DEĞİLDİR 127
V. BİRLİĞİN SARSILMASINI BELİRLEYEN DAVALAR 128
A. CEZA DAVASININ ETKİSİ 128
1. Ceza Mahkemesinin Maddi Olayı Tespit Eden Kararı 128
2. Ceza Mahkemesinin Maddi Olayı Tespit Etmeyen
Kararı 131
3. Ceza Davasında Aynı Olay Sebebiyle Verilen Kararı 131
B. HUKUK DAVASININ ETKİSİ 132
VI. BİRLİĞİN SARSILMASINI İSPAT ARAÇLARI 132
A. BELGELER (HMK m. 199) 133
1. Resmi Evrak 133
a. Soruşturma Evrakı 133
b. Resmi Tutanaklar 133
c. Tanıma Kaydı 134
d. Kesinleşmiş Mahkeme Kararı 134
2. Fotoğraflar 134
3. İletişim Belgeleri 135
a. Mektup 136
b. Bilgisayar Kaydı 136
c. Telefon Kaydı 136
d. Ses Kaydı 137
e. Kamera Kaydı 137
f. Sosyal Medya Paylaşımları 138
4. Otel Kayıtları 138
5. Hamilelik Testi 138
B. TANIK ANLATIMLARI (HMK m. 240–265) 139
C. İSPAT ARACI SAYILMAYANLAR 139
1. İkrar (HMK m. 188) 140
a. Kural Olarak (TMK m. 184 f. III) 140
b. İstisna Olarak (TMK m. 166 f. III, IV) 141
2. Yemin (HMK m. 225–239) 144
a. Boşanma Davasında Yemin 144
b. Boşanmanın Eki Olmayan Davada Yemin 145
& 5. DAVALININ DAVAYA ENGEL OLMA/ İTİRAZ HAKKI
(TMK m. 166, f. II) 147
I. İTİRAZ, HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI
NİTELİĞİNDE OLMAMALIDIR 148
A. İTİRAZIN HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI
SAYILAN DAVRANIŞLAR 152
1. Birlikte Yaşamaktan Kaçınanın İtirazı 152
2. Birlik Görevlerini Yerine Getirmeyenin İtirazı 152
3. Hakaret Edenin İtirazı 153
a. Tepki Olarak Hakaret Kusur Sayılamaz 153
b. Tepki Dışı Bir Kere Hakaret Eden Kusurlu Sayılır 154
4. Tepki Dışı Sürekli Hakaret Eden Kusurlu Sayılır 156
5. Birden Fazla Şikayet Edenin İtirazı 156
6. Uzun Süreli Özgürlüğü Bağlayıcı Cezaya Mahkum
Olanın İtirazı 157
7. Mesaj Gönderenin İtirazı 158
8. Eşinin Ana ve Babasını Eve Almayanın İtirazı 158
9. Eşine Sürekli Sevmediğini Söyleyenin İtirazı 159
10. Cinsel Yaşamlarını Dışarıda Anlatanın İtirazı 159
11. Temizlik Kurallarına Uymayanın İtirazı 160
12. Kendisi Boşanma Davası Açanın İtirazı 160
13. Eşini Aşağılayanın İtirazı 160
14. Eşiyle Kavga Edenin İtirazı 161
B. İTİRAZIN HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI
SAYILMAYAN DAVRANIŞLAR 167
1. Evlilik Birliğini Kurtarmak İsteyenin İtirazı 168
2. Yabancı Mahkemede Boşanma Kararı Almış Olanın
İtirazı 168
3. Hakkı Olduğu Halde Boşanma Dava Açmayanın İtirazı 169
4. Çelişkili Davranış İçinde Olmayanın İtirazı 169
5. Kayın Hısımlarınca Fiziksel Şiddete Uğrayanın İtirazı 169
6. Yurtdışında Boşanma Davası Açanın İtirazı 170
7. Diğer Davranışlarda Bulunanın İtirazı 170
B. EVLİLİK BİRLİĞİNİN DEVAMINDA DAVALI VE
ÇOCUKLAR BAKIMINDAN KORUNMAYA DEĞER
BİR YARAR KALMAMALIDIR 171
İKİNCİ AYIRIM
EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASINA OLAYLARIN ETKİSİ
& 6. OLAYLARIN BOŞANMA KONUSU OLUŞTURMAMASI 173
I. İSTEK DIŞI OLGULARIN BULUNMASI 174
A. İRADİ OLMAYAN DAVRANIŞLARDA BULUNMAK 174
1. İradi Olma Olgusu Araştırma Yapılmalıdır 174
2. İradi İse Hükme Esas Alınabilir 175
3. İradi Değilse Hükme Esas Alınamaz 177
B. ÇOCUĞUN ÖLÜMÜNE SEBEP OLMAK 179
C. CİNSEL SALDIRIYA UĞRAMAK 179
D. YAŞ FARKI BULUNMAK 180
II. FİİLİ AYRILIĞIN BULUNMASI 180
A. SALT FİİLİ AYRILIK BULUNMASI 181
B. UZUN SÜREN AYRILIĞIN BULUNMASI 182
III. SAĞLIK SORUNLARININ BULUNMASI 182
A. HASTALIKLI OLMAK 183
1. Tedavi Edilebilir Akıl Hastası Olmak 183
2. Bulaşıcı Olmayan Hastalıklı Olmak 184
3. Tedavi Edilebilir Hastalıklı Olmak 184
a. Epilepsi (Sara) Hastalığı 185
b. Ağız Kokusu 185
c. Vücut Kokusu 186
d. Yatağını Islatmak (İdrar Kaçırmak) 187
e. Sedef Hastalığı 187
f. MS Hastalığı 188
g. Balık Derisi Hastalığı 188
h. Göz Hastalığı 189
4. Tedavi Edilemez Hastalıklı Olmak 189
B. ÖZEL GEREKSİNİMLİ OLMAK 190
C. BEDENSEL FARKLILIĞI OLMAK 191
D. BEDENSEL ENGELLİ OLMAK 191
1. Görme Engelli Olmak 191
2. İşitme Engelli Olmak 192
3. Konuşma Engelli Olmak 192
4. Fiziksel Engelli Olmak 193
E. ÇOCUĞU OLMAMAK 193
IV. YASAL HAKLARIN KULLANILMASI 194
A. ŞİKAYET HAKKINI KULLANMAK 194
1. Cumhuriyet Savcılığına Şikayet Etmek 196
2. Karakola Şikayet Etmek 197
3. Nafaka Borcu İçin Şikayet Etmek 197
B. KORUMA TEDBİRİ İSTEMEK 198
C. GAİPLİK KARARI ALMAK 198
D. DAVA HAKKINI KULLANMAK 199
E. DANIŞIKLI OLARAK EVLENMEK 199
V. TEPKİ NİTELİĞİNDE DAVRANIŞLARDA
BULUNULMASI 200
A. TEPKİ KAVRAMI 200
1. Tepki Olaydan Hemen Sonra Gerçekleşmelidir 200
2. Tepki Sınırı Aşılmamış Olmalıdır 200
3. Tepki Tek Olay Olmalıdır 201
B. TEPKİSEL DAVRANIŞLAR 202
1. İntihar Girişimi 202
2. İlgisizliğe Tepki 202
3. Evliliği Koruma Amaçlı Tepki 203
4. Beddua 203
VI. YÜKÜMLÜLÜK DIŞI İSTEKLERİN KARŞILANMAMASI 204
A. SULH GİRİŞİMİNİ REDDETMEK 204
B. VAADİ YERİNE GETİRMEMEK 204
C. DÜĞÜN YAPMAMIŞ OLMAK 205
VII. FARKLILIKLARIN BULUNMASI 205
A. DİL FARKLILIĞININ BULUNMASI 205
B. KÜLTÜR FARKLILIĞININ BULUNMASI 206
C. IRK FARKLILIĞININ BULUNMASI 206
D. RENK FARKLILIĞININ BULUNMASI 207
E. SİYASİ DÜŞÜNCE FARKLILIĞININ BULUNMASI 207
F. FELSEFİ İNANÇ FARKLILIĞININ BULUNMASI 207
G. DİN FARKLILIĞININ BULUNMASI 207
H. MEZHEP FARKLILIĞININ BULUNMASI 208
VIII. İNSANİ GÖREVLERİN YAPILMASI 208
A. CENAZE TÖRENİNE KATILMAK 208
B. TUTUKLU EŞİ ZİYARET ETMEK 208
C. ÇOCUKLAR İÇİN BERABER OLMAK 209
& 7. OLAYLARIN AF NİTELİĞİNDE OLMASI 211
I. GENEL OLARAK 211
A. KAYITSIZ ŞARTSIZ BİR İRADE BEYANI MEVCUT
OLMALIDIR 212
B. AFFI GÖSTERİR FİİLİ TUTUM VE DAVRANIŞ
GERÇEKLEŞMELİDİR 212
1. Affa Yönelik Davranışlar 212
a. Eve Dönmesini İstiyorum Beyanı 213
b. Cezasını Çekmekte Olan Eşini Cezaevinde Sık Sık
Ziyaret Etmek 213
2. Affa Yönelik Olmayan Davranışlar 213
a. Birlikte Bankaya İşlem Yaptırmaya Gitme 214
b. Eşin Ağır Kusurlu Davranışlarına Sessiz Kalma 214
c. Fiili Ayrılık Sırasında Barışma Önerisi Sunma 215
d. Hava Muhalefeti Nedeniyle Aynı Evde Kalma 216
e. Aynı Evde Ayrı Odalarda Kalma 217
f. Nerede Olduğunu Öğrenmek Amacıyla Aramak 217
g. Terk İhtarını Tebellüğ Etmiş Olmak 218
C. AF OLGUSU SOMUT DELİLLERLE
KANITLANMALIDIR 223
1. Affa Yönelik İddia Bulunmalıdır 224
2. Bilinmeyen Bir Olayın Affedilmesi Mümkün Değildir 224
3. Deliller Af Olgunu Göstermeye Yeterli Olmalıdır 224
II. BARIŞMIŞ OLMAK 226
A. BARIŞMA GİRİŞİMİNDE BULUNMAK 226
1. Davacı Tarafından 227
2. Eşlerin Yakınları Tarafından 229
B. BARIŞMAYI GERÇEKLEŞTİRMEK 230
1. Davadan Önce 230
2. Davadan Sonra 231
3. Karardan Sonra 232
C. BARIŞMA SAYILMAYAN DAVRANIŞLAR 233
1. Çocukları Ziyaret İçin Bir Araya Gelmek 233
2. Çocukların Özel Günleri İçin Bir Araya Gelmek 234
3. Zorunluluk Sebebiyle Bir Arada Kalmak 234
III. AF İRADESİNİ GÖSTERMEK 236
A. FERAGATLE ÖNCEKİ OLAYLARI AFFETMEK 236
1. Feragat Öncesi Vakıalar Taraflara Kusur Olarak
Yüklenemez 236
2. Feragat Sonrası Vakıalar Taraflara Kusur Olarak
Yüklenebilir 238
B. İHTARLA ÖNCEKİ OLAYLARI AFFETMEK 240
1. İhtar Şekli 240
a. Mahkeme Aracılığı İle 240
b. Noter Aracılığı İle 241
2. İhtarın Sonuçları 242
a. İhtar Öncesi Olaylara Dayanılamaz 242
b. İhtar Sonrası Olaylara Dayanılabilir 244
c. İhtar Diğer Boşanma Davası İçin de Sonuç Doğurur 244
C. BEYANDA BULUNMAK 245
1. Duruşmada Beyanda Bulunmak 245
a. Görülen Davada Beyanda Bulunmak 245
b. Başka Davada Beyanda Bulunmak 246
2. Dilekçede Beyanda Bulunmak 246
3. Başka Bir Davada Beyanda Bulunmak 247
4. Cumhuriyet Savcılığında Beyanda Bulunmak 247
5. Mesajla Beyanda Bulunmak 248
D. CİNSEL İLİŞKİ KURARAK ÖNCEKİ OLAYLARI
AFFETMEK 249
IV. HOŞGÖRÜ İLE KARŞILAMAK 249
A. BİRLİKTE OLMAK 250
1. Birlikte Tatile Gitmek 250
2. Birlikte Pikniğe Gitmek 251
3. Birlikte Kutsal Topraklara Gitmek 252
a. Birlikte Hacca Gitmek 252
b. Birlikte Umreye Gitmek 252
4. Asker İzninde Bir Araya Gelmek 253
5. Doğumdan Sonra Birlikte Yaşamak 253
6. Eşiyle Cinsel İlişki Kurmak 253
7. Otelde Bir Araya Gelmek 254
B. BİRLİKTELİK İRADESİ GÖSTERMEK 255
1. Baba Evinden Alıp Getirmek 255
2. Tüp Bebek Tedavisine Başlamak 256
3. Düğün Hazırlıklarını Sürdürmek 257
4. Kararı Geç Tebliğe Çıkarmak 257
C. HUKUKİ SÜRECİ SONLANDIRMAK 258
1. Açtığı Boşanma Davasını Açılmamış Hale Getirmek 258
2. Ceza Davasından Barışma Amaçlı Vazgeçmek 259
D. KARŞILIKSIZ KAZANDIRMADA BULUNMAK 260
1. Hediye Vermek 260
2. Bağış Yapmak 260
3. Taşınır Almak 261
4. Taşınmaz Almak/Kiralamak 261
V. BİRLİĞİ OLAYLARA RAĞMEN SÜRDÜRMEK 261
A. AYNI ŞEHİRDE EVLİLİK BİRLİĞİNİ SÜRDÜRMEK 262
1. Aynı Evde Oturma Kural Olarak Af Sayılır 262
a. Olaylardan Sonra 264
b. Davadan Sonra 266
2. Aynı Evde Oturma Her Zaman Af Sayılmaz 267
3. Aynı Evde Oturma Makul Süre İse Af Sayılmaz 267
4. Aynı Evde Zorunlu Oturma Af Sayılmaz 268
5. Aynı Evde Oturma İstemi Af Sayılır 269
6. Başka Semtte Aynı Evde Oturma Af Sayılır 269
B. BAŞKA ŞEHİRDE EVLİLİK BİRLİĞİNİ SÜRDÜRMEK 270
C. BAŞKA ÜLKEDE EVLİLİK BİRLİĞİNİ SÜRDÜRMEK 271
VI. AF SAYILMAYAN DAVRANIŞLAR 273
A. İYİNİYETLİ GİRİŞİMDE BULUNMAK 274
1. Yeni Başlangıç Yapalım Beyanı 274
2. Kendisini Götürmek İçin Gelmemesi Üzerine
Yurtdışında Olan Eşinin Yanına Gitmek 275
B. İYİNİYETLİ BEYANDA BULUNMAK 276
1. Eşimi Seviyorum Beyanı 276
2. Eve Dönmesi İçin Çaba Gösterdim Beyanı 277
3. Sulhe Teşvik Sırasında Beyan 277
C. BARIŞMA MÜZAKERESİNDE BULUNMAK 278
1. Eşlerin Müzakere Yapması 278
2. Üçüncü Kişilerin Müzakere Yapması 280
D. BARIŞMA AMAÇLI OLMADAN CEZA DAVASINDAN
VAZGEÇMEK 281
1. Vazgeçme Cezadan Kurtarmaya Yönelik İse 281
2. Vazgeçme Savunma Amaçlı İse 283
3. Vazgeçme Üçüncü Kişiden Gelmiş İse 284
& 8. OLAYLARIN ZAMANININ ETKİSİ 285
I. EVLİLİĞİN BAŞLANGICINA GÖRE OLAYLARIN ETKİSİ 285
A. EVLİLİK ÖNCESİ OLAYLAR 286
1. Nikahsız Yaşanan Dönemdeki Olaylar Boşanma
Konusu Olamaz 286
2. Nişanlılık Dönemdeki Olaylar Boşanma Konusu Olamaz 288
3. Butlan Davasına Konu Olabilir 288
B. EVLİLİK SONRASI OLAYLAR 288
II. BOŞANMA DAVASININ AÇILMA TARİHİNE GÖRE
OLAYLARIN ETKİSİ 289
A. BOŞANMA DAVASININ AÇILMA TARİHİNDEN
ÖNCEKİ OLAYLAR 289
B. BOŞANMA DAVASININ AÇILMA TARİHİNDEN
SONRAKİ OLAYLAR 289
1. Mevcut Boşanma Davasında Hükme Esas Alınamaz 290
2. Yeni Bir Boşanma Davasının Konusu Olabilir 296
III. İLERİ SÜRÜLMESİNE GÖRE OLAYLARIN ETKİSİ 296
A. ÜZERİNDEN UZUN SÜRE GEÇMİŞ OLAYLAR 297
B. SONRASINDA EVLİLİK BİRLİĞİNİN
SÜRDÜRÜLDÜĞÜ OLAYLAR 297
C. REDDEDİLEN DAVA ÖNCESİ OLAYLAR 298
D. VARLIĞI BOŞANMA KESİNLEŞTİKTEN SONRA
ÖĞRENİLEN OLAYLAR 299
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI SEBEPLERİ
(TMK. m. 166 f. I)
& 9. DUYGUSAL ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN
SARSILMASI 310
I. KÜÇÜLTÜCÜ DAVRANMAK 312
A. ALAY ETMEK 312
1. Kilosuyla Alay Etmek 312
2. Organlarıyla Alay Etmek 314
3. Görüntüsüyle Alay Etmek 314
4. Dini Duygularıyla Alay Etmek 315
5. Giyim Tarzıyla Alay Etmek 315
6. Mesleğiyle Alay Etmek 315
B. AŞAĞILAMAK 316
1. Ekonomik Aşağılama 316
2. Fiziksel Aşağılama 318
a. Yürümeyi Aşağılama 318
b. Konuşmayı Aşağılama 319
c. Duymayı Aşağılama 319
d. Görmeyi Aşağılama 319
e. Organ Eksikliğini Aşağılama 320
3. Cinsel Aşağılama 320
4. Duygusal Aşağılama 321
a. Yaşını Aşağılamak 322
b. Niteliğini Aşağılamak 323
c. Tahsilini Aşağılamak 325
d. Ailesini Aşağılamak 326
e. Sağlığını Aşağılamak 326
5. Sosyal Aşağılama 326
C. KÜÇÜK DÜŞÜRMEK 327
D. TÜKÜRMEK 328
E. KÜÇÜMSEMEK 329
F. BAŞKALARIYLA KIYASLAMAK 330
1. Diğer Erkek ve Kadınlarla Kıyaslamak 330
2. Eski Eşiyle Kıyaslamak 331
3. Üvey Çocuklarıyla Kıyaslamak 331
G. SIRLARI AÇIKLAMAK 332
1. Aile Sırlarını Açıklamak 332
2. Yatak Odası Sırlarını Açıklamak 333
3. Evlilik Sırlarını Açıklamak 334
H. DEDİKODU ÇIKARMAK 335
1. Başkasıyla İlişki Dedikodusu 335
2. Başkasıyla Yakaladım Dedikodusu 337
3. Kız (Bakire) Olmadığı Dedikodusu 337
I. İFTİRA ETMEK 338
İ. BEĞENMEMEK 338
1. Eşin Kendisini Beğenmemek 339
2. Eşin Yaptıklarını Beğenmemek 339
J. HIRSIZLIK YAPMAK 340
K. KENDİSİNE YAKIŞTIRAMADIĞINI SÖYLEMEK 341
L. İHTİYACI OLMADAN YARDIM TOPLAMAK 341
II. SUÇLAYACI DAVRANMAK 342
A. ÇOCUĞUN KENDİSİNDEN OLMADIĞI İLE
SUÇLAMAK 342
B. HIRSIZLIKLA SUÇLAMAK 343
C. KIZ (BAKİRE) ÇIKMADI DİYE SUÇLAMAK 344
D. KÖTÜ YOLDA OLMAKLA SUÇLAMAK 345
E. SADAKATSİZLİKLE SUÇLAMAK 346
F. SAPIK İLİŞKİYLE SUÇLAMAK 346
G. İKTİDARSIZLIKLA SUÇLAMAK 347
H. BAŞKALARIYLA İLGİLENMEKLE SUÇLAMAK 347
I. GÜVEN SARSICI DAVRANIŞLA SUÇLAMAK 347
İ. ALDATMAKLA SUÇLAMAK 348
J. HAKSIZ SUÇLAMALARDA/İHBARDA/ŞİKAYETTE
BULUNMAK 348
III. HAKARET EDİCİ DAVRANMAK 350
A. GENEL OLARAK 350
1. Hakaret Vakıasına Dayanılmış Olmalıdır 350
a. Süresinde Dayanılmalıdır 350
b. Davadan Önce Gerçekleşmelidir 351
c. Affedilmiş/Hoşgörülmüş Olmamalıdır 352
2. Yakın Olan Tanıklarla İspat Edilebilir 352
a. Akraba Olan Tanıklarla İspat Edilebilir 352
b. Ortak Çocukların Tanıklığıyla İspat Edilebilir 353
3. Ayrıntılı Belirleme Yapılmalıdır 353
a. Hakaret Sözleri Tutanağa Geçirilmelidir 354
b. Hakaret Sözlerinin Hangi Ortamda Söylendiği
Belirlenmelidir 354
aa. İletişim Araçlarıyla Hakaret 354
bb. Yokluğunda Hakaret 355
c. Hakaret Sözlerinin Hangi Tarihte Söylendiği
Belirlenmelidir 356
B. GERÇEKLEŞME HALLERİ 356
1. Eşine Hakaret Etmek 357
2. Çocuklarına Hakaret Etmek 358
a. Ortak Çocuğa Hakaret Etmek 358
b. Üvey Çocuğa Hakaret Etmek 358
3. Ailesine Hakaret Etmek 359
4. Karşılıklı Hakaret Etmek 361
5. Hakarete Sessiz/Seyirci Kalmak 361
IV. SEVGİSİZ DAVRANMAK 362
A. EŞİNE SEVGİSİZLİK 363
1. Eşini Sevmediğini Söylemek 363
2. Eşinden Sıkıldığını Söylemek 364
3. Eşinden Soğuduğunu Söylemek 364
4. Eşini İstemediğini Söylemek 365
5. Eşine Isınamadığını Söylemek 366
6. Eşinden İğrendiğini Söylemek 366
7. Eşinden Bıktığını Söylemek 367
8. Eşinden Nefret Ettiğini Söylemek 367
9. Eşini Süründüreceğini Söylemek 368
10. Eşini Değil Başkasını Sevdiğini Söylemek 368
B. EVLİLİĞİNE SEVGİSİZLİK 369
1. Zorla Evlendirildiğini Söylemek 369
2. Başkası ile Evleneceğini Söylemek 370
3. Evliliği İstemediğini Söylemek 371
4. Evlendiğine Pişman Olduğunu Söylemek 371
V. BASKICI DAVRANMAK 372
A. AŞIRI KISKANÇLIK GÖSTERMEK 372
B. BAŞKALARIYLA GÖRÜŞTÜRMEMEK 373
1. Çocukları İle Görüştürmemek 374
2. Aile İle Görüştürmemek 374
a. Fiilen Engelleyerek Görüştürmemek 374
b. Teknik Olarak Engelleyerek Görüştürmemek 375
c. Baskı Yoluyla Engelleyerek Görüştürmemek 376
3. Komşu İle Görüştürmemek 377
4. Yakınlarıyla Görüştürmemek 377
5. Kimseyle Görüştürmemek 377
6. Telefon İle Görüştürmemek 378
C. TEHDİT ETMEK 378
1. Eşini Tehdit Etmek 378
2. Çocuklarını Tehdit Etmek 379
3. Ailesini Tehdit Etmek 379
D. UZAKLAŞTIRMAK 380
1. Başkası Yanına Bırakmak 380
a. Ailesi Yanına/Baba Evine Bırakmak 380
aa. Hamile İken 382
bb. Doğum Sonrası 382
cc. Gece Yarısı 382
dd. Bayram Bahanesi İle 383
b. Akrabaları Yanına Bırakmak 383
c. Üçüncü Kişilerin Yanına Bırakmak 383
2. Eve Almamak 384
3. Kilit Değiştirmek 384
4. Evden Kovmak 385
a. Eşini Kovmak 385
b. Çocuklarını Kovmak 386
c. Eşinin Ailesini Kovmak 387
5. Yurt Dışına Yanına Götürmemek 387
6. Eşyalarını Atmak 388
a. Kapı Önüne Atmak 388
b. Dışarı Atmak 389
c. Başkası Yanına Atmak 390
d. Çöpe Atmak 390
7. Aile Konutunu Ortak Karar Olmadan Taşımak 391
E. EVLİLİK DÜZENİNDE BASKI YAPMAK 391
1. Ev Bağışlamak İçin Baskı Yapmak 392
2. Ailesinden Para İstemek İçin Baskı Yapmak 392
3. Doğum Yapması İçin Baskı Yapmak 392
4. Ailesi İle Birlikle Vakit Geçirmesi İçin Baskı Yapmak 393
F. ÜVEY ÇOCUĞA KARŞI KÖTÜ DAVRANMAK 393
1. Üvey Çocuğu İstemediğini Söylemek 394
2. Üvey Çocuğa Bakmamak 395
3. Üvey Çocuğa Özen ve İlgi Göstermemek 395
G. KORKUTMAK 395
H. HÜRRİYETİNDEN YOKSUN BIRAKMAK 396
I. ÜZERİNE YÜRÜMEK 396
1. Eşinin Üzerine Yürümek 396
2. Ailesinin Üzerine Yürümek 397
İ. YAŞANTISINI KISITLAMAK 397
VI. İLGİSİZ DAVRANMAK 398
A. AİLEYLE İLGİLENMEMEK 398
1. Çocuklara İlgisizlik Göstermek 399
2. Eşe İlgisizlik Göstermek 399
a. Doğumunda İlgilenmemek 400
b. Arabasına Almamak 401
c. Hamilelikte Yalnız Bırakmak 401
d. Atandığı Yere Götürmemek 402
e. İlgisiz Kalmak 402
f. Gece Hayatına Düşkün Olmak 403
g. Ayrı Odalarda Yaşamak 403
B. HASTALIKLA İLGİLENMEMEK 404
1. Eşinin Hastalığı İle İlgilenmemek 405
a. Hasta Eşi Yalnız Bırakmak 405
b. Hasta Eşle Hastanede Yatarken İlgilenmemek 406
c. Hasta Eşin Tedavisiyle İlgilenmemek 407
d. Hasta Eşin Ameliyatıyla İlgilenmemek 408
e. Hasta Eşe İlkel Tedavi Yaptırmak 408
f. Hasta Eşin Bakımı İle İlgilenmemek 408
g. Hasta Eşe Sağlık Karnesi Çıkarmamak 409
h. Hasta Eşi Baba Evine Bırakmak 409
2. Çocuğun Hastalığı İle İlgilenmemek 410
C. MÜDAHALELERLE İLGİLENMEMEK 410
D. EVLE İLGİLENMEMEK 412
1. Evi Sık Terk Etmek 412
2. Evi Uzun Sürelerle Terk Etmek 413
3. Eve Bazı Geceler Gelmemek 414
4. Eve Geç Saatlerde Gelmek 414
5. Eve Gelmemek 414
E. TEDAVİYLE İLGİLENMEMEK 415
1. Epilepsi (Sara) Tedavisinden Kaçınmak 415
2. Ağız ve Vücut Kokusu Tedavisinden Kaçınmak 415
3. Bulaşıcı Hastalık Tedavisinden Kaçınmak 416
4. Tüp Bebek Tedavisinden Kaçınmak 416
5. Cinsel Soğukluk Tedavisinden Kaçınmak 417
6. Diğer Sebeplerle Tedaviden Kaçınmak 417
F. TEMİZLİKLE İLGİLENMEMEK 418
1. Beden Temizliği İle İlgilenmemek 418
2. Ev Temizliği İle İlgilenmemek 419
G. ÜZÜNTÜYLE İLGİLENMEMEK 419
VII. DIŞLAYICI DAVRANMAK 420
A. GEBELİĞİ SONLANDIRMA/KÜRTAJ KONUSUNDA
DIŞLAMA 420
1. Gebeliği Baskı Sonucu Sonlandırmak 420
2. Gebeliği Kusurlu Davranışla Sonlandırmak 421
B. EVLİLİĞİN GEREKLERİ KONUSUNDA DIŞLAMA 422
1. Eşine Evliliğin Kendisine Göre Olmadığını Söylemek 422
2. Eşinin Fotoğrafını Yırtmak 422
3. Eşini Başkalarının Yanında Konuşturmamak 423
4. Eşine Karşı Olumsuz Davranış İçine Girmek 423
5. Eşine Karşı Kayıtsız Kalmak 423
6. Eşinin Sebebiyeti Olmadan İntihara Kalkışmak 424
7. Eşine Karşı Görevlerini Aksatacak Derecede
Kahvehaneye Gitmek 425
8. Eşine Çocuğu Göstermemek 426
9. Eşinin Bakıma Muhtaç Ana Babasını İstememek 426
10. Eşinin İsteğine Rağmen Tüp Bebek Tedavisinden
Kaçınmak 426
11. Eşine Zaman Ayırmamak 427
12. Eşinden Hamileliğini Gizlemek 427
13. Eşinin Bağımsız Konut İsteğine Duyarsız Kalmak 428
14. Eşinden Habersiz Eşyaları Satmak 428
15. Eşiyle Sebep Yaratıp Küsmek 429
16. Eşini Sürekli Azarlamak 429
VIII. DUYGUSAL GÜVENİ SARSICI DAVRANMAK 430
A. EŞİNDEN HABERSİZ GEBELİĞİ SONLANDIRMAK 431
B. EŞİNİ HAMİLE OLDUĞUNA İNANDIRMAK 431
C. BAŞKASIYLA DUYGUSAL GÜVENİ SARSMAK 432
1. Başkasının Resmini/Fotoğrafını Saklamak 432
a. Eski Eşinin Resmini/Fotoğrafını Saklamak 432
b. Eski Nişanlısının Resmini/Fotoğrafını Saklamak 432
2. Başkasıyla İstenilmediği Halde Çalışmak 433
3. Başkasıyla Duygusal İlişki Kurmak 433
4. Başkasını Nişanlısı Olarak Tanıtmak 434
5. Başkasını Unutamadığını Açıklamak 434
D. GİTTİĞİ YER HAKKINDA YANLIŞ BİLGİ VERMEK 435
E. EVLİLİK ÖNCESİ ARKADAŞLIKLARINI YAZDIĞI
DEFTERİ SAKLAMAK 435
IX. BİRLİK YÜKÜMLÜLÜKLERİNE AYKIRI DAVRANMAK 436
A. BİRLİĞİN MUTLULUĞUNU SAĞLAMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜNE (TMK m 185 f. II) AYKIRI
DAVRANMAK 437
B. ÇOCUKLARA ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜNE
(TMK m. 185 f. II)) AYKIRI DAVRANMAK 438
1. Çocuklar Arasında Ayırım Yapmak 438
2. Anne Bakım ve Şefkatine Muhtaç Olan Ortak Çocuğu
Annesinden Koparmak 439
3. Uzun Süre Çocuklarını Aramamak 439
C. BİRLİKTE YAŞAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNE
(TMK m. 185 f. III)) AYKIRI DAVRANMAK 439
1. Birlikte Yaşamaktan Kaçınmak 440
2. Başka Şehirde Yaşayıp Yanına Almak İçin Çaba
Göstermemek 441
3. Boşanma Davasının Reddinden Sonra Arayıp
Sormamak 442
4. Kovarak Birlikte Yaşamaktan Kaçınmak 442
5. Habersiz Tayin Olarak Birlikte Yaşamaktan Kaçınmak 443
6. Tayin İstemeyerek Birlikte Yaşamaktan Kaçınmak 443
7. Eşinin Tayin Olduğu Yere Sebepsiz Yere Gitmeyerek
Birlikte Yaşamaktan Kaçınmak 444
8. Başka Ev Kiralayarak Birlikte Yaşamaktan Kaçınmak 444
9. Eşini Yanıltarak Birlikte Yaşamaktan Kaçınmak 445
D. YARDIM YÜKÜMLÜLÜĞÜNE (TMK m. 185 f. III)
AYKIRI DAVRANMAK 445
E. BİRLİĞİN GİDERLERİNE KATILMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜNE AYKIRI DAVRANMAK 446
X. ZARAR VERİCİ DAVRANMAK 446
A. EŞYAYA ZARAR VERMEK 447
1. Ev Eşyasına Zarar Vermek 447
2. Giyim Eşyasına Zarar Vermek 448
a. Giyim Eşyasını Kesmek 449
b. Giyim Eşyasını Yakmak 449
3. Üniformaya Zarar Vermek 450
B. İŞYERİNE ZARAR VERMEK 450
C. ARACA ZARAR VERMEK 451
D. KONUTA ZARAR VERMEK 451
1. Malzemeye Zarar Vermek 452
2. Yangın Çıkarmak 452
E. AKÇALI DEĞERE ZARAR VERMEK 453
& 10. EKONOMİK ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN
SARSILMASI 455
I. BORÇLANMA KONUSUNDA EKONOMİK ŞİDDET 456
A. BORÇLARINI ÖDEMEMEK 456
1. Çevreye Borçlanıp Ödememek 456
2. Kira Bedelini Ödememek 457
3. Haciz Gelmesine Sebebiyet Vermek 457
4. Takip Yapılmasına Sebebiyet Vermek 458
5. Alacaklıların Rahatsız Etmesine Sebebiyet Vermek 459
B. BORÇLANMAK 460
1. Aşırı/Hesapsız Borçlanmak 460
2. Aile Düzenini Bozacak Derecede Borçlanmak 461
3. Eşinden Habersiz Borç Almak 461
4. Aşırı Derecede Şans Oyunu Oynamak 462
5. Aşırı Derecede At Yarışı Oynamak 462
C. BORÇLANDIRMAK 462
1. Eşini Ekonomik Gücünün Üstünde Borçlandırmak 463
2. Eşini Borçlanmaya Zorlamak 463
II. ÇALIŞMA KONUSUNDA EKONOMİK ŞİDDET 463
A. ÇALIŞMAMAK 464
B. ZORLA ÇALIŞTIRMAK 465
C. ÇALIŞTIRMAMAK 466
D. İŞTEN ÇIKARILMASINI SAĞLAMAK 467
E. UYGUNSUZ İŞTE ÇALIŞMAK 467
III. KONUT KONUSUNDA EKONOMİK ŞİDDET 467
A. BAĞIMSIZ KONUT SAĞLAMAMAK 467
B. ORTAK KONUT SAĞLAMAMAK 468
C. KONUTU EŞYALARI TAŞIYIP BOŞALTMAK 469
D. KONUTUN ABONELİKLERİNİ İPTAL ETTİRMEK 470
1. Elektrik Aboneliğini İptal Ettirmek 470
2. Su Aboneliğini İptal Ettirmek 470
3. Doğalgaz Aboneliğini İptal Ettirmek 470
E. KONUTTA AİLESİYLE OTURMAYA ZORLAMAK 471
F. KONUTUN İNTİFA HAKKINI VERMEK 472
G. KONUTUN KİRASINI ÖDEMEMEK 472
H. KONUTTAN AYRILMAK ZORUNDA KALMAK 472
IV. BİRLİK GÖREVLERİNDE EKONOMİK ŞİDDET 473
A. EŞİNE HARÇLIK VERMEMEK 473
B. EVE BAKMAMAK 474
C. EVİN EŞYALARINI SATMAK 476
V. BİRLİĞİN YÖNETİMİ KONUSUNDA EKONOMİK
ŞİDDET 476
A. EŞİN AŞIRI TASARRUFLU DAVRANMASI 477
B. EŞİNİN GÖRÜŞÜNÜ ALMADAN TAŞINMAZINI
DEVRETMEK 478
C. EŞİNİN GÖRÜŞÜNÜ ALMADAN TAŞINMAZINI
SATMAK 478
D. EŞİNDEN MAL TALEBİNDE BULUNMAK 479
E. EŞİNİN GELİRİNE EL KOYMAK 479
VI. GÜVEN KONUSUNDA EKONOMİK ŞİDDET 480
A. EŞİNDEN HABERSİZ KREDİ KARTINI KULLANMAK 480
B. EŞİNDEN HABERSİZ PARASINI ALMAK 481
C. EŞİNDEN HABERSİZ KUMAR OYNAMAK 481
D. EŞİNDEN HABERSİZ ZİYNETLERİNİ ALMAK 482
E. EŞİNDEN MAL KAÇIRMAK İÇİN MUVAZAALI
BORÇLANMAK 483
& 11. CİNSEL ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI 485
I. CİNSEL İLİŞKİ KURMAMA SORUNLARI BULUNMAK 486
A. CİNSEL İLİŞKİ HİÇ KURMAMAK 487
1. Evlilik Süresi Değerlendirilmelidir 488
a. Birliktelik Kısa Süre Olmuşsa 488
b. Birliktelik Uzun Süre Olmuşsa 489
2. İlişki Kurulamadığı Anlaşılmalıdır 490
3. İlişki Kuramama Sebebi Belirlenmelidir 491
a. Kadın Tedaviden Kaçınıyorsa 492
b. Erkek Tedaviden Kaçınıyorsa 493
c. Her İki Taraf Tedaviden Kaçınıyorsa 493
4. Davayı İlişki Kuramayan Açmamış Olmalıdır 494
5. Cinsel Organlar Cinsel İlişkiyi Gerçekleştirecek Yapıda
Olmalıdır 494
6. Psikolojik Sebep Etkili Değildir 495
7. Eşlerin Cinsel İlişki Kurmalarına Yönelik Engelleri
Yoksa Erkeğin Kusurlu Olduğu Kabul Edilmelidir 496
B. CİNSEL İLİŞKİDEN KAÇINMAK 497
1. Kadın İlişkiden Kaçınıyorsa 498
2. Erkek İlişkiden Kaçınıyorsa 499
II. CİNSEL İLİŞKİ KURULMASINDA SORUNLARI
BULUNMAK 500
A. İSTENMEYEN ŞEKİLDE İLİŞKİ KURMAK 500
B. İSTEK DIŞI CİNSEL İLİŞKİ KURMAK 501
C. ZORLA CİNSEL İLİŞKİ KURMAK 503
D. PENİL PROTEZ TAKTIRMAK 503
E. DOĞAL OLMAYAN CİNSEL DAVRANIŞLARDA
BULUNMAK 505
1. Doğal Olmayan Yollardan Cinsel İlişkide Bulunmak 505
2. Doğal Olmayan Yollardan Cinsel İlişkiye Zorlamak 505
3. Doğal Olmayan Yollardan Kızlık Bozmak 506
F. YATAĞINI AYIRMAK 507
III. CİNSEL AÇIKLAMADA BULUNMAK 508
A. CİNSEL YETERSİZLİĞİ AÇIKLAMAK 508
B. CİNSEL YAŞAMI AÇIKLAMAK 509
C. CİNSEL SUÇLAMADA BULUNMAK 510
D. EŞİNİ SATACAĞINI SÖYLEMEK 511
IV. CİNSEL SAPKINLIKTA BULUNMAK 511
A. CİNSEL TACİZDE BULUNMAK 512
B. CİNSEL TACİZE SESSİZ KALMAK 513
C. CİNSEL SADAKATSİZLİĞE ZEMİN HAZIRLAMAK 514
D. CİNSEL İÇERİKLİ UYGUNSUZ GÖRÜNTÜ
SEYRETMEYE NEDEN OLMAK 514
E. CİNSEL İÇERİKLİ UYGUNSUZ GÖRÜNTÜ
GÖNDERMEK 514
F. CİNSEL İÇERİKLİ UYGUNSUZ İNTERNET
SİTELERİYLE İLGİLENMEK 515
1. Uygunsuz İnternet Sitesine Girmek 515
2. Uygunsuz İnternet Sitesine Üye Olmak 515
G. CİNSEL İÇERİKLİ UYGUNSUZ SÖZLER SÖYLEMEK 516
H. CİNSEL İLİŞKİ TEKLİFİNDE BULUNMAK 516
V. CİNSEL GÜVENİ SARSMAK 517
A. BAŞKASIYLA CİNSEL GÜVENİ SARSICI
DAVRANIŞTA BULUNMAK 517
1. Başkasıyla Sık Sık Görüşmek 517
a. Tanıdık Biriyle Sık Sık Görüşmek 518
b. Tanımadık Biriyle Sık Sık Görüşmek 518
2. Başkasıyla Elele Görülmek 518
3. Başkasıyla İstenmediği Halde Aykırı Davranmak 519
a. İstenmediği Halde Arkadaşlık Etmek 519
b. İstenmediği Halde Seyahat Etmek 519
4. Başkasıyla Değişik Mekanlarda Görülmek 520
5. Başkasıyla İlişki Söylentisine/Dedikoduya Sebebiyet
Vermek 521
6. Başkasıyla Kendisine Önerildiği İçin Görüşmeye
Gitmek 522
7. Başkasıyla Nişan Yapmak 523
B. AÇIKLAMAYLA CİNSEL GÜVENİ SARSICI
DAVRANIŞTA BULUNMAK 523
1. Evlilik Öncesi İlişkiye Girdiğini Açıklamak 523
2. Irzına Geçilmek İstendiğini Açıklamak 524
3. Başkasıyla Evlendiğini Açıklamak 524
4. Televizyon Kanalında “Eşimden Ayrıldım” Şeklinde
Açıklamak 525
5. İnternette Kendini Bekar Olarak Açıklamak 525
6. Gittiği Yeri Açıklayamamak 526
7. Sadakatsiz Davranışa Gireceğini İma Etmek 527
C. İLETİŞİM ARAÇLARIYLA CİNSEL GÜVENİ SARSICI
DAVRANIŞTA BULUNMAK 527
1. Olağan Dışı Telefon Görüşmesi Yapmak 527
2. Olağan Dışı Fotoğraf Çekilmek 529
3. Olağan Dışı Mektuplaşmak 530
4. Olağan Dışı Telefon Edinmek 530
5. Olağan Dışı Mesajlaşmak 531
a. Cep Telefonuyla Mesajlaşmak 531
b. İnternet Ortamında Mesajlaşmak 532
VI. CİNSEL SADAKATE AYKIRI DAVRANMAK 533
A. BAŞKASIYLA YAŞAMAK 533
B. EVE BAŞKASINI ALMAK 535
C. EVLİLİK DIŞI ÇOCUĞU OLMAK 535
D. İLİŞKİSİNİ ANLATMAK 535
E. SADAKATSİZLİĞİNİ AÇIKLAMAK 536
F. BAŞKASIYLA CİNSEL İLİŞKİ KURMAK 536
G. EŞİNİ PAZARLAMAYA KALKIŞMAK 537
H. EŞİNİN YATAK ODASI GÖRÜNTÜLERİNİ
BAŞKALARINA GÖSTERMEK 537
I. EVDE ÇOCUKLARIN ÖNÜNDE ÇIPLAK DOLAŞMAK 538
& 12. FİZİKSEL ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI 539
I. DOĞRUDAN FİZİKSEL ŞİDDET 540
A. DÖVMEK 540
1. Eşini Dövmek 542
a. Koruma Kararı Delil Olabilir 542
b. Akraba Olan Tanıkla İspat Mümkündür 543
c. Dövme Dava Öncesi Gerçekleşmelidir 543
d. Özürlü Eşi Dövme Boşanma Sebebidir 544
e. Dövme Sonrası Barışılmamış Olmalıdır 544
f. Belirtiler Görülmüşse “Eşim Dövdü” Beyanı
Yeterlidir 544
g. Karakol Kayıtları Yeterlidir 545
h. Beraat Kararı Hukuk Hakimini Bağlamaz 545
2. Çocuklarını Dövmek 546
a. Ortak Çocuğu 546
b. Üvey Çocuğu 547
3. Ailesini Dövmek 548
4. Karşılıklı Dövmek 549
B. DÖVÜLMEK 550
1. Eşi Tarafından Dövülmek 550
2. Çocukları Tarafından Dövülmek 551
3. Ailesi Tarafından Dövülmek 551
4. Dövülmeye Sessiz Kalmak 552
C. YARALAMAK 554
1. Kesici Aletle Yaralamak 554
2. Tırnakla Yaralamak 554
3. Kaynar Suyla Yaralamak 555
D. FIRLATMAK 555
E. ISIRMAK 557
F. İTMEK 557
G. CİSİMLE VURMAK 558
H. TEKMELEMEK 559
I. SAÇINI ÇEKMEK 559
İ. TIRMALAMAK 560
J. KOPARMAK 560
K. ÜZERİNE YÜRÜMEK 560
L. KAYNAR SU DÖKMEK 561
II. DOLAYLI FİZİKSEL ŞİDDET 561
A. KİLİTLEMEK 561
1. Ev İçine Kilitli Bırakmak 561
2. Ev İçinde Belirli Yere Kilitli Bırakmak 562
3. Çocukları Kilitli Bırakmak 563
B. ZORLAMA İÇEREN DAVRANIŞTA BULUNMAK 563
C. KAVGAYA KATILMAK 564
D. ŞİDDETE KALKIŞMAK 564
& 13. SOSYAL ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI 565
I. GİYİM KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET 566
A. GİYİM KONUSUNDA BASKIDA BULUNMAK 566
1. Eşine Örtünmesi İçin Baskıda Bulunmak 566
2. Eşine Çarşaf Giymesi İçin Baskıda Bulunmak 567
3. Eşine Kendi İsteği Doğrultusunda Giyinmesi İçin
Baskıda Bulunmak 567
4. Eşine Çağdaş Kıyafetlere Aykırı Giyinmesi İçin
Baskıda Bulunmak 567
B. GİYİM KONUSUNDA AYKIRI DAVRANMAK 568
1. Eşinin Olağan Giyimine Karışmak 568
2. Eşinin Giyimine Ailesinin Müdahalesine Seyirci
Kalmak 569
3. Eşinin Rızası Dışında Çağdaş Kıyafetlere Aykırı
Giyinmek 569
II. YEME İÇME KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET 570
A. SÜREKLİ İÇKİ KULLANMAK 571
1. Salt İçki Kullanma Boşanma Sebebi Değildir 571
a. Normal İçkicilik Boşanma Sebebi Değildir 571
b. Sosyal İçkicilik Boşanma Sebebi Değildir 572
2. Sürekli İçki Kullanma Boşanma Sebebidir 573
a. Tek Başına Sürekli İçki Kullanma 574
b. Arkadaşlarla Sürekli İçki Kullanma 575
3. Aşırı İçki Kullanma Boşanma Sebebidir 575
B. ÇEVREYE RAHATSIZLIK VERECEK ŞEKİLDE İÇKİ
KULLANMAK 576
C. ÇOCUĞUNU ÖZENDİRECEK ŞEKİLDE İÇKİ
KULLANMAK 576
D. UYUŞTURUCU KULLANMAK 577
III. ALIŞKANLIKLAR KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET 577
A. AYKIRI HOBİLERE SAHİP OLMAK 577
B. HOBİLERE AŞIRI DÜŞKÜN OLMAK 578
C. TIBBİ TEDAVİDEN KAÇINMAK 578
IV. GELENEKLER KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET 579
A. EŞE YÖNELİK OLANLAR 580
1. Düğün Töreni Aşamasında Sorunlar Çıkarmak 580
2. İçki İçmeye Zorlamak 581
4. Çocuklarının Olmayışını Sorun Etmek 582
5. Çocuk Yapma İsteğine Karşı Çıkmak 582
6. Çocuğun Mezar Taşına Sadece Kendi Adını Yazdırmak 582
B. ÇOCUKLARA YÖNELİK OLANLAR 583
1. Sünnet Konusunda Sosyal Şiddet 583
a. Sünnet Törenine Katılmamak 583
b. Sünneti Haber Vermemek 583
2. Çocuğun Düğününde Kavga Çıkarmak 584
C. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE YÖNELİK OLANLAR 584
1. Konuklarına İyi Konukseverlik Göstermemek 584
2. Misafir Gelmesini İstememek 585
3. Taziye Ziyaretine Engel Çıkaracağını Söylemek 585
V. DİN KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET 586
A. YASA DIŞI DİNİ FAALİYETLERDE BULUNMAK 587
1. Tarikat Kurmak 587
2. Tarikata Üye Olmak 588
3. Tarikat Toplantılarına Katılmak 588
B. MUSKA, BÜYÜ VE FAL İŞLERİ İLE UĞRAŞMAK 588
1. Muska İle Uğraşmak 589
2. Büyü İle Uğraşmak 589
3. Fal İşleri İle Uğraşmak 590
C. HUKUKİ DÜZENE AYKIRI DİNSEL
DAVRANIŞLARDA BULUNMAK 591
1. İmam Nikahlı Yaşamak 592
2. İmam Nikahlı Yaşamak İstediğini Açıklamak 593
3. Dinsel Boşamada Bulunduğunu Söylemek 593
4. Beddua Etmek 595
D. KENDİ İNANÇ TEMELİNDE HAREKET ETMESİ
İÇİN BASKI YAPMAK 596
1. Namaz Kılması İçin Baskı 597
2. Tarikata Girmesi İçin Baskı 597
3. Kapanması İçin Baskı 597
4. Yaşam Tarzı İçin Baskı 598
VI. FAALİYETLER KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET 598
A. SOSYAL İLİŞKİLERİ KISITLAMAK 599
B. SOSYAL PAYLAŞIM SİTELERİNDE KÜÇÜK
DÜŞÜRMEK 599
C. TEK BAŞINA DAVRANMAK 599
1. Tatile Tek Başına Aldığı Kararlarla Çıkmak 600
2. Ailenin Geleceğiyle İlgili Tek Başına Karar Almak 600
D. SEBEPSİZ YERE ŞİKAYET ETMEK 600
E. EĞİTİM GÖRMESİNİ ENGELLEMEK 602
F. SOSYAL ORTAMLARDA YALNIZ BIRAKMAK 602
G. SÜREKLİ ARKADAŞLARINI GETİRMEK 602
VII. GÜVEN KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET 603
A. KENDİSİNİ YANLIŞ TANITMAK 603
B. BAŞKALARINA AİT ŞEYLERİ HABERSİZ ALMAK 604
C. ÇOCUĞU HABERSİZ SÜNNET ETTİRMEK 604
D. İMZASINI TAKLİT EDEREK SAHTECİLİK YAPMAK 605
& 14. GÖRSEL ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI 607
I. GENEL OLARAK 607
II. KAYITLARA DAYALI GÖRSEL ŞİDDET 608
A. TELEFON KAYITLARI 608
1. Telefon Faturaları İspat Aracıdır 608
2. Telefon Kayıtları İspat Aracıdır 609
a. Telefon Kaydı Yasal Yollarla Gerçekleşmelidir 610
b. Telefon Kaydı Düzen Kurularak Yapılmamış
Olmalıdır 610
c. Telefon Kaydındaki Kişi Hakkında Duraksama
Bulunmamalıdır 611
3. Boşanma Sebebi Oluşturacak Nitelikte Olmalıdır 611
a. Telefonla Tehdit 611
b. Telefonla Hakaret 612
c. Telefonla Sarkıntılık 612
d. Telefonla Güven Sarsıcı Davranış 612
e. Telefona Şifre Koymak 613
f. Telefon Görüşmesinde Aşırılık 613
B. MESAJ KAYITLARI 614
1. Telefon Mesaj Kayıtları 614
2. Bilgisayar Mesaj Kayıtları 617
C. CD KAYITLARI 618
1. Yatak Odası CD Kayıtları 619
2. Mekan ve Eşya CD Kayıtları 619
D. GÜNLÜK KAYITLARI 620
E. MEKTUP KAYITLARI 621
III. GÖRÜNTÜYE DAYALI GÖRSEL ŞİDDET 623
A. TELEVİZYON GÖRÜNTÜSÜ 623
B. FOTOĞRAF GÖRÜNTÜSÜ 624
1. Fotoğraflar İbraz Edilmelidir 624
2. Fotoğraflar Montaj Olmamalıdır 625
3. Fotoğrafların Çekildiği Tarih Belli Olmalıdır 626
4. Fotoğraflar Yırtılmamalıdır 627
C. BEDEN GÖRÜNTÜSÜ 627
D. İNTERNET GÖRÜNTÜSÜ 628
1. Facebook 628
2. Instagram 629
3. Twitter 630
4. Youtube 630
5. Swarm 631
6. Periscope 631
7. Snapchat 631
8. Linkedin 631
ÜÇÜNCÜ KISIM
BOŞANMA DAVASININ KONUSU
& 15. DAVANIN BOŞANMAYA İLİŞKİN AÇILMASI
(TMK m. 170 f. I) 634
I. BOŞANMAYA VEYA AYRILIĞA KARAR VERİLEBİLİR 634
II. BİRLİKTE EŞYA DAVASI AÇILMASI 635
A. AİLE MAHKEMESİ GÖREVLİDİR 643
B. BOŞANMANIN EKİ DEĞİLDİR 644
C. MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ GEREKLİ DEĞİLDİR 644
D. NİSBİ HARCIN TAMAMLANMASI İÇİN MEHİL
VERİLMELİDİR 645
1. Harç Tamamlanırsa 646
2. Harç Tamamlanmazsa 647
E. BOŞANMA DAVASINDAN TEFRİK EDİLMESİ
ÖNERİLİR 647
F. DAVANIN KONUSUZ KALMASI 647
III. BİRLİKTE DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI DAVASI
AÇILMASI 648
A. AİLE MAHKEMESİ GÖREVLİDİR 648
B. MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ GEREKLİDİR 648
C. BOŞANMANIN EKİ DEĞİLDİR 649
D. NİSBİ HARCIN TAMAMLANMASI İÇİN MEHİL
VERİLMELİDİR 650
1. Harç Tamamlanırsa 651
2. Harç Tamamlanmazsa 651
E. BOŞANMA DAVASINDAN TEFRİK EDİLMELİDİR 652
F. BOŞANMA DAVASININ SONUCU BEKLENMELİDİR 652
1. Mal Rejimi Sonlanırsa 653
2. Mal Rejimi Sonlanmazsa 654
IV. BİRLİKTE KATILMA ALACAĞI DAVASI AÇILMASI 654
A. AİLE MAHKEMESİ GÖREVLİDİR 654
B. MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ GEREKLİDİR 654
C. BOŞANMANIN EKİ DEĞİLDİR 655
D. NİSBİ HARCIN TAMAMLANMASI İÇİN MEHİL
VERİLMELİDİR 656
1. Harç Tamamlanırsa 656
2. Harç Tamamlanmazsa 656
E. BOŞANMA DAVASINDAN TEFRİK EDİLMELİDİR 657
F. BOŞANMA DAVASININ SONUCU BEKLENMELİDİR 657
1. Mal Rejimi Sonlanırsa 657
2. Mal Rejimi Sonlanmazsa 658
V. BİRLİKTE AYRILIK YA DA BOŞANMA DAVASININ
AÇILMASI 658
A. BOŞANMA DAVASI VARKEN AYRILIK DAVASI
AÇILMASI 658
1. Ayrılık Davasının Aynı Eş Tarafından Açılması 658
2. Ayrılık Davasının Farklı Eş Tarafından Açılması 659
B. BOŞANMA DAVASI VARKEN KARŞI DAVA
OLARAK AYRILIK DAVASI AÇILMASI 660
C. AYRILIK DAVASI VARKEN BOŞANMA DAVASI
AÇILMASI 660
1. Boşanma Davasının Aynı Eş Tarafından Açılması 660
2. Boşanma Davasının Farklı Eş Tarafından Açılması 661
D. AYRILIK DAVASI VARKEN KARŞI DAVA OLARAK
BOŞANMA DAVASI AÇILMASI 662
VI. BİRLİKTE DİĞER DAVALARIN AÇILMASI 662
A. BAŞVURMA HARCI DAVA DİLEKÇESİNDEKİ
BÜTÜN İSTEKLERİ KAPSAR 663
B. BOŞANMANIN EKİ OLMAYAN İSTEKLER AYRICA
HARCA TABİDİR 663
C. EKSİK HARCIN TAMAMLANMASI İÇİN MEHİL
VERİLMELİDİR 664
1. Eksik Harç Tamamlanmaz İse 664
2. Eksik Harç Tamamlanırsa 665
a. İstek Aile Mahkemesinin Görev Kapsamında İse 665
aa. Tefrik Kararının Zorunlu Olmadığı Davalar 665
bb. Tefrik Kararının Zorunlu Olduğu Davalar 666
b. İstek Aile Mahkemesinin Görev Kapsamında
Değilse 666
D. DAVA DİLEKÇESİ DIŞINDA GERÇEKLEŞEN
İSTEKLER 666
1. Dava Olarak Nitelendirilemez 666
2. Sonradan Alınan Nisbi Harç İsteği Davaya Dönüştürmez 666
3. Karar Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilmelidir 667
4. Kesin Hüküm Oluşturacak Şekilde Karar Verilmemelidir 667
VII. DAVANIN KONUSUZ KALMASI 668
A. TEMYİZ EDİLMEYEN DİĞER BOŞANMA KARARI
DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 161–184) 668
B. KESİNLEŞEN BOŞANMA KARARI DAVAYI
KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 161–184) 669
C. KESİNLEŞEN EVLENMENİN İPTALİ DAVAYI
KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 145–160) 671
D. EŞLERDEN BİRİNİN ÖLÜMÜ DAVAYI KONUSUZ
BIRAKIR (TMK m. 28 f. I) 671
1. Davacının Ölümü 671
a. Davacının Karardan Önce Ölümü 671
b. Davacının Temyiz Aşamasında Ölümü 672
c. Davacının Karar Düzeltme Aşamasında Ölümü 672
d. Davacı Mirasçılarının Davaya Devam Etmesi
(TMK m. 181 f. II) 673
2. Davalının Ölümü 674
a. Davalının Karardan Önce Ölümü 675
b. Davalının Temyiz Aşamasında Ölümü 675
c. Davalının Karar Düzeltme Aşamasında Ölümü 675
d. Davalı Mirasçılarının Davaya Devam Etmesi
(TMK m. 181 f. II) 676
E. TANIMA–TENFİZ KARARI DAVAYI KONUSUZ
BIRAKIR 676
1. Boşanma İstemi Konusuz Kalır 676
2. Boşanmanın Eki İstemler İncelenir 677
3. Bekletici Sorun Yapılmalıdır 677
F. EVLİLİĞİN FESİH KARARIYLA SONLANMASI
DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 32 f. I, 131) 678
1. Gaiplik Kararı İle Eş Ölmüş Gibi Kabul Edilir
(TMK m. 35) 680
2. Gaiplik Kararı Evliliği Ortadan Kaldırmaz 681
3. Gaiplik Kararı Alan Fesih Kararı Almayabilir 681
4. Evliliğin Feshi Kararı Evliliği Ortadan Kaldırır 682
5. Evliliğin Feshi Kararı Alan Eş Yeniden Evlenebilir 682
a. Fesih Kararı Almadan Yeniden Evlenme
(TMK m. 145 b. 1) 682
b. Fesih Kararı Aldıktan Sonra Yeniden Evlenme
(TMK m. 131 f. 1) 683
G. EVLİLİĞİN ÖLÜM KARİNESİYLE SONLANMASI
DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 31, 44 f. I) 683
H. EVLİLİĞİN DE FACTO CİNSİYET DEĞİŞTİRMEYLE
SONLANMASI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR 685
I. DAVANIN KONUSUZ KALMASININ SONUÇLARI 685
1. Nüfus Kaydi İncelenmelidir 685
2. Diğer Boşanma Davasinin Sonucu Araştırılmalıdır 685
3. Karar Verilmeyerek Dava Konusuz Bırakılamaz 686
4. Yargılama Gideri Aleyhine Karar Verilebilecek Olana
Yüklenir (HMK m. 331 f. I) 686
5. Hüküm Verilemez 688
6. Davanın Konusu Kalmadığı Açıklanarak Davaya Son
Verilir 688
7. Maddi Hataya Dayalı Temyiz ve Karar Düzeltme
Kararı Kaldırılabilir 689
8. Varsa Protokol Değerlendirilmelidir 690
9. Maddi Tazminat Talebinin Karara Bağlanmasına
Engel Değildir 690
10. Manevi Tazminat Talebi İçin Görevsizlik Kararı
Verilmesi Gerekir 691
& 16. DAVANIN AYRILIĞA İLİŞKİN AÇILMASI
(TMK m. 170 f. II) 693
I. GENEL OLARAK 693
A. BOŞANMA VE AYRILIK FARKLI KAVRAMLARDIR 693
B. EŞİN SEÇİMLİK HAKKI VARDIR 693
C. DERDEST BOŞANMA DAVASI ENGEL DEĞİLDİR 694
D. TMK m. 166 f. III–IV HÜKMÜNDE UYGULANMAZ 694
II. AYRILIK KARARI VERİLMESİ (TMK m. 171) 695
A. BOŞANMA SEBEPLERİ GERÇEKLEŞMELİDİR 696
1. Boşanma Davası Elverişli Olmalıdır 696
2. Boşanma Sebepleri Gerçekleşmişse Ayrılık Kararı
Verilebilir 697
a. Boşanma Sebebi Yaratan Olaylar İspatlanmış
Olmalıdır 697
b. Boşanma Sebebi Yaratan Olaylar Hoşgörü İle
Karşılanmamış Olmalıdır 698
c. Boşanma Sebebi Yaratan Davalının Az Kusurlu
Olması (TMK m. 166 f. II) Yeterli Olabilir 699
3. Boşanma Sebepleri Gerçekleşmemişse Dava
Reddedilmelidir 700
4. Boşanma Kararı Verilmemelidir 701
B. ORTAK HAYATIN YENİDEN KURULMASI
OLASILIĞI BULUNMALIDIR 702
1. Olasılık Konusunda Dava Türü Dikkate Alınmalıdır 703
2. Olasılık Konusunda Delil Bulunmalıdır 703
3. Olasılık Sebepleri Açıkça Gösterilmelidir 705
4. Olasılığı Ortadan Kaldıran Sebepler Bulunmamalıdır 706
a. Olaylardan Sonra Uzun Süren Ayrılık 706
b. Olayların Yoğunluğu 706
c. Olayların Ağırlığı 707
5. Olasılık Konusunda Gerekirse Uzman Görüşü
Alınmalıdır 710
C. AYRILIK SÜRESİ UYGUN ŞEKİLDE
BELİRLENMELİDİR 710
1. Sürenin Başlangıcı ve Sonu 710
a. Sürenin Başlangıcı 711
b. Sürenin Sonu 711
2. Sürenin Niteliği 711
a. Hesaplaşma Süresi 712
b. Düzeltme Süresi 712
c. Dinginlik Süresi 712
3. Sürenin Uzatılabilirliği 712
III. AYRILIK KARARININ SONUÇLARI 713
A. KENDİLİĞİNDEN OLUŞAN SONUÇLARI 713
1. Birlikte Yaşama Yükümlülüğü Sona Erer
(TMK m. 185 f. III) 713
2. Diğer Yükümlülükler Devam Eder
(TMK m. 185 f. II– III) 714
a. Birliğin Mutluluğunu Sağlama Yükümlülüğü
Devam Eder (TMK m. 185 f. II) 714
b. Çocuklara Özen Yükümlülüğü Devam Eder
(TMK m. 185 f. II) 714
c. Sadık Kalma Yükümlülüğü Devam Eder
(TMK m. 185 f. III) 715
d. Yardım Yükümlülüğü Devam Eder
(TMK m. 185 f. III) 715
e. Birliğin Giderlerine Katılma Yükümlülüğü Devam
Eder (TMK m. 186 f. III) 716
f. Meslek veya İş Seçiminde Özen Yükümlülüğü
Devam Eder (TMK m. 192) 716
3. Kadın, Kocasının Soyadını Kullanmaya Devam Eder 716
4. Ayrılık Esnasında Eşlerden Biri Ölürse Diğeri Onun
Mirasçısı Olur 717
5. Ayrılık Süresi İçinde Doğan Çocuklar Evlilik İçi
Doğum Sayılır 717
6. Evlilik Birliğinin Temsili Son Bulur (TMK m. 188 f. I) 717
7. Evlilik Statüsü Devam Eder 718
1. Hâkim Sözleşmeyle Kabul Edilmiş Olan Mal Rejiminin
Kaldırılmasına Karar Verebilir (TMK m. 180) 718
2. Hâkim Velâyeti Eşlerden Birine Verebilir
(TMK m. 336 f. II) 719
3. Hâkim Velâyetin Kaldırılmasına Karar Verebilir
(TMK m. 348) 720
4. Hâkim Kişisel İlişkileri Düzenler (TMK m. 182 f. I) 721
5. Velâyetin Kullanılması Kendisine Verilmeyen Eşin
Çocuğun Bakım ve Eğitim Giderlerine Katılımı
Belirlenir (TMK m. 182 f. II) 721
C. TALEP İLE OLUŞAN SONUÇLAR 721
1. Eşlerden Birinin İstemi Üzerine Birinin Diğerine
Yapacağı Parasal Katkı Belirlenir (TMK m. 197 f. II) 721
2. Eşlerden Birinin İstemi Üzerine Konut ve Ev
Eşyasından Yararlanmaya İlişkin Önlemler Belirlenir
(TMK m. 197 f. II) 722
3. Eşlerden Birinin İstemi Üzerine Eşlerin Mallarının
Yönetimine İlişkin Önlemler Belirlenir
(TMK m. 197 f. II) 722
4. Eşlerden Birinin İstemi Üzerine Alınan Önlemlerin
Değiştirilmesi 723
III. AYRILIĞIN SONA ERMESİ 723
A. EŞLERİN BARIŞMASI SEBEBİYLE 723
B. AYRILIK SÜRESİNİN DOLMASI SEBEBİYLE 724
IV. AYRILIK KARARINA DAYALI BOŞANMA DAVASI
(TMK m. 172) 724
A. KAVRAM 724
1. Ayrılık Kararına Dayalı Boşanma Davası 724
2. Ayrılıktan Sonra Bağımsız Açılan Boşanma Davası 727
B. DAVA AÇMA HAKKI 727
& 17. DAVANIN EVLENMENİN İPTALİNE İLİŞKİN AÇILMASI 729
I. SADECE EVLENMENİN İPTALİ İSTENEBİLİR 729
II. EVLENMENİN İPTALİ OLMAZSA BOŞANMA
İSTENEBİLİR 732
DÖRDÜNCÜ KISIM
BOŞANMA DAVASININ EŞİN MİRASÇILIĞINA ETKİSİ
& 18. BOŞANMA DAVASININ EŞİN MİRASÇILIĞINA ETKİSİ
(TMK m. 181) 735
I. GENEL OLARAK 735
A. 4721 SAYILI KANUN İLE BAŞLAYAN DÖNEM 736
B. 22.4.2011–1.10.2011 ARASI DÖNEM 737
C. 1.10.2011 SONRASI DÖNEM 739
II. KOŞULLARI 739
A. BOŞANMA DAVASI SÜRDÜRÜLEBİLİR NİTELİKTE
OLMALIDIR 740
1. Akıl Hastalığı Sebebiyle Boşanma Davasında 741
2. Anlaşmalı Boşanma Davasında 741
3. Eylemli Ayrılık Sebebiyle Boşanma Davasında 742
B. EŞLERDEN BİRİ ÖLMÜŞ OLMALIDIR 742
1. Eş Karardan Önce Öldü İse 743
2. Eş Karardan Sonra Kesinleşmeden Önce Öldü İse 743
a. Eşin Ölümü Temyiz Aşamasında Belirlenmişse 744
b. Eşin Ölümü Karar Düzeltme Aşamasında
Belirlenmişse 744
3. Eş Davadan Önce Öldü İse 744
4. Sağ Kalan Davacı Eşin Davadan Feragati Sonuç
Doğurmaz 744
5. Eşlerden Herhangi Biri Ölmüş Olabilir 745
a. Davacı Eş Ölmüş Olabilir 745
b. Davalı Eş Ölmüş Olabilir 746
C. HÜKMÜN BOŞANMA BÖLÜMÜ KESİNLEŞMEMİŞ
OLMALIDIR 746
D. ÖLEN EŞİN MİRASÇILARI BELİRLENMELİDİR 746
1. Ölen Eşin Birinci Derece Mirasçıları 746
2. Ölen Eşin Altsoyu Yoksa 747
3. Ölen Eşin Evlilik Dışı Çocuğu 747
4. Ölen Eşin Evlatlığı ve Altsoyu 747
5. Atanmış Mirasçılar 748
6. Cenin 748
E. MİRASÇILAR DAVAYA DEVAM EDİYOR
OLMALIDIR 749
1. Mirasçılar Davaya Devam Etmiyorlarsa 750
2. Mirasçılar Davaya Devam Ediyorlarsa 750
a. Davacı Eşin Mirasçıları Davaya Devam Ediyorlarsa 750
b. Davalı Eşin Mirasçıları Davaya Devam Ediyorlarsa 750
3. Boşanma Davası Daha Önce Usulsüz Açılmış İse 751
4. Mirasçı Olmayan Davaya Devam Edemez 751
5. Mirasçılar Davaya Fer’i Hükümlerden Devam Edemez 752
6. Mirasçılar Davayı Islah Edemez 753
F. ÖLEN EŞİN HERHANGİ BİR MİRASÇISI DAVAYI
SÜRDÜREBİLİR 753
1. Mirasçı Küçük İse 753
2. Ergin Kişi Temsilci Atayabilecek Durumda Değilse 754
3. Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi Varsa 754
4. Mirasçı Gaip İse 754
5. Vasiyet Alacaklısı Varsa 755
6. Mirasçılar Bilinmiyorsa 755
7. Mirası Reddedenler Varsa 756
8. Vesayet Altındaki Kişi Varsa 756
9. Mirasçıya Yasal Danışman Atanmışsa 757
10. Mirasçı Mirastan Yoksun İse 757
G. SAĞ EŞİN KUSURU İSPATLANMIŞ OLMALIDIR 758
1. Boşanmaya Sebebiyet Verecek Kusur Kanıtlanmalıdır 758
a. Yeterli Kusur Kanıtlanmışsa 759
b. Yeterli Kusur Kanıtlanmamışsa 759
2. Mirasçılar Dava Malzemesini Değiştiremez 759
a. Yeni Delil Gösteremez 759
b. Yeni Vakıa Gösteremez 760
3. Kusurun İspatlanması Bağımsız Bir Dava İle İstenilemez 761
4. Kusurun İspatlanması Tenfiz Davasında İstenilemez 762
H. HÜKÜM DOĞRU KURULMALIDIR 762
1. Boşanma Davası Hakkında “Karar Verilmesine Yer
Olmadığına” Karar Verilmelidir 762
2. Boşanma Davası Hakkında Ret Kararı Verilmemelidir 763
3. Boşanma Kararı Verilmemelidir 764
4. Hüküm Kusur Tespitine İlişkin Olmalıdır 764
a. Sağ Eşin Kusurlu Olduğunun Tespitine Karar
Verilebilir 764
b. Sağ Eşin Kusurlu Olmadığının Tespitine Karar
Verilebilir 765
5. Kusurlu Sağ Eşin Yasal Mirasçı Olamayacağının
Tespitine de Karar Verilebilir 765
6. İstem Yoksa Boşanmanın Fer’î Sonuçlarına İlişkin
Hüküm Kurulamaz 766
III. ÇOKEŞLİLİĞİN EŞİN MİRASÇILIĞINA ETKİSİ 766
A. ESKİ HUKUKUN UYGULANDIĞI DURUM 767
B. BUTLAN KARARINDAN ÖNCE ÇOKEŞLİLİĞİN
SONLANMASI 767
1. Birinci Evliliğin Sonlanması 768
a. İkinci Evlenmede Diğer Eş İyiniyetli İse
(TMK m. 147 f. III) 768
b. İkinci Evlenmede Diğer Eş İyiniyetli Değilse 769
2. İkinci Evliliğin Sonlanması 769
3. Birinci ve İkinci Evliliğin Sonlanması 770
BEŞİNCİ KISIM
EVLENMENİN BUTLANI İLE KARŞILAŞTIRMA
& 19. EVLENMENİN BUTLANI İLE KARŞILAŞTIRMA 771
I. BENZERLİKLER 771
A. EVLİLİĞE SON VERMEK 771
B. HÂKİM KARARI İLE SONLANMA 772
C. BİTİRİCİ SAYIM 772
II. FARKLAR 772
A. DAVA AÇMADA TERCİH OLANAĞI 773
B. DAVA TÜRÜNDE TERCİH OLANAĞI 773
1. Sadece İptal Davası Açılmışsa 773
2. İptal Olmazsa Boşanma Davası Açılmışsa 774
3. Sadece Boşanma Davası Açılmışsa 774
ALTINCI KISIM
BOŞANMAYA İLİŞKİN NÜFUS İŞLEMLERİ
& 20. BOŞANMAYA İLİŞKİN NÜFUS İŞLEMLERİ
(NHK m. 27, 27/A, NHUY m. 27–29, TMK m. 161–166) 775
I. GENEL OLARAK 775
A. İŞLENECEK KİŞİSEL BİLGİLER (NHK m. 7) 777
B. BOŞANMA KÜTÜĞÜ (NHK m. 7/d) 778
C. YABANCI MUAMELESİNE TABİ
TUTULAMAYACAKLAR 779
D. YERSEL YAZIMDAN ÖNCE OLUŞAN SEBEPLERİN
VARLIĞI 783
E. NÜFUS KAYDININ KAPATILMASI 783
F. YANLIŞ ŞERHİN KALDIRILMASI İSTENEBİLİR 787
G. BOŞANMADAKİ KUSUR AD DEĞİŞTİRMEYE SEBEP
OLUŞTURMAZ 788
II. BOŞANMA KARARLARINDA BULUNMASI GEREKLİ
HUSUSLAR (NHK m. 27) 789
III. BOŞANMA TARİHİ (NHUY m. 27) 789
A. TÜRK MAHKEMESİNDEN VERİLEN BOŞANMA
KARARI 789
B. YABANCI ÜLKE MAKAMLARINCA VERİLEN
BOŞANMA KARARI 789
1. Tanıma/Tenfiz Kararı Verilmesi 790
2. Yetkili Kurumlar Tarafından Aile Kütüklerine Tesciline
Karar Verilmesi 790
IV. BOŞANMA KARARLARININ BİLDİRİMİ VE TESCİLİ 790
A. BİLDİRİM SÜRESİ VE YÜKÜMLÜLÜĞÜ 790
B. BİLDİRİMİN TESCİLİ 791
1. 20.01.1986 Tarihli Genelgeden Önce Kesinleşmiş
Mahkeme Kararları 791
2. Boşanma Kararı Kesinleşmeden Eşlerden Birinin
Ölümü 791
V. BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ (NHUY m. 28) 792
A. BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ 792
1. Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Verilmemişse
(TMK m. 173, f. I) 793
2. Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Verilmişse
(TMK m. 173, f. II) 794
B. DUL OLARAK EVLENİP BOŞANAN KADININ
SOYADI VE HANESİ 794
1. Bekârlık Soyadını Taşımasına İzin Verilmesini Aile
Mahkemesinden İsteyebilir 794
2. Bekârlık Soyadını Taşımasına İzin Verilmesini Yazılı
Olarak veya E–Başvuru İle Talep Edebilir 795
C. BOŞANDIĞI EŞİNİN SOYADINI KULLANMASINA
İZİN VERİLEN KADININ SOYADI VE HANESİ 795
1. Evlenmeden Önceki Soyadıyla Eşinin Soyadını
Birlikte Kullanmak İstemişse 795
2. Evlenmeden Önceki Soyadını Kullanmak İstemişse 796
D. EVLENMEYLE TÜRK VATANDAŞLIĞINI KAZANIP
BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ 796
E. BOŞANMA KARARINDA SOYADI BELİRTİLMEDEN
BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ 796
F. TANIMA/TENFİZ KARARI VERİLEREK BOŞANAN
KADININ SOYADI VE HANESİ 796
G. YETKİLİ KURUMLAR TARAFINDAN AİLE
KÜTÜKLERİNE TESCİLİNE KARAR VERİLEREK
BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ 797
VI. BOŞANMA HALİNDE ÇOCUĞUN HANESİ 797
VII. BOŞANMANIN İPTALİ KARARLARI (NHUY m. 29) 798
VIII. YABANCI DEVLET MAKAMLARINCA VERİLMİŞ
BOŞANMA KARARLARI (NHUY m. 60) 798
IX. ÇOK UYRUKLU VATANDAŞLARIMIZIN BOŞANMA
OLAYLARININ TESCİLİ 799
YEDİNCİ KISIM
KANUNLAR İHTİLÂFI KURALLARI
& 21. KANUNLAR İHTİLÂFI KURALLARI (MÖHUK m. 14) 801
I. KAPSAMI 802
A. UYGULANACAĞI HALLER 802
1. Boşanma (TMK m. 161–184) 802
2. Ayrılık (TMK m. 170–172) 805
3. Ölüm (TMK m. 28 f. I) 806
4. Ölüm Karinesi (TMK m. 31, 44 f. I) 807
5. Fesih (TMK m. 32 f. I, 131) 808
B. UYGULANMAYACAĞI HALLER 809
1. Vatandaşlık 810
2. Geçersiz Evlilik 810
3. Geçici Tedbir Talepleri (MÖHUK m. 14, f. IV) 810
II. BAĞLAMA KURALI (MÖHUK m. 14) 811
A. BASAMAKLI OLARAK DÜZENLENMİŞTİR 811
1. Müşterek Bağlama Noktası 811
a. Eşlerin Müşterek Millî Hukuku 811
b. Müşterek Mutad Mesken Hukuku 814
2. Türk Hukukunun Bağlama Noktası Oluşu 815
B. DEĞİŞKEN OLARAK DÜZENLENMİŞTİR 817
III. UYGULAMA ALANI 817
A. BOŞANMA VE AYRILIK SEBEPLERİ 818
1. Boşanmaya Sebebiyet Veren Vakıalar 818
2. Boşanmada Kusur 818
3. Boşanmada Çekilmezlik 818
B. BOŞANMA VE AYRILIĞIN HÜKÜMLERİ 819
1. Yasal Bekleme Süresi (TMK m. 132) 819
2. Boşanan Kadının Soyadı (TMK m. 173) 819
3. Maddi Tazminat (TMK m. 174 f. I) 820
4. Manevi Tazminat (TMK m. 174 f. II) 822
5. Yoksulluk Nafakası (TMK m. 175, MÖHUK m. 14 f. II) 823
6. Velayet (TMK m. 336 f. III) 824
7. Kişisel İlişki (TMK m. 182, f. I) 825
IV. UYGULAMA ALANI DIŞINDA KALANLAR 827
SEKİZİNCİ KISIM
YABANCI ÜLKE MAKAMLARINCA VERİLEN BOŞANMA
KARARLARININ NÜFUS KÜTÜĞÜNE TESCİLİ
& 22. YABANCI ÜLKE MAKAMLARINCA VERİLEN BOŞANMA
KARARLARININ NÜFUS KÜTÜĞÜNE TESCİLİ
(NHK m. 27/A) 829
I. BAŞVURU KONUSU KARARLAR 829
II. BAŞVURU YAPILACAK MERCİLER 830
A. YURT DIŞINDA BAŞVURU 830
B. YURT İÇİNDE BAŞVURU 831
1. Türkiye’de Yerleşim Yeri Varsa 831
2. Türkiye’de Yerleşim Yeri Yoksa 831
III. BAŞVURU USULÜ 832
A. TARAFLARCA BAŞVURU 832
1. Bizzat Başvuru 832
2. Kanuni Temsilcileri Aracılığıyla Başvuru 833
3. Vekilleri Aracılığıyla Başvuru 833
4. Tek Başına Başvuru 833
a. Taraflardan Birinin Ölmüş Olması 833
b. Taraflardan Birinin Yabancı Olması 834
B. HUKUKİ YARARI BULUNANLARIN BAŞVURUSU 834
IV. BAŞVURUDA GEREKLİ BELGELER 834
V. BAŞVURU İNCELEME KOMİSYONU 836
A. KOMİSYONUN TÜRKİYE’DE OLUŞTURULMASI 836
B. KOMİSYONUN DIŞ TEMSİLCİLİKLERDE
OLUŞTURULMASI 837
VI. KOMİSYONUN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI 837
VII. AİLE KÜTÜĞÜNE TESCİL 839
VIII. TESCİLİ REDDEDİLEN KARARLARIN TANINMASI 840
SEKİZİNCİ KISIM
UYGULANACAK İLKELER
& 23. TASARRUF İLKESİ 843
I. GENEL OLARAK 843
II. TANIMI 843
III. GÖRÜNÜMÜ 843
A. KENDİLİĞİNDEN DAVA AÇILAMAZ/KARAR
VERİLEMEZ (HMK m. 24 f. I) 844
1. İlgililer Dava Açabilir/Açmayabilir 844
2. İlgililer Karşı Dava Açabilir/Açmayabilir 845
3. İlgililer Kanun Yoluna Başvurabilir/Başvurmayabilir 845
B. DAVA AÇMAYA ZORLANAMAZ (HMK m. 24 f. II) 845
C. HAKKINI TALEP ETMEYE ZORLANAMAZ
(HMK m. 24 f. II) 845
D. DAVA KONUSUNU SERBESTÇE BELİRLER 845
1. Dava Sebebini Belirler 846
2. Dayanılacak Vakıaları Belirler 846
E. DAVA AÇILDIKTAN SONRA TASARRUF YETKİSİ
DEVAM EDER (HMK m. 24 f. III) 846
1. Davasından Feragat Edebilir (HMK m. 307, 309 f. II) 846
2. Davasını Karşı Tarafın Açık Rızası ile Geri Alabilir
(HMK m. 123) 847
F. DAVAYI KANUN YOLUNA TAŞIMA 847
IV. İSTİSNALARI 847
A. YARGILAMA GİDERİ KENDİLİĞİNDEN GÖZETİLİR 847
B. SEVK VE İDARE KENDİLİĞİNDEN GÖZETİLİR 847
& 24. TARAFLARCA GETİRİLME İLKESİ 849
I. GENEL OLARAK 849
II. DAVA MALZEMESİ KAVRAMI 849
III. DAVA MALZEMESİNİN GETİRİLMESİ 850
A. TARAFLARCA GETİRİLİR 850
B. MAHKEMENIN İŞİ DEĞİLDİR 851
1. Kendiliğinden Dikkate Alınamaz (HMK m. 25 f. I) 851
2. Kendiliğinden Delil Toplanamaz (HMK m. 25 f. II) 852
3. Hatırlatılamaz (HMK m. 25 f. I) 852
& 25. TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ 853
I. GENEL OLARAK 853
II. İLKENİN UYGULANMASI 853
A. TALEP SONUCUNDAN FAZLASINA KARAR
VEREMEZ 853
B. TALEP SONUCUNDAN BAŞKA BİR ŞEYE KARAR
VEREMEZ 854
III. İLKENİN UYGULANMASI 854
A. KENDİLİĞİNDEN KARAR VEREMEZ 854
B. HER BİR TALEP HAKKINDA AYRI OLARAK
KARAR VERİLMELİDİR 854
& 26. HUKUKİ DİNLENİLME HAKKI 855
I. GENEL OLARAK 855
II. OLAN BİTENİ BİLME/BİLGİLENME HAKKI
(HMK m. 27 f. II/a) 855
A. DAVAYI BİLME HAKKI 856
B. DURUŞMA GÜNÜNÜ BİLME HAKKI 856
1. Ön İnceleme Duruşmasını Bilme Hakkı (HMK m. 139) 856
2. Tahkikat Duruşmasını Bilme Hakkı (HMK m. 147 f. I) 858
3. Sözlü Yargılama Duruşmasını Bilme Hakkı Var İdi
(HMK m. 147 f. I, 186 f. I) 859
1. Tarafların İşlemlerini Bilme Hakkı 861
2. Mahkemenin İşlemlerini Bilme Hakkı 862
III. OLAN BİTENİ AÇIKLAMA VE İSPAT HAKKI
(HMK m. 27 f. II/b) 862
A. AÇIKLAMA HAKKI 863
1. Açıklayan Tarafın Göstereceği Davranış 864
a. Adap Dışı Açıklama Yapılamaz 864
b. Konu Dışı Açıklama Yapılamaz 864
2. Hâkimin Göstereceği Davranış 865
a. Şefkatle Dinlemelidir 865
b. Sabırla Dinlemelidir 865
c. Anlayışla Dinlemelidir 865
B. İSPAT HAKKI (HMK m. 27 f. II/b) 865
IV. DEĞERLENDİRTME VE GEREKÇELENDİRTME
HAKKI (HMK m. 27 f. II/c) 866
A. AÇIKLAMALARI DEĞERLENDİRTME HAKKI 866
B. KARARLARI GEREKÇELENDİRTME HAKKI 867
1. Gerekçe Dosya Kapsamı İle Bağdaşmalıdır 867
2. Gerekçe Pozitif Hukuk İle Bağdaşmalıdır 868
3. Gerekçe, Sebebi Gösterilmedikçe Yerleşik İçtihatlar İle
Bağdaşmalıdır 868
& 27. USUL EKONOMİSİ İLKESİ 869
I. GENEL OLARAK 869
II. UNSURLARI 869
A. BASİTLİK İLKESİ (DÜZENLİ BİÇİMDE
YARGILAMA) (HMK m. 30) 870
B. ÇABUKLUK İLKESİ (MAKUL SÜRE İÇİNDE
YARGILAMA) (TCA m. 141 f. IV, HMK m. 30 f. I) 870
C. UCUZLUK İLKESİ (EN AZ GİDERLE YARGILAMA)
(TCA m. 141 f. IV, HMK m. 30 f. I) 871
III. YANSIMASI 871
A. DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ (HMK m. 166) 871
B. DAVALARIN AYRILMASI (HMK m. 167) 872
C. DAVA SONUCUNUN BEKLENİLMESİ 872
D. ÖN SORUN İNCELEMESİ 872
E. USULİ KAZANILMIŞ HAK KURALI 872
IV. DEĞERLENDİRİLMESİ 873
& 28. HÂKİMİN DAVAYI AYDINLATMA ÖDEVİ 875
I. GENEL OLARAK 875
II. AYDINLATMA ÖDEVİNİN TÜRÜ 876
A. MADDİ AYDINLATMA 876
B. HUKUKİ AYDINLATMA 876
III. AYDINLATMA ÖDEVİNİN KONUSU 877
A. BELİRSİZ HUSUSLAR 877
B. ÇELİŞKİLİ HUSUSLAR 877
IV. AYDINLATMA ÖDEVİNİN USULÜ 877
A. AÇIKLAMA YAPTIRMA 877
B. SORU SORMA 878
C. DELİL GÖSTERİLMESİNİ İSTEME 878
D. TARAFIN KENDİSİNİ DİNLEME 878
V. AYDINLATMA ÖDEVİNİN SINIRLARI 878
A. SÖYLENMEYEN ŞEYLERİ KAPSAMAZ 879
B. SÖYLENMEYEN VAKIALARI KAPSAMAZ 879
C. SÖYLEMEYENE YOL GÖSTERMEYİ KAPSAMAZ 879
D. SÖYLEMEYENE İSTİCVABI KAPSAMAZ 879
& 29. HUKUKUN KENDİLİĞİNDEN UYGULANMASI İLKESİ 881
I. GENEL OLARAK 881
II. TARAFLARCA DAVA MALZEMESİ GETİRİLİR
(HMK m. 25) 881
III. TARAFLARCA HUKUKİ SEBEP GÖSTERİLMESİ
ZORUNLU DEĞİLDİR 881
A. DAVA DİLEKÇESİNDE HUKUKİ SEBEP
GÖSTERMESİ ZORUNLU DEĞİLDİR
(HMK m. 119 f. I/g) 881
B. CEVAP DİLEKÇESİNDE HUKUKİ SEBEP
GÖSTERMESİ ZORUNLU DEĞİLDİR
(HMK M. 129 F. I/F) 882
IV. TARAFLARCA BİLDİRİLEN HUKUKİ SEBEP
DEĞİŞTİRİLEBİLİR (HMK m. 141) 883
V. TARAFLARCA BİLDİRİLEN HUKUKİ SEBEP HÂKİMİ
ETKİLEMEZ 883
A. YANLIŞ GÖSTEREME HÂKİMİ ETKİLEMEZ 883
B. EKSİK GÖSTEREME HÂKİMİ ETKİLEMEZ 883
C. BİRKAÇ SEBEP GÖSTERME HÂKİMİ ETKİLEMEZ 883
D. HİÇ GÖSTERMEME HÂKİMİ ETKİLEMEZ 884
VI. TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARIN HUKUKİ
NİTELENDİRİLMESİNİ HÂKİM YAPAR 884
VII. TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARIN HANGİSİNİN
SABİT OLDUĞUNU HÂKİM BELİRLER 884
VIII. TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARA UYAN
HUKUK NORMUNU HÂKİM UYGULAR 885
A. TÜRK HUKUKUNU KENDİLİĞİNDEN UYGULAR 885
B. YETKİLİ OLAN YABANCI HUKUKU
KENDİLİĞİNDEN UYGULAR (5718 SK m. 2) 885
& 30. TEKSİF İLKESİ 887
I. GENEL OLARAK 887
II. KURAL: BELİRLİ AŞAMAYA KADAR DAVA
MALZEMESİ İLERİ SÜRÜLEBİLİR 888
A. DAVACI AÇISINDAN TEKSİF (HMK m. 141 f. I) 888
1. Kural Olarak 889
2. Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede Verilmezse 889
B. DAVALI AÇISINDAN TEKSİF (HMK m. 141 f. I) 889
1. Kural Olarak 889
2. Cevaba Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede
Verilmezse 889
3. Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede Verilmezse 889
III. TEKSİF İLKESİNİN İSTİSNALARI 890
A. ISLAH (HMK m. 141 f. II) 890
B. KARŞI TARAFIN AÇIK MUVAFAKATİ
(HMK m. 141 f. II) 890
C. ESKİ HÂLE GETİRME (HMK m. 95–101) 890
D. YARGILAMAYI GECİKTİRME AMACI TAŞIMAMAK
(HMK m. 145) 890
E. SÜRESİNDE İLERİ SÜRÜLEMEMESİNİN İLGİLİ
TARAFIN KUSURUNDAN KAYNAKLANMAMASI
(HMK m. 145) 891
KAVRAM DİZİNİ 893
ÖMER UĞUR GENÇCAN’IN YAŞAM ÖYKÜSÜ 937
ÖMER UĞUR GENÇCAN’IN ÇALIŞMALARINDAN “BİR KISMI” 939 |