|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 35
KİRA SÖZLEŞMESİ
Doç. Dr. Gençer ÖZDEMİR 39
I. GENEL OLARAK 39
A. Tanımı ve Unsurları 41
a. Kiralanan Şey 41
aa. Konut 43
bb. Çatılı İşyeri 45
b. Kira Bedeli 46
c. Kullanma ve Yararlanma Hakkı 48
d. Tarafların Anlaşması 48
B. Kira Sözleşmesinin Özellikleri 49
a. Kira Sözleşmesi Bir Borç Sözleşmesidir 49
b. Kira Sözleşmesi Tam İki Tarafa Borç Yükleyen Bir Sözleşmedir 49
c. Kira Sözleşmesi Sürekli Borç Doğuran Bir Sözleşmedir 50
d. Kira Sözleşmesi İvazlı Bir Sözleşmedir 51
e. Kira Sözleşmesi Rızai Bir Sözleşmedir 51
C. Kira Sözleşmesinin Süresi 52
a. Belirli Süreli Kira Sözleşmesi 52
b. Belirsiz Süreli Kira Sözleşmesi 54
D. Kira Sözleşmesinin Tarafları 55
a. Kiraya Veren 56
b. Kiracı 57
E. Kira Sözleşmesinin Şekli 58
II. TARAFLARIN BORÇLARI 58
A. Kiraya Verenin Borçları 58
a. Kiraya Verenin Kiralananı Teslim Borcu 58
aa. Kiraya Verenin Kiralananı, Kararlaştırılan Tarihte Kiracıya Teslim Borcu 62
bb. Kiraya Verenin, Kiralananı Sözleşmede Amaçlanan Kullanıma Elverişli Şekilde Teslim Borcu 64
cc. Kiraya Verenin Kiralananı Sözleşme Süresince Sözleşmede Amaçlanan Kullanıma Elverişli Durumda Bulundurma Borcu 64
b. Kiraya Verenin Ayıba Karşı Tekeffül Borcu 65
aa. Genel Olarak 65
bb. Ayıptan Doğan Sorumluluğun Şartları 66
aaa. Maddi Şartlar 66
bbb. Şekli Şartlar 75
cc. Zamanaşımı 76
aaa. Ayıbın Giderilmesini İsteme, Sözleşmenin Feshi ve Kiralananın Ayıpsız Benzeriyle Değiştirilmesini İsteme Hakkının Tabi Olduğu Süre 76
bbb. Tazminat Alacağının Tabi Olduğu Süre 76
dd. Kiraya Verenin Kiralananın Teslim Anındaki Ayıplarından Sorumluluğu 77
aaa. Genel Olarak 77
bbb. Önemli Ayıplarda 78
ccc. Önemsiz Ayıplarda 82
ee. Kiralananın Teslimden Sonraki Ayıplarından Sorumluluğu 83
ff. Kiracının Ayıptan Doğan Hakları 85
aaa. Ayıbın Giderilmesini İsteme Hakkı 85
bbb. Fesih Hakkı 85
ccc. Kiracının Ayıbı Giderip Bundan Doğan Alacağını Kira Bedelinden İndirme Hakkı 87
ddd. Kira Bedelinden İndirim Yapılmasını İsteme Hakkı 88
eee. Kiralananın Ayıpsız Benzeri İle Değiştirilmesini İsteme Hakkı 90
fff. Zararının Giderilmesini İsteme Hakkı (Tazminat Talebi) 92
gg. Ayıptan Doğan Sorumluluğun Kaldırılması ya da Sınırlandırılması 93
c. Kiraya Verenin Zapta Karşı Tekeffül Borcu 94
aa. Genel Olarak 94
bb. Zapttan Sorumluluğun Şartları 95
aaa. Maddi Şartlar 95
bbb. Şekli Şartlar 96
cc. Zaptın Hüküm ve Sonuçları 96
dd. Kira Sözleşmesinin Kurulmasından Sonra Kiralananın Üçüncü Kişiye Devri 98
ee. Kira Sözleşmesinin Kurulmasından Sonra Kiralanan Üzerinde Sınırlı Ayni Hak Tesisi 99
d. Kiraya Verenin Vergi ve Benzeri Giderlere Katlanma Borcu 99
e. Kiraya Verenin Yan Giderlere Katlanma Borcu 101
f. Kiraya Verenin Kiracının Güvenliğini Sağlama Borcu 102
B. Kiracının Borçları 103
a. Kira Bedelini Ödeme Borcu 103
aa. Kira Bedelinin Belirlenmesi 104
bb. Kira Bedelini Ödeme Yeri 105
cc. Kira Bedelini Ödeme Zamanı 106
b. Kiralananı Özenle Kullanma ve Komşulara Saygı Gösterme Borcu 108
c. Temizlik ve Bakım Giderlerini Ödeme Borcu 111
d. Ayıpları Kiraya Verene Bildirme Borcu 113
e. Ayıpların Giderilmesine ve Kiralananın Gösterilmesine Katlanma Borcu 115
f. Kiralananı Geri Verme Borcu 116
Örnek Yargıtay Kararları 120
Kaynakça 159
KİRA SÖZLEŞMESİNDE YAN GİDER KAVRAMI
Doç. Dr. Selin SERT SÜTÇÜ 163
I. YAN GİDER KAVRAMI 163
II. YAN GİDERİN UNSURLARI 165
A. Yan Edimin Kiraya Veren veya Üçüncü Kişi Vasıtasıyla Sunulması 166
B. Yan Giderin Kiralananın Kullanımıyla İlişkisinin Bulunması 167
C. Kira Bedelinin Ödenmesi Dışında Yapılan Gider Olması 168
III. KİRA SÖZLEŞMESİNDE KİRA BEDELİ DIŞINDAKİ ÖDEME YÜKÜMLÜLÜKLERİ VE YAN GİDERİN DİĞER MASRAFLAR İLE KARŞILAŞTIRILMASI 169
A. Yan Giderlerle Tüketime Yönelik Harcamalar ve Kullanma Giderleri Arasındaki İlişki 169
B. Vergi ve Benzeri Yükümlülüklerin Yan Giderlerle İlişkisi 170
C. Ayıptan Doğan Sorumluluğa İlişkin Harcamalarla Yan Giderler Arasındaki İlişki 171
D. Olağan Temizlik ve Bakım Giderleriyle Yan Giderler Arasındaki İlişki 172
E. Kiralananda Yenilik ve Değişiklik Yapılması Sebebiyle Gerçekleşen Harcamalarla Yan Gider Arasındaki İlişki 174
F. Yan Giderle TBK m. 324– m.325 Hükümleri Arasındaki İlişki 175
G. Tamirat ve Tadilat Giderleri ile Yan Giderler Arasındaki İlişki 176
H. Ortak Gider Kavramıyla Yan Giderler Arasındaki İlişki 176
a. Kat Mülkiyeti Kanununa Göre Ortak Giderin Belirlenmesi 177
b. Alışveriş Merkezi Uygulamaları Bakımından Ortak Gider 178
IV. YAN GİDER YÜKÜMLÜSÜ 179
A. Adi Kira Sözleşmesinde Yan Gider Yükümlüsü 179
B. Konut ve Çatılı İş Yeri Kira Sözleşmesinde Yan Gider Yükümlüsü 180
C. Ürün Kiralarında Yan Gider Yükümlüsünün Belirlenmesi 183
V. YAN GİDER YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN HÜKÜMLERİ 184
A. Yan Giderlerin İfa Zamanı 184
B. Yan Giderlerin İfa Sırası 185
C. Yan Giderlerle İlgili Ceza Koşulları ve Muacceliyet Kayıtlarının Geçerliliği 186
D. İfa Yerinin Tespiti 186
E. Yan Giderlerin Ödenmesi Usulü 187
F. Yan Giderin Bedelinin Güncellenmesi 188
G. Belge Verilmesi Yükümlülüğü 189
VI. YAN GİDER BORCUNUN TEMİNAT ALTINA ALINMASI 190
VII. YAN GİDER BORCUNUN ÖDENMESİNDE TEMERRÜT VE SONUÇLARI 192
A. Yan Giderin Ödenmemesi Halinde Temerrüdün Şartları 193
B. Yan Giderin Ödenmemesi Sebebiyle Temerrüdün Sonuçları 195
VIII. YAN GİDERLERE YÖNELİK TALEPLER BAKIMINDAN ZAMANAŞIMI 200
Örnek Yargıtay Kararları 202
Kaynakça 213
KİRALANANIN EL DEĞİŞTİRMESİ
Doç. Dr. Turan ŞAHİN 217
GİRİŞ 217
I. KİRALANANIN EL DEĞİŞTİRMESİ (TBK m. 310) 217
A. Türk Borçlar Kanunu 310. Maddesinin Uygulanma Şartları 217
1. Geçerli Olarak Kurulmuş Bir Kira Sözleşmesi Kapsamında Kiralananın Kullanımının Kiracıya Bırakılmış Olması (Kiralananın Teslimi) 218
2. Kiralananın El Değiştirmesi 219
a. Kiraya verenin iradesine dayanan el değiştirme 219
b. Kiraya Verenin İradesi Dışında El Değiştirme 220
aa. Cebri İcra 220
aaa. Haciz Sonucu Satış 221
bbb. İflas Yoluyla Takip Sonucu Satış 222
ccc. Rehnin Paraya Çevrilmesi Yoluyla Takip Sonucu Satış 222
bb. Mahkeme Kararına Dayalı El Değiştirme 222
aaa. Türk Medeni Kanunu m.716 Uyarınca Açılan Tescile Zorlama Davası Sonucu 222
bbb. Türk Medeni Kanunu m. 1025 Uyarınca Açılan Yolsuz Tescilin Düzeltilmesi Davası Sonucu 222
B. Kiralananın El Değiştirmesinin Hüküm ve Sonuçları 223
1. Yeni Malikin Sözleşmenin Tarafı Haline Gelmesi 223
2. Yeni Malikin Sözleşmeden Kaynaklı Alacak ve Borçlar Karşısındaki Durumu 224
3. Eski Malik Döneminde Verilen Teminatların Akibeti 226
a. Kiracı Tarafından Verilen Teminatlar 226
b. Eski Malik Tarafından Verilen Teminatlar 227
c. Üçüncü Kişiler Tarafından Verilen Teminatlar 227
II. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN SINIRLI AYNİ HAK SAHİBİ OLMASI (TBK m. 311) 228
A. Türk Borçlar Kanunu m. 311’in Uygulanma Şartları 228
1. Geçerli Olarak Kurulmuş Bir Kira Sözleşmesinin Bulunması 229
2. Üçüncü Kişinin Sınırlı Ayni Hak Sahibi Olması 229
B. Üçüncü Kişinin Sınırlı Ayni Hak Sahibi Olmasının Sonuçları 230
C. Kiraya Verenin İntifa Hakkı Sahibi Olduğu Bir Kira Sözleşmesinde İntifa Hakkının Sona Ermesinin Sonuçları 230
III. KONUT VE ÇATILI İŞYERİ KİRALARINDA YENİ MALİKİN GEREKSİNİMİ
(TBK m. 351) 231
A. Türk Borçlar Kanunu m. 351’in Uygulanma Şartları 231
1. Kiralanan Konut veya Çatılı İşyerinin Sonradan Edinilmesi 231
a. Edinme Kavramına Giren Durumlar 232
b. Edinme Kavramına Girmeyen Durumlar 232
2. Konut veya Çatılı İşyeri Gereksinimi 233
a. Gereksinim Sahibi Kimseler 233
b. Gereksinimin Gerçek ve Samimi Olması 234
3. Edinme Tarihinden İtibaren Bir Ay İçinde Yazılı Bildirim 235
4. Edinme Tarihinin Üzerinden En Az Altı Ay Geçmesi 236
B. Tahliye Davası 238
1. Tahliye Davasının Tarafları 239
a. Davacı 239
b. Davalı 240
2. Tahliye Davasında Verilen Tahliye Kararının Sonuçları 240
a. Kira Sözleşmesinin Sona Ermesi ve Kiralananın İadesi 240
b. Yeniden Kiralama Yasağı 241
c. Kiracının Eski Malikten (Önceki Kiraya Verenden) Tazminat Talebi 241
Sonuç 242
Kaynakça 244
KİRA SÖZLEŞMESİNİN KURULMASINDAN SONRA
ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN ÜSTÜN HAK SAHİBİ OLMASI VE
KİRA SÖZLEŞMESİNİN ŞERHİ
Doç. Dr. Gökhan ŞAHAN 247
§ 1. KİRALANANIN EL DEĞİŞTİRMESİ 247
I. Genel Olarak 247
II. Kiralananın El Değiştirmesinde Yeni Malikin Sözleşmenin Tarafı Olmasının Şartları 248
A. Geçerli Bir Kira Sözleşmesinin Bulunması 248
B. Kiralananın Mülkiyetinin Üçüncü Kişiye Devredilmesi 249
C. Kiralananın Kiracıya Tesliminin Gerekli Olup Olmaması 252
D. Kiralananı Devralanın İyiniyetinin Önemli Olmaması 254
III. Kiraya Verenin Malik Olmaması 254
A. Genel Olarak 254
B. Alt Kira İlişkisi 255
IV. Kiralananın El Değiştirmesinde Yeni Malikin Sözleşmenin Tarafı Olması Kuralının Uygulanmayacağı Haller 255
A. Kamulaştırma 255
B. Külli Halefiyet 257
C. Kiralananın Devrinden Önce Malik Lehine İrtifak Hakkı Tesis Edilmesi 257
V. Kiralananın El Değiştirmesinde Yeni Malikin Sözleşmenin Tarafı Olmasının Sonuçları 258
A. Genel Olarak 258
B. Kira Sözleşmesinin Hükümleri Açısından Sonuçları 259
1. Kiralananın Ayıplarından Sorumluluk Açısından Sonuçları 259
2. Teminatlar ve Depozito Açısından Sonuçları 260
3. Kira Bedeli Açısından Sonuçları 262
C. Kira Sözleşmesinin Sona Ermesi Açısından Sonuçları 263
D. Kiracının Eski Malikten Tazminat Talebi 265
E. Yeni Malikin Eski Malikten Tazminat Talebi 266
§ 2. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN SINIRLI AYNİ HAK SAHİBİ OLMASI 267
I. Genel Olarak 267
II. Kiralanan Üzerinde, Kiracının Haklarını Etkileyen Sınırlı Ayni Hak Kazanılması 268
III. Kiralanan Üzerinde, Kiracının Haklarını Etkileyen Sınırlı Ayni Hak Kazanılmasının Sonuçları 269
§ 3. KİRA SÖZLEŞMESİNİN ŞERHİ 270
I. Genel Olarak 270
II. Kira Sözleşmesinin Şerhinin Şartları 270
A. Taşınmaz Kira Sözleşmesi Bulunması 270
B. Şerh Anlaşması Yapılması 271
C. Şerh Talebinde Bulunulması 272
III. Kira Sözleşmesinin Şerhinin Süresi 273
IV. Kira Sözleşmesinin Şerhinin Etkisi 274
V. Alt Kiranın Şerhi 276
VI. Kira Sözleşmesinin Şerhinin Sona Ermesi 276
Örnek Yargıtay Kararları 278
Kaynakça 317
KİRALANANDA KİRAYA VEREN TARAFINDAN
YENİLİK VE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI
Doç. Dr. Tolunay OZANEMRE YAYLA 319
I. YASAL DÜZENLEME VE YASAL DÜZENLEMENİN UYGULAMA ALANI 319
A. Yasal Düzenleme 319
1. İlgili Hüküm 319
2. Hükmün Mehaz İsv.BK m. 260 ile Genel Olarak Karşılaştırılması 321
3. Hükmün Hukuki Niteliği 324
B. Hükmün Uygulama Alanı 328
II. YENİLİK VE DEĞİŞİKLİK KAVRAMLARI 329
III. KİRAYA VERENİN KİRALANANDA YENİLİK VE DEĞİŞİKLİK YAPMASINA İLİŞKİN ŞARTLAR 332
A. Yenilik veya Değişikliğin Kiracı Açısından Katlanılabilir Olması ve Bu Çerçevede Kira Sözleşmesinin Feshedilmesini Gerektirmemesi 332
1. Yenilik veya Değişikliğin Kiracı Açısından Katlanılabilir Olması 332
2. Yenilik ve Değişikliğin Kira Sözleşmesinin Feshini Gerektirir Nitelikte Olmaması 336
B. Kira Sözleşmesinin Feshedilmemiş Olması 337
IV. KİRACININ YENİLİK VE DEĞİŞİKLİK ÇALIŞMALARINA KATLANMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜ İHLAL ETMESİ HALİNDE KİRAYA VERENİN HAKLARI 339
V. YENİLİK VE DEĞİŞİKLİK ÇALIŞMALARINDA KİRACININ MENFAATLERİNİN GÖZETİLMESİ 341
VI. KİRACININ KİRAYA VEREN TARAFINDAN YAPILAN YENİLİK VE DEĞİŞİKLİKLERE BAĞLI HAKLARI 342
A. Kira Bedelinin İndirilmesi Talebi 342
B. Zararın Giderilmesi Talebi 343
VII. YENİLİK VE DEĞİŞİKLİK SONRASINDA KİRAYA VERENİN KİRA BEDELİNİ ARTTIRMASININ MÜMKÜN OLUP OLMADIĞI 346
Kaynakça 348
KİRA SÖZLEŞMESİNDE ALT KİRA, HÜKÜM VE SONUÇLARI
Ümit İlker ÖZCAN 349
I. GİRİŞ 349
II. ALT SÖZLEŞME 350
III. ALT KİRA 353
A. Hukuki Niteliği ve Konusu 355
B. Şerhi 359
C. Şekli 362
D. Şartları 369
a. Asıl Kira Sözleşmesinin Varlığı 369
b. Asıl Kira Sözleşmesindeki Kiracının Alt Kira Sözleşmesinde Alt Kiralayan Olması 371
c. TBK’nın 322. Maddesindeki Şartların İfası ve Alt Kiranın Yasaklanmamış Olması 371
d. Anlaşma 375
D. Üçlü İlişkideki Haklar ve Borçlar 375
a. Kiraya Verenin Hakları ve Borçları 375
1. Hakları 375
1.1. Kiraya Verenin Kira Sözleşmesindeki Hapis Hakkı 376
1.2. Kiraya Verenin Alt Kiracıya Karşı Hapis Hakkı 380
2. Borçları 381
b. Alt Kiralayanın (Asıl Kiracının) Hakları ve Borçları 382
1. Hakları 382
2. Borçları 384
c. Alt Kiracının Hakları ve Borçları 385
1. Hakları 385
2. Borçları 386
E. Hüküm ve Neticeleri 387
F. Usul 390
a. Görev 390
b. Yetki 393
Örnek Yargıtay Kararları 394
Kaynakça 411
KİRA İLİŞKİSİNİN DEVRİ
Prof. Dr. Hayrunnisa ÖZDEMİR 415
I. GENEL OLARAK 415
II. KİRA İLİŞKİSİNİN DEVRİNİN ŞARTLARI 417
A. Mevcut ve Geçerli Bir Kira Sözleşmesinin Bulunması 418
B. Tarafların Uygun İrade Beyanları 419
1. Üç Taraflı Anlaşmayla Kira İlişkisinin Devri 420
2. Kiracı ve Üçüncü Kişi Tarafından Yapılan Anlaşmaya Kiraya Verenin Onay Vermesi 420
3. İş Yeri Kiralarında Kira İlişkisinin Devri 423
4. Aile Konutunda Kira İlişkisinin Devri 428
a. Aile Konutu Kavramı 428
b. Aile Konutunda Kira İlişkisinin Devrinde Eşin Rızasının Alınması Zorunluluğu 429
H. Ürün Kirasında Kira İlişkisinin Devri 431
III. KİRA İLİŞKİSİNİN DEVRİNİN HUKUKİ SONUÇLARI 433
A. Genel Olarak 433
B. Devrin Gerçekleştiği An 434
C. Taraf Değişikliği 435
IV. SORUMLULUK 436
Sonuç 439
Örnek Yargıtay Kararları 441
Kaynakça 453
KİRA SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ
Burak BABACAN 457
I. GİRİŞ 457
II. OLAĞAN FESİH 458
A. Belirli Süreli Sözleşmelerde 458
B. Belirsiz Süreli Sözleşmelerde 459
III. OLAĞANÜSTÜ FESİH 465
A. Kiracının Temerrüdü Nedeniyle Sözleşmenin Feshi 465
B. Kiracının; Kiralananı Özenle Kullanma ve Komşulara Saygı Gösterme Borcuna Aykırı Davranması Dolayısıyla Sözleşmenin Sona Ermesi 481
C. Önemli Sebepler 488
D. Kiracının İflası 495
E. Kiracının Ölümü 499
IV. KONUT VE ÇATILI İŞYERİ KİRALARINDA SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ 501
A. Bildirim Yoluyla 501
B. Dava Yoluyla 510
a. Dava Sebeplerinin Sınırlılığı 511
b. Dava Süresinin Uzaması 513
c. Dava Sebepleri 514
1. Kiraya Verenden Kaynaklanan Dava Sebepleri 514
1.1. Kiraya Verenin veya Kanun’da Sayılan Yakınlarının Konut İhtiyacı 514
1.2. Kiraya Verenin veya Kanun’da Sayılan Yakınlarının İşyeri İhtiyacı 529
1.3. Kiralananın Yeniden İnşası veya İmarı Amacıyla Esaslı Onarımı, Genişletilmesi ya da Değiştirilmesi ve Bu İşler Sırasında Kiralananın Kullanımının İmkânsız Olması 543
1.4. Yeni Malikin veya Kanun’da Sayılan Yakınlarının Konut veya İşyeri İhtiyacı 551
1.5. Yeniden Kiralama Yasağı (TBK m. 355) 556
2. Kiracıdan Kaynaklanan Sebepler 559
2.1. Kiracının Yazılı Tahliye Taahhüdü 559
2.2. İki Haklı İhtar Sebebiyle Tahliye 570
2.3. Kiracının veya Birlikte Yaşadığı Eşinin Maliki Bulunduğu Bir Konutunun Bulunması 584
Kaynakça 591
KİRA SÖZLEŞMESİNDE
KİRALANANIN GERİ VERİLMESİ BORCU
Dr. Öğr. Üyesi Emre KÖROĞLU 593
GİRİŞ 593
I. KİRALANANI GERİ VERME BORCUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ 594
II. KİRALANANI GERİ VERME BORCUNA İLİŞKİN TBK M. 334 İLE 335 HÜKÜMLERİNİN UYGULAMA ALANI 594
III. KİRALANANI GERİ VERME BORCUNUN ALACAKLISI 595
IV. KİRALANANI GERİ VERME BORCUNUN BORÇLUSU 597
V. KİRALANANI GERİ VERME BORCUNUN KAPSAMI 598
A. Genel Olarak 598
B. Kiralananın Teslim Alındığı Durumda Geri Verilmesi Borcu 599
VI. KİRALANANI GERİ VERME BORCUNUN ŞEKLİ, YERİ VE ZAMANI 605
A. Kiralananı Geri Verme Borcunun Şekli 605
B. Kiralananı Geri Verme Borcunun Yerine Getirileceği Yer 608
C. Kiralananı Geri Verme Borcunun Yerine Getirileceği Zaman 609
VII. KİRALANANI GERİ VERME BORCUNA AYKIRI DAVRANILMASI VE BUNUN SONUÇLARI 612
A. Genel Olarak 612
B. Kiralananın Zamanında Geri Verilmemesi (Kiracının Temerrüdü) ve Bunun Sonuçları 613
C. Kiralananın Gereği Gibi Geri Verilmemesi ve Bunun Sonuçları 618
Kaynakça 630
KİRAYA VERENİN HAPİS HAKKI
Doç. Dr. Alpaslan AKARTEPE 633
§ 1. KAVRAM VE GENEL HAPİS HAKKI İLE KARŞILAŞTIRILMASI 633
I. Kavram 633
II. Genel Hapis Hakkı İle Karşılaştırılması 635
§ 2. KİRAYA VERENİN HAPİS HAKKININ KONUSU, KAPSAMI VE KULLANILMASI 637
I. Kiraya Verenin Hapis Hakkının Konusu 637
A. Genel Olarak 637
B. Kiracıya Ait Eşya 638
C. Alt Kiracıya Ait Eşya 641
D. Üçüncü Kişiye Ait Eşya 644
II. Kiraya Verenin Hapis Hakkının Kapsamı 647
A. Genel Olarak 647
B. Zaman Dilimi Bakımından 648
C. Nitelik Bakımından 648
III. Kiraya Verenin Hapis Hakkını Kullanması 649
A. Hakkın Kullanılması 649
B. Hapis Hakkına Konu Olan Eşyanın Paraya Çevrilmesi 653
C. Kiralanandan Gizlice veya Zorla Götürülen Eşyanın Geri Getirilmesi 654
D. Kiraya Verenin Hapis Hakkını Kullanmasının Sonuçları 656
Örnek Yargıtay Kararları 658
Kaynakça 672
KİRA HUKUKUNDA BAĞLANTILI İŞLEM YASAĞI
Doç. Dr. Nurten İNCE AKMAN 673
I. GİRİŞ 673
II. NORMUN AMACI, HUKUKİ NİTELİĞİ VE YÜRÜRLÜĞÜ 674
III. BAĞLANTILI İŞLEM KAVRAMI VE BENZER KAVRAMLARDAN FARKI 681
A. Bağlantılı İşlem Kavramı ve Ortaya Çıkış Biçimi 681
B. Bağlantılı İşlemin Benzer Kavramlardan Farkı 688
1. Kira Sözleşmesindeki Yan Giderlerden Farkı 688
2. Ortak Giderlerden Farkı 693
3. Kelepçe Sözleşmelerden Farkı 695
4. Kiracı Aleyhine Düzenleme Yasağı ve Sözleşmede Değişiklik Yapma Yasağından Farkı (TBK m 343, 346) 697
5. Aşırı Yararlanmadan Farkı 699
IV. BAĞLANTILI İŞLEM YASAĞININ KOŞULLARI 702
A. Kiraya Veren ile Kiracı Arasında Konut ve Çatılı İşyerine İlişkin Geçerli Bir Kira İlişkisinin Bulunması 703
B. Bağlantılı İşlemin (Sözleşmenin) Varlığı 709
C. Bağlantılı İşlemin Kiralananın Doğrudan Kullanımıyla Alakalı Olmaması 711
D. Kiracının Yararının Bulunmaması 713
V. BAĞLANTILI İŞLEMİN TARAFLARI 716
A. Kiracı 716
B. Kiraya Veren 718
C. Üçüncü Kişi 718
VI. BAĞLANTILI HUKUKİ İŞLEMİN HUKUKİ YAPTIRIMI 722
VII. DEĞERLENDİRME VE SONUÇ 726
Kaynakça 733
KONUT VE ÇATILI İŞYERİ KİRA SÖZLEŞMELERİNDE
KİRACININ GÜVENCE (DEPOZİTO) VERME BORCU
Prof. Dr. Murat AYDOĞDU 741
GİRİŞ 741
I. KİRA SÖZLEŞMESİNDE GÜVENCENİN TANIMI VE AMACI 741
II. İSVİÇRE HUKUKUNDAKİ DURUM VE İSVİÇRE HUKUKUNDAN FARKLI OLDUĞUMUZ YÖNLER 748
III. GÜVENCEYE İLİŞKİN HÜKMÜN UYGULAMA KOŞULLARI VE GÜVENCE VERME BORCUNA İLİŞKİN HÜKÜMLERE AYKIRILIK 751
A. Güvenceye İlişkin Hükmün Uygulama Koşulları 751
B. Güvence Verme Borcuna İlişkin Hükümlere Aykırılık 757
IV. GÜVENCE SINIRI VE KAPSAMI 762
V. BANKAYA YATIRMA VEYA DEPO ZORUNLULUĞUNUN NASIL YERİNE EDİLECEĞİ –GÜVENCENİN HUKUKİ NİTELİĞİ 767
A. Bankaya Yatırma veya Depo Zorunluluğunun Nasıl Yerine Edileceği 767
B. Güvencenin Hukuki Niteliği 768
VI. GÜVENCE ÜZERİNDE TASARRUF–GÜVENCENİN KİRACIYA İADE VEYA KİRAYA VERENE TESLİM EDEBİLMESİ KOŞULLARI 774
A. Güvence Üzerinde Tasarruf 774
B. Güvencenin Kiracıya İade Edebilmesi Koşulları 775
1. Tarafların Rızasına Dayalı İade (TBK.342/II, c.2) 776
2. Kira Sözleşmesinin Sona Ermesine ve Süresinde Bildirim Yapılmamasına Dayalı Kiracıya İade (TBK 342/III) 777
a. Kira Sözleşmesi Sona Ermiş Olmalıdır 777
b. Kira Sözleşmesinin Sona Ermesinden İtibaren Üç Ay Geçmiş Olmalıdır 780
c. Kira Sözleşmesinin Sona Ermesinden İtibaren Üç Ay İçinde Kiraya Veren Kira Sözleşmesinden Doğan Alacak İçin Kiracıya Karşı İcra veya İflâs Yoluyla Takibe Giriştiğini ya da Dava Açtığını Yazılı Olarak Bildirmemiş Olmalıdır 781
C. Bankanın Güvenceyi Kiraya Verene Teslim Edebilmesi Koşulları (İki Tarafın Rızası–İcra Takibinin veya Mahkeme Kararının Kesinleşmiş Olması –TBK.342/II; c.2–) 783
VII. 6353 SAYILI KANUNUN GÜVENCE VERME BORCUNA ETKİSİ (BAZI İŞYERİ KİRA SÖZLEŞMELERİ BAKIMINDAN GÜVENCE VERME BORCUNUN 8 YIL UYGULANAMAMASI) 788
Kaynakça 791
KİRA BEDELİNİN TESPİTİ
Prof. Dr. Murat DOĞAN 801
§ 1. KİRA BEDELİNİN TESPİTİ (BELİRLENMESİ) KAVRAMI VE UYGULAMA ALANI 801
I. Kira Bedelinin Tespiti Kavramı 801
II. Kira Bedelinin Belirlenmesine İlişkin Hükümlerin Uygulama Alanı 804
A. Kira Bedelinin Belirlenmesine İlişkin Hükümlerin Konu Bakımından Uygulama Alanı 805
B. Kira Bedelinin Belirlenmesine İlişkin Hükümlerin Zaman Bakımından Uygulama Alanı 810
1. Genel Olarak Kira Tespitine İlişkin Hükümlerin Uygulanma Zamanı 810
2. Ertelemeye Tabi Kira Sözleşmeleri Bakımından Kira Tespitine İlişkin Hükümlerin Uygulanma Zamanı 811
§ 2. KİRA BEDELİNİN TESPİTİNE İLİŞKİN ESASLAR (KİRA BEDELİNİN ARTIRILMASI VEYA İNDİRİLMESİNE İLİŞKİN İLKELER) 814
I. Kira Sözleşmesinde Kira Bedelinin Belirlenmesine İlişkin Anlaşma (Hüküm) Bulunması 816
A. Belirli Süreli Kira Sözleşmelerinde Yenilenen (Uzayan) Kira Dönemi İçin Kira Artışına İlişkin Anlaşma (Hüküm) Bulunması 817
1. Sözleşmede Kira Bedelinde Artış Yapılacağı Kararlaştırılmış Olmalı 817
2. Kira Bedelindeki Artış Bir Önceki Kira Yılında Tüketici Fiyat Endeksindeki Oniki Aylık Ortalamalara Göre Değişim Oranını Geçmemeli 820
a. TÜİK’in Belirlediği Değişim Oranının Esas Alınmalı 821
b. Tüketici Fiyat Endeksi Esas Alınmalı 821
c. Bir Önceki Kira Yılında Tüketici Fiyat Endeksindeki Oniki Aylık Ortalamalara Göre Değişim Oranı Esas Alınmalı 822
d. Anlaşmayla Belirlenen Artış Bir Önceki Kira Yılında Tüketici Fiyat Endeksindeki Oniki Aylık Ortalamalara Göre Değişim Oranından Fazla Olmamalı 824
B. Bir Yıldan Uzun Süreli Kira Sözleşmelerinde Kira Artışına İlişkin Hüküm Bulunması 826
1. Kural: Kira Artışına İlişkin Anlaşmanın Geçerli Olması 826
2. Sınırlama: Artış Oranının Bir Önceki Kira Yılında Tüketici Fiyat Endeksindeki Oniki Aylık Ortalamalara Göre Değişim Oranını Geçmemesi 826
a. Artışın Oran Olarak Belirlenmiş Olması 827
b. Artışın Maktu Olarak Belirlenmiş Olması 827
c. Artışın Bir Yıldan Daha Uzun Süre Geçtikten Sonra Uygulanacağının Kararlaştırılmış Olması 829
d. Anlaşmada Artış Yapılacağının Kararlaştırılmış, Ama Artış Oranı veya Miktarının Belirlenmemiş Olması 829
C. Belirsiz Süreli Kira Sözleşmelerinde Kira Artışına İlişkin Hüküm Bulunması 829
D. Artış Oranı Kararlaştırılmış Olmasına Rağmen Uygulanmamış Olmasının Sonraki Yıllardaki Kira Artışlarına Etkisi 830
E. Konut Kiralarında Getirilen Yüzde 25’lik Sınırlama 831
1. Genel Olarak 831
2. Hükmün Uygulama Şartları 832
a. Konusu Konut Olan Bir Kira Sözleşmesi Olmalı 832
b. Kira Sözleşmesi 2 Temmuz 2023 ile 1 Temmuz 2024 Tarihleri Arasında Yenilenecek Olmalı 832
c. Kira Sözleşmesinin Yenileme Döneminde Bir Önceki Kira Yılında Tüketici Fiyat Endeksindeki Oniki Aylık Ortalamalara Göre Değişim Oranı Yüzde 25’ten Fazla Olmalı 833
3. Hükmün Kapsamı 834
4. Hükmün Uygulanmasının Sonuçları: Yüzde 25 ile Sınırlı Kira Bedeli Artışı 835
II. Kira Sözleşmesinde Kira Bedelinin Belirlenmesine İlişkin Hüküm Bulunmaması (Kira Bedelinin Dava Yoluyla Tespiti) 836
A. Belirli Süreli Kira Sözleşmelerinde Yenilenen Kira Dönemine İlişkin Kira Bedelinin Dava Yoluyla Tespitine İlişkin Esaslar 837
1. Genel Olarak 837
2. Kira Bedelinin Tespitinde Göz Önünde Tutulacak Ölçütler 838
a. Tüfe Artış Oranı 838
b. Kiralananın Durumu 840
c. Hakkaniyet 841
B. Belirli Süreli Kira Sözleşmelerinde Kira Bedelinde İndirim Yapılmasına İlişkin Esaslar 842
C. Belirsiz Süreli Kira Sözleşmelerinde Kira Artışına İlişkin Esaslar 843
D. Konut Kiralarında Getirilen Yüzde 25’lik Sınırlama 844
III. Beş Yıldan Uzun Süreli veya Beş Yıldan Sonra Uzayan (Yenilenen) Sözleşmelerde Rayiç Kira Bedelinin Belirlenmesi 844
A. Rayiç Kira Bedeli Kavramı 844
B. Rayiç Kira Bedelinin Belirlenmesinin İstenebileceği Sözleşmeler 846
1. Süre Bakımından 846
a. Beş Yıldan Uzun Süreli Sözleşmeler 846
aa. Belirli Süreli Kira Sözleşmesi 846
bb. Belirsiz Süreli Kira Sözleşmesi 847
b. Beş Yıldan Sonra Uzayan (Yenilenen) Sözleşmeler 847
aa. Bir Yıl Süreli Kira Sözleşmesi 847
bb. Bir Yıldan Uzun Beş Yıldan Kısa Süreli Kira Sözleşmesi 849
cc. Beş Yıl Süreli Kira Sözleşmesi 851
dd. Belirsiz Süreli Kira Sözleşmesi 851
c. Her Beş Yıldan Sonraki Kira Yılında 852
2. Kapsam Bakımından 853
a. Kira Bedelinde Artışın Kararlaştırıldığı Sözleşmeler 853
b. Kira Bedelinde Artışın Kararlaştırılmadığı Sözleşmeler 854
C. Rayiç Kira Tespitini İsteyebilecekler 854
D. Rayiç Kira Bedelinin Belirlenmesinde Esas Alınacak Kıstaslar 855
1. Tüfe Artış Oranı 855
2. Kiralananın Durumu 857
3. Emsal Kira Bedelleri 858
a. Yakın Tarihlerde Akdedilmiş Kira Sözleşmeleri Olmalı 860
b. Kiralananla Aynı veya Yakın Bölgedeki Taşınmazlara İlişkin Akdedilmiş Kira Sözleşmeleri Olmalı 860
c. Özellikleri Aynı veya Benzer Olan Kiralananlara İlişkin Sözleşmeler Olmalı 861
d. Olağan Şartlar Altında Yapılmış Sözleşmeler Olmalı 861
4. Hakkaniyet 862
IV. Kira Bedelinin Yabancı Para Olarak Kararlaştırıldığı Kira Sözleşmelerinde Kira Bedelinin Belirlenmesi 863
A. Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanunu Karşısında Kira Bedelinin Yabancı Para Cinsinden Belirlenebilmesi Sorunu 864
B. Kira Bedellerinin Yabancı Para Cinsinden Belirlendiğinin Kabul Edildiği Durumlar 869
1. Yabancı Para 869
2. Yabancı Paraya Endeksli Kira Bedelleri 869
3. Kıymetli Maden (Altın, Gümüş vb.) Cinsinden Kararlaştırılan Kira Bedellerinin Durumu 870
C. Kira Bedelinin Yabancı Olarak Kararlaştırıldığı Hallerde Kira Bedelinin Belirlenmesine İlişkin Esaslar 871
1. Kural: Beş Yıl Boyunca Kira Bedelinde Değişiklik Yapılamaması 871
a. Genel Olarak 871
b. Kira Bedelinde Artışın Anlaşmayla Kararlaştırılamaması 872
c. Kira Bedelinde Artışın Dava Yoluyla Talep Edilememesi 874
2. İstisna: Aşırı İfa Güçlü Sebebiyle Değişiklik Yapılabilmesi 874
3. Beş Yıldan Sonra Değişiklik Yapılmasına İlişkin Esaslar 874
4. Beş Yılın Sonunda Yapılacak Değişikliğin Hangi Para Birimi Üzerinden Yapılacağı Sorunu 876
§ 3. KİRA TESPİTİ DAVASI 877
I. Kira Tespiti Davası Kavramı ve Hukuki Niteliği 877
A. Kira Tespit Davası Kavramı ve Hukuki Dayanağı 877
B. Kira Tespit Davasının Hukuki Niteliği 878
II. Kira Tespiti Davasının Konusu 880
III. Kira Tespiti Davasının Şartları 880
IV. Kira Tespiti Davasının Tarafları 881
A. Davacı 881
1. Kiraya Veren 882
2. Yeni Malik 884
3. Kiracı 885
4. Kira İlişkisini Devralan Kiracı 887
5. Kiraya Verenden Olan Alacağı Sebebiyle Kira Bedelini Haczettiren Alacaklı 887
B. Davalı 888
V. Kira Tespiti Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme 889
A. Yetkili Mahkeme 889
B. Görevli Mahkeme 889
VI. Kira Tespiti Davasında İspat 890
VII. Kira Tespiti Davasının Açılabileceği Süre 893
A. Kira Tespit Davasının Süreye Tabi Olmaması 893
B. Kira Tespit Davasında Verilen Hükmün Geçmişe Etkili Uygulanması 893
1. Yeni Kira Döneminden Önce Dava Açılmış Olması 894
2. Yeni Kira Döneminden Önce Kira Bedelinin Artırılacağına Dair Yazılı Bildirim Yapılmış Olması 897
3. Kira Sözleşmesinde Yeni Kira Döneminde Kira Bedelinin Artırılacağına İlişkin Bir Hüküm Bulunması 898
C. Kiraya Verenin Kira Bedelini İhtirazı Kayıt Koymaksızın Almasının Kira Tespit Davası Açılmasına Etkisi 900
D. Belirsiz Süreli Sözleşmelerde Kira Tespit Davasında Verilen Kararın Uygulanma Zamanı 901
VIII. Kira Tespiti Davasında Verilecek Hüküm ve İcrası 903
Kira Tespitine İlişkin Kararlar 906
Kaynakça 972
KİRA SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN BORÇLARIN KEFALET SÖZLEŞMESİ İLE TEMİNAT ALTINA ALINMASI
Doç. Dr. Alpaslan AKARTEPE 975
§1. GENEL OLARAK KEFALET SÖZLEŞMESİ 975
I. Kefalet Sözleşmesinin Tanımı ve Hukuki Niteliği 975
A. Kefalet Sözleşmesinin Tanımı 975
B. Kefalet Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 975
1. Kefalet Sözleşmesi Rızai Bir Sözleşmedir 976
2. Kefalet Sözleşmesi Fer’i Sorumluluk Doğuran Bir Sözleşmedir 976
3. Kefalet Sözleşmesi Tali Nitelikte Borç Doğuran Bir Sözleşmedir 977
4. Kefalet Sözleşmesi Bağımsız Bir Sözleşmedir 978
5. Kefalet Sözleşmesi Tek Tarafa Borç Yükleyen Bir Sözleşmedir 979
6. Kefalet Sözleşmesi Asıl Borçlunun Borcunu İfa Etmemesine Karşılık Alacaklıya Teminat Sağlayan Bir Sözleşmedir 980
II. Kefalet Sözleşmesinin Geçerlilik Şartları 980
A. Geçerli Bir Asıl Borç İlişkisinin Bulunması 980
B. Kefilin Sözleşme Ehliyeti 982
III. Kefalet Sözleşmesinin Şekli 987
A. Genel Olarak 987
B. Kefalet Sözleşmesinde Şeklin İçeriğinde Bulunması Gereken Unsurlar 987
1. El Yazısı ile Belirtilmesi Gereken Hususlar 987
a. Kefalet Tarihi 987
b. Kefilin Sorumlu Olduğu Azami Miktar 988
c. Müteselsil Kefil Olma İradesi 989
2. Asıl Borcun Belirli Olması 991
C. Kefalet Sözleşmesinde Şekle Aykırılığın Sonuçları 993
IV. Kefalet Sözleşmesinin Türleri 994
A. Genel Olarak 994
B. Adi Kefalet 995
1. Tartışma Def’i 996
a. Anlamı ve Kullanılması 996
b. Tartışma Def’inin İleri Sürülemeyeceği Haller 997
aa. Asıl Borçlu Hakkında Yapılan Takibin Sonucunda Kesin Aciz Belgesinin Alınması 997
bb. Asıl Borçlu Aleyhine Türkiye’de Takibin İmkânsız Hale Gelmesi veya Önemli Ölçüde Güçleşmesi 998
cc. Asıl Borçlunun İflasına Karar Verilmesi 998
dd. Asıl Borçluya Konkordato Mehli Verilmesi 999
2. Rehnin Paraya Çevrilmesi Def’i 1000
C. Müteselsil Kefalet 1001
§ 2. KİRA SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN BORÇLARIN TEMİNATI OLARAK KEFALET SÖZLEŞMESİ 1003
I. Genel Olarak 1003
II. Kiracının Kira Bedelini Ödeme Borcunun Teminatı Olarak Kefalet Sözleşmesinin Yapılması 1004
A. Geçerli Bir Kira Sözleşmesinin Bulunması 1004
B. Kefalet Sözleşmesinin Geçerlilik Şartlarına Uygun Olarak Yapılması 1005
III. Kefilin Sorumluluğunun Kapsamı 1015
A. Genel Olarak 1015
B. Kira Sözleşmesinde Kefilin Sorumluluğu 1016
C. Kira Sözleşmesinde Kefilin Sorumluluğu Bakımından Kefaletin Türü 1019
D. Süre Unsurunun Kefilin Sorumluluğuna Etkisi 1020
1. Genel Olarak 1020
2. Kira Sözleşmesinin Belirsiz Süreli, Kefaletin Süreli veya Süresiz Olması 1022
a. Kefaletin Süreli Olması 1022
b. Kefaletin Süresiz Olması 1022
3. Kira Sözleşmesinin Belirli Süreli, Kefaletin Süreli veya Süresiz Olması 1023
a. Kefalet Sözleşmesinin Süreli Olması 1023
b. Kefaletin Süresiz Olması 1027
E. Kefilin Sorumlu Olduğu Borçların Belirlenmesi 1029
§ 3. KİRA SÖZLEŞMESİNİN TEMİNATI OLARAK YAPILAN KEFALET SÖZLEŞMESİNDE KEFİLİN SORUMLULUĞUNUN SONA ERMESİ 1032
I. Türk Borçlar Kanunu’nun Genel Hükümleri Kapsamında Borcu Sona Erdiren Nedenlerin Kefilin Sorumluluğuna Etkisi 1032
A. İfa 1032
B. İbra 1033
C. Yenileme 1034
D. Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının Birleşmesi 1035
E. Takas 1037
II. Türk Borçlar Kanunu’nun Düzenlediği Özel Sebepler Çerçevesinde Kefilin Sorumluluğunun Sona Ermesi 1038
A. Genel Olarak 1038
B. Kanuni Sürenin Geçmesi ile Sona Erme 1039
1. On Yıllık Kanuni Süre 1039
2. On Yıllık Kanuni Sürenin Uzatılması 1040
C. Kefaletten Dönme 1041
D. Süreli ve Süreli Olmayan Kefalette Sona Erme 1043
1. Süreli Kefalette Sona Erme 1043
2. Süreli Olmayan Kefalette Sona Erme 1045
Örnek Yargıtay Kararları 1047
Kaynakça 1099
KİRA BEDELİNİN UYARLANMASI
Doç. Dr. İsmail ATAMULU 1101
§ 1. UYARLAMA KAVRAMI VE KİRA SÖZLEŞMESİNİN UYARLANMASINA DAİR DÜZENLEMELER 1101
I. Uyarlama Kavramı 1101
II. Türk Borçlar Kanununda Uyarlamaya Dair Düzenlemeler 1104
III. Kira Bedelinin Uyarlanmasının Hukukî Dayanağı 1107
§ 2. KİRA SÖZLEŞMESİNİN UYARLANMASI İÇİN ARANAN ŞARTLAR 1111
I. Kira Sözleşmesi Kurulurken Mevcut Olan Şartlarda Önemli Değişiklikler Meydana Gelmiş Olmalı 1113
II. Değişiklik Meydana Getiren Durum Öngörülemez Olmalı 1116
III. Edimler Arasındaki Denge Aşırı Derecede Bozulmuş Olmalı 1121
IV. Edim İfa Edilmemiş veya İhtirazi Kayıtla İfa Edilmiş Olmalı 1122
V. Aşırı İfa Güçlüğü, Uyarlama Talep Eden Taraftan Kaynaklanmamış Olmalı 1124
VI. Kira Sözleşmesinde Uyarlamaya Engel Hüküm Bulunmamalı 1126
§ 3. TBK M. 138 HÜKMÜNÜN KİRA SÖZLEŞMELERİNE UYGULANMASININ NETİCELERİ 1127
I. Genel Olarak 1127
II. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması 1128
III. Kira Sözleşmesinin Feshi 1134
Örnek Kararlar 1136
Kaynakça 1200
AİLE KONUTUNA İLİŞKİN
KİRA SÖZLEŞMESİNİN FESHİ
Doç. Dr. Alpaslan AKARTEPE 1203
I. AİLE KONUTU KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ 1203
A. Genel olarak 1203
B. Aile Konutu 1204
C. Aile Konutunun Özellikleri 1205
1. Aile Konutunun Tek Olması 1206
2. Aile Faaliyetlerinin Merkezi Olması 1208
3. Aile Konutunun Sürekliliği 1208
4. Ailenin Ortak Kullanımına Özgü Bir Konut Olması 1209
II. AİLE KONUTU VE KİRA SÖZLEŞMESİ 1210
A. Genel Olarak 1210
B. Aile Konutuna İlişkin Kira Sözleşmesinin Kurulması 1210
1. Genel Olarak Kira Sözleşmesi 1210
2. Aile Konutunun Kira Sözleşmesi ile Edinilmesi 1211
3. Kira Sözleşmesinin Tarafı Olmayan Eşin Durumu 1212
C. Aile Konutuna İlişkin Kira Sözleşmesinin Feshi 1213
1. Genel Olarak 1213
2. Feshin Geçerliliği İçin Eşin Rızası 1213
3. Eşin Rıza Beyanında Bulunmaması ve Sonuçları 1219
4. Eşin Kiraya Verene Bildirimde Bulunması ve Sonuçları 1221
Örnek Yargıtay Kararları 1225
Kaynakça 1232
KİRAYA VERENİN KONUT VE ÇATILI İŞYERİ GEREKSİNİMİ,
YENİDEN İNŞA VE İMAR NEDENİYLE TAHLİYE DAVASI
AÇABİLMESİNİN ŞARTLARI
Doç. Dr. Yıldırım KESER 1235
I. KİRAYA VERENİN KONUT VE İŞYERİ GEREKSİNİMİ NEDENİYLE KİRALANANIN TAHLİYESİNİ TALEP EDEBİLMESİ 1235
A. Konut Kavramı 1235
B. İşyeri Kavramı 1238
C. Kiraya Verenin Konut veya İşyeri İhtiyacı Nedeniyle Tahliye Davasını Kim/Kimler İçin Açabileceği 1240
a. Kiraya Verenin Kendisi 1240
b. Kiraya Verenin Eşi 1241
c. Kiraya Verenin Altsoyu ve Üstsoyu 1242
d. Kiraya Verenin Kanun Gereği Bakmakla Yükümlü Olduğu Kişiler 1243
e. Konut ve İşyeri İhtiyacının Varlığının Kabul Edilebileceği Durumlar 1244
f. Konut ve İşyeri İhtiyacının Gerçek ve Samimi Olması 1247
g. Konut veya İşyeri İhtiyacına Dayalı Tahliye Davası Açma Süresi 1251
h. Tahliye Kararı 1251
i. Yeniden Kiralama Yasağı 1251
II. YENİDEN İNŞA VE İMAR NEDENİYLE TAHLİYE 1252
A. Yeniden İnşa veya İmarın Gerekli Olması 1252
B. Yeniden İnşa veya İmar Nedeniyle Kiracının Kiralananı Kullanmayacak Olması Gerekir 1255
C. Yapılacak İnşa ve İmarın Hukuka Uygun Olması Gerekir 1256
D. Süre 1256
E. Eski Kiracının Yeniden Kiralama Hakkı 1256
III. YENİ MALİKİN KİRALANANA GEREKSİNİMİ NEDENİYLE TAHLİYE DAVASI AÇILABİLMESİ 1258
A. Kiralananın Kira Sözleşmesi Yapıldıktan Sonra Edinilmesi Gerekir 1258
B. Yeni Malikin veya Yakınlarının Konut ve İşyeri Gereksinimi 1259
C. Kira Sözleşmesinin Tapuda Şerh Edilmemiş Olması Gerekir 1260
D. Edinme Tarihinden Başlayarak Bir Ay İçinde Durumu Kiracıya Yazılı Olarak Bildirmesi 1261
E. Dava Açma Süresi 1262
Örnek Yargıtay Kararları 1265
Kaynakça 1296
KİRACIDAN KAYNAKLANAN SEBEPLERLE
TAHLİYE DAVASI
Yasin KÖSE 1297
I. GİRİŞ 1297
II. TAHLİYE SEBEPLERİ 1298
A. Tahliye Taahhüdü 1298
a. Genel Olarak 1298
b. Şartları 1298
ba. Kiracı Tarafından Verilmiş Olmalı 1298
bb. Yazılı Olmalı 1300
bc. Kiralananın Tesliminden Sonra Verilmeli 1302
bd. Tahliye Tarihi Belli Olmalı 1304
B. İki Haklı İhtar 1307
a. Genel Olarak 1307
b. Şartları 1308
ba. İhtarların İkisi de Aynı Kira Dönemi İçinde Olmalı 1308
bb. İhtarlar Yazılı Olmalı 1309
bc. İhtarların Kira Bedelinin Ödenmesine Yönelik Olmalı 1309
bd. İhtarlar Haklı Olmalı 1310
be. İhtarlar Kiraya Veren Tarafından Yapılmalı 1312
C. Kiracıya veya Eşine Ait Konutun Bulunması 1314
a. Genel Olarak 1314
b. Şartları 1314
ba. Konut Kiracıya veya Birlikte Yaşadığı Eşine Ait Olmalı 1314
bb. Konut Oturmaya Elverişli Olmalı 1315
bc. Konut Kiralanan İle Aynı İlçe veya Belde Sınırlarında Olmalı 1316
bd. Kiraya Veren Sözleşme Kurulurken Durumu Bilmemeli 1316
III. TAHLİYE DAVALARININ TARAFLARI 1317
A. Davacı 1317
B. Davalı 1321
IV. TAHLİYE DAVALARINDA USULİ İŞLEMLER 1323
A. Görevli ve Yetkili Mahkeme 1323
B. Dava Şartı Arabuluculuk 1327
C. Dava Açma Süresi 1327
D. İspat 1330
E. Hüküm 1331
F. Kanun Yolları 1332
V. GENEL DEĞERLENDİRME 1333
KONU İLE İLGİLİ İÇTİHATLAR 1335
Yazılı Tahliye Taahhüdü (TBK m.352/1) ile İlgili İçtihatlar 1335
İki Haklı İhtar (TBK m.352/2) ile İlgili İçtihatlar 1348
Kiracıya veya Eşine Ait Konut Bulunması (TBK m.352/3) ile İlgili İçtihatlar 1365
Usûl ile İlgili Kararlar 1371
Kaynakça 1390
YENİDEN KİRALAMA YASAĞI
Doç. Dr. Bahar ÖCAL APAYDIN 1393
I. YENİDEN KİRALAMA YASAĞININ KANUNDA DÜZENLENME BİÇİMİ VE HÜKMÜN NİTELİĞİ 1393
II. YENİDEN KİRALAMA YASAĞININ HUKUKİ NİTELİĞİ 1394
III. YENİDEN KİRALAMA YASAĞININ KOŞULLARI 1395
A. Taraflar Arasındaki Sözleşmenin Konut ve Çatılı İşyeri Kirasına İlişkin Olması 1395
B. Kiralanın Gereksinim ya da Yeniden İmar veya İnşa Nedeniyle Boşaltılması 1396
C. Kiralananın Tahliyesinin Gerçekleştirilmiş Olması 1397
D. Üç Yıllık Süre 1398
IV. YENİDEN KİRALAMA YASAĞINA AYKIRILIK VE YAPTIRIMI 1399
A. Kiralananın Üçüncü Bir Kişiye Kiralanması 1399
1. Genel Olarak 1399
2. Kiralananın Haklı Bir Sebep Olmadan Üçüncü Kişiye Kiralanması 1400
3. Eski Kiracının Öncelik Hakkı Ortadan Kaldırılmadan Kiralananın Yeni Haliyle Üçüncü Kişiye Kiralanması 1402
B. Yeniden Kiralama Yasağına Aykırılığın Tespiti 1403
C. Yeniden Kiralama Yasağının Yaptırımı 1404
Kaynakça 1410
İCRA VE İFLAS KANUNUNA GÖRE KİRALANAN TAŞINMAZLARIN TAHLİYESİ
Yıldırım BAYRAK 1413
GENEL OLARAK 1413
BİRİNCİ BÖLÜM
KİRA SÖZLEŞMESİNİN TAHLİYE YOLUYLA TAKİBE İLİŞKİN ÖZELLİKLERİ VE TAHLİYE YOLU İLE TAKİBE GİRİŞİLMESİ
§ 1. KİRA SÖZLEŞMESİNİN TAHLİYE YOLUYLA TAKİBE İLİŞKİN ÖZELLİKLERİ 1414
I. TBK’NIN KİRA SÖZLEŞMESENE İLİŞKİN HÜKÜMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİ 1414
II. KİRA SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI 1416
A. Kiraya Veren ile Kiracı 1416
B. Kiraya Verenler Arasında Takip Arkadaşlığı 1416
C. Kiracılar Arasında Takip Arkadaşlığı 1422
D. Kiralananın El Değiştirmesi 1425
İKİNCİ BÖLÜM
§ 2. KİRA BEDELİNİN ÖDENMEMESİ SEBEBİYLE TAHLİYE 1426
I. GENEL OLARAK 1426
II. TARAFLAR 1428
A. Alacaklı 1428
B. Borçlu 1429
1. Kiracı 1429
2. Kefilin Hukuki Durumu 1430
III. YETKİLİ İCRA DAİRESİ 1432
A. Genel ve Özel Yetki Kuralları 1433
1. Genel Yetki Kuralı 1433
2. Özel Yetki Kuralları 1434
a. Sözleşmeden Doğan Uyuşmazlıklara İlişkin Yetki Kuralı 1434
b. Birden Fazla Borçlu Olduğu Halde Yetki 1434
B. Yetki Sözleşmesinin Varlığı 1435
IV. TAKİP TALEBİ 1436
A. Genel Olarak 1436
B. Takip Talebinin İçeriği 1437
1. Alacaklı ve Borçlunun Adı Soyadı ve Adresleri 1437
2. Kira Borcu 1439
3. Kira Borcunun Usulüne Uygun Ödenmesi 1445
a. Genel Olarak 1445
b. Borcun Kapsamı 1446
c. Borcun Tutarı ve Tespiti 1449
d. Ödeme Yeri ve Şekli 1450
e. Ödeme Zamanı 1454
f. Süresinde ve Tam Ödemenin Hukuki Sonucu 1457
4. Tahliye Talebi 1458
5. Kira Sözleşmesi ve Takibe Eklenmesi 1467
a. Sözlü (Şifahi) Kira Sözleşmesi 1468
b. Yazılı Kira Sözleşmesi 1469
V. ÖDEME EMRİ 1471
A. Genel Olarak Ödeme Emri 1471
B. Ödeme Emrinin İçeriği 1477
1. Takip Talebine Uygunluk 1477
2. Tahliye (Fesih) İhtarı 1478
3. İtiraz Süresi 1479
4. Kira Sözleşmesine İtirazla İlgili İhtar 1481
5. Ödeme ve Tahliye İhtarı 1481
6. Ödeme Emrinin İmzalanması 1485
C. Ödeme Emrine İtiraz Edilmemesi 1485
1. Genel Olarak 1485
2. Ödeme Emrine İtiraz Edilmemesinin Sonuçları 1489
3. Kira Borcunun Ödenmesi 1489
4. Kira Borcunun Ödenmemesi 1492
5. Ödeme İtirazı 1492
6. Haciz ve Tahliye Talebi 1496
a. Tahliye Talebi 1496
b. Alacaklının Haciz Talebi 1499
7. Tahliye Kararı 1500
D. Ödeme Emrine İtiraz Edilmesi 1501
1. Kira Sözleşmesine İtiraz 1503
a. Sözlü Kira Sözleşmesine İtiraz 1504
b. Adi Yazılı Kira Sözleşmesine İtiraz 1505
c. Noter Onaylı veya Düzenleme Şeklinde Yapılan Kira Sözleşmesine İtiraz 1506
2. İtirazın Kaldırılması ve Tahliye Talebi 1508
a. Yalnız İtirazın Kaldırılması Talebi 1508
b. İtirazın Kaldırılması ve Tahliye Talebi 1510
3. Kira Sözleşmesi Dışındaki İtirazlar 1513
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
§ 3. KONUT VE ÇATILI İŞYERİ KİRALARINDA TAHLİYE TAAHHÜDÜNE DAYALI TAHLİYE 1515
I. KAPSAMI 1515
II. TAHLİYE TAAHHÜDÜ ÜZERİNE TAKİP 1516
III. TAHLİYE EMRİNE İTİRAZ 1518
A. İtirazın İspatı 1519
B. İtirazın Kaldırılması Talebi 1521
C. İtirazın Kaldırılması ve Tahliye 1523
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
§ 4. KİRA SÜRESİNİN BİTMESİ SEBEBİYLE TAHLİYE 1524
I. GENEL OLARAK 1524
II. TAHLİYE EMRİNE İTİRAZ EDİLMEMESİ 1529
III. TAHLİYE EMRİNE İTİRAZ EDİLMESİ 1530
BEŞİNCİ BÖLÜM
§ 5. ÖDEME VE TAHLİYE EMRİNE İTİRAZIN KALDIRILMASI YARGILAMASI 1534
I. GENEL OLARAK 1534
II. KİRA BEDELİNİN ÖDENMEMESİ SEBEBİYLE TAHLİYE TAKİBİNDE 1534
III. KİRA SÜRESİNİN BİTMESİ SEBEBİYLE TAHLİYE TAKİBİNDE 1535
IV. YARGILAMA USULÜ 1536
A. Duruşma ve Ön İnceleme 1536
1. İnceleme Duruşmalı Yapılır 1536
2. Ön İnceleme ve Kapsamı 1536
3. İcra Mahkemesinin İmza İncelemesi Yapması 1537
4. İcra Mahkemesinin İnceleyemeyeceği Hususlar 1538
ALTINCI BÖLÜM
TAHLİYE KARARININ İCRASI ve KİRAYA VERENİN HAPİS HAKKI
§ 6. TAHLİYE KARARININ İCRASI VE HAPİS HAKKI 1539
I. GENEL OLARAK 1539
II. TAŞINMAZDA BORÇLUNUN BULUNMASI HALİNDE KARARIN İCRASI 1541
A. Kira Borcunun Ödenmemesi Sebebiyle (Temerrüt Sebebiyle) İlamsız Tahliye Takibinde 1541
B. Kira Süresinin Sona Ermesi Sebebiyle ilamsız Tahliye Takibinde 1545
III. BORÇLUNUN TAŞINMAZDAN ZORLA TAHLİYESİ VE TESLİMİ 1546
IV. TAŞINMAZDA ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN BULUNMASI 1552
A. Genel Olarak 1552
B. Resmi Vesika Sayılabilecek Belgeler 1555
C. İcra Mahkemesinin Yapacağı İnceleme 1556
V. KİRAYA VERENİN HAPİS HAKKI 1557
A. Genel Olarak 1557
B. Hapis Hakkının Kapsamı ve Şartları 1557
YEDİNCİ BÖLÜM
TAHLİYE KARARINA KARŞI KANUN YOLLARI
§ 8. İSTİNAF KANUN YOLU 1560
I. GENEL OLARAK 1560
II. İSTİNAF KANUN YOLUNA KONU OLAMAYACAK İCRA MAHKEMESİ KARARLARI 1560
A. İcra ve İflas Kanunu Madde 363’te Sayılan Kararlardan Olmaması 1560
B. İstinafa Kanun Yoluna Konu Olabilecek İcra Mahkemesi Kararları 1562
1. Nihai karar Olması 1562
a. Usule İlişkin Nihai Kararlar 1562
b. Görevsizlik ve Yetkisizlik Üzerine Verilen Kararlar 1563
c. Derdestlik Sebebiyle Usulden Ret Kararları 1563
d. Kesin Hüküm Sebebiyle Ret Kararı 1564
2. Hâkimin Yasaklılığı Sebebiyle Çekinme veya Reddi Sebebiyle Çekilme Kararı 1565
3. Davanın Açılmamış Sayılmasına İlişkin Kararlar 1565
III. ESASA İLİŞKİN NİHAİ KARARLAR 1566
IV. İSTİNAF KANUN YOLUNA BAŞVURULABİLECEK KARARLARIN PARASAL SINIRI (İİK m.363’te Belirlenen Parasal Sınırın Üzerinde Olması) 1566
V. İSTİNAF KANUN YOLUNA BAŞVURU 1567
A. İstinaf Kanun Yoluna Başvurabilecek Kişiler 1567
B. Bölge Adliye Mahkemelerinde Görev ve Yetki 1568
C. İcra Mahkemesi Kararlarına İstinaf Kanun Yoluna Başvuru Süresi 1568
D. İstinaf Kanun Yoluna Başvurmanın İcra ve İflas Takibi Prosedürüne Etkisi 1568
§ 9. TEMYİZ KANUN YOLU 1570
I. TEMYİZE BAŞVURU ŞARTLARI VE BU ŞARTLARIN İNCELENMESİ 1570
II. TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURUNUN İCRAYA ETKİSİ 1573
III. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ VE YARGITAY KARARLARI 1574
Kaynakça 1578
DAVA ŞARTI ARABULUCULUK
Arş. Gör. Dr. Oğuz USTA 1583
I. GENEL OLARAK 1583
II. KİRA İLİŞKİSİNDEN KAYNAKLANAN UYUŞMAZLIKLARDA DAVA ŞARTI OLARAK ARABULUCULUĞUN KAPSAMI 1586
III. KİRA İLİŞKİSİNDEN KAYNAKLANAN UYUŞMAZLIKLARDA ARABULUCULUK ANLAŞMA BELGESİNE İLİŞKİN BAZI ÖZEL DURUMLAR 1595
A. Genel Olarak 1595
B. İcra Edilebilirlik Şerhinin Alınması 1597
C. Kira Bedelinin Belirlenmesi 1598
D. Kira Aleyhine Düzenleme ve Sözleşmede Değişiklik Yapılması 1601
E. Dava Sebeplerinin Sınırlılığı 1602
F. Yazılı Tahliye Taahhüdünde Bulunulması 1603
Kaynakça 1604
Kavramlar Dizini 1607 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
