İÇİNDEKİLER
İçindekiler
2. Baskıya Ön Söz 6
Kısaltmalar 13
Konunun Önemi ve Sınırlandırılması 17
Birinci Bölüm
SÖZLEŞMEYİ İHLALE VEYA SONA ERDİRMEYE YÖNELTME FİİLİNİN HUKUKTAKİ YERİ
I. TARİHÇE 23
II. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTAKİ YERİ 25
A. İngiliz Hukuku 25
B. Amerikan Hukuku 27
C. Fransız Hukuku 29
D. İsviçre Hukuku 31
E. Alman Hukuku 31
III. TÜRK HUKUKUNDA SÖZLEŞMEYİ İHLALE VEYA SONA ERDİRMEYE YÖNELTME FİİLİNİN YERİ 33
A. Anayasa Hukukunda Konunun Düzenlenişi 33
B. Borçlar Hukukunda Konunun Düzenlenişi 34
C. İş Hukukunda Konunun Düzenlenişi 41
D. Haksız Rekabet Hukukunda Konunun Düzenlenişi 46
1. Haksız Rekabet Hukukunda Genel Hüküm 46
2. Haksız Rekabetin Unsurları 48
a. Aldatıcı Olma veya Dürüstlük Kuralına Diğer Şekillerdeki Aykırılıklar 48
b. Rekabet Fiili Olarak Davranış ya da Ticari Uygulamalar 50
c. Rakipler Arasında veya Tedarik Edenlerle Müşteriler Arasındaki İlişkilerin Etkilenmesi 50
d. Zarar veya Zarar Tehlikesinin Varlığı 51
e. Fiil ile Zarar veya Zarar Tehlikesi Arasında İlliyet Bağı Bulunması 52
3. Genel Hükmün Uygulanmasında Gözetilen İlkeler 52
a. Tarafların Birbirlerine Rakip Olmalarının Zorunlu Bulunmaması 52
b. Failin Yarar Sağlamasının Şart Olmaması 53
c. Failin Kusurlu Olmasının Gerekmemesi 53
4. Haksız Rekabet Hukukunda Özel Hükümler 54
İkinci Bölüm
SÖZLEŞMEYİ İHLALE VEYA SONA ERDİRMEYE YÖNELTME
FİİLİNİN ÖZEL HÜKÜMLER ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ
I. GENEL OLARAK 57
A. Temel Sözleşme 60
B. Yoğunlaştırılmış Yöneltme 61
C. Temel Sözleşmenin İhlali veya Sona Erdirilmesinin Amaçlanması 61
D. Yöneltenin Elde Etmeyi Amaçladığı Menfaat 61
II. MÜŞTERİLERİ BAŞKALARIYLA YAPTIKLARI SÖZLEŞMELERİ İHLALE YÖNELTME (TTK. 55/I–b,1) 62
A. Genel Olarak 62
B. Hükmün Unsurları 64
1. Müşteri Kavramı 64
a. Tüketiciler 65
b. Mal Satan veya Hizmet Sunan Kişiler 65
c. İşçiler 72
d. Vekil, Temsilci veya Diğer Yardımcı Şahıslar 73
2. Temel Sözleşme 75
3. Sözleşmenin İhlali 79
a. İhlalin Belirli Bir Önem Derecesini Aşmasının Gerekip Gerekmediği Sorunu 79
b. Temel Sözleşmeyi Sona Erdirmeye Yöneltmenin Şart Olup Olmadığı Sorunu 81
c. Temel Sözleşmenin İhlalinin Gerçekleşmesinin Gerekli Olup Olmadığı Sorunu 83
4. Yoğunlaştırılmış Yöneltme 85
a. Yöneltme Eyleminin Tespitinde Kullanılabilecek Kriterler 91
b. Yöneltme Eyleminde Zaman Unsuru 92
5. Yöneltenin Yöneltilenle Sözleşme Yapma Amacı 93
a. Yöneltenin, Yöneltilenle Yapmak İstediği Sözleşmenin, Temel Sözleşme ile Aynı Türde Olmasının Gerekip Gerekmediği Sorunu 94
b. Yöneltme Faaliyetinin Üçüncü Kişi Lehine Yapılması Sorunu 96
c. Çalışanların veya İşçilerin İşverenleri Lehine Yaptıkları Yöneltmeler Sorunu 98
d. Takip Eden Sözleşmenin Yapılmasının Gerekip Gerekmediği Sorunu 100
C. Hükme Aykırılığın Müeyyideleri 100
1. Hukuki Müeyyideler 100
2. Cezai Müeyyideler 101
III. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN ÇALIŞANLARINA YARAR SAĞLAYARAK ÇIKAR ELDE ETMEYE ÇALIŞMAK (TTK. 55/I–b,2) 101
A. Genel Olarak 101
B. Hükmün Unsurları 106
1. Temel Sözleşme ile İşçi, Vekil ve Diğer Yardımcı Kişiler Kavramları 106
a. İşçi 107
b. Vekil 109
c. Diğer Yardımcı Kişiler 112
2. Sözleşmenin İhlali 114
3. Yoğunlaştırılmış Yöneltme 118
4. Hak Edilmeyen ve İşlerin İfasında Yükümlülüklere Aykırı Davranmaya Yöneltebilecek Nitelikte Yarar Sağlanması 118
a. Hak Edilmeyen Yararlar 118
b. İşlerin İfasında Yükümlülüklere Aykırı Davranmaya Yöneltebilecek Yararlar 120
c. Yararın İşçi, Vekil veya Yardımcı Şahısların Bizzat Kendilerine Sağlanmasının Gerekli Olup Olmadığı Sorunu 121
d. Yararın Önerilmesinin Yeterli Olması 122
5. Kendisine veya Başkalarına Çıkar Sağlamaya Çalışma 123
C. Hükme Aykırılığın Müeyyideleri 126
1. Hukuki Müeyyideler 126
2. Cezai Müeyyideler 126
3. İdari Müeyyideler 129
IV. ÇALIŞANLARI ÜRETİM VEYA İŞ SIRLARINI AÇIKLAMAYA VEYA ELE GEÇİRMEYE YÖNELTME (TTK. 55/I–b,3) 129
A. Genel Olarak 129
B. Hükmün Unsurları 131
1. Temel Sözleşme 131
2. Sözleşmenin İhlali 133
3. Üretim ve İş Sırları 135
a. Sır Kavramı 135
b. Üretim Sırrı 140
c. İş Sırrı 141
d. Ticarî Sır, Banka Sırrı ve Müşteri Sırrı Hakkında Kanun Tasarısı ve Sır Niteliğindeki Bilgilerin Paylaşılması Hakkında Yönetmelik 141
4. Yoğunlaştırılmış Yöneltme 143
5. İfşa Etme ve Ele Geçirme Kavramları 146
C. Hükmün TTK. 55/I–d ile İlişkisi 148
D. Hükme Aykırılığın Müeyyideleri 150
1. Hukuki Müeyyideler 150
2. Cezai Müeyyideler 151
V. ALICI VEYA KREDİ ALAN KİŞİYİ SÖZLEŞMEDEN CAYMAYA VEYA FESHETMEYE YÖNELTMEK (TTK. 55/I–b,4) 153
A. Genel Olarak 153
B. Hükmün Unsurları 157
1. Temel Sözleşme 157
2. Yoğunlaştırılmış Yöneltme 161
3. Hukuka Uygun Şekilde Sözleşmeyi Sona Erdirme Hakkının Kullanılması 162
a. Kanuni Sona Erdirme Hakları 163
b. Sözleşmesel Sona Erdirme Hakları 165
4. Bizzat Kendisi ile Sözleşme Yapılması Amacı 166
C. Hükme Aykırılığın Müeyyideleri 168
1. Hukuki Müeyyideler 168
2. Cezai Müeyyideler 169
Üçüncü Bölüm
SÖZLEŞMEYİ İHLALE VEYA SONA ERDİRMEYE YÖNELTME FİİLİNİN GENEL HÜKÜM (TTK. 54) ÇERÇEVESİNDE
İNCELENMESİ
I. GENEL OLARAK 171
II. SÖZLEŞMEYİ İHLALE VEYA SONA ERDİRMEYE YÖNELTME FİİLİN GERÇEKLEŞME BİÇİMLERİ 172
A. Diğer Sözleşmeyi İhlale Yöneltme Yoluyla Haksız Rekabet Halleri 172
1. Unsurları 173
a. Temel Sözleşmenin Varlığı ve İhlali 173
b. Yoğunlaştırılmış Yöneltme 174
c. Eylemin Dürüstlük Kurallarına Aykırılık Teşkil Etmesi 175
2. Sözleşmenin İhlaline Yöneltme Eyleminin Başkaca Şart Aranmaksızın Haksız Kabul Edilip Edilmeyeceği Sorunu 176
B. Sözleşmeyi Hukuka Uygun Şekilde Sona Erdirmeye Yöneltme Yoluyla Haksız Rekabet Halleri 179
1. Sözleşmeyi Hukuka Uygun Şekilde Sona Erdirmeye Yöneltme Kavramı 179
2. Yoğunlaştırılmış Yöneltme 181
3. Eylemin Dürüstlük Kurallarına Aykırılık Teşkil Etmesi 181
C. Haksız Rekabeti Saptamak İçin Kullanılabilecek Kriterler 183
1. Aldatma Yoluyla Sözleşmeyi İhlale Yöneltme 183
2. Karar Alma Özgürlüğünün Kısıtlanması Yoluyla Sözleşmeyi İhlale Yöneltme 185
a. Ev Ziyaretleri 185
b. Telefonla Arama 187
3. Sözleşmeyi Sona Erdirmeye Yardım Etme Yoluyla Sözleşmeyi İhlale Yöneltme 187
4. Uygunsuz Çıkar Sağlama Yoluyla Sözleşmeyi İhlale Yöneltme 190
a. İmza Parası 190
b. Ayni Yardımlar 190
5. Cezai Şart veya Tazminatların Üstlenilmesi Yoluyla Sözleşmeyi İhlale Yöneltme 191
6. Rakibin Rekabet Etmesinin Engellenmesi Yoluyla Sözleşmeyi İhlale Yöneltme 192
7. Kötüleme Yoluyla Sözleşmeyi İhlale Yöneltme 198
8. Boykot Yoluyla Sözleşmeyi İhlale Yöneltme 200
9. Parazit (Tufeyli) Rekabet Yoluyla Sözleşmeyi İhlale Yöneltme 202
10. Sözleşenlerin Sistematik ve Planlı Bir Şekilde Ayartılması Yoluyla Sözleşmeyi İhlale Yöneltme 207
11. Sadakat Yükümünün İhlali Yoluyla Sözleşmeyi İhlale Yöneltme 209
12. Rekabet Yasağının İhlali Yoluyla Sözleşmeyi İhlale Yöneltme 210
a. Kanuni Rekabet Yasaklarına Aykırılık 211
b. Sözleşmesel Rekabet Yasaklarına Aykırılık 214
13. İşçi veya Müşterilerin Özellikle Eski İşçi Tarafından Ayartılması Yoluyla Sözleşmeyi İhlale Yöneltme 217
14. Headhunting Yoluyla Sözleşmeyi İhlale Yöneltme 219
Sonuç 223
Kaynakça 229
Kavramlar Dizini 239 |