|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Dördüncü Baskıya Önsöz 9
Şekilleri Listesi 21
Birinci Bölüm
İKTİSAT TEORİSİ, GELİŞİMİ VE KAMU MALİYESİ
I. İKTİSAT TEORİSİNİN GELİŞİMİ VE TEMEL ARGÜMANLARI 23
A. İktisadi Sorun 23
1. İktisadi Faaliyetlerin Özellikleri ve Amaçları 23
2. Toplumsal Üretim Sistemleri ve Ekonomik Kesimler 25
a. Kapitalist Ekonomik Sistem 26
b. Sosyalist Ekonomik Sistem 27
c. Karma Ekonomik Sistem 27
II. KAMU MALİYESİ KAVRAMI VE DÜŞÜNSEL GELİŞİMİ 28
A. Kamu Maliyesi Kavramının Gelişimi 28
1. Kamu Maliyesi Teorisine Hukuki Yaklaşım 30
2. Kamu Maliyesi Teorisine İktisadi Yaklaşım 31
3. Kamu Maliyesi Teorisine Siyasi Yaklaşım: Kamu Tercihi Teorisi 34
Değerlendirme Soruları 38
Değerlendirme Testi 38
İkinci Bölüm
KAMU EKONOMİK FAALİYETLERİ VE KAMU MALİYESİ İLİŞKİSİ
I. KAMU EKONOMİSİN TANIMI VE ALANI 39
A. Kamu Ekonomisinin Tanımı 39
B. Kamu Ekonomisinin Alanı 40
II. KAMU EKONOMİSİNDE MAL VE HİZMET ÜRETİMİ 42
A. Kamu Mal ve Hizmet Kavramı ve Özellikleri 43
B. Kamu Mal ve Hizmetlerinin Yapısı ve Özellikleri 44
1. Tam (Pür) Kamusal Mallar ve Özellikleri 44
2. Yarı–Kamusal Mal ve Hizmetler ve Özellikleri 46
3. Erdemli ve Erdemsiz Mallar ve Özellikleri 47
4. Kulüp Mallar ve Özellikleri 48
5. Doğal Tekel – Mali Tekel Malları ve Özellikleri 49
6. Serbest ve Ekonomik Mallar ve Özellikleri 50
III. KAMU EKONOMİSİNDE ÜRETİLECEK MAL VE HİZMETLERİN SEÇİMİNDE SİYASAL SÜREÇ VE OYLAMA YÖNTEMLERİ 51
A. Siyasal Karar Alma Süreci 52
B. Oylama Yöntemleri 52
1. Oybirliği Kuralı 53
2. Oyçokluğu Kuralı 54
C. Kamu Hizmetlerinin Arzı 55
D. Kamu Hizmetlerinin Talebi 56
IV. KAMU MAL VE HİZMET ÜRETİMİNİN EN ÖNEMLİ GEREKÇESİ: DIŞSALLIKLAR 57
A. Dışsallık Kavramı 57
B. Dışsallık Türleri 58
1. Pozitif Dışsallıklar 59
2. Negatif Dışsallıklar 60
3. Üretim Dışsallıkları 61
4. Tüketim Dışsallıkları 62
5. Parasal ve Teknolojik Dışsallıklar 64
6. Ağ (Network) Dışsallıkları 64
C. Dışsallıkların Tazmininde Kamusal ve Özel Çözümler 66
1. Dışsallıkların Tazmininde Kamusal Çözümler 67
a. Dışsal Faydanın Varlığı Halinde Kamusal Çözümler: Sübvansiyonlar 67
b. Dışsal Maliyetin Varlığı Halinde Kamusal Çözümler: Vergiler 70
ba. Pigou Tipi Vergiler 70
bb. Ürün ve Atık Miktarı Üzerinden Vergi Alınması 72
bc. Farklı (Diferansiyel) Vergileme 73
c. Diğer Kamusal Önlemler 73
ca. Kirlilik İzni (Pazarlanabilir Kirlilik Hakkı) 74
cb. Doğrudan Kontroller (Standartlar) 75
cc. Para Cezaları (Sınırlayıcı Düzenlemeler) 76
2. Dışsallıkların Tazmininde Özel Çözümler 76
a. Hicks–Kaldor Ölçütü: Tazminat Çözümü 77
b. Coase Yaklaşımı 77
c. Scitovsky Yaklaşımı 79
d. Bedavacılar (Free Rider) Problemi 80
Değerlendirme Soruları 82
Değerlendirme Testi 82
Üçüncü Bölüm
KAMU MAL VE HİZMETLERİNİN EKONOMİK ANALİZİ
DENGE YAKLAŞIMI
I. KAMU MALI ÜRETİMİNDE PİGOUVİAN YAKLAŞIM 85
II. KISMİ VE GENEL DENGE ANALİZİ 86
A. Kamu Malının Etkin Tedariki: Kısmi Denge Analizi 86
B. Kamu Malının Optimal Tedariki: Genel Denge Analizi 91
C. Kamu Malı Tedarikinde Wicksell ve Lindahl Modeli 96
III. KARMA MALLAR VE YAPISI 98
IV. PÜR OLMAYAN KAMU MALI VE KULÜP MALLAR TEORİSİ 99
Değerlendirme Soruları 103
Değerlendirme Testi 103
Dördüncü Bölüm
KAMU HARCAMALARI VE KAPSAMI
I. KAMU HARCAMALARI KAVRAMI 105
II. KAMU HARCAMALARI İLE İLGİLİ KLASİK VE MODERN YAKLAŞIM 107
A. Klasik Yaklaşım 107
B. Modern Yaklaşım 109
1. Keynesyen İktisat Görüşü 109
2. Arza Dayalı İktisat Görüşü 110
III. KAMU HARCAMALARININ EKONOMİK ANALİZİ İLE İLGİLİ BAŞLICA TEORİK YAKLAŞIMLAR 112
A. Normatif Yaklaşım 113
B. Pozitif Yaklaşım 113
1. Kamu Harcamalarının Artış Yasası: Wagner Hipotezi 114
2. Kamu Harcamalarının Talep Yönlü Analizi: Gelir Esnekliği Yaklaşımı 116
3. Kamu Harcamalarının Arz Yönlü Analizi 117
a. Nispi Fiyat Etkisi Yaklaşımı 117
b. Kamu Harcamaları Üzerinde Bir Gelir Kısıtlaması Olup Olmadığı Sorunu: Colin Clark Hipotezi 118
c. Sıçrama Etkisi Yaklaşımı: Peacock Wiseman Hipotezi 119
IV. KAMU HARCAMALARININ SINIFLANDIRILMASI 120
A. İdari ve Fonksiyonel Sınıflandırma 120
B. Ekonomik Sınıflandırma 121
1. Reel Harcamalar – Transfer Harcamaları 121
2. Cari Harcamalar – Yatırım Harcamaları 123
C. Üretken (Verimli) Harcamalar – Üretken Olmayan (Verimsiz) Harcamalar 124
V. KAMU HARCAMALARININ ETKİLERİ 124
A. Kamu Harcamalarının Üretim Üzerindeki Etkisi 125
B. Kamu Harcamalarının Tüketim Üzerindeki Etkileri 126
C. Kamu Harcamalarının Toplam Talep ve Fiyatlar Genel Düzeyi Üzerindeki Etkileri 127
D. Kamu Harcamalarının İstihdam Üzerindeki Etkileri 127
E. Kamu Harcamalarının Gelirin Yeniden Dağılımı Üzerindeki Etkileri 128
F. Kamu Harcamalarının Makro İktisadi Etkileri: Çarpan ve Hızlandıran Etkisi 129
1. Dışa Açık ve Dışa Kapalı Ekonomi Modelinde Çarpan 129
a. Dışa Kapalı Ekonomide Çarpanlar 130
b. Dışa Açık Ekonomide Çarpanlar 132
2. Ekonomide Vergilerin Durumuna Göre Çarpanlar 132
Değerlendirme Soruları 135
Değerlendirme Testi 135
Beşinci Bölüm
KAMUSAL FİNANSMAN
I. KAMUSAL FİNANSMAN VE ÖZELLİKLERİ 137
II. KAMUSAL FİNANSMANI OLUŞTURAN GELİRLER 139
A. Devletin Egemenlik Gücüne Dayanarak Elde Ettiği Gelirler 139
1. Vergiler 139
2. Harçlar 139
3. Resimler 140
4. Katılma Payları 141
5. Zorunlu Borçlar 141
6. Para Politikaları 142
7. Parafiskal Gelirler 144
8. Mali Tekeller 145
9. Para ve Vergi Cezaları 146
B. Devletin Egemenlik Gücüne Dayanmaksızın Elde Ettiği Gelirler 146
1. Emlak ve Teşebbüs Gelirleri 146
2. Zorunlu Olmayan Borçlar 146
3. Devletlerarası Yardımlar 147
Değerlendirme Soruları 148
Değerlendirme Testi 148
Altıncı Bölüm
VERGİLEME: KAVRAM, İLKELER VE KAPSAM
I. VERGİLEME KAVRAMI VE GELİŞİMİ 151
A. Vergileme Kavramı 152
1. Vergilemenin Gelişimi 154
a. Vergilemenin Uygulama Alanındaki Gelişimi 154
b. Vergilemenin Teorik Açıdan Gelişimi 156
B. Vergileme İlkeleri 159
II. VERGİLEMENİN FONKSİYONLARI 163
A. Mali Fonksiyon 164
B. Mali Olmayan Fonksiyon 165
1. Ekonomik Fonksiyon 165
2. Sosyal Fonksiyon 166
III. VERGİLERİN AYRIMI 167
A. Konuları Bakımından Ayrım: Gelir, Gider ve Servet Vergileri 167
1. Gelir Vergisi 167
2. Gider Vergileri 168
3. Servet Vergileri 169
B. Dolaylı ve Dolaysız Vergi Ayrımı 169
IV. VERGİLEMENİN ETKİLERİ 170
A. Kaynakların Dağılımı Üzerindeki Etkileri 170
1. Gelir Vergisi 170
2. Kurumlar Vergisi 173
3. Gider Vergileri 174
4. Servet Vergileri 176
B. Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkileri 176
1. Gelir Vergisi 176
2. Kurumlar Vergisi 177
3. Gider Vergileri 178
4. Servet Vergileri 180
C. İktisadi İstikrar Üzerindeki Etkileri 180
1. Gelir Vergisi 180
2. Kurumlar Vergisi 182
3. Gider Vergileri 182
4. Servet Vergileri 183
V. VERGİLEME KAPASİTESİ VE OPTİMAL VERGİLEME 183
A. Vergileme Kapasitesi: Kavramlar 183
B. Optimal Vergileme Kapasitesinin Belirlenmesi 184
1. Vergilendirilebilir Kapasitenin Hukuki Sınırı 184
2. Vergilendirilebilir Kapasitenin Siyasi Sınırı 185
3. Vergilenebilir Kapasitenin Ekonomik Sınırı 185
4. Vergilendirilebilir Kapasitenin Mali Sınırı 188
5. Vergilemenin Mali Sınırını Belirlemeye Yönelik Bir Model Önerisi: Laffer Eğrisi 189
Değerlendirme Soruları 192
Değerlendirme Testi 192
Yedinci Bölüm
DEVLET BÜTÇESİ
I. BÜTÇE KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ 195
A. İktisadi Denge 197
B. Denk Bütçe 197
C. Bütçe Açığı 197
1. Geleneksel Bütçe Açığı 198
2. Konsolide Bütçe Açığı 198
3. KİT Açığı 198
4. Sosyal Güvenlik Açığı 198
5. Birincil Açık 198
6. İşlemsel Açık 199
7. Yarı Mali Açık 199
8. Nakit Açığı – Tahakkuk Açığı 199
9. Nominal Bütçe Açığı – Reel Bütçe Açığı 199
D. Bütçe Fazlası 199
II. BÜTÇENİN FONKSİYONLARI 200
A. Bütçenin Klasik Fonksiyonları 200
1. İktisadi ve Mali Fonksiyonu 200
2. Hukuki Fonksiyonu 200
3. Siyasi Fonksiyonu 201
4. Denetim Fonksiyonu 202
B. Bütçenin Modern Fonksiyonları 202
1. Konjonktür Fonksiyonu 202
2. Kalkınma Fonksiyonu 203
3. Kaynak Tahsisi Fonksiyonu 203
4. Gelir Dağıtıcı Fonksiyonu 203
5. İstikrar Sağlayıcı Fonksiyonu 204
III. BÜTÇE İLKELERİ 204
A. Genellik İlkesi 204
B. Birlik İlkesi 205
C. Açıklık İlkesi 206
D. Samimiyet İlkesi 206
E. Doğruluk İlkesi 206
F. Mali Yıla Girmeden Kanunlaşması İlkesi 206
G. Giderlerin Bölümler İtibariyle Onanması İlkesi 206
H. Yıllık Olma İlkesi 207
I. Alenilik İlkesi 207
İ. Denklik İlkesi 207
IV. BÜTÇE TEORİLERİ 208
A. Klasik (Geleneksel) Bütçe Teorisi 208
B. Modern Bütçe Teorileri 210
1. Devri (Konjonktürel) Bütçe Teorisi 210
2. Telafi Edici Bütçe Teorisi 211
V. BÜTÇE SİSTEMLERİ 212
A. Geleneksel (Klasik) Bütçe Sistemi 212
B. Performans Bütçe Sistemi 213
C. Program Bütçe Sistemi 214
D. Planlama–Programlama–Bütçeleme Sistemi (PPBS) 214
E. Sıfır Esaslı Bütçeleme (SEB) Sistemi 215
F. Stratejik Planlamaya Dayalı Performans Esaslı Bütçeleme Sistemi 216
Değerlendirme Soruları 218
Değerlendirme Testi 218
Sekizinci Bölüm
DEVLET BORÇLANMASI
I. DEVLET BORÇLARI İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER 221
A. Kamu Gelirleri İçerisinde Devlet Borçlarının Yeri ve Önemi 221
B. Devlet Borçları ile Özel Borçlar Arasındaki Farklar 223
C. Devletin Borçlanma Nedenleri 224
II. DEVLET BORÇLARININ SINIFLANDIRILMASI 225
A. Gönüllü Olup Olmamaları Açısından Sınıflandırma 225
B. Vadeleri Açısından Sınıflandırma 226
1. Kısa Vadeli (Dalgalı) Borçlar 226
2. Uzun Vadeli (Konsolide) Borçlar 227
C. Sağlandıkları Kaynaklar Açısından Sınıflandırma 228
1. İç Borçlar 229
2. Dış Borçlar 229
III. DEVLET BORÇLARININ YÖNETİMİ 230
A. Kavramsal Açıdan Borç Yönetimi ve Amaçları 230
B. Borç Yönetim Faktörleri 232
C. İç Borç Yönetimi 233
1. Olağan Borç Yönetimi 233
2. Olağanüstü Borç Yönetimi 233
a. Konsolidasyon (Tahkim) 234
aa. Konsolidasyon Çeşitleri 234
ab. Konsolidasyonun Başarı Koşulları ve Ekonomik Sonuçlarının Değerlendirilmesi 235
b. Konversiyon (Borçların Değiştirilmesi) 235
ba. Konversiyon Çeşitleri 236
bb. Konversiyonun Başarı Koşulları ve Ekonomik Sonuçlarının Değerlendirilmesi 237
c. Monetizasyon 238
D. Dış Borç Yönetimi 238
IV. DEVLET BORÇLARININ SONA ERMESİ 239
A. Ödeme Yapılmadan Sona Erme 239
B. Ödeme Yapılarak Sona Erme 240
Değerlendirme Soruları 241
Değerlendirme Testi 241
Dokuzuncu Bölüm
MALİYE POLİTİKASI
I. MALİYE POLİTİKASININ TANIMI VE GELİŞİMİ 243
A. Maliye Politikasının Konusu 244
B. Maliye Politikasının Amaçları, Araçları ve Uyum Sorunu 245
1. Maliye Politikasının Amaçları 245
a. Ekonomik İstikrarı Sağlama 245
aa. Fiyat İstikrarı 246
ab. Tam İstihdam 246
b. Ekonomik Kalkınma ve Büyümeyi Gerçekleştirme 247
c. Gelir ve Kaynak Dağılımında Adaleti Sağlama 248
2. Maliye Politikasının Araçları 249
3. Maliye Politikasının Amaç–Araç Uyum Sorunu 250
a. Maliye Politikasının Amaçları Arasındaki Uyumsuzluk 251
aa. Belirli Bir Tüketim Düzeyine Ulaşma ile İktisadi Kalkınma Arasındaki Uyumsuzluk 251
ab. Fiyat İstikrarı ile Tam İstihdam Arasındaki Uyumsuzluk 252
ac. Ekonomik ve Sosyal Haklarla Maliye Politikası Arasındaki Uyumsuzluk 252
b. Maliye Politikasının Amaçları ile Araçları Arasındaki Uyumsuzluk 252
II. EKONOMİK KONJONKTÜR VE MALİYE POLİTİKASI UYGULAMALARI 253
A. Ekonomik İstikrar Kavramı ve Türleri 253
B. Konjonktür Kavramı ve Anti–Konjonktürel Maliye Politikası Uygulamaları 254
1. Enflasyon ve Maliye Politikası 255
a. Enflasyonla Mücadelede Harcama Politikası 256
b. Enflasyonla Mücadelede Vergi Politikası 257
c. Enflasyonla Mücadelede Borçlanma Politikası 257
d. Enflasyonla Mücadelede Bütçe Politikası 258
2. Durgunluk ve Maliye Politikası 258
a. Durgunlukla Mücadelede Harcama Politikası 259
b. Durgunlukla Mücadelede Vergi Politikası 260
c. Durgunlukla Mücadelede Borçlanma Politikası 262
d. Durgunlukla Mücadelede Bütçe Politikası 262
3. Stagflâsyon ve Maliye Politikası 262
a. Stagflâsyonla Mücadelede Harcama Politikası 264
b. Stagflâsyonla Mücadelede Vergi Politikası 265
c. Stagflâsyonla Mücadelede Borçlanma Politikası 266
Değerlendirme Soruları 267
Değerlendirme Testi 267
Değerlendirme Testleri Cevap Anahtarı 269
Yararlanılan Kaynaklar 271
Kavramlar Dizini 285 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
