İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÜÇÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ 5
İÇİNDEKİLER 7
KISALTMALAR 13
GİRİŞ 15
BİRİNCİ BÖLÜM
KLASİK LİBERAL HUKUKUN HAKLILAŞTIRILMASI: DÜZEN VE KURALLARIN OLUŞUMUNDA RASYONEL PLANLAMACILIĞA KARŞI EVRİM
I– Kurucu Rasyonalizmin Toplumsal Kurumlar ve
Hukuk Üzerindeki Etkisi 23
II– Liberal Gelenek ve Rasyonalizm 32
III– Sosyal (Kültürel) Evrim 36
1– Zihnin Çevreyle Birlikte Evrimleşmesi 36
2– Sosyal Evrim Darwinizm midir? 39
3– Hayek’in Evrimci Düşüncesinin Karşılaştırmalı
Olarak Değerlendirilmesi 42
a) Hayek ve H. Spencer 42
b) Hayek ve Auguste Comte 47
c) Hayek ve Emile Durkheim 48
4– Sosyal Evrim ve Evrimci Liberalizm Üzerine
Eleştiriler 50
a) Genel Olarak 50
b) Eleştiriler ve Yanıtları 51
IV– Genişlemiş (Büyük) Toplum ve Bilginin
Koordinasyonu 55
1– Genişlemiş Toplumda Bilginin Sınırsızlığı 55
2– Sınırsız Bilginin Koordinasyonu 57
3– Koordinasyon Formülüne Yöneltilen Eleştiriler 63
V– Düzen ve Kuralların Yapısı 65
1– Genel Olarak 65
2– Düzen ve Kuralların Yapısal İlişkisi 65
3– Konunun Karşılaştırmalı Olarak Değerlendirilmesi 73
VI– Kendiliğinden Düzen Kavramı 77
1– Genel Olarak 77
2– Hayek’te Düzen Kavramı 78
3– Kendiliğinden Düzen Kavramı ve Evrim İlişkisi 79
4– Kendiliğinden Düzenlerin Ayırt Edici Özellikleri 81
5– Hayek’in Kendiliğinden Düzen Kavramına
Yöneltilen Eleştiriler 83
VII– Hayek’in Ontolojik ve Metodolojik Bireyciliği 90
1– Genel Olarak 90
2– Bireyciliğe Yönelik Eleştiriler 93
3– Hayek’in Eleştirilere Yanıtı 97
İKİNCİ BÖLÜM
HUKUK KAVRAMINA YÖNELİK TEMEL YAKLAŞIMLAR VE HAYEK’İN HUKUK ANLAYIŞI
I– Hukuk Kavramına Yönelik Temel Yaklaşımlar 107
1– Genel Olarak 107
2– Hukuku Tek Boyuttan Kavrayan Yaklaşımlar 110
a) Hukuksal Pozitivizm 110
aa) İradeci Pozitivizm 110
bb) Normativist Pozitivizm 112
cc) Hukuksal Pozitivizme Yönelik Eleştiriler 113
b) Sosyolojik Pozitivizm 114
c) Faydacı Teori 116
d) İdeal Görüşlerin Hukuka Yaklaşımı 117
3– Çok Boyutlu Hukuk Kavrayışları 118
II– Hayek’te Hukuk Kavramına Genel Bir Bakış 120
1– Genel Olarak 120
2– Hayek’te Hukukun Niteliği 124
III– Hayek’te Hukukun Kaynağı Olarak “Adil Davranış
Kuralları” (Nomos) ve “Organizasyon Kuralları”
(Thesis) Ayrımı 127
1– Genel Olarak 127
2– Kamu Hukuku–Özel Hukuk Ayrımı Bakımından
Adil Davranış Kuralları ve Organizasyon Kuralları 130
3– Organizasyon Kurallarının Niteliği 133
4– Adil Davranış Kurallarının Niteliği 137
IV– Yasama Faaliyeti ve Sınırlandırılması 140
1– Yasa Kavramının Yasama ile İlişkisi 140
2– Yasama Meclisinin Bölünmesi: İki Kademeli Meclis 145
V– Hukuk Biliminde Formel (Biçimsel) Mantığın
Sınırlandırılması 154
1– Hayek’te Mantığın Hukuk Alanındaki Rolü 154
a) Genel Olarak Hukuk–Mantık İlişkisi 154
b) Hayek’in Mantık Ötesi (Meta–Logic) Yargılama
Anlayışı 157
2– Hukuk Düzeninin Olgusal Mantığının
Sürdürülmesinde Yargıcın İşlevi 161
VI– Hayek’in Hukuk Teorisinde Hukuk Devleti (Rule of
Law) Kavramı 164
1– Genel Olarak Hukuk Devleti Kavramı 164
2– Hayek’te Hukuk Devleti Kavramının Niteliği 166
3– Hukuk Devleti ve Özgürlük 169
4– Sosyal Devlet, Müdahalecilik ve Hukuk Devleti 171
5– Hukuksal Belirlilik (Kesinlik) ve Hukuk Devleti
İlişkisi 177
VII– Hayek’in Hukuk Teorisinin Değerlendirilmesi 180
1– Hukuksal Pozitivizm Açısından 180
a) Genel Olarak 180
b) İradeci Pozitivizm Açısından 181
c) Hukuksal Normativizm Açısından 184
d) Ahlâk–Hukuk Ayrımı Bakımından 189
2– Doğal Hukuk Teorisi Açısından 193
a) Genel Olarak Doğal Hukuk Kavramı 193
b) Doğal Hukuk Açısından Hayek’in Hukuk
Teorisi 196
3– Faydacı Teori Açısından Değerlendirme 201
a) Genel Olarak Faydacı Teori 201
b) Faydacı Teori Açısından Hayek 204
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ADALET TEORİLERİ AÇISINDAN HAYEK’İN ADALET KAVRAMI VE DEĞERLENDİRİLMESİ
I– Adalet Teorilerine Genel Bir Bakış 213
1– Genel Olarak Adalet Kavramı 213
2– Adaletin Türleri 217
a) Düzeltici (Denkleştirici) Adalet 217
b) Dağıtıcı Adalet 219
c) Hakkaniyet 221
3– Adalet Teorileri 222
a) Liberal Felsefede Adalet Kavramı 222
aa) Prosedürel (Usulî) Adalet 222
bb) Sosyal Adalet 224
cc) Faydacı Teori ve Adalet 226
b) Marxist Teoride Adalet Kavramı 228
II– Hayek’in Adalet Teorisi 230
1– Sosyal Adaletin Reddi 230
a) Genel Olarak 230
b) “Sosyal” Betimlemesinin Hayek İçin
Anlamsızlığı 232
c) Adaletin Bilinçli Eylemlerle İlgili Bir Değer
Ölçüsü Oluşu 238
d) Adalet’in Niteliğini “Kendiliğinden Düzen”
Belirleyebilir mi? 240
e) Adalet Kavramının Negatif Karakterli Oluşu 242
2– Hayek’te Düzeltici Adalet Ne Anlama Gelmektedir? 244
3– Dağıtıcı Adalet ve Hayek 246
a) Dağıtıcı Adaletin Haklılaştırılması 246
aa) James Buchanan’ın görüşü 246
bb) David Miller’in Görüşü 247
b) Dağıtıcı Adaleti Reddeden Görüş: Avusturya
İktisat Okulu 249
c) Hayek’in Dağıtıcı Adaleti Reddedişi 251
aa) Genel Olarak 251
bb) Hayek’in Subjektif Değer Teorisi ve
Dağıtımcılık 252
cc) Liyakat Kriterine Göre Dağıtım 254
dd) İhtiyaç Kriterine Göre Dağıtım 257
d) Dağıtıcı Adalet ve Fırsat Eşitliği 262
aa) Genel Olarak Eşitlik ve Adalet 262
bb) Hayek’te Eşitlik ve Adalet İlişkisi 264
III– Hayek ve Diğer İki Liberal Adalet 268
1– Hayek ve Robert Nozick 268
2– John Rawls ve Hayek 276
SONUÇ 285
BİBLİYOGRAFYA 299 |