İÇİNDEKİLER
Önsöz 7 Kısaltmalar 13 § 1. KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMA I. KAVRAM VE TÜRLERİ 15 II. TANIM 17 III. KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMANIN KAMULAŞTIRMA İLE KARŞILAŞTIRILMASI 18 IV. KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMANIN GELİŞİMİ 19 V. YARGITAY İÇTİHADI BİRLEŞTİRME KARARLARI VE BU KARARLARDA KABUL EDİLEN ESASLAR 21 A. 16.5.1956 Gün ve E.1, K.6 Sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı 21 B. 16.5.1956 Gün, E.1, K.7 Sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı 23 C. 11.2.1959 Gün, E.1958/17, K.1959/15 Sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı 25 VI. 2942 SAYILI KAMULAŞTIRMA KANUNUNUN ESKİ 38’İNCİ MADDESİ İLE GETİRİLEN HÜKÜM 28 VII. DOKTRİN 28 A. Genel Olarak 28 B. Fransız Hukukunda “Dolaylı Kamulaştırma Teorisi” 30 C. Türk Hukukunda Kamulaştırmasız El Koyma 31 1. Kamulaştırmasız El Koyma ve Hukuki Sonuçları Konusundaki Görüşler 31 2. Görüşümüz 34 VII. GENEL OLARAK “FİİLİ YOL” KAVRAMI VE KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMANIN FİİLİ YOL TEŞKİL ETMESİ 38 § 2. KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMANIN ŞARTLARI I. İDARE TARAFINDAN GAYRİMENKULE KAMULAŞTIRMA YAPILMAKSIZIN FİİLEN EL KONULMUŞ OLMASI 45 A. Kamulaştırma İşleminin Hiç Yapılmamış Olması, Kamulaştırma İşlemine Başlanmış Fakat Tamamlanmamış Olması, Kamulaştırma İşleminin Yokluk ile Sakat Olması veya Kamulaştırmadan Vazgeçilmiş Olması 45 1. Kamulaştırma İşleminin Hiç Yapılmamış Olması 46 2. Kamulaştırma İşlemine Başlanmış Fakat Bu İşlemin Tamamlanmamış Olması 46 3. Kamulaştırma İşleminin Yokluk ile Sakat Olması 46 4. Kamulaştırmadan Vazgeçilmiş Olması 55 B. İdare Tarafından Gayrimenkule “Fiilen” ve “Kalıcı (Sürekli) Olarak” El Konulmuş ya da İrtifak Hakkı Tesis Edilmiş Olması 55 1. Gayrimenkule “Fiilen” El Konulmuş Olması 55 2. Gayrimenkule “Kalıcı” (Sürekli, Devamlı) Olarak El Konulmuş Olması 62 3. Gayrimenkul Üzerinde “Fiilen” İrtifak Hakkı Tesis Edilmiş Olması 66 II. El KOYMANIN "KAMULAŞTIRMA YETKİSİNE SAHİP İDARE TARAFINDAN" VE "KAMU YARARI İÇİN" YAPILMIŞ OLMASI 68 III. El KOYMANIN HUKUKA UYGUN OLMAMASI 70 A. Gayrimenkule "Düzenleme Ortaklık Payı" Olarak El Konulmuş Olmaması 70 1. Düzenlemeye Tabi Tutulan Gayrimenkullerde “Düzenleme Ortaklık Payı” Uygulaması 70 2. Düzenleme Ortaklık Payı Uygulamasının Anayasa’ya Aykırı Olup Olmadığı Sorunu 75 a. Anayasa Mahkemesinin ve Söz Konusu Mahkemenin Yüksek Hakimlerinin Bu Konudaki Görüşleri 75 aa. Düzenleme Ortaklık Payı Uygulamasının Anayasaya Aykırı Olmadığı Görüşü 75 bb. Düzenleme Ortaklık Payı Uygulamasının Anayasaya Aykırı Olduğu Görüşü 78 b. KALABALIK’ın görüşü 81 c. GÖZLER’in görüşü 82 B. El Koymanın "Özel Parselleme"ye Dayanmaması 85 1. İmar Planı Bulunan Bir Bölgede Bulunan Arazi veya Arsaya İlişkin Parselleme 85 2. İmar Planı Bulunmayan Bir Bölgede Bulunan Arazi veya Arsaya İlişkin Parselleme 86 C. Gayrimenkulün Tamamının veya Bir Bölümünün Bedelsiz Terk Edilmiş Olmaması 88 D. El Koymaya Malik Tarafından Önceden Muvafakat Edilmiş Olmaması 90 E. 221 Sayılı Kanunun Kapsamına Girmemesi 91 F. 20 Yıllık Hak Düşürücü Sürenin Geçmiş Olmaması 92 § 3. KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMANIN HÜKÜM VE SONUÇLARI I. GENEL OLARAK 103 II. ELATMANIN ÖNLENMESİ (MÜDAHALENİN MEN’İ) DAVASI 104 A. Taşınmazlar Bakımından “Elatmanın Önlenmesi” ve “İstihkak” Davası ve Bu Davaların Uygulanma Alanı 104 1. “İstihkak Davası” Sonucunda İadeye Mahkum Edilen Haksız Zilyedin Durumu 107 a. İade ile Yükümlü “İyiniyetli” Haksız Zilyedin Sorumluluğu ve Yapmış Olduğu Giderlere (Masraflara) İlişkin Talep Hakkı 108 b. İade ile Yükümlü “Kötüniyetli” Haksız Zilyedin Sorumluluğu ve Yapmış Olduğu Giderlere (Masraflara) İlişkin Talep Hakkı 109 aa. Kötüniyetli Haksız Zilyedin Sorumluluğu 109 bb. Kötüniyetli Zilyedin Giderlere (Masraflara) İlişkin Talep Hakkı 120 2. Elatmanın Önlenmesi Davası Sonucunda Taşınmazı Tahliyeye (Boşaltmaya) Mahkum Edilen Haksız Zilyedin Durumu 120 B. Kamulaştırmasız El Koyma Dolayısıyla Elatmanın Önlenmesi Davası 121 1. Genel Olarak 121 2. Uygulamada Kabul Edilen Esaslar 122 a. Genel Olarak 122 b. Davacısı ve Davalısı 126 c. Süresi 139 d. Görevli ve Yetkili Mahkeme 139 III. BEDEL DAVASI (EL KONULAN YERİN KARŞILIĞI OLAN BEDELİN TAHSİLİ DAVASI) 139 A. Genel Olarak 139 B. İdarenin Sorumluluğu ve Yapmış Olduğu Giderlere İlişkin Talep Hakkı 143 C. Davacısı ve Davalısı 143 D. Bedelin Tespiti 145 1. Genel Olarak 145 2. Kamulaştırma Kanununun değer Biçmeye İlişkin Hükümlerinin Kıyasen Uygulanması 147 3. Kamulaştırma Bedelinin Tespiti (Kıymet Takdiri) 149 a. Genel Olarak 149 b. Arsa-Arazi Ayırımı 149 aa. Arsa Vasfı 150 bb. Arazi Vasfı 155 cc. Arsa-Arazi Ayırımına İlişkin Yargıtay Kararları 156 c. “Arsa” Vasfındaki Taşınmazın Değerinin Tespiti 159 aa. Genel Olarak 159 bb. Emsal Esası 160 cc. Değer Tespitinde Gözönünde Bulundurulacak Unsurlar 161 aaa. Taşınmazın Yüzölçümü 161 bbb. Varsa Vergi Beyanı 162 ccc. Kamulaştırma Tarihinde Resmi Makamlarca Yapılmış Kıymet Takdirleri 163 ddd. Taşınmazın Kıymetini Etkileyebilecek Bütün Nitelik ve Unsurları ve Her Unsurun Ayrı Ayrı Değeri 164 eee. Bedelin Tespitinde Etkili Olacak Diğer Objektif Ölçüler 164 dd. Değer Tespitinde Gözönünde Bulundurulmayacak Unsurlar 165 aaa. Kamulaştırmayı Gerektiren İmar ve Hizmet Teşebbüsünün Sebep Olacağı Değer Artışları 165 bbb. İlerisi İçin Düşünülen (Tasarlanan) Kullanma Şekillerine Göre Getireceği Kar 166 ee. Konuya İlişkin Yargıtay Kararları 166 d. “Arazi” Vasfındaki Taşınmazın Değerinin Tespiti 177 aa. Genel Olarak 177 bb. Gelir Esası 177 aaa. Gelirin Saptanması 177 bbb. Gelire Göre Değer Biçilmesi 178 cc. Değer Tespitinde Gözönünde Bulundurulacak ve Bulundurulmayacak Unsurlar 180 dd. Konuya İlişkin Yargıtay Kararları 180 aaa. “Arazilere, Olduğu Gibi Kullanılmaları Halinde Getirecekleri Gelirin Esas Alınarak Değer Biçilmesinin Zorunlu Olduğu”na İlişkin Kararlar 180 bbb. Arazinin Değerinin Tespitinde Göz Önünde Bulundurulacak “Objektif Değer Artırıcı ve Azaltıcı Unsurlar” ile İlgili Kararlar 186 ccc. “Kapitalizasyon Faizi” ile İlgili Kararlar 191 e. Üzerinde “Ağaç” Bulunan Taşınmazın (Arsa veya Arazinin) Değerinin Tespiti 194 f. Üzerinde “Yapı” Bulunan Taşınmazın (Arsa veya Arazinin) Değerinin Tespiti 198 g. İrtifak Değerinin Hesaplanması 200 4. Kısmi Kamulaştırma Bedelinin Tespiti 203 a. Geriye Kalan Kısmın Değerinde Değişiklik Olmaması 204 b. Geriye Kalan Kısmın Değerinde Azalma Olması 204 c. Geriye Kalan Kısmın Değerinde Artış Olması 208 d. Geriye Kalan Kısmın İşe Yaramaz Hale Gelmesi 210 e. Müşterek Mülkiyete Tabi Taşınmazların Kısmi Kamulaştırılmasındaki Özel Durum 213 E. Süresi 215 F. Görevli ve Yetkili Mahkeme 215 IV. TAZMİNAT DAVASI 215 A. Genel Olarak 215 B. Uygulamada Kabul Edilen Esaslar 216 V. ECRİMİSİL DAVASI 223 A. Genel Olarak 223 B. Uygulamada kabul edilen bazı hususlar 225 VI. FAİZ TALEBİ 226 VII. El KONULAN TAŞINMAZ ÜZERİNDEKİ MÜLKİYET HAKKININ KAYBEDİLMESİ 229 VIII. KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMA DOLAYISIYLA AÇILAN DAVALARDA İDARENİN SAVUNMA OLARAK İLERİ SÜREBİLECEĞİ HUSUSLAR 233 VIX. İDARENİN KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMADAN VAZGEÇMESİ 235 Kullanılan Kaynaklar 237 |