İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
TEŞEKKÜR 7
ÖNSÖZ 11
İÇİNDEKİLER 13
KISALTMALAR 19
GİRİŞ 21
1. BÖLÜM
ÇALIŞMANIN SAVI VE İNSAN HAKLARI HUKUKUNDA GÖRÜNÜMÜ
I. Avrupa Medeniyeti Temelli İnsan Hakları Konseptinin Coğrafi Olarak
Evrenselleştirilmesi 30
1. Avrupa Medeniyeti Temelli İnsan Hakları Konseptinin Anayasalar Yolu
ile Doğrudan Evrenselleştirilmesi 30
2. Uluslararası İnsan Hakları Hukuku Yoluyla Avrupa Temelli İnsan
Hakları Konseptinin Evrenselleştirilmesi 34
II. İnsan Hakları Konseptinin Dünyanın Diğer Coğrafyalarında Yansıması 39
III. Mevcut İnsan Hakları Konseptinin Görünümü: Evrensel İnsan Haklarından
‘Seçki’ İnsan Hakları Kataloğuna 40
1. Konular Bağlamında ‘Seçki’ Haklar Kataloğu 41
2. Muhatap Bağlamında ‘Seçki’ Hak Kataloğu 43
a. Bireysel Haklar ile Sınırlandırılması 44
b. Bireysel Haklarda ‘Seçki’ Muhataplar 45
3. Hakkın İçeriği Bağlamında ‘Seçki Katalog’ 47
4. Devletin İnsan hakları İhlalinde Halen Temel Aktör Olarak Görülmesi 48
2. BÖLÜM
ÇALIŞMANIN ÇERÇEVESİ VE VERİLERİN ANALİZİNDE YÖNTEM
I. Çalışmaya Kaynak Mülakatın Çerçevesi 51
1. Mülakat Talep Edilen Grubun Özellikleri 51
2. Mülakatın Kapsamı 52
II. Çalışmanın Kapsamı 55
III. Çalışmanın Sınırlılığı 56
IV. Çalışmanın İçeriği 58
V. Verilerin Analizinde Yöntem 60
3. BÖLÜM
ÜLKELERİN HUKUK SİSTEMLERİ İLE ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKUNUN KARŞILAŞMASI
I. Varsayım 62
II. Veriler 64
1. Uluslararası İnsan Hakları Belgelerinin İç Hukuk Düzenlemelerinde
Kılavuz İşlevi 64
2. Ulusal İnsan Hakları Konseptinin Uluslararası İnsan Hakları
Konseptine Öncelenmesi 67
a. İslam Hukukuna Yer Verilen Müslüman Ülkeler 67
b. İç Hukuklarına Öncelik Veren Ülkeler 68
3. Ülkelerin İnsan Hakları Alanında Hukuk Yaratabilme Yetileri 69
a. Genel Eşitlik ve Ayrımcılık Maddesinin Daha Farklı Kapsamda
Düzenlenmesi 70
b. Geniş Haklar Kataloğu 71
1) Anayasada Düzenlenen Hakların Uluslararası Hukukta
Düzenlenen Haklardan Daha Kapsamlı Olması 71
2) İnsan Hakları Konularının Anayasalarda Sayılan Haklar ile
Sınırlandırılmamış Olması 71
3) Yargı Yoluyla İnsan Hakları Hukukuna Konu Değerlerin
Koruma Altına Alınması 73
4) Gelenek ve Görenekler Aracılığı ile İnsan Haklarının
Korunması 75
c. Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Çerçevesinde Düzenlemeler 75
d. Başat Kimlik Dışındaki Kimliklere Dair Düzenlemeler 76
e. Çevrenin Hak Süjesi Olması 77
f. Diğerler İnsan Hakları Düzenlemeleri 77
4. Uygulama ile Hukuki Düzenlemelerin Birbirinden Farklı Olması 77
III. Değerlendirme 78
4. BÖLÜM
MODERN İNSAN HAKLARININ BİREYSEL HAK KURGUSUNUN
DÜNYADAKİ İZ DÜŞÜMÜ
I. Varsayım 81
II. Veriler 82
1. Akademisyenlerin Uluslararası İnsan Hakları Hukukunun Bireysel
Haklar ile Sınırlandırılmasına Dair Genel Beyanları 84
2. Başat Kimlikler Dışındaki Kimlikler Bağlamında Kolektif Hakların
Gerekliliği 85
3. Sosyal ve Ekonomik Haklar Bağlamında Kolektif Hakların Gerekliliği 88
4. Kültürel Haklar, Toplumsal Yapı ve Değerler Boyutunda 89
5. Kolektif Güvenlik 89
6. Çevre Hakkı 89
III. Değerlendirme 90
5. BÖLÜM
ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKUNDA SOSYAL VE EKONOMİK HAKLARIN YERİ
I. Varsayım 93
II. Veriler 99
1. İhlal Edilen Ekonomik ve Sosyal Haklar 100
2. Ekonomik ve Sosyal Hakları İhlal Edilen Gruplar 102
3. Savunmasızlar, Yoksunlar, Dezavantajlılar, Marjinaller 104
4. Ekonomik ve Sosyal Hak İhlallerinin Nedenleri 105
a. Hukuki Düzenlemenin Yokluğu veya Uygulamada Karşılık
Bulmaması 105
b. Eşitsizlik, Sosyal Adaletsizlik ve Yoksulluk Sarmalı 107
c. Ekonomik ve Sosyal Hakların Gerekliliği 109
III. Değerlendirme 110
6. BÖLÜM
ÜLKELERİN ÖZGÜN KÜLTÜREL YAPILARI İLE ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKUNUN KARŞILAŞMASI
I. Varsayım 113
1. Uluslararası Hukukta Kültürel Haklar 114
2. Kültürel Görecelik 119
II. Veriler 121
1. Kültürel Görecelilik 124
2. Kültürel Gerçeklik ile İnsan Haklarının İhlal Edilmesi 125
a. İnsan Haklarına Aykırı İç Hukuk Düzenlemeleri 125
b. İnsan Haklarına Aykırı Kültürel Uygulamalar 127
1) Kadınlar Bağlamında 127
2) LGBT’liler Bağlamında 129
3) Diğer 130
3. Kültürel Gerçekliğin Mevcut İnsan Hakları Konsepti ile Görmezlikten
Gelinmesi ve Çatışması 130
4. Kültürel Gerçeklikler Temelli Düzenlemelerle İnsan Haklarının
Tamamlanması 132
III. Değerlendirme 133
7. BÖLÜM
ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI KONSEPTİNİN BAŞAT KİMLİKLER DIŞINDAKİ KİMLİKLER BAĞLAMINDA İZ DÜŞÜMÜ
I. Varsayım 137
1. Dönemsel Zikzaklar 138
a. 1918–1945 Yılları Arası: Uluslararası Siyasi Konjonktür ile Azınlık
Haklarının Muhatabı Halkların Gücü Sarkacında Şekillenen Azınlık
Hakları Statüsü 138
b. 1945–1990 Yılları Arası: Dekolonizasyon ve Bireysel Haklar
Üzerine İnşa Edilen Uluslararası İnsan Hakları 139
c. 1990 Yılı Sonrası 143
2. Yerli Halk ve Azınlık Konseptlerinin Kurgusal Kırılabilirliği 146
a. Tanım Boyutu 146
b. Statü Boyutu 148
c. Uluslararası Siyasi Gerçeklik Temelinde Şekillenen Yerli Halklar ve
Azınlık Konsepti 150
II. Veriler 151
1. Ülkelerin Yerli Halklarının Anayasalardaki Görünümü 152
a. Ülkelerin Yerli Halklarına Dair Anayasalarda Yer Alan Kavramlar 153
b. Ülkelerin Yerli Halklarla İlgili Düzenlemelerin İçeriği 156
c. Değerlendirme 158
2. Anayasalarda ve Uluslararası Hukukta ‘Azınlık’ Statüsüne Dair
Düzenlemelerin Akademisyenler Bağlamında İz düşümü 159
a. Anayasalarda Azınlıklara Dair Düzenlemeler ve Çözüm Yetisi 160
1) Azınlıklara Dair Anayasal Düzenlemelerin Gerekliliği 160
2) Anayasal Düzenlemelerin Çözüm Yetisi 162
b. Uluslararası Azınlık Hukukunun Dünyada Nasıl Karşılık Bulduğu 164
1) Uluslararası Hukukta Azınlık Kavramı ve Konseptinin
Akademisyenlerdeki İz düşümü 164
2) Azınlık Haklarının Korunmasında Uluslararası Düzenlemelerin
Gerekliliği ve Yetisi 167
c. Değerlendirme 171
3. Başat Kimlik Dışında Kalan Halkların/Bireylerin İnsan Haklarının İz
Düşümü 173
a. Farklı Kimliklerin Ülkelerde Zenginlik Değil Sorun Olarak
Algılanması 174
b. Ayrımcılık 175
c. Şiddete Maruz Kalmaları 176
d. Kolektif Kimliklerinin Tanınmaması 177
e. Kültürel ve Dini Haklarının Negatif Haklar Boyutunu Kullanamama 179
f. Sosyo–Kültürel Bağlamda Toplumun Alt Kesimini Oluşturması 180
g. Sığınmacılar Özelinde Beyanlar 181
III. Değerlendirme 183
8. BÖLÜM
İNSAN HAKLARI İHLALLERİNİN NEDENLERİ
I. Varsayım 185
II. Veriler 188
1. Ülkesel Nedenler 188
a. Ülkenin Hukuk Sistemi ve Yönetimi 189
b. Yargının Etkili Olmaması 189
c. İdari Makamların İnsan Haklarını İhlal Etmesi 190
d. Yolsuzluk 190
e. Devletin İnsan Hakları İhlalinden Sorumlu Olmaması 191
2. Küresel Gerçeklik 191
III. Değerlendirme 192
9. BÖLÜM
MODERN İNSAN HAKLARI KONSEPTİNDE ‘İNSAN’
I. Varsayım 193
II. Veriler 195
1. Birey ve Homo Sapiens Üzerinden İnsanı Tanımlama 197
2. İnsan: İnsan Haklarının Sahibi 200
a. Modern İnsan Hakları Konseptinin Muhatap Bağlamında
Kapsamının Genişlemesi 200
b. İnsan Haklarında Hakkın Sahibi Grupların Daralması 202
III. Değerlendirme: Modern İnsan Hakları Konseptindeki İnsan Olgusunun
Göreceliği– Daralması ve Genişlemesi 205
10. BÖLÜM
ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKUNUN AKADEMİSYENLERDEKİ İZ DÜŞÜMÜ
I. Varsayım 207
II. Veriler 208
1. Uluslararası İnsan Hakları Hukukunun Üst Bir Rejim Olarak Görülmesi 208
2. İnsan Hakları Hukukuna Bakışın Mevcut İnsan Hakları Hukukunun
Kadrajı Çerçevesinde Şekillenmesi 210
3. Eleştirel Bakış Açısı Yokluğu 211
4. Avrupa Merkezli İnsan Hakları Konuları ile Gündem Belirleme 213
III. Değerlendirme: Akademisyenlerin Tek Taraflı Köprü Gerçeği 213
İNSAN HAKLARI HUKUKU ‘EVRENSEL REJİMİ’ VE ‘İHTİMALİ’
EVRENSEL İNSAN HAKLARI 215
KAYNAKÇA 219 |