İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Teşekkür 7
Kısaltmalar 17
Giriş 19
Birinci Bölüm
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİNE İLİŞKİN
GENEL AÇIKLAMALAR
I. ÇED TANIMI VE AMACI 21
A. Genel Olarak 21
B. ÇED Tanımı 22
C. ÇED Amacı 24
II. TARİHÇESİ 25
A. Dünya Tarihinde Çevresel Etki Değerlendirmesi 25
B. Türkiye’de Çevresel Etki Değerlendirmesi 27
III. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİNİN KAYNAKLARI 29
A. Anayasa 29
B. Uluslararası Sözleşmeler 30
C. Kanunlar– Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 32
D. Yönetmelikler 35
E. Diğer Düzenleyici İşlemler 35
F. Yardımcı Kaynaklar 36
1. Yargı Kararları 36
2. Doktrin 36
3. Türkiye’nin Taraf Olmadığı Uluslararası Sözleşmeler 37
IV. ÇED SÜRECİ 39
A. Genel Olarak 39
B. Sürecin Tarafları 40
1. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 40
2. İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu 42
3. Proje Sahibi ve Yetkili ÇED Firması 44
4. Halk 45
C. Çevresel Etki Değerlendirmesi Yöntemi 47
1. Başvuru 47
2. Başvurunun Değerlendirilmesi 48
3. Katılım 50
4. Kapsam ve Özel Format Belirleme 52
5. ÇED Raporunun Hazırlanması ve Bakanlığa Sunulması 52
6. ÇED Raporunun İncelenmesi 54
7. Nihai ÇED Raporu Hakkında Kararın Verilmesi 56
D. Ön İnceleme ve Değerlendirme Yöntemi 58
1. Başvuru 58
2. Başvurunun Değerlendirilmesi 58
3. Nihai Kararın Verilmesi 60
İkinci Bölüm
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİNE İLİŞKİN
UYUŞMAZLIK TÜRLERİ
I. GENEL OLARAK 63
A. İdari İşlemlerin Özellikleri Yönünden ÇED 63
B. İdari İşlem Türleri Yönünden ÇED 65
1. Genel Olarak 65
2. Düzenleyici İşlemler 65
3. Bireysel İşlemler 67
4. Genel Karar 67
II. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ SONUCU ALINAN KARARLAR 68
A. ÇED Kapsam Dışı Kararı 68
B. ÇED Sürecinin Sonlandırılması Kararı 70
1. Çevresel Etki Değerlendirmesi Yöntemi 71
2. Ön İnceleme ve Değerlendirme Yöntemi 74
C. ÇED Olumlu Kararı 75
D. ÇED Olumsuz Kararı 76
E. ÇED Gereklidir Kararı 77
F. ÇED Gerekli Değildir Kararı 78
G. ÇED Geçersiz Sayılması Kararı 80
H. İdari Makamlara Yapılan Başvurunun Reddi İşlemi 80
III. İDARİ YAPTIRIM KARARLARI 82
A. ÇED Sürecinin Durdurulması 82
B. Faaliyetlerin Durdurulması Kararı 84
C. İdari Para Cezası 84
D. İdari Makamlara Yapılan Başvurunun Reddi İşlemi 89
Üçüncü Bölüm
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİNE İLİŞKİN
UYUŞMAZLIKLARDA İLK İNCELEME
I. GENEL OLARAK 91
II. GÖREV 93
A. Genel Olarak 93
B. Adli Yargının Görev Alanı (Yargı Yolu) 94
C. İdari Yargının Görev Alanı 99
D. ÇED Uyuşmazlıklarında İdare Mahkemesinin Görev Alanı 100
E. ÇED Uyuşmazlıklarında Danıştay’ın Görev Alanı 101
1. Düzenleyici İşlemlere İlişkin Davalar 101
2. Birden Fazla Mahkemenin Yetkisinde Olan Uyuşmazlıklar 103
F. ÇED Uyuşmazlıklarında Mahkemenin Nicelik Bakımından Görev Alanı 105
III. YETKİ 109
A. Genel Olarak 109
B. İdari Davalarda Genel Yetki (İYUK m. 32) 111
C. Taşınmaz Mallara İlişkin Davalarda Yetki (İYUK m. 34) 112
D. Tam Yargı Davalarında Yetki (İYUK m. 34) 114
E. Görevsizlik ve Yetkisizlik Hallerinde Yapılacak İşlem 115
IV. İDARİ MERCİ TECAVÜZÜ 118
V. EHLİYET 120
A. Genel Olarak 120
B. Objektif Ehliyet 121
1. Taraf Ehliyeti 121
2. Dava Ehliyeti 124
C. Sübjektif Ehliyet 126
1. Gerçek Kişiler 128
2. Tüzel Kişiler 132
a. Sivil Toplum Kuruluşları 132
b. Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları 139
c. Barolar 140
d. Belediyeler 144
e. Kent Konseyleri 145
f. Siyasi Partiler 145
g. Şirketler 146
h. Kooperatifler 146
VI. İDARİ DAVAYA KONU OLACAK KESİN VE YÜRÜTÜLMESİ GEREKEN İŞLEM 150
A. Genel Olarak 150
B. İcrai Nitelikte Olmayan Çevresel Etki Değerlendirmesi İşlemleri 155
1. ÇED Raporları 155
2. Kurum Görüşleri 157
VII. SÜRE AŞIMI 160
A. Genel Olarak 160
B. Düzenleyici İşlemlerde Süreler 164
C. Çevresel Etki Değerlendirmesi Sonucu Alınan Kararlarda Süreler 167
1. Genel Olarak 167
2. İlan Yoluyla Bildirim 168
3. Yazılı Bildirim 175
4. Üst Makamlara Başvurma 181
5. Diğer Hususlar 182
D. İdari Yaptırım Kararlarında Süreler 183
E. Tam Yargı Davalarında Süreler 185
VIII. HUSUMET 186
A. Genel Olarak 186
B. Çevresel Etki Değerlendirmesi Kararlarında Husumet 187
C. İdari Yaptırım Kararlarında Husumet 191
IX. DİLEKÇENİN UYGUNLUĞU 193
A. Dilekçenin 3. maddeye Uygunluğu 193
B. Dilekçenin 5. maddeye Uygunluğu 196
1. Birden Fazla İdari İşleme Karşı Dava Açılması (İYUK m.5/1) 196
2. Birden Fazla Kişinin Dava Açması (İYUK m. 5/2) 200
X. DİĞER HUSUSLAR 206
A. Derdestlik 206
B. Kesin Hüküm 214
Dördüncü Bölüm
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİNE İLİŞKİN
UYUŞMAZLIKLARDA ESASTAN İNCELEME
I. GENEL OLARAK 219
II. ÇED SONUCU ALINAN KARARLARIN ESASTAN İNCELENMESİ 221
A. ÇED Sürecinin Sonlandırılması Kararı 221
B. ÇED Olumlu Kararı 224
C. ÇED Olumsuz Kararı 229
D. ÇED Gereklidir Kararı 231
E. ÇED Gerekli Değildir Kararı 233
F. ÇED Kapsam Dışı Kararı 237
G. ÇED Geçersiz Sayılması Kararı 239
III. İDARİ YAPTIRIM KARARLARININ ESASTAN İNCELENMESİ 241
A. ÇED Sürecinin Durdurulması 241
B. Faaliyetlerin Durdurulması 242
C. İdari Para Cezası 243
IV. BAĞLANTILI DAVALAR 247
V. YÜRÜTMENİN DURDURULMASI 253
A. Genel Olarak 253
B. Yürütmenin Durdurulması Kararlarına İtiraz 255
C. Kanun Yolu Aşamasında Yürütmenin Durdurulması 256
D. ÇED Sonucu Alınan Kararlarda Yürütmenin Durdurulması 256
E. İdari Yaptırım Kararlarında Yürütmenin Durdurulması 259
F. Düzenleyici İşlemlerde Yürütmenin Durdurulması 259
VI. DAVANIN İHBARI 272
A. Genel Olarak 272
B. Çevresel Etki Değerlendirmesinde Davanın İhbarı 274
VII. ÜÇÜNCÜ ŞAHISLARIN DAVAYA KATILMASI 276
A. Genel Olarak 276
B. Çevresel Etki Değerlendirmesinde Feri Müdahale 278
1. Müdahale İsteminde Bulunabilecek Kişiler 278
a. Davacı Yanında Müdahale 278
b. Davalı İdare Yanında Müdahale 279
2. Müdahale Usulü 280
C. Kanun Yolları Aşamasında Feri Müdahale 282
VIII. TARAFLARIN KİŞİLİK VEYA NİTELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK 286
IX. KEŞİF 288
A. Genel Olarak 288
B. Keşfe Katlanma Zorunluluğu 291
X. BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ 292
A. Genel Olarak 292
B. Bilirkişiye Başvurulması 293
1. Bilirkişilerin Görevlendirilmesi 297
2. Bilirkişiye Sorulacak Hususlar 302
C. Bilirkişilerin Tarafsızlığı 306
D. Bilirkişinin Görev Süresi 308
E. Bilirkişi Raporu 309
XI. FERAGAT 313
A. Genel Olarak 313
B. Davadan Feragat 314
C. Kanun Yollarına Başvurmaktan Feragat 316
D. Kanun Yolları Aşamasında Davadan Feragat 317
XII. DURUŞMA 320
A. Genel Olarak 320
B. ÇED Sonucu Alınan Kararlara İlişkin Uyuşmazlıklarda Duruşma 325
C. İdari Yaptırım Kararlarına İlişkin Uyuşmazlıklarda Duruşma 327
D. Düzenleyici İşlemlere İlişkin Uyuşmazlıklarda Duruşma 329
E. Tam Yargı Davalarında Duruşma 330
XIII. YARGILAMA GİDERLERİ 331
A. Çevresel Etki Değerlendirmesinde Yargılama Giderleri 334
1. Harçlar ve Posta Ücreti 334
2. Keşif Gideri ve Bilirkişi Ücret ve Giderleri 336
B. Yargılama Giderlerinden Sorumluluk 337
1. Tarafların Yargılama Giderlerinden Sorumluluğu 337
2. Feri Müdahilin Yargılama Giderlerinden Sorumluluğu 339
3. Vekâlet Ücreti 339
a. Genel Olarak 339
b. ÇED Sonucu Alınan Kararlar 344
c. İdari Yaptırım Kararları 358
d. Düzenleyici İşlemlerde Vekâlet Ücreti 360
e. Tam Yargı Davalarında Vekâlet Ücreti 364
C. Çevresel Etki Değerlendirmesinde Yargılama Giderleri 370
1. İlk Derece Mahkemesinde Yargılama Giderleri 370
2. Kanun Yolunda Yargılama Giderleri 378
a. İstinaf Kanun Yolunda Yargılama Giderleri 378
b. Temyiz Kanun Yolunda Yargılama Giderleri 381
XIV. ÇED UYUŞMAZLIKLARINDA YARGI KARARLARININ UYGULANMASI 390
XV. İVEDİ YARGILAMA USULÜ (İYUK M. 20/A) 393
A. Genel Olarak 393
B. İvedi Yargılama Usulünde Süreler 395
1. Dava Açma Süresi 395
2. Yargılama Süreleri 396
C. İvedi Yargılama Usulünde Yürütmenin Durdurulması 398
D. İvedi Yargılama Usulünde Kanun Yolları 398
1. Başvuru Mercii 398
2. İnceleme Usulü 399
Beşinci Bölüm
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİNE İLİŞKİN
UYUŞMAZLIKLARDA KANUN YOLLARI
I. GENEL OLARAK 401
II. İDARİ YAPTIRIM KARARLARINA İLİŞKİN UYUŞMAZLIKLARDA KANUN YOLU 405
A. İstinaf Kanun Yolu 405
1. Genel Olarak 405
2. İstinaf İncelemesi Sonucu Karar Türleri 411
3. Katılma Yoluyla İstinaf 414
B. Temyiz Kanun Yolu 417
1. Genel Olarak 417
2. Temyiz İncelemesi Sonucu Karar Türleri 422
3. Katılma Yoluyla Temyiz 429
III. ÇED SONUCU ALINAN KARARLARA İLİŞKİN UYUŞMAZLIKLARDA KANUN YOLU 434
A. Genel Olarak 434
B. Kanun Yolu İncelemesi 439
C. Temyiz İncelemesi Sonucu Karar Türleri 444
D. Katılma Yoluyla Temyiz 449
IV. DÜZENLEYİCİ İŞLEMLERDE KANUN YOLU 450
A. Genel Olarak 450
B. Temyiz İncelemesi Sonucu Karar Türleri 451
V. TAM YARGI DAVALARINDA KANUN YOLLARI 454
VI. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİNDE OLAĞANÜSTÜ KANUN YOLLARI 460
A. Genel Olarak 460
B. Kanun Yararına Temyiz 460
C. Yargılamanın Yenilenmesi 465
Sonuç 477
Kaynakça 481
Kavram Dizini 503
Yazar Hakkında 509 |