İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 15
GİRİŞ 19
BİRİNCİ BÖLÜM
İNTERNETİN KISA TARİHÇESİ, TEKNİK ALTYAPISI, İNTERNET SİTELERİYLE VE WEB SAYFALARIYLA İLGİLİ GENEL BİLGİLER
§ 1. İNTERNETİN KISA TARİHÇESİ VE TEKNİK ALTYAPISI 23
I. Ufak Bir Kıvılcımdan Uluslararası Bilgisayar ve İletişim Ağına Dönüşen ARPANET Projesinin Başlangıç Motivasyonu 23
1. ARPANET’in Askerî Amaçlarla Başlatıldığı İddiası 23
2. ARPANET’in Kaynak Paylaşımını Gerçekleştirmek İçin Akademik Amaçlarla Başlatıldığı İddiası 24
II. ARPANET’i İnternet Yapan Teknik Altyapının Ortaya Çıkışı 26
1. Devre Anahtarlamalı Telefon Sistemi Yerine Paket Anahtarlamalı İnternet Sisteminin Yürütülüşü 26
2. IMP’lerin Kuruluşu ve İlk Bağlantı 26
3. TCP/IP Sisteminin Devreye Girişi 27
4. ARPANET’in İnternete Dönüşmesi 28
III. WEB (World Wide Web–Dünyayı Saran Ağ) 28
1. WEB’in İnternet Ortamına Girişi 28
2. WEB’in Çalışma Prensipleri 29
A. Html 29
B. 29
C. Uri ve Url 30
IV. İnternetin Türkiye’deki Tarihsel Gelişimine Kısa Bir Bakış 30
§ 2. İNTERNET SİTELERİYLE VE WEB SAYFALARIYLA İLGİLİ GENEL BİLGİLER 31
I. İnternetin Tanımı 31
II. İnternet Sitesinin ve Web Sayfasının Tanımı 31
1. İnternet Sitesi 31
2. Web Sayfası 32
III. İnternet Siteleriyle ve Web Sayfalarıyla İlgili Diğer Bazı Kavramların Tanımı 32
1. Web Tarayıcısı 32
2. Arama Motoru 32
3. Sunucu (Server) 33
4. İstemci (Client) 33
5. Depolama (Hosting) 33
6. Ön Belleğe Alma (Caching) 33
7. Eşten Eşe Veri Paylaşımı (Peer–to–peer (p2p) file sharing) 34
8. Link (Bağlantı/Çengel) 34
IV. İnternet Alan Adı Sistemi 35
1. İnternet Alan Adı Sisteminin İşleyiş Şekli 35
2. İnternet Alan Adlarının Yapısı 36
A. Ülke Birinci Derece Alan Adları 37
B. Jenerik Birinci Derece Alan Adları 37
C. İkinci Derece ve Alt Derece Alan Adları 37
3. İnternet Alan Adlarıyla İlgili Yasal Mevzuat 38
V. İnternet Servis Sağlayıcıları ve Yerine Getirdikleri Hizmetler 38
İKİNCİ BÖLÜM
TELİF HAKKI, TELİF HAKKI KORUMASINA TABİ OLMA ŞARTLARI,
ESER SAHİBİ VE ESER SAHİBİNİN HAKLARI
§ 1. TELİF HAKKI 41
I. Terminoloji Sorunu: Fikrî Mülkiyet Hakkı, Fikrî Hak, Telif Hakkı, Sınai Mülkiyet Hakkı (Sınai Hak) Kavramları 41
1. Fikrî Mülkiyet Hakkı 41
2. Fikrî Hak 42
3. Telif Hakkı 43
A. Türk Hukuku’nda Telif Hakkı Kavramı 43
B. Ortak Hukuk’ta (Common Law) Telif Hakkı (Copyright) Kavramı 44
4. Sınai Mülkiyet Hakkı (Sınai Hak) 45
5. Değerlendirmelerimiz 45
II. Telif Hakkının Hukuk Düzeni İçerisindeki Yeri 47
III. Telif Hakkı Bakımından Ülkesellik İlkesi 47
IV. Telif Hakkı Korumasının Süreyle Sınırlı Olması 49
1. Türk Hukuku’nda Koruma Süreleri 49
2. Bern Sözleşmesi ve TRIPS Uyarınca Koruma Süreleri 50
§ 2. TELİF HAKKI KORUMASINA TABİ OLMA ŞARTLARI 50
I. Türk Hukuku Uyarınca Telif Hakkı Korumasına Tabi Olma Şartları 50
1. Genel Olarak 50
2. Eser Kavramı ve Eser Sayılma Şartları 51
A. Genel Olarak 51
B. Subjektif Unsur (Esasa İlişkin Şart) 53
a. Genel Olarak 53
b. Hususiyetin Şekilde mi Yoksa İçerikte mi Aranacağı Sorunu 54
c. Hususiyetin Her Eser Türü İçin Farklılık Arz Etmesi 55
d. Makine Kullanımı ve Hususiyet Bağının Kurulması 56
C. Objektif Unsur (Şekle İlişkin Şart) 57
a. Fikrî Ürünün Şekillenmesi Zorunluluğu 57
b. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda Sayılan Eser Kategorilerinden Birine Dahil Olma Koşulu 59
aa. Eser Kategorilerinde Sınırlı Sayı İlkesi 59
bb. Eser Kategorileri 60
II. İngiliz Hukuku ve Amerikan Hukuku Uyarınca Telif Hakkı Korumasına Tabi Olma Şartları 61
1. Orijinallik (Originality) Şartı 62
A. İngiliz Hukuku’nda 62
B. Amerikan Hukuku’nda 63
2. Kaydedilme–Sabitlenme (Recorded–Fixed) Şartı 64
A. İngiliz Hukuku’nda 64
B. Amerikan Hukuku’nda 65
§ 3. ESER SAHİBİ 66
I. Genel Olarak 66
II. Eser Sahipliği Karineleri 67
1. Sahibinin Adı Belirtilen Eserlerde 67
2. Sahibinin Adı Belirtilmeyen Eserlerde 68
III. Tüzel Kişilerin ve Çalıştıranların Durumu 69
1. Türk Hukuku’nda 69
2. İngiliz Hukuku’nda ve Amerikan Hukuku’nda 72
IV. Birden Fazla Kişinin Eser Sahipliği 73
1. Ortak Eser Sahipliği (Eser Ortaklığı) 73
2. Birlikte Eser Sahipliği (Eser Sahipleri Birliği) 75
§ 4. ESER SAHİBİNİN HAKLARI 76
I. Manevi Haklar 77
1. Umuma (Kamuya) Arz Yetkisi 79
2. Adın Belirtilmesi Yetkisi 80
3. Eserde Değişiklik Yapılmasını Menetme Yetkisi 81
4. Eserin Malikinden ve Zilyedinden Eserden Yararlanmayı Talep Etme Yetkisi 82
II. Mali Haklar 82
1. İşleme Hakkı 84
2. Çoğaltma Hakkı 85
3. Yayma Hakkı 86
4. Temsil Hakkı 89
5. Umuma (Kamuya) İletim Hakkı 91
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İNTERNET SİTELERİNİN VE WEB SAYFALARININ
TELİF HAKKI KORUMASINDAN YARARLANMASI
§ 1. İNTERNET SİTELERİNİN VE WEB SAYFALARININ HUKUKEN KORUNMASI 95
I. İnternet Sitelerinin ve Web Sayfalarının Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Anlamında Eser Sayılarak Korunması 95
1. İnternet Sitelerinin ve Web Sayfalarının Eser Niteliği 95
2. İnternet Sitelerinin Bir Bütün Olarak mı Yoksa Web Sayfalarının Tek Tek mi Korunacağı Sorunu 98
3. İnternet Sitelerinin ve Web Sayfalarının Mevcut Eser Türlerinden Birine Göre mi Yoksa Yeni Bir Eser Türü Sayılarak mı Korunacağı Sorunu 99
A. İnternet Sitelerinin ve Web Sayfalarının Bilgisayar Programı Olarak Korumaya Tabi Tutulması 99
a. Bilgisayar Programlarının Eser Niteliği 99
b. Bilgisayar Programlarının İnternet Siteleriyle ve Web Sayfalarıyla Karşılaştırılması 100
B. İnternet Sitelerinin ve Web Sayfalarının Sinema Eseri Olarak Korumaya Tabi Tutulması 102
a. Sinema Eserlerinin Hukuki Niteliği 102
b. Sinema Eserlerinin İnternet Siteleriyle ve Web Sayfalarıyla Karşılaştırılması 103
C. İnternet Sitelerinin ve Web Sayfalarının Veri Tabanı Olarak Korumaya Tabi Tutulması 104
a. Veri Tabanlarının Eser Niteliği 104
b. Veri Tabanlarının İnternet Siteleriyle ve Web Sayfalarıyla Karşılaştırılması 106
D. İnternet Sitelerinin ve Web Sayfalarının Multimedya Eser Olarak Korumaya Tabi Tutulması 108
a. Multimedya Eser 108
b. Multimedya Eserlerin İnternet Siteleriyle ve Web Sayfalarıyla Karşılaştırılması 110
c. Birer Multimedya Eser Olarak İnternet Sitelerinin ve Web Sayfalarının Mevcut Eser Türlerinden Birine Göre mi Yoksa Yeni Bir Eser Türü Sayılarak mı Korunacağı Sorunu 111
aa. Birer Multimedya Eser Olarak İnternet Sitelerinin ve Web Sayfalarının Mevcut Eser Türlerinden Birine Göre Korunması Görüşü 112
bb. Birer Multimedya Eser Olarak İnternet Sitelerinin ve Web Sayfalarının Yeni Bir Eser Kategorisi Oluşturularak Korunması Görüşü 116
aaa. Yeni Bir Eser Kategorisi Olarak Multimedya Eserler 116
aaaa. Genel Olarak 116
bbbb. Hususiyetin Tespiti 119
cccc. Eser Sahibinin Belirlenmesi 120
bbb. İnternet Sitelerinin ve Web Sayfalarının Yeni Eser Kategorisi Multimedya Eserler Kapsamında Korumaya Tabi Tutulması 126
4. İnternet Sitelerinde ve Web Sayfalarında Eser Sahipliği 126
A. Genel Olarak 126
B. İnternet Sitelerinin ve Web Sayfalarının Eser (İstisna) Sözleşmesi Kapsamında Meydana Getirilmesi Durumunda Eser Sahipliği 128
II. İnternet Sitelerinin ve Web Sayfalarının Tasarım Olarak Korunması 134
III. İnternet Sitelerinin ve Web Sayfalarının İçerikleri Üzerindeki Fikrî Mülkiyet Hakları 136
§ 2. İNTERNET SİTELERİNİN VE WEB SAYFALARININ KORUNMASI BAĞLAMINDA LİNK MESELESİ 140
I. Link Kavramı 140
II. Link Türleri ve Link Oluşturulması Neticesinde Ortaya Çıkabilecek Hak İhlalleri 142
1. Yüzeysel (Surface) Link 142
A. Yüzeysel (Surface) Link Oluşturulması 142
B. Yüzeysel (Surface) Link Oluşturulmasının Hak İhlalleri Bakımından Değerlendirilmesi 142
2. Derin (Deep) Link 145
A. Derin (Deep) Link Oluşturulması 145
B. Derin (Deep) Link Oluşturulmasının Hak İhlalleri Bakımından Değerlendirilmesi 146
a. Genel Olarak 146
b. Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın “Nils Svensson and Others v Retriever Sverige AB” Kararı 148
3. Gömülü (Embedded–Inline–Hot) Link 151
A. Gömülü (Embedded–Inline–Hot) Link Oluşturulması 151
B. Gömülü (Embedded–Inline–Hot) Link Oluşturulmasının Hak İhlalleri Bakımından Değerlendirilmesi 152
4. Çerçeveleme (Framing) 155
A. Çerçeveleme (Framing) Oluşturulması 155
B. Çerçeveleme (Framing) Oluşturulmasının Hak İhlalleri Bakımından Değerlendirilmesi 156
a. Genel Olarak 156
b. Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın “VG Bild–Kunst v Stiftung Preußischer Kulturbesitz” Kararı 157
SONUÇ 163
Kaynakça 177
Kavram Dizini 193 |