Kitap, demokratik siyasal yaşamın vazgeçilmez unsurları olan siyasi partileri yalnızca birer tüzel kişilik olmanın ötesinde, sosyal temelleri ile birlikte ele almakta ve bu oluşumların hukuki varlıklarına yine demokrasiye dair gerekçelerle son verilmesi uygulamalarını incelemektedir. Yazar, siyasi partilerin bir bütünün parçası olarak demokratik siyasal yaşamın gerekleri ile uyumlu hareket etme yükümlülüklerinin yanı sıra hatta bunun doğrudan bir gereği olarak kendi kurumsal yapılarında demokratik gerekliliklere uyumlu bir işleyiş sürdürmelerinin mücadeleci demokrasi açısından önemine de dikkat çekmektedir. Bu çerçevede parti içi demokrasi zorunluluğu anahtar kavram seviyesine yükseltilmektedir. Diğer yandan mücadeleci demokrasi anlayışının aynı zamanda ve öncelikle devletin pozitif yükümlülüklerine riayeti zorunlu kıldığı görüşü ilk defa dile getirilmektedir.
Kitapta farklı toplumsal arka planlardan kaynaklanan siyasi partilerin kapatılma süreçleri değerlendirilmekte; Anayasa Mahkemesinin ve İnsan Hakları Avrupa Mahkemesinin bu davalardaki değerlendirmeleri irdelenmektedir. Türkiye'nin gündemini uzun süre meşgul eden siyasi parti kapatma davalarının görüldüğü dönemde kendisi de Anayasa Mahkemesinde bu davaların raportörlüğünü yapan yazar, tarihe tanıklık da ederek, Mahkeme'nin içtihadında paralellik gösterdiği görüşlerini de değerlendirmelerine yansıtmakta; ulusal yargının ve İnsan Hakları Avrupa Mahkemesinin siyasi partilerin kapatılması konusundaki yaklaşımlarına bir süreç olarak ışık tutmakta; ayrıca bir dönem üyesi ve Bilimsel Konsey Başkan Yardımcısı olduğu Avrupa Hukuk Yoluyla Demokrasi (Venedik) Komisyonu'nun yaklaşımının incelenmesine de bu çalışmasında yer vermektedir. Kitap bu niteliğiyle gerek doktrin gerekse içtihat bakımından yeni açılımlar sunmaktadır.
(Tanıtım Bülteninden)
Konu Başlıkları
| Tarihsel Süreçte Siyasi Partiler ve İşlevleri |
| Sosyolojik ve Siyasal Gerçeklik – Anayasa Teorik Yaklaşım |
| Normatif ve İçtihadi Anayasal Yaklaşım |
| Ulusalüstü Güvencelerin İşlevi |