İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Teşekkür 5
Önsöz 7
Kısaltmalar 13
Giriş 15
Birinci Bölüm
BOŞANMA KAVRAMI, BOŞANMADA BENİMSENEN
TEMEL SİSTEMLER, İLKELER İLE ÖZEL VE GENEL BOŞANMA SEBEPLERİ
I. BOŞANMA KAVRAMI 17
II. BOŞANMADA BENİMSENEN TEMEL SİSTEMLER 18
A. Serbest Boşanma Sistemi 18
B. Boşanma Yasağı Sistemi 19
C. Boşanmanın Hakim Kararına Bağlı Kılındığı Sistem 20
III. BOŞANMANIN DAYANDIĞI TEMEL İLKELER VE TÜRK MEDENİ KANUNUNUN KABUL ETTİĞİ PRENSİPLER 22
A. Boşanmanın Dayandığı Temel İlkeler 22
1. Kusur İlkesi 22
2. İrade İlkesi 24
3. Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması İlkesi 25
4. Elverişsizlik İlkesi 28
5. Fiili Ayrılık İlkesi 28
B. Türk Medeni Kanununun Kabul Ettiği Prensipler 31
IV. BOŞANMA SEBEPLERİ 32
A. Genel Olarak 32
B. Özel Boşanma Sebepleri 35
1. Genel Olarak 35
2. Zina Sebebiyle Boşanma 35
a. Boşanma Sebebi Olarak Zinanın Şartları 36
i. Geçerli Bir Evlilik Birliğinin Varlığı 37
ii. Eş Dışında Karşı Cinsten Biriyle Cinsel Birliktelik Yaşanması 38
iii. Zina Eyleminin Kusurla Gerçekleştirilmiş Olması 38
b. Zina Sebebiyle Boşanmada İspat 39
c. Zina Sebebiyle Açılacak Boşanma Davalarında Hak Düşürücü Süreler 39
3. Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış Sebebiyle Boşanma 40
a. Hayata Kast 41
b. Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış 41
c. Dava Hakkını Ortadan Kaldıran Sebepler (Hak Düşürücü Süre ve Af) 42
4. Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme Sebebiyle Boşanma 43
a. Suç İşleme 44
b. Haysiyetsiz Hayat Sürme 45
c. Dava Hakkının Düşmesi 47
5. Terk Sebebiyle Boşanma 47
a. Ortak Hayata Son Verme 49
b. Evlilik Birliğinin Gerektirdiği Yükümlülükleri Yerine Getirmeme Amacıyla Hareket Etme 49
c. Terk Fiilinin Üzerinden En Az Altı Ay Geçmesi 50
d. Terk Eden Eşe Yönelik Eve Dön İhtarı 51
6. Akıl Hastalığı Sebebiyle Boşanma 54
a. Eşlerden Birinin Akıl Hastalığının Bulunması 55
b. Hastalığın İyileşme İmkanının Bulunmaması 55
c. Ortak Hayatın Çekilmez Hale Gelmiş Olması 56
C. Genel Boşanma Sebepleri 57
1. Evlilik Birliğinin Sarsılması 57
a. Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılmış Olması 58
b. Ortak Hayatın Çekilmez Hale Gelmiş Olması 59
2. Anlaşmalı Boşanma (Eşlerin Anlaşması) 61
3. Ortak Hayatın Yeniden Kurulamaması (Fiili Ayrılık) 63
a. Herhangi Bir Boşanma Sebebine Dayanılarak Açılmış Boşanma Davasının Reddedilmiş Olması 63
b. Boşanma Davasında Verilmiş Ret Kararının Kesinleşmesinin Üzerinden Üç Yıl Geçmiş Olması 64
c. Eşler Tarafından Ortak Hayatın Yeniden Kurulamamış Olması 64
d. Eşlerden Birinin Boşanma Kararı Verilmesi Yönünde Talepte Bulunması 65
İkinci Bölüm
ANLAŞMALI BOŞANMANIN ŞARTLARI VE HÜKÜMLERİ
I. ANLAŞMALI BOŞANMA 67
A. Anlaşmalı Boşanmanın Türk Pozitif Hukukuna Girişi 67
B. Anlaşmalı Boşanmanın Hukuki Niteliği ve Özellikleri 69
II. ANLAŞMALI BOŞANMANIN ŞARTLARI 71
A. Evliliğin En Az Bir Yıl Sürmüş Olması 72
1. Genel Olarak 72
2. Bir Yıllık Sürenin Getirilme Amacı 73
3. Bir Yıllık Sürenin Hukuki Niteliği 74
B. Boşanma Davasının Eşler Tarafından Birlikte Açılması veya Davayı Açan Eşin Davasının Diğer Eş Tarafından Kabul Edilmiş Olması 75
1. Eşlerin Mahkemeye Birlikte Başvurması 76
2. Davayı Açan Eşin Davasının Diğer Eş Tarafından Kabul Edilmiş Olması 78
C. Hakim Tarafından Anlaşmalı Boşanmak İsteyen Eşlerin Bizzat Dinlenerek Özgür İradeleriyle İlgili Talepte Bulunduklarına Kanaat Getirilmiş Olması 82
1. Genel Olarak 82
2. Tarafların Boşanma Davasının Görüldüğü Duruşmada Hazır Bulunmak Suretiyle Hakim Tarafından Bizzat Dinlenmeleri 83
a. Boşanmak İsteyen Eşlerin Anlaşmalı Boşanmayı Hür İradeleriyle Talep Ediyor Olmaları 84
b. Eşlerin Anlaşmalı Boşanmaya İlişkin Taleplerini Mahkeme Huzurunda Hakim Tarafından Bizzat Dinlenmek Suretiyle Dile Getiriyor Olmaları 85
D. Eşler Tarafından Düzenlenecek Boşanmanın Mali Sonuçları ile Çocuklara İlişkin Sonuçlarına Yönelik Anlaşmanın Hakim Tarafından Uygun Bulunması 87
1. Genel Olarak 87
2. Anlaşmanın Hukuki Niteliği 93
3. TMK 184/1–b Kapsamında “İkrarın Hakimi Bağlamaması” Genel Kuralının Anlaşmalı Boşanma Bağlamında Getirilmiş İstisnası 94
4. Anlaşmalı Boşanma Kapsamında TMK 166/3’te Yer Alan Anlaşma İle TMK 184/1–b.5’te Yer Alan Anlaşmanın Farkı 96
III. ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOLÜNÜN HAZIRLANMASI, GEÇERLİLİĞİ VE İÇERİĞİ 98
A. Anlaşmalı Boşanma Protokolünün Hazırlanması 98
B. Anlaşmalı Boşanma Protokolünün Geçerliliği 104
1. Genel Olarak 104
2. Ehliyet 107
3. İrade Sakatlıkları 108
a. Yanılma (Hata) 109
b. Aldatma (Hile) 111
c. Korkutma (İkrah) 112
4. Muvazaa 115
5. Aşırı Yararlanma (Gabin) 121
C. Anlaşmalı Boşanma Protokolünün İçeriği 123
1. Genel Olarak 123
2. Anlaşmalı Boşanma Protokolünün Zorunlu İçeriği 124
a. Mali Konular 124
i. Yoksulluk Nafakası 125
ii. Maddi Tazminat 127
iii. Manevi Tazminat 129
b. Çocukların Durumuna İlişkin Konular 131
i. Velayet 132
ii. Çocukla Kişisel İlişki Kurulması 135
iii. İştirak Nafakası 138
3. Anlaşmalı Boşanma Protokolünün İhtiyari İçeriği 141
IV. ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOLÜNÜN HAKİM TARAFINDAN ONAYLANARAK UYGULANMASI (İCRASI) 147
V. ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOLÜNE EŞLERCE UYULMAMASININ SONUÇLARI 149
Üçüncü Bölüm
ANLAŞMALI BOŞANMANIN EŞLER VE
ÇOCUKLAR BAKIMINDAN SONUÇLARI
I. ANLAŞMALI BOŞANMANIN EŞLER BAKIMINDAN SONUÇLARI 153
A. Anlaşmalı Boşanmanın Eşler Bakımından Kişisel Sonuçları 153
1. Evlilik Birliğinin Sona Ermesi ve Taraflar İçin Yeniden Evlenme İmkanının Doğması 153
2. Kişisel Durumun Değişmesi veya Korunması 154
a. Genel Olarak 154
b. Vatandaşlık 154
c. Erginlik (Rüşt) 155
d. Kayın Hısımlığı 156
e. Kadının Soyadı 157
3. Kadın İçin Öngörülen Bekleme Süresi 160
4. Yasal Mirasçılığın Sona Ermesi 162
5. Eşlerin Birbirine Karşı Talep Hakları Bakımından Zamanaşımının İşlemeye Başlaması 164
B. Anlaşmalı Boşanmanın Eşler Bakımından Mali Sonuçları 165
1. Nafaka 165
2. Tazminat 168
3. Mal Rejiminin Tasfiyesi 172
II. ANLAŞMALI BOŞANMANIN ÇOCUKLAR BAKIMINDAN SONUÇLARI 173
A. Velayet 173
B. İştirak Nafakası 175
C. Çocukla Kişisel İlişki Kurulması 178
D. Çocuğun Soyadı 179
Sonuç 187
Kaynakça 193
Kavram Dizini 209 |