İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar Cetveli 17
Giriş 19
I. Bölüm
MUVAZAA KAVRAMI, TÜRLERİ, BENZER KAVRAMLARDAN FARKI VE MİRAS BIRAKANIN MUVAZAALI HUKUKİ
İŞLEMLERİ KAVRAMI
I. MUVAZAA KAVRAMI 23
A. Genel Olarak 23
B. Tanımı 26
C. Unsurları 29
1. İrade ile Beyan Arasındaki Uygunsuzluk (Görünürdeki İşlem) 29
2. Muvazaa Niyeti 31
3. Muvazaa Anlaşması 31
4. Gizli İşlem 34
D. Çeşitleri 34
1. Genel Olarak 34
2. Mutlak Muvazaa 35
3. Nisbi Muvazaa 36
a. Sözleşmenin Niteliğinde Muvazaa (Karakteristik Edimde Muvazaa) 37
b. Konuda Muvazaa (Bedelde– Karşı Edimde Muvazaa) 38
c. Şahısta Muvazaa 41
E. Muvazaanın Mevzuatta Düzenlenişi 42
1. Genel Olarak 42
2. İsviçre Borçlar Kanunu 44
3. Alman Medeni Kanunu 44
4. Fransız Medeni Kanunu 44
5. Türk Borçlar Kanunu 45
F. Muvazaanın Hüküm ve Sonuçları 46
1. Genel Olarak 46
2. Görünürdeki İşlem Açısından 46
3. Gizli İşlem Açısından 49
G. Muvazaanın Benzer Hukuki Kavramlarla Karşılaştırılması 50
1. İnançlı İşlemle Karşılaştırılması 50
a. Genel Olarak 50
b. İnançlı İşlemin Unsurları 51
d. Muvazaa İle İnançlı İşlemin Karşılaştırılması 52
2. Nam–ı Müstear ile Karşılaştırılması 54
a. Genel Olarak 54
c. Nam–ı Müstearın Unsurları 56
d. Muvazaanın Nam–ı Müstear ile Karşılaştırılması 56
3. Kanuna Karşı Hile İle Karşılaştırılması 57
a. Genel Olarak 57
c. Kanuna Karşı Hilenin Unsurları 58
d. Muvazaa ile Kanuna Karşı Hilenin Karşılaştırılması 58
4. Zihni Kayıt ile Karşılaştırılması 59
a. Genel Olarak 59
b. Zihni Kayıt 59
c. Zihni Kaydın Unsurları 60
d. Muvazaa ile Zihni Kaydın Karşılaştırılması 60
H. Muvazaanın Mümkün Olmadığı Hukuki İşlemler 60
II. MUVAZAANIN MİRAS HUKUKU BAKIMINDAN GÖRÜNÜMLERİ 63
A. Genel Olarak 63
B. Miras Bırakan Tarafından Yapılan İşlemin Türüne Göre 63
1. Şekli Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruflar Bakımından 63
a. Vasiyetname Bakımından 63
b. Miras Sözleşmesi Bakımından 64
2. Maddi Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruflar Bakımından 65
3. Sağlar Arası İşlemler Bakımından 65
C. Miras Bırakan Tarafından Yapılan İşlemin Etki Ettiği Kişilere Göre 66
1. Mirasçılar Bakımından 66
2. Üçüncü Kişiler Bakımından 66
III. MİRAS BIRAKANIN MUVAZAALI HUKUKİ İŞLEMLERİ 66
A. Genel Olarak 66
B. Miras Bırakanın Muvazaalı Hukuki İşlemlerinin Unsurları 68
1. Görünürdeki İşlem 68
2. Muvazaa Anlaşması 69
3. Mirasçılardan Mal Kaçırma Amacı 70
4. Gizli İşlem 72
C. Miras Bırakanı Muvazaalı Hukuki İşlem Yapmaya Sevk Eden Durumlar 73
1. Genel Olarak 73
2. Miras Bırakanın Yaşlılığında ve Ölümünden Kısa Süre Önce Muvazaalı Temlik Yapılması 74
3. Erkek Evlat–Kız Evlat Meselesi 75
4. İkinci veya Son Eş Faktörü 78
5. Psikolojik ve Sosyolojik Sebepler 79
D. Miras Bırakanın Muvazaalı Hukuki İşlemleri 80
1. Genel Olarak 80
2. Geniş Anlamda Miras Bırakanın Mal Kaçırma Amacıyla Yapmadığı Muvazaalı Hukuki İşlemleri 82
3. Dar Anlamda Miras Bırakanın Mal Kaçırma Amacıyla Yaptığı Muvazaalı Hukuki İşlemleri 86
4. Yargıtay’ın Görüşü 88
II. Bölüm
DAR ANLAMDA MİRAS BIRAKANIN MUVAZAALI
HUKUKİ İŞLEMLERİ
I. GENEL OLARAK 95
II. İŞLEMİN NİTELİĞİNDE MUVAZAA KAVRAMI 96
A. Genel Olarak 96
B. İşlemin Niteliği de Muvazaanın Farklı Görünümleri 97
1. Satış Sözleşmesi Yoluyla 97
a. Satış Sözleşmesinin Tanımı 97
b. Satış Sözleşmesinin Unsurları 98
aa. Mal 98
bb. Bedel 99
cc. Anlaşma 99
c. Satış Sözleşmesinin Şekli 99
d. Satış Sözleşmesinin Türleri 100
aa. Taşınır Satış Sözleşmesi 100
bb. Taşınmaz Satışı Sözleşmesi 101
2. Bağışlama Sözleşmesi Yoluyla 102
a. Bağışlama Sözleşmesinin Tanımı 102
b. Bağışlama Sözleşmesinin Unsurları 102
aa. Kazandırıcı İşlem Olması 102
bb. Bağışlama Sebebi 103
c. Bağışlama Sözleşmesinin Türleri 103
aa. Koşullu Bağışlama 103
bb. Yüklemeli Bağışlama 103
cc. Yerine Getirilmesi Bağışlayanın Ölümüne Bağlı Bağışlama 104
dd. Bağışlayana Dönme Koşuluyla Bağışlama 105
ee. Karma Bağışlama 106
3. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Yoluyla 106
a. Tanımı 106
b. Unsurları 107
aa. Tarafların Karşılıklı Olarak Edim İfa Borcu Altına Girmesi 107
bb. Sözleşmenin Süresi 108
cc. Tarafların Anlaşması 108
4. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Sözleşmesi Yoluyla 108
5. Evlat Edinme Yoluyla 110
6. Karşı Taraf Adına Kurulan Şirket Lehine Satış Sözleşmesi Gösterilerek Gerçekleşen Muvazaa 113
7. Borç Senedi Düzenlenmesi Yoluyla Muvazaa 114
8. Mahkeme Kararı ile Muvazaa 114
9. Miras Bırakanın Bedelini Ödeyerek Satın Aldığı Taşınmazı Bedelsiz Olarak Üçüncü Kişi Adına Tescil Ettirmesi 116
10. Miras Sözleşmesi Yoluyla Muvazaa 116
11. Ömür Boyu Gelir Sözleşmesi Yoluyla Muvazaa 117
III. MİRASÇILARIN İŞLEMİN NİTELİĞİ YÖNÜNDEN MUVAZAA İDDİALARI 118
A. Genel Olarak 118
B. Satış Sözleşmesinde Muvazaa İddiaları 119
1. Taşınmaz Satışlarında Muvazaa 119
a. Taşınmaz Satışlarında Muvazaanın Unsurları 120
aa. Görünürdeki İşlem 120
bb. Mal Kaçırma Amacı 120
cc. Muvazaa Anlaşması 121
dd. Gizli İşlem 121
ee. Taşınmaz Devrinde Üçüncü Kişiden Yararlanma 121
2. Tapuya Kayıtlı Olmayan Taşınmaz Satışı 122
3. Miras Bırakanın Kadastro Teknisyeni Huzurunda Zilyet Adına Tapu Verilmesine Muvafakat Etmesi 124
4. Taşınır Satışında Muvazaa 125
C. Bağışlama Sözleşmesinde Muvazaa İddiaları 126
D. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinde Muvazaa İddiaları 127
E. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Sözleşmesinde Muvazaa İddiaları 129
F. Evlat Edinme Yoluyla Gerçekleşen Hukuki İşlemlerde Muvazaa İddiaları 131
G. Miras Sözleşmelerinde Muvazaa İddiaları 133
H. Ömür Boyu Gelir Sözleşmesinde Muvazaa İddiaları 134
IV. MİRASÇILARIN MUVAZAA İDDİALARININ İŞLEMİN NİTELİĞİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ 134
A. Genel Olarak 134
B. Yargıtay Uygulaması Bakımından 135
1. Genel Olarak 135
2. Yargıtay Tarafından Miras Bırakanın Muvazaalı Hukuki İşlemi Olarak Kabul Gören Durumlar 136
3. Yargıtay Tarafından Miras Bırakanın Muvazaalı Hukuki İşlemi Olarak Nitelendirmediği Durumlar 137
a. Miras Bırakanın Üçüncü Kişiye Bedelini Ödeyerek Satın Aldıklarını Mirasçısı Adına Tescil Ettirmek İstemesi 137
b. İntifa Hakkı Tesisi 138
c. Uzun Süreli Kira Sözleşmesi Yapılması 140
d. Miras Bırakan Tarafından Borç Senedi Tanzim Edilmesi 141
e. Miras Bırakan Tarafından Gerçekleştirilen Kooperatif Hisse Devri 141
C. Kanaatimiz 142
V. KONUDA MUVAZAA İDDİALARI İLE DAR ANLAMDA MUVAZAA MEYDANA GELİP GELMEYECEĞİ SORUNU 156
A. Konuda Muvazaa Kavramı 156
B. Konuda Muvazaa İle Dar Anlamda Miras Bırakanın Muvazaalı Hukuki İşlem Meydana Getirip Getirmeyeceği Sorununun İncelenmesi 157
VI. ŞAHISTA MUVAZAA İDDİALARI İLE DAR ANLAMDA MUVAZAA MEYDANA GELİP GELMEYECEĞİ SORUNU 161
III. Bölüm
MİRAS BIRAKANIN MUVAZAALI HUKUKİ İŞLEMLERİNİN SONUÇLARI
I. GENEL OLARAK 167
II. GÖRÜNÜRDEKİ İŞLEM BAKIMINDAN 167
A. Yokluk Görüşü 167
B. Klasik Butlan Görüşü 168
C. Kendine Özgü Geçersizlik Görüşü 169
D. Kanaatimiz 169
III. GÖRÜNÜRDEKİ İŞLEMİN GEÇERLİ OLMASI 170
A. Muvazaalı İşlemin Tescile Güvenerek Hak Kazanan Üçüncü Kişilere Etkisi 170
B. Dürüstlük Kuralının Muvazaalı Hukuki İşleme Etkisi 171
1. Hileli Anlaşma “Kollussion” 172
2. Sözleşmenin İçeriği ve Miras Bırakanın Muvazaalı Hukuki İşlemleri 174
C. TBK m. 19/2 Hükmünün Muvazaalı Hukuki İşlemlere Etkisi 175
IV. GİZLİ İŞLEM 175
A. Gizli İşlemin Geçersizliği 175
1. Klasik Butlan Görüşü 176
2. Yokluk Görüşü 176
3. Kendine Özgü Geçersizlik Görüşü 177
4. Kanaatimiz 177
B. Gizli İşlemin Geçerliliği 178
C. Gizli İşlemin Geçerli Hale Getirilmesinin Mümkün Olup Olmaması Meselesi 179
V. GENİŞ ANLAMDA MİRAS BIRAKANIN MUVAZAALI HUKUKİ İŞLEMLERİNİN SONUÇLARI 181
A. Genel Olarak 181
B. Açılabilecek Davalar 181
1. Mirasın Denkleştirilmesi Davası 181
2. Tenkis Davası 184
VI. DAR ANLAMDA MİRAS BIRAKANIN MUVAZAALI HUKUKİ İŞLEMLERİNİN SONUÇLARI 185
A. Mirasın Denkleştirilmesi Davası 185
B. Tenkis Davası 185
C. Yolsuz Tescilin Düzeltilmesi Davası 187
1. Davacının Belirlenmesi Meselesi 189
2. Mirasçıların Yolsuz Tescilin Düzeltilmesi Davasını Açamayacağı Görüşü 191
3. Mirasçıların Sadece Külli Halef Sıfatıyla Dava Açabileceği Görüşü 192
4. Mirasçıların Yolsuz Tescilin Düzeltilmesi Davasını Açabileceği Görüşü 192
5. Davalı 196
6. Görevli ve Yetkili Mahkeme 198
7. Yolsuz Tescilin Düzeltilmesi Davası ve Tenkis Davasının Yarışması Meselesi 200
8. Yolsuz Tescilin Düzeltilmesi Davası ile Tenkis Davasının Kademeli Açılması Meselesi 201
D. Muvazaa Türlerine Göre Değerlendirme 203
VII. HUKUKİ İŞLEMİN MUVAZAALI OLDUĞUNUN BELİRLENMESİ SONUCU TALEP EDİLEBİLECEKLER 203
A. Genel Olarak 203
B. Tescilin Düzeltilmesi ve Tescil Talebi 204
C. Bedelin Tazmini Talebi 205
D. Ehliyetsizliğin İleri Sürülmesi 206
E. Muvazaalı Hukuki İşlemin Temsilci Aracılığı İle Gerçekleştiğinin İleri Sürülmesi 207
VIII. MİRAS BIRAKANIN MUVAZAALI HUKUKİ İŞLEMLERİNİN İSPATI MESELESİ 209
A. Muvazaanın İspatı 209
B. Miras Bırakanın Muvazaalı Hukuki İşlemlerinin İspatı 212
1. Tarafların Muvazaalı Hukuki İşlemi İspatı 212
2. Üçüncü Kişilerin Muvazaalı Hukuki İşlemi İspatı 214
Sonuç 217
EK–1: YARGITAY İÇTİHADI BİRLEŞTİRME KARARI 01.04.1974 TARİH VE 1/2 SAYILI 223
EK–2: YARGITAY İÇTİHADI BİRLEŞTİRME KURULU KARARI 22.05.1987 TARİH VE 4/5 SAYILI 227
EK–3: İÇTİHADI BİRLEŞTİRME KURULU KARARI 16.03.1990 TARİH VE 1989/1 E., 1990/2 K. SAYILI 233
Kaynakça 247 |