|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
GİRİŞ 17
Birinci Bölüm
KAMU HARCAMALARI
1. KAMU HARCAMALARININ TANIMI, KONUSU VE KAPSAMI 22
1.1. Dar Kapsamlı Kamu Harcamaları Tanımı 23
1.2. Geniş Kapsamlı Kamu Harcamaları Tanımı 23
1.3. Kamu Harcamaları Konusunda Klasik ve Modern İktisatçıların Görüşleri 25
1.3.1. Kamu Harcamaları Konusunda Klasik Görüş 25
1.3.2. Kamu Harcamaları Konusunda Modern Görüş 29
2. KAMU HARCAMALARI VE KOLEKTİF İHTİYAÇLAR 32
2.1. Tam Kamusal Mallar 32
2.2. Yarı Kamusal Mallar 35
2.3. Erdemli/Erdemsiz Mallar 36
2.4. Özel Mal ve Hizmetler 37
2.5. Kulüp Malları 37
2.6. Küresel Kamusal Mallar 38
3. KAMU HARCAMALARININ SINIFLANDIRILMASI 38
3.1. İdari Sınıflandırma 39
3.2. İşlevsel (Fonksiyonel) Sınıflandırma 39
3.3. Ekonomik Sınıflandırma 40
3.4. Dalton'un 7’li Sınıflandırması 42
4. KAMU HARCAMALARININ ARTIŞI 43
4.1. Kamu Harcamalarının Görünürde Artış Nedenleri 46
4.1.1. Enflasyon 47
4.1.2. Bütçe Tekniği 47
4.1.3. Ülke Sınırları ve Nüfus Artışı 48
4.1.4. Ayni Ekonomiden Nakdi Ekonomiye Geçiş 48
4.2. Kamu Harcamalarının Gerçek Artış Nedenleri 48
4.2.1. Savaş ve Savunma Harcamaları 48
4.2.2. Devlet Anlayışında Meydana Gelen Değişmeler 49
4.2.3. Bilimsel ve Teknik Alanda Gelişmeler 50
4.2.4. Nüfus Artışı 50
4.2.5. Kaynak Mobilizasyonu ve Finansman Yeteneği 51
4.3. Kamu Harcamalarının Artışını Açıklayan Yaklaşımlar 51
4.3.1. Kamu Harcamalarının Artışı Yasası – A. Wagner Hipotezi 51
4.3.2. Musgrave Modeli 52
4.3.3. Rostow Modeli 53
4.3.4. Peacock–Wiseman Sıçrama Tezi 53
4.3.5. Mali Yanılsama Hipotezi 54
4.3.6. Baumol Hipotezi 55
4.3.7. Niskanen Modeli 55
5. KAMU HARCAMALARININ ETKİLERİ 56
5.1. Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri 57
5.2. Kamu Harcamalarının Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkileri 59
5.3. Kamu Harcamalarının Ekonomik İstikrar Üzerindeki Etkileri 61
İkinci Bölüm
KAMU GELİRLERİ
1. KAMU GELİRLERİNİN AYRIMI 64
1.1. Egemenlik Gücüne Dayalı Olup Olmamasına Göre Kamu Geliri Ayrımı 65
1.1.1. Egemenlik Gücüne Dayalı Olarak Elde Edilen Kamu Gelirleri 66
1.1.1.1. Vergi 66
1.1.1.2. Harçlar 72
1.1.1.3. Resimler 76
1.1.1.4. Harcamalara Katılma Payı 77
1.1.1.5. Şerefiye 78
1.1.1.6. Parafiskal Gelirler 78
1.1.1.7. Devalüasyon ve Emisyon Gelirleri 79
1.1.1.8. Para ve Vergi Cezaları 85
1.1.1.9. Zorunlu Borçlar 85
1.1.1.10. Fonlar 86
1.1.2. Egemenlik Gücüne Dayalı Olmayan Kamu Gelirleri 87
1.1.2.1. Mülk, Teşebbüs ve Özelleştirme Gelirleri 87
1.1.2.2. Bağış ve Yardımlar 88
1.1.2.3. Zorunlu Olmayan Borçlar 89
1.2. Geliri Elde Eden Birim Açısından Kamu Geliri Ayrımı 89
1.3. Süreklilik Açısından Kamu Geliri Ayrımı 90
1.4. Klasik ve Modern Maliyecilere Göre Kamu Geliri Ayrımı 90
2. VERGİNİN FONKSİYONLARI 91
3. VERGİLENDİRME TEKNİĞİ 94
3.1. Vergi Yükümlüsü 94
3.1.1. Vergi Mükellefi 95
3.1.2. Vergi Sorumlusu 96
3.2. Verginin Konusu 99
3.3. Verginin Matrahı 100
3.3.1. Vergi Matrahının Tespiti 101
3.3.2. Vergi Matrahı Tespit Yöntemleri 101
3.4. Vergi Ehliyeti 102
3.5. Vergiyi Doğuran Olay 103
4. VERGİLENDİRME SÜRECİ 105
4.1. Verginin Tarhı 105
4.2. Verginin Tebliği 106
4.3. Verginin Tahakkuku 106
4.4. Verginin Tahsili 107
5. VERGİ ORANLARI 108
5.1. Düz Oranlı Vergiler 109
5.2. Azalan Oranlı Vergiler 109
5.3. Artan Oranlı Vergiler 109
5.3.1. Dilim Usulü Artan Oranlılık 110
5.3.2. Sınıf Usulü Artan Oranlılık 111
5.3.3. Gizli Artan Oranlılık 113
5.3.4. Tersine Artan Oranlılık 113
6. VERGİ YÜKÜ 114
6.1. Toplam Vergi Yükü 114
6.2. Bireysel Vergi Yükü 116
7. VERGİLERİN SINIFLANDIRILMASI 116
7.1. Şahsi Vergiler–Objektif Vergiler 116
7.1.1. En Az Geçim İndirimi 117
7.1.2. Muafiyet ve İstisnaların Varlığı 118
7.1.3. Ayırma Kuramı 118
7.1.4. Artan Oranlılık 118
7.2. Dolaylı Vergiler–Dolaysız Vergiler 118
7.3. Kaynağına Göre Sınıflandırma 119
7.3.1. Gelir Vergileri 119
7.3.1.1. Kaynak Kuramı 120
7.3.1.2. Safi Artış Kuramı 120
7.3.2. Servet Vergileri 120
7.3.3. Harcama Vergileri 121
8. VERGİ HARCAMASI 122
9. VERGİYE KARŞI TEPKİLER 123
9.1. Verginin İkame ve Gelir Etkisi 123
9.2. Verginin Yansıması 126
9.3. Vergiden Kaçınma–Vergi Kaçırma 129
10. VERGİ GREVİ – VERGİ REDDİ 133
11. VERGİ BİLİNCİ VE AHLAKI 134
12. KAMU GELİRLERİNE İLİŞKİN DİĞER KAVRAMLAR 135
12.1. Vergi Maliyeti 135
12.2. Vergi Kapasitesi 136
12.3. Vergi Gayreti 136
12.4. Verginin Amortismanı ve Kapitalizasyonu 136
12.5. Vergi Erozyonu 137
12.6. Vergi Planlaması 137
12.7. Mali Aldanma 137
12.8. Mali Zorlanma 138
12.9. Mali Tatil 138
12.10. Vergi Tatili 138
12.11. Çifte Vergilendirme 139
12.12. Vergi Cennetleri 139
12.13. Tobin Vergisi 140
Üçüncü Bölüm
KAMU BORÇLANMASI
1. BORÇLANMANIN TANIMI, KONUSU VE KAPSAMI 143
1.1. Kamu Borçlanması ve Özel Borçlanma Ayrımı 144
1.2. Kamu Borçlanması ve Vergi Ayrımı 146
1.3. Kamu Borçlanması Konusunda Klasik ve Modern İktisatçıların Görüşleri 149
1.3.1. Kamu Borçlanması Konusunda Klasik Görüş 150
1.3.2. Kamu Borçlanması Konusunda Modern Görüş 152
2. KAMU BORÇLANMASIYLA ULAŞILMASI HEDEFLENEN AMAÇLAR 154
2.1. Kamu Harcamalarını Finanse Etmek için Borçlanma 154
2.2. Olağanüstü Harcamaları Finanse Etmek için Borçlanma 155
2.3. Yatırım Harcamalarını Finanse Etmek için Borçlanma 155
2.4. Bütçe Denkliğini Sağlamak için Borçlanma 156
2.5. Borç Ödemek için Borçlanma 156
2.6. Maliye Politikasının Amaçlarını Gerçekleştirmek için Borçlanma 157
3. KAMU BORÇLANMASININ HUKUKİ NİTELİKLERİ 158
4. KAMU BORÇLANMASININ SINIFLANDIRILMASI 158
4.1. Kamu Borçlarının Vadelerine Göre Sınıflandırılması 158
4.1.1. Kısa Vadeli Borçlar (Dalgalı Borçlar) 162
4.1.1.1. Kısa Vadeli Borçlara Başvurulma Nedeni 162
4.1.1.2. Kısa Vadeli Borç Türleri 163
4.1.2. Uzun Vadeli Borçlar 165
4.2. Kamu Borçlarının Kaynağına Göre Sınıflandırılması 166
4.2.1. İç Borçlar 167
4.2.2. Dış Borçlar 167
4.3. Kamu Borçlarının Zorunlu ve Gönüllü Olma Durumuna Göre Sınıflandırılması 170
4.3.1. Gönüllü (ihtiyari) devlet borçları 170
4.3.2. Zorunlu (cebri) devlet borçları 171
5. BORÇLANMA KÂĞIDI ALANLARA SAĞLANAN MENFAATLER 171
5.1. Borçlanma Faiz Oranını Dolaylı Yoldan Yükselten Uygulamalar 171
5.1.1. Borçlanma Faizi 171
5.1.2. İtfa Primi ve Başabaşın Altında İhraç 172
5.1.3. Primli ve İkramiyeli İhraç 173
5.1.4. Vergi Avantajları 173
5.2. Alacağın Paraya Çevrilmesini Kolaylaştırıcı Önlemler 174
5.2.1. Devlet Tahvillerinin İhalelerde Teminat Olarak Gösterilmesi 174
5.2.2. Devlet Tahvillerinin Vergi Ödemelerinde Kullanılması 174
5.2.3. Vadesinden Önce Paraya Çevrilebilmesi 174
5.3. Paranın Değerindeki Değişmelere Karşı Önlemler (Altın, Kambiyo ve Fiyat Endeksi) 175
6. İÇ BORÇLANMA ARAÇLARININ SATIŞ YÖNTEMLERİ 176
6.1. İhale ile Satış Yöntemi 177
6.2. TAP (musluk) Yöntemi 178
6.3. Doğrudan Satış Yöntemi 178
6.4. Halka Arz Yöntemi 179
7. TÜRKİYE’DE BORÇ YÖNETİMİNE İLİŞKİN MEVZUAT DEĞİŞİMİNİN KRONOLOJİK SEYRİ 179
8. KAMU BORÇ YÖNETİMİ 183
8.1. Olağan Borç Yönetimi 183
8.2. Olağanüstü Borç Yönetimi 184
9. KAMU BORÇLANMASINA İLİŞKİN BAZI TEMEL KAVRAMLAR 186
10. BORÇLANMAYA İLİŞKİN BAZI SORU VE CEVAPLAR 190
10.1. Hazine İhalesi Nedir? 190
10.2. İhalelere Kimler Katılır? 191
10.3. Hazine İhaleleri Ne Zaman Yapılır? 191
10.4. Satın Alınan Senetler Nerede Saklanır? 192
10.5. Devlet Tahvili ve Hazine Bonolarını Nasıl Alabilirim? 192
10.6. Birincil Piyasa ve İkincil Piyasa Ne Demektir? 193
10.7. Devlet İç Borçlanma Senedi Nedir? 193
10.8. Hazine neden DİBS İhraç Eder? 193
10.9. Hazine Tarafından Gerçekleştirilen Borçlanma İşlemlerinin Dayanağı Nedir? 194
10.10. ISIN Kod Nedir? 194
10.11. Kuponlu ya da Kuponsuz İhraç Ne Demektir? 194
10.12. STRIPS (Separate Trading of Registered Interest and Principal of Securities) Nedir? 194
10.13. DİBS İhalelerinde Ne tür Borçlanma Yöntemleri Kullanılır? 195
10.14. DİBS’lerde Zamanaşımı Var mı? 195
10.15. Kira Sertifikası Nedir? 196
10.16. Piyasa Yapıcılığı Sistemi Nedir? 196
10.17. Türkiye Brüt ve Net Dış Borç Stoku Neyi İfade Etmektedir? 196
11. TÜRKİYE’DE KAMU BORÇLARININ GÜNCEL DURUMU 197
Dördüncü Bölüm
KAMU BÜTÇESİ
1. BÜTÇE KURAMI 201
1.1. Bütçenin Tanımı 201
1.2. Bütçenin Tarihi Gelişimi 203
1.2.1. İngiltere 203
1.2.2. Fransa 204
1.2.3. Amerika Birleşik Devletleri 204
1.2.4. Türkiye’de Bütçenin Gelişim Süreci 205
1.3. Bütçe Sistemleri 206
1.3.1. Klasik (Geleneksel) Bütçe Sistemi 206
1.3.2. Performans Bütçe Sistemi 207
1.3.3. Program Bütçe Sistemi 207
1.3.4. Program Bütçe–Performans Bütçe Ayrımı 208
1.3.5. Planlama–Programlama Bütçe Sistemi (PPBS) 209
1.3.6. Sıfır Esaslı Bütçe Sistemi 209
1.3.7. Analitik Bütçe 209
1.4. Devlet Bütçesinin Dayandığı Temel İlkeler 210
1.4.1. Genellik İlkesi 211
1.4.2. Birlik İlkesi 211
1.4.3. Anlaşılır Olma (Açıklık) İlkesi 212
1.4.4. Doğruluk İlkesi 212
1.4.5. Samimiyet İlkesi 212
1.4.6. Yıllık Olma İlkesi 212
1.4.7. Denk Olma (Tevzin) İlkesi 212
1.4.8. Aleniyet (Şeffaflık–Saydamlık) İlkesi 213
1.4.9. Ön İzin İlkesi 213
1.5. 5018 sayılı Kanun Uyarınca Kamu Maliyesinin Temel İlkeleri 214
1.6. 5018 sayılı Kanun Uyarınca Bütçe İlkeleri 215
1.7. Bütçenin Fonksiyonları 217
1.8. Bütçeye İlişkin Temel Kavramlar 218
2. TÜRK BÜTÇE SİSTEMİ 221
2.1. 5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununda Yer Alan Bütçeye İlişkin Kavramlar 221
2.2. Bütçe Türleri ve Kapsamı 223
2.3. Kamu Kaynağının Kullanılmasının Genel Esasları 233
2.3.1. Mali Saydamlık 233
2.3.2. Hesap Verme Sorumluluğu 234
2.4. Merkezi Yönetim Bütçesinin Hazırlanması 235
2.4.1. Orta Vadeli Program (OVP) 236
2.4.2. Bütçe Çağrısı ve Bütçe Hazırlama Rehberi 236
2.4.3. Gider Bütçesinin Hazırlanması 237
2.4.4. Plan Bütçe Komisyonunda Görüşülmesi 239
2.4.5. Genel Kurulda Görüşülmesi 240
2.5. Geçici Bütçe 242
2.6. Bütçeden Yapılan Ödeneğin Esasları 243
2.6.1. Ödeneklerin Kullanılması 243
2.6.1.1. Yüklenmeye Girişilmesi 245
2.6.1.2. Ödenekler Tahakkuku 246
2.6.1.3. Ödeneklerin Ödeme Emrine Bağlanması ve Ödenmesi 246
2.6.1.4. Ödenemeyen Giderler 247
2.6.1.5. Ön Ödeme 248
2.6.1.6. Harcama Yetkisi 249
2.6.1.7. Muhasebe Yetkilisi 251
2.6.2. Ödenek Aktarmaları 252
2.6.3. Yedek Ödenek 253
2.6.4. Örtülü Ödenek 253
2.7. Gelirlerin Toplanmasına İlişkin Esaslar 254
2.7.1. Gelirlerin Dayanakları 254
2.7.2. Özel Gelirler 256
2.7.3. Bağış ve Yardımlar 256
2.8. Bütçe Kapatma Usulleri 257
2.8.1. Egzersiz (hesap dönemi) Yöntemi 258
2.8.2. Jestiyon (yönetim dönemi) Yöntemi 258
2.9. Bütçe Denetimi 258
2.9.1. Bütçenin Yasama Denetimi 259
2.9.1.1. Faaliyet Raporları 259
2.9.1.2. Kesin Hesap Kanunu 260
2.9.1.3. Genel Uygunluk Bildirimi 262
2.9.2. Bütçenin İdari Denetimi 262
2.9.2.1. İç Kontrol 262
2.9.2.2. Ön Mali Kontrol 263
2.9.2.3. İç Denetim 263
2.9.3. Bütçenin Yargısal Denetimi 266
2.10. Yaptırımlar ve Yetkili Merciler 267
2.10.1. Ödenek Üstü Harcama 267
2.10.2. Kamu Zararı 268
2.10.3. Yetkisiz Tahsil ve Ödeme 269
2.10.4. Para Cezaları ve Yetkili Merciler 269
2.10.5. Zamanaşımı 270
Beşinci Bölüm
MALİYE POLİTİKASI
1. MALİYE POLİTİKASININ DOĞUŞU 271
2. İKTİSAT POLİTİKASININ AMAÇLARI, ARAÇLARI VE MALİYE POLİTİKASI 276
2.1. Para Politikası 276
2.2. Gelirler Politikası 278
2.3. Maliye Politikası 278
3. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI VE ARAÇLARI 279
3.1. Ekonomik İstikrarı Sağlamak 279
3.2. Ekonomik Büyüme ve Kalkınmayı Sağlamak 280
3.3. Gelir Dağılımında Adaleti Sağlamak 281
4. İRADİ VE İRADİ OLMAYAN MALİYE POLİTİKALARI 284
5. EKONOMİK İSTİKRARI SAĞLAMADA MALİYE POLİTİKASI 288
5.1. Enflasyonla Mücadelede Maliye Politikası 288
5.2. Durgunlukla Mücadelede Maliye Politikası 289
5.3. Stagflasyonla Mücadelede Maliye Politikası 290
6. EKONOMİK BÜYÜMEYİ SAĞLAMADA MALİYE POLİTİKASI 291
7. GELİR DAĞILIMINDA ADALETİ SAĞLAMADA MALİYE POLİTİKASI 293
Kaynakça 295 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
