İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Takdim 5
Önsöz 7
Kısaltmalar 15
Giriş 17
Birinci Bölüm
AKILLI SÖZLEŞMELERE GENEL BİR BAKIŞ
I. TEKNİK AÇIDAN AKILLI SÖZLEŞMELER 19
A. Akıllı Sözleşme Kavramı 19
1. Akıllı Sözleşme Teknolojisinin Temelini Oluşturan Bazı Kavramlar 19
a. Blokzinciri 19
b. Ethereum 27
c. Uzlaşma Mekanizması 29
d. Dijital İmza 32
2. Akıllı Sözleşmenin Kısa Tarihçesi ve Tanımı 33
B. Akıllı Sözleşmelerin Özellikleri 36
1. Güvenlik 36
2. Kesinlik 37
3. Şeffaflık 37
4. Psödonimlik 38
5. Değişmezlik 40
6. Edimlerin Otomatik İfasını Mümkün Kılması 41
7. Hızlılık ve Düşük Maliyet 43
8. Üçüncü Kişilerin Müdahalesi 45
a. Aracılar 45
b. Oracle’lar 47
II. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA AKILLI SÖZLEŞMELER 48
A. Genel Olarak 48
B. Amerika Birleşik Devletleri 49
C. Avrupa Birliği 51
D. İngiltere 53
E. Rusya 53
F. Türkiye 54
III. AKILLI SÖZLEŞMELERİN HUKUKİ NİTELİĞİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLER 61
A. Akıllı Sözleşmenin Geleneksel Anlamda Bir Sözleşme Niteliği Taşımadığı Görüşü 61
B. Akıllı Sözleşmenin Sözleşme Hukuku Prensiplerine Tabi Olduğu Görüşü 63
C. Değerlendirmemiz 64
IV. AKILLI SÖZLEŞMELERİN BENZER KURUMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI 67
A. Akıllı Hukuki Sözleşme ve Akıllı Sözleşme Kodu 67
B. On–Chain ve Off–Chain Akıllı Sözleşmeler 68
C. Ürün Otomatları ve Akıllı Sözleşme 70
D. Elektronik Sözleşme ve Akıllı Sözleşme 71
İkinci Bölüm
AKILLI SÖZLEŞMELERİN KURULMASI VE GEÇERLİLİĞİ
I. AKILLI SÖZLEŞMELERİN KURULMASI 73
A. Genel Olarak Sözleşmelerin Kurulması 73
B. Akıllı Sözleşmelerin Kurulması 74
1. Karşılıklı ve Birbirine Uygun İrade Beyanları 75
a. Akıllı Sözleşmede İrade Beyanı 75
b. Akıllı Sözleşmede İrade Beyanının Unsurları 77
c. Akıllı Sözleşmede Karşılıklı İrade Beyanlarının Birbirine Uygunluğu 79
2. Öneri 80
3. Kabul 82
4. Akıllı Sözleşmenin Kurulduğu An ile Hüküm ve Sonuçlarını Doğurduğu An 83
5. Öneri ve Kabulün Geri Alınması 86
II. AKILLI SÖZLEŞMELERİN GEÇERLİLİĞİ 87
A. Genel Olarak Sözleşmelerin Geçerlilik Şartları 87
1. Ehliyet 87
2. Sözleşmenin Konusunun Hukukun Emredici Kurallarına, Kamu Düzenine, Ahlâka ve Kişilik Haklarına Aykırı Olmaması 89
3. Sözleşmenin Konusunun İmkânsız Olmaması 90
4. İrade Beyanlarında Sakatlık Olmaması 91
5. Sözleşmenin Muvazaalı Olmaması 93
6. Şekil Şartı Öngörülen Sözleşmelerde Şekle Uyulması 93
7. Aşırı Yararlanma (Gabin) Bulunmaması 95
8. Genel İşlem Koşullarına Getirilen Sınırlara Uyulması 95
B. Akıllı Sözleşmelerin Geçerliliğinde Özellik Arz Eden Durumlar 97
1. Genel Olarak 97
2. Akıllı Sözleşmelerde Tarafların Ehliyetinin Tespiti 97
a. Kimliği Belirsiz Kişilerle Sözleşme Kurulması 97
b. Özel ve Kamuya Açık Blokzincirlerinde Tarafların Kimliğinin Tespiti 99
c. Off–Chain ve On–Chain Akıllı Sözleşmelerde Tarafların Kimliğinin Tespiti 99
d. Akıllı Sözleşmelerde Tarafların Ehliyetinin Tespiti Sorunu ve Getirilen Çözüm Önerileri 100
3. İrade Beyanlarında Sakatlık Bulunması 103
a. Akıllı Sözleşmede Kullanılan Dilin Geçerliliği 103
b. Taraflardan Birinin Programlama Dilini Anlamaması 107
c. İrade Beyanlarının Yanılma, Aldatma veya Korkutma ile Sakat Olması 109
4. Şekil Şartı Öngörülen Sözleşmelerin Akıllı Sözleşme Şeklinde Kurulması 111
a. Adi Yazılı Şekle Bağlı Sözleşmeler 112
b. Resmî Şekle Bağlı Sözleşmeler 115
c. Şekle Bağlı Sözleşmelerin Akıllı Sözleşme Şeklinde Kurulabilmesi Önündeki Engellere Yönelik Çözüm Önerileri 117
(1) Kriptografik İmzanın Güvenli Elektronik İmzaya Benzetilmesi 117
(2) Resmi Makamların Dijital Sertifika Kullanarak Akıllı Sözleşme Prosedürüne Katılması 119
5. Akıllı Sözleşmelerde Genel İşlem Koşulları 120
a. Akıllı Sözleşmelerin Yürürlük Denetimi 121
b. Akıllı Sözleşmelerin Yorum Denetimi 122
c. Akıllı Sözleşmelerin İçerik Denetimi 123
Üçüncü Bölüm
CODE IS LAW VE CODE AS LAW PRENSİPLERİ DOĞRULTUSUNDA AKILLI SÖZLEŞMELERİN İÇERİĞİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ, HÜKÜMSÜZLÜĞÜ VE SONA ERMESİ
I. CODE IS LAW VE CODE AS LAW PRENSİPLERİ 125
A. Code is Law ve Code as Law Prensipleri 125
B. Ex Ante Denetim 127
II. AKILLI SÖZLEŞMELERİN İÇERİĞİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ 130
A. Akıllı Sözleşmelerin Yorumlanması ve Tamamlanması 130
1. Genel Olarak Sözleşmelerin Yorumlanması 130
2. Genel Olarak Sözleşmelerin Tamamlanması 131
3. Akılı Sözleşmelerin Yorumlanması ve Tamamlanması 132
a. Off–Chain Akıllı Sözleşmeler 137
b. On–Chain Akıllı Sözleşmeler 138
B. Akıllı Sözleşmelerin Uyarlanması 139
1. Genel Olarak Sözleşmelerin Uyarlanması 139
2. Akıllı Sözleşmelerin Uyarlanması 139
III. AKILLI SÖZLEŞMELERİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ 141
A. Genel Olarak Hükümsüzlük 141
B. Akıllı Sözleşmelerde Yokluk 143
C. Akıllı Sözleşmelerde Kesin Hükümsüzlük 145
D. Akıllı Sözleşmelerde İptal Edilebilirlik 147
E. Akıllı Sözleşmelerde Noksanlık 148
V. AKILLI SÖZLEŞMELERİN SONA ERMESİ 149
A. Genel Olarak Sözleşmelerin Sona Ermesi 149
1. Borcu Sona Erdiren Sebepler 149
2. Borç İlişkisini Sona Erdiren Sebepler 149
B. Akıllı Sözleşmelerin Sona Ermesi 150
1. Akıllı Sözleşmenin İfa ile Sona Ermesi 150
2. İkale (Bozma) Sözleşmesi 150
3. Akıllı Sözleşmenin Feshi 151
3. Akıllı Sözleşmeden Dönme 152
4. Geri Alma 156
5. Akıllı Sözleşmenin İptali 157
Sonuç 159
Kaynaklar 167
Kavram Dizini 183 |