|
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖN SÖZ İİİ
TABLOLAR LİSTESİ Xİİİ
ŞEKİLLER LİSTESİ XİV
GİRİŞ 1
BİRİNCİ BÖLÜM
GÖÇ, ULUSLARARASI GÖÇ VE SİYASALLAŞMA 1
1.1. Göç ve Uluslararası Göç 1
1.2. Uluslararası Göç Türleri 4
1.2.1. Emek Göçleri 5
1.2.2. Sığınma ve Mültecilik 6
1.2.3. Kitlesel Sığınma 9
1.2.4. Transit Göç 10
1.2.5. Yaşam Biçimi Göçleri 10
1.2.6. Beyin Göçü ve Yüksek Nitelikli Göç Hareketleri 11
1.2. Göç Süreçlerinde Kabul Mekanizmalarına İlişkin Yaklaşımlar 12
1.3. Göçün Siyasallaşması Üzerine Bir Tartışma 17
1.3.1. Siyasallaşmadan Güvenlik Söylemlerine Uluslararası Göç 23
1.3.2. Avrupa Birliği’nin Ortak Sınır ve Göç Politikaları Geliştirme Denemeleri:
“Kale Avrupası” İnşası 26
1.3.3. Sosyal ve Siyasal Bağlam Odaklarından Hareketle Avrupa Birliği Ülkelerinde
Göç Tartışmaları ve Siyasal Partilerin Göç Politikaları 31
1.3.3.1. İsveç’in Göç Politikaları 32
1.3.3.2. Avusturya’nın Göç Politikaları 34
1.3.3.3. Belçika’nın Göç Politikaları 37
1.3.3.4. Almanya’nın Göç Politikaları 39
1.3.3.5. İngiltere’nin Göç Politikaları 42
1.3.3.6. Hollanda’nın Göç Politikaları 45
1.3.3.7. Fransa’nın Göç Politikaları 48
1.3.3.8. Danimarka’nın Göç Politikaları 52
1.3.3.9. Yunanistan’ın Göç Politikaları 53
1.3.3.10. İtalya’nın Göç Politikaları 55
1.3.4. Farklılaşan Örnekler Çerçevesinde Diğer Avrupa Birliği Ülkelerine Bakış 58
1.3.4.1. İspanya’nın Göç Politikaları 59
1.3.4.2. Macaristan’ın Göç Politikaları 60
1.4. Bölüm Değerlendirmesi 61
İKİNCİ BÖLÜM
TÜRKİYE’NİN 1923–1990 ARASI KAYNAK VE HEDEF OLDUĞU ULUSLARARASI GÖÇLERİN
YAPILARI 63
2.1. Araştırma Yöntemi 63
2.2. Ulus Devlet Öncesi 19. ve 20. Yüzyıl Osmanlı İdeolojik Tartışmalarında
Göç Süreçlerinin Etkisi 70
2.2.1. Osmanlıcılık Düşüncesi ve Osmanlılık Kimliğinde Göç ve Nüfus Etmeni 70
2.2.2. İslam Felsefesinde Göç Olgusu ve Göçler Çerçevesinde Osmanlı’da İslamcılık
İdeolojisi 80
2.2.3. Türkçülük–Milliyetçilik İdeolojisinde Göçlerin Etkisi ve Ulusal Mücadelede
Demografi Etmeni 91
2.3. Türkiye’de Ulus Devlet İnşasında Uluslararası Göç Pratikleri 104
2.3.1. Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluş Sürecinde Uluslararası Göç Politikaları ve
Verdiği Göçler (1923–1950) 106
2.3.1.1. Lozan Antlaşması, Mübadele ve Azınlıklar 107
2.3.1.2. Türkiye Cumhuriyeti’nde Ulus İnşası ve Türkiye’den Gayrimüslim
Göç Hareketleri (1923–1950) 109
2.3.1.2.1. Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluş Yıllarında Ulusçuluk Anlayışı 110
2.3.1.2.2. Ulus Devlet İnşa Sürecinde Gayrimüslim Göç Hareketleri
(1923–1950) 118
2.3.2. Türkiye Cumhuriyeti’nin Hedef Olduğu Uluslararası Göçler (1923–1950) 130
2.3.2.1. Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluş Sürecinde Uluslararası
Göç Politikaları ve Aldığı Göçler 130
2.4. 1950–1990 Arası Türkiye ve Uluslararası Göç Hareketleri 137
2.4.1. Türkiye’nin Kaynak Olduğu Uluslararası Göç Hareketleri 137
2.4.1.1. Gayrimüslim Göç Hareketleri 137
2.4.1.2. Emek Göçleri ve İltica Hareketleri 144
2.4.1.3. Kıbrıs’a Yönelik Göçler 146
2.4.2. 1950–1990 Arası Türkiye ve Uluslararası Göç Hareketleri 147
2.4.2.1. Türkiye’ye Yönelik Uluslararası Göç Hareketleri 148
2.4.2.1.1. 1951, 1968 ve 1989 Bulgaristan Kaynaklı Göç Hareketleri 148
2.5. 1990 Öncesi Göç Süreçlerine İlişkin Genel Değerlendirme 150
2.6. 1990 Sonrası Göç Hareketleri ve Siyasal Partilerin Göç Politikaları 151
2.6.1. Düzensiz Ermeni Göçü ve Siyasal Partilerin Politikaları 152
2.6.1.1. Düzensiz Ermeni Göçü ve Siyasal Partilerin Politikalarının
Değerlendirilmesi 157
2.6.2. Irak’ın Kuzeyinden Türkiye’ye Yönelik Göç Hareketleri ve Siyasal Parti
Politikaları 161
2.6.2.1. Irak’ın Kuzeyinden Yönelen Göç Hareketliliği ve Siyasal Parti
Politikalarının Değerlendirilmesi 166
2.6.3. SSCB Sonrası Göç Hareketleri ve Siyasal Parti Politikaları 173
2.6.3.1. SSCB Sonrası Göç Hareketleri ve Siyasal Parti Politikalarının
Değerlendirilmesi 179
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
2011 SONRASI SURİYE KÖKENLİ SIĞINMA HAREKETİ VE SİYASAL PARTİLERİN
POLİTİKALARI 185
3.1. 24. Dönem TBMM’de Grup Kurmak Suretiyle Temsil Kabiliyeti Yakalayan Siyasal
Partilerin Politikaları (2011–2015) 187
3.1.1. AK Parti’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları (2011–2015) 189
3.1.1.1. Hukuki Statü ve Kurumsal Yapılanma ile İlgili Hükûmet Politikaları 189
3.1.1.2. Suriyelilere Yönelik Tanımlamalar ve Kalıcılık ile Geçicilik Arasında
Kamusal Söylem 191
3.1.1.3. Çalışma Hayatı 193
3.1.1.4. Eğitim Politikaları 193
3.1.1.5. Sağlık 194
3.1.1.6. Seçim Beyannamesi 195
3.1.1.7. AK Parti’nin Suriye Kökenli Göç Hareketi Politikalarının Genel
Değerlendirmesi (2011–2015) 197
3.1.2. CHP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları (2011–2015) 199
3.1.2.1. Sağlık Politikası 199
3.1.2.2. Adalet ve Kamu Güvenliği Endişeleri 200
3.1.2.3. Ekonomi Politikası 201
3.1.2.4. Oy ve Vatandaşlık 202
3.1.2.5. Eğitim 203
3.1.2.6. Dış Politika Eleştirisi Bağlamında Geri Gönderme Politikası 204
3.1.2.7. Göç Hareketinin Aile Yapılarına Etkileri Konusundaki Endişeler 205
3.1.2.8. Suriyelilerin Mağduriyetlerine İlişkin Yaklaşımlar 205
3.1.2.9. CHP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine Yönelik 2011–2015 Arası
Politikalarına İlişkin Bir Değerlendirme 206
3.1.3. MHP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları (2011–2015) 212
3.1.3.1. Sağlık 212
3.1.3.2. Adalet ve Kamu Güvenliği 212
3.1.3.3. Ekonomi 213
3.1.3.4. Oy ve Vatandaşlık 214
3.1.3.5. Eğitim 215
3.1.3.6. Dış Politika Eleştirisi Bağlamında Değerlendirmeler 215
3.1.3.7. Göç Hareketinin Aile Yapılarına Etkileri Konusundaki Endişeler 216
3.1.3.8. Suriyelilerin Hak ve Mağduriyetlerine İlişkin Yaklaşımlar 216
3.1.3.9. MHP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine Yönelik 2011–2015 Arası
Politikalarına İlişkin Bir Değerlendirme 217
3.1.4. BDP–HDP’nin Türkiye’deki Suriyeliler Konulu Politikaları (2011–2015) 219
3.1.4.1. Sağlık 219
3.1.4.2. Adalet ve Kamu Güvenliği 220
3.1.4.3. Ekonomi 220
3.1.4.4. Oy ve Vatandaşlık 221
3.1.4.5. Eğitim 221
3.1.4.6. Dış Politika Eleştirisi 222
3.1.4.7. Statü ve Coğrafi Çekince Şartı 222
3.1.4.8. Suriyelilerin Karşılaşmış Oldukları Kötü Muamele ve Mağduriyetlerine
İlişkin Yaklaşımlar 222
3.1.4.9. BDP/HDP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine Yönelik 2011–2015 Arası
Politikalarına İlişkin Bir Değerlendirme 223
3.2. 25. Dönem TBMM’de Grup Kurmak Suretiyle Temsil Kabiliyeti Yakalayan Siyasal
Partilerin Politikaları (7 Haziran 2015– 1 Kasım 2015) 225
3.2.1. AK Parti’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları 226
3.2.2. CHP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları 227
3.2.3. MHP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları 230
3.2.4. HDP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları 231
3.3. 26. Dönem TBMM’de Grup Kurmak Suretiyle Temsil Kabiliyeti Yakalayan
Siyasal Partilerin Politikaları (1 Kasım 2015–24 Haziran 2018) 232
3.3.1. AK Parti’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları
(2015–2018) 233
3.3.1.1. Türkiye’deki Suriyelilere Yönelik Vatandaşlık Politikasının Temelleri 233
3.3.1.2. Çalışma Hayatı 235
3.3.1.3. Eğitim 236
3.3.1.4. Dış Politika 236
3.3.1.5. Sağlık 238
3.3.1.6. Seçim Beyannamesi 239
3.3.1.7. AK Parti’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine Yönelik 2015–2018
Arası Politikalarına İlişkin Bir Değerlendirme 241
3.3.2. CHP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları (2015–2018) 243
3.3.2.1. Sağlık 243
3.3.2.2. Adalet ve Kamu Güvenliği 243
3.3.2.3. Ekonomi 244
3.3.2.4. Oy ve Vatandaşlık 245
3.3.2.5. Eğitim 245
3.3.2.6. Dış Politika Eleştirileri 246
3.3.2.7. Göç Hareketinin Aile Yapılarına Etkileri Konusundaki Endişeler 247
3.3.2.8. Suriyelilerin Mağduriyetlerine İlişkin Yaklaşımlar 247
3.3.2.9. CHP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine Yönelik 2015–2018
Arası Politikalarına İlişkin Bir Değerlendirme 248
3.3.3. MHP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları (2015–2018) 251
3.3.3.1. Sağlık 251
3.3.3.2. Adalet ve Kamu Güvenliği 251
3.3.3.3. Ekonomi 252
3.3.3.4. Oy ve Vatandaşlık 252
3.3.3.5. Eğitim 254
3.3.3.6. Dış Politika, Ulusal Güvenlik ve Geri Gönderme Politikası Bağlamında
Suriyeliler 255
3.3.3.7. Göç Hareketinin Aile Yapılarına Etkileri Konusundaki Endişeler 256
3.3.3.8. Suriyelilerin Mağduriyetlerine İlişkin Yaklaşımlar 256
3.3.3.9. MHP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine Yönelik 2015–2018 Arası Politikalarına
İlişkin Bir Değerlendirme 257
3.3.4. HDP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları (2015–2018) 262
3.3.4.1. Sağlık 262
3.3.4.2. Adalet ve Kamu Güvenliği 262
3.3.4.3. Ekonomi 262
3.3.4.4. Oy ve Vatandaşlık 263
3.3.4.5. Eğitim 265
3.3.4.6. Dış Politika Eleştirisi 265
3.3.4.7. Statü ve Coğrafi Çekince Şartı 266
3.3.4.8. Suriyelilerin Karşılaşmış Oldukları Kötü Muamele ve
Mağduriyetlerine İlişkin Yaklaşımlar 266
3.3.4.9. Göç Hareketinin Aile Yapılarına Etkileri Konusundaki Endişeler 267
3.3.4.10. HDP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine Yönelik 2015–2018 Arası
Politikalarına İlişkin Bir Değerlendirme 267
3.3.5. İYİ Parti’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları 270
3.4. Türkiye’deki Suriyeliler ve Siyasal Partilerin 2018 Sonrası Göç Politikaları 270
3.4.1. AK Parti’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları 270
3.4.2. CHP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları 272
3.4.3. HDP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları 277
3.4.4. İYİ Parti’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları 280
3.4.5. MHP’nin Suriye Kökenli Göç Hareketine İlişkin Politik Yaklaşımları 284
3.4.6. Siyasal Partilerin Göç Politikalarına İlişkin Teorik Bir Tartışma 285
3.5. Siyasallaşmada Yeni Aşama: Göç Dönemi Siyasal Partileri 291
3.5.1. İYİ Parti 292
3.5.2. Yeniden Refah Partisi 293
3.5.3. Gelecek Partisi 294
3.5.4. Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA) 296
3.5.5. Memleket Partisi 297
3.5.6. Zafer Partisi 298
SONUÇ VE TARTIŞMA 299
KAYNAKLAR 321 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
