İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖN SÖZ 7
YAZARLARIN BİYOGRAFİSİ 9
İÇİNDEKİLER 13
KISALTMALAR 17
GİRİŞ 19
I. BÖLÜM
HUKUKTA YANILMA KAVRAMI VE KURAMSAL AÇIKLAMALAR
A. YANILMA KAVRAMININ TANIMI 23
B. YANILMANIN HUKUKİ KONUMLANDIRILMASI VE NİTELİĞİ 24
1. Ceza Kanunlarını Bilmemek Mazeret Sayılmaz İlkesi 24
a) Genel Kural ve “Bilmeme”nin Kapsamı 24
b) Genel Kuraldaki Değişim: Doğal Suç–Yapay Suç Açısından Yaklaşım 28
2. Türk Ceza Hukukunda Yanılmanın Niteliği 31
3. Kavramsal Karşılaştırma: Hata Mı? Yanılma Mı? 34
4. Yanılma ve “Sapma” Farkı 37
C. YANILMANIN TÜRLERİ 38
1. Sınıflandırma: Hukuki ve Fiili Yanılma 39
a) Hukuki Yanılma 39
b) Fiili Yanılma 41
2. Sınıflandırma: Kastı Kaldıran Yanılma – Kusurluluğu Etkileyen Yanılma 44
a) Kastı ortadan kaldıran yanılma 45
i) Suçun maddi unsurlarında hata (Tipiklikte hata) 45
ii) Suçun nitelikli unsurlarında hata 50
iii) Hukuka uygunluk nedenlerinin maddi şartlarında hata 52
b) Kusurluluğu etkileyen yanılma 56
i) Kusurluluğu etkileyen nedenlerin maddi şartlarında hata 57
ii) İşlenen fiilin haksızlık oluşturduğu konusunda kaçınılmaz hata 58
3. Sınıflandırma: Esaslı – Esaslı Olmayan Yanılma 62
II. BÖLÜM
VERGİ CEZA HUKUKUNDA YANILMA
A. ANAYASAL AÇIDAN YANILMANIN KONUMU 65
B. “YANILMA”NIN AMACI 69
C. YANILMANIN KRONOLOJİK EVRİMİ 70
1. Mülga 5432 Sayılı Vergi Usul Kanunu’ndaki Düzenleme 70
2. 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’ndaki Düzenleme 72
3. 2365 sayılı Kanun ile Yapılan Değişiklik 73
4. 6009 sayılı Kanun ile Yapılan Değişiklik 74
Ç. YANILMADAN YARARLANABİLECEK OLANLAR 75
D. YANILMADAN YARARLANABİLME ŞARTLARI 78
1. Yetkili Makamların Yazı ile Yanlış Bilgi Vermesi 78
a) Yetkili Makam Kavramı ve Kapsamı 78
b) Yazı ile İzahat Verilmesi 84
i) Kişiye Özel İzahat Aracı: Özelge 84
ii) Özelge Dışındaki İşlemlerin Durumu 89
c) Yanlış Bilgi Verilmesi 90
d) İlliyet Bağı 92
2. Görüş Değişikliği 93
a) Kavramsal Olarak Görüş Değişikliği 93
b) Görüş Değişikliği ve Yanılma İlişkisi 94
c) Görüş Araçları: Özelge, Sirküler ve Genel Tebliğ 97
i) Genel Olarak 97
ii) Görüşlerin Geçmişe Yürümezliği Kuralı 99
3. İçtihat Değişikliği 100
E. YANILMANIN SONUÇLARI 102
1. Vergi Aslının Tahakkuk Ettirilmesi 102
2. Vergi Cezasının Hesaplanmaması 103
a) “Vergi Cezası” Kavramının Mahiyeti 103
b) Vergi Kabahatlerine Yönelik Cezaların Durumu 104
c) Vergi Suçlarına Yönelik Cezaların Durumu 105
i) VUK m. 369 açısından 105
ii) TCK m. 30 açısından 106
3. Gecikme Faizinin Alınmaması ve Gecikme Zammının Durumu 108
F. MUKAYESELİ HUKUK AÇISINDAN BAZI ÜLKE UYGULAMALARINDAN
ÖRNEKLER 112
1. Avustralya ve Yeni Zelanda 112
2. Fransa, İspanya ve Birleşik Krallık 113
3. Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada 114
4. Çekya ve Macaristan 115
III. BÖLÜM
VERGİ HUKUKUNDA YANILMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ
A. VERGİ HUKUKUNDA YANILMANIN HUKUKİ NİTELİĞİ VE SONUÇLARI 117
1. Doğru Kavramın Tespiti: Vergi Hukukunda Yanılma Mı? Yanıltma Mı? 117
2. Vergi Kanunlarını Bilmemek Mazeret Sayılmaz (Mı?) 120
3. Vergi Hukukunda Benimsenen Temel Yaklaşım: Özel Yasak Hatası 123
4. Vergi Suçları Açısından Kastı Ortadan Kaldıran Yanılma Mümkün Mü? 128
a) Suçun Maddi Unsuru: Hareket 130
b) İcraî– İhmalî Suçlar Açısından Değerlendirme 131
c) Tehlike ve Zarar Suçları Açısından Değerlendirme 134
ç) Genel ve Özgü Suçlar Açısından Değerlendirme 137
d) Vergi Suçları Bakımından Değerlendirme 140
i) Vergi Kaçakçılığı Suçları Açısından TCK m.30 Kapsamında Yanılma 141
aaa) VUK m.359 (a–1) fıkrası açısından 144
bbb) VUK m.359 (a–2) fıkrası açısından 151
ccc) VUK m.359 (b) fıkrası açısından 159
ççç) VUK m.359 (c) fıkrası açısından 165
ddd) VUK m.359 (ç) fıkrası açısından 167
eee) VUK m.359 (d) fıkrası açısından 171
ii) Diğer Vergi Suçları Açısından Yanılma 173
B. YANILMANIN SONUCUNDA “VERGİ ASLI” HESAPLANMALI MI? 178
1. Bir Danıştay İçtihadı Çerçevesinde Durum Tespiti 178
2. Bir AYM İçtihadı Çerçevesinde Durum Tespiti 181
3. Geçmişe Yürümeme Kuralı Çerçevesinde Sorun Tespiti 185
4. Genel Tebliğ, Sirküler ve Özelgeler Açısından Durum Değerlendirmesi 188
5. Konu ile İlgili Yorumumuz 190
C. BİR ADALET TARTIŞMASI: GECİKME FAİZİNİN KONUMU 194
Ç. AYNI KONUDA BİRDEN FAZLA ÖZELGE TALEP EDEN MÜKELLEFLERİN
DURUMU 198
D. MESLEK ODALARI VE BİRLİKLERİN ÜYELERİ İÇİN ALDIĞI ÖZELGELERİN
DURUMU 199
E. DİĞER MÜKELLEFLER İÇİN VERİLEN ÖZELGELERİN DURUMU 203
F. ÖZELGELERE AYKIRI İNCELEME RAPORU YAZILAMAMASININ SONUÇLARI 207
G. YANILMA HALİNDE UZLAŞMA BAŞVURUSU YAPILMASI 211
Ğ. GELİR İDARESİ TARAFINDAN YAYIMLANAN DİĞER YAYINLARIN
DEĞERLENDİRİLMESİ 213
SONUÇ 215
YARARLANILAN KAYNAKLAR 223
KAVRAM DİZİNİ 233 |