|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Resimler ve Tablolar Listesi 19
Kısaltmalar Cetveli 21
1. Bölüm
BİR BİLİM OLARAK KRİMİNOLOJİ
§ 1. KRİMİNOLOJİ BİLİMİNİN DOĞUŞU 23
I. Temel Kavramlar 23
1. Kriminoloji 23
2. Suç (Verbrechen) 24
a. Doğal Hukuk Yaklaşımı 24
b. Sosyal Bilim Yaklaşımı 24
c. Hukuki Yaklaşım 25
3. Kriminolog 25
4. Suç Bilimleri 26
II. Doğum Yeri 26
III. Doğum Tarihi 27
IV. Konusu 27
§ 2. KRİMİNOLOJİ BİLİMİNDE OKULLAR VE METODOLOJİK YAKLAŞIMLAR 28
I. Kriminoloji Okulları 28
1. Klasik Okul 28
2. Pozitivist Okul (Antropoloji Okulu) 29
3. Sosyoloji Okulu 30
4. Modern Okul ya da Sentez Okulu 31
II. Metodolojik Yaklaşımlar 32
1. Faile Odaklanmış Geleneksel Kriminoloji 32
2. Yeni Kriminoloji ya da Eleştirel Kriminoloji 32
3. Anlayışçı Kriminoloji 33
4. Teorik Kriminoloji ya da Hukukçu Kriminolojisi 34
5. Marksist–Sosyalist Kriminoloji ya da Radikal Kriminoloji 34
6. Feminist Kriminoloji 34
III. Ülkesel Yaklaşımlar 35
1. İtalya 35
2. Fransa 35
3. Almanya 35
4. ABD 36
5. Türkiye 36
§ 3. KRİMİNOLOJİNİN ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ 37
I. Veri Analizi 37
II. Anket 38
III. Gözlem 39
IV. Deney 39
1. Milgram’ın Otorite Üzerine Sosyal Deneyi 40
2. Zimbardo’nun Hapishane Deneyi 41
V. Vaka İncelemesi 41
§ 4. KRİMİNOLOJİNİN ÇALIŞMA ALANLARI 42
I. Suç Etiyolojisi (Kriminal–Ätiologie) 42
II. Suç Profilaksisi (Verbrechensprophylaxe) 42
III. Viktimoloji 42
IV. Suç Pedagojisi (Kriminalpädagogik) 44
V. Penoloji 44
VI. Suç Fenomenolojisi (Kriminalphänomenologie) 45
§ 5. KRİMİNOLOJİNİN DİĞER BİLİM DALLARIYLA İLİŞKİSİ 46
I. Kriminoloji – Ceza Hukuku İlişkisi 47
II. Kriminoloji – Kriminalistik İlişkisi 48
III. Kriminoloji – Suç Politikası İlişkisi 49
IV. Kriminoloji – Sosyal Bilimler İlişkisi 50
1. Sosyoloji 50
2. Psikoloji 50
3. Diğer Sosyal Bilimler 50
V. Kriminoloji – Doğa Bilimleri İlişkisi 51
1. Psikiyatri 51
2. Adli Tıp 51
3. Etoloji 51
4. Etioloji 52
5. Diğer Doğa Bilimleri 52
§ 6. KRİMİNOLOJİ BİLİMİNİN CEZA ADALETİ SİSTEMİ İÇERİSİNDEKİ YERİ VE ROLÜ 52
I. Kriminolojinin Toplumsal Ödevi 52
II. Kriminologların Rolü ve Sorumluluğu 53
III. Yeni Metodolojinin Ceza Adaleti Sistemine Etkisi 53
§ 7. KRİMİNOLOJİ BİLİMİNİN ÖZELLİKLERİ 54
2. Bölüm
SUÇU AÇIKLAMAYA ÇALIŞAN GÖRÜŞLER:
KRİMİNOLOJİ TEORİLERİ
§ 8. SUÇ KAVRAMI VE SUÇ OLGUSU 55
I. Suç Kavramı 55
II. Suçun Ortaya Çıkışı: Suç Haline Getirme (Kriminalisierung) 55
III. Suçun Görünümü (Suç Fenomenolojisi) 56
§. 9. KRİMİNOLOJİ TEORİLERİ (KRIMINOLOGISCHE THEORIEN) HAKKINDA GENEL BİLGİ 57
§ 10. BİREY MERKEZLİ SUÇ TEORİLERİ 59
I. Fail Odaklı Suç Teorileri (Tätererorientierte Kriminalitätstheorien) 59
II. Suçun Mağduru Odaklı Suç Teorileri (Opferorientierte Kriminalitätstheorien) 59
1. Yaşam Tarzı Yaklaşımı (Das Lebensstil–Konzept) 59
2. Rutin Aktivite Teorisi (Die Routine Activity Theorie) 60
3. Kültürel Mağduriyet Teorisi (Die kulturelle Viktimisierungstheorie) 60
4. Öğrenilmiş Çaresizlik Teorisi (Die Theorie der erlernten Hilflosigkeit) 60
§ 11. TOPLUM MERKEZLİ SUÇ TEORİLERİ 61
I. Kültür Bilimi Odaklı Açıklamalar 61
1. Kültürlerin Çatışması Teorisi (Kulturkonfliktstheorie) 61
2. Alt Kültür Teorileri (Subkulturtheorien) 62
a. Varoş Mahalle Kültürü Teorisi 62
b. Ayrıştırıcı İmkanlar Teorisi (Differentielle Gelegenheiten) 62
c. Çokkültürlülük Yaklaşımı (Multi–Kulti) 63
II. Sosyoloji Bilimi Odaklı Açıklamalar 63
III. Antropoloji Merkezli Suç Teorileri 64
1. Biyolojik/Fiziksel Antropoloji Yaklaşımları 64
2. Antropometrik Yaklaşımlar 64
IV. Coğrafya ve Yaşanılan Yer Merkezli Suç Teorileri 64
1. Sosyal Ekoloji Teorisi 65
2. Kırık Camlar Teorisi (broken–windows–theorie) 65
§ 12. PSİKOLOJİ MERKEZLİ SUÇ TEORİLERİ 67
I. Koşullanma Teorileri 67
1. Edimsel Koşullanma (Operasyonel Şartlanma) 67
2. Suçsuz Yaşama Koşullanma (Konditionierung zu straffreiem Verhalten) 67
II. Saldırganlık Teorileri (Aggressivitätstheorien) 68
1. Yansıtma ya da Günah Keçisi Teorisi (Sündenbock Theorie) 69
2. Şiddet Döngüsü Yaklaşımı (Kreislauf der Gewalt) 69
3. Hüsran–Saldırı Hipotezi (Die Frustrations–Aggressions–Hypothese) 70
4. Heyecan Transferi Teorisi (Die Theorie von Erregungstransfer) 70
5. Karşılıklılık ve Saldırganlık (Reziprozität) 70
6. Çevresel Şartlar ve Saldırganlık 71
III. Temel İçgüdüler Teorisi 71
IV. Bağlanma Teorisi Kökenli Şekillendirme Teorisi (Prägungstheorie) 72
§ 13. PSİKİYATRİ MERKEZLİ SUÇ TEORİLERİ 72
I. Delilik Hali 72
1. Tam Delilik Hali 72
2. Kısmi Delilik Hali 73
II. Kişilik Bozukluğu (Psikopatlık) 73
1. Toplum Karşıtı Kişilik Bozukluğu (Störung des Sozialverhaltens) 74
2. Sosyal Kopukluk: Antisosyal Kişilik Bozukluğu (Antisoziale Persönlichkeitsstörung) 74
3. Çoklu Kişilik Bozukluğu (Dissoziale Persönlichkeitsstörung) 74
III. Zekâ Geriliği (Mental Deficiency) 75
§ 14. BİYOLOJİ MERKEZLİ SUÇ TEORİLERİ 76
I. Soya Çekim/Kalıtım Teorisi 77
II. Biyolojik Donanım Teorisi (Biologische Ausstattungstheorie) 78
III. Japon Kan Grubu Öğretisi (Ketsueki–Gata) 79
§ 15. BİRLEŞTİRİCİ SUÇ TEORİLERİ 80
I. Sosyo–Psikolojik Temelli Teoriler 80
1. Dışlanma Teorileri 80
a. Damgalama Teorisi (Labeling Approach/Etikettierungsansatz) 81
b. Damgalanma Teorisi (Stigmatisationstheorie) 82
2. Tekrar Edegelen Utangaçlık (Theorie der re–integrativen Beschämung) 83
3. Anomi Teorileri 83
a. Durkheim’in Anomi Teorisi 83
b. Merton’un Anomi Teorisi 84
4. Öğrenme Teorileri 85
a. Ayırıcı Birliktelikler (Theorie der differentiellen Assoziationen/Organizationen) 85
b. Ayırıcı Tanımlama (Theorie der differentiellen Identifikation) 86
c. Akers’in Sosyal Öğrenme Teorisi 87
d. Nötrleştirme (Değersizleştirme/Etkisizleştirme) Teknikleri Teorisi (Theorie der Neutralisierungstechniken) 87
5. Öğrenilmiş Çaresizlik Üzerine Kurulu Kariyer Teorisi 89
II. Sosyo–Biyolojik Temelli Teoriler 90
1. Sosyal Çevre Teorisi (soziale Milieu Theorie) 90
2. Enzim Teorisi 91
III. Sosyo–Ekonomik Temelli Teoriler 91
1. Akıllı Tercih Teorisi (Rational Choice Theorie) 91
2. Davranışsal İktisat (Behavioural Economics) Odaklı Suç Teorisi: Beklenti Teorisi (Prospect Theory) 92
3. Oyun Teorisi (Game Theory) 93
IV. Antropoloji, Psikoloji ve Anatomi Temelli Teoriler 93
1. Kafatasından Karakter Öğretisi (Frenoloji) 94
2. Tip Öğretisi (Typenlehre) 94
3. Biyometrik Yaklaşımlar (Fizyonomi) 96
§ 16. SUÇ TEORİLERİNDE YENİ YAKLAŞIMLAR 102
I. Kontrol Teorileri 102
1. Duraksama Teorisi (Reiss/Reckless) 102
2. Bağlılık Teorisi 103
3. Düşük Öz Kontrol Teorisi (Gottfredson/Hirschi) 103
II. Genel Baskı Teorisi (Agnew) 104
III. Kanaatimiz 105
3. Bölüm
SUÇLULUK VE SUÇLU KİŞİLİĞİ
§ 17. SUÇLULUK (KRIMINALITÄT) 107
I. Bilinen – Bilinmeyen Suçluluk: Aydınlık Alan – Karanlık Alan 108
1. Aydınlık Alan: Kayıtlı Suçluluk 108
2. Karanlık Alan: Kayıt Dışı Suçluluk 108
3. Karanlık Alan Araştırmaları 109
II. Hissedilen Suçluluk – Kayıtlı Suçluluk 109
III. Kayıtlı Suçluluk – Gerçek/Tüm Suçluluk 110
§ 18. SUÇLULUK SINIFLANDIRMALARI (YIĞINSAL SUÇ TASNİFİ) 110
I. Niceliğe Göre Sınıflandırma 111
II. Niteliğe Göre Sınıflandırma 111
III. Ortaya Çıkış Şekillerine Göre Sınıflandırma 111
§ 19. İSTATİSTİKLER VE SUÇLULUK 112
I. Suç İstatistikleri 112
1. Kolluk İstatistikleri (Polizeiliche Kriminalstatistiken) 113
2. Adalet İstatistikleri (Justizstatistiken) 114
3. İnfaz Kurumu İstatistikleri (Strafverfolgungsstatistiken) 115
4. Polis–Adliye Haberciliği Raporlamaları 116
II. İstatistiklerin Kriminolojideki Yeri 117
1. Kabul Görme 117
2. Sayı Oyunları 117
3. Suç Korkusu 118
4. Yüz Bin Kişiye Düşen Suç Sayısı 118
5. Yüz Bin Kişiye Düşen Mahkûm Sayısı 119
§ 20. SUÇLULARIN SINIFLANDIRILMASI: SUÇLU TİPOLOJİSİ (TİPOLOJİK TASNİF) 119
I. Lombroso’nun Suçlu Sınıflandırması 120
II. Ferri’nin Suçlu Sınıflandırması 121
III. Franz von Liszt’in Suçlu Sınıflandırması 121
IV. Milletlerarası Kriminalistik Cemiyeti’nin Sınıflandırması (1897) 121
V. Aschaffenburg’un Suçlu Sınıflandırması 121
VI. Exner’in Suçlu Sınıflandırması 122
VII. Mezger’in Suçlu Sınıflandırması 122
VIII. Seelig’in Suçlu Sınıflandırması 123
§ 21. SUÇLU KİŞİLİĞİNİ ETKİLEYEN HUSUSLAR 123
I. Sağlık 124
1. Fizyolojik–Biyolojik Gelişim 125
2. Ruhsal–Psikolojik Gelişim 126
3. Sosyal İyilik Hali 127
a. Birinci Sosyalleşme Basamağı: Aile 128
b. İkinci Sosyalleşme Basamağı: Okul 131
c. Üçüncü Sosyalleşme Basamağı: Sosyal Çevre 132
d. Dördüncü Sosyalleşme Basamağı: Çalışma Ortamı 132
II. Ekonomi 133
III. Suçlu Kişiliğini Etkileyen Diğer Hususlar 134
1. Zaman Yönetimi 134
2. Mekân–Doğa–Coğrafya 136
3. Toplumsal Gelişmeler, Kırılmalar ve Dönüşümler 136
§ 22. SUÇLU BİRLİKTELİKLERİ (TÄTERGEMEINSCHAFTEN) 137
4. Bölüm
SUÇUN KONTROLÜ VE SUÇUN ÖNLENMESİ
§ 23. SOSYAL KONTROL (SOZIALE KONTROLLE) 139
I. Sosyal Normlar 139
II. Toplumsal Hayatı Düzenleyen Kurallar 139
III. Ceza Hukuku Normlarının Yönlendirici Etkisi 140
IV. Sosyal Davranış Kurallarının İçselleştirilmesi 140
V. Resmi Sosyal Kontrol – Gayri Resmi Sosyal Kontrol 140
§ 24. SUÇUN KONTROLÜ 141
I. Ceza Teorileri 141
II. Suç ve Ceza Politikaları 143
1. Genel Olarak 143
2. Önleyici Suç Politikaları 143
a. Özgürlükten Alıkoyma (Incapacitation) 144
b. Suçluların Topluma Yeniden Dahil Edilmesi (Resozialisierung) 144
c. Suç İşleyenlerin Dışlanması (İzole Etme) 144
d. Yerel Politikalar 145
e. Ceza Hukukunun Yoğun Kullanımı 145
III. Önleyici Tedbirler 145
§ 25. SUÇUN ÖNLENMESİ (KRIMINALPRÄVENTION / VERBRECHENSVORBEUGUNG) 145
I. Genel Olarak 145
II. Önleme Alanları 146
1. Birincil Önleme Alanı (Primäre Prävention) 147
2. İkincil Önleme Alanı (Sekundäre Prävention) 147
3. Üçüncül Önleme Alanı (Tertiäre Prävention) 148
III. Önleme Çeşitleri 148
1. Tepkisel (Reaksiyoner) Önleme Çeşitleri 148
2. Uygulamaya Dönük Önleme – Bilimsel Önleme 149
3. Bastırıcı Önleme (Repressive Prävention) – Entegre Edici Önleme (Integrationsprävention) 149
4. Kurumsal Önleme (Strukturelle Prävention) 149
a. Merkeze Dönük Önleme (Zentralstaatliche Prävention) 149
b. Yerele Dönük Önleme (Kommunale Prävention) 149
5. Durumsal Önleme (Situative Prävention) – Gelişimsel Önleme (Entwicklungsbezogene Prävention) 150
6. Teknik Önleme (Technische Prävention) 151
7. Coğrafi Önleme 153
8. Resmi Önleme – Gayri Resmi Önleme 155
9. Suç İşlemeyene Dönük Önleme – Suç İşleyene Dönük Önleme 155
IV. Önleme Modelleri 155
§ 26. SUÇLA MÜCADELE 155
I. Genel Olarak 155
II. Suçla Mücadelede Yaklaşımlar 156
1. Realist (Gerçekçi) Yaklaşım 156
2. Ütopik Yaklaşım 156
3. Popülist Yaklaşım 156
4. Önleyici Ceza Hukuku Anlayışı (Präventionsstrafrecht) 157
5. Islah Edici Ceza Hukuku Anlayışı (Resozialisierungsstrafrecht) 157
6. Güvenlik Odaklı Ceza Hukuku Anlayışı (Sicherheitsstrafrecht) 158
III. Suçu Kontrol Altına Alma Yöntemleri 158
1. Suç Haline Getirme (Kriminalisierung) 158
2. Suç Olmaktan Çıkarma (Entkriminalisierung) 159
3. Suçu Önleme 159
4. Yaptırım (Cezalandırma) 159
5. Uzlaştırma 160
6. Ödüllendirme (Pozitif Yaptırım) 160
7. Etkin Soruşturma 160
5. Bölüm
SUÇ VE SUÇLULUK TAHLİLLERİ
§ 27. YAŞ VE SUÇ 161
§ 28. EĞİTİM VE SUÇ 163
§ 29. CİNSİYET VE SUÇ 164
I. Baskı Teorisi 165
II. Özgürleşme Teorisi 166
III. Korkutucu Etki Teorisi 166
IV. Azmettirme Teorisi 166
§ 30. EKONOMİ VE SUÇ 167
§ 31. UYUŞTURUCU VE SUÇ 171
§ 32. ŞİDDET VE SUÇ 174
§ 33. MEDENİ DURUM VE SUÇ 175
§ 34. MEKÂN VE SUÇ 176
§ 35. YABANCILIK VE SUÇ 178
6. Bölüm
UYGULAMALI (KLİNİK) KRİMİNOLOJİ VE
KRİMİNOLOJİ BİLİMİNİN GELECEĞİ
§ 36. UYGULAMALI (KLİNİK) KRİMİNOLOJİ 181
I. Kriminal Teşhis (Kriminaldiagnostik) 181
II. Suçun Tahmini (Kriminalprognose) 181
III. Suçu Önleme (Kriminalprophylaxe) 183
IV. Kriminal Terapi (Kriminaltherapie) 183
§ 37. KRİMİNOLOJİ BİLİMİNİN GELECEĞİ 184
I. Kriminoloji Biliminin Öğretimi 184
II. Gelişmekte Olan Alanlar 184
III. Yapay Zekâ 184
IV. Tümden Kontrolcü Yaklaşım: Önleyici Hukuk Arzusu 185
V. Tekerrür 185
Kaynakça 187
Kavram Dizini 195 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
