İÇİNDEKİLER
İçindekiler
4. Baskıya Önsöz 7
Şekiller Listesi 15
Tablolar Listesi 21
1. ELEKTROMEKANİK KUMANDA YAPISI 23
1.1. ASENKRON MOTORLAR 23
1.1.1. Üç Fazlı Asenkron Motor Bağlantıları 25
1.1.2. Bir Fazlı Asenkron Motorlar 26
1.2. BİR FAZLI SERİ MOTORLAR 28
1.3. DOĞRU AKIM MOTORLARI 28
1.4. FIRÇASIZ D.C. MOTORLAR 30
1.4.1. Sıralı Anahtarlı Fırçasız D.C. Motor 32
1.4.2. Sabit Mıknatıslı Senkron A.C. Motor 33
2. KUMANDA ELEMANLARI 37
2.1. BUTONLAR 37
2.2. SİNYAL LAMBALARI 38
2.3. MİKRO ANAHTARLAR 39
2.4. RÖLELER 39
2.5. KONTAKTÖRLER 40
2.5.1. Kontaktörün Yapısı 41
2.5.1.1. Bobinler (Elektromıknatıs) 41
2.5.1.2. Palet 42
2.5.1.3. Kontaklar 42
2.6. KORUMA RÖLELERİ 43
2.6.1. Aşırı Akım Röleleri 43
2.6.1.1. Manyetik Aşırı Akım Rölesi 44
2.6.1.2. Termik Aşırı Akım Rölesi 45
2.6.2. Termistörler 47
2.6.3. Faz Koruma Röleleri 49
2.6.4. Faz Sırası Rölesi 51
2.6.5. Aşırı ve Düşük Akım Koruma Rölesi 51
2.6.6. Aşırı ve Düşük Gerilim Koruma Röleleri 52
2.7. ZAMAN RÖLELERİ 53
2.7.1. Çekme Gecikmeli Zaman Rölesi 54
2.7.2. Bırakma Gecikmeli Zaman Rölesi 54
2.7.3. Çok Fonksiyonlu Zaman Röleleri 57
2.8. PAKET ŞALTERLER 58
2.8.1. Paket Şalter Çeşitleri 59
2.9. SINIR (LİMİT) ANAHTARLARI 62
2.9.1. Makaralı Sınır Anahtarı 63
2.9.2. Pimli Sınır Anahtarı 64
2.9.3. Manyetik Sınır Anahtarı 65
2.10. SOLENOİD (ELEKTROMANYETİK) VALFLER 66
2.11. YAKLAŞIM SENSÖRLERİ 67
2.11.1. Endüktif Sensörler 68
2.11.2. Kapasitif Sensör 70
2.11.3. Yaklaşım Sensörlerinin Devreye Bağlantıları 71
2.11.4. Yaklaşım Anahtarları Uygulama Örnekleri 72
2.11.5. Optik Sensörler 73
2.11.5.1. Karşılıklı Optik Sensörler 74
2.11.5.2. Yansıtıcılı (Reflektörlü) Optik Sensörler 75
2.11.5.3. Cisimden Yansımalı Optik Sensör 76
2.11.6. Ultrasonik Sensör 77
2.11.7. Alan Etkili (Hall Effect) Sensörler 79
2.11.8. Takogeneratörler 80
2.11.9. Basınç Sensörleri 81
2.11.9.1. Kapasitif Basınç Ölçme Sensörü 81
2.11.9.2. Starin Gage Basınç Sensörü 81
2.11.9.3. Load Cell (Yük hücresi) Basınç Sensörü 82
2.11.9.4. Piezoelektrik Basınç Sensörü 82
2.11.10. PIR (Passive Infrared sensor) Sensörü 84
2.11.11. Basınç Anahtarı ve Manometre 85
2.11.12. Termokupl 86
2.11.13. Termostatlar 87
2.11.14. Entegre Devre Sıcaklık Sensörleri 89
2.11.15. Rezistans Termometreler 90
2.11.16. Analog / Dijital Çeviriciler 90
2.11.15.1. A/D Entegre Devreler 91
3. ELEKTRİK KUMANDA DEVRELERİ 93
3.1. KUMANDA DEVRE SEMBOLLERİ 93
3.2. İLK HAREKET SİSTEMLERİ 95
3.2.1. Sürekli Çalıştırma 96
3.2.2. Kesik Çalıştırma 98
3.2.3. Yardımcı Röle ile Kesik ve Sürekli Çalıştırma 98
3.2.4. Uzaktan Kumanda Devresi 99
3.2.5. Üç Fazlı Asenkron Motorun Paket Şalter ile Direkt Çalıştırılması 100
3.2.6. Bir Fazlı Asenkron Motorun Röle ile Çalıştırılması 101
3.2.7. Bir Fazlı Asenkron Motorun Paket Şalter ile Çalıştırılması 102
3.3. DEVİR YÖNÜNÜ DEĞİŞTİRME 102
3.3.1. D.C. Şönt Motorun Devir Yönü Değiştirilmesi 102
3.3.2. Elektriksel Kilitleme ile Devir Yönünün Değiştirilmesi 103
3.3.3. Butonsal Kilitleme ile Devir Yönünün Değiştirilmesi 104
3.3.4. Bir fazlı Asenkron Motorun Devir Yönünün Değiştirilmesi 105
3.3.5. Paket Şalter ile Üç Fazlı Asenkron Motorun Devir Yönünün Değiştirilmesi 107
3.4. MOTORLARA YOL VERME 107
3.4.1. Dirençle Yol Verme 108
3.4.2. Oto Trafosu ile Yol Verme 110
3.4.3. Yıldız / Üçgen Yol Verme 111
3.4.4. Rotoru Sargılı Asenkron Motora Direnç ile Yol Verme 112
3.4.5. Dahlender Sargılı Çift Devirli Motorlar 114
3.4.6. Üç Fazlı Asenkron Motorların Frenlenmesi 116
3.4.6.1. Ani Durdurma 116
3.4.6.2. Dinamik Frenleme 117
3.4.6.2.1. Üç Fazlı Asenkron Motorun Zaman Rölesiz Dinamik Frenlemesi 119
3.4.6.2.2. Üç fazlı Asenkron Motorun Düz Zaman Röleli Dinamik Frenlemesi 120
3.4.6.2.3. Bir Fazlı Asenkron Motorun Dinamik Frenlemesi 121
3.4.6.2.4. İleri–Geri Çalışan Üç Fazlı Asenkron Dinamik Frenlemesi 122
3.4.7. Sınır Anahtarı ile Uygulamalar 123
3.4.7.1. Sınır Anahtarı ile Kapı Kontrolü 123
3.4.7.2. Vagonun İki Nokta Arasında Sınır Anahtarı ile Kontrolü 124
3.4.8. Kumanda Devresi Problemi 126
4. A.C. SÜRÜCÜ DEVRELERİ 139
4.1. HIZ KONTROLÜ 139
4.1.1. Hat Gerilim Kontrolü 140
4.1.2. Hat Frekans Kontrolü 143
4.2. YUMUŞAK YOL VERME CİHAZI 145
4.2.2. Yumuşak Yol Verme Cihazı Bağlantıları 145
4.3. HIZ KONTROL CİHAZI 146
4.3.1. Hız Kontrol Cihazlarının Avantajları 147
4.3.2. Hız Kontrol Cihazı Blok Diyagramı 150
4.3.3. Hız Kontrol Cihazı Parametreleri 152
5. PROGRAMLANABİLİR LOGIC KONTROL (PLC) 155
5.1. PLC’NİN YAPISI 157
5.1.1. Giriş Birimi 157
5.1.2. Çıkış Birimi 158
5.1.3. Merkezi İşlemci Birimi 158
5.2. PLC YAZILIM PROGRAMININ BİLGİSAYARA KURULMASI 158
5.3. BİLGİSAYAR İLE PLC ARASINDA HABERLEŞME AYARLARI 159
5.3.1. Donanım Bağlantısı 159
5.3.2. PLC Ayarları 160
5.3.3. Com ve Port Ayarları 161
5.4. KONTROL PROGRAMININ PLC’YE YÜKLENMESİ 162
5.5. PLC’DE PROGRAM İŞLEME MANTIĞI 162
5.6. PLC PROGRAM YAZILIM DİLLERİ 163
5.6.1. Ladder Plan 163
5.6.2. Fonksiyon Plan (FBL) 164
5.6.3. Deyim Listesi (STL) 164
5.7. PLC PROGRAM MENÜLERİNİN KULLANILMASI 165
5.7.1. File Menüsü 165
5.7.2. Edit Menüsü 167
5.7.3. View Menüsü 168
5.7.4. PLC Menüsü 170
5.7.5. Debug Menüsü 171
5.7.6. Tools Menüsü 173
5.7.7. Windows Menüsü 174
5.7.8. Help Menüsü 174
5.7.9. Araç Çubukları 175
5.7.10. PLC Devreye Bağlantısı 175
5.7.11. Giriş Kontakları 176
5.7.12. Çıkış Rölesi 177
5.7.13. M Hafıza Alanları 177
5.7.14. SET Komutu 178
5.7.15. RESET Komutu 178
5.7.16. M Hafıza Alanları 191
5.7.17. Pozitif Kenar Tetikleme 193
5.7.18. Negatif Kenar Tetikleme 194
5.7.19. NOT Komutu 201
5.7.20. Zamanlayıcılar 201
5.7.20.1. Düz Zaman Rölesi (TON) 202
5.7.20.2. Ters Zaman Rölesi (TOF) 216
5.7.20.3 Toplamalı Tip Zaman Rölesi (TONR) 223
5.7.21 Sayıcılar 231
5.7.21.1 Yukarı Yönlü Sayıcı (Count–Up) 231
5.7.21.2 Aşağı Yönlü sayıcı (Count–Down) 241
5.7.21.3 Yukarı–Aşağı Sayıcılar (Count Up–Down) 244
5.7.22 Kıyaslama Kontakları 257
5.7.22.1 Byte Kıyaslama Kontağı 257
5.7.22.2 Tam Sayı Kıyaslama Kontağı 257
5.7.22.3 Doubleword Kıyaslama Kontağı 258
5.7.22.4 Gerçel Sayı Kıyaslama Kontağı 258
5.7.23 Merkezi İşlemci Veri Belleği Çeşitleri 264
5.7.24 Matematiksel İşlemler 266
5.7.24.1 Toplama Komutu 266
5.7.24.2 Çıkartma Komutu 271
5.7.24.3 Çarpma Komutu 274
5.7.24.4 Bölme Komutu 276
5.7.25 Veri Taşıma 276
5.7.25.1 Bayt Taşıma 277
5.7.25.2 Word Taşıma 277
5.7.25.3 Double Word Taşıma 277
5.7.25.4 Reel Sayı Taşıma 278
5.7.26 Analog Giriş Çıkışlar 278
5.7.26.1 Analog Giriş Modülü 278
5.7.26.2 Analog Giriş Veri Formatı 279
5.7.26.3 Analog Çıkış Modülü 280
5.7.26.4 Analogtan Dijitale Dönüştürücü (ADC) 282
5.7.26.5 Dijitalden Analoğa Dönüştürücü (DAC) 283
6. KUMANDA PANOSU 289
6.1. ETİKETLEME 289
6.2. KUMANDA PROJESİNDE KODLAMADA KULLANILAN HARFLER 290
6.3. KUMANDA PROJESİNDE KUMANDA DEVRESİNİ OKUMA 291
6.4. KUMANDA PROJESİNDE GÜÇ DEVRESİNİ OKUMA 291
6.5. ETİKET ÇEŞİTLERİ 294
6.5.1. Klemens Etiket Çeşitleri 294
6.5.2. Kumanda ve Güç Devre Elemanları Etiketleri 294
6.5.3. Uyarı Etiketleri 295
6.5.4. Kumanda Pano Tanıtım Etiketi 295
6.6. KUMANDA PANOSU KABLO SEÇİMİ 295
6.6.1. Kumanda Kablosu Seçimi 295
6.6.2. Güç Kablosu Seçimi 295
6.7. KUMANDA PANOSU KABLO KODLAYICILARI 296
6.8. KUMANDA PANOSUNUN TOPRAKLANMASI 296
Kaynakça 299
Kavram Dizini 301
Yazar Hakkında 304 |